0:00:07.368,0:00:08.468
Живсэн булш,

0:00:08.468,0:00:09.828
сүнстэй хөлөг онгоц,

0:00:09.828,0:00:11.478
болон алдагдсан хотууд.

0:00:11.478,0:00:14.808
Эдгээр нь зөвхөн зөгнөлт уран [br]зохиолд гардаг гайхамшгууд биш юм.

0:00:14.808,0:00:16.087
Далайн мандал дор,

0:00:16.087,0:00:19.087
нэгэн үед хүмүүс [br]хөлхөлдөж байсан хот балгас,

0:00:19.087,0:00:23.258
өөр цаг үеийн дурсгалт зүйлстэй [br]сөнөсөн хөлгүүд байдаг.

0:00:23.258,0:00:26.128
Энэ нь усан доорх археологийн [br]судлах зүйл бөгөөд

0:00:26.178,0:00:32.409
судлаачид эндээс хүний гараар бүтээгдсэн [br]дурсгалт зүйлсийг нээж илрүүлдэг байна.

0:00:32.409,0:00:34.398
Тэд эрдэнэс ангуучлаагүй юм шүү.

0:00:34.398,0:00:36.909
Усан доорх археологи нь эрт цагийн [br]уур амьсгал болон

0:00:36.909,0:00:39.779
эргийн шугамын талаарх чухал мэдээллийг,

0:00:39.779,0:00:42.149
мөн бидэнд хүмүүс далайгаар хэрхэн[br]аялж байсан,

0:00:42.149,0:00:45.757
мянган жилийн өмнө амьдрал ямар [br]байсан талаар хэлж өгдөг.

0:00:45.757,0:00:47.777
Тэгэхээр бид яг юу олж болох вэ?

0:00:47.777,0:00:50.800
Гүехэн газарт орчин үеийн зүйлстэй[br]холилдсон,

0:00:50.800,0:00:54.159
төрөл бүрийн эртний дурсгалыг бид [br]нээж илрүүлж байсан.

0:00:54.159,0:00:57.480
Энэ хэсэгт бидний өвөг дээдэс[br]хэрхэн загасчилж,

0:00:57.480,0:00:59.210
хэрхэн хөлөг онгоцоо засаж,

0:00:59.210,0:01:00.720
хогоо хаяж,[br]тэр байтугай

0:01:00.720,0:01:05.720
ялласан далайн дээрэмчинг хэрхэн далайд [br]живүүлдэг байсан баримтыг олно.

0:01:05.720,0:01:07.710
Тэгээд ч энэ нь саяхны түүх биш юм.

0:01:07.710,0:01:14.660
800,000 жилийн настай хөлийн мөр Британий[br]Норфолкийн эргээс олдсон.

0:01:14.660,0:01:16.121
Эдгээр гүехэн газруудад,

0:01:16.121,0:01:20.188
живсэн хотуудын үлдэгдэл, [br]газар хөдлөлтөд дарагдаж,

0:01:20.188,0:01:21.831
цунами,

0:01:21.831,0:01:22.939
тектоник хавтангуудын[br]

0:01:22.939,0:01:25.999
нөлөөгөөр далайн голдрил[br]дээр оршдог.

0:01:25.999,0:01:29.990
Бараг ихэнх живсэн хотууд энэ [br]түвшнээс олддог.

0:01:29.990,0:01:33.759
Учир нь суурьшмал иргэншил[br]эхэлснээс хойш

0:01:33.759,0:01:37.240
далайн түвшин хэдэн мянган жилд[br]тун бага өөрчлөгдсөн юм.

0:01:37.240,0:01:40.399
Жишээ нь, Италийн гүехэн эрэгт

0:01:40.399,0:01:45.933
2,000-аас гаруй настай Ромын [br]эргийн хот Байа оршдог байсан.

0:01:45.933,0:01:49.289
Тэнд, Ромын агуу гэр бүл, сенатор болон [br]эзэн хаадын барьсан

0:01:49.289,0:01:53.678
сүйдсэн барилга дундуур сэлэх боломжтой.

0:01:53.678,0:01:55.531
Дараа нь сүйрсэн хөлөг онгоцууд байна.

0:01:55.531,0:01:59.833
Хөлөг онгоцнууд ашиглах боломжгүй болох[br]үед тэднийг эргийн ойролцоо,

0:01:59.833,0:02:04.640
голын адаг, гол болон гүехэн булангаас [br]зайдуу газарт орхидог байв.

0:02:04.640,0:02:09.952
Археологичид үүнийг боомтын оргил, уналтын[br]цаг хугацааг тогтоох болон

0:02:09.952,0:02:13.701
хөлөг онгоц барих түүхэн урлагийн [br]нууцыг тайлахад ашигладаг.

0:02:13.701,0:02:18.170
Жишээ нь Данийн Роскиллед албаар [br]живүүлсэн таван хөлөг онгоц Викингчүүд

0:02:18.170,0:02:24.083
1,000 жилийн өмнө хэрхэн өөрсдийн [br]онгоцуудаа хийдэг байсныг илрүүлсэн.

0:02:24.083,0:02:25.741
Бид дахиад доошилвол,

0:02:25.741,0:02:29.105
хүн төрөлхтний бүтээн байгуулсан[br]хамгийн гүнд орших

0:02:29.105,0:02:32.073
эртний усан зогсоолын хана болон [br]боомтуудад хүрэх болно.

0:02:32.073,0:02:37.012
Бид мөн шуурга, дайн болон мөсөн уултай[br]мөргөлдөж сүйрсэн хөлөг онгоцуудыг харна.

0:02:37.012,0:02:39.802
Бид өнөөдөр Хар сахалтын хөлөг онгоц шиг [br]олон онгоцуудад

0:02:39.802,0:02:41.293
малталт хийж байгаа бөгөөд

0:02:41.293,0:02:45.893
энэ нь 18-р зууны далайн дээрэмчдийн [br]нууцлаг амьдралыг харуулна.

0:02:45.893,0:02:50.562
Гэхдээ дараагийн 50 футэд, бүр илүү гүнд,

0:02:50.562,0:02:52.792
Антикиферад МЭӨ 1-р зуунд живсэн

0:02:52.792,0:02:56.313
сайн хадгалагдсан[br]хөлөг онгоц зэрэг байдаг.

0:02:56.313,0:02:58.390
Үүнийг олох үед, түүн дотор хөшөөнүүд,[br]

0:02:58.390,0:02:59.443
худалдаалах бараа,

0:02:59.443,0:03:02.482
мөн хамгийн анхны компьютер гэгддэг,

0:03:02.482,0:03:05.363
одон орны өөрчлөлт болон нар хиртэлтийг [br]хэмждэг,

0:03:05.363,0:03:09.623
нууцлаг Антикифера механизм гэдэг [br]төхөөрөмж байсан.

0:03:09.623,0:03:12.452
Өнөөдөр энэ нь археологич нарт [br]Эртний Грекийн эзэмшсэн

0:03:12.452,0:03:15.593
мэдлэгийн талаар[br]чухал мэдээллийг өгч байна.

0:03:15.593,0:03:20.205
Энэ хэсэгт мөн бид Дэлхийн дайны үеийн [br]

0:03:20.205,0:03:23.472
онгоц болон шумбагчдыг олж эхэлдэг.

0:03:23.472,0:03:25.642
200 фут хүртэл шумбахад,

0:03:25.642,0:03:30.993
хүн төрөлхтний түүхэн дэх хамгийн эртний,[br]хамгийн ховор ул мөрийг олох болно.

0:03:30.993,0:03:34.313
5,000 жилийн тэртээд, илүү их хуурай[br]газар байдаг байв.

0:03:34.313,0:03:39.063
Яагаад гэвэл одоо далай болсон мөсөн уулс[br]ихэнх усыг бүрдүүлдэг байсан.

0:03:39.063,0:03:41.602
Бидний өвөг дээдэс[br]эдгээр газраар аялж,

0:03:41.602,0:03:44.284
далайн хөвөөгөөр явж,[br]бид тэдний буудалласан газар,

0:03:44.284,0:03:45.523
чулуун зэвсгүүд,

0:03:45.523,0:03:48.343
болон тэдний агнадаг байсан [br]амьтдын ясыг олдог.

0:03:48.343,0:03:52.605
Эдгээр газрууд нь бидэнд бидний өвөг [br]дээдсийн нүүдлийн хэв маяг,

0:03:52.605,0:03:54.255
агнах аргачлал,

0:03:54.255,0:03:57.575
болон технологийн талаар үнэлж баршгүй [br]мэдлэгийг өгдөг.

0:03:57.575,0:04:00.374
Хамгийн гүн хэсэгт, ямар ч хүн [br]гишгэж байгаагүй.

0:04:00.374,0:04:04.965
Энэ хэсэг хүн төрөлхтөн үүсэн бий [br]болохоос өмнө живсэн байсан.

0:04:04.965,0:04:09.304
Эндээс олж болох хүний гараар бүтсэн ганц[br]зүйл нь дээрээс живсэн,

0:04:09.304,0:04:14.325
14,000 футын гүн дэх НАСА-н Санчир V [br]пуужингийн хөдөлгүүр шиг зүйлс,

0:04:14.325,0:04:17.406
болон хамгийн гүн дэх сүйрсэн хөлөг [br]онгоцнууд юм.

0:04:17.406,0:04:20.085
Далай бол бидэнд хүн төрөлхтний талаарх [br]

0:04:20.085,0:04:23.643
мэдлэгийг байнга өгч байдаг [br]усан доторх аварга музей юм.

0:04:23.643,0:04:25.535
Үүний өчүүхэн хэсгийг судалсан тул,

0:04:25.535,0:04:29.145
нээлтүүд ирээдүйд гарч ирсээр [br]байх болно.