1
00:00:06,792 --> 00:00:10,501
مردم چه حقوقی دارن،
و این حقوق از کجا میان؟

2
00:00:10,501 --> 00:00:14,310
کیه که برای بقیه تصمیم میگیره
و چطور این قدرت را داره؟

3
00:00:14,310 --> 00:00:19,209
و چطور میشه جامعه رو جوری سازماندهی کرد
که نیازهای مردم برطرف شه؟

4
00:00:19,209 --> 00:00:21,868
این سوالا زمانی یه ملت رو 
به چالش کشیدن

5
00:00:21,868 --> 00:00:25,019
یعنی در طول قیامِ انقلابِ فرانسه.

6
00:00:25,019 --> 00:00:27,409
در اواخر قرن هجدهم،

7
00:00:27,409 --> 00:00:31,441
اروپا یه تغییر فکری و فرهنگی اساسی
رو پشت سر گذاشت

8
00:00:31,441 --> 00:00:33,800
که بهش عصر روشنگری گفته میشه.

9
00:00:33,800 --> 00:00:37,409
فلاسفه و هنرمندا منطق و آزادی انسانی
رو تبلیغ می کردن

10
00:00:37,409 --> 00:00:40,070
و اونارو از مذهب و سنت برتر می دونستن

11
00:00:40,070 --> 00:00:42,830
ظهور طبقه ی متوسط
و صنعت چاپ

12
00:00:42,830 --> 00:00:45,209
باعث افزایش آگاهی عمومی شد،

13
00:00:45,209 --> 00:00:48,749
و انقلاب امریکا، کشوری که قبلا
مستعمرهی انگلیس بود

14
00:00:48,749 --> 00:00:51,450
رو به یه جمهوری مستقل تبدیل کرده بود.

15
00:00:51,450 --> 00:00:55,259
ولی فرانسه، یکی از بزرگترین و ثروتمندترین
کشورهای اروپا،

16
00:00:55,259 --> 00:01:00,239
هنوز به دست یه رژیم باستانی متشکل از
سه طبقهی اجتماعی ثابت به اسم رَسته

17
00:01:00,239 --> 00:01:02,052

اداره می شد.

18
00:01:02,052 --> 00:01:06,769
پادشاه، لوئی شانزدهم، حاکمیت خودش رو
بر اساس حقوق خدادادی می دونست

19
00:01:06,769 --> 00:01:11,040
و به رسته های اول و دوم
امتیازاتِ ویژهای اعطا می کرد،

20
00:01:11,040 --> 00:01:13,781
یعنی روحانیون کاتولیک، و اشراف.

21
00:01:13,781 --> 00:01:17,021
رستهی سوم، یعنی بازرگانان طبقه ی متوسط
و صنعتگران،

22
00:01:17,021 --> 00:01:21,390
و همینطور حدود ۲۰ میلیون روستایی،
قدرتِ بسیار کمتری داشتن

23
00:01:21,390 --> 00:01:24,461
و تنها کسایی بودن که
نه فقط به پادشاه،

24
00:01:24,461 --> 00:01:28,512
بلکه به رسته های دیگه هم
مالیات می دادن.

25
00:01:28,512 --> 00:01:30,963
توی سالهایی که برداشت خوب نبود،

26
00:01:30,963 --> 00:01:34,400
با پرداخت مالیات، چیزی برای روستاییها باقی نمیماند

27
00:01:34,400 --> 00:01:39,190
در حالی که پادشاه و اشراف 
تو ناز و نعمت زندگی می کردن.

28
00:01:39,190 --> 00:01:43,272
اما وقتی فرانسه به خاطر حمایت از
انقلاب امریکا و جنگ طولانیش

29
00:01:43,272 --> 00:01:45,680
با انگلیس، بدهی بالا اورد،

30
00:01:45,680 --> 00:01:47,542
یه تغییر لازم بود.

31
00:01:47,542 --> 00:01:50,767
شاه لوئی یه وزیر مالی به اسم
ژاک نِکِر رو انتصاب کرد،

32
00:01:50,767 --> 00:01:52,381
که اصلاحیههای مالیاتی رو
اجرا کرد

33
00:01:52,381 --> 00:01:57,432
و با انتشار آزادانه امور مالی دولت
حمایت عمومی رو جلب کرد.

34
00:01:57,432 --> 00:02:00,713
ولی مشاورین شاه با این اقدامات
شدیدا مخالفت کردن.

35
00:02:00,713 --> 00:02:05,132
شاه که نمیتوانست راه حلی پیدا کنه
دستورِ جلسهای با حضور ژنرالهای کشور

36
00:02:05,132 --> 00:02:07,902
و مجمعی از نماینده های
هر سه رسته رو داد،

37
00:02:07,902 --> 00:02:12,091
که در ۱۷۵ سال گذشته سابقه نداشت.

38
00:02:12,091 --> 00:02:16,583
هرچند رایِ رستهی سوم که نماینده ی ۹۸%
از جمعیت فرانسه بود،

39
00:02:16,583 --> 00:02:20,102
برابر با دو رستهی دیگه بود.

40
00:02:20,102 --> 00:02:25,462
و جای تعجب نداره که، هر دو رسته دیگه
دوست داشتن امتیازاتشون سر جاش بمونه.

41
00:02:25,462 --> 00:02:28,521
رسته ی سوم که دیدن نمیتونن
یه نمایندگیِ منصفانه داشته باشن

42
00:02:28,521 --> 00:02:29,913
شورش کردن،

43
00:02:29,913 --> 00:02:32,003
و خودشونو یه انجمن ملی 
اعلام کردن،

44
00:02:32,003 --> 00:02:37,503
و خواستارِ طرحِ یک قانون اساسی جدید
با یا بدونِ رستههای دیگه شدن.

45
00:02:37,503 --> 00:02:39,972
شاه لوئی به رستههای دوم و سوم
دستور داد

46
00:02:39,972 --> 00:02:41,782
تا با انجمن ملی ملاقات کنن،

47
00:02:41,782 --> 00:02:45,912
ولی نِکِر، وزیر مالیِ محبوبش
رو هم اخراج کرد.

48
00:02:45,912 --> 00:02:48,833
در واکنش، هزاران پاریسیِ عصبانی،

49
00:02:48,833 --> 00:02:53,183
به سربازانِ شفیق پیوستن تا
طوفانی در زندان باستیل برپا کنند،

50
00:02:53,183 --> 00:02:57,447
یعنی جایی که نماد قدرت سلطنتی
و انبار بزرگی از مهمات بود.

51
00:02:57,447 --> 00:03:00,103
انقلاب شروع شده بود.

52
00:03:00,103 --> 00:03:02,385
با انتشار شورش در سرتاسر کشور،

53
00:03:02,385 --> 00:03:04,724
نظام فئودالی منسوخ شد.

54
00:03:04,724 --> 00:03:07,994
اعلامیهی انجمن برای حقوق بشر و شهروندان

55
00:03:07,994 --> 00:03:10,614
ایدهای رو اعلام می کرد که
در اون زمان افراطی بود--

56
00:03:10,614 --> 00:03:15,675
یعنی حقوق و آزادیهای فردی
اساسِ ذات انسان هستن

57
00:03:15,675 --> 00:03:19,494
و وظیفه ی دولت فقط محافظت از آنهاست.

58
00:03:19,494 --> 00:03:22,775
اشراف که امتیازاتشون رو از دست داده بودن
به خارج از کشور فرار کردن،

59
00:03:22,775 --> 00:03:26,864
و از حکامِ خارجی خواستن
به فرانسه حمله کنن و نظم رو برگردونن.

60
00:03:26,864 --> 00:03:30,694
و در حالی که لوئی به عنوان دستنشاندهی
سلطنتِ مشروطه باقی مونده بود،

61
00:03:30,694 --> 00:03:32,984
اما از آینده می ترسید.

62
00:03:32,984 --> 00:03:37,135
اون در سال ۱۷۹۱، سعی کرد از کشور فرار کنه
ولی دستگیر شد.

63
00:03:37,135 --> 00:03:41,126
این فرار ناکام باورِ مردم به شاه رو
از بین برد.

64
00:03:41,126 --> 00:03:45,405
خانوادهی سلطنتی دستگیر شد
و شاه به خیانت متهم شد.

65
00:03:45,405 --> 00:03:46,561
بعد از یه دادگاه،

66
00:03:46,593 --> 00:03:49,889
پادشاه که زمانی محترم بود،
در ملا عام سر از تنش جدا شد.

67
00:03:49,921 --> 00:03:53,389
و این شد پایانِ هزار سال سلطنت.

68
00:03:53,421 --> 00:03:59,131
و اینطور اعلامیهی اولین جمهوری فرانسه
در ۲۱ سپتامبر نهایی شد،

69
00:03:59,179 --> 00:04:02,921
و شعارش این بود:
"آزادی، برابری، برادری".

70
00:04:03,414 --> 00:04:04,614
۹ ماه بعد،

71
00:04:04,640 --> 00:04:06,174
ملکه ماری آنتوانت،

72
00:04:06,188 --> 00:04:09,121
یه خارجی که به خاطرِ شهرتِ عجیبش


73
00:04:09,219 --> 00:04:11,219
با اسم "مادامِ ناقص" مسخرهاش میکردن،

74
00:04:11,352 --> 00:04:12,906
هم اعدام شد.

75
00:04:13,360 --> 00:04:15,578
ولی انقلاب اینجا تموم نشد.

76
00:04:15,821 --> 00:04:19,180
برخی رهبران، که با صرفا تغییر دولت
راضی نمیشدن،

77
00:04:19,219 --> 00:04:22,719
به دنبال تغییرِ کاملِ جامعه ی فرانسه بودن:

78
00:04:22,756 --> 00:04:24,732
مذهب، نام خیابونا،

79
00:04:24,769 --> 00:04:26,216
و حتی تقویم.

80
00:04:26,216 --> 00:04:28,086
با تشکیل جناح های مختلف،

81
00:04:28,086 --> 00:04:32,539
ژاکوبِن های افراطی به سرکردگی
ماکسیمیلیان روبِسْپیِر

82
00:04:32,578 --> 00:04:34,586
عصر وحشت رو به راه انداختن

83
00:04:34,586 --> 00:04:36,633
تا کوچترین مخلفتی رو سرکوب کنن،

84
00:04:36,658 --> 00:04:39,086
و حدود ۲۰ هزار نفر رو اعدام کردن

85
00:04:39,086 --> 00:04:41,509
تا اینکه خودشون هم سقوط کردن.

86
00:04:41,782 --> 00:04:45,765
در این حین فرانسه با سلطنتهای مجاور
وارد جنگ شد

87
00:04:45,804 --> 00:04:48,836
دولتهایی که به دنبال خفه کردن
انقلاب قبل از انتشارش بودن.

88
00:04:49,586 --> 00:04:54,097
در بحبحه ی این آشوب، ژنرالی به اسم
ناپلئون بناپارت اوضاع رو به دست گرفت

89
00:04:54,097 --> 00:04:59,328
و با ادعای دفاع از ارزشهای آزادی خواهانه
انقلاب امپراطور شد.

90
00:04:59,374 --> 00:05:02,823
روی هم رفته، انقلا طی ده سال
شاهد سه قانون اساسی

91
00:05:02,869 --> 00:05:05,736
و ۵ دولت بود،

92
00:05:05,736 --> 00:05:09,517
و پس از اون دهه ها درگیری بین سلطنت و شورش
ادامه داشت

93
00:05:09,517 --> 00:05:12,871
تا زمانی که جمهوری بعدی
در سال ۱۸۷۱ شکل گرفت.

94
00:05:12,896 --> 00:05:15,756
در حالیکه آرمانهای انقلاب فرانسه
جشن گرفته میشه،

95
00:05:15,795 --> 00:05:19,170
ولی هنوز درگیری با همون سوالات اساسی

96
00:05:19,233 --> 00:05:22,748
که حدود دو قرن پیش ایجاد شدن ادامه داره.