WEBVTT

00:00:00.645 --> 00:00:03.196
ฝูงวัวป่า ฝูงปลา

00:00:03.196 --> 00:00:04.825
ฝูงนก

00:00:04.825 --> 00:00:06.893
สัตว์หลายชนิด ไปไหนมาไหนเป็นกลุ่มใหญ่

00:00:06.893 --> 00:00:08.879
นั่นเป็นหนึ่งในสิ่งที่อัศจรรย์ที่น่ายลที่สุด

00:00:08.879 --> 00:00:10.597
ในโลกธรรมชาติ

00:00:10.597 --> 00:00:13.321
แต่ทำไมต้องมีการรวมกลุ่มด้วย

00:00:13.321 --> 00:00:14.958
คำตอบทั่วๆ ไปก็มีดั่งเช่น

00:00:14.958 --> 00:00:17.924
เพื่อความปลอดภัยเมื่ออยู่ด้วยกันมากๆ 
หรือเพื่อการล่าเป็นฝูง

00:00:17.924 --> 00:00:20.420
หรือมารวมตัวกันเพื่อหาคู่ หรือผสมพันธุ์

00:00:20.420 --> 00:00:22.088
และคำอธิบายทั้งหมดนี้

00:00:22.088 --> 00:00:23.325
ถึงแม้ว่ามันมักจะถูกต้อง

00:00:23.325 --> 00:00:26.368
ได้สร้างบทสรุปใหญ่ใหักับพฤติกรรมของสัตว์

00:00:26.368 --> 00:00:29.545
ว่าสัตว์ต่างๆ มีอำนาจควบคุมการกระทำของพวกมัน

00:00:29.545 --> 00:00:31.796
ว่าพวกมันมีอำนาจสั่งร่างกายของมัน

00:00:31.796 --> 00:00:35.223
และมันมักจะไม่ได้เป็นเช่นนั้น

NOTE Paragraph

00:00:35.223 --> 00:00:38.147
นี่คือ อาร์ทีเมีย (Artemia) หรือไรทะเล

00:00:38.147 --> 00:00:40.911
คุณอาจรู้จักมันดีกว่าในนามลิงทะเล (sea monkey)

00:00:40.911 --> 00:00:42.906
มันตัวเล็ก และมักอยู่เดี่ยวๆ เป็นอิสระ

00:00:42.906 --> 00:00:45.983
แต่สามารถมารวมกลุ่มกันเป็นฝูงขนาดใหญ่สีแดง

00:00:45.983 --> 00:00:48.230
ที่กว้างออกไปหลายเมตร

00:00:48.230 --> 00:00:51.320
และการรวมกลุ่มนี้เกิดขึ้นเพราะปรสิต

00:00:51.320 --> 00:00:54.006
ไรทะเลเหล่านี้มีหนอนพยาธิตัวแบน

00:00:54.006 --> 00:00:56.257
หนอนพยาธิตัวแบนเป็นเหมือนทางเดินอาหารยาวๆ
ที่มีชีวิต

00:00:56.257 --> 00:00:59.145
และมีอวัยวะสืบพันธุ์ที่ปลายข้างหนึ่ง
มีปากแบบตะขอที่ปลายอีกข้างหนึ่ง

00:00:59.145 --> 00:01:01.680
ในฐานะนักข่าวอิสระ ผมสงสารมันนะ

00:01:01.680 --> 00:01:03.835
(เสียงหัวเราะ)

00:01:03.835 --> 00:01:06.743
พยาธิตัวแบนดูดเอาสารอาหารจากร่างกายของไรทะเล

00:01:06.743 --> 00:01:08.820
แต่มันยังทำอย่างอื่นอีก

00:01:08.820 --> 00:01:10.440
มันจัดการตอนไรทะเล

00:01:10.440 --> 00:01:15.158
มันเปลี่ยนให้ไรทะเลมีสีจากที่โปร่งแสงเป็นสีแดงสด

00:01:15.158 --> 00:01:16.674
มันทำให้พวกไรทะเลมีอายุยืนขึ้น

00:01:16.674 --> 00:01:19.031
และนักชีววิทยา นิโคลัส โรด (Nicolas Rode) พบว่า

00:01:19.031 --> 00:01:22.390
มันทำให้ไรทะเลว่าน้ำเป็นกลุ่ม

00:01:22.390 --> 00:01:25.842
ทำไมล่ะ เพราะว่าพยาธิตัวแบน เป็นเหมือนปรสิตอื่นๆ

00:01:25.842 --> 00:01:27.423
ตรงที่พวกมันมีวงชีวิตที่ซับซ้อน

00:01:27.423 --> 00:01:29.687
ข้องเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตที่เป็นเจ้าบ้านหลายชนิด

00:01:29.687 --> 00:01:32.091
ไรทะเลเป็นแค่บันไดก้าวหนึ่งในการเดินทางของมัน

00:01:32.091 --> 00:01:34.703
จุดหมายปลายทางของมันก็คือนี่

00:01:34.703 --> 00:01:36.650
นกฟลามิงโก้ (greater flamingo)

00:01:36.650 --> 00:01:39.675
พยาธิตัวแบนสามารถสืบพันธุ์ได้ในฟลามิงโก้เท่านั้น

00:01:39.675 --> 00:01:42.964
เพื่อที่จะไปถึงที่นั่น มันควบคุมไรทะเลที่เป็นเจ้าบ้านของมัน

00:01:42.964 --> 00:01:46.055
ให้รวมกลุ่มที่มีสีที่เห็นได้ชัดนี้

00:01:46.055 --> 00:01:48.772
ซึ่งมันง่ายต่อการพบเห็น

00:01:48.772 --> 00:01:50.331
และต่อการกินของฟลามิงโก้

00:01:50.331 --> 00:01:53.263
และนั่นก็คือความลับของกลุ่มไรทะเล

00:01:53.263 --> 00:01:55.426
พวกมันไม่ได้ชอบเข้าสังคมเพราะมันต้องการ

00:01:55.426 --> 00:01:57.502
แต่เพราะว่าพวกมันถูกควบคุมต่างหาก

00:01:57.502 --> 00:01:59.196
มันไม่ได้ปลอดภัยเมื่ออยู่กันเป็นจำนวนมาก

00:01:59.196 --> 00:02:01.055
มันให้ผลตรงข้ามด้วยอันที่จริง

00:02:01.055 --> 00:02:04.096
พยาธิตัวแบนเข้ายึดสมองและร่างกายของพวกมัน

00:02:04.096 --> 00:02:05.492
เปลี่ยนพวกมันให้เป็นพาหนะ

00:02:05.492 --> 00:02:09.459
สำหรับนำมันไปสู่ฟลามิงโก้

NOTE Paragraph

00:02:09.459 --> 00:02:10.889
และนี่ก็เป็นอีกหนึ่งตัวอย่าง

00:02:10.889 --> 00:02:13.415
ของการบังคับควบคุมโดยปรสิต

00:02:13.415 --> 00:02:16.391
นี่คือจิ้งหรีดที่ฆ่าตัวตาย

00:02:16.391 --> 00:02:19.695
จิ้งหรีดตัวนี้กลืนตัวอ่อน
ของหนอนกอร์เดียน (Gordian worm) ลงไป

00:02:19.695 --> 00:02:21.588
หรือที่เรียกอีกชื่อว่า หนอนขนม้า (horsehair worm)

00:02:21.588 --> 00:02:23.744
หนอนเติบโตขึ้นจนมีขนาดเท่าตัวเต็มวัยในนั้น

00:02:23.744 --> 00:02:26.782
แต่มันต้องการที่จะลงไปในน้ำเพื่อที่จะผสมพันธุ์

00:02:26.782 --> 00:02:29.000
และมันทำโดยปล่อยโปรตีน

00:02:29.000 --> 00:02:31.188
ที่ทำให้สมองของจิ้งหรีดสับสน

00:02:31.188 --> 00:02:33.352
ส่งผลให้มันมันมีพฤติกรรมไม่ปกติ

00:02:33.352 --> 00:02:35.307
เมื่อจิ้งหรีดเข้าใกล้แหล่งน้ำ

00:02:35.307 --> 00:02:36.926
อย่างเช่นสระว่ายน้ำ

00:02:36.926 --> 00:02:39.183
มันกระโดดลงไปและจมน้ำ

00:02:39.183 --> 00:02:40.908
และหนอนนั้นก็บิดตัวออกมา

00:02:40.908 --> 00:02:44.764
จากศพที่ฆ่าตัวตายไปนั้น

00:02:44.764 --> 00:02:48.367
จิ้งหรีดนี่ที่เยอะจริงๆ ไม่ยักรู้แฮะ

NOTE Paragraph

00:02:48.367 --> 00:02:51.582
ไม่ใช่มีแค่หนอนตัวแบนและหนอนกอร์เดียน

00:02:51.582 --> 00:02:53.302
พวกมันเป็นแค่ส่วนหนึ่งของโขยง

00:02:53.302 --> 00:02:55.379
ปรสิตควบคุมสมอง

00:02:55.379 --> 00:02:59.328
เห็ดรา ไวรัส และหนอน และแมลง และอีกมากมาย

00:02:59.328 --> 00:03:01.901
ที่เชี่ยวชาญในการทำลายและครอบงำ

00:03:01.901 --> 00:03:04.110
เจตจำนงของเจ้าบ้านของพวกมัน

00:03:04.110 --> 00:03:05.847
ตอนแรกผมรู้เรื่องวิถีชีวิตแบบนี้

00:03:05.847 --> 00:03:08.340
มาจาก [สารคดี] "Trials of Life" 
ของเดวิด แอทเทนโบรก (David Attenborough)

00:03:08.340 --> 00:03:10.062
ประมาณ 20 ปีก่อน

00:03:10.062 --> 00:03:11.764
และจากการอ่านหนังสือที่น่าสนใจ

00:03:11.764 --> 00:03:14.438
"Parasite Rex" โดยเพื่อนของผม 
คาร์ล ซิมเมอร์ (Carl Zimmer.)

00:03:14.438 --> 00:03:16.581
ผมได้เขียนเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตเหล่านี้เรื่อยมา

00:03:16.581 --> 00:03:19.392
มีสองสามหัวข้อในชีววิทยาที่ตราตรึงใจผมมากกว่านั้น

00:03:19.392 --> 00:03:23.098
มันเหมือนกับปรสิตได้ทำลายสมองของผม

00:03:23.098 --> 00:03:25.709
เพราะว่าอย่างไรก็ดี พวกมันก็น่าดึงดูดใจ

00:03:25.709 --> 00:03:26.997
และน่าขยะแขยงอย่างจับจิตเสมอ

00:03:26.997 --> 00:03:28.389
เมื่อคุณเขียนเกี่ยวกับปรสิต

00:03:28.389 --> 00:03:30.473
คลังคำศัพท์ของคุณเต็มไปด้วยวลีดั่งเช่น

00:03:30.473 --> 00:03:33.519
"เขมือบกันเป็นๆ" และ "ปะทุออกจากร่างของมัน"

00:03:33.519 --> 00:03:34.756
(เสียงหัวเราะ)

NOTE Paragraph

00:03:34.756 --> 00:03:36.296
แต่มันมีอะไรมากไปกว่านั้นครับ

00:03:36.296 --> 00:03:38.398
ผมเป็นนักเขียน และเพื่อนๆ นักเขียนในกลุ่มผู้ฟัง

00:03:38.398 --> 00:03:41.107
คงรู้ว่าพวกเรารักเรื่องราว

00:03:41.107 --> 00:03:43.500
ปรสิตเชิญชวนเราให้ต่อต้านความเย้ายวน

00:03:43.500 --> 00:03:45.350
ของเรื่องราวที่เห็นได้อย่างชัดเจน

00:03:45.350 --> 00:03:47.660
โลกของพวกมันเป็นหนึ่งในเรื่องราวที่มีการพลิกบท

00:03:47.660 --> 00:03:51.267
และมีคำอธิยายที่ไม่เป็นที่คาดคิด

00:03:51.267 --> 00:03:52.763
ทำไมล่ะ ยกตัวอย่างนะครับ

00:03:52.763 --> 00:03:54.941
หนอนผีเสื้อตัวนี้

00:03:54.941 --> 00:03:56.915
เริ่มฟาดไปมาอย่างรุนแรง

00:03:56.915 --> 00:03:58.583
เมื่อแมลงอื่นๆ เข้ามาใกล้มัน

00:03:58.583 --> 00:04:00.840
และดักแด้ขาวๆ เหล่านั้น ที่เหมือนว่า

00:04:00.840 --> 00:04:02.278
มันกำลังเฝ้ายามคุ้มกันอยู่อย่างนั้นหรือ

00:04:02.278 --> 00:04:05.374
มันอาจกำลังปกป้องพี่น้องของมันอยู่หรือเปล่า

00:04:05.374 --> 00:04:06.823
เปล่าเลย

00:04:06.823 --> 00:04:08.280
หนอนผีเสื้อตัวนี้ถูกโจมตี

00:04:08.280 --> 00:04:11.499
ด้วยตัวต่อเบียน (parasitic wasp) ที่วางไข่ในตัวมัน

00:04:11.499 --> 00:04:12.933
ไข่ฟักออกมาและตัวต่อเล็กๆ

00:04:12.933 --> 00:04:14.247
ก็เขมือบหนอนผีเสื้อทั้งเป็น

00:04:14.247 --> 00:04:15.918
ก่อนที่จะปะทุตัวออกมาจากร่างกายของมัน

00:04:15.918 --> 00:04:18.193
เข้าใจผมหรือยังครับ

00:04:18.193 --> 00:04:21.031
ทีนี้ หนอนผีเสื้อไม่ได้ตาย

00:04:21.031 --> 00:04:23.616
ตัวต่อบางส่วนเหมือนว่าจะยังอยู่

00:04:23.616 --> 00:04:26.953
และควบคุมมันให้ปกป้องพี่น้องของตัวต่อ

00:04:26.953 --> 00:04:28.587
ซึ่งกำลังเจริญเติบโต

00:04:28.587 --> 00:04:30.607
เปลี่ยนแปลงไปเป็นตัวเต็มวัยภายในดักแด้เหล่านั้น

00:04:30.607 --> 00:04:34.146
หนอนผีเสื้อนี้เป็นองค์รักษ์ผีดิบสู้หัวฟัด

00:04:34.146 --> 00:04:35.447
ปกป้องลูกๆ

00:04:35.447 --> 00:04:37.669
ของสิ่งมีชีวิตที่ฆ่ามัน

NOTE Paragraph

00:04:37.669 --> 00:04:41.535
(เสียงปรบมือ)

NOTE Paragraph

00:04:41.535 --> 00:04:45.830
เรายังมีเรื่องอีกเพียบเลยครับ
ผมมีเวลาแค่ 13 นาที (เสียงหัวเราะ)

NOTE Paragraph

00:04:45.830 --> 00:04:47.641
เอาล่ะ บางท่านอาจกำลัง

00:04:47.641 --> 00:04:49.859
ตะเกียกตะกายหาสิ่งปลอบใจ

00:04:49.859 --> 00:04:52.119
ว่าสิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งประหลาดพิศวง

00:04:52.119 --> 00:04:54.050
แห่งธรรมชาติ ซึ่งมันไม่ปกติ

00:04:54.050 --> 00:04:55.870
และแนวความคิดนั้นก็ยอมรับได้

00:04:55.870 --> 00:04:58.248
เพราะว่าโดยธรรมชาติของพวกมันนั้น 
ปรสิตค่อนข้างตัวเล็ก

00:04:58.248 --> 00:04:59.588
และพวกมันใช้เวลาส่วนใหญ่

00:04:59.588 --> 00:05:02.542
ในร่างกายของสิ่งอื่น

00:05:02.542 --> 00:05:04.313
มันง่ายที่พวกมันจะถูกมองข้าม

00:05:04.313 --> 00:05:06.898
แต่นั่นไม่ได้หมายถึงว่าพวกมันไม่สำคัญ

00:05:06.898 --> 00:05:09.103
ไม่กี่ปีที่ผ่านมา ชายผู้หนึ่งนามว่า 
เควิน แฟลเฟอร์ตี (Kevin Lafferty)

00:05:09.103 --> 00:05:12.472
นำกลุ่มนักวิทยาศาสตร์
ไปยังบริเวณน้ำกร่อยสามแห่งในแคลิฟอร์เนี่ย

00:05:12.472 --> 00:05:14.220
และพวกเขาก็ทำการชั่งน้ำหนักและผ่า

00:05:14.220 --> 00:05:16.215
และจดบันทึกแทบจะทุกสิ่งที่พวกเขาหาเจอ

00:05:16.215 --> 00:05:17.443
และสิ่งที่พวกเขาพบ

00:05:17.443 --> 00:05:20.659
ก็คือปรสิตที่ปรากฎอยู่มากมาย

00:05:20.659 --> 00:05:22.703
โดยเฉพาะหนอนพยาธิตัวแบน

00:05:22.703 --> 00:05:25.353
ซึ่งคือหนอนตัวเล็กๆ ที่สามารถตอนเจ้าบ้านของมัน

00:05:25.353 --> 00:05:27.899
เหมือนกับหอยทากผู้โชคร้ายนี้

00:05:27.899 --> 00:05:30.788
ครับ หนอนพยาธิตัวแบนมีขนาดเล็กมาก

00:05:30.788 --> 00:05:32.587
แต่รวมกันแล้ว พวกมันมีน้ำหนักมากพอๆ กับ

00:05:32.587 --> 00:05:34.773
ปลาที่อยู่ในแหล่งน้ำกร่อยเหล่านั้น

00:05:34.773 --> 00:05:38.480
และมากกว่านกทั้งหมดถึงสามถึงเก้าเท่า

00:05:38.480 --> 00:05:40.474
และจำหนอนกอร์เดียนที่ผมแสดงให้ดูได้ไหมครับ

00:05:40.474 --> 00:05:41.862
ที่อยู่ในจิ้งหรีดน่ะครับ

00:05:41.862 --> 00:05:44.415
นักวิทยาศาสตร์ชาวญี่ปุ่นท่านหนึ่ง 
ชื่อ ทาคูย่า ซาโต (akuya Sato)

00:05:44.415 --> 00:05:46.111
พบว่าในสายน้ำหนึ่ง

00:05:46.111 --> 00:05:48.082
เจ้าสิ่งนี้สั่งให้จิ้งหรีดมากมาย

00:05:48.082 --> 00:05:49.381
และตั๊กแตนลงไปในน้ำ

00:05:49.381 --> 00:05:50.690
และจมน้ำ

00:05:50.690 --> 00:05:54.994
เป็นจำนวน 60 เปอร์เซนต์ของอาหาร
สำหรับปลาเทราส์ท้องถิ่น

00:05:54.994 --> 00:05:57.928
การควบคุมไม่ใช่เรื่องแปลกประหลาด

00:05:57.928 --> 00:06:00.048
เป็นเป็นส่วนที่ธรรมดาแต่สำคัญ

00:06:00.048 --> 00:06:01.939
ในโลกรอบๆ ตัวเรา

00:06:01.939 --> 00:06:03.460
และตอนนี้นักวิทยาศาสตร์ก็ได้พบ

00:06:03.460 --> 00:06:05.942
ตัวอย่างของนักบงการควบคุมพวกนี้มากมาย

00:06:05.942 --> 00:06:08.379
และที่น่าตื่นเต้นไปกว่านั้น พวกเขาเริ่มที่จะเข้าใจจริงๆ

00:06:08.379 --> 00:06:12.437
ว่าสิ่งมีชีวิตเหล่านี้ควบคุมสิ่งมีชีวิตเจ้าบ้านอย่างไร

NOTE Paragraph

00:06:12.437 --> 00:06:14.961
และนี่คือหนึ่งในตัวอย่างโปรดของผม

00:06:14.961 --> 00:06:17.418
นี่คือ แอมพูเล็ค คอมเพรสซ่า (Ampulex compressa)

00:06:17.418 --> 00:06:19.642
ต่อสาบมรกต (emerald cockroach wasp)

00:06:19.642 --> 00:06:21.936
และมันก็เป็นที่ทราบกันโดยทั่วไปว่า

00:06:21.936 --> 00:06:23.579
ต่อสาบมรกต

00:06:23.579 --> 00:06:25.375
ที่มีไข่ที่ผสมแล้ว

00:06:25.375 --> 00:06:27.841
จะต้องการแมลงสาบ

00:06:27.841 --> 00:06:29.041
เมื่อมันเจอแมลงสาบ

00:06:29.041 --> 00:06:31.252
มันต่อยแมลงสาบด้วยเหล็กไน

00:06:31.252 --> 00:06:32.701
ซึ่งนั่นก็เป็นอวัยวะรับสัมผัสด้วย

00:06:32.701 --> 00:06:35.372
การค้นพบนี้ถูกรายงานออกมาเมื่อสามสัปดาห์ก่อน

00:06:35.372 --> 00:06:37.677
มันต่อยแมลงสาบด้วยเหล็กไนที่เป็นอวัยวะรับสัมผัส

00:06:37.677 --> 00:06:39.471
ซึ่งประกอบด้วย ตุ่มรับสัมผัสเล็กๆ

00:06:39.471 --> 00:06:42.026
ที่ทำให้มันสามารถรับรู้ได้ถึงพื้นผิวที่มีเอกลักษณ์

00:06:42.026 --> 00:06:44.133
ของสมองแมลงสาบ

00:06:44.133 --> 00:06:47.174
เหมือนกับคนคลำทางอย่างมืดบอดไปในถุง

00:06:47.174 --> 00:06:49.651
มันพบสมองและมันก็ปล่อยพิษลงไป

00:06:49.651 --> 00:06:53.852
ในจุดเฉพาะสองจุดของกลุ่มเส้นประสาท

00:06:53.852 --> 00:06:56.935
นักวิทยาศาสตร์ชาวอิสราเอล เฟเดอริก ลิเบอร์แซท 
(Frederic Libersat) และแรม แกล (Ram Gal)

00:06:56.935 --> 00:07:00.660
พบว่าพิษนั้นเป็นอาวุธเคมีที่พิเศษสุด

00:07:00.660 --> 00:07:03.204
มันไม่ได้ฆ่าแมลงสาบ หรือกล่อมประสาทมัน

00:07:03.204 --> 00:07:05.331
แมลงสาบจะเดินหนีไปก็ได้

00:07:05.331 --> 00:07:08.356
หรือจะบิน หรือวิ่งก็ได้ สุดแล้วแต่มันจะเลือก

00:07:08.356 --> 00:07:10.231
แต่มันไม่ทำ

00:07:10.231 --> 00:07:13.611
เพราะว่าพิษทำให้ความต้องการจะเดินของมันหยุดชะงัก

00:07:13.611 --> 00:07:14.725
แค่เพียงเท่านั้น

00:07:14.725 --> 00:07:18.431
หลักๆ คือตัวต่อ ได้ตัดตัวเลือกเรื่องหนีจากอันตราย

00:07:18.431 --> 00:07:20.271
ของระบบควบคุมของแมลงสาบออกไป

00:07:20.271 --> 00:07:23.504
ทำให้มันสามารถนำเหยื่อผู้โชคร้าย

00:07:23.504 --> 00:07:25.615
กลับไปยังรังโดยใช้หนวดของมัน

00:07:25.615 --> 00:07:28.254
เหมือนกับคนจูงสุนัขเดิน

00:07:28.254 --> 00:07:29.931
และเมื่อไปถึงที่นั่น มันวางไข่บนแมลงสาบ

00:07:29.931 --> 00:07:32.207
ไข่ฟักออกมา เขมือบแมลงสาบทั้งเป็น
ปะทุออกจากร่าง

00:07:32.207 --> 00:07:34.396
ลา ลา ลา คุณรู้ที่มันซ้ำๆ กันใช่ไหมครับ

00:07:34.396 --> 00:07:37.626
(เสียงหัวเราะ) (เสียงปรบมือ)

NOTE Paragraph

00:07:37.626 --> 00:07:40.506
เอาล่ะ ผมอาจเถียงว่า ตอนที่ถูกต่อย

00:07:40.506 --> 00:07:42.511
แมลงสาบไม่ใช่แมลงสาบอีกแล้ว

00:07:42.511 --> 00:07:44.861
มันเป็นเหมือนส่วนต่อเติมของตัวต่อ

00:07:44.861 --> 00:07:47.704
เหมือนกับจิ้งหรีดที่เป็นส่วนเพิ่มเติมของหนอนกอร์เดียน

00:07:47.719 --> 00:07:50.519
เจ้าบ้านพวกนี้ไม่มีโอกาสที่จะอยู่รอด หรือสืบพันธุ์

00:07:50.519 --> 00:07:52.318
พวกมันได้ควบคุมชะตากรรมตัวเองไม่มากไปกว่า

00:07:52.318 --> 00:07:54.102
ที่รถของผมทำได้

00:07:54.102 --> 00:07:55.602
เมื่อปรสิตเข้าไปแล้ว

00:07:55.602 --> 00:07:58.167
เจ้าบ้านก็ไร้สิทธิไร้เสียง

NOTE Paragraph

00:07:58.167 --> 00:07:59.481
ทีนี้คน แน่ล่ะ

00:07:59.481 --> 00:08:01.513
ไม่ได้รู้สึกแปลกต่อการบังคับควบคุม

00:08:01.513 --> 00:08:03.873
เราใช้ยาที่ปรับเคมีต่างๆ ในสมองของเรา

00:08:03.873 --> 00:08:05.004
และเปลี่ยนอารมณ์ของเรา

00:08:05.004 --> 00:08:09.024
และอะไรล่ะที่เป็นข้อพิพาท หรือการกล่าวอ้าง
หรือความคิดเจ๋งๆ

00:08:09.024 --> 00:08:12.727
ถ้ามันไม่ใช่ความพยายามในการโน้มน้าว
จิตใจของใครสักคน

00:08:12.727 --> 00:08:14.254
แต่ความพยายามของเราในการทำสิ่งนี้

00:08:14.254 --> 00:08:16.032
ช่างดูหยาบและโง่เง่าเมื่อเปรียบเทียบกับ

00:08:16.032 --> 00:08:19.127
ความจำเพาะที่แสนปราณีตของปรสิต

00:08:19.127 --> 00:08:21.519
ดอน ดราเปอร์ (Don Draper) หวังว่าเขาจะเลิศเลอ

00:08:21.519 --> 00:08:26.479
และทรงคุณค่าดั่งต่อสาบมรกต

00:08:26.479 --> 00:08:30.219
ทีนี้ ผมคิดว่านี่เป็นส่วนหนึ่งของสิ่งที่ทำให้ปรสิต

00:08:30.219 --> 00:08:33.005
ช่างลึกลับและน่าดึงดูด

00:08:33.005 --> 00:08:35.627
เราให้ความสำคัญเป็นพิเศษกับเจตจำนงเสรีของเรา

00:08:35.627 --> 00:08:36.888
และความเป็นเอกภาพของเรา

00:08:36.888 --> 00:08:38.469
ที่การคาดการถึงการสูญเสียคุณสมบัติเหล่านั้น

00:08:38.469 --> 00:08:39.747
ในการบังคับสิ่งที่มองไม่เห็น

00:08:39.747 --> 00:08:42.915
แจ้งให้พวกเราหลายคนตระหนักถึง
ความกลัวในเบื้องลึกของเรา

00:08:42.915 --> 00:08:45.368
ภาวะชีวิตที่ระส่ำระสาย และกลุ่มเงาทมิฬ

00:08:45.368 --> 00:08:47.222
และจอมวายร้ายผู้ครอบงำจิตใจ --

00:08:47.222 --> 00:08:50.250
เหล่านี้คือกองทัพที่เติมเต็มนิยายสุดมืดของเรา

00:08:50.250 --> 00:08:55.048
แต่ในธรรมชาติ พวกมันเกิดขึ้นตลอดเวลา

NOTE Paragraph

00:08:55.048 --> 00:08:57.680
ซึ่งนำผมไปสู่คำถาม

00:08:57.680 --> 00:08:59.980
ที่ชัดเจนและชวนรำคาญ

00:08:59.980 --> 00:09:01.703
มีปรสิตชั่วร้าย

00:09:01.703 --> 00:09:03.659
ที่ทำการกำหนดพฤติกรรมของเรา

00:09:03.659 --> 00:09:05.234
โดยไม่ทำให้เราล่วงรู้ถึงมันได้

00:09:05.234 --> 00:09:08.053
ยกเว้นหน่วยข่าวกรองสหรัฐฯ (NSA) หรือเปล่า

00:09:08.053 --> 00:09:09.360
ถ้ามันมีล่ะก็ --

00:09:09.360 --> 00:09:13.326
(เสียงหัวเราะ) (เสียงปรบมือ)

00:09:13.326 --> 00:09:15.648
ผมมีจุดแดงจ่อกลางหน้าผากแล้วใช่ไหมครับ

00:09:15.648 --> 00:09:18.175
(เสียงหัวเราะ)

NOTE Paragraph

00:09:18.175 --> 00:09:21.129
ถ้ามันมีล่ะก็ นี่เป็นผู้ท้าชิงที่ดีเลย

00:09:21.129 --> 00:09:24.407
นี่คือ ท๊อคโซพลาสม่า กอนดิไอ (Toxoplasma gondii) 
หรือเรียกสั้นๆ ว่าท๊อคโซ

00:09:24.407 --> 00:09:25.996
เพราะว่าสิ่งมีชีวิตที่น่ากลัว

00:09:25.996 --> 00:09:28.206
สมควรแล้วที่จะมีชื่อเล่นน่ารักๆ

00:09:28.206 --> 00:09:30.488
ท๊อคโซเข้าไปในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม

00:09:30.488 --> 00:09:31.966
หลากหลายชนิด

00:09:31.966 --> 00:09:35.047
แต่มันสามารถมีการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ
ได้ในแมวเท่านั้น

00:09:35.047 --> 00:09:37.808
และนักวิทยาศาสตร์อย่าง 
โจนาทาน เว็บสเตอร์ (Joanne Webster) ได้แสดงว่า

00:09:37.808 --> 00:09:40.001
ถ้าท๊อคโซเข้าไปในหนู

00:09:40.001 --> 00:09:43.473
มันเปลี่ยนเจ้าสัตว์ฟันแทะให้กลายเป็น
จรวดนำวิถีติดตามแมว

00:09:43.473 --> 00:09:46.549
ถ้าหนูที่มีท๊อคโซได้กลิ่นแสนรัญจวน

00:09:46.549 --> 00:09:47.773
ของฉี่แมว

00:09:47.773 --> 00:09:50.493
มันจะวิ่งเข้าหาแหล่งของกลิ่น

00:09:50.493 --> 00:09:54.412
แทนที่จะทำสิ่งที่เป็นเหตุเป็นผลกว่า
คือออกห่าง

00:09:54.412 --> 00:09:56.947
แมวกินหนู ท๊อคโซได้มีการสืบพันธุ์

00:09:56.947 --> 00:09:59.819
มันเป็นเรื่องเล่าแสนอมตะของ "อิ่ม มนต์ รัก" 
(Eat, Prey, Love)

00:09:59.819 --> 00:10:04.487
(เสียงหัวเราะ) (เสียงปรบมือ)

NOTE Paragraph

00:10:07.512 --> 00:10:10.714
คุณเป็นคนโอบอ้อมอารีจริงใจมากเลยครับ

00:10:10.714 --> 00:10:13.299
ไงครับ เอลิซาเบธ [ผู้เขียนเรื่อง Eat, Prey, Love]
ผมชอบการบรรยายของคุณนะครับ

NOTE Paragraph

00:10:13.299 --> 00:10:16.667
ปรสิตควบคุมเจ้าบ้านของมัน

00:10:16.667 --> 00:10:17.871
ในแบบนี้ได้อย่างไร

00:10:17.871 --> 00:10:19.197
พวกเราไม่รู้จริงๆ หรอก

00:10:19.197 --> 00:10:20.885
พวกเรารู้ว่าท๊อคโซหลั่งเอ็นไซม์

00:10:20.885 --> 00:10:22.877
ที่ทำให้โดพามีน (dopamine) สร้างที่เกี่ยวข้องกับ

00:10:22.877 --> 00:10:24.690
การได้รับรางวัลและแรงผลักดัน

00:10:24.690 --> 00:10:27.121
เรารู้ว่าเป้าหมายของมันคือบางส่วนของสมองหนู

00:10:27.121 --> 00:10:29.586
ซึ่งรวมไปถึงส่วนที่เกี่ยวของกับการกระตุ้นทางเพศ

00:10:29.586 --> 00:10:31.787
แต่ปริศนาเหล่านี้เข้ามาประกอบกันได้อย่างไร

00:10:31.787 --> 00:10:33.631
มันไม่ได้ชัดเจนในทันที

00:10:33.631 --> 00:10:35.927
ที่ชัดเจนก็คือว่า สิ่งนี้

00:10:35.927 --> 00:10:37.319
เป็นการเรียกในแบบครั้งเดียว

00:10:37.319 --> 00:10:38.689
มันไม่มีระบบประสาท

00:10:38.689 --> 00:10:39.821
มันไม่มีสติสัมปชัญญะ

00:10:39.821 --> 00:10:41.122
มันไม่มีแม้กระทั่งร่าง

00:10:41.122 --> 00:10:43.746
แต่มันสามารถควบคุมสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมได้

00:10:43.746 --> 00:10:45.172
พวกเราเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม

00:10:45.172 --> 00:10:47.606
พวกเรามีปัญญามากกว่าหนูทั่วๆ ไปมาก แน่อยู่แล้ว

00:10:47.606 --> 00:10:50.130
แต่สมองของเรามีโครงสร้างพื้นฐานเหมือนกัน

00:10:50.130 --> 00:10:51.523
มีเซลล์ชนิดเดียวกัน

00:10:51.523 --> 00:10:53.111
มีสารเคมีต่างๆ ที่ผ่านพวกมันเหมือนๆ กัน

00:10:53.111 --> 00:10:55.430
และมีปรสิตตัวเดียวกัน

00:10:55.430 --> 00:10:57.778
การคาดการบอกว่ามันเยอะมากๆ แต่สถิติได้บอกว่า

00:10:57.778 --> 00:11:00.138
หนึ่งในสามคนทั่วโลก

00:11:00.138 --> 00:11:01.851
จะมีท๊อคโซในสมองของพวกเขา

00:11:01.851 --> 00:11:05.339
เอาล่ะ นี่ไม่ได้นำไปสู่อาการป่วยที่ชัดเจน

00:11:05.339 --> 00:11:07.217
ปรสิตอยู่ในช่วงพักตัว

00:11:07.217 --> 00:11:09.400
เป็นเวลานาน

00:11:09.400 --> 00:11:11.439
แต่มีหลักฐานบางอย่างที่ว่า คนเหล่านี้

00:11:11.439 --> 00:11:14.473
ผู้ซึ่งเป็นพาหะ มีคะแนนในแบบสอบถามบุคลิกภาพ

00:11:14.473 --> 00:11:17.202
ต่งไปจากคนอื่นๆ เล็กน้อย

00:11:17.202 --> 00:11:19.686
ซึ่งพวกเขามีความเสี่ยงมากกว่า
ในการเกิดอุบัติเหตุทางรถยนต์

00:11:19.686 --> 00:11:22.289
และมีหลักฐานบางชิ้นรายงานว่า
คนที่มี ชิโซฟรีเนีย (schizophrenia)

00:11:22.289 --> 00:11:24.835
มักจะติดโรคนี้

00:11:24.835 --> 00:11:27.018
ครับ ผมคิดว่า หลักฐานนี้ยังไม่สมบูรณ์

00:11:27.018 --> 00:11:28.929
และแม้แต่บรรดานักวิจัยท๊อคโซ

00:11:28.929 --> 00:11:31.369
ก็ยังมีความคิดแตกต่างกันว่าปรสิต

00:11:31.369 --> 00:11:33.754
ควบคุมพฤติกรรมเราอยู่จริงๆ

00:11:33.754 --> 00:11:36.413
แต่ด้วยธรรมชาติที่แพร่หลายของการควบคุมแบบนี้

00:11:36.413 --> 00:11:38.258
มันคงจะไม่น่าเชื่อเลย

00:11:38.258 --> 00:11:39.907
ว่ามนุษย์จะเป็นเพียงสายพันธุ์เดียว

00:11:39.907 --> 00:11:42.853
ที่ได้รับผลกระทบต่างออกไป

NOTE Paragraph

00:11:42.853 --> 00:11:47.246
และผมคิดว่านี่เป็นความสามารถ

00:11:47.246 --> 00:11:50.113
ที่จะทำลายแนวความคิดของเราที่ว่า โลก

00:11:50.113 --> 00:11:51.660
สร้างปรสิตให้น่าอัศจรรย์

00:11:51.660 --> 00:11:54.869
พวกมันเชิญชวนเราให้มองไปยังโลกธรรมชาติ
ในอีกแนว

00:11:54.869 --> 00:11:57.040
และถามว่าพฤติกรรมที่เราเห็น

00:11:57.040 --> 00:11:58.527
พวกมันเรียบง่ายและชัดเจน

00:11:58.527 --> 00:12:00.060
หรือน่างุ่นงงและชวนฉงน

00:12:00.060 --> 00:12:02.146
ไม่ได้เป็นผลมาจากตัวบุคคล

00:12:02.146 --> 00:12:03.999
ที่กระทำผ่านความจำนงใจของพวกเขา

00:12:03.999 --> 00:12:05.808
แต่เพราะว่าพวกเขาถูกดัด

00:12:05.808 --> 00:12:08.478
ให้เป็นไปตามการควบคุมอขงสิ่งอื่น

00:12:08.478 --> 00:12:10.518
และในขณะที่ความคิดนั้นอาจชวนรำคาญ

00:12:10.518 --> 00:12:13.441
และในขณะที่พฤติกรรมของปรสิต
อาจจะน่าขยะแขยงมากๆ

00:12:13.441 --> 00:12:15.233
ผมคิดว่านั่นเป็นคุณสมบัติที่จะทำให้เราประหลาดใจ

00:12:15.233 --> 00:12:18.408
ทำให้พวกมันน่าพิศวงพอๆ กับมีสเน่ห์

00:12:18.408 --> 00:12:21.772
ไม่ต่างอะไรกับ แพนด้า หรือผีเสื้อ หรือโลมา

NOTE Paragraph

00:12:21.772 --> 00:12:23.991
ในตอนท้ายของ "กำเนิดสปีชีส์" 
(On the Origin of Species)

00:12:23.991 --> 00:12:26.980
ชาร์ล ดาวิน (Charles Darwin) 
เขียนถึงความสง่างามของชีวิต

00:12:26.980 --> 00:12:29.633
และรูปพรรณอันมากมายที่งามที่สุด

00:12:29.633 --> 00:12:31.065
และน่าพิศวงที่สุด

00:12:31.065 --> 00:12:33.644
และผมอยากที่จะคิดว่าเขาได้พูดถึง

00:12:33.644 --> 00:12:36.824
หนอนตัวแบนที่ได้ทำให้ไรน้ำมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคม

00:12:36.824 --> 00:12:40.073
หรือตัวต่อที่พาแมลงสาบไปเดินเล่น

NOTE Paragraph

00:12:40.073 --> 00:12:43.222
หรือบางที นั่นอาจเป็นแค่เรื่องพูดของปรสิต

NOTE Paragraph

00:12:43.222 --> 00:12:44.953
ขอบคุณครับ

NOTE Paragraph

00:12:44.953 --> 00:12:48.953
(เสียงปรบมือ)