1
00:00:06,760 --> 00:00:10,453
چۆن مۆبایلە زیرەکەکەت دەزانێت
بە تەواوەتی تۆ لەکوێی؟

2
00:00:10,453 --> 00:00:13,756
وەڵامەکە ١٢٠٠٠ میل لەسەر
سەرتەوە شاردراوەتەوە

3
00:00:13,756 --> 00:00:18,229
لە مانگێکی دەستکردی خولدار کە پارێزگاری
لە کات دەکات بە لێدانی کاتژمێرێکی

4
00:00:18,229 --> 00:00:21,406
گەردیلەیی کە ووزەدارە بە بڕێکی میکانیکی.

5
00:00:21,406 --> 00:00:22,436
ئۆف.

6
00:00:22,436 --> 00:00:24,425
با ڕوونی بکەینەوە.

7
00:00:24,425 --> 00:00:29,121
سەرەتا، بۆچی زۆر گرینگە بزانیت
لەسەر مانگە دەستکردەکە کاتژمێر چەندە

8
00:00:29,121 --> 00:00:32,149
لە کاتێکدا شوێن ئەو شتەیە
کە ئێمە گرینگی پێ دەدەین؟

9
00:00:32,149 --> 00:00:34,359
یەکەم شت مۆبایلەکەت پێویستە دیاری بکرێت

10
00:00:34,359 --> 00:00:37,696
کە چەند لە مانگە دەستکردەکەوە دوورە.

11
00:00:37,696 --> 00:00:40,883
هەر مانگێکی دەستکرد هەمیشە ئاماژە
ڕادیۆییەکان بڵاو دەکاتەوە

12
00:00:40,883 --> 00:00:45,762
کە بە خێرای ڕووناکی بە ناو بۆشایی ئاسماندا
بۆ مۆبایلەکەت گەشت دەکات.

13
00:00:45,762 --> 00:00:48,562
لە کاتی گەشتنی، مۆبایلەکەت ئاماژەکە 
تۆماردەکات

14
00:00:48,562 --> 00:00:51,753
و بەکاری دەهێنێت بۆ لێکدانەوەی دووری
لە مانگە دەست کردەکەوە

15
00:00:51,753 --> 00:00:57,717
بە بەکارهێنانی هاوکێشەیەکی،
سادە، دووری= c x کات،

16
00:00:57,717 --> 00:01:03,085
کە c خێرایی ڕووناکییە و کات بریتیە
لەوەی ئاماژەکە بە چەند گەشت دەکات.

17
00:01:03,085 --> 00:01:04,336
بەڵام کێشەیەك هەیە.

18
00:01:04,336 --> 00:01:06,238
ڕووناکی بە شێوەیەکی
باوەڕ پێنەکراو خێرایە

19
00:01:06,238 --> 00:01:09,640
ئەگەر ئێمە تەنها بتوانین لێک دانەوەی
کات بکەین بۆ نزیکترین چرکە،

20
00:01:09,640 --> 00:01:12,950
هەموو شوێنێك لەسەر زەوی،
و زۆر دوور زەویەوەش،

21
00:01:12,950 --> 00:01:16,102
وا دەردەکەوێت کە هەمان دووریان
لە مانگە دەست کردەکەوە هەبێت.

22
00:01:16,102 --> 00:01:20,375
کەواتە بۆ لێک دانەوەی ئەو دووریە
لە ماوەی کەمتر لە دەیان پێ،

23
00:01:20,375 --> 00:01:24,168
پێویستمان بە باشترین کاتژمێرە
کە تا ئێستا درووست کرابێت.

24
00:01:24,168 --> 00:01:27,697
کاتژمێری گەردیلەیی، هەندێكیان زۆر وردن

25
00:01:27,697 --> 00:01:30,563
ئەوانەی کە چرکەیەك زیاد و کەم ناکەن

26
00:01:30,563 --> 00:01:35,603
تەنانەت ئەگەر بۆ ماوەی ٣٠٠ ملیۆن ساڵی
داهاتووش کار بکات.

27
00:01:35,603 --> 00:01:38,847
کاتژمێری گەردیلەیی بەهۆی
بڕی فیزیایی کاردەکات.

28
00:01:38,847 --> 00:01:41,808
هەموو کاتژمێرێك پێویستە تێکڕای
دووبارە بوونەوەی نەگۆڕی هەبێت.

29
00:01:41,808 --> 00:01:45,371
بە وشەی تر، کاتژمێر دەبێت هەندێك
کاری دووبارە بوونەوە جێبەجێ بکات

30
00:01:45,371 --> 00:01:49,385
بۆ دیاریکردنی زیادبوونی یەکسانی لە کاتدا.

31
00:01:49,385 --> 00:01:52,731
هەر وەکو کاتژمێری باپیرە کە
پشت بە جۆلانەیەکی نەگۆڕ دەبەستێت

32
00:01:52,731 --> 00:01:55,927
بۆ دواوە و بۆ پێشەوەی پەندۆڵێك لە ژێر
کاریگەری هێزی کێش کردنی زەوی،

33
00:01:55,927 --> 00:01:57,939
چرکە چرکی کاتژمێرێکی ناوەکی

34
00:01:57,939 --> 00:02:03,041
لە ڕێی گواستنەوەی لە نێوان دوو ئاستی
ووزەی گەردیلە درێژەی پێ دەدرێت.

35
00:02:03,041 --> 00:02:06,069
لێرەوە بڕی وزەی فیزیایی کار دەکات.

36
00:02:06,069 --> 00:02:09,311
بڕی میکانیکی دەڵێت
کە گەردیلەکان ووزە هەڵدەگرن،

37
00:02:09,311 --> 00:02:13,168
بەڵام ئەوان ناتوانن هەر بڕێکی
هەڕەمەکی بەکاربهێنن.

38
00:02:13,168 --> 00:02:18,215
لەبری ئەوە، وزەی گەردیلە کورت دەکرێتەوە
بۆ کۆمەڵەیەکی ورد لە ئاستەکان.

39
00:02:18,215 --> 00:02:20,300
ئێمە بەوە دەڵێین بڕ.

40
00:02:20,300 --> 00:02:24,402
بە لێکچوونێکی سادە، بیر لە لێخوڕینی
ئۆتۆمبێل بکەوە لە ڕێگەیەکی خێرا.

41
00:02:24,402 --> 00:02:25,730
تاکو خێراییەکەت زیاد بکەیت،

42
00:02:25,730 --> 00:02:32,222
ئاساییانە بە بەردەوامی پیایدا دەڕۆی، بڵێ
٢٠ میل/ كاتژمێرێك بەرز بێتەوە بۆ ٧٠میل.

43
00:02:32,222 --> 00:02:34,792
ئێستا ئەگەر تۆ ئۆتۆمبێلێکی
بە بڕی ناوەکیت هەبێت،

44
00:02:34,792 --> 00:02:37,778
لە هێڵێکی باودا خێرا لێناخوڕیت.

45
00:02:37,778 --> 00:02:44,495
لە بری ئەوە، تۆ بەپەلە لە خێراییەکەوە بۆ 
دواتر، بازدەدەیت یان تێ دەپەڕیت.

46
00:02:44,495 --> 00:02:48,768
بۆ سەرچاوەیەکی ووزە، کاتێك تێپەڕینەکە
ڕوودەدات لە ئاستی وزەیەکەوە بۆ یەکێکی تر،

47
00:02:48,768 --> 00:02:50,183
بڕی میکانیکی دەڵێت

48
00:02:50,183 --> 00:02:54,622
کە جیاوازی ووزە یەکسانە بە تێکڕای
دووبارە بوونەوەی تایبەتمەند،

49
00:02:54,622 --> 00:02:57,199
لە ڕێی نەگۆڕێك لێک دەدرێت،

50
00:02:57,199 --> 00:03:02,815
لەو شوێنەی کە گۆڕان لە ووزە یەکسانە بە
ژمارەیەك، پێی دەگوترێت نەگۆڕی پلانک،

51
00:03:02,815 --> 00:03:05,092
دووبارە بوونەوەکان لێک دەدات.

52
00:03:05,092 --> 00:03:10,297
دووبارە بوونەوەی تایبەتمەند ئەوەیە کە ئێمە
پێویستمانە بۆ دروست کردنی کاتژمێرەکەمان.

53
00:03:10,297 --> 00:03:16,311
مانگە دەست کردەکانیGPS پشت بە گەردیلەکانی
سێزیوم و روبیدیوم دەبەستێت وەك پێوانەی

54
00:03:16,311 --> 00:03:18,651
دووبارە بوونەوە. لە باری سێزیوم ١٣٣،

55
00:03:18,651 --> 00:03:28,846
دووبارە بوونەوەی کاتژمێری تایبەتمەند
٩,١٩٢,٦٣١,٧٧٠.هێرتزە

56
00:03:28,846 --> 00:03:31,636
ئەوە ٩ بلیۆن خولە لە چرکەیەكدا.

57
00:03:31,636 --> 00:03:33,625
ئەوە بە ڕاستی کاتژمێرێکی خێرایە.

58
00:03:33,625 --> 00:03:36,005
گرینگ نییە کاتژمێرچیەك چەند کارامە دەبێت،

59
00:03:36,005 --> 00:03:38,160
هەموو پەندۆڵێك، هەوا بەرزکەرەوەی میکانیکی

60
00:03:38,160 --> 00:03:42,760
و کریستاڵی کوارتز دەلەرنەوە بە دووبارە
بوونەوەیەکی کەمێك جیاواز.

61
00:03:42,760 --> 00:03:46,969
هەر چۆنێك بێت، هەموو گەردیلەیەکی
سێزیوم ١٣٣ لە گەردووندا

62
00:03:46,969 --> 00:03:50,818
لە هەمان تێکڕای دووبارە بوونەوەی
تەواودا و دەسووڕێنەوە.

63
00:03:50,818 --> 00:03:53,261
کەواتە سوپاس بۆ کاتژمێری گەردیلەیی.

64
00:03:53,261 --> 00:03:57,279
ئێمە دەتوانین بە وردی کات بخوێنینەوە
لەناو ١ بلیۆن چرکە،

65
00:03:57,279 --> 00:04:02,294
و کێشان و پێوانەیەکی زۆر وردی
دووری لەو مانگە دەستکردەکەوە.

66
00:04:02,294 --> 00:04:06,821
با ئەو ڕاستیە پشتگوێ بخەین کە
تۆ بە دڵنیایەوە لەسەر زەویت.

67
00:04:06,821 --> 00:04:10,327
ئێمە ئێستا دەزانین کە تۆ لە دووریەکی
جێگیر دایت لە مانگە دەستکردەکەوە.

68
00:04:10,327 --> 00:04:13,187
بە مانایەکی دیکە، تۆ لە شوێنێک
لەسەر ڕووکەشی تەنێکی گۆییت

69
00:04:13,187 --> 00:04:15,950
لە ناوەندێكە لە دەوروبەری مانگی دەستکرد.

70
00:04:15,950 --> 00:04:18,137
دووریەکەت لەگەڵ مانگێکی
دەستکردی تر پێوانە بکە

71
00:04:18,137 --> 00:04:21,218
و تۆ تێکەڵکێشانی تەنی گۆیی
دیکە بەدەست دێنیت.

72
00:04:21,218 --> 00:04:22,186
بەردەوام
ئەنجامی بدە،

73
00:04:22,186 --> 00:04:23,793
و تەنها بە چوار هەوڵداندا

74
00:04:23,793 --> 00:04:27,269
و کەمێك ڕاستکردنەوە بە بەکارهێنانی
بیردۆزی ڕێژەییانەی ئەنیشتاین،

75
00:04:27,269 --> 00:04:33,537
دەتوانیت شوێنەکەت دیاری بکەیت
بۆ خاڵێكی تەواو لە گەردووندا.

76
00:04:33,537 --> 00:04:34,970
کەواتە ئەوە هەموو ئەوەیە کە

77
00:04:34,970 --> 00:04:37,770
پێویستە: تۆڕی مانگی دەستکرد
بە بلیۆنان دۆلار،

78
00:04:37,770 --> 00:04:39,817
گەردیلەی سێزیومی خولاوە،

79
00:04:39,817 --> 00:04:41,232
بڕی میکانیکی،

80
00:04:41,232 --> 00:04:42,327
ڕێژەییانە،

81
00:04:42,327 --> 00:04:43,484
مۆبایلی زیرەك،

82
00:04:43,484 --> 00:04:45,727
و تۆ.

83
00:04:45,727 --> 00:04:47,109
کێشە نییە.