1
00:00:00,645 --> 00:00:03,196
Krdo zveri, jato riba,

2
00:00:03,196 --> 00:00:04,825
jato ptica.

3
00:00:04,825 --> 00:00:06,893
Dosta životinja se skuplja u velike grupe

4
00:00:06,893 --> 00:00:08,879
koje su među najlepšim spektaklima

5
00:00:08,879 --> 00:00:10,597
u svetu prirode.

6
00:00:10,597 --> 00:00:13,321
Ali zašto se formiraju ove grupe?

7
00:00:13,321 --> 00:00:14,958
Česti odgovori su oni poput

8
00:00:14,958 --> 00:00:17,924
traženja bezbednosti u grupi
ili lova u čoporima

9
00:00:17,924 --> 00:00:20,420
ili skupljanja radi razmnožavanja,

10
00:00:20,420 --> 00:00:22,088
i sva ova objašnjenja,

11
00:00:22,088 --> 00:00:23,325
iako su često tačna,

12
00:00:23,325 --> 00:00:26,368
prave puno pretpostavki
o ponašanju životinja,

13
00:00:26,368 --> 00:00:29,545
da životinje kontrolišu svoje radnje,

14
00:00:29,545 --> 00:00:31,796
da kontrolišu svoje telo.

15
00:00:31,796 --> 00:00:35,223
To često nije istina.

16
00:00:35,223 --> 00:00:38,147
Ovo je artemija, vrsta škampi.

17
00:00:38,147 --> 00:00:40,911
Verovatno su vam poznatije
kao morski majmuni.

18
00:00:40,911 --> 00:00:42,906
Male su i obično žive same,

19
00:00:42,906 --> 00:00:45,983
ali mogu da se skupljaju
u velika crvena jata

20
00:00:45,983 --> 00:00:48,230
koja idu metrima u širinu,

21
00:00:48,230 --> 00:00:51,320
a stvaraju se zbog parazita.

22
00:00:51,320 --> 00:00:54,006
Ove škampe napada pantljičara.

23
00:00:54,006 --> 00:00:56,257
Pantljičara je dugo, živo crevo

24
00:00:56,257 --> 00:00:59,145
sa genitaljama na jednoj
i kukastim ustima na drugoj strani.

25
00:00:59,145 --> 00:01:01,680
Kao honorarni novinar,
imam saosećanja.

26
00:01:01,680 --> 00:01:03,835
(Smeh)

27
00:01:03,835 --> 00:01:06,743
Pantljičara izvlači hranljive sastojke
iz tela artemije

28
00:01:06,743 --> 00:01:08,820
ali radi i druge stvari.

29
00:01:08,820 --> 00:01:10,440
Kastrira ih,

30
00:01:10,440 --> 00:01:15,158
menja njihovu boju iz providne
u jarko crvenu,

31
00:01:15,158 --> 00:01:16,674
čini da žive duže,

32
00:01:16,674 --> 00:01:19,031
i kako je otkrio biolog Nikolas Roud,

33
00:01:19,031 --> 00:01:22,390
čini da plivaju u grupama.

34
00:01:22,390 --> 00:01:25,842
Zašto? Zato što pantljičara,
poput mnogih drugih parazita,

35
00:01:25,842 --> 00:01:27,423
ima komplikovan životni ciklus

36
00:01:27,423 --> 00:01:29,687
gde postoji dosta različitih domaćina.

37
00:01:29,687 --> 00:01:32,091
Škampi su samo jedan deo puta.

38
00:01:32,091 --> 00:01:34,703
Krajnje odredište je ovo,

39
00:01:34,703 --> 00:01:36,650
ružičasti flamingo.

40
00:01:36,650 --> 00:01:39,675
Pantljičara može da se razmnožava
samo u flamingu,

41
00:01:39,675 --> 00:01:42,964
tako da bi do njega došla,
manipuliše domaćinima škampima

42
00:01:42,964 --> 00:01:46,055
da stvore ova upadljiva crvena jata

43
00:01:46,055 --> 00:01:48,772
koja će flamingo lakše primetiti

44
00:01:48,772 --> 00:01:50,331
i pojesti,

45
00:01:50,331 --> 00:01:53,263
i to je tajna jata artemija.

46
00:01:53,263 --> 00:01:55,426
Nisu društvene svojom voljom,

47
00:01:55,426 --> 00:01:57,502
već zato što ih neko kontroliše.

48
00:01:57,502 --> 00:01:59,196
Ne radi se o bezbednosti u grupi.

49
00:01:59,196 --> 00:02:01,055
Zapravo je sasvim suprotno.

50
00:02:01,055 --> 00:02:04,096
Pantljičara zaposeda
njihove mozgove i tela,

51
00:02:04,096 --> 00:02:05,492
pretvarajući ih u sredstvo

52
00:02:05,492 --> 00:02:09,459
za dolazak do flaminga.

53
00:02:09,459 --> 00:02:10,889
Evo još jednog primera

54
00:02:10,889 --> 00:02:13,415
manipulacije parazita.

55
00:02:13,415 --> 00:02:16,391
Ovo je cvrčak samoubica.

56
00:02:16,391 --> 00:02:19,695
Cvrčak je progutao larve
gordijevog crva,

57
00:02:19,695 --> 00:02:21,588
ili crva konjske dlake.

58
00:02:21,588 --> 00:02:23,744
Crv unutar njega raste
do odrasle veličine

59
00:02:23,744 --> 00:02:26,782
ali mora da dođe do vode
kako bi se razmnožavao,

60
00:02:26,782 --> 00:02:29,000
i to radi tako što oslobađa proteine

61
00:02:29,000 --> 00:02:31,188
koji zbunjuju mozak cvrčka

62
00:02:31,188 --> 00:02:33,352
zbog čega se ponaša pomahnitalo.

63
00:02:33,352 --> 00:02:35,307
Kada se cvrčak približi vodi,

64
00:02:35,307 --> 00:02:36,926
poput bazena,

65
00:02:36,926 --> 00:02:39,183
uskače i davi se,

66
00:02:39,183 --> 00:02:40,908
a crv se izmigolji

67
00:02:40,908 --> 00:02:44,764
iz tela koje je izvršilo samoubistvo.

68
00:02:44,764 --> 00:02:48,367
Cvrčci su baš prostrani.
Ko bi rekao?

69
00:02:48,367 --> 00:02:51,582
Pantljičara i gordijev crv nisu sami.

70
00:02:51,582 --> 00:02:53,302
Deo su čitave armije

71
00:02:53,302 --> 00:02:55,379
parazita koji kontrolišu um,

72
00:02:55,379 --> 00:02:59,328
gljiva, virusa, crva, insekata i ostalog

73
00:02:59,328 --> 00:03:01,901
koji se svi usavršavaju
u podrivanju i zaobilaženju

74
00:03:01,901 --> 00:03:04,110
volje svojih domaćina.

75
00:03:04,110 --> 00:03:06,197
Prvi put sam saznao za ovaj način života

76
00:03:06,197 --> 00:03:08,340
kroz "Procese života" Dejvida Atenboroa

77
00:03:08,340 --> 00:03:10,062
pre oko 20 godina,

78
00:03:10,062 --> 00:03:12,054
a kasnije i kroz divnu knjigu
koja se zove

79
00:03:12,054 --> 00:03:14,438
"Parazit Reks" mog prijatelja
Karla Cimera.

80
00:03:14,438 --> 00:03:16,581
Od tada pišem o ovim stvorenjima.

81
00:03:16,581 --> 00:03:19,392
Ima malo tema u biologiji
koje me više uzbuđuju.

82
00:03:19,392 --> 00:03:23,098
Kao da su paraziti omamili moj mozak.

83
00:03:23,098 --> 00:03:25,709
Ipak su uvek ubedljivi

84
00:03:25,709 --> 00:03:26,997
i predivno sablasni.

85
00:03:26,997 --> 00:03:28,389
Kada pišete o parazitima,

86
00:03:28,389 --> 00:03:30,473
vaš rečnik prepun je izraza poput

87
00:03:30,473 --> 00:03:33,519
"živ proždran" i "iskače iz svog tela."

88
00:03:33,519 --> 00:03:34,756
(Smeh)

89
00:03:34,756 --> 00:03:36,296
Ali tu postoji više od toga.

90
00:03:36,296 --> 00:03:38,398
Pisac sam, a kolege pisci iz publike

91
00:03:38,398 --> 00:03:41,107
znaju da mi volimo priče.

92
00:03:41,107 --> 00:03:43,500
Paraziti nas pozivaju
da se odupremo mamcu

93
00:03:43,500 --> 00:03:45,350
očiglednih priča.

94
00:03:45,350 --> 00:03:47,660
Njihov svet prepun je obrta

95
00:03:47,660 --> 00:03:51,267
i neočekivanih objašnjenja.

96
00:03:51,267 --> 00:03:52,763
Zašto, na primer,

97
00:03:52,763 --> 00:03:54,941
ova gusenica

98
00:03:54,941 --> 00:03:56,915
počinje divlje da mlati

99
00:03:56,915 --> 00:03:58,583
kada se drugi insekt približi

100
00:03:58,583 --> 00:04:00,840
njoj i tim belim čaurama

101
00:04:00,840 --> 00:04:02,278
koje ona kao da brani?

102
00:04:02,278 --> 00:04:05,374
Da li možda štiti braću i sestre?

103
00:04:05,374 --> 00:04:06,823
Ne.

104
00:04:06,823 --> 00:04:08,280
Gusenicu je napala

105
00:04:08,280 --> 00:04:11,499
osa parazit koja je
snela jaja unutar nje.

106
00:04:11,499 --> 00:04:12,933
Jaja su se izlegla i mlade ose

107
00:04:12,933 --> 00:04:14,597
su proždrale gusenicu dok je živa

108
00:04:14,597 --> 00:04:16,208
pre nego što joj izlete iz tela.

109
00:04:16,208 --> 00:04:18,193
Vidite o čemu pričam?

110
00:04:18,193 --> 00:04:21,031
Gusenica nije uginula.

111
00:04:21,031 --> 00:04:23,616
Neke ose kao da zaostaju

112
00:04:23,616 --> 00:04:26,953
i kontrolišu je da brani
njihovu braću i sestre

113
00:04:26,953 --> 00:04:28,587
koje se pretvaraju

114
00:04:28,587 --> 00:04:30,607
u odrasle jedinke u tim čaurama.

115
00:04:30,607 --> 00:04:34,146
Ova gusenica je zombi čuvar
koji mlati glavom

116
00:04:34,146 --> 00:04:35,447
i brani potomstvo

117
00:04:35,447 --> 00:04:37,669
stvorenja koje ju je ubilo.

118
00:04:37,669 --> 00:04:41,535
(Aplauz)

119
00:04:41,535 --> 00:04:45,830
Imamo dosta toga da pređemo.
Imam samo 13 minuta. (Smeh)

120
00:04:45,830 --> 00:04:47,641
Neki od vas verovatno

121
00:04:47,641 --> 00:04:49,859
očajnički traže neku utehu

122
00:04:49,859 --> 00:04:52,119
u ideji da su ove stvari neobičnosti

123
00:04:52,119 --> 00:04:54,050
prirodnog sveta, da su pojedinačne

124
00:04:54,050 --> 00:04:55,870
i to gledište je veoma razumljivo,

125
00:04:55,870 --> 00:04:58,248
jer su paraziti po prirodi veoma mali

126
00:04:58,248 --> 00:04:59,588
i veliki deo vremena provode

127
00:04:59,588 --> 00:05:02,542
unutar tela drugih organizama.

128
00:05:02,542 --> 00:05:04,313
Lako je prevideti ih,

129
00:05:04,313 --> 00:05:06,898
ali to ne znači da nisu bitni.

130
00:05:06,898 --> 00:05:09,103
Pre nekoliko godina,
čovek zvani Kevin Laferti

131
00:05:09,103 --> 00:05:12,472
poveo je grupu naučnika
u tri estuara u Kaliforniji

132
00:05:12,472 --> 00:05:14,220
i u principu su merili i disecirali

133
00:05:14,220 --> 00:05:16,215
i snimali sve što su našli

134
00:05:16,215 --> 00:05:17,443
i otkrili su

135
00:05:17,443 --> 00:05:20,659
ogromne količine parazita.

136
00:05:20,659 --> 00:05:22,703
Naročito prisutni su bili metilji,

137
00:05:22,703 --> 00:05:25,643
crvi koji se specijalizuju
za kastriranje svojih domaćina,

138
00:05:25,643 --> 00:05:27,899
poput ovog nesrećnog puža.

139
00:05:27,899 --> 00:05:30,788
Jedan metilj je sićušan,
mikroskopske veličine

140
00:05:30,788 --> 00:05:32,587
ali zajedno imaju težinu

141
00:05:32,587 --> 00:05:34,773
koliko i sve ribe u estuarima

142
00:05:34,773 --> 00:05:38,480
i tri do devet puta više od svih ptica.

143
00:05:38,480 --> 00:05:40,824
Sećate li se gordijevog crva
kojeg sam vam pokazao,

144
00:05:40,824 --> 00:05:41,862
sa cvrčkom?

145
00:05:41,862 --> 00:05:44,415
Jedan japanski naučnik, Takuja Soto,

146
00:05:44,415 --> 00:05:46,111
otkrio je da u jednom potoku

147
00:05:46,111 --> 00:05:48,082
ove stvari vode toliko cvrčaka

148
00:05:48,082 --> 00:05:49,381
i skakavaca u vodu

149
00:05:49,381 --> 00:05:50,690
da udavljeni insekti

150
00:05:50,690 --> 00:05:54,994
čine oko 60% ishrane lokalne pastrmke.

151
00:05:54,994 --> 00:05:57,928
Manipulacija nije poseban slučaj.

152
00:05:57,928 --> 00:06:00,048
To ključni i čest deo

153
00:06:00,048 --> 00:06:01,939
sveta oko nas,

154
00:06:01,939 --> 00:06:03,460
i naučnici su sada otkrili

155
00:06:03,460 --> 00:06:05,942
stotine primera takvih manipulatora,

156
00:06:05,942 --> 00:06:08,379
i što je zanimljivije,
počinju da razumevaju

157
00:06:08,379 --> 00:06:12,437
tačno kako ova stvorenja
kontrolišu svoje domaćine.

158
00:06:12,437 --> 00:06:14,961
Ovo je jedan od mojih omiljenih primera.

159
00:06:14,961 --> 00:06:17,418
Ovo je Ampulex compressa,

160
00:06:17,418 --> 00:06:19,642
smaragdna osa,

161
00:06:19,642 --> 00:06:21,936
i generalno se priznaje

162
00:06:21,936 --> 00:06:23,579
da kada smaragdna osa poseduje

163
00:06:23,579 --> 00:06:25,375
neka oplođena jaja,

164
00:06:25,375 --> 00:06:27,841
ona mora da traži bubašvabu.

165
00:06:27,841 --> 00:06:29,041
Kada je nađe,

166
00:06:29,041 --> 00:06:31,252
ubada je žaokom

167
00:06:31,252 --> 00:06:32,701
koja je takođe čulni organ.

168
00:06:32,701 --> 00:06:35,372
Ovo otkriće je nastalo pre tri nedelje.

169
00:06:35,372 --> 00:06:37,677
Ubada je žaokom koja je čulni organ

170
00:06:37,677 --> 00:06:39,471
sa malim malim čulnim izbočinama

171
00:06:39,471 --> 00:06:42,026
koje je joj omogućavaju da oseti
posebnu teksturu

172
00:06:42,026 --> 00:06:44,133
mozga bubašvabe.

173
00:06:44,133 --> 00:06:47,174
Kao osoba koja naslepo opipava torbu,

174
00:06:47,174 --> 00:06:49,651
nalazi mozak i u njega ubacuje otrov,

175
00:06:49,651 --> 00:06:53,852
u posebna dva skupa neurona.

176
00:06:53,852 --> 00:06:56,935
Izraelski naučnici Frederik Libersat
i Ram Gal

177
00:06:56,935 --> 00:07:00,660
otkrili su da je otrov
veoma posebno hemijsko oružje.

178
00:07:00,660 --> 00:07:03,204
Ne ubija bubašvabu, niti je omami.

179
00:07:03,204 --> 00:07:05,331
Bubašvaba može da odšeta,

180
00:07:05,331 --> 00:07:08,356
odleti ili otrči ako želi,

181
00:07:08,356 --> 00:07:10,231
ali ona to ne radi,

182
00:07:10,231 --> 00:07:13,611
jer joj otrov uništava
motivaciju da hoda,

183
00:07:13,611 --> 00:07:14,725
i samo to.

184
00:07:14,725 --> 00:07:18,431
Osa zapravo isključuje sistem
za bežanje od opasnosti

185
00:07:18,431 --> 00:07:20,271
u operativnom sistemu bubašvabe,

186
00:07:20,271 --> 00:07:23,504
što joj pomaže da bespomoćnu žrtvu

187
00:07:23,504 --> 00:07:25,615
odvede u svoje sklonište
držeći je za antene

188
00:07:25,615 --> 00:07:28,254
kao kada bi neko šetao psa.

189
00:07:28,254 --> 00:07:30,271
Kada je tamo, ona položi jaja u nju,

190
00:07:30,271 --> 00:07:32,587
jaja se izlegu, pojedu je živu,
izleću iz tela,

191
00:07:32,587 --> 00:07:34,396
bla bla bla, znate već kako ide.

192
00:07:34,396 --> 00:07:37,626
(Smeh)
(Aplauz)

193
00:07:37,626 --> 00:07:40,506
Rekao bih da, kada je ubode osa,

194
00:07:40,506 --> 00:07:42,511
bubašvaba nije više bubašvaba.

195
00:07:42,511 --> 00:07:44,861
Više je produžetak ose,

196
00:07:44,861 --> 00:07:47,704
kao što je cvrčak bio
produžetak gordijevog crva.

197
00:07:47,719 --> 00:07:50,519
Ovi domaćini neće preživeti
i neće se razmnožavati.

198
00:07:50,519 --> 00:07:52,318
Nad svojom sudbinom imaju kontrolu

199
00:07:52,318 --> 00:07:54,102
koliko i moj auto.

200
00:07:54,102 --> 00:07:55,602
Kada paraziti uđu,

201
00:07:55,602 --> 00:07:58,167
domaćini se ništa ne pitaju.

202
00:07:58,167 --> 00:07:59,481
Ljudi su naravno,

203
00:07:59,481 --> 00:08:01,513
takođe skloni manipulaciji.

204
00:08:01,513 --> 00:08:04,263
Uzimamo lekove da promenimo
hemijski sastav svojih mozgova

205
00:08:04,263 --> 00:08:05,774
i da promenimo raspoloženje,

206
00:08:05,774 --> 00:08:09,024
i šta su argumenti,
reklame ili velike ideje

207
00:08:09,024 --> 00:08:12,727
ako ne pokušaj da se utiče
na nečije mišljenje?

208
00:08:12,727 --> 00:08:14,254
Ali naši pokušaji da radimo ovo

209
00:08:14,254 --> 00:08:16,032
grubi su i prosti u poređenju

210
00:08:16,032 --> 00:08:19,127
sa istančanim pojedinostima parazita.

211
00:08:19,127 --> 00:08:21,519
Don Drejper bi voleo da je elegantan

212
00:08:21,519 --> 00:08:26,479
i precizan kao smaragdna osa.

213
00:08:26,479 --> 00:08:30,219
Mislim da je ovo deo onoga
što parazite čini

214
00:08:30,219 --> 00:08:33,005
tako zlobnim i ubedljivim.

215
00:08:33,005 --> 00:08:35,627
Toliko cenimo našu slobodnu volju

216
00:08:35,627 --> 00:08:36,888
i nezavisnost

217
00:08:36,888 --> 00:08:38,469
da mogućnost da nam ih oduzmu

218
00:08:38,469 --> 00:08:39,747
neviđene sile,

219
00:08:39,747 --> 00:08:42,915
budi neke od naših najdubljih
društvenih strahova.

220
00:08:42,915 --> 00:08:45,368
Orvelovske distopije i sumnjive spletke

221
00:08:45,368 --> 00:08:47,222
i zlikovci koji kontrolišu um -

222
00:08:47,222 --> 00:08:50,250
ovo su tropi koji ispunjavaju
najtamnije delove naše mašte,

223
00:08:50,250 --> 00:08:55,048
ali se u prirodi stalno dešavaju.

224
00:08:55,048 --> 00:08:57,680
Što me dovodi do očiglednog

225
00:08:57,680 --> 00:08:59,980
i uznemirujućeg pitanja:

226
00:08:59,980 --> 00:09:01,703
Ima li tamnih, zlobnih parazita

227
00:09:01,703 --> 00:09:03,659
koji utiču na naše ponašanje

228
00:09:03,659 --> 00:09:05,234
a da mi to ne znamo,

229
00:09:05,234 --> 00:09:08,053
pored NSA?

230
00:09:08,053 --> 00:09:09,360
Ako postoje -

231
00:09:09,360 --> 00:09:13,326
(Smeh)
(Aplauz)

232
00:09:13,326 --> 00:09:15,648
Stoji mi crvena tačka na čelu, zar ne?

233
00:09:15,648 --> 00:09:18,175
(Smeh)

234
00:09:18,175 --> 00:09:21,129
Ako postoje, ovo je dobar kandidat.

235
00:09:21,129 --> 00:09:24,407
Ovo je Toxoplasma gondii
ili ukratko Tokso,

236
00:09:24,407 --> 00:09:25,996
jer zastrašujućem stvorenju

237
00:09:25,996 --> 00:09:28,206
uvek pogoduje simpatičan nadimak.

238
00:09:28,206 --> 00:09:30,488
Tokso pogađa sisare,

239
00:09:30,488 --> 00:09:31,966
veliki broj sisara,

240
00:09:31,966 --> 00:09:35,047
ali seksualno može da se razmnožava
samo u mačkama.

241
00:09:35,047 --> 00:09:37,808
Naučnici poput Džoen Vebster
su pokazali da,

242
00:09:37,808 --> 00:09:40,001
ako Tokso uđe u pacova ili miša,

243
00:09:40,001 --> 00:09:43,473
pretvara glodara u projektil
koji traži mačku.

244
00:09:43,473 --> 00:09:46,549
Ako inficirani pacov namiriše
predivnu aromu

245
00:09:46,549 --> 00:09:47,773
mačjeg urina,

246
00:09:47,773 --> 00:09:50,493
on trči prema izvoru mirisa

247
00:09:50,493 --> 00:09:54,412
umesto smislenijeg pravca
koji podrazumeva bežanje.

248
00:09:54,412 --> 00:09:56,947
Mačka pojede pacova.
Tokso ima seksualni odnos.

249
00:09:56,947 --> 00:09:59,819
Klasična priča "Jedi, lovi, voli."

250
00:09:59,819 --> 00:10:04,487
(Smeh)
(Aplauz)

251
00:10:07,512 --> 00:10:10,714
Vi ste veoma milosrdni
i darežljivi ljudi.

252
00:10:10,714 --> 00:10:13,299
Zdravo Elizabet,
jako mi se dopao tvoj govor.

253
00:10:13,299 --> 00:10:16,667
Kako parazit kontroliše domaćina

254
00:10:16,667 --> 00:10:17,871
na ovaj način?

255
00:10:17,871 --> 00:10:19,197
Zaista ne znamo.

256
00:10:19,197 --> 00:10:20,885
Znamo da Tokso ispušta enzim

257
00:10:20,885 --> 00:10:23,197
koji proizvodi dopamin,
supstancu koja ima veze

258
00:10:23,197 --> 00:10:24,920
sa nagrađivanjem i motivacijom.

259
00:10:24,920 --> 00:10:27,121
Znamo da cilja na određene delove
mozga glodara,

260
00:10:27,121 --> 00:10:29,586
uključujući i one za seksualno uzbuđenje.

261
00:10:29,586 --> 00:10:31,787
Ali kako se ti delići slagalice uklapaju,

262
00:10:31,787 --> 00:10:33,631
nije sasvim jasno.

263
00:10:33,631 --> 00:10:35,927
Jasno je da je ova stvar

264
00:10:35,927 --> 00:10:37,319
jedna ćelija.

265
00:10:37,319 --> 00:10:38,689
Nema nervni sistem.

266
00:10:38,689 --> 00:10:39,821
Nema svest.

267
00:10:39,821 --> 00:10:41,122
Čak nema ni telo.

268
00:10:41,122 --> 00:10:43,746
Ali manipuliše sisarom?

269
00:10:43,746 --> 00:10:45,172
Mi smo sisari.

270
00:10:45,172 --> 00:10:47,606
Sigurno smo inteligentniji od pacova,

271
00:10:47,606 --> 00:10:50,130
ali naši mozgovi imaju
istu osnovnu strukturu,

272
00:10:50,130 --> 00:10:51,523
istu vrstu ćelija,

273
00:10:51,523 --> 00:10:53,421
iste hemikalije koje idu kroz njih,

274
00:10:53,421 --> 00:10:55,430
i iste parazite.

275
00:10:55,430 --> 00:10:57,778
Procene variraju, ali po nekim brojkama,

276
00:10:57,778 --> 00:11:00,138
jedna od tri osobe u svetu

277
00:11:00,138 --> 00:11:01,851
imaju Tokso u svojim mozgovima.

278
00:11:01,851 --> 00:11:05,339
Ovo obično ne vodi
ni do kakve bolesti.

279
00:11:05,339 --> 00:11:07,217
Parazit stoji u uspavanom stanju

280
00:11:07,217 --> 00:11:09,400
dug period vremena.

281
00:11:09,400 --> 00:11:11,439
Ali postoje neki dokazi da ti ljudi

282
00:11:11,439 --> 00:11:14,473
koji nose parazite imaju pomalo
drugačije rezultate

283
00:11:14,473 --> 00:11:17,202
na ispitivanjima ličnosti od drugih ljudi,

284
00:11:17,202 --> 00:11:19,686
imaju neznatno veći rizik
od saobraćajnih nesreća,

285
00:11:19,686 --> 00:11:22,289
i postoje neki dokazi
da ljudi sa šizofrenijom

286
00:11:22,289 --> 00:11:24,835
imaju veću sklonost da se zaraze.

287
00:11:24,835 --> 00:11:27,018
Mislim da dokazi još uvek nisu jasni,

288
00:11:27,018 --> 00:11:28,929
i čak među istraživačima Toksoa

289
00:11:28,929 --> 00:11:31,369
su podeljena mišljenja
o tome da li parazit

290
00:11:31,369 --> 00:11:33,754
zaista utiče na naše ponašanje.

291
00:11:33,754 --> 00:11:36,413
Ali s obzirom na rasprostranjenost
takvih manipulacija,

292
00:11:36,413 --> 00:11:38,258
bilo bi potpuno neverovatno

293
00:11:38,258 --> 00:11:39,907
da ljudi budu jedina vrsta

294
00:11:39,907 --> 00:11:42,853
koja nije slično pogođena.

295
00:11:42,853 --> 00:11:47,246
Mislim da ovaj kapacitet da stalno

296
00:11:47,246 --> 00:11:50,113
podrivaju način na koji mislimo o svetu

297
00:11:50,113 --> 00:11:51,660
čini parazite izuzetnim.

298
00:11:51,660 --> 00:11:54,869
Stalno nas pozivaju
da na prirodni svet gledamo sa strane,

299
00:11:54,869 --> 00:11:57,040
i da se pitamo da su li ponašanja
koja vidimo

300
00:11:57,040 --> 00:11:58,527
jednostavna i očigledna

301
00:11:58,527 --> 00:12:00,060
ili zbunjujuća i zagonetna,

302
00:12:00,060 --> 00:12:02,146
da nisu posledica pojedinaca

303
00:12:02,146 --> 00:12:03,999
koji se ponašaju po svom nahođenju

304
00:12:03,999 --> 00:12:05,808
već ih nešto drugo

305
00:12:05,808 --> 00:12:08,478
upravlja i kontroliše.

306
00:12:08,478 --> 00:12:10,518
Iako je ta ideja možda uznemirujuća,

307
00:12:10,518 --> 00:12:13,441
i dok su navike parazita jezive,

308
00:12:13,441 --> 00:12:15,593
mislim da ih ta mogućnost da nas iznenade

309
00:12:15,593 --> 00:12:18,408
čini divnim i harizmatičnim

310
00:12:18,408 --> 00:12:21,772
poput bilo kog pande, leptira ili delfina.

311
00:12:21,772 --> 00:12:23,991
Na kraju "Porekla vrsta",

312
00:12:23,991 --> 00:12:26,980
Čarls Darvin piše
o veličanstvenosti života,

313
00:12:26,980 --> 00:12:29,633
i o beskrajnim oblicima, prelepim

314
00:12:29,633 --> 00:12:31,065
i predivnim,

315
00:12:31,065 --> 00:12:33,644
i mislim da je veoma lako mogao da priča

316
00:12:33,644 --> 00:12:36,824
o pantljičari koja čini
škampe društvenijim

317
00:12:36,824 --> 00:12:40,073
ili osi koja šeta bubašvabe.

318
00:12:40,073 --> 00:12:43,222
Ali možda to samo priča parazit.

319
00:12:43,222 --> 00:12:44,953
Hvala vam.

320
00:12:44,953 --> 00:12:48,953
(Aplauz)