0:00:00.645,0:00:03.196
အာဖရိကပြောင်းတစ်ဖွဲ့၊ ငါးတစ်စု

0:00:03.196,0:00:04.825
ငှက်တစ်အုပ်

0:00:04.825,0:00:06.893
တိရိစ္ဆာန်အများစုက အဖွဲ့လိုက်[br]စည်းဝေးကြတယ်။

0:00:06.893,0:00:08.879
သဘာဝလောကထဲမှာ[br]အဲ့စုဝေးပွဲတွေက အံ့မခန်း

0:00:08.879,0:00:10.597
မြင်ကွင်းပဲလေ။

0:00:10.597,0:00:13.321
ဒါပေမယ့် ဘာလို့ ဒီလို အဖွဲ့လိုက်[br]စုစည်းရတာလဲ။

0:00:13.321,0:00:14.958
အဖြေအများစုကဒီလိုပါ

0:00:14.958,0:00:17.924
အရေအတွက်များရင် လုံခြုံမယ်[br]အုပ်စုလိုက် အမဲလိုက်မယ်

0:00:17.924,0:00:20.420
ဒါမှမဟုတ် မိတ်လိုက်ဖို့ စုဝေးမယ်။

0:00:20.420,0:00:22.088
ဒီလိုရှင်းပြချက်တွေက

0:00:22.088,0:00:23.325
များတော့အားဖြင့်မှန်ပေမယ့်

0:00:23.325,0:00:26.368
ဒါက တိရိစ္ဆာန်တွေဟာ သူတို့ရဲ့ လုပ်ရပ်ကို[br]သူတို့ ထိန်းချုပ်နေတယ်၊

0:00:26.368,0:00:29.545
သူတို့ခန္ဓာကို သူတို့ ကိုင်တွယ်တယ်ဆိုတဲ့[br]တိရိစ္ဆာန်အမှုအကျင့်နဲ့

0:00:29.545,0:00:31.796
ပတ်သတ်ပြီး အယူအဆကြီးတစ်ခုဖြစ်နေတယ်။

0:00:31.796,0:00:35.223
များတော့အားဖြင့် အဲလို မဟုတ်ဘူး။

0:00:35.223,0:00:38.147
ဒါက Artemia၊ ရေငန်ပုစွန်ဆိတ်

0:00:38.147,0:00:40.911
ခင်ဗျားတို့ကတော့ sea monkey လို့[br]သိထားမှာပါ။

0:00:40.911,0:00:42.906
သေးသေးလေး၊ တစ်ကောင်တည်းနေတယ်

0:00:42.906,0:00:45.983
ဒါပေမယ့် မီတာလောက်ကြီးတဲ့ [br]အနီရောင် အသိုက်အနေနဲ့

0:00:45.983,0:00:48.230
စုဝေးတတ်ကြတယ်။

0:00:48.230,0:00:51.320
ဒီလိုဖြစ်ရတဲ့အကြောင်းက[br]ကပ်ပါးကောင်တစ်ကောင်ကြောင့်ပါ။

0:00:51.320,0:00:54.006
ပုစွန်ဆိတ်တွေထဲမှာ တုပ်ပြားကောင်ရှိပါတယ်။

0:00:54.006,0:00:56.257
တုပ်ပြားကောင်က သက်ရှိအူရှည်ရှည်တစ်ခုပါ။

0:00:56.257,0:00:59.145
တစ်ဖက်မှာ လိင်အင်္ဂါ၊ တစ်ခြားဖက်မှာ[br]ချိတ်ပါတဲ့ ပါးစပ်ပေါက်။

0:00:59.145,0:01:01.680
ဂျာနယ်လစ်တစ်ယောက်အနေနဲ့[br]ကျနော်စာနာပါတယ်။

0:01:01.680,0:01:03.835
(ရယ်သံများ)

0:01:03.835,0:01:06.743
တုပ်ပြားကောင်က Artemia ကနေ[br]အဟာရစုပ်ယူတယ်။

0:01:06.743,0:01:08.820
ဒါပေမယ့် တခြားဟာတွေလည်း[br]လုပ်သေးတယ်။

0:01:08.820,0:01:10.440
သူတို့ကို သင်းကွပ်တယ်။

0:01:10.440,0:01:15.158
သူတို့အရောင်ကို အကြည်ကနေ[br]အနီဖြစ်အောင်ပြောင်းတယ်။

0:01:15.158,0:01:16.674
အသက်ရှည်အောင်လုပ်တယ်။

0:01:16.674,0:01:19.821
ဒီပုစွန်ဆိတ်တွေကို [br]အုပ်စုလိုက်နေအောင် လုပ်တယ်လို့

0:01:19.821,0:01:22.390
ဇီဝပညာရှင် Nicolas Rode က[br]တွေ့ရှိထားပါတယ်။

0:01:22.390,0:01:25.842
ဘာလို့လဲ။ အကြောင်းကတော့ တခြား[br]ကပ်ပါးကောင်တွေလို တုပ်ပြားကောင်မှာလည်း

0:01:25.842,0:01:27.423
လက်ခံကောင်အမျိုးမျိုးပါတဲ့

0:01:27.423,0:01:29.687
ရှုပ်ထွေးလှတဲ့ ဘဝသံသရာရှိတယ်။

0:01:29.687,0:01:32.231
ပုစွန်ဆိတ်တွေက သူ့ခရီးစဉ်မှာ[br]ခြေတစ်လှမ်းပဲရှိသေးတယ်။

0:01:32.231,0:01:34.703
နောက်ဆုံးမှတ်တိုင်ကတော့

0:01:34.703,0:01:36.650
ကြိုးကြာနီပါ။

0:01:36.650,0:01:39.675
တုပ်ပြားကောင်က ကြိုးကြာနီထဲမှာပဲ[br]မျိုးပွားနိုင်တာ

0:01:39.675,0:01:42.964
အဲထဲရောက်ဖို့အတွက် ကြိုးကြာနီ[br]မြင်သာမယ့်

0:01:42.964,0:01:48.715
အရောင်တောက်တဲ့ အုပ်စုဖြစ်လာအောင်[br]လက်ခံကောင် ပုစွန်ဆိတ်ကို

0:01:48.715,0:01:50.222
ကြိုးကိုင်တယ်။

0:01:50.331,0:01:53.263
အဲ့ဒါက Artemia အုပ်စုရဲ့လျှို့ဝှက်ချက်လေ။

0:01:53.263,0:01:55.426
သူတို့ စုဝေးကြတာက[br]ပင်ကိုယ်ဗီဇကြောင့်မဟုတ်ဘဲနဲ့

0:01:55.426,0:01:57.502
ထိန်းချုပ်ခံနေရတဲ့အတွက်ပါ။

0:01:57.502,0:01:59.196
အရေအတွက်များလို့[br]လုံခြုံနေတာမဟုတ်ဘူး

0:01:59.196,0:02:01.055
ဒါက တကယ်တော့ လုံးဝဆန့်ကျင်ဘက်။

0:02:01.055,0:02:04.096
တုပ်ပြားကောင်က သူတို့ရဲ့[br]ဦးနှောက်နဲ့ ခန္ဓာကို ကလိလိုက်ပြီး။

0:02:04.096,0:02:05.492
ကြိုးကြာနီထဲရောက်ဖို့

0:02:05.492,0:02:09.459
စီးနင်းယာဉ်အဖြစ်ပြောင်းလိုက်တယ်။

0:02:09.459,0:02:11.369
ဒီဟာက ကပ်ပါးကောင်ကြိုးကိုင်မှု

0:02:11.369,0:02:13.415
နောက်ဥပမာတစ်ခုပါ။

0:02:13.415,0:02:16.391
ဒါက အသေခံ ပုရစ်။

0:02:16.391,0:02:19.695
ပုရစ်က Gordian ဒါမှမဟုတ်[br]horsehair သန်ကောင် သားလောင်းကို

0:02:19.695,0:02:21.588
မျိုလိုက်တယ်

0:02:21.588,0:02:23.744
သန်ကောင်က အရွယ်ကြီးလာတယ်။

0:02:23.744,0:02:26.782
မိတ်လိုက်ဖို့ ရေထဲရောက်ဖို့လိုတယ်

0:02:26.782,0:02:29.000
ဒါကြောင့် ပုရစ်ဦးနှောက်ကိုရှုပ်ထွေးစေမယ့်

0:02:29.000,0:02:31.188
ပရိုးတင်းထုတ်လိုက်တယ်။

0:02:31.188,0:02:33.352
ဒီလိုနဲ့ ပုရစ်ကို ဂဏှာမငြိမ်[br]ဖြစ်အောင်လုပ်တယ်။

0:02:33.352,0:02:36.617
ရေကူးကန်လို ရေရှိတဲ့နေရာဆီရောက်တော့

0:02:36.617,0:02:39.216
ပုရစ်က ရေထဲခုန်ချပြီး[br]ရေနစ်သေသွားတယ်

0:02:39.216,0:02:43.548
ပြီးတော့ ပိုးကောင်က[br]လှုပ်ပြီးထွက်လာတယ်။

0:02:44.764,0:02:48.367
ပုရစ်ထဲ သန်ကောင် ဒီလောက်ဝင်ဆန့်တယ်ဆိုတာ[br]ဘယ်သူကသိလို့လဲ။

0:02:48.367,0:02:51.582
တုပ်ပြားကောင်နဲ့ [br]Gordian သန်ကောင်တင် မကဘူး။

0:02:51.582,0:02:53.302
သူတို့က လက်ခံကောင်ရဲ့[br]စိတ်စွမ်းအားကို

0:02:53.302,0:02:55.379
ကိုင်တွယ်ထိန်းချုပ်တဲ့နေရာမှာ[br]ကျွမ်းကျင်တဲ့၊

0:02:55.379,0:02:59.328
စိတ်အာရုံထိန်းချုပ်တဲ့ကပ်ပါးကောင်၊ မှို၊[br]ဗိုင်းရပ်စ်၊ သန်ကောင်၊ အင်းဆက်တွေ

0:02:59.328,0:03:04.021
အုပ်စုကြီးရဲ့ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းပဲ[br]ရှိပါသေးတယ်။

0:03:04.110,0:03:05.987
ဒီအကြောင်းကို လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်၂၀တုန်းက

0:03:05.987,0:03:08.490
David Attenborough ရဲ့ Trials of Life ကနေ

0:03:08.490,0:03:10.062
စသိတာပါ။

0:03:10.062,0:03:12.494
နောက်တော့ ကျနော် သူငယ်ချင်း[br]Carl Zimmer ရဲ့ စာအုပ်

0:03:12.494,0:03:14.438
Parasite Rex ကနေ ပိုအကျွမ်းဝင်ခဲ့ပါတယ်။

0:03:14.438,0:03:16.581
အဲ့ကတည်းက ဒီအကောင်တွေ[br]အကြောင်း ရေးနေခဲ့တာပါ။

0:03:16.581,0:03:19.392
ဇီဝဗေဒ ခေါင်းစဉ်အနည်းငယ်က[br]ကျနော့်အာရုံကိုဖမ်းစားပါတယ်။

0:03:19.392,0:03:23.098
ကပ်ပါးကောင်တွေက ကျနော့်ဦးနှောက်ကို[br]မောင်းနှင်နေသလိုမျိုးပေါ့။

0:03:23.098,0:03:25.709
ဘာလို့ဆိုတော့ သူတို့က အမြဲ[br]အာရုံဖမ်းစားတယ်

0:03:25.709,0:03:26.997
ကြောက်ဖို့ကောင်းတယ်။

0:03:26.997,0:03:28.389
ကပ်ပါးကောင်အကြောင်း ရေးတဲ့အခါ

0:03:28.389,0:03:30.543
ခင်ဗျားရဲ့ အရေးအသာမှာ[br]"အစိမ်းလိုက်မျိုခံရတယ်"

0:03:30.543,0:03:33.519
"ခန္ဓာကိုယ်ကနေ ဖောက်ထွက်လာတယ်"[br]စတဲ့ စာကြောင်းတွေနဲ့ ပြည့်နေတယ်။

0:03:33.519,0:03:34.756
(ရယ်သံများ)

0:03:34.756,0:03:36.296
ဒါပေမယ့် အဲ့လောက်ပဲမဟုတ်ပါဘူး

0:03:36.296,0:03:38.698
ကျနော်က စာရေးဆရာပါ။ ခင်ဗျားတို့ထဲက[br]စာရေးဆရာတွေကလည်း

0:03:38.698,0:03:41.107
ကျနော်တို့ ပုံပြင်ကြိုက်တယ်ဆိုတာ သိမှာပါ။

0:03:41.107,0:03:43.500
ကပ်ပါးကောင်တွေက ရိုးအီတဲ့ပုံပြင်တွေရဲ့

0:03:43.500,0:03:45.350
ဆွဲဆောင်မှုကို ခုခံဖို့ ဖိတ်ခေါ်ပါတယ်။

0:03:45.350,0:03:47.660
သူတို့ကမ္ဘာက ဇာတ်လှည့်ကွက်တွေ

0:03:47.660,0:03:51.267
မမျှော်လင့်ထားတဲ့ ရှင်းပြချက်တွေနဲ့ပါ။

0:03:51.267,0:03:52.763
ဥပမာ

0:03:52.763,0:03:55.761
ဒီပိုးတုံးလုံးက သူနဲ့[br]သူကာကွယ်နေတယ်လို့

0:03:55.761,0:03:58.305
ထင်ရတဲ့ ပိုးအိမ်လေးတွေဆီ[br]တခြားအင်းဆက်က

0:03:58.305,0:04:00.663
အနီးကပ်လာတဲ့အခါ[br]ဘာလို့ ကြမ်းကြမ်းတမ်းတမ်း

0:04:00.663,0:04:02.150
ဝှေ့ရမ်းရတာလဲ။

0:04:02.278,0:04:05.374
သူ့ရဲ့ မောင်နှမတွေကို[br]ကာကွယ်နေတာမလား။

0:04:05.374,0:04:06.823
မဟုတ်ဘူး။

0:04:06.823,0:04:09.140
ကပ်ပါးနကျယ်ကောင်တစ်ကောင်က

0:04:09.140,0:04:11.499
ဒီပိုးတုံးလုံးထဲ ဥအုသွားပါတယ်။

0:04:11.499,0:04:12.783
ဥပေါက်တော့[br]အကောင်ပေါက်တွေက

0:04:12.783,0:04:14.417
ပိုးတုံးလုံးကိုယ်ကနေ[br]မဖောက်ထွက်ခင်

0:04:14.417,0:04:15.918
သူ့ကို အရှင်လတ်လတ်စားလိုက်တယ်။

0:04:15.918,0:04:18.193
ကျနော်ဘာဆိုလိုတယ်ဆိုတာ[br]သိပါတယ်နော်။

0:04:18.193,0:04:21.031
ပိုးတုံးလုံးကတော့ မသေဘူး။

0:04:21.031,0:04:23.616
တချို့နကျယ်တွေက ကျန်နေခဲ့ပြီး

0:04:23.616,0:04:26.953
ပိုးအိမ်ထဲက အသွင်ပြောင်းနေတဲ့ သူတို့[br]မောင်နှမတွေကို

0:04:26.953,0:04:29.067
ကာကွယ်ဖို့အတွက် ပိုးတုံးလုံးကို

0:04:29.067,0:04:30.607
ထိန်းချုပ်တယ်။

0:04:30.607,0:04:33.776
ဒီပိုးတုံးလုံးက သူ့ကိုစားလိုက်တဲ့[br]အကောင်တွေရဲ့ သားသမီးကို

0:04:33.776,0:04:35.447
ကာကွယ်ပေးနေရတဲ့ ခေါင်းရမ်း

0:04:35.447,0:04:37.669
ဇွန်ဘီးသက်တော်စောင့်ဖြစ်လာတယ်။

0:04:37.669,0:04:41.535
(လက်ခုပ်သံများ)

0:04:41.535,0:04:45.830
ပြောရမှာ အများကြီးကျန်သေးတယ်။[br]ကျနော်မှာ ၁၃ မိနစ်ပဲကျန်တော့တယ်။ (ရယ်သံ)

0:04:45.830,0:04:47.641
ခင်ဗျားတို့ထဲက တချို့က

0:04:47.641,0:04:50.299
ဒီအရာတွေက သဘာဝလောကရဲ့[br]အထူးအဆန်းတွေ၊ ခြွင်းချက်တွေ

0:04:50.299,0:04:52.389
ဆိုတဲ့ အတွေးထဲ စိတ်သက်သာရာကို[br]အသည်းအသန်

0:04:52.389,0:04:54.050
လိုက်ရှာနေမှာပါ။

0:04:54.050,0:04:55.870
ဒီလိုအမြင်ကို နားလည်ပေးလို့ရတယ်။

0:04:55.870,0:04:58.248
ဘာလို့ဆိုတော့ ကပ်ပါးကောင်တွေက[br]တော်တော်လေး ငယ်တယ်။

0:04:58.248,0:05:00.118
သူတို့က တခြားအကောင်တွေရဲ့

0:05:00.118,0:05:02.542
ကိုယ်ထဲမှာပဲ နေနေတာ။

0:05:02.542,0:05:04.313
သူတို့ကို လွဲသွားဖို့[br]လွယ်တယ်။

0:05:04.313,0:05:06.898
ဒါပေမယ့် ဒါက သူတို့[br]အရေးမပါဘူးလို့ မဆိုလိုဘူး။

0:05:06.898,0:05:09.103
ဟိုးနှစ်အနည်းငယ်တုန်းက[br]Kevin Laffertyက

0:05:09.103,0:05:12.472
သိပ္ပံပညာရှင်တစ်စုနဲ့အတူ ကယ်လီဖိုးနီယား[br]မြစ်ဝ သုံးနေရာကို သွားတယ်။

0:05:12.472,0:05:14.450
သူတို့တွေ့သမျှအကောင်တွေကို[br]တိုင်းတာတယ်

0:05:14.450,0:05:16.215
ခွဲစိတ်တယ် မှတ်တမ်းတင်တယ်။

0:05:16.215,0:05:17.703
ပြီးတော့ ကပ်ပါးကောင်တွေ

0:05:17.703,0:05:20.659
အများကြီးရှိတာကို ရှာတွေ့ခဲ့တယ်။

0:05:20.659,0:05:22.703
အထူး အတွေ့များတာက[br]ဒီကံမကောင်းတဲ့ ခရုတွေလို

0:05:22.703,0:05:25.353
လက်ခံကောင်တွေကို သင်းကွပ်တဲ့[br]နေရာမှာကျွမ်းကျင်တဲ့

0:05:25.353,0:05:27.899
သန်ပြားကောင်တွေပေါ့။

0:05:27.899,0:05:30.788
သန်ပြားကောင်တစ်ကောင်က[br]အင်မတန်မှသေးပါတယ်။

0:05:30.788,0:05:32.587
ဒါပေမယ့် အားလုံးပေါင်းလိုက်ရင်

0:05:32.587,0:05:34.773
မြစ်ဝမှာရှိတဲ့ ငါးအားလုံး[br]နီးနီးလောက်လေးပါတယ်။

0:05:34.773,0:05:38.480
ငှက်အားလုံးထက် ၃ဆ ကနေ ၉ဆ[br]အထိလေးပါတယ်။

0:05:38.480,0:05:40.864
ကျနော်ပြောခဲ့တဲ့ ပုရစ်အကြောင်း[br]Gordian သန်ကောင်ကို

0:05:40.864,0:05:41.862
မှတ်မိပါသေးလား။

0:05:41.862,0:05:44.415
ဂျပန်သိပ္ပံပညာရှင် Takuya Sato[br]တွေ့ထားတာက

0:05:44.415,0:05:46.111
ချောင်းတစ်ခုမှာ အဲ့ဒီကောင်ကြောင့်

0:05:46.111,0:05:48.612
ပုရစ်တွေ နှံကောင်တွေအများကြီး[br]ရေထဲရောက်ပြီး

0:05:48.612,0:05:50.031
သေကုန်လို့ အဲ့ပိုးအသေတွေက

0:05:50.031,0:05:51.660
ချောင်းထဲက ထရောက်ငါးရဲ့ အစာရဲ့

0:05:51.660,0:05:54.994
၆၀ရာခိုင်နှုန်းဖြစ်နေပါတယ်။

0:05:54.994,0:05:57.928
ကြိုးကိုင်တယ်ဆိုတာ[br]အထူးအဆန်းမဟုတ်ဘူး။

0:05:57.928,0:05:59.908
အဲ့ဒါက ကျနော်တို့ဘေးပတ်ဝန်းကျင်ရဲ့

0:05:59.908,0:06:01.939
အရေးကြီးပြီး အဖြစ်များတဲ့[br]အပိုင်းတစ်ခုပါ။

0:06:01.939,0:06:03.460
ပြီးတော့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက

0:06:03.460,0:06:05.942
ကြိုးကိုင်သူ ဥပမာပေါင်းများစွာကို[br]တွေ့ရှိထားပြီး

0:06:05.942,0:06:10.639
ဒီအကောင်တွေ သူတို့ရဲ့ လက်ခံကောင်ကို[br]ဘယ်လိုထိန်းချုပ်လဲဆိုတာကို

0:06:10.639,0:06:12.437
စပြီးနားလည်လာပြီ။

0:06:12.437,0:06:14.961
ဒါက ကျနော့်အကြိုက်ဆုံးထဲက တစ်ခုပါ။

0:06:14.961,0:06:17.418
ဒါက Ampulex compressa

0:06:17.418,0:06:19.642
မြပိုးဟပ်နကျယ်ကောင်

0:06:19.642,0:06:25.946
ဥအုမယ့် မြပိုးဟပ်နကျယ်ကောင်က[br]ပိုးဟပ်ကိုလိုချင်ရမယ့်ဆိုတာဟာ

0:06:25.956,0:06:27.599
ဘုံအမှန်တရားတစ်ခုပါ။

0:06:27.841,0:06:29.041
ပိုးဟပ်ကိုတွေ့ရင်

0:06:29.041,0:06:32.712
အာရုံခံတဲ့ အချွန်နဲ့[br]ပိုးဟပ်ကိုထိုးပါတယ်။

0:06:32.712,0:06:35.372
ဒီဖြစ်စဉ်ကို ပြီးခဲ့၃ပတ်က[br]တွေ့ထားတာပါ။

0:06:35.372,0:06:38.157
သူမထိုးလိုက်တဲ့အာရုံခံအင်္ဂါအချွန်မှာ

0:06:38.157,0:06:41.201
ပိုးဟပ် ဦးနှောက်[br]မျက်နှာပြင်ကိုခံစားဖို့

0:06:41.201,0:06:44.116
အာရုံခံဘုသေးသေးလေးပါပါတယ်။

0:06:44.133,0:06:47.174
အိတ်ထဲလက်ထည့်ပြီး[br]လျှောက်စမ်းနေတဲ့လူလိုပေါ့။

0:06:47.174,0:06:51.401
သူမ စမ်းလို့မိတာနဲ့ အာရုံဆဲလ်နှစ်စုထဲကို

0:06:51.401,0:06:53.852
အဆိပ်ထိုးထည့်လိုက်တယ်။

0:06:53.852,0:06:56.935
အဆိပ်က တိကျတဲ့ပစ်မှတ်ရှိတဲ့ ဓာတု[br]လက်နက်ဖြစ်တယ်ဆိုတာ

0:06:56.935,0:07:00.660
အစ္စရေးသိပ္ပံပညာရှင် Frederic Libersatနဲ့[br]Ram Gal တို့တွေ့ထားပါတယ်။

0:07:00.660,0:07:03.204
အဲ့ဒါက ပိုးဟပ်ကိုမသတ်ဘူး။[br]အိပ်မွေ့လည်းမချဘူး။

0:07:03.204,0:07:05.331
ပိုးဟပ်က ထွက်ပြေးချင်ရင်

0:07:05.331,0:07:08.356
ထွက်ပြေးလို့ရသေးတယ်။

0:07:08.356,0:07:10.231
ဒါပေမယ့် အဲလိုမလုပ်ဘူး။

0:07:10.231,0:07:13.611
ဘာလို့ဆိုတော့ အဆိပ်က သူ့ရဲ့[br]လမ်းလျှောက်ချင်တဲ့ ဆန္ဒတစ်ခုတည်းကို

0:07:13.611,0:07:14.725
ဖိနှိပ်လိုက်တာ။

0:07:14.725,0:07:18.431
ပိုးဟပ်ရဲ့ ထိန်းချုပ်စနစ်မှာရှိတဲ့[br]အန္တရာယ်ကရှောင်ပြေးစနစ်ကို

0:07:18.431,0:07:20.271
နကျယ်က ပယ်ဖျက်လိုက်တယ်။

0:07:20.271,0:07:23.504
သူ့သားကောင်ရဲ့ ဦးမှင်ကိုကိုင်ပြီး

0:07:23.504,0:07:25.615
သူ့နေရာဆီခေါ်သွားဖို့အတွက်ပေါ့။

0:07:25.615,0:07:28.254
လူက ခွေးနဲ့လမ်းလျှောက်သလိုမျိုးပေါ့။

0:07:28.254,0:07:29.931
နေရာရောက်ရင် ပိုးဟပ်ထဲဥအုလိုက်တယ်။

0:07:29.931,0:07:32.207
ဥပေါက်တယ်။ အစိမ်းလိုက်မျိုတယ်။[br]ဖောက်ထွက်တယ်။

0:07:32.207,0:07:34.396
ဘာဘာညာညာပေါ့။ ခင်ဗျားတို့သိပါတယ်။

0:07:34.396,0:07:37.626
(ရယ်သံ)(လက်ခုပ်သံ)

0:07:37.626,0:07:40.506
အဆိပ်ဆူးခံရပြီးရင် ပိုးဟပ်က

0:07:40.506,0:07:42.511
ပိုးဟပ်မဟုတ်တော့ဘဲနဲ့

0:07:42.511,0:07:44.861
နကျယ်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်း[br]တစ်ခုဖြစ်လာပါတယ်။

0:07:44.861,0:07:47.704
ပုရစ်က Gordian သန်ကောင်ရဲ့[br]အစိတ်အပိုင်းဖြစ်လာသလိုပေါ့။

0:07:47.719,0:07:50.519
ဒီလက်ခံကောင်တွေက ရှင်သန်ခွင့်[br]မျိုးပွားခွင့်မရှိတော့ဘူး။

0:07:50.519,0:07:52.708
သူတို့ ကံကြမ္မာကို[br]ထိန်းချုပ်ခွင့်မရှိတော့ဘူး။

0:07:52.708,0:07:54.102
ကျနော့်ကားလိုပေါ့။

0:07:54.102,0:07:55.602
ကပ်ပါးကောင် ဝင်လာတာနဲ့

0:07:55.602,0:07:58.167
အိမ်ရှင်တွေမှာ ငြင်းဆိုခွင့်မရှိပါဘူး။

0:07:58.167,0:07:59.891
ကြိုးကိုင်တာက လူတွေအတွက်

0:07:59.891,0:08:01.513
အထူးအဆန်းမဟုတ်ပါဘူး။

0:08:01.513,0:08:03.793
ကျနော်တို့ ဦးနှောက်ရဲ့ ဓာတုတွေ[br]ခံစားချက်တွေ

0:08:03.793,0:08:05.004
ပြောင်းဖို့ ဆေးသောက်တယ်။

0:08:05.004,0:08:09.024
ငြင်းခုန်တာတွေ၊ ကြောငြာတာတွေ၊[br]ဒီ အိုင်ဒီယာကြီးတွေကကော လူတွေရဲ့

0:08:09.024,0:08:12.727
စိတ်ကို လွှမ်းမိုးဖို့မဟုတ်ရင်[br]ဘာတွေလဲ။

0:08:12.727,0:08:14.254
ဒါပေမယ့် ကပ်ပါးကောင်တွေရဲ့

0:08:14.254,0:08:16.032
အသေးစိပ်မှုနဲ့ နှိုင်းယှဉ်လိုက်ရင်

0:08:16.032,0:08:19.127
ကျနော်တို့လုပ်ရပ်တွေက[br]ရိုးရှင်းလွန်းပါတယ်။

0:08:19.127,0:08:22.709
Don Draper ကတော့[br]မြပိုးဟပ်နကျယ်ကောင်လို

0:08:22.709,0:08:26.479
အနုစိပ်ကျ တတ်ကျွမ်းချင်မှာပါ။

0:08:26.479,0:08:30.219
ဒီအပိုင်းက ကပ်ပါးကောင်တွေကို[br]ကြောက်ဖို့ စိတ်ဝင်စားဖို့

0:08:30.219,0:08:33.005
ကောင်းစေတယ်လို့ ကျနော်ထင်တယ်။

0:08:33.005,0:08:35.827
ကျနော်တို့က ကျနော်တို့ရဲ့[br]စိတ်စွမ်းအား အမှီအခိုကင်းမဲ့မှုကို

0:08:35.827,0:08:36.888
တန်ဖိုးထားလွန်းလို့

0:08:36.888,0:08:38.469
မမြင်နိုင်တဲ့ အရာကြောင့်[br]

0:08:38.469,0:08:39.747
ဒီစွမ်းရည်တွေ

0:08:39.747,0:08:42.915
ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေက ကျနော်တို့ရဲ့[br]အကြောက်တရားကို သတိပေးနေပါတယ်။

0:08:42.915,0:08:45.368
Orwell ဖွဲ့နွဲ့ထားတဲ့ ကမ္ဘာပျက်၊[br]နိုင်ငံရေးသူလျှို

0:08:45.368,0:08:47.222
စိတ်ထိန်းချုပ်တဲ့ လူဆိုးတွေ

0:08:47.222,0:08:50.250
ဒါတွေက သည်းထိတ်ရင်ဖို ဝတ္ထုထဲက[br]ဥပမာအလင်္ကာတွေလေ။

0:08:50.250,0:08:55.048
ဒါပေမဲ့ သဘာဝလောကမှာ[br]အမြဲတွေ့ရပါတယ်။

0:08:55.048,0:08:57.680
ဒါကြောင့် ကျနော့်မှာ

0:08:57.680,0:08:59.980
မေးခွန်းတစ်ခုရထားတယ်။

0:08:59.980,0:09:02.733
ကျနော်တို့မသိအောင်[br]ကျနော်တို့ အမှုအကျင့်ကို

0:09:02.733,0:09:04.979
ထိန်းချုပ်နေတဲ့[br]မကောင်းဆိုးဝါး

0:09:04.979,0:09:08.024
ကပ်ပါးကောင်များ[br]NSA နောက်ကွယ်မှာ ရှိနေမလား။

0:09:08.053,0:09:09.360
ရှိများရှိခဲ့ရင်

0:09:09.360,0:09:13.326
(ရယ်သံများ)(လက်ခုပ်သံများ)

0:09:13.326,0:09:15.648
ကျနော်နဖူးကို သေနတ်နဲ့[br]ချိန်ထားလောက်ပြီ။

0:09:15.648,0:09:18.175
(ရယ်သံများ)

0:09:18.175,0:09:21.129
ရှိခဲ့ရင် ဒီကောင်က သင့်တော်တဲ့[br]ရွေးချယ်မှုပါ။

0:09:21.129,0:09:24.407
ဒါက Toxoplasma gondii[br]အတိုလိုဆိုရင် Toxo ပါ

0:09:24.407,0:09:25.996
ဒီကြောက်စရာကောင်းတဲ့ အကောင်လည်း

0:09:25.996,0:09:28.206
ချစ်စရာနာမည်ပြောင်လေးနဲ့[br]ထိုက်တန်တာပဲလေ။

0:09:28.206,0:09:30.488
Toxo က နို့တိုက်သတ္တဝါပေါင်းစုံကို

0:09:30.488,0:09:31.966
ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။

0:09:31.966,0:09:35.047
ဒါပေမယ့် ကြောင်တွေထဲမှာပဲ[br]လိင်ရှိမျိုးပွားနိုင်တာပါ။

0:09:35.047,0:09:37.808
Joanne Webster လို သိပ္ပံပညာရှင်တွေက

0:09:37.808,0:09:40.001
Toxo က ကြွက်ကို ကြောင်ရှာတဲ့[br]အကောင်အဖြစ်

0:09:40.001,0:09:43.473
ပြောင်းလဲနိုင်ကြောင်းကို ပြသထားပါတယ်။

0:09:43.473,0:09:48.109
ပိုးဝင်ထားတဲ့ ကြွက်က[br]ကြောင်ရဲ့ မွေးကြိုင်တဲ့ ဆီးနံ့ကို ရရင်

0:09:48.109,0:09:50.763
ထွက်ပြေးရမယ့်အစား

0:09:50.763,0:09:54.093
ဆီးရှိရာနေရာဆီ ပြေးသွားတယ်။

0:09:54.412,0:09:56.947
ကြောင်က ကြွက်ကိုစားလိုက်တယ်။[br]Toxo လိင်ဆက်ဆံခွင့်ရတယ်။

0:09:56.947,0:09:59.819
ဒါက Eat, Pray, Love[br]နမူနာပုံပြင်ပေါ့။

0:09:59.819,0:10:04.487
(ရယ်သံ)(လက်ခုပ်သံ)

0:10:07.512,0:10:10.714
ခင်ဗျားတို့က တော်တော်ရက်ရောတဲ့[br]လူတွေပဲ။

0:10:10.714,0:10:13.299
ဟိုင်း Elizabeth ခင်ဗျားရဲ့[br]အပြောကို ကြိုက်ပါတယ်။

0:10:13.299,0:10:17.867
ကပ်ပါးကောင်က သူ့လက်ခံကောင်ကို[br]ဒီနည်းနဲ့ ဘယ်လိုများ ထိန်းချုပ်လဲ။

0:10:17.871,0:10:19.197
ကျနော်တို့ တကယ်မသိသေးပါဘူး။

0:10:19.197,0:10:20.885
ကျနော်တို့သိတာက[br]Toxo က "ဆုလာဒ်နဲ့

0:10:20.885,0:10:23.357
လှုံ့ဆော်မှုစနစ်"မှာပါတဲ့[br]dopamine ကို ပြုလုပ်တဲ့

0:10:23.357,0:10:24.690
အင်ဇိုင်းကိုထုတ်ပါတယ်။

0:10:24.690,0:10:27.121
ဒါက လိင်လှုံ့ဆော်မှုအပိုင်းအပါ[br]ကြွက်ဦးနှောက်ရဲ့

0:10:27.121,0:10:29.586
တချို့အပိုင်းကို ပစ်မှတ်ထားတယ်ဆိုတာ[br]သိပါတယ်။

0:10:29.586,0:10:31.787
အဲ့ဒီ ပဟေဠိအပိုင်းတွေဘယ်လို[br]ဆက်စပ်ရမလဲဆိုတာ

0:10:31.787,0:10:33.631
မရှင်းလင်းဘူးဆိုပေမယ့်

0:10:33.631,0:10:35.927
တစ်ခုရှင်းတာက ဒီကောင်က

0:10:35.927,0:10:37.319
ဆဲလ်တစ်ခုတည်းပါ။

0:10:37.319,0:10:38.689
အာရုံကြောစနစ် မရှိဘူး။

0:10:38.689,0:10:39.821
သတိမရှိဘူး။

0:10:39.821,0:10:41.122
ခန္ဓာကိုယ်တောင်မရှိတာကိုး

0:10:41.122,0:10:43.746
နို့တိုက်သတ္တဝါတစ်ကောင်ကို[br]ထိန်းချုပ်နေတယ်ပေါ့လေ။

0:10:43.746,0:10:45.172
ကျနော်တို့က[br]နို့တိုက်သတ္တဝါတွေ။

0:10:45.172,0:10:47.606
တကယ်ဆိုကျနော်တို့ကတောင် ကြွက်ထက်[br]ဉာဏ်ရည်ပိုထက်တယ်။

0:10:47.606,0:10:50.130
ဒါပေမယ့် ကျနော်တို့ ဦးနှောက်[br]တည်ဆောက်ပုံက အတူတူပါပဲ။

0:10:50.130,0:10:51.523
ဆဲလ်အမျိုးအစားက အတူတူပါပဲ။

0:10:51.523,0:10:53.111
လည်ပတ်နေတဲ့ ဓာတုတွေလည်း[br]အတူတူပါပဲ။

0:10:53.111,0:10:55.430
ပြီးရင် ကပ်ပါးကောင်တွေအတူတူပဲ။

0:10:55.430,0:10:57.778
စစ်တမ်းတွေကွဲပြားနိုင်ပေမယ့်[br]တစ်ချို့ တွေ့ရှိချက်က

0:10:57.778,0:11:00.138
ကမ္ဘာပေါ် လူ၃ယောက်မှာ[br]၁ယောက်ရဲ့ ဦးနှောက်ထဲမှာ

0:11:00.138,0:11:01.851
Toxo ရှိနိုင်တယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။

0:11:01.851,0:11:05.339
များတော့အားဖြင့် ဒါကြောင့် ရောဂါ[br]ဆိုးဆိုးရွားရွားမဖြစ်ပါဘူး။

0:11:05.339,0:11:07.217
ဒီကပ်ပါးကောင်က အချိန်ကြာ

0:11:07.217,0:11:09.400
အောင်းနေနိုင်ပါတယ်။

0:11:09.400,0:11:12.139
ပိုးရှိသူတွေက ပုဂ္ဂိုလ်[br]အရည်အသွေးမေးခွန်း ဖြေတဲ့နေရာမှာ

0:11:12.139,0:11:14.473
ရလဒ်တွေက တခြားသူတွေထက်[br]ကွဲပြားနိုင်သလို

0:11:14.473,0:11:17.482
သူတို့မှာ ကားတိုက်နိုင်ခြေ အနည်းငယ်[br]ပိုးများတယ်ဆိုတဲ့

0:11:17.482,0:11:19.686
သက်သေအထောက်အထား[br]တချို့ရှိပါတယ်။

0:11:19.686,0:11:22.289
Schizophrenia စိတ်ရောဂါရှိသူတွေက[br]ပိုးရှိနိုင်ခြေ

0:11:22.289,0:11:24.835
ပိုများတယ်ဆိုတဲ့ သက်သေတချို့ရှိပါတယ်။

0:11:24.835,0:11:26.938
ဒီသက်သေအထောက်အထားတွေက[br]မရေရာဘူးလို့ ထင်ပါတယ်။

0:11:26.938,0:11:28.929
Toxo သုတေသနရှင်တွေထဲမှာ

0:11:28.929,0:11:31.919
ဒီကပ်ပါးကောင်က ကျနော်တို့[br]အကျင့်စရိုက်ကို လွှမ်းမိုးနေလားဆိုတဲ့

0:11:31.919,0:11:33.754
အမြင်တွေက ကွဲပြားနေပါတယ်။

0:11:33.754,0:11:37.093
ဒါပေမယ့် ဒီလို ကြိုးကိုင်ကောင်တွေ[br]ပျံ့နှံ့နေတဲ့အချိန်မှာ

0:11:37.093,0:11:39.338
လူသားမျိုးစိတ်တစ်ခုပဲ သက်ရောက်မှု

0:11:39.338,0:11:41.987
မခံရဘူးဆိုရင် လုံးဝမဖြစ်နိုင်ပါဘူး။

0:11:42.853,0:11:47.246
ကမ္ဘာနဲ့ပတ်သတ်တဲ့ ကျနော်တို့[br]အတွေးကို ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ ဒီစွမ်းရည်ဟာ

0:11:47.246,0:11:50.113
ကပ်ပါးကောင်တွေကို အံ့အားသင့်ဖို့[br]ကောင်းစေတယ်လို့

0:11:50.113,0:11:51.660
ထင်ပါတယ်။

0:11:51.660,0:11:54.869
သူတို့က ကျနော်တို့ကို သဘာဝလောကကို[br]ဘေးတိုက်ကြည့်ဖို့ရယ် ပြီးရင်

0:11:54.869,0:11:57.040
ကျနော်တို့မြင်နေတဲ့ အမှုအကျင့်တွေက

0:11:57.040,0:11:58.957
ရိုးရှင်းသိသာတာတွေလား ဒါမှမဟုတ်

0:11:58.957,0:12:00.880
ကိုယ်ပိုင်လုပ်ရပ်ကြောင့်မဟုတ်ဘဲ

0:12:00.880,0:12:03.116
တစ်ခုခုကြောင့် ထိန်းချုပ်ခံနေရလို့

0:12:03.116,0:12:04.959
ပဟေဠိဆန်ပြီးရှုပ်ထွေးနေလားဆိုပြီး

0:12:04.959,0:12:07.558
မေးခွန်းထုတ်ဖို့ ဖိတ်ခေါ်နေပါတယ်။

0:12:08.478,0:12:10.518
အဲ့ဒီအတွေးက ချောက်ချားဖို့ကောင်းပေမယ့်

0:12:10.518,0:12:13.441
ကပ်ပါးကောင်တွေရဲ့လုပ်ရပ်တွေက[br]ရက်စက်ပေမယ့်

0:12:13.441,0:12:16.233
ကျနော်တို့ကို[br]အံ့အားသင့်နိုင်စေတဲ့ စွမ်းရည်က

0:12:16.233,0:12:19.228
သူတို့ကို ပန်ဒါ၊ လိပ်ပြာ၊ လင်းပိုင်တွေလို

0:12:19.228,0:12:21.772
ထူးခြားစေတယ်လို့ ကျနော်ထင်ပါတယ်။

0:12:21.772,0:12:23.991
"On the Origin of Species" အဆုံးမှာ

0:12:23.991,0:12:26.980
Charles Darwin က သက်ရှိရဲ့ အံ့မခန်းဖွယ်

0:12:26.980,0:12:29.633
မကုန်ခမ်းနိုင်တဲ့[br]အလှတရားတွေရဲ့ အကြောင်းကို

0:12:29.633,0:12:31.065
ရေးသားထားပါတယ်။

0:12:31.065,0:12:34.134
ပုစွန်ဆိတ်ကို ဖော်ရွေစေတဲ့[br]တုပ်ပြားကောင်အကြောင်း

0:12:34.134,0:12:36.824
ပိုးဟပ်ကိုလမ်းလျှောက်ထွက်တဲ့[br]နကျယ်ကောင်အကြောင်း

0:12:36.824,0:12:40.073
လွယ်လွယ်ပြောနိုင်မှာပါလို့[br]တွေးချင်ပါတယ်။

0:12:40.073,0:12:43.222
ဒါပေမယ့် အဲ့ဒါက ကပ်ပါးကောင်[br]စကားပြောနေတာဖြစ်နေမှာပါလေ။

0:12:43.222,0:12:44.953
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

0:12:44.953,0:12:48.953
(လက်ခုပ်သံ)