0:00:07.208,0:00:08.118
Batmış kalıntılar,

0:00:08.118,0:00:09.748
hayaletleri andıran[br]gemi enkazları

0:00:09.748,0:00:11.148
ve kayıp şehirler.

0:00:11.148,0:00:14.688
Bunlar sadece kurgusal maceralarda, [br]deniz altında bulunan harikalar değil.

0:00:14.708,0:00:16.258
Okyanus yüzeyinin altında,

0:00:16.438,0:00:18.667
insanların bir zamanlar[br]üzerinde dolaştığı ve

0:00:18.667,0:00:22.628
başka zamandan kalma tarihi eserler olan[br]batık gemilerin olduğu kalıntılar vardır.

0:00:23.258,0:00:26.139
Bu su altı arkeolojisinin [br]ilgi alanına girer,

0:00:26.139,0:00:32.370
deniz altında kalmış eserler üzerine[br]çalışan ve onları bulan bir alandır.

0:00:32.370,0:00:34.338
Araştırmacılar hazine avına çıkmazlar.

0:00:34.338,0:00:36.909
Su altı arkeolojisi, eski iklim biçimleri

0:00:36.909,0:00:39.779
ve sahiller hakkında[br]önemli bilgileri açığa çıkarır.

0:00:39.779,0:00:42.149
İnsanların nasıl denize açıldığını

0:00:42.149,0:00:45.757
ve yaşamın bin yıl öncesinde[br]nasıl olduğunu bildirir bize.

0:00:45.757,0:00:47.777
Peki tam olarak ne bulabiliriz?

0:00:47.777,0:00:50.800
Modern araçlarla sığ derinliklere karışmış

0:00:50.800,0:00:54.159
tüm kalıntıları keşfettik.

0:00:54.159,0:00:57.480
Bu alan, atalarımızın nasıl balık tuttuğu,

0:00:57.480,0:00:59.210
gemilerini nasıl onardıkları,

0:00:59.210,0:01:00.720
çöplerini nasıl attıklarını,

0:01:00.720,0:01:05.720
deniz altına defnedilmiş mahkûm [br]korsanlarla ilgili kanıtları içerir.

0:01:05.720,0:01:07.710
Bu sadece yakın tarihimiz değildir.

0:01:07.710,0:01:14.660
Norfolk, Britanya'da, sahil boyu uzanan[br]800.000 yıllık ayak izleri bulundu.

0:01:14.660,0:01:16.121
Bu sığ derinliklerde,

0:01:16.121,0:01:20.188
kayıp şehirlerin

0:01:20.188,0:01:21.831
depremler, tsunamiler ve Dünya'nın

0:01:21.831,0:01:22.939
çöken tabakaları

0:01:22.939,0:01:25.999
tarafından bırakılan kalıntılar, [br]dipte karaltı hâlinde görünür.

0:01:25.999,0:01:29.990
Bu sığ kısımlarda, neredeyse suyun[br]altında kalmış tüm şehirler bulunabilir,

0:01:29.990,0:01:33.759
çünkü deniz seviyesi, şehir hayatının[br]var olduğu bu binlerce yıl içinde

0:01:33.759,0:01:37.240
küçük bir değişime uğramıştır.

0:01:37.240,0:01:41.829
Mesela; İtalya kıyılarının sığ sularında,

0:01:41.829,0:01:45.933
2000 yıllık bir Roma sahil kasabası olan [br]Baia bulunmaktadır.

0:01:45.933,0:01:49.299
Roma'nın muhteşem aileleri,[br]büyük meclis üyeleri ve

0:01:49.299,0:01:53.688
imparatorları tarafından kurulmuş yapı[br]kalıntıları içinde yüzmek mümkündür.

0:01:53.688,0:01:55.531
Ve tabii bir de gemi enkazları vardır.

0:01:55.531,0:01:59.833
Gemiler, kullanılamayacak hâle geldiğinde[br]yakın sahillere, haliçlerin giriş ve

0:01:59.833,0:02:04.640
çıkışlarına, nehir ve limanlara bırakılır.

0:02:04.640,0:02:09.952
Arkeologlar, bunları bir limanın [br]uğraklığını belirlemek

0:02:09.952,0:02:13.701
ve gemi yapımının sanat tarihçesi [br]hakkında fikir sahibi olmak için kullanır.

0:02:13.701,0:02:18.170
Örneğin; Roskel/Danimarka'da[br]beş tane bilerek batırılmış deniz aracı

0:02:18.170,0:02:24.083
Vikinglerin, ürkütücü, devasa gemilerini[br]nasıl tasarladıklarını ortaya çıkarıyor.

0:02:24.083,0:02:25.741
Biraz daha derine inersek,

0:02:25.741,0:02:29.105
insan formlarının bulunduğu yere ulaşırız.

0:02:29.105,0:02:32.073
Tıpkı eski limanlar ve rıhtımların[br]yerine ulaşmamız gibi.

0:02:32.073,0:02:35.272
Ayrıca fırtınalar, savaşlar[br]ve çarpışmalar sonucu batırılan

0:02:35.272,0:02:37.082
daha çok gemi kalıntısı görürüz.[br]

0:02:37.082,0:02:39.883
Bugün hâlâ bu tür harabeleri çıkarıyoruz.

0:02:39.883,0:02:42.893
Karasakalın bir 18.yy korsanı olarak

0:02:42.893,0:02:45.893
hayatın sırlarını ortaya [br]çıkaran gemisi gibi.

0:02:45.893,0:02:50.562
Fakat on beş metreyi geçkin, daha derin [br]ve daha iyi korunmuş gemi enkazları var;

0:02:50.562,0:02:52.792
Antikythera'da bulunan milattan

0:02:52.792,0:02:56.313
önce birinci yüzyılda[br]batmış gemi enkazı gibi.

0:02:56.313,0:02:58.390
Enkaz bulunduğunda gemide; heykeller,

0:02:58.390,0:02:59.443
ticaret kargoları

0:02:59.443,0:03:02.482
ve Antikythera mekanizması [br]olarak adlandırılmış,

0:03:02.482,0:03:05.363
astronomiyle ilgili değişiklikler [br]ve tutulmaların

0:03:05.363,0:03:09.623
kaydının tutulduğu bilinen ilk bilgisayar [br]olan gizemli bir cihaz bulundu.

0:03:09.623,0:03:12.452
Bu araç günümüzde arkeologlara,

0:03:12.452,0:03:15.593
Eski Yunanlılara ait [br]hayati bulgular veriyor.

0:03:15.593,0:03:20.205
Dünya Savaşlarından kalma[br]denizaltı ve uçakların enkazlarını

0:03:20.205,0:03:23.472
gördüğümüz alan da burasıdır.

0:03:23.472,0:03:25.642
Yaklaşık 60 metre derinliğe indiğimizde,

0:03:25.642,0:03:30.993
insanlık tarihinin en ilkel ve[br]en nadir işaretlerini bulabiliriz.

0:03:30.993,0:03:34.313
5.000 yıl önce, çok daha fazla[br]susuz kara vardı,

0:03:34.313,0:03:39.063
çünkü buzullar, şu anki denizi oluşturan[br]suları hapsetmişti.

0:03:39.063,0:03:41.602
Atalarımız bu topraklar boyunca

0:03:41.602,0:03:44.284
ve deniz yüzeylerinde de yayıldı,[br]onların kamplarına,

0:03:44.284,0:03:45.523
taştan yapılmış gereçlere

0:03:45.523,0:03:48.343
ve avladıkları hayvanların[br]kemiklerine rastlıyoruz.

0:03:48.343,0:03:52.605
Bu şehir devletleri bize[br]atalarımızın göç ediş yönleri,

0:03:52.605,0:03:54.255
avlanma metotları

0:03:54.255,0:03:57.575
ve teknolojileri hakkında[br]çok değerli bilgiler veriyor.

0:03:57.575,0:04:00.374
En derin kısma ise hiçbir insan ulaşamadı.

0:04:00.374,0:04:04.965
Bu alan, insanlığın ortaya çıkışının[br]çok öncesinden beri sular altında.

0:04:04.965,0:04:09.304
Tek bulabildiğimiz aşağıdan yukarıya[br]süzülerek açılan,

0:04:09.304,0:04:14.325
NASA'nın 4267 metre derinlikte bulunmuş[br]Satürn V roket motoru

0:04:14.325,0:04:17.406
ve en derinde bulunan gemi enkazları[br]gibi yapılardır.

0:04:17.406,0:04:20.085
Okyanus, insanlık hakkında devamlı

0:04:20.085,0:04:23.643
bilgimize bilgi katan[br]yer altı müzesi gibidir.

0:04:23.643,0:04:25.535
Keşfedilen bu kesitle birlikte,

0:04:25.535,0:04:29.145
gelecekte keşiflerin devamı[br]mutlaka gelecektir.