Zolang ik me kan herinneren is er oorlog om mij heen geweest. Ik ben geboren in Afghanistan, krap zes maanden na de Russiche inval, en hoewel ik te jong was om te begrijpen wat er gaande was, voelde ik diep van binnen het leed en de angst om mij heen. Deze vroege ervaringen hebben mijn denken over oorlog en conflict sterk gevormd. Ik leerde dat als het bij iemand gaat om iets fundamenteels, voor de meeste mensen opgeven geen optie is. In dit soort conflicten -- als er rechten worden geschonden, als een land wordt bezet, als mensen worden verdrukt en vernederd -- moeten mensen zich met kracht kunnen verzetten en terugvechten. En ondanks al die vernietiging die geweld met zich meebrengt, zullen mensen als ze geen andere mogelijkheden zien, er tóch naar grijpen. De meesten van ons maken zich zorgen over al het geweld in de wereld. Maar oorlog stoppen kan niet door tegen iedereen te zeggen dat geweld immoreel is. Nee, we moeten mensen gereedschap geven dat minstens even krachtig en effectief is als geweld. Dat is mijn werk. Sinds 13 jaar leer ik mensen overal ter wereld, vaak in de moeilijkste omstandigheden, hoe ze met geweldloze middelen strijd kunnen voeren. De meeste mensen denken bij 'geweldloos' aan Gandhi en Martin Luther King. Maar mensen hebben al duizenden jaren geweldloos actie gevoerd. En de meeste rechten die wij nu hebben in dit land, als vrouwen, als minderheden, als werknemers, als mensen met verschillende seksuele oriëntaties, en als mensen die ons bekommeren om het milieu -- al die rechten hebben we niet zomaar. Die zijn bevochten door mensen die er offers voor hebben gebracht. Maar omdat we niets hebben geleerd van de geschiedenis is geweldloos verzet een onbegrepen aanpak. Ik sprak onlangs met een groep Ethiopische activisten. Die zeiden iets wat ik heel vaak hoor: dat ze geweldloze actie hadden geprobeerd en het had niet gewerkt. Jaren geleden hadden ze gedemonstreerd. Iedereen was gearresteerd en dat was het dan. Mensen denken dat geweldloze actie gelijk staat aan demonstreren, en dat is echt een probleem. Want hoewel je door acties op straat duidelijk maakt dat je verandering wilt, brengen zulke acties op zich geen echte verandering teweeg -- tenminste geen fundamentele verandering. (Gelach) Een machtige tegenstander geeft mensen niet zomaar wat ze willen enkel omdat ze het netjes vragen… of misschien minder netjes. (Gelach) Met geweldloze actie vernietig je een tegenstander -- niet letterlijk, maar door vast te stellen wat de tegenstander nodig heeft, en dan te zorgen dat hij er niet meer bij kan. Geweldloze activisten kunnen militaire macht neutraliseren door soldaten te laten overlopen. Ze kunnen de economie ontwrichten door stakingen en boycots. En ze kunnen de regeringspropaganda tegenspreken via alternatieve media. Er zijn allerlei manieren om dit te doen. Mijn collega en mentor Gene Sharp heeft een lijst opgesteld met 198 manieren van geweldloos verzet. Demonstreren is daar maar één van. Laat ik een recent voorbeeld noemen. Tot een paar maanden geleden werd Guatemala geregeerd door corrupte ex-militairen die banden hadden met de onderwereld. De mensen wisten dat wel, maar de meesten voelden zich machteloos om er iets tegen te doen -- tot een groepje burgers, twaalf gewone mensen, hun vrienden op Facebook opriepen om naar de centrale plaza te komen met borden waarop stond: "Renuncia YA!" -- "Treed NU af!" Tot hun verbazing kwamen er 30.000 mensen opdagen. Maandenlang bleven die daar terwijl het hele land de straat opging. Op zeker moment bezorgden de activisten honderden eieren bij diverse regeringsgebouwen met de boodschap: "Als jullie de huevos niet hebben" -- de ballen -- "om corrupte kandidaten te weren bij de verkiezingen, dan kunnen jullie de onze lenen." (Gelach) (Applaus) President Molina's antwoord was dat hij nooit ofte nimmer zou aftreden. De actievoerders beseften dat ze niet konden blijven demonstreren en de president verzoeken om af te treden. Ze moesten hem geen keus meer laten. Dus organiseerden ze een staking waarbij mensen in het hele land het werk neerlegden. Alleen al in Guatemala Stad gingen meer dan 400 bedrijven en scholen dicht. Intussen... blokkeerden boeren snelwegen in het hele land. Al binnen vijf dagen trad de president af en tientallen regeringsfunctionarissen volgden zijn voorbeeld. (Applaus) Ik ben enorm geïnspireerd door de creativiteit en de moed van mensen die geweldloos actie hebben gevoerd in bijna ieder land ter wereld. Een voorbeeld. Onlangs heeft een actiegroep in Oeganda varkens losgelaten in de straten. Hier kun je zien dat de politiemensen niet weten wat daarmee te doen. (Gelach) De varkens droegen de kleuren van de regeringspartij. Eén varken droeg zelfs een hoed, een hoed die de mensen herkenden. (Gelach) Actievoerders in de hele wereld weten steeds beter de krant te halen. Toch halen deze losstaande acties maar heel weinig uit, tenzij ze in een bredere strategie passen. Een generaal laat zijn troepen niet oprukken zonder strategie om de oorlog te winnen. Niettemin opereren de meeste geweldloze bewegingen zo. Geweldloze strijd is even gecompliceerd als militaire oorlogvoering, zo niet gecompliceerder. Wie meedoet moet goed getraind zijn en duidelijke doelen hebben, en de leiders moeten een strategie hebben om die doelen te bereiken. De techniek van het oorlogvoeren is in duizenden jaren ontwikkeld met eindeloos veel geld. De knapste koppen hebben al hun kennis en kunde ingezet om die techniek te verbeteren. Maar geweldloze strijd wordt maar zelden systematisch bestudeerd en hoewel het er steeds meer worden, zijn er nog steeds maar weinig mensen die er les over geven. Dat is gevaarlijk, want we weten nu dat de manieren waarop we altijd met conflicten omgingen niet toereikend zijn voor de uitdagingen die zich nu voordoen. De Amerikaanse regering gaf onlangs toe dat haar strijd tegen IS in een patstelling verkeert. Maar de meeste mensen weten niet dat er mensen geweldloos tegen IS in actie zijn gekomen. Toen IS in juni 2014 Mosul innam, maakten ze bekend dat ze op scholen een nieuw lesprogramma gingen invoeren op basis van hun eigen extremistische leer. Maar op de eerste schooldag kwam er niet één kind opdagen. Ouders hielden hun kinderen gewoon thuis en zeiden tegen de pers dat ze liever thuisonderricht gaven dan hen te laten hersenspoelen. Dit is maar één voorbeeld van een daad van openlijk verzet in één enkele stad. Maar stel dat dat was opgezet tegelijk met die vele andere geweldloze verzetsacties die tegen IS zijn gevoerd? En dat de boycot door de ouders deel was geweest van een brede strategie om IS af te snijden van de bronnen die het nodig heeft om te functioneren: arbeidskrachten voor de voedselproductie; ingenieurs voor de winning en raffinage van olie; media-infrastructuur en communicatienetwerken; transportsystemen, en de lokale bedrijven die IS nodig heeft? Misschien kun je je moeilijk indenken dat IS te verslaan is met geweldloze actie. Maar laten we onze ideeën over conflicten op de helling zetten, en inzien dat we opties hebben. Dit idee is waard om uit te dragen: we zoeken uit waar geweldloze actie heeft gewerkt en bedenken hoe we het krachtiger kunnen maken, zoals we immers ook doen met andere systemen en technologieën, die we doorlopend verfijnen zodat we er nog meer aan hebben. Misschien kunnen we het middel van geweldloze actie verbeteren zodat het steeds meer gebruikt gaat worden in plaats van oorlog. Geweld kan dan worden afgedankt als manier om conflicten te beslechten, net zoals ooit pijl en boog, die we hebben vervangen door effectievere wapens. Door vernieuwend te denken kunnen we geweldloze strijd krachtiger maken dan de nieuwste, modernste oorlogstechnologie. Echte hoop voor de mensheid ligt niet in het veroordelen van geweld maar in het afzien ervan omdat 't achterhaald is. Dankjewel. (Applaus)