WEBVTT

00:00:06.999 --> 00:00:09.034
Czym jest świadomość?

00:00:09.034 --> 00:00:11.758
Czy maszyna naprawdę potrafi myśleć?

00:00:11.758 --> 00:00:15.114
Czy umysł składa się tylko
z neuronów w mózgu,

00:00:15.114 --> 00:00:18.757
czy u sedna leży jeszcze
jakaś nienamacalna iskierka?

00:00:18.757 --> 00:00:21.325
Dla wielu to rozważania kluczowe

00:00:21.325 --> 00:00:24.352
dla przyszłości sztucznej inteligencji.

00:00:24.352 --> 00:00:29.539
Brytyjski informatyk Alan Turing
postanowił te pytania zlekceważyć

00:00:29.539 --> 00:00:31.850
i zadać prostsze.

00:00:31.850 --> 00:00:35.269
Czy komputer potrafi
rozmawiać jak człowiek?

00:00:35.269 --> 00:00:39.265
To pytanie doprowadziło do pomysłu
pomiaru sztucznej inteligencji,

00:00:39.265 --> 00:00:43.316
znanego dziś jako test Turinga.

00:00:43.316 --> 00:00:47.341
W publikacji "Computing Machinery
and Intelligence" z 1950 roku

00:00:47.341 --> 00:00:49.814
Turing zaproponował następującą grę.

00:00:49.814 --> 00:00:53.906
Człowiek sędzia prowadzi rozmowę tekstową
z graczami, których nie widzi,

00:00:53.906 --> 00:00:56.382
a potem ocenia ich odpowiedzi.

00:00:56.382 --> 00:01:00.409
Aby zdać test, komputer
musi zastąpić jednego z graczy,

00:01:00.409 --> 00:01:03.857
nie zmieniając znacząco wyników.

00:01:03.857 --> 00:01:06.816
Komputer zostanie uznany za inteligentny,

00:01:06.816 --> 00:01:12.513
jeśli rozmowy z nim nie będzie można
łatwo odróżnić od ludzkiej.

00:01:12.513 --> 00:01:14.667
Turing przewidywał, że do 2000 roku

00:01:14.667 --> 00:01:20.622
maszyny ze stumegabajtową pamięcią
będą mogły z łatwością zdać ten test.

00:01:20.622 --> 00:01:22.786
Ale trochę się pośpieszył.

00:01:22.786 --> 00:01:25.840
Choć dzisiejsze komputery
mają znacznie większą pamięć,

00:01:25.840 --> 00:01:27.643
udało się to tylko kilku,

00:01:27.643 --> 00:01:29.438
a te, które odniosły sukces,

00:01:29.438 --> 00:01:33.208
znalazły sprytny sposób
na oszukanie sędziów

00:01:33.208 --> 00:01:36.174
zamiast użyć ogromnej mocy obliczeniowej.

00:01:36.174 --> 00:01:39.096
Choć nigdy nie poddano go
prawdziwym testom,

00:01:39.096 --> 00:01:43.865
pierwszym programem, który podobno
odniósł sukces, była ELIZA.

00:01:43.865 --> 00:01:46.412
Przy pomocy krótkiego i prostego tekstu

00:01:46.412 --> 00:01:50.434
wprowadziła w błąd wiele osób,
naśladując psychologa

00:01:50.434 --> 00:01:52.395
i zachęcając ludzi, aby mówili więcej,

00:01:52.395 --> 00:01:55.905
albo powtarzając ich własne pytania.

00:01:55.905 --> 00:01:59.412
Inny wczesny program PARRY
przyjął odwrotną strategię

00:01:59.412 --> 00:02:02.213
i udawał paranoidalnego schizofrenika,

00:02:02.213 --> 00:02:07.939
który ciągle kierował rozmowę
na wcześniej zaprogramowane obsesje.

00:02:07.939 --> 00:02:12.803
Ich sukces w zmyleniu ludzi
uwydatnił jedną słabość testu.

00:02:12.803 --> 00:02:17.433
Ludzie przypisują inteligencję rzeczom,

00:02:17.433 --> 00:02:21.076
które tak naprawdę nie są inteligentne.

00:02:21.076 --> 00:02:24.289
Coroczne konkursy, jak Nagroda Loebnera,

00:02:24.289 --> 00:02:26.009
sformalizowały test,

00:02:26.009 --> 00:02:28.155
a sędziowie z góry wiedzą,

00:02:28.155 --> 00:02:32.019
że część uczestników rozmowy to maszyny.

00:02:32.019 --> 00:02:33.920
Choć poprawiła się ich jakość,

00:02:33.920 --> 00:02:39.096
wiele programatorów chatbotów używa
podobnych strategii jak ELIZA i PARRY.

00:02:39.096 --> 00:02:41.132
Zwyciężczyni z 1997 roku, Catherine,

00:02:41.132 --> 00:02:45.213
potrafiła w skupieniu prowadzić 
niezwykle inteligentną rozmowę,

00:02:45.213 --> 00:02:49.175
ale głównie wtedy, gdy sędzia chciał
rozmawiać o Billu Clintonie.

00:02:49.175 --> 00:02:51.813
Późniejszy zwycięzca Eugene Goostman

00:02:51.813 --> 00:02:55.549
otrzymał osobowość
trzynastoletniego chłopca z Ukrainy,

00:02:55.549 --> 00:02:59.570
więc sędziowie uznali
błędy formalne i osobliwą gramatykę

00:02:59.570 --> 00:03:02.916
za barierę językową i kulturową.

00:03:02.916 --> 00:03:07.135
Programy jak Cleverbot
podeszły do tego inaczej,

00:03:07.135 --> 00:03:11.740
analizując ogromne bazy danych
pełne rzeczywistych rozmów,

00:03:11.740 --> 00:03:14.281
aby określić jak najlepsze odpowiedzi.

00:03:14.281 --> 00:03:17.530
Niektóre programy przechowują
dawne konwersacje,

00:03:17.530 --> 00:03:20.915
aby z biegiem czasu
zwiększać jakość rozmowy.

00:03:20.915 --> 00:03:25.066
Choć pojedyncze odpowiedzi Cleverbota
mogą brzmieć niewiarygodnie ludzko,

00:03:25.066 --> 00:03:27.092
brak stałej osobowości

00:03:27.092 --> 00:03:30.245
i niemożność radzenia sobie
z nowymi tematami

00:03:30.245 --> 00:03:32.858
całkowicie go zdradzają.

00:03:32.858 --> 00:03:36.112
Kto w czasach Turinga mógł przewidzieć,
że dzisiejsze komputery

00:03:36.112 --> 00:03:38.201
będą pilotować statek kosmiczny,

00:03:38.201 --> 00:03:40.518
przeprowadzać skomplikowane operacje

00:03:40.518 --> 00:03:42.807
i rozwiązywać zawiłe równania,

00:03:42.807 --> 00:03:46.310
ale wciąż nie będą sobie radziły
z najzwyklejszą pogawędką?

00:03:46.310 --> 00:03:49.819
Język ludzki okazuje się
wyjątkowo złożonym zjawiskiem,

00:03:49.819 --> 00:03:53.524
którego nie da się uchwycić
nawet w największym słowniku.

00:03:53.524 --> 00:03:57.623
Już zwykłe przerywniki jak "hmmm..."

00:03:57.623 --> 00:04:00.415
czy pytania bez poprawnej odpowiedzi
mogą zmylić chatboty.

00:04:00.415 --> 00:04:02.315
Proste zdanie

00:04:02.315 --> 00:04:05.575
"Wyjąłem sok z lodówki i mu go podałem,

00:04:05.595 --> 00:04:07.406
ale zapomniałem sprawdzić datę."

00:04:07.406 --> 00:04:12.872
wymaga przenikliwości
i intuicji analitycznej.

00:04:12.872 --> 00:04:15.503
Okazuje się, że stymulacja rozmowy

00:04:15.503 --> 00:04:19.112
to coś więcej niż zwiększanie pamięci
i szybkości przetwarzania,

00:04:19.112 --> 00:04:21.623
a w miarę zbliżania się do celu Turinga

00:04:21.624 --> 00:04:26.584
możliwe, że w końcu będzie trzeba
zmierzyć się z pytaniem o świadomość.