[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:06.62,0:00:10.51,Default,,0000,0000,0000,,Οι άνθρωποι πάντα έβρισκαν\Nσυναρπαστική την ταχύτητα. Dialogue: 0,0:00:10.51,0:00:14.75,Default,,0000,0000,0000,,Η ιστορία της προόδου της ανθρωπότητας\Nείναι ιστορία αυξανόμενης ταχύτητας Dialogue: 0,0:00:14.75,0:00:18.61,Default,,0000,0000,0000,,και ένα από τα πιο σημαντικά επιτεύγματα\Nαυτού του ιστορικού αγώνα δρόμου Dialogue: 0,0:00:18.61,0:00:21.50,Default,,0000,0000,0000,,ήταν το σπάσιμο του φράγματος του ήχου. Dialogue: 0,0:00:21.50,0:00:24.87,Default,,0000,0000,0000,,Λίγο μετά τις πρώτες επιτυχημένες\Nπτήσεις αεροπλάνων, Dialogue: 0,0:00:24.87,0:00:29.98,Default,,0000,0000,0000,,οι πιλότοι ανυπομονούσαν τα αεροπλάνα\Nτους να πηγαίνουν όλο και γρηγορότερα. Dialogue: 0,0:00:29.98,0:00:32.38,Default,,0000,0000,0000,,Αλλά οι αυξανόμενοι στροβιλισμοί Dialogue: 0,0:00:32.38,0:00:37.69,Default,,0000,0000,0000,,και οι ισχυρές δυνάμεις στα αεροπλάνα\Nτούς απέτρεπαν από μεγαλύτερες ταχύτητες. Dialogue: 0,0:00:37.69,0:00:41.65,Default,,0000,0000,0000,,Κάποιοι προσπάθησαν να παρακάμψουν\Nτο πρόβλημα με ριψοκίνδυνες βουτιές, Dialogue: 0,0:00:41.65,0:00:44.08,Default,,0000,0000,0000,,συχνά με τραγικά αποτελέσματα. Dialogue: 0,0:00:44.08,0:00:47.55,Default,,0000,0000,0000,,Τελικά, το 1947, οι βελτιώσεις\Nστον σχεδιασμό, Dialogue: 0,0:00:47.55,0:00:52.30,Default,,0000,0000,0000,,όπως ένας κινητός οριζόντιος\Nσταθεροποιητής, το κινητό ουραίο πτέρωμα Dialogue: 0,0:00:52.30,0:00:55.52,Default,,0000,0000,0000,,επέτρεψαν στον Αμερικανό\Nστρατιωτικό πιλότο Τσακ Γιέγκερ Dialogue: 0,0:00:55.52,0:01:03.72,Default,,0000,0000,0000,,να πετάξει το αεροσκάφος\NBell X-1 με 1127 χλμ/ώρα Dialogue: 0,0:01:03.72,0:01:06.92,Default,,0000,0000,0000,,και να γίνει ο πρώτος άνθρωπος,\Nπου έσπασε το φράγμα του ήχου Dialogue: 0,0:01:06.92,0:01:09.72,Default,,0000,0000,0000,,και ταξίδεψε γρηγορότερα\Nαπό την ταχύτητα του ήχου. Dialogue: 0,0:01:09.72,0:01:13.93,Default,,0000,0000,0000,,Το Bell X-1 ακολούθησαν\Nπολλά υπερηχητικά αεροσκάφη, Dialogue: 0,0:01:13.93,0:01:17.91,Default,,0000,0000,0000,,και τα επόμενα μοντέλα έφτασαν\Nμέχρι ταχύτητες 3 Μαχ. Dialogue: 0,0:01:17.91,0:01:21.68,Default,,0000,0000,0000,,Αεροσκάφη, που ταξιδεύουν σε υπερηχητικές\Nταχύτητες, δημιουργούν ένα ωστικό κύμα Dialogue: 0,0:01:21.68,0:01:25.68,Default,,0000,0000,0000,,με έναν κρότο σαν βροντή,\Nπου ονομάζεται ηχητικό μπουμ, Dialogue: 0,0:01:25.68,0:01:29.18,Default,,0000,0000,0000,,μπορεί να προκαλέσει δυσφορία\Nσε ανθρώπους και ζώα στη γη Dialogue: 0,0:01:29.18,0:01:31.07,Default,,0000,0000,0000,,ακόμα και ζημιές σε κτίρια. Dialogue: 0,0:01:31.07,0:01:32.07,Default,,0000,0000,0000,,Γι' αυτό, Dialogue: 0,0:01:32.11,0:01:35.34,Default,,0000,0000,0000,,οι επιστήμονες ανά τον κόσμο\Nμελετούν τα ηχητικά μπουμ, Dialogue: 0,0:01:35.34,0:01:38.06,Default,,0000,0000,0000,,προσπαθούν να προβλέψουν\Nτη διαδρομή τους στην ατμόσφαιρα, Dialogue: 0,0:01:38.06,0:01:42.19,Default,,0000,0000,0000,,πού θα καταλήξουν στη γη\Nκαι πόσο δυνατά θα είναι. Dialogue: 0,0:01:42.19,0:01:45.63,Default,,0000,0000,0000,,Για να καταλάβουμε καλύτερα πώς μελετούν\Nοι επιστήμονες τα ηχητικά μπουμ, Dialogue: 0,0:01:45.63,0:01:48.30,Default,,0000,0000,0000,,ας ξεκινήσουμε με τα βασικά του ήχου. Dialogue: 0,0:01:48.30,0:01:51.93,Default,,0000,0000,0000,,Φανταστείτε ότι πετάμε\Nμια μικρή πέτρα σε μια λιμνούλα. Dialogue: 0,0:01:51.93,0:01:53.18,Default,,0000,0000,0000,,Τι βλέπετε; Dialogue: 0,0:01:53.18,0:01:55.88,Default,,0000,0000,0000,,Η πέτρα δημιουργεί κύματα,\Nπου ταξιδεύουν στο νερό Dialogue: 0,0:01:55.88,0:01:58.67,Default,,0000,0000,0000,,με την ίδια ταχύτητα προς\Nόλες τις κατευθύνσεις. Dialogue: 0,0:01:58.67,0:02:02.89,Default,,0000,0000,0000,,Αυτοί οι κύκλοι, των οποίων η ακτίνα\Nμεγαλώνει ονομάζονται «μέτωπα κύματος». Dialogue: 0,0:02:02.89,0:02:05.90,Default,,0000,0000,0000,,Παρόμοια, αν και δεν τα βλέπουμε, Dialogue: 0,0:02:05.90,0:02:09.31,Default,,0000,0000,0000,,μια ακίνητη πηγή ήχου,\Nόπως ένα στερεοφωνικό, Dialogue: 0,0:02:09.31,0:02:12.20,Default,,0000,0000,0000,,δημιουργεί ηχητικά κύματα\Nπου ταξιδεύουν προς τα έξω. Dialogue: 0,0:02:12.20,0:02:14.49,Default,,0000,0000,0000,,Η ταχύτητα των κυμάτων\Nεξαρτάται από παράγοντες, Dialogue: 0,0:02:14.49,0:02:18.11,Default,,0000,0000,0000,,όπως το υψόμετρο και η θερμοκρασία\Nτου αέρα μέσα στον οποίο ταξιδεύουν. Dialogue: 0,0:02:18.11,0:02:24.46,Default,,0000,0000,0000,,Στο επίπεδο της θάλασσας, ο ήχος\Nταξιδεύει με περίπου 1225 χλμ/ώρα. Dialogue: 0,0:02:24.46,0:02:27.29,Default,,0000,0000,0000,,Αλλά αντί για κύκλους\Nσε μια διδιάστατη επιφάνεια, Dialogue: 0,0:02:27.29,0:02:30.73,Default,,0000,0000,0000,,τα μέτωπα κύματος είναι\Nτώρα ομόκεντρες σφαίρες, Dialogue: 0,0:02:30.73,0:02:35.90,Default,,0000,0000,0000,,με τον ήχο να ταξιδεύει κατά μήκος\Nακτίνων κάθετων σε αυτά τα κύματα. Dialogue: 0,0:02:35.90,0:02:40.08,Default,,0000,0000,0000,,Τώρα φανταστείτε μία κινούμενη πηγή ήχου,\Nόπως τη σφυρίχτρα ενός τρένου. Dialogue: 0,0:02:40.08,0:02:43.03,Default,,0000,0000,0000,,Καθώς η πηγή κινείται\Nπρος κάποια κατεύθυνση, Dialogue: 0,0:02:43.03,0:02:47.57,Default,,0000,0000,0000,,τα διαδοχικά κύματα μπροστά του\Nσυμπυκνώνονται όλο και περισσότερο. Dialogue: 0,0:02:47.57,0:02:52.64,Default,,0000,0000,0000,,Αυτή η μεγαλύτερη συχνότητα των κυμάτων \Nείναι η αιτία του φαινομένου Ντόπλερ, Dialogue: 0,0:02:52.64,0:02:55.73,Default,,0000,0000,0000,,στο οποίο αντικείμενα, που πλησιάζουν\Nακούγονται πιο υψίσυχνα. Dialogue: 0,0:02:55.73,0:02:59.93,Default,,0000,0000,0000,,Αλλά όσο η πηγή κινείται αργότερα\Nαπό τα ακουστικά κύματα, Dialogue: 0,0:02:59.93,0:03:02.76,Default,,0000,0000,0000,,αυτά παραμένουν το ένα μέσα στο άλλο. Dialogue: 0,0:03:02.76,0:03:05.45,Default,,0000,0000,0000,,Όταν όμως ένα αντικείμενο\Nγίνει υπερηχητικό, Dialogue: 0,0:03:05.45,0:03:10.23,Default,,0000,0000,0000,,δηλαδή κινείται γρηγορότερα από τον ήχο\Nπου παράγει, η εικόνα αλλάζει δραματικά. Dialogue: 0,0:03:10.60,0:03:13.20,Default,,0000,0000,0000,,Καθώς προσπερνά τα ηχητικά\Nκύματα, που έχει εκπέμψει, Dialogue: 0,0:03:13.20,0:03:15.70,Default,,0000,0000,0000,,ενώ δημιουργεί καινούρια στη νέα του θέση, Dialogue: 0,0:03:15.70,0:03:19.82,Default,,0000,0000,0000,,τα κύματα συμπιέζονται\Nκαι σχηματίζουν έναν κώνο Μαχ. Dialogue: 0,0:03:19.82,0:03:22.81,Default,,0000,0000,0000,,Δεν ακούγεται κανένας ήχος\Nκαθώς πλησιάζει έναν παρατηρητή, Dialogue: 0,0:03:22.81,0:03:27.89,Default,,0000,0000,0000,,επειδή το αντικείμενο ταξιδεύει\Nγρηγορότερα από τον ήχο που παράγει. Dialogue: 0,0:03:27.89,0:03:33.05,Default,,0000,0000,0000,,Μόνο αφού το αντικείμενο έχει περάσει από\Nτον παρατηρητή ακούγεται το ηχητικό μπουμ. Dialogue: 0,0:03:33.05,0:03:37.01,Default,,0000,0000,0000,,Εκεί που ο κώνος Μαχ συναντά το έδαφος,\Nσχηματίζει μια υπερβολή Dialogue: 0,0:03:37.01,0:03:41.31,Default,,0000,0000,0000,,και αφήνει ένα ίχνος, τον «τάπητα του\Nμπουμ», καθώς ταξιδεύει προς τα εμπρός. Dialogue: 0,0:03:41.31,0:03:46.25,Default,,0000,0000,0000,,Χάρη σε αυτό γνωρίζουμε την περιοχή\Nόπου έχει επιδράσει το ηχητικό μπουμ. Dialogue: 0,0:03:46.25,0:03:49.30,Default,,0000,0000,0000,,Τι γίνεται όμως με την ένταση\Nτου ηχητικού μπουμ; Dialogue: 0,0:03:49.30,0:03:52.87,Default,,0000,0000,0000,,Αυτό εμπλέκει την επίλυση των περίφημων\Nεξισώσεων Ναβίερ-Στόουκς Dialogue: 0,0:03:52.87,0:03:56.26,Default,,0000,0000,0000,,για την εύρεση της μεταβολής\Nτης πίεσης του αέρα Dialogue: 0,0:03:56.26,0:03:59.52,Default,,0000,0000,0000,,εξαιτίας του υπερηχητικού αεροπλάνου,\Nπου ταξιδεύει μέσα του. Dialogue: 0,0:03:59.52,0:04:03.85,Default,,0000,0000,0000,,Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα αποτύπωμα\Nτης πίεσης, γνωστό ως «κύμα Ν». Dialogue: 0,0:04:03.85,0:04:05.48,Default,,0000,0000,0000,,Τι σημαίνει αυτό το σχήμα; Dialogue: 0,0:04:05.48,0:04:09.51,Default,,0000,0000,0000,,Το ηχητικό μπουμ συμβαίνει όταν υπάρχουν\Nξαφνικές μεταβολές στην πίεση Dialogue: 0,0:04:09.51,0:04:11.92,Default,,0000,0000,0000,,και το κύμα N περιλαμβάνει δύο μπουμ: Dialogue: 0,0:04:11.92,0:04:15.50,Default,,0000,0000,0000,,ένα για την αρχική αύξηση της πίεσης\Nστο ρύγχος του αεροσκάφους Dialogue: 0,0:04:15.50,0:04:18.35,Default,,0000,0000,0000,,και ένα για όταν η περνά η ουρά Dialogue: 0,0:04:18.35,0:04:21.02,Default,,0000,0000,0000,,και η πίεση επιστρέφει ξαφνικά\Nστην κανονική της τιμή. Dialogue: 0,0:04:21.02,0:04:22.68,Default,,0000,0000,0000,,Αυτό προκαλεί το διπλό μπουμ, Dialogue: 0,0:04:22.68,0:04:25.84,Default,,0000,0000,0000,,αλλά στα ανθρώπινα αυτιά\Nσυνήθως ακούγεται σαν ένα μπουμ. Dialogue: 0,0:04:26.62,0:04:29.92,Default,,0000,0000,0000,,Στην πράξη, μοντέλα σε υπολογιστές,\Nπου χρησιμοποιούν αυτές τις αρχές Dialogue: 0,0:04:29.92,0:04:34.02,Default,,0000,0000,0000,,μπορούν συχνά να προβλέπουν\Nτη θέση και ένταση των ηχητικών μπουμ Dialogue: 0,0:04:34.02,0:04:37.63,Default,,0000,0000,0000,,για δεδομένες ατμοσφαιρικές\Nσυνθήκες και τροχιές πτήσης Dialogue: 0,0:04:37.63,0:04:40.74,Default,,0000,0000,0000,,και γίνεται έρευνα για την άμβλυνση\Nτων φαινομένων τους. Dialogue: 0,0:04:40.74,0:04:45.19,Default,,0000,0000,0000,,Στο μεταξύ, οι υπερηχητικές πτήσεις\Nπάνω από τη στεριά απαγορεύονται. Dialogue: 0,0:04:45.81,0:04:48.57,Default,,0000,0000,0000,,Είναι, λοιπόν, τα ηχητικά μπουμ\Nπρόσφατη δημιουργία; Dialogue: 0,0:04:48.57,0:04:50.09,Default,,0000,0000,0000,,Όχι ακριβώς. Dialogue: 0,0:04:50.09,0:04:52.86,Default,,0000,0000,0000,,Ενώ προσπαθούμε να βρούμε\Nτρόπους να τα κάνουμε να σωπάσουν Dialogue: 0,0:04:52.86,0:04:56.04,Default,,0000,0000,0000,,μερικά άλλα ζώα χρησιμοποιούν\Nτα ηχητικά μπουν προς όφελός τους. Dialogue: 0,0:04:56.04,0:05:00.95,Default,,0000,0000,0000,,Ο γιγαντιαίος διπλόδοκος ίσως ήταν\Nικανός να κουνά την ουρά του Dialogue: 0,0:05:00.100,0:05:05.48,Default,,0000,0000,0000,,γρηγορότερα από τον ήχο, με ταχύτητα\Nμεγαλύτερη από 1200 χλμ/ώρα, Dialogue: 0,0:05:05.48,0:05:07.94,Default,,0000,0000,0000,,πιθανώς για να τρομάξει τα αρπακτικά. Dialogue: 0,0:05:07.94,0:05:12.44,Default,,0000,0000,0000,,Μερικά είδη γαρίδων επίσης δημιουργούν\Nένα παρόμοιο ωστικό κύμα υποβρυχίως Dialogue: 0,0:05:12.44,0:05:15.94,Default,,0000,0000,0000,,ζαλίζοντας ή ακόμα και σκοτώνοντας\Nτα θηράματα τους από απόσταση Dialogue: 0,0:05:16.16,0:05:19.06,Default,,0000,0000,0000,,με μόνο έναν κρότο\Nτης υπερμεγέθους δαγκάνας τους. Dialogue: 0,0:05:19.73,0:05:22.20,Default,,0000,0000,0000,,Έτσι, ενώ οι άνθρωποι έχουμε\Nκάνει μεγάλη πρόοδο Dialogue: 0,0:05:22.20,0:05:24.85,Default,,0000,0000,0000,,στο αμείλικτο μας κυνήγι της ταχύτητας, Dialogue: 0,0:05:24.85,0:05:27.41,Default,,0000,0000,0000,,η φύση μάς έχει προλάβει.