WEBVTT

00:00:00.645 --> 00:00:03.196
Krdo zveri, jato riba,

00:00:03.196 --> 00:00:04.825
jato ptica.

00:00:04.825 --> 00:00:06.893
Dosta životinja se skuplja u velike grupe

00:00:06.893 --> 00:00:08.879
koje su među najlepšim spektaklima

00:00:08.879 --> 00:00:10.597
u svetu prirode.

00:00:10.597 --> 00:00:13.321
Ali zašto se formiraju ove grupe?

00:00:13.321 --> 00:00:14.958
Česti odgovori su oni poput

00:00:14.958 --> 00:00:17.924
traženja bezbednosti u grupi
ili lova u čoporima

00:00:17.924 --> 00:00:20.420
ili skupljanja radi razmnožavanja,

00:00:20.420 --> 00:00:22.088
i sva ova objašnjenja,

00:00:22.088 --> 00:00:23.325
iako su često tačna,

00:00:23.325 --> 00:00:26.368
prave puno pretpostavki
o ponašanju životinja,

00:00:26.368 --> 00:00:29.545
da životinje kontrolišu svoje radnje,

00:00:29.545 --> 00:00:31.796
da kontrolišu svoje telo.

00:00:31.796 --> 00:00:35.223
To često nije istina.

NOTE Paragraph

00:00:35.223 --> 00:00:38.147
Ovo je artemija, vrsta škampi.

00:00:38.147 --> 00:00:40.911
Verovatno su vam poznatije
kao morski majmuni.

00:00:40.911 --> 00:00:42.906
Male su i obično žive same,

00:00:42.906 --> 00:00:45.983
ali mogu da se skupljaju
u velika crvena jata

00:00:45.983 --> 00:00:48.230
koja idu metrima u širinu,

00:00:48.230 --> 00:00:51.320
a stvaraju se zbog parazita.

00:00:51.320 --> 00:00:54.006
Ove škampe napada pantljičara.

00:00:54.006 --> 00:00:56.257
Pantljičara je dugo, živo crevo

00:00:56.257 --> 00:00:59.145
sa genitaljama na jednoj
i kukastim ustima na drugoj strani.

00:00:59.145 --> 00:01:01.680
Kao honorarni novinar,
imam saosećanja.

00:01:01.680 --> 00:01:03.835
(Smeh)

00:01:03.835 --> 00:01:06.743
Pantljičara izvlači hranljive sastojke
iz tela artemije

00:01:06.743 --> 00:01:08.820
ali radi i druge stvari.

00:01:08.820 --> 00:01:10.440
Kastrira ih,

00:01:10.440 --> 00:01:15.158
menja njihovu boju iz providne
u jarko crvenu,

00:01:15.158 --> 00:01:16.674
čini da žive duže,

00:01:16.674 --> 00:01:19.031
i kako je otkrio biolog Nikolas Roud,

00:01:19.031 --> 00:01:22.390
čini da plivaju u grupama.

00:01:22.390 --> 00:01:25.842
Zašto? Zato što pantljičara,
poput mnogih drugih parazita,

00:01:25.842 --> 00:01:27.423
ima komplikovan životni ciklus

00:01:27.423 --> 00:01:29.687
gde postoji dosta različitih domaćina.

00:01:29.687 --> 00:01:32.091
Škampi su samo jedan deo puta.

00:01:32.091 --> 00:01:34.703
Krajnje odredište je ovo,

00:01:34.703 --> 00:01:36.650
ružičasti flamingo.

00:01:36.650 --> 00:01:39.675
Pantljičara može da se razmnožava
samo u flamingu,

00:01:39.675 --> 00:01:42.964
tako da bi do njega došla,
manipuliše domaćinima škampima

00:01:42.964 --> 00:01:46.055
da stvore ova upadljiva crvena jata

00:01:46.055 --> 00:01:48.772
koja će flamingo lakše primetiti

00:01:48.772 --> 00:01:50.331
i pojesti,

00:01:50.331 --> 00:01:53.263
i to je tajna jata artemija.

00:01:53.263 --> 00:01:55.426
Nisu društvene svojom voljom,

00:01:55.426 --> 00:01:57.502
već zato što ih neko kontroliše.

00:01:57.502 --> 00:01:59.196
Ne radi se o bezbednosti u grupi.

00:01:59.196 --> 00:02:01.055
Zapravo je sasvim suprotno.

00:02:01.055 --> 00:02:04.096
Pantljičara zaposeda
njihove mozgove i tela,

00:02:04.096 --> 00:02:05.492
pretvarajući ih u sredstvo

00:02:05.492 --> 00:02:09.459
za dolazak do flaminga.

NOTE Paragraph

00:02:09.459 --> 00:02:10.889
Evo još jednog primera

00:02:10.889 --> 00:02:13.415
manipulacije parazita.

00:02:13.415 --> 00:02:16.391
Ovo je cvrčak samoubica.

00:02:16.391 --> 00:02:19.695
Cvrčak je progutao larve
gordijevog crva,

00:02:19.695 --> 00:02:21.588
ili crva konjske dlake.

00:02:21.588 --> 00:02:23.744
Crv unutar njega raste
do odrasle veličine

00:02:23.744 --> 00:02:26.782
ali mora da dođe do vode
kako bi se razmnožavao,

00:02:26.782 --> 00:02:29.000
i to radi tako što oslobađa proteine

00:02:29.000 --> 00:02:31.188
koji zbunjuju mozak cvrčka

00:02:31.188 --> 00:02:33.352
zbog čega se ponaša pomahnitalo.

00:02:33.352 --> 00:02:35.307
Kada se cvrčak približi vodi,

00:02:35.307 --> 00:02:36.926
poput bazena,

00:02:36.926 --> 00:02:39.183
uskače i davi se,

00:02:39.183 --> 00:02:40.908
a crv se izmigolji

00:02:40.908 --> 00:02:44.764
iz tela koje je izvršilo samoubistvo.

00:02:44.764 --> 00:02:48.367
Cvrčci su baš prostrani.
Ko bi rekao?

NOTE Paragraph

00:02:48.367 --> 00:02:51.582
Pantljičara i gordijev crv nisu sami.

00:02:51.582 --> 00:02:53.302
Deo su čitave armije

00:02:53.302 --> 00:02:55.379
parazita koji kontrolišu um,

00:02:55.379 --> 00:02:59.328
gljiva, virusa, crva, insekata i ostalog

00:02:59.328 --> 00:03:01.901
koji se svi usavršavaju
u podrivanju i zaobilaženju

00:03:01.901 --> 00:03:04.110
volje svojih domaćina.

00:03:04.110 --> 00:03:06.197
Prvi put sam saznao za ovaj način života

00:03:06.197 --> 00:03:08.340
kroz "Procese života" Dejvida Atenboroa

00:03:08.340 --> 00:03:10.062
pre oko 20 godina,

00:03:10.062 --> 00:03:12.054
a kasnije i kroz divnu knjigu
koja se zove

00:03:12.054 --> 00:03:14.438
"Parazit Reks" mog prijatelja
Karla Cimera.

00:03:14.438 --> 00:03:16.581
Od tada pišem o ovim stvorenjima.

00:03:16.581 --> 00:03:19.392
Ima malo tema u biologiji
koje me više uzbuđuju.

00:03:19.392 --> 00:03:23.098
Kao da su paraziti omamili moj mozak.

00:03:23.098 --> 00:03:25.709
Ipak su uvek ubedljivi

00:03:25.709 --> 00:03:26.997
i predivno sablasni.

00:03:26.997 --> 00:03:28.389
Kada pišete o parazitima,

00:03:28.389 --> 00:03:30.473
vaš rečnik prepun je izraza poput

00:03:30.473 --> 00:03:33.519
"živ proždran" i "iskače iz svog tela."

00:03:33.519 --> 00:03:34.756
(Smeh)

NOTE Paragraph

00:03:34.756 --> 00:03:36.296
Ali tu postoji više od toga.

00:03:36.296 --> 00:03:38.398
Pisac sam, a kolege pisci iz publike

00:03:38.398 --> 00:03:41.107
znaju da mi volimo priče.

00:03:41.107 --> 00:03:43.500
Paraziti nas pozivaju
da se odupremo mamcu

00:03:43.500 --> 00:03:45.350
očiglednih priča.

00:03:45.350 --> 00:03:47.660
Njihov svet prepun je obrta

00:03:47.660 --> 00:03:51.267
i neočekivanih objašnjenja.

00:03:51.267 --> 00:03:52.763
Zašto, na primer,

00:03:52.763 --> 00:03:54.941
ova gusenica

00:03:54.941 --> 00:03:56.915
počinje divlje da mlati

00:03:56.915 --> 00:03:58.583
kada se drugi insekt približi

00:03:58.583 --> 00:04:00.840
njoj i tim belim čaurama

00:04:00.840 --> 00:04:02.278
koje ona kao da brani?

00:04:02.278 --> 00:04:05.374
Da li možda štiti braću i sestre?

00:04:05.374 --> 00:04:06.823
Ne.

00:04:06.823 --> 00:04:08.280
Gusenicu je napala

00:04:08.280 --> 00:04:11.499
osa parazit koja je
snela jaja unutar nje.

00:04:11.499 --> 00:04:12.933
Jaja su se izlegla i mlade ose

00:04:12.933 --> 00:04:14.597
su proždrale gusenicu dok je živa

00:04:14.597 --> 00:04:16.208
pre nego što joj izlete iz tela.

00:04:16.208 --> 00:04:18.193
Vidite o čemu pričam?

00:04:18.193 --> 00:04:21.031
Gusenica nije uginula.

00:04:21.031 --> 00:04:23.616
Neke ose kao da zaostaju

00:04:23.616 --> 00:04:26.953
i kontrolišu je da brani
njihovu braću i sestre

00:04:26.953 --> 00:04:28.587
koje se pretvaraju

00:04:28.587 --> 00:04:30.607
u odrasle jedinke u tim čaurama.

00:04:30.607 --> 00:04:34.146
Ova gusenica je zombi čuvar
koji mlati glavom

00:04:34.146 --> 00:04:35.447
i brani potomstvo

00:04:35.447 --> 00:04:37.669
stvorenja koje ju je ubilo.

NOTE Paragraph

00:04:37.669 --> 00:04:41.535
(Aplauz)

NOTE Paragraph

00:04:41.535 --> 00:04:45.830
Imamo dosta toga da pređemo.
Imam samo 13 minuta. (Smeh)

NOTE Paragraph

00:04:45.830 --> 00:04:47.641
Neki od vas verovatno

00:04:47.641 --> 00:04:49.859
očajnički traže neku utehu

00:04:49.859 --> 00:04:52.119
u ideji da su ove stvari neobičnosti

00:04:52.119 --> 00:04:54.050
prirodnog sveta, da su pojedinačne

00:04:54.050 --> 00:04:55.870
i to gledište je veoma razumljivo,

00:04:55.870 --> 00:04:58.248
jer su paraziti po prirodi veoma mali

00:04:58.248 --> 00:04:59.588
i veliki deo vremena provode

00:04:59.588 --> 00:05:02.542
unutar tela drugih organizama.

00:05:02.542 --> 00:05:04.313
Lako je prevideti ih,

00:05:04.313 --> 00:05:06.898
ali to ne znači da nisu bitni.

00:05:06.898 --> 00:05:09.103
Pre nekoliko godina,
čovek zvani Kevin Laferti

00:05:09.103 --> 00:05:12.472
poveo je grupu naučnika
u tri estuara u Kaliforniji

00:05:12.472 --> 00:05:14.220
i u principu su merili i disecirali

00:05:14.220 --> 00:05:16.215
i snimali sve što su našli

00:05:16.215 --> 00:05:17.443
i otkrili su

00:05:17.443 --> 00:05:20.659
ogromne količine parazita.

00:05:20.659 --> 00:05:22.703
Naročito prisutni su bili metilji,

00:05:22.703 --> 00:05:25.643
crvi koji se specijalizuju
za kastriranje svojih domaćina,

00:05:25.643 --> 00:05:27.899
poput ovog nesrećnog puža.

00:05:27.899 --> 00:05:30.788
Jedan metilj je sićušan,
mikroskopske veličine

00:05:30.788 --> 00:05:32.587
ali zajedno imaju težinu

00:05:32.587 --> 00:05:34.773
koliko i sve ribe u estuarima

00:05:34.773 --> 00:05:38.480
i tri do devet puta više od svih ptica.

00:05:38.480 --> 00:05:40.824
Sećate li se gordijevog crva
kojeg sam vam pokazao,

00:05:40.824 --> 00:05:41.862
sa cvrčkom?

00:05:41.862 --> 00:05:44.415
Jedan japanski naučnik, Takuja Soto,

00:05:44.415 --> 00:05:46.111
otkrio je da u jednom potoku

00:05:46.111 --> 00:05:48.082
ove stvari vode toliko cvrčaka

00:05:48.082 --> 00:05:49.381
i skakavaca u vodu

00:05:49.381 --> 00:05:50.690
da udavljeni insekti

00:05:50.690 --> 00:05:54.994
čine oko 60% ishrane lokalne pastrmke.

00:05:54.994 --> 00:05:57.928
Manipulacija nije poseban slučaj.

00:05:57.928 --> 00:06:00.048
To ključni i čest deo

00:06:00.048 --> 00:06:01.939
sveta oko nas,

00:06:01.939 --> 00:06:03.460
i naučnici su sada otkrili

00:06:03.460 --> 00:06:05.942
stotine primera takvih manipulatora,

00:06:05.942 --> 00:06:08.379
i što je zanimljivije,
počinju da razumevaju

00:06:08.379 --> 00:06:12.437
tačno kako ova stvorenja
kontrolišu svoje domaćine.

NOTE Paragraph

00:06:12.437 --> 00:06:14.961
Ovo je jedan od mojih omiljenih primera.

00:06:14.961 --> 00:06:17.418
Ovo je Ampulex compressa,

00:06:17.418 --> 00:06:19.642
smaragdna osa,

00:06:19.642 --> 00:06:21.936
i generalno se priznaje

00:06:21.936 --> 00:06:23.579
da kada smaragdna osa poseduje

00:06:23.579 --> 00:06:25.375
neka oplođena jaja,

00:06:25.375 --> 00:06:27.841
ona mora da traži bubašvabu.

00:06:27.841 --> 00:06:29.041
Kada je nađe,

00:06:29.041 --> 00:06:31.252
ubada je žaokom

00:06:31.252 --> 00:06:32.701
koja je takođe čulni organ.

00:06:32.701 --> 00:06:35.372
Ovo otkriće je nastalo pre tri nedelje.

00:06:35.372 --> 00:06:37.677
Ubada je žaokom koja je čulni organ

00:06:37.677 --> 00:06:39.471
sa malim malim čulnim izbočinama

00:06:39.471 --> 00:06:42.026
koje je joj omogućavaju da oseti
posebnu teksturu

00:06:42.026 --> 00:06:44.133
mozga bubašvabe.

00:06:44.133 --> 00:06:47.174
Kao osoba koja naslepo opipava torbu,

00:06:47.174 --> 00:06:49.651
nalazi mozak i u njega ubacuje otrov,

00:06:49.651 --> 00:06:53.852
u posebna dva skupa neurona.

00:06:53.852 --> 00:06:56.935
Izraelski naučnici Frederik Libersat
i Ram Gal

00:06:56.935 --> 00:07:00.660
otkrili su da je otrov
veoma posebno hemijsko oružje.

00:07:00.660 --> 00:07:03.204
Ne ubija bubašvabu, niti je omami.

00:07:03.204 --> 00:07:05.331
Bubašvaba može da odšeta,

00:07:05.331 --> 00:07:08.356
odleti ili otrči ako želi,

00:07:08.356 --> 00:07:10.231
ali ona to ne radi,

00:07:10.231 --> 00:07:13.611
jer joj otrov uništava
motivaciju da hoda,

00:07:13.611 --> 00:07:14.725
i samo to.

00:07:14.725 --> 00:07:18.431
Osa zapravo isključuje sistem
za bežanje od opasnosti

00:07:18.431 --> 00:07:20.271
u operativnom sistemu bubašvabe,

00:07:20.271 --> 00:07:23.504
što joj pomaže da bespomoćnu žrtvu

00:07:23.504 --> 00:07:25.615
odvede u svoje sklonište
držeći je za antene

00:07:25.615 --> 00:07:28.254
kao kada bi neko šetao psa.

00:07:28.254 --> 00:07:30.271
Kada je tamo, ona položi jaja u nju,

00:07:30.271 --> 00:07:32.587
jaja se izlegu, pojedu je živu,
izleću iz tela,

00:07:32.587 --> 00:07:34.396
bla bla bla, znate već kako ide.

00:07:34.396 --> 00:07:37.626
(Smeh)
(Aplauz)

NOTE Paragraph

00:07:37.626 --> 00:07:40.506
Rekao bih da, kada je ubode osa,

00:07:40.506 --> 00:07:42.511
bubašvaba nije više bubašvaba.

00:07:42.511 --> 00:07:44.861
Više je produžetak ose,

00:07:44.861 --> 00:07:47.704
kao što je cvrčak bio
produžetak gordijevog crva.

00:07:47.719 --> 00:07:50.519
Ovi domaćini neće preživeti
i neće se razmnožavati.

00:07:50.519 --> 00:07:52.318
Nad svojom sudbinom imaju kontrolu

00:07:52.318 --> 00:07:54.102
koliko i moj auto.

00:07:54.102 --> 00:07:55.602
Kada paraziti uđu,

00:07:55.602 --> 00:07:58.167
domaćini se ništa ne pitaju.

NOTE Paragraph

00:07:58.167 --> 00:07:59.481
Ljudi su naravno,

00:07:59.481 --> 00:08:01.513
takođe skloni manipulaciji.

00:08:01.513 --> 00:08:04.263
Uzimamo lekove da promenimo
hemijski sastav svojih mozgova

00:08:04.263 --> 00:08:05.774
i da promenimo raspoloženje,

00:08:05.774 --> 00:08:09.024
i šta su argumenti,
reklame ili velike ideje

00:08:09.024 --> 00:08:12.727
ako ne pokušaj da se utiče
na nečije mišljenje?

00:08:12.727 --> 00:08:14.254
Ali naši pokušaji da radimo ovo

00:08:14.254 --> 00:08:16.032
grubi su i prosti u poređenju

00:08:16.032 --> 00:08:19.127
sa istančanim pojedinostima parazita.

00:08:19.127 --> 00:08:21.519
Don Drejper bi voleo da je elegantan

00:08:21.519 --> 00:08:26.479
i precizan kao smaragdna osa.

00:08:26.479 --> 00:08:30.219
Mislim da je ovo deo onoga
što parazite čini

00:08:30.219 --> 00:08:33.005
tako zlobnim i ubedljivim.

00:08:33.005 --> 00:08:35.627
Toliko cenimo našu slobodnu volju

00:08:35.627 --> 00:08:36.888
i nezavisnost

00:08:36.888 --> 00:08:38.469
da mogućnost da nam ih oduzmu

00:08:38.469 --> 00:08:39.747
neviđene sile,

00:08:39.747 --> 00:08:42.915
budi neke od naših najdubljih
društvenih strahova.

00:08:42.915 --> 00:08:45.368
Orvelovske distopije i sumnjive spletke

00:08:45.368 --> 00:08:47.222
i zlikovci koji kontrolišu um -

00:08:47.222 --> 00:08:50.250
ovo su tropi koji ispunjavaju
najtamnije delove naše mašte,

00:08:50.250 --> 00:08:55.048
ali se u prirodi stalno dešavaju.

NOTE Paragraph

00:08:55.048 --> 00:08:57.680
Što me dovodi do očiglednog

00:08:57.680 --> 00:08:59.980
i uznemirujućeg pitanja:

00:08:59.980 --> 00:09:01.703
Ima li tamnih, zlobnih parazita

00:09:01.703 --> 00:09:03.659
koji utiču na naše ponašanje

00:09:03.659 --> 00:09:05.234
a da mi to ne znamo,

00:09:05.234 --> 00:09:08.053
pored NSA?

00:09:08.053 --> 00:09:09.360
Ako postoje -

00:09:09.360 --> 00:09:13.326
(Smeh)
(Aplauz)

00:09:13.326 --> 00:09:15.648
Stoji mi crvena tačka na čelu, zar ne?

00:09:15.648 --> 00:09:18.175
(Smeh)

NOTE Paragraph

00:09:18.175 --> 00:09:21.129
Ako postoje, ovo je dobar kandidat.

00:09:21.129 --> 00:09:24.407
Ovo je Toxoplasma gondii
ili ukratko Tokso,

00:09:24.407 --> 00:09:25.996
jer zastrašujućem stvorenju

00:09:25.996 --> 00:09:28.206
uvek pogoduje simpatičan nadimak.

00:09:28.206 --> 00:09:30.488
Tokso pogađa sisare,

00:09:30.488 --> 00:09:31.966
veliki broj sisara,

00:09:31.966 --> 00:09:35.047
ali seksualno može da se razmnožava
samo u mačkama.

00:09:35.047 --> 00:09:37.808
Naučnici poput Džoen Vebster
su pokazali da,

00:09:37.808 --> 00:09:40.001
ako Tokso uđe u pacova ili miša,

00:09:40.001 --> 00:09:43.473
pretvara glodara u projektil
koji traži mačku.

00:09:43.473 --> 00:09:46.549
Ako inficirani pacov namiriše
predivnu aromu

00:09:46.549 --> 00:09:47.773
mačjeg urina,

00:09:47.773 --> 00:09:50.493
on trči prema izvoru mirisa

00:09:50.493 --> 00:09:54.412
umesto smislenijeg pravca
koji podrazumeva bežanje.

00:09:54.412 --> 00:09:56.947
Mačka pojede pacova.
Tokso ima seksualni odnos.

00:09:56.947 --> 00:09:59.819
Klasična priča "Jedi, lovi, voli."

00:09:59.819 --> 00:10:04.487
(Smeh)
(Aplauz)

NOTE Paragraph

00:10:07.512 --> 00:10:10.714
Vi ste veoma milosrdni
i darežljivi ljudi.

00:10:10.714 --> 00:10:13.299
Zdravo Elizabet,
jako mi se dopao tvoj govor.

NOTE Paragraph

00:10:13.299 --> 00:10:16.667
Kako parazit kontroliše domaćina

00:10:16.667 --> 00:10:17.871
na ovaj način?

00:10:17.871 --> 00:10:19.197
Zaista ne znamo.

00:10:19.197 --> 00:10:20.885
Znamo da Tokso ispušta enzim

00:10:20.885 --> 00:10:23.197
koji proizvodi dopamin,
supstancu koja ima veze

00:10:23.197 --> 00:10:24.920
sa nagrađivanjem i motivacijom.

00:10:24.920 --> 00:10:27.121
Znamo da cilja na određene delove
mozga glodara,

00:10:27.121 --> 00:10:29.586
uključujući i one za seksualno uzbuđenje.

00:10:29.586 --> 00:10:31.787
Ali kako se ti delići slagalice uklapaju,

00:10:31.787 --> 00:10:33.631
nije sasvim jasno.

00:10:33.631 --> 00:10:35.927
Jasno je da je ova stvar

00:10:35.927 --> 00:10:37.319
jedna ćelija.

00:10:37.319 --> 00:10:38.689
Nema nervni sistem.

00:10:38.689 --> 00:10:39.821
Nema svest.

00:10:39.821 --> 00:10:41.122
Čak nema ni telo.

00:10:41.122 --> 00:10:43.746
Ali manipuliše sisarom?

00:10:43.746 --> 00:10:45.172
Mi smo sisari.

00:10:45.172 --> 00:10:47.606
Sigurno smo inteligentniji od pacova,

00:10:47.606 --> 00:10:50.130
ali naši mozgovi imaju
istu osnovnu strukturu,

00:10:50.130 --> 00:10:51.523
istu vrstu ćelija,

00:10:51.523 --> 00:10:53.421
iste hemikalije koje idu kroz njih,

00:10:53.421 --> 00:10:55.430
i iste parazite.

00:10:55.430 --> 00:10:57.778
Procene variraju, ali po nekim brojkama,

00:10:57.778 --> 00:11:00.138
jedna od tri osobe u svetu

00:11:00.138 --> 00:11:01.851
imaju Tokso u svojim mozgovima.

00:11:01.851 --> 00:11:05.339
Ovo obično ne vodi
ni do kakve bolesti.

00:11:05.339 --> 00:11:07.217
Parazit stoji u uspavanom stanju

00:11:07.217 --> 00:11:09.400
dug period vremena.

00:11:09.400 --> 00:11:11.439
Ali postoje neki dokazi da ti ljudi

00:11:11.439 --> 00:11:14.473
koji nose parazite imaju pomalo
drugačije rezultate

00:11:14.473 --> 00:11:17.202
na ispitivanjima ličnosti od drugih ljudi,

00:11:17.202 --> 00:11:19.686
imaju neznatno veći rizik
od saobraćajnih nesreća,

00:11:19.686 --> 00:11:22.289
i postoje neki dokazi
da ljudi sa šizofrenijom

00:11:22.289 --> 00:11:24.835
imaju veću sklonost da se zaraze.

00:11:24.835 --> 00:11:27.018
Mislim da dokazi još uvek nisu jasni,

00:11:27.018 --> 00:11:28.929
i čak među istraživačima Toksoa

00:11:28.929 --> 00:11:31.369
su podeljena mišljenja
o tome da li parazit

00:11:31.369 --> 00:11:33.754
zaista utiče na naše ponašanje.

00:11:33.754 --> 00:11:36.413
Ali s obzirom na rasprostranjenost
takvih manipulacija,

00:11:36.413 --> 00:11:38.258
bilo bi potpuno neverovatno

00:11:38.258 --> 00:11:39.907
da ljudi budu jedina vrsta

00:11:39.907 --> 00:11:42.853
koja nije slično pogođena.

NOTE Paragraph

00:11:42.853 --> 00:11:47.246
Mislim da ovaj kapacitet da stalno

00:11:47.246 --> 00:11:50.113
podrivaju način na koji mislimo o svetu

00:11:50.113 --> 00:11:51.660
čini parazite izuzetnim.

00:11:51.660 --> 00:11:54.869
Stalno nas pozivaju
da na prirodni svet gledamo sa strane,

00:11:54.869 --> 00:11:57.040
i da se pitamo da su li ponašanja
koja vidimo

00:11:57.040 --> 00:11:58.527
jednostavna i očigledna

00:11:58.527 --> 00:12:00.060
ili zbunjujuća i zagonetna,

00:12:00.060 --> 00:12:02.146
da nisu posledica pojedinaca

00:12:02.146 --> 00:12:03.999
koji se ponašaju po svom nahođenju

00:12:03.999 --> 00:12:05.808
već ih nešto drugo

00:12:05.808 --> 00:12:08.478
upravlja i kontroliše.

00:12:08.478 --> 00:12:10.518
Iako je ta ideja možda uznemirujuća,

00:12:10.518 --> 00:12:13.441
i dok su navike parazita jezive,

00:12:13.441 --> 00:12:15.593
mislim da ih ta mogućnost da nas iznenade

00:12:15.593 --> 00:12:18.408
čini divnim i harizmatičnim

00:12:18.408 --> 00:12:21.772
poput bilo kog pande, leptira ili delfina.

NOTE Paragraph

00:12:21.772 --> 00:12:23.991
Na kraju "Porekla vrsta",

00:12:23.991 --> 00:12:26.980
Čarls Darvin piše
o veličanstvenosti života,

00:12:26.980 --> 00:12:29.633
i o beskrajnim oblicima, prelepim

00:12:29.633 --> 00:12:31.065
i predivnim,

00:12:31.065 --> 00:12:33.644
i mislim da je veoma lako mogao da priča

00:12:33.644 --> 00:12:36.824
o pantljičari koja čini
škampe društvenijim

00:12:36.824 --> 00:12:40.073
ili osi koja šeta bubašvabe.

NOTE Paragraph

00:12:40.073 --> 00:12:43.222
Ali možda to samo priča parazit.

NOTE Paragraph

00:12:43.222 --> 00:12:44.953
Hvala vam.

NOTE Paragraph

00:12:44.953 --> 00:12:48.953
(Aplauz)