0:00:06.792,0:00:10.501
مردم چه حقوقی دارن،[br]و این حقوق از کجا میان؟

0:00:10.501,0:00:14.310
کیه که برای بقیه تصمیم میگیره[br]و چطور این قدرت را داره؟

0:00:14.310,0:00:19.209
و چطور میشه جامعه رو جوری سازماندهی کرد[br]که نیازهای مردم برطرف شه؟

0:00:19.209,0:00:21.868
این سوالا زمانی یه ملت رو [br]به چالش کشیدن

0:00:21.868,0:00:25.019
یعنی در طول قیامِ انقلابِ فرانسه.

0:00:25.019,0:00:27.409
در اواخر قرن هجدهم،

0:00:27.409,0:00:31.441
اروپا یه تغییر فکری و فرهنگی اساسی[br]رو پشت سر گذاشت

0:00:31.441,0:00:33.800
که بهش عصر روشنگری گفته میشه.

0:00:33.800,0:00:37.409
فلاسفه و هنرمندا منطق و آزادی انسانی[br]رو تبلیغ می کردن

0:00:37.409,0:00:40.070
و اونارو از مذهب و سنت برتر می دونستن

0:00:40.070,0:00:42.830
ظهور طبقه ی متوسط[br]و صنعت چاپ

0:00:42.830,0:00:45.209
باعث افزایش آگاهی عمومی شد،

0:00:45.209,0:00:48.749
و انقلاب امریکا، کشوری که قبلا[br]مستعمرهی انگلیس بود

0:00:48.749,0:00:51.450
رو به یه جمهوری مستقل تبدیل کرده بود.

0:00:51.450,0:00:55.259
ولی فرانسه، یکی از بزرگترین و ثروتمندترین[br]کشورهای اروپا،

0:00:55.259,0:01:00.239
هنوز به دست یه رژیم باستانی متشکل از[br]سه طبقهی اجتماعی ثابت به اسم رَسته

0:01:00.239,0:01:02.052
[br]اداره می شد.

0:01:02.052,0:01:06.769
پادشاه، لوئی شانزدهم، حاکمیت خودش رو[br]بر اساس حقوق خدادادی می دونست

0:01:06.769,0:01:11.040
و به رسته های اول و دوم[br]امتیازاتِ ویژهای اعطا می کرد،

0:01:11.040,0:01:13.781
یعنی روحانیون کاتولیک، و اشراف.

0:01:13.781,0:01:17.021
رستهی سوم، یعنی بازرگانان طبقه ی متوسط[br]و صنعتگران،

0:01:17.021,0:01:21.390
و همینطور حدود ۲۰ میلیون روستایی،[br]قدرتِ بسیار کمتری داشتن

0:01:21.390,0:01:24.461
و تنها کسایی بودن که[br]نه فقط به پادشاه،

0:01:24.461,0:01:28.512
بلکه به رسته های دیگه هم[br]مالیات می دادن.

0:01:28.512,0:01:30.963
توی سالهایی که برداشت خوب نبود،

0:01:30.963,0:01:34.400
با پرداخت مالیات، چیزی برای روستاییها باقی نمیماند

0:01:34.400,0:01:39.190
در حالی که پادشاه و اشراف [br]تو ناز و نعمت زندگی می کردن.

0:01:39.190,0:01:43.272
اما وقتی فرانسه به خاطر حمایت از[br]انقلاب امریکا و جنگ طولانیش

0:01:43.272,0:01:45.680
با انگلیس، بدهی بالا اورد،

0:01:45.680,0:01:47.542
یه تغییر لازم بود.

0:01:47.542,0:01:50.767
شاه لوئی یه وزیر مالی به اسم[br]ژاک نِکِر رو انتصاب کرد،

0:01:50.767,0:01:52.381
که اصلاحیههای مالیاتی رو[br]اجرا کرد

0:01:52.381,0:01:57.432
و با انتشار آزادانه امور مالی دولت[br]حمایت عمومی رو جلب کرد.

0:01:57.432,0:02:00.713
ولی مشاورین شاه با این اقدامات[br]شدیدا مخالفت کردن.

0:02:00.713,0:02:05.132
شاه که نمیتوانست راه حلی پیدا کنه[br]دستورِ جلسهای با حضور ژنرالهای کشور

0:02:05.132,0:02:07.902
و مجمعی از نماینده های[br]هر سه رسته رو داد،

0:02:07.902,0:02:12.091
که در ۱۷۵ سال گذشته سابقه نداشت.

0:02:12.091,0:02:16.583
هرچند رایِ رستهی سوم که نماینده ی ۹۸%[br]از جمعیت فرانسه بود،

0:02:16.583,0:02:20.102
برابر با دو رستهی دیگه بود.

0:02:20.102,0:02:25.462
و جای تعجب نداره که، هر دو رسته دیگه[br]دوست داشتن امتیازاتشون سر جاش بمونه.

0:02:25.462,0:02:28.521
رسته ی سوم که دیدن نمیتونن[br]یه نمایندگیِ منصفانه داشته باشن

0:02:28.521,0:02:29.913
شورش کردن،

0:02:29.913,0:02:32.003
و خودشونو یه انجمن ملی [br]اعلام کردن،

0:02:32.003,0:02:37.503
و خواستارِ طرحِ یک قانون اساسی جدید[br]با یا بدونِ رستههای دیگه شدن.

0:02:37.503,0:02:39.972
شاه لوئی به رستههای دوم و سوم[br]دستور داد

0:02:39.972,0:02:41.782
تا با انجمن ملی ملاقات کنن،

0:02:41.782,0:02:45.912
ولی نِکِر، وزیر مالیِ محبوبش[br]رو هم اخراج کرد.

0:02:45.912,0:02:48.833
در واکنش، هزاران پاریسیِ عصبانی،

0:02:48.833,0:02:53.183
به سربازانِ شفیق پیوستن تا[br]طوفانی در زندان باستیل برپا کنند،

0:02:53.183,0:02:57.447
یعنی جایی که نماد قدرت سلطنتی[br]و انبار بزرگی از مهمات بود.

0:02:57.447,0:03:00.103
انقلاب شروع شده بود.

0:03:00.103,0:03:02.385
با انتشار شورش در سرتاسر کشور،

0:03:02.385,0:03:04.724
نظام فئودالی منسوخ شد.

0:03:04.724,0:03:07.994
اعلامیهی انجمن برای حقوق بشر و شهروندان

0:03:07.994,0:03:10.614
ایدهای رو اعلام می کرد که[br]در اون زمان افراطی بود--

0:03:10.614,0:03:15.675
یعنی حقوق و آزادیهای فردی[br]اساسِ ذات انسان هستن

0:03:15.675,0:03:19.494
و وظیفه ی دولت فقط محافظت از آنهاست.

0:03:19.494,0:03:22.775
اشراف که امتیازاتشون رو از دست داده بودن[br]به خارج از کشور فرار کردن،

0:03:22.775,0:03:26.864
و از حکامِ خارجی خواستن[br]به فرانسه حمله کنن و نظم رو برگردونن.

0:03:26.864,0:03:30.694
و در حالی که لوئی به عنوان دستنشاندهی[br]سلطنتِ مشروطه باقی مونده بود،

0:03:30.694,0:03:32.984
اما از آینده می ترسید.

0:03:32.984,0:03:37.135
اون در سال ۱۷۹۱، سعی کرد از کشور فرار کنه[br]ولی دستگیر شد.

0:03:37.135,0:03:41.126
این فرار ناکام باورِ مردم به شاه رو[br]از بین برد.

0:03:41.126,0:03:45.405
خانوادهی سلطنتی دستگیر شد[br]و شاه به خیانت متهم شد.

0:03:45.405,0:03:46.561
بعد از یه دادگاه،

0:03:46.593,0:03:49.889
پادشاه که زمانی محترم بود،[br]در ملا عام سر از تنش جدا شد.

0:03:49.921,0:03:53.389
و این شد پایانِ هزار سال سلطنت.

0:03:53.421,0:03:59.131
و اینطور اعلامیهی اولین جمهوری فرانسه[br]در ۲۱ سپتامبر نهایی شد،

0:03:59.179,0:04:02.921
و شعارش این بود:[br]"آزادی، برابری، برادری".

0:04:03.414,0:04:04.614
۹ ماه بعد،

0:04:04.640,0:04:06.174
ملکه ماری آنتوانت،

0:04:06.188,0:04:09.121
یه خارجی که به خاطرِ شهرتِ عجیبش[br]

0:04:09.219,0:04:11.219
با اسم "مادامِ ناقص" مسخرهاش میکردن،

0:04:11.352,0:04:12.906
هم اعدام شد.

0:04:13.360,0:04:15.578
ولی انقلاب اینجا تموم نشد.

0:04:15.821,0:04:19.180
برخی رهبران، که با صرفا تغییر دولت[br]راضی نمیشدن،

0:04:19.219,0:04:22.719
به دنبال تغییرِ کاملِ جامعه ی فرانسه بودن:

0:04:22.756,0:04:24.732
مذهب، نام خیابونا،

0:04:24.769,0:04:26.216
و حتی تقویم.

0:04:26.216,0:04:28.086
با تشکیل جناح های مختلف،

0:04:28.086,0:04:32.539
ژاکوبِن های افراطی به سرکردگی[br]ماکسیمیلیان روبِسْپیِر

0:04:32.578,0:04:34.586
عصر وحشت رو به راه انداختن

0:04:34.586,0:04:36.633
تا کوچترین مخلفتی رو سرکوب کنن،

0:04:36.658,0:04:39.086
و حدود ۲۰ هزار نفر رو اعدام کردن

0:04:39.086,0:04:41.509
تا اینکه خودشون هم سقوط کردن.

0:04:41.782,0:04:45.765
در این حین فرانسه با سلطنتهای مجاور[br]وارد جنگ شد

0:04:45.804,0:04:48.836
دولتهایی که به دنبال خفه کردن[br]انقلاب قبل از انتشارش بودن.

0:04:49.586,0:04:54.097
در بحبحه ی این آشوب، ژنرالی به اسم[br]ناپلئون بناپارت اوضاع رو به دست گرفت

0:04:54.097,0:04:59.328
و با ادعای دفاع از ارزشهای آزادی خواهانه[br]انقلاب امپراطور شد.

0:04:59.374,0:05:02.823
روی هم رفته، انقلا طی ده سال[br]شاهد سه قانون اساسی

0:05:02.869,0:05:05.736
و ۵ دولت بود،

0:05:05.736,0:05:09.517
و پس از اون دهه ها درگیری بین سلطنت و شورش[br]ادامه داشت

0:05:09.517,0:05:12.871
تا زمانی که جمهوری بعدی[br]در سال ۱۸۷۱ شکل گرفت.

0:05:12.896,0:05:15.756
در حالیکه آرمانهای انقلاب فرانسه[br]جشن گرفته میشه،

0:05:15.795,0:05:19.170
ولی هنوز درگیری با همون سوالات اساسی

0:05:19.233,0:05:22.748
که حدود دو قرن پیش ایجاد شدن ادامه داره.