WEBVTT

00:00:06.490 --> 00:00:09.226
Αφηγείσαι σε ένα φίλο
μια φανταστική ιστορία

00:00:09.226 --> 00:00:13.637
και μόλις φτάνεις στο καλύτερο σημείο,
ξαφνικά σε διακόπτει,


00:00:13.637 --> 00:00:17.249
«Ο εξωγήινος κι εγώ», 
όχι «Ο εξωγήινος κι εμένα»

00:00:17.749 --> 00:00:19.813
Οι περισσότεροι πιθανόν να ενοχλούμασταν,

00:00:19.813 --> 00:00:21.907
αλλά πέρα από την αγενή διακοπή,

00:00:21.907 --> 00:00:23.713
έχει δίκιο ο φίλος σας;

00:00:23.713 --> 00:00:26.837
Ήταν η πρότασή σας πράγματι
γραμματικά λανθασμένη;

00:00:26.837 --> 00:00:30.867
Κι αν παρόλα αυτά την κατάλαβε,
τι σημασία είχε;

00:00:30.867 --> 00:00:32.722
Από την οπτική γωνία της γλωσσολογίας,

00:00:32.722 --> 00:00:36.547
η γραμματική είναι ένα σύνολο δομών
για το πώς συνδυάζονται οι λέξεις

00:00:36.547 --> 00:00:39.096
ώστε να σχηματίσουν φράσεις ή προτάσεις,

00:00:39.096 --> 00:00:41.585
είτε στο γραπτό είτε στον προφορικό λόγο.

00:00:41.855 --> 00:00:44.130
Διαφορετικές γλώσσες 
έχουν διαφορετικές δομές.

00:00:44.130 --> 00:00:47.433
Στα Αγγλικά, το υποκείμενο
συνήθως τοποθετείται πρώτο,

00:00:47.433 --> 00:00:48.689
ακολουθούμενο από το ρήμα,

00:00:48.689 --> 00:00:50.037
και κατόπιν το αντικείμενο,

00:00:50.037 --> 00:00:52.554
ενώ στα Ιαπωνικά
και σε πολλές άλλες γλώσσες,

00:00:52.554 --> 00:00:55.898
η σειρά είναι:
υποκείμενο, αντικείμενο, ρήμα.

00:00:55.898 --> 00:01:00.151
Κάποιοι έχουν προσπαθήσει να αναγνωρίσουν
δομές κοινές σε όλες τις γλώσσες,

00:01:00.151 --> 00:01:02.496
εκτός όμως από κάποια
βασικά χαρακτηριστικά,

00:01:02.496 --> 00:01:04.593
όπως η ύπαρξη ουσιαστικών ή ρημάτων,

00:01:04.593 --> 00:01:08.729
ελάχιστα από τα επονομαζόμενα καθολικά
χαρακτηριστικά της γλώσσας έχουν βρεθεί.

00:01:08.729 --> 00:01:12.026
Καθώς κάθε γλώσσα χρειάζεται
σταθερές δομές για να λειτουργήσει,

00:01:12.026 --> 00:01:17.306
η μελέτη αυτών των δομών πυροδοτεί
μια διαρκή διαμάχη ανάμεσα σε δυο θέσεις

00:01:17.306 --> 00:01:20.913
γνωστές και ως κανονιστική και περιγραφική
προσέγγιση της γλώσσας.

00:01:20.913 --> 00:01:22.198
Υπεραπλουστευμένα,

00:01:22.198 --> 00:01:26.058
οι κανονιστές πιστεύουν ότι η γλώσσα
ακολουθεί σταθερούς κανόνες,

00:01:26.061 --> 00:01:27.692
ενώ οι περιγραφιστές

00:01:27.692 --> 00:01:30.692
αντιμετωπίζουν την ποικιλία
και την προσαρμογή ως φυσικό

00:01:30.692 --> 00:01:33.520
και απαραίτητο κομμάτι της γλώσσας.

00:01:33.880 --> 00:01:38.321
Για μια μεγάλη χρονική περίοδο
η γλώσσα ήταν κυρίως προφορική.

00:01:38.321 --> 00:01:40.261
Αλλά καθώς οι άνθρωποι διασυνδέονταν

00:01:40.261 --> 00:01:42.286
και η γραφή απέκτησε μεγαλύτερη σημασία

00:01:42.286 --> 00:01:46.341
η γραπτή γλώσσα τυποποιήθηκε
για να επιτρέψει μια ευρύτερη επικοινωνία

00:01:46.341 --> 00:01:49.171
και να εξασφαλίσει ότι άνθρωποι
από διαφορετικές περιοχές

00:01:49.171 --> 00:01:51.061
θα μπορούν να συνεννοούνται.

00:01:51.451 --> 00:01:56.235
Σε πολλές γλώσσες, η τυποποιημένη μορφή
θεωρήθηκε η μόνη σωστή,

00:01:56.235 --> 00:02:00.098
παρά το γεγονός ότι προέκυψε μόνο από μία
από τις πολλές προφορικές ποικιλίες,

00:02:00.098 --> 00:02:02.666
συνήθως αυτών που βρίσκονταν στην εξουσία.

00:02:02.666 --> 00:02:07.061
Οι υποστηρικτές της γλωσσικής αγνότητας
φρόντισαν για την εδραίωσή της

00:02:07.061 --> 00:02:12.595
περιγράφοντας ένα σύνολο κανόνων
για την έως τότε καθιερωμένη γραμματική.

00:02:12.755 --> 00:02:17.193
Έτσι, οι γραμματικοί κανόνες εφαρμόστηκαν
και στον προφορικό λόγο.

00:02:17.193 --> 00:02:21.220
Μορφές που απέκλιναν των γραπτών κανόνων
θεωρούνταν διαφθορά της γλώσσας,

00:02:21.220 --> 00:02:23.685
ή σημάδια χαμηλής κοινωνικής τάξης.

00:02:23.685 --> 00:02:26.270
Και πολλοί που μεγάλωσαν
μιλώντας κατ' αυτόν τον τρόπο

00:02:26.270 --> 00:02:29.726
αναγκάστηκαν να υιοθετήσουν
την τυποποιημένη μορφή της γλώσσας.

00:02:30.036 --> 00:02:31.650
Πρόσφατα όμως,

00:02:31.650 --> 00:02:35.967
οι γλωσσολόγοι κατάλαβαν ότι η ομιλία
είναι ξεχωριστό φαινόμενο από τη γραφή

00:02:35.967 --> 00:02:38.401
με τις δικές της ιδιομορφίες και μοτίβα.

00:02:38.401 --> 00:02:42.678
Οι περισσότεροι μαθαίνουμε να μιλάμε
σε τόσο μικρή ηλικία, που το ξεχνάμε.

00:02:42.678 --> 00:02:46.468
Διαμορφώνουμε τον προφορικό μας λόγο 
ασυνείδητα μέσα από συνήθειες

00:02:46.468 --> 00:02:48.421
κι όχι μέσα από απομνημόνευση κανόνων.

00:02:48.421 --> 00:02:52.645
Επειδή η ομιλία αποκτά νόημα και μέσα
από τη διάθεση και τον επιτονισμό,

00:02:52.645 --> 00:02:54.927
η δομή της είναι συχνά πιο ευέλικτη,

00:02:54.927 --> 00:02:58.631
καθώς προσαρμόζεται στις ανάγκες
τόσο του ομιλητή όπως και του ακροατή.

00:02:58.631 --> 00:03:02.797
Έτσι, αποφεύγονται πολύπλοκες δομές
που είναι δύσκολο να συνταχθούν προφορικά

00:03:02.797 --> 00:03:05.788
και γίνονται αλλαγές
για να αποτραπεί μια χασμωδία,

00:03:05.788 --> 00:03:09.231
ή παραλείπονται ήχοι για να γίνει
πιο γρήγορος ο λόγος.

00:03:09.231 --> 00:03:13.455
Η γλωσσολογική προσέγγιση που επιχειρεί
να καταλάβει και να χαρτογραφήσει διαφορές

00:03:13.455 --> 00:03:17.291
χωρίς να υπαγορεύει τις σωστές,
ονομάζεται περιγραφική γραμματική.

00:03:17.291 --> 00:03:20.321
Αντί να αποφασίζει πώς η γλώσσα πρέπει
να χρησιμοποιείται,

00:03:20.321 --> 00:03:22.769
περιγράφει πώς πραγματικά
την χρησιμοποιούν οι ομιλητές,

00:03:22.769 --> 00:03:26.328
εντοπίζοντας τους νεωτερισμούς
που προκύπτουν στην πορεία.

00:03:27.078 --> 00:03:28.305
Καθώς όμως η διαμάχη

00:03:28.305 --> 00:03:30.978
μεταξύ κανονιστικής και περιγραφικής
συνεχίζεται,

00:03:30.978 --> 00:03:33.512
αυτά τα δύο δεν αλληλοαποκλείονται.

00:03:33.512 --> 00:03:38.055
Η κανονιστική προσέγγιση είναι χρήσιμη
για την ευρύτερη ενημέρωση

00:03:38.055 --> 00:03:41.581
σχετικά με τις πιο κοινά καθιερωμένες
δομές σε ένα δοθέν χρονικό διάστημα.

00:03:41.581 --> 00:03:44.682
Αυτό είναι σημαντικό,
όχι μόνο σε επίσημα πλαίσια

00:03:44.682 --> 00:03:48.050
αλλά καθιστά την επικοινωνία ευκολότερη
ανάμεσα σε μη-φυσικούς ομιλητές

00:03:48.050 --> 00:03:49.624
διαφορετικής προέλευσης.

00:03:49.994 --> 00:03:52.147
Η περιγραφική προσέγγιση από την άλλη

00:03:52.147 --> 00:03:54.475
μας υποδεικνύει
πώς λειτουργεί το μυαλό μας

00:03:54.475 --> 00:03:59.081
και με ποιους ενστικτώδεις τρόπους
δομούμε την άποψή μας για τον κόσμο.

00:03:59.081 --> 00:04:03.371
Τελικά, η γραμματική θεωρείται ευρέως
ως ένα σύνολο γλωσσικών συνηθειών

00:04:03.371 --> 00:04:06.586
τις οποίες διαπραγματεύονται
και επανεφευρίσκουν συνεχώς

00:04:06.586 --> 00:04:09.102
μία ολόκληρη ομάδα ομιλητών.

00:04:09.512 --> 00:04:11.367
Η ίδια η γλώσσα,

00:04:11.367 --> 00:04:13.110
είναι ένα υπέροχο, πολύπλοκο ύφασμα

00:04:13.110 --> 00:04:16.735
που υφαίνεται με τη συνεισφορά 
των ακροατών και των ομιλητών

00:04:16.735 --> 00:04:18.711
των συγγραφέων και των αναγνωστών,

00:04:18.711 --> 00:04:20.593
των υποστηρικτών των δύο προσεγγίσεων

00:04:20.593 --> 00:04:22.793
σε όλο τον κόσμο.