0:00:01.197,0:00:04.192
Zolang ik me kan herinneren[br]is er oorlog om mij heen geweest.

0:00:04.811,0:00:08.955
Ik ben geboren in Afghanistan,[br]krap zes maanden na de Russiche inval,

0:00:09.526,0:00:12.807
en hoewel ik te jong was[br]om te begrijpen wat er gaande was,

0:00:12.831,0:00:16.152
voelde ik diep van binnen[br]het leed en de angst om mij heen.

0:00:17.219,0:00:22.341
Deze vroege ervaringen hebben mijn denken[br]over oorlog en conflict sterk gevormd.

0:00:23.049,0:00:26.487
Ik leerde dat als het bij iemand gaat[br]om iets fundamenteels,

0:00:26.511,0:00:29.803
voor de meeste mensen [br]opgeven geen optie is.

0:00:29.971,0:00:31.583
In dit soort conflicten --

0:00:31.607,0:00:33.392
als er rechten worden geschonden,

0:00:33.416,0:00:35.186
als een land wordt bezet,

0:00:35.210,0:00:37.428
als mensen worden verdrukt en vernederd --

0:00:37.452,0:00:40.610
moeten mensen zich met kracht [br]kunnen verzetten en terugvechten.

0:00:41.308,0:00:45.571
En ondanks al die vernietiging[br]die geweld met zich meebrengt,

0:00:45.595,0:00:48.019
zullen mensen als ze[br]geen andere mogelijkheden zien,

0:00:48.043,0:00:49.500
er tóch naar grijpen.

0:00:50.074,0:00:53.650
De meesten van ons maken zich zorgen[br]over al het geweld in de wereld.

0:00:54.045,0:00:55.499
Maar oorlog stoppen kan niet

0:00:55.523,0:00:58.231
door tegen iedereen te zeggen[br]dat geweld immoreel is.

0:00:58.883,0:01:01.282
Nee, we moeten mensen gereedschap geven

0:01:01.306,0:01:04.645
dat minstens even krachtig[br]en effectief is als geweld.

0:01:05.574,0:01:07.390
Dat is mijn werk.

0:01:07.717,0:01:10.536
Sinds 13 jaar [br]leer ik mensen overal ter wereld,

0:01:10.589,0:01:13.697
vaak in de moeilijkste omstandigheden,

0:01:13.721,0:01:17.088
hoe ze met geweldloze middelen[br]strijd kunnen voeren.

0:01:18.113,0:01:22.803
De meeste mensen denken bij 'geweldloos'[br]aan Gandhi en Martin Luther King.

0:01:23.589,0:01:27.302
Maar mensen hebben al duizenden jaren[br]geweldloos actie gevoerd.

0:01:27.831,0:01:32.163
En de meeste rechten[br]die wij nu hebben in dit land,

0:01:32.187,0:01:33.338
als vrouwen,

0:01:33.362,0:01:34.513
als minderheden,

0:01:34.537,0:01:35.885
als werknemers,

0:01:35.909,0:01:38.475
als mensen met verschillende[br]seksuele oriëntaties,

0:01:38.499,0:01:40.957
en als mensen die ons bekommeren[br]om het milieu --

0:01:40.981,0:01:42.838
al die rechten[br]hebben we niet zomaar.

0:01:43.226,0:01:45.386
Die zijn bevochten door mensen

0:01:45.410,0:01:47.232
die er offers voor hebben gebracht.

0:01:47.256,0:01:49.776
Maar omdat we niets hebben geleerd[br]van de geschiedenis

0:01:49.800,0:01:53.841
is geweldloos verzet[br]een onbegrepen aanpak.

0:01:54.488,0:01:57.610
Ik sprak onlangs met een groep[br]Ethiopische activisten.

0:01:57.634,0:02:00.784
Die zeiden iets wat ik heel vaak hoor:

0:02:00.808,0:02:03.134
dat ze geweldloze actie hadden geprobeerd

0:02:03.158,0:02:04.576
en het had niet gewerkt.

0:02:04.600,0:02:06.936
Jaren geleden hadden ze gedemonstreerd.

0:02:06.960,0:02:10.668
Iedereen was gearresteerd[br]en dat was het dan.

0:02:11.302,0:02:15.262
Mensen denken dat geweldloze actie[br]gelijk staat aan demonstreren,

0:02:15.286,0:02:16.684
en dat is echt een probleem.

0:02:17.204,0:02:21.604
Want hoewel je door acties op straat [br]duidelijk maakt dat je verandering wilt,

0:02:21.628,0:02:24.498
brengen zulke acties op zich[br]geen echte verandering teweeg --

0:02:24.522,0:02:26.490
tenminste geen fundamentele verandering.

0:02:26.514,0:02:27.702
(Gelach)

0:02:27.726,0:02:30.835
Een machtige tegenstander[br]geeft mensen niet zomaar wat ze willen

0:02:30.859,0:02:32.791
enkel omdat ze het netjes vragen…

0:02:33.519,0:02:35.396
of misschien minder netjes.

0:02:35.420,0:02:36.553
(Gelach)

0:02:36.577,0:02:39.621
Met geweldloze actie[br]vernietig je een tegenstander --

0:02:40.018,0:02:41.330
niet letterlijk,

0:02:41.354,0:02:45.764
maar door vast te stellen[br]wat de tegenstander nodig heeft,

0:02:45.788,0:02:47.970
en dan te zorgen[br]dat hij er niet meer bij kan.

0:02:48.470,0:02:51.234
Geweldloze activisten[br]kunnen militaire macht neutraliseren

0:02:51.258,0:02:53.482
door soldaten te laten overlopen.

0:02:53.506,0:02:56.781
Ze kunnen de economie ontwrichten[br]door stakingen en boycots.

0:02:57.190,0:03:01.092
En ze kunnen de regeringspropaganda[br]tegenspreken via alternatieve media.

0:03:01.829,0:03:04.673
Er zijn allerlei manieren om dit te doen.

0:03:05.384,0:03:08.176
Mijn collega en mentor Gene Sharp

0:03:08.200,0:03:12.827
heeft een lijst opgesteld[br]met 198 manieren van geweldloos verzet.

0:03:14.186,0:03:15.951
Demonstreren is daar maar één van.

0:03:16.376,0:03:18.373
Laat ik een recent voorbeeld noemen.

0:03:18.885,0:03:20.354
Tot een paar maanden geleden

0:03:20.378,0:03:23.595
werd Guatemala geregeerd[br]door corrupte ex-militairen

0:03:23.619,0:03:25.430
die banden hadden met de onderwereld.

0:03:26.071,0:03:27.864
De mensen wisten dat wel,

0:03:27.888,0:03:31.238
maar de meesten voelden zich machteloos[br]om er iets tegen te doen --

0:03:32.401,0:03:36.482
tot een groepje burgers,[br]twaalf gewone mensen,

0:03:36.506,0:03:39.248
hun vrienden op Facebook opriepen

0:03:39.272,0:03:42.511
om naar de centrale plaza te komen[br]met borden waarop stond:

0:03:43.046,0:03:44.431
"Renuncia YA!" --

0:03:45.024,0:03:46.440
"Treed NU af!"

0:03:47.199,0:03:48.608
Tot hun verbazing

0:03:48.632,0:03:50.392
kwamen er 30.000 mensen opdagen.

0:03:51.045,0:03:54.482
Maandenlang bleven die daar[br]terwijl het hele land de straat opging.

0:03:54.932,0:03:56.088
Op zeker moment

0:03:56.112,0:04:00.300
bezorgden de activisten honderden eieren[br]bij diverse regeringsgebouwen

0:04:00.324,0:04:01.491
met de boodschap:

0:04:01.960,0:04:03.846
"Als jullie de huevos niet hebben"

0:04:03.870,0:04:05.076
-- de ballen --

0:04:05.100,0:04:08.154
"om corrupte kandidaten [br]te weren bij de verkiezingen,

0:04:08.178,0:04:09.866
dan kunnen jullie de onze lenen."

0:04:09.876,0:04:11.319
(Gelach)

0:04:11.343,0:04:14.698
(Applaus)

0:04:16.469,0:04:17.988
President Molina's antwoord was

0:04:18.012,0:04:20.148
dat hij nooit ofte nimmer zou aftreden.

0:04:20.674,0:04:24.275
De actievoerders beseften[br]dat ze niet konden blijven demonstreren

0:04:24.299,0:04:26.313
en de president verzoeken om af te treden.

0:04:26.337,0:04:28.333
Ze moesten hem geen keus meer laten.

0:04:28.793,0:04:30.724
Dus organiseerden ze een staking

0:04:30.748,0:04:33.395
waarbij mensen in het hele land[br]het werk neerlegden.

0:04:33.419,0:04:34.821
Alleen al in Guatemala Stad

0:04:34.845,0:04:37.794
gingen meer dan 400 bedrijven[br]en scholen dicht.

0:04:38.367,0:04:39.548
Intussen...

0:04:39.572,0:04:42.201
blokkeerden boeren[br]snelwegen in het hele land.

0:04:42.225,0:04:43.703
Al binnen vijf dagen

0:04:43.727,0:04:44.904
trad de president af

0:04:44.928,0:04:47.651
en tientallen regeringsfunctionarissen

0:04:47.675,0:04:49.144
volgden zijn voorbeeld.

0:04:49.168,0:04:51.561
(Applaus)

0:04:53.475,0:04:55.078
Ik ben enorm geïnspireerd

0:04:55.102,0:04:59.005
door de creativiteit en de moed van mensen[br]die geweldloos actie hebben gevoerd

0:04:59.029,0:05:01.252
in bijna ieder land ter wereld.

0:05:01.718,0:05:02.869
Een voorbeeld.

0:05:02.893,0:05:05.450
Onlangs heeft een actiegroep in Oeganda

0:05:05.474,0:05:07.607
varkens losgelaten in de straten.

0:05:08.096,0:05:11.534
Hier kun je zien dat de politiemensen[br]niet weten wat daarmee te doen.

0:05:11.558,0:05:12.594
(Gelach)

0:05:12.618,0:05:15.234
De varkens droegen de kleuren[br]van de regeringspartij.

0:05:15.617,0:05:17.895
Eén varken droeg zelfs een hoed,

0:05:17.919,0:05:19.799
een hoed die de mensen herkenden.

0:05:20.321,0:05:21.384
(Gelach)

0:05:22.264,0:05:25.633
Actievoerders in de hele wereld[br]weten steeds beter de krant te halen.

0:05:25.657,0:05:28.320
Toch halen deze losstaande acties [br]maar heel weinig uit,

0:05:28.344,0:05:30.527
tenzij ze in een bredere strategie passen.

0:05:30.914,0:05:33.153
Een generaal laat zijn troepen[br]niet oprukken

0:05:33.177,0:05:35.308
zonder strategie om de oorlog te winnen.

0:05:35.332,0:05:38.443
Niettemin opereren[br]de meeste geweldloze bewegingen zo.

0:05:38.896,0:05:43.216
Geweldloze strijd is even gecompliceerd[br]als militaire oorlogvoering,

0:05:43.240,0:05:44.438
zo niet gecompliceerder.

0:05:44.462,0:05:48.657
Wie meedoet moet goed getraind zijn[br]en duidelijke doelen hebben,

0:05:48.681,0:05:52.513
en de leiders moeten een strategie hebben[br]om die doelen te bereiken.

0:05:53.242,0:05:56.508
De techniek van het oorlogvoeren[br]is in duizenden jaren ontwikkeld

0:05:56.532,0:05:58.079
met eindeloos veel geld.

0:05:58.103,0:06:01.349
De knapste koppen[br]hebben al hun kennis en kunde ingezet

0:06:01.373,0:06:03.098
om die techniek te verbeteren.

0:06:03.608,0:06:08.190
Maar geweldloze strijd[br]wordt maar zelden systematisch bestudeerd

0:06:08.214,0:06:10.574
en hoewel het er steeds meer worden,

0:06:10.574,0:06:14.333
zijn er nog steeds maar weinig mensen[br]die er les over geven.

0:06:14.849,0:06:16.142
Dat is gevaarlijk,

0:06:16.166,0:06:20.334
want we weten nu dat de manieren[br]waarop we altijd met conflicten omgingen

0:06:20.358,0:06:23.776
niet toereikend zijn [br]voor de uitdagingen die zich nu voordoen.

0:06:23.800,0:06:25.883
De Amerikaanse regering gaf onlangs toe

0:06:25.907,0:06:28.820
dat haar strijd tegen IS[br]in een patstelling verkeert.

0:06:29.318,0:06:31.062
Maar de meeste mensen weten niet

0:06:31.086,0:06:34.600
dat er mensen geweldloos[br]tegen IS in actie zijn gekomen.

0:06:35.120,0:06:38.930
Toen IS in juni 2014 Mosul innam,

0:06:38.954,0:06:42.685
maakten ze bekend dat ze op scholen[br]een nieuw lesprogramma gingen invoeren

0:06:42.709,0:06:44.839
op basis van hun eigen[br]extremistische leer.

0:06:45.556,0:06:47.096
Maar op de eerste schooldag

0:06:47.672,0:06:49.358
kwam er niet één kind opdagen.

0:06:50.222,0:06:53.044
Ouders hielden hun kinderen gewoon thuis

0:06:53.068,0:06:56.260
en zeiden tegen de pers[br]dat ze liever thuisonderricht gaven

0:06:56.284,0:06:57.840
dan hen te laten hersenspoelen.

0:06:58.689,0:07:01.698
Dit is maar één voorbeeld[br]van een daad van openlijk verzet

0:07:01.722,0:07:03.077
in één enkele stad.

0:07:03.659,0:07:05.104
Maar stel dat dat was opgezet

0:07:05.128,0:07:07.750
tegelijk met die vele andere[br]geweldloze verzetsacties

0:07:07.774,0:07:09.829
die tegen IS zijn gevoerd?

0:07:09.853,0:07:13.288
En dat de boycot door de ouders[br]deel was geweest van een brede strategie

0:07:13.312,0:07:17.538
om IS af te snijden van de bronnen [br]die het nodig heeft om te functioneren:

0:07:18.157,0:07:20.653
arbeidskrachten voor de voedselproductie;

0:07:20.677,0:07:24.266
ingenieurs voor de winning[br]en raffinage van olie;

0:07:24.290,0:07:26.883
media-infrastructuur[br]en communicatienetwerken;

0:07:26.907,0:07:28.880
transportsystemen,

0:07:28.904,0:07:31.408
en de lokale bedrijven die IS nodig heeft?

0:07:31.911,0:07:35.032
Misschien kun je je moeilijk indenken[br]dat IS te verslaan is

0:07:35.056,0:07:36.967
met geweldloze actie.

0:07:37.511,0:07:40.619
Maar laten we onze ideeën over conflicten[br]op de helling zetten,

0:07:40.643,0:07:43.058
en inzien dat we opties hebben.

0:07:44.194,0:07:46.465
Dit idee is waard om uit te dragen:

0:07:46.489,0:07:49.644
we zoeken uit waar[br]geweldloze actie heeft gewerkt

0:07:49.668,0:07:52.185
en bedenken hoe we[br]het krachtiger kunnen maken,

0:07:52.209,0:07:55.253
zoals we immers ook doen[br]met andere systemen en technologieën,

0:07:55.277,0:07:58.836
die we doorlopend verfijnen[br]zodat we er nog meer aan hebben.

0:07:59.446,0:08:02.905
Misschien kunnen we [br]het middel van geweldloze actie verbeteren

0:08:02.929,0:08:06.180
zodat het steeds meer gebruikt gaat worden[br]in plaats van oorlog.

0:08:06.838,0:08:10.913
Geweld kan dan worden afgedankt[br]als manier om conflicten te beslechten,

0:08:10.937,0:08:13.344
net zoals ooit pijl en boog,

0:08:13.368,0:08:16.712
die we hebben vervangen[br]door effectievere wapens.

0:08:17.427,0:08:22.306
Door vernieuwend te denken kunnen we[br]geweldloze strijd krachtiger maken

0:08:22.330,0:08:24.954
dan de nieuwste,[br]modernste oorlogstechnologie.

0:08:26.010,0:08:30.473
Echte hoop voor de mensheid[br]ligt niet in het veroordelen van geweld

0:08:30.497,0:08:32.860
maar in het afzien ervan[br]omdat 't achterhaald is.

0:08:34.365,0:08:35.516
Dankjewel.

0:08:35.540,0:08:38.265
(Applaus)