1
00:00:06,794 --> 00:00:10,400
အလင်းဟာ နေရဲ့မျက်နှာပြင်မှနေပြီး
ကျုပ်တို့ထံရောက်ဖို့

2
00:00:10,400 --> 00:00:13,213
တဟုန်ထိုးပြေးလာတာ ရှစ်မိနစ် 
ကြာတာကို ခင်ဗျားတို့ သိမှာပါ၊

3
00:00:13,213 --> 00:00:15,116
ဒီတော့ နေရဲ့ အတွင်းသားမှ နေမျက်နှာပြင်ထံ

4
00:00:15,116 --> 00:00:18,453
ရောက်သွားဖို့ အတွက်ကော အလင်းရောင်ဟာ
အချိန်ဘယ်လောက် ကြာမယ် ထင်ပါသလဲ။

5
00:00:18,453 --> 00:00:21,539
စက္ကန့်အနည်းလား သို့မဟုတ်
အများဆုံး.. တစ်မိနစ်လား။

6
00:00:21,539 --> 00:00:25,977
ယုံကြည်ဖို့ မလွယ်ပေမဲ့၊ အဖြေကတော့
နှစ် ထောင်ပေါင်းများစွာပါ။

7
00:00:25,977 --> 00:00:27,323
အကြောင်းရင်းက ဒီလိုပါ။

8
00:00:27,323 --> 00:00:32,139
Photonတွေကို နေရဲ့အတွင်းပိုင်း ဗဟိုချက်မှာ
နျူးကလီးယား တုံ့ပြန်မှုဖြင့် ထုတ်ပါတယ်။

9
00:00:32,139 --> 00:00:37,564
Photonတွေဟာ ဗဟိုချက်မှ စီးထွက်ရာတွင် ရုပ်
ဒြပ်နဲ့ တုံ့ပြန်ရလို့ စွမ်းအင်ဆုံးရှုံးကာ

10
00:00:37,564 --> 00:00:40,962
အလင်းရဲ့ လှိုင်းအလျား ပိုရှည်လျားလာပါတယ်။

11
00:00:40,962 --> 00:00:43,637
အတွင်းပိုင်းမှာ ဂမ္မာရောင်ခြည်အဖြစ်
စတင်ထွက်လာပေမဲ့

12
00:00:43,637 --> 00:00:49,961
X ရောင်ခြည်၊ ခရမ်းလွန် သို့မဟုတ် မြင်နိုင်
အလင်းနဲ့ မျက်နှာပြင်အနီးမှာ အဆုံးသတ်ပါတယ်။

13
00:00:49,961 --> 00:00:54,356
သို့သော်လည်း ဒီခရီးက ရိုးရှင်းနေတာမျိုး၊
ဖြောင့်တန်းနေမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။

14
00:00:54,356 --> 00:01:01,712
ပေါက်ဖွားချိန်မှစလို့ Protonနဲ့ မတိုက်ခင်
Photon တစ်လုံးစီဟာ တစ်စက္ကန့်မှာ ကီလိုမီတာ

15
00:01:01,712 --> 00:01:06,621
၃၀၀,၀၀၀ နှုန်းဖြင့် ပြေးလာရင်း ပရိုတွန်နဲ့
တိုက်မိပြီး ဦးတည်ချက် ပြောင်းသွားတတ်တယ်၊

16
00:01:06,621 --> 00:01:11,543
ကျည်ဆံမှ ပြန်ကန်သလိုပဲ ၎င်းက တိုက်မိတဲ့
လျှပ်စစ်ဆောင် အမှုန်တိုင်းမှ ကန်ထွက်တာပါ။

17
00:01:11,543 --> 00:01:15,387
တစ်ချက်စီတိုက်ပြီးနောက် Photon ဟာ
နေရဲ့ ဗဟိုမှ ဘယ်လောက် အဝေးကို ရောက်ကြောင်း

18
00:01:15,387 --> 00:01:17,251
မေးခွန်းကိုတော့

19
00:01:17,251 --> 00:01:20,332
Random Walk ပြဿနာလို့ ခေါ်ပါတယ်။

20
00:01:20,332 --> 00:01:22,586
အဖြေကို ဒီပုံသေနည်းဖြင့် 
ဖော်ပြပေးနိုင်တယ်-

21
00:01:22,586 --> 00:01:27,786
အကွာအဝေးဟာ ခြေလှမ်းအကျယ်နဲ့ ခြေလှမ်း 
အရေအတွက်ရဲ့ နှစ်ထပ်ကိန်းရင်ပါ။

22
00:01:27,786 --> 00:01:31,198
ဒါဆို ခင်ဗျားသာ ခင်ဗျား အိမ်ရှေ့တံခါးမှ
တစ်စက္ကန့်ကို တစ်မီတာနှုန်းနဲ့

23
00:01:31,198 --> 00:01:33,753
ကျပန်းပုံစံမျိုး လှမ်းနေမယ်ဆိုရင်၊

24
00:01:33,753 --> 00:01:37,835
တစ်ကီလိုမီတာပဲရှိတဲ့ ခရီးကို
လျှောက်ဖို့ ခြေလှမ်း တစ်သန်းနဲ့

25
00:01:37,835 --> 00:01:40,505
ဆယ့်တစ်ရက်အထိ ကြာပါလိမ့်မယ်။

26
00:01:40,505 --> 00:01:45,357
ဒီတော့ နေရဲ့ ဗဟိုချက်တွင် ပေါ်ထွန်းလာတဲ့
Photon အနေနဲ့ ခင်ဗျားဆီ ရောက်ဖို့

27
00:01:45,357 --> 00:01:47,313
အချိန် ဘယ်လောက် ကြာမလဲ။

28
00:01:47,313 --> 00:01:49,055
ကျုပ်တို့က နေရဲ့ ဒြပ်ထုကို သိတော့

29
00:01:49,055 --> 00:01:53,094
၎င်းထဲရှိ Proton တွေရဲ့ အရေအတွက်ကို
တွက်ဖို့ သုံးနိုင်ပါတယ်။

30
00:01:53,094 --> 00:01:57,978
နေရဲ့ Proton တွေ အားလုံးဟာ သမမျှတစွာ
ပြန့်နှံ့တယ်လို့ ယာယီယူဆလိုက်ရင်

31
00:01:57,978 --> 00:02:04,854
၎င်းတို့ အကြားက ပျမ်းမျှအကွာဝေးဟာ
၁.၀x၁၀^-၁၀ မီတာ ရှိပါလိမ့်မယ်။

32
00:02:04,854 --> 00:02:11,149
အတွင်းသားမှ နေမျက်မှာပြင်အထိ ကီလိုမီတာ
၆၉၀,၀၀၀ ကို ကျပန်း လျှောက်လှမ်းဖို့

33
00:02:11,149 --> 00:02:17,730
ခြေလှမ်းပေါင်း ၃.၉ x ၁၀^၃၇ လိုအပ်မှာမို့

34
00:02:17,730 --> 00:02:22,389
စုစုပေါင်း ခရီးသွားချိန်က 
နှစ်ပေါင်း ဘီလျံ ၄၀၀ ပါ။

35
00:02:22,389 --> 00:02:24,662
အင်း၊ အဲဒါ မမှန်နိုင်ပါဘူး။

36
00:02:24,662 --> 00:02:28,714
နေရဲ့ သက်တမ်းက ၄.၆ ဘီလျံပဲ ရှိတော့...
ဘာများ မှားသွားပါလိမ့်။

37
00:02:28,714 --> 00:02:30,255
နှစ်ချက်ရှိပါတယ်။

38
00:02:30,255 --> 00:02:33,047
နေရဲ့ သိပ်သည်းမှုဟာ တကယ်တော့ တပြေးညီ
မဟုတ်နိုင်သလို

39
00:02:33,047 --> 00:02:38,435
Photon တွေဟာ တိုက်မိတိုင်း
Proton တချို့ကို ဆုံးရှုံးခဲ့ရတာ ရှိပါတယ်။

40
00:02:38,435 --> 00:02:41,079
တကယ်တမ်းတော့ Photon ရဲ့ ခရီးစဉ်
တစ်လျှောက်မှာ

41
00:02:41,079 --> 00:02:43,711
ပြောင်းလဲလျက် ရှိတတ်တဲ့ 
၎င်းရဲ့ စွမ်းအင်ကမှ

42
00:02:43,711 --> 00:02:46,484
၎င်းဟာ Proton နဲ့ တိုက်မိမယ့် အလားအလာကို 
ဆုံးဖြတ်ပေးပါတယ်။

43
00:02:46,484 --> 00:02:48,070
သိပ်သည်းမှုဆိုတဲ့ မေးခွန်းကျတော့၊

44
00:02:48,070 --> 00:02:51,707
ကျုပ်တို့ရဲ့ ပုံစံတွေက နေရဲ့ ဗဟိုချက်ဟာ
ပူလောင်နေတာကို ဖော်ပြကြပြီး

45
00:02:51,707 --> 00:02:54,063
အဲဒီမှာမှ ပေါင်းစည်း ဓာတ်ပြုခြင်းတွေ
ဖြစ်ပွားတာပါ။

46
00:02:54,063 --> 00:02:56,553
အဲဒါကို ဝန်းရံထားတာက အပူဖြာထွက်တဲ့ ဇုန်၊

47
00:02:56,553 --> 00:03:01,419
နောက်တစ်ထပ်က မျက်နှာပြင် အထိရှိတဲ့
အပူလှည့်ကူးတဲ့ ဇုန် ပါ။

48
00:03:01,419 --> 00:03:04,996
အတွင်းသားထဲက အရာတွေဟာ ခဲသတ္တုထက်
ပိုပြီး သိပ်သည်းပေမဲ့၊

49
00:03:04,996 --> 00:03:09,621
မျက်နှာပြင်အနီးရှိ ပူလောင်တဲ့ ပလပ်ဇမာ
ကျတော့ သိပ်သည်းဆ တစ်သန်း လျော့နည်းပြီး

50
00:03:09,621 --> 00:03:12,382
အဲဒီအကြားမှာကျတော့ သိပ်သည်ဆဟာ 
ဆက်တိုက် ပြောင်းလဲသွားတာပါ။

51
00:03:12,382 --> 00:03:15,570
photon-energy ဆက်သွယ်ချက်က ဒီလိုပါ။

52
00:03:15,570 --> 00:03:18,738
စွမ်းအင်ပမာဏအနည်းငယ်ကို သယ်ဆောင်တဲ့
Photon တစ်လုံးအတွက်၊

53
00:03:18,738 --> 00:03:21,352
Proton ဆိုတာ ဧရာမ ထိရောက်မှု ရှိတတ်လို့၊

54
00:03:21,352 --> 00:03:24,884
အဲဒီလို photon ဟာ ပြန်ကန်ထုတ်ခံရဖို့
သိပ်ကို အလားအလာ များပါတယ်။

55
00:03:24,884 --> 00:03:28,663
တချိန်တည်းမှာ စွမ်းအင်မြင့် photon အတွက်
ကျပြန်တော့ ဆန့်ကျင်ဘက် အဆိုဟာ မှန်ပြီး၊

56
00:03:28,663 --> 00:03:30,695
အဲဒီလို Proton တွေဟာ သိပ်ကို သေးငယ်ကြတယ်။

57
00:03:30,695 --> 00:03:33,522
စထွက်လာကြတဲ့ photon တွေဟာ
နေရဲ့မျက်နှာပြင်မှ ၎င်းတို့

58
00:03:33,522 --> 00:03:37,001
နောက်ပိတ်ဆုံး ဖြာထွက်ချိန်နဲ့
နှိုင်းယှဉ်ရင် စွမ်းအင် သိပ်မြင့်မားပါတယ်။

59
00:03:37,001 --> 00:03:42,099
အခု ဒီပြောင်းလဲနေတဲ့ ပမာဏတွေနှင့်အတူ
ကျပန်း လမ်းလျှောက်မှု ညီမျှခြင်းကို

60
00:03:42,099 --> 00:03:46,464
တွက်ကြည့်ရန် ကွန်ပြူတာနဲ့ ရှုပ်ထွေးလှတဲ့
နေရဲ့ အတွင်းသားပုံစံကို အသုံးပြုရင်

61
00:03:46,464 --> 00:03:52,436
ယင်းက ၁၇၀,၀၀၀ နှစ် ဆိုတဲ့ ကိန်းဂဏန်းကို
ထုတ်ပေးပါတယ်။

62
00:03:52,436 --> 00:03:56,732
နေနဲ့ ဆိုင်တဲ့ အနာဂတ် တွေ့ရှိမှုတွေက
ဒီ ကိန်းကို ပိုတိကျအောင် မွမ်းမံနိုင်တယ်။

63
00:03:56,732 --> 00:03:59,425
ဒါပေမဲ့ ခုထိတော့.. ကျုပ်တို့ အကောင်းဆုံး
နားလည်းထားတာက၊

64
00:03:59,425 --> 00:04:01,913
ဒီနေ့ ကျုပ်တို့ မျက်လုံးကို
ထိမှန်နေတဲ့ အလင်းရောင်ဟာ

65
00:04:01,913 --> 00:04:07,562
နေရဲ့ မျက်နှာပြင်သို့ ရှေ့ရှုသွားရင်း
ဟိုတိုက်ဒီတိုက်နဲ့ နှစ် ၁၇၀,၀၀၀ ကြာခဲ့ကာ၊

66
00:04:07,562 --> 00:04:10,613
ဟင်းလင်းပြင်ထဲ ကြာတဲ့ ရှစ်မိနစ်ကိုလည်း
အဲဒီထဲ ထည့်ပေါင်းပေးရမယ်။

67
00:04:10,613 --> 00:04:15,728
တနည်းအားဖြင့်၊ အဲဒီ photon ဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ 
ရေခဲခေတ် နှစ်ခေတ်တုန်းက ခရီးစတင်ခဲ့လို့

68
00:04:15,728 --> 00:04:20,434
လူသားတွေက အဝတ်ကို စဝတ်တတ်လာကြတဲ့
အချိန်လောက်တုန်းကပါပဲ။