1
00:00:06,809 --> 00:00:09,740
Khi thấy nhánh tầm gửi, bạn có thể bỏ chạy

2
00:00:09,740 --> 00:00:11,781
hoặc nếu bạn đang để mắt đến ai đó,

3
00:00:11,781 --> 00:00:15,219
bạn nôn nóng đứng chờ một nụ hôn
dưới nhánh tầm gửi đầy quả mọng,

4
00:00:15,219 --> 00:00:18,610
Nhưng truyền thống hôn dưới nhánh tầm gửi
vào ngày Giáng Sinh này

5
00:00:18,610 --> 00:00:20,010
được bắt nguồn từ đâu?

6
00:00:20,010 --> 00:00:23,590
Truyền thống lâu đời này kết hợp 
từ nguồn gốc thần thoại và cả sinh học

7
00:00:23,590 --> 00:00:25,840
xoay quanh loài cây đáng tò mò này.

8
00:00:25,840 --> 00:00:28,600
Có hơn khoảng 1000 chủng loại cây tầm gửi

9
00:00:28,600 --> 00:00:30,750
mọc quanh khắp trái đất.

10
00:00:30,750 --> 00:00:33,650
Vào thời Châu Âu cổ đại, con người 
bị quyến rũ

11
00:00:33,650 --> 00:00:35,991
bởi sự phát triển kì lạ của chúng

12
00:00:35,991 --> 00:00:39,481
đến mức họ đã tạo ra truyền thuyết và 
huyền thoại dựa trên loài cây này.

13
00:00:39,481 --> 00:00:40,571
Vào thời Rô Ma cổ đại,

14
00:00:40,571 --> 00:00:44,280
Trưởng lão Pliny kể về việc
các mục sư Druid ở Anh Quốc cổ

15
00:00:44,280 --> 00:00:49,362
đã tin rằng tầm gửi là loài cây 
được các vị thần đánh rơi từ thiên đàng.

16
00:00:49,362 --> 00:00:52,899
Điều đó giải thích cho vị trí kì lạ 
của tầm gửi giữa những nhánh trên cùng

17
00:00:52,899 --> 00:00:54,591
của vài loài cây.

18
00:00:54,591 --> 00:00:56,971
Họ còn tin rằng tầm gửi có năng lực 
chữa lành

19
00:00:56,971 --> 00:00:58,792
và tăng cường khả năng thụ thai.

20
00:00:58,792 --> 00:01:03,288
Truyền thuyết vùng Scan-đi-na-vi (bắc âu)
kể về phẩm chất huyền bí của loài cây này.

21
00:01:03,288 --> 00:01:07,844
Tích kể về thần Baldr và mẹ Frigg

22
00:01:07,844 --> 00:01:11,103
là nữ thần tình yêu, hôn nhân và sinh nở.

23
00:01:11,103 --> 00:01:14,992
Thần Frigg yêu con mình đến mức, 
bà đã ra lệnh cho tất cả loài cây,

24
00:01:14,992 --> 00:01:15,768
động vật,

25
00:01:15,768 --> 00:01:19,673
và tất cả vật vô tri thề
không được làm tổn thương con mình.

26
00:01:19,673 --> 00:01:22,803
Vì bất cẩn, nữ thần đã quên mất
về loài tầm gửi.

27
00:01:22,803 --> 00:01:26,103
Thần Loki nhận ra sự sai sót này
của bà

28
00:01:26,103 --> 00:01:28,790
và đã bắn xuyên qua tim của Baldr 
bằng mũi tên

29
00:01:28,790 --> 00:01:30,889
được khắc ra từ 1 nhánh tầm gửi.

30
00:01:30,889 --> 00:01:32,771
Trong nỗi đau mất con, 
nước mắt của bà

31
00:01:32,771 --> 00:01:36,013
đã tạo ra các quả 
trên loài tầm gửi,

32
00:01:36,013 --> 00:01:40,143
khiến các vị thần khác cảm động
và đồng ý cho hồi sinh Baldr.

33
00:01:40,143 --> 00:01:43,333
Biết được điều đó, Frigg vô cùng
vui mừng

34
00:01:43,333 --> 00:01:46,603
khiến bà chuyển cây tầm gửi
từ biểu tượng của cái chết

35
00:01:46,603 --> 00:01:49,354
thành biểu tượng của hòa bình
và tình yêu.

36
00:01:49,354 --> 00:01:52,313
Bà đã ra chỉ thị một ngày đình chiến
với tất cả các cuộc chiến

37
00:01:52,313 --> 00:01:55,823
và yêu cầu rằng mọi người phải
ôm nhau dưới nhánh tầm gửi khi họ đi qua

38
00:01:55,823 --> 00:01:58,624
để ban phát tình yêu đi khắp thế giới.

39
00:01:58,624 --> 00:02:00,073
Vào thế kỉ 17,

40
00:02:00,073 --> 00:02:02,863
thực dân Anh khi đặt chân đến Châu Mỹ

41
00:02:02,863 --> 00:02:05,394
đã tìm thấy một loài rất lạ,
nhưng vẻ ngoài tương tự

42
00:02:05,394 --> 00:02:07,463
một loài tầm gửi.

43
00:02:07,463 --> 00:02:11,034
Họ đưa chúng vào trong truyện cổ tích
về phép thuật, sự sinh nở và tình yêu

44
00:02:11,034 --> 00:02:15,515
lan rộng phong tục treo cây tầm gửi
từ Châu Âu sang Châu Mỹ.

45
00:02:15,515 --> 00:02:17,586
Vào thế kỷ thứ 18,

46
00:02:17,586 --> 00:02:20,764
Người Anh đã đưa phong tục đó
trở thành truyền thống vào Giáng sinh

47
00:02:20,764 --> 00:02:24,895
nhưng phong tục này lại mờ nhạt
hơn sự tưởng tượng của con người.

48
00:02:24,895 --> 00:02:28,265
Tất cả đều lấy cảm hứng từ
sự hấp dẫn sinh học của loài cây này.

49
00:02:28,265 --> 00:02:31,465
Chúng ta biết đến loài tầm gửi
như loài cây trang trí trong lễ hội,

50
00:02:31,465 --> 00:02:36,655
nhưng là loài thân bám trong tự nhiên,
nó được biết đến như một loài cây kí sinh.

51
00:02:36,655 --> 00:02:39,935
Cây tầm gửi dựa vào loại rễ biến dạng
được gọi là giác mút

52
00:02:39,935 --> 00:02:41,987
bám vào vỏ thân cây

53
00:02:41,987 --> 00:02:43,935
hút hết nước và khoáng chất

54
00:02:43,935 --> 00:02:46,936
các loài cây mang thân của chúng

55
00:02:46,936 --> 00:02:49,086
Để thụ phấn với những cây gần đó,

56
00:02:49,086 --> 00:02:51,715
loài tầm gửi phụ thuộc vào 
chim và các sinh vật khác

57
00:02:51,715 --> 00:02:53,504
để mang phấn đi.

58
00:02:53,504 --> 00:02:56,513
Những loài chim ăn những trái tầm gửi
dính nhớp màu trắng

59
00:02:56,513 --> 00:03:00,911
thi thoảng sẽ loại bỏ những hạt dính
bằng cách lau chúng lên vỏ cây

60
00:03:00,911 --> 00:03:05,377
Hoặc là với một chút may mắn,
chúng sẽ bài tiết ra các hạt đó lên cây

61
00:03:05,377 --> 00:03:08,527
nơi chúng sẽ nảy mầm và bắt đầu phát triển

62
00:03:08,527 --> 00:03:11,166
Với khả năng phục hồi 
và tán lá tươi tốt

63
00:03:11,166 --> 00:03:13,923
kể cả khi những cây xung quanh
đã rụng hết lá,

64
00:03:13,923 --> 00:03:18,077
bạn vẫn có thể thấy tại sao tầm gửi
lại hấp dẫn tổ tiên ta đến mê mẩn.

65
00:03:18,077 --> 00:03:22,841
Họ thấy đó là dấu hiệu về phẩm chất
kì diệu và sự sinh nở của loài cây này.

66
00:03:22,841 --> 00:03:26,038
Kể cả ngày nay, cây tầm gửi vẫn 
là nguồn cảm hứng diệu kì

67
00:03:26,038 --> 00:03:29,958
về sự đa dạng của thế giới tự nhiên.

68
00:03:29,958 --> 00:03:33,989
Hơn cả một loài cây kí sinh, tầm gửi
còn được biết đến như một loài chủ chốt

69
00:03:33,989 --> 00:03:36,009
Nó là thức ăn của nhiều loài động vật,

70
00:03:36,009 --> 00:03:37,009
bao gồm nai,

71
00:03:37,009 --> 00:03:37,799
nai sừng tấm,

72
00:03:37,799 --> 00:03:38,528
sóc,

73
00:03:38,528 --> 00:03:39,331
sóc chuột,

74
00:03:39,331 --> 00:03:40,275
nhím,

75
00:03:40,275 --> 00:03:41,169
chim họa mi,

76
00:03:41,169 --> 00:03:42,098
chim xanh,

77
00:03:42,098 --> 00:03:43,101
bồ câu bi ai,

78
00:03:43,101 --> 00:03:46,508
và loài bướm thuộc chi Delias.

79
00:03:46,508 --> 00:03:48,769
Một số loài tầm gửi tạo ra
những bụi cây rậm rạp

80
00:03:48,769 --> 00:03:53,219
trở thành những tổ chim tuyệt vời
cho rất nhiều loài chim

81
00:03:53,219 --> 00:03:57,149
Và mặc dù chúng có mối quan hệ
kí sinh với các loài cây,

82
00:03:57,149 --> 00:03:59,832
loài tầm gửi cũng giúp các loài cây khác
phát triển.

83
00:03:59,832 --> 00:04:02,789
Ví dụ, mầm cây bách xù gần 
cây tầm gửi

84
00:04:02,789 --> 00:04:05,949
có được là nhờ những chú chim ăn quả mọng
mang tới.

85
00:04:05,949 --> 00:04:09,530
Nhờ những lợi ích mà nó mang lại,
tầm gửi có ảnh hưởng đến sự đa dạng loài,

86
00:04:09,530 --> 00:04:12,161
và làm cho hệ sinh thái phát triển.

87
00:04:12,161 --> 00:04:16,258
Bạn còn có thể nói như vậy với loài cây
này, cuộc sống đi ra từ huyền thoại

88
00:04:16,258 --> 00:04:19,781
Trong tự nhiên, tầm gửi có sức mạnh
đưa mọi vật đến với nhau.

89
00:04:19,781 --> 00:04:22,669
và trong truyền thống loài người,
điều đó cũng xảy ra.