WEBVTT

00:00:06.999 --> 00:00:09.034
Bilinç nedir?

00:00:09.034 --> 00:00:11.828
Sanal makine gerçekten düşünebilir mi?

00:00:11.828 --> 00:00:15.114
Zihin sadece beyindeki 
nöronlardan mı oluşur yoksa

00:00:15.114 --> 00:00:18.757
özünde bazı soyut 
kıvılcımlar mı vardır?

00:00:18.757 --> 00:00:21.325
Birçokları için bunlar, yapay zekanın

00:00:21.325 --> 00:00:24.352
geleceği için hayati hususlar olmuştur.

00:00:24.352 --> 00:00:27.069
Ancak İngiliz bilgisayar
bilimci Alan Turing

00:00:27.069 --> 00:00:29.140
çok daha basiti adına tüm

00:00:29.140 --> 00:00:31.869
bu soruları önemsememeye karar verdi:

00:00:31.869 --> 00:00:35.365
Bilgisayar insan gibi konuşabilir mi?

00:00:35.365 --> 00:00:38.326
Bu soru, yapay zekayı ölçmede

00:00:38.326 --> 00:00:42.531
dünya çapında Turing Testi olarak
bilinen o fikre yönlendirdi.

00:00:42.531 --> 00:00:47.223
1950 de "Hesaplama Makineleri ve Zeka"
makalesinde

00:00:47.223 --> 00:00:49.509
Turing şu oyunu önerdi.

00:00:49.509 --> 00:00:52.756
İnsan sorgulayıcı görünmeyen bir oyuncuyla

00:00:52.756 --> 00:00:56.004
yazılı bir konuşma yapar 
ve cevaplarını değerlendirir.

00:00:56.004 --> 00:00:58.623
Testi geçmek için, bilgisayar mutlaka

00:00:58.623 --> 00:01:01.190
sonuçları değiştirmeksizin oyunculardan

00:01:01.190 --> 00:01:03.704
birisi ile yer değiştirebilmelidir.

00:01:03.704 --> 00:01:07.399
Diğer bir deyişle, eğer bilgisayarın
konuşması insanınkinden

00:01:07.399 --> 00:01:11.823
kolaylıkla ayırt edilemezse, 
bilgisayar akıllı olarak nitelendirilir.

00:01:11.823 --> 00:01:16.027
Turing 2000 yılında 
100 mb hafızalı makinelerin

00:01:16.027 --> 00:01:20.140
bu testi kolayca 
geçebileceğini öngördü.

NOTE Paragraph

00:01:20.140 --> 00:01:22.785
Ama erken harekete geçmiş olabilir.

00:01:22.785 --> 00:01:25.998
Bugünün bilgisayarları bundan daha
fazla hafızaya sahip olsa da,

00:01:25.998 --> 00:01:28.764
azı başarılı oldu ve başarılı olanlarsa

00:01:28.764 --> 00:01:31.076
sorgulayıcıyı aldatmak için ağır

00:01:31.076 --> 00:01:33.565
hesaplama gücü kullanmak yerine

00:01:33.565 --> 00:01:36.102
zekice yolları bulmaya odaklandılar.

00:01:36.102 --> 00:01:39.014
Gerçek test olarak tabi tutulmasa da

00:01:39.014 --> 00:01:41.584
bazılarının başarı olarak ima ettiği

00:01:41.584 --> 00:01:43.625
ilk program ELIZA olarak adlandırıldı.

00:01:43.625 --> 00:01:46.735
Sadece oldukça kısa ve basit bir programla

00:01:46.735 --> 00:01:49.192
psikologları taklit ederek, onları 
daha fazla konuşmaya

00:01:49.192 --> 00:01:52.223
teşvik ederek ve kendi sorularını
onlara yansıtarak

00:01:52.223 --> 00:01:55.409
bir çok kişiyi
yanıltmayı başardı.

00:01:55.409 --> 00:01:57.589
Bir diğer program PARRY


00:01:57.589 --> 00:01:59.893
tam tersi bir yaklaşımı seçti;

00:01:59.893 --> 00:02:02.163
sürekli önceden programlanan

00:02:02.163 --> 00:02:05.136
takıntısına konuyu getiren paranoid

00:02:05.136 --> 00:02:08.026
şirofreniği taklit ederek.

00:02:08.026 --> 00:02:12.859
İnsanları aldatmadaki başarıları testin
bir zayıflığını vurguladı.

NOTE Paragraph

00:02:12.859 --> 00:02:16.129
İnsanlar düzenli olarak çok 
sayıda gerçekte akıllı

NOTE Paragraph

00:02:16.129 --> 00:02:19.815
olmayan şeylere zeka atfederler.

00:02:20.715 --> 00:02:24.149
Yine de, Loebner Ödülü gibi yıllık 
olan yarışmalar

00:02:24.149 --> 00:02:26.580
sorgulayıcının önceden 
konuşma partnerlerinden

00:02:26.580 --> 00:02:29.626
bazılarının makine olduğunundan
haberdar olarak

00:02:29.626 --> 00:02:31.832
testi daha resmi yaptılar.

00:02:31.832 --> 00:02:35.713
Kalite artarken, çoğu diyalog yazılımları

00:02:35.713 --> 00:02:39.035
ELIZA ve PARRY de kullanılan
stratejilerin benzerlerini kullandı.

00:02:39.035 --> 00:02:41.823
1997' nin kazananı Catherine zekice 


00:02:41.823 --> 00:02:44.479
ve şaşılır derecede
odaklı şekilde diyaloğu

00:02:44.479 --> 00:02:46.600
sürdürebiliyordu ama çoğunlukla

00:02:46.600 --> 00:02:48.976
sorgulayıcı Bill Clinton
hakkında konuşmak isterse.

00:02:48.976 --> 00:02:51.825
Daha yakın zamanda kazanan
Eugene Goostman' a 13 yaşında

00:02:51.825 --> 00:02:54.440
Ukraynalı bir erkek
çocuk karakteri verildi

00:02:54.440 --> 00:02:57.571
böylelikle sorgulayıcılar çocuğun
alakasız sözlerini

00:02:57.571 --> 00:03:02.160
ve uyumsuz dilbilgisini, kültür ve 
dil engeli olarak değenlendirdi.

00:03:02.160 --> 00:03:04.575
Bu sırada, Cleverbot gibi 
diğer programlar 


00:03:04.575 --> 00:03:06.866
en iyi cevaplara karar vermek için

00:03:06.866 --> 00:03:08.962
gerçek diyaloglara ait büyük


00:03:08.962 --> 00:03:11.795
veritabanlarını istatistiksel
analiz ederek

00:03:11.795 --> 00:03:14.448
farklı yaklaşımlar benimsediler .

00:03:14.448 --> 00:03:16.952
Bazıları ise önceki diyalogları zaman

00:03:16.952 --> 00:03:20.381
içerisinde geliştirmek için kaydettiler.

00:03:20.381 --> 00:03:23.718
Cleverbot' un cevapları
inanılmaz şekilde insana

00:03:23.718 --> 00:03:27.347
benzerken onu ele veren 
noktalar tutarlı bir

00:03:27.347 --> 00:03:31.720
kişilikten yoksun ve yeni konularda 
yetersiz olmasıydı.

00:03:32.480 --> 00:03:34.760
Turing'in zamanında kim 
tahmin edebilirdi ki

00:03:34.760 --> 00:03:36.599
günümüz bilgisayarlarının;

00:03:36.599 --> 00:03:38.924
uzay araçlarına pilotluk yapabileceğini,

00:03:38.924 --> 00:03:41.143
hassas ameliyatları
gerçekleştirebileceğini

00:03:41.143 --> 00:03:43.395
ve büyük denklemleri çözebileceğini ama

00:03:43.395 --> 00:03:45.855
hala havadan sudan
sohbetlerde takılacağını?


00:03:45.855 --> 00:03:48.405
İnsan dili en büyük sözlükte bile

00:03:48.405 --> 00:03:50.586
yakalanamayan, şaşırtıcı derecede

00:03:50.586 --> 00:03:53.162
karmaşık bir fenomen haline geldi.

00:03:53.162 --> 00:03:55.272
ChatBotlar "hmm..." gibi basit bir 


00:03:55.272 --> 00:03:57.465
duraklamada ya da yanlış

00:03:57.465 --> 00:04:00.179
cevaplanmış sorulardan bile şaşırabilir.

00:04:00.179 --> 00:04:02.817
Hatta "Meyve suyunu
buzdolabından çıkardım ve

00:04:02.817 --> 00:04:05.435
ona verdim ama tarihini 
kontrol etmeyi unuttum."

00:04:05.435 --> 00:04:07.743
gibi basit bir diyalog içeren cümle

00:04:07.743 --> 00:04:09.773
çözümlemek için sezi ve

00:04:09.773 --> 00:04:12.706
temel bilgi zenginliği gerektirir.

00:04:12.706 --> 00:04:15.471
Meğer bir insan diyaloğunu taklit etmek,

00:04:15.471 --> 00:04:17.807
hafıza ve işlem gücünü artırmaktan

00:04:17.807 --> 00:04:19.952
daha fazla zaman alıyormuş.

00:04:19.952 --> 00:04:20.952
Ve görünen o ki Turing'in
hedefine yaklaştıkça

00:04:20.952 --> 00:04:22.637
bilinç hakkındaki bütün o büyük

00:04:22.637 --> 00:04:26.483
sorularla da ilgilenmek zorundayız.