1
00:00:00,085 --> 00:00:02,830
[Яго Святасць Папа Францішак, 
запіс зроблены ў Ватыкане

2
00:00:02,830 --> 00:00:04,370
і ўпершыню паказаны на TED2017]

3
00:00:04,900 --> 00:00:06,010
Добры вечар.

4
00:00:06,740 --> 00:00:11,200
Ці добрай раніцы -- я не ўпэўнены, 
якая ў вас гадзіна.

5
00:00:12,700 --> 00:00:19,100
Якая б гадзіна ні была, я вельмі ўсцешаны
прыняць удзел у вашай сустрэчы.

6
00:00:20,780 --> 00:00:24,460
Мне вельмі падабаецца яе назва --
“The future you” (анг. "Будучы ты"),

7
00:00:25,820 --> 00:00:32,380
таму што яна, гледзячы ў заўтрашні дзень, 
ужо сёння запрашае да дыялогу:

8
00:00:33,500 --> 00:00:37,820
гледзячы ў будучыню, 
запрашае звярнуцца да "сябе".

9
00:00:39,380 --> 00:00:40,380
“The future you” --

10
00:00:41,820 --> 00:00:48,780
гэта будучыня, што створана з "цябе",
створана з сустрэч,

11
00:00:49,660 --> 00:00:52,220
бо жыццё цячэ скрозь адносіны.

12
00:00:54,460 --> 00:00:56,380
Шмат гадоў майго жыцця

13
00:00:56,380 --> 00:00:59,900
яшчэ больш зацвердзілі
маё перакананне,

14
00:00:59,900 --> 00:01:06,909
што існаванне кожнага з нас 
цесна звязана з існаваннем іншых:

15
00:01:07,709 --> 00:01:13,660
жыццё -- гэта не час, якi праходзіць, 
а чаc сустрэч.

16
00:01:16,380 --> 00:01:20,620
Калі я сустракаю ці слухаю 
хворых людзей, што пакутуюць,

17
00:01:21,620 --> 00:01:26,380
мігрантаў, што сутыкаюцца 
з неймавернымі цяжкасцямі

18
00:01:26,380 --> 00:01:28,380
ў пошуках лепшага лёсу,

19
00:01:29,220 --> 00:01:33,300
вязняў, што нясуць пекла ў сваіх сэрцах,

20
00:01:33,820 --> 00:01:38,060
людзей, асабліва маладых, 
што не маюць працы,

21
00:01:38,940 --> 00:01:41,740
у мяне часта паўстае пытанне:

22
00:01:43,460 --> 00:01:46,970
"Чаму яны, а не я?"

23
00:01:48,850 --> 00:01:52,750
Я таксама нарадзіўся ў сям'і мігрантаў:

24
00:01:54,540 --> 00:01:59,980
мой тата і яго бацькі, 
як і шмат якія італійцы,

25
00:01:59,980 --> 00:02:02,060
адправіліся ў Аргентыну

26
00:02:02,060 --> 00:02:06,540
і спазналі лёс тых, 
хто застаецца ні з чым.

27
00:02:08,220 --> 00:02:12,140
Я таксама мог бы быць 
сярод "непатрэбных" сёння людзей.

28
00:02:13,850 --> 00:02:17,340
Таму ў маім сэрцы заўсёды 
застаецца пытанне:

29
00:02:18,550 --> 00:02:21,540
"Чаму яны, а не я?"

30
00:02:24,220 --> 00:02:28,740
Мне перш за ўсе хацелася б, 
каб гэтая сустрэча дапамагла нам узгадаць,

31
00:02:28,740 --> 00:02:32,580
што ўсе мы патрэбныя адно адному,

32
00:02:33,260 --> 00:02:35,900
што ніводзін з нас 
не з'яўляецца выспай,

33
00:02:37,100 --> 00:02:41,150
аўтаномным і незалежным "Я",

34
00:02:42,020 --> 00:02:45,670
што будучыню можна пабудаваць 
толькі разам,

35
00:02:46,390 --> 00:02:48,950
не выключаючы нікога.

36
00:02:50,140 --> 00:02:56,180
Мы не задумваемся пра гэта, 
але ўсё сапраўды ўзаемазвязана,

37
00:02:56,180 --> 00:03:01,250
і нам неабходна аздаравiць
гэтыя сувязі:

38
00:03:01,900 --> 00:03:04,740
нават моцнае асуджэнне, 
што я трымаю ў сваім сэрцы

39
00:03:04,740 --> 00:03:07,820
ў адносінах да майго брата 
ці маёй сястры,

40
00:03:07,820 --> 00:03:11,900
тая рана, якую ніколі не лячылі, 
тая не выбачаная мною крыўда,

41
00:03:11,900 --> 00:03:14,940
азлобленасць, што прынясе
толькі боль, --

42
00:03:14,940 --> 00:03:18,060
гэта частка вайны, 
што я нясу ў сабе,

43
00:03:18,060 --> 00:03:20,980
полымя ў сэрцы, якое трэба патушыць,

44
00:03:20,980 --> 00:03:26,100
бо інакш разгарыцца пажар 
і пакіне толькі попел.

45
00:03:27,220 --> 00:03:29,540
Сёння шмат хто з розных прычын,

46
00:03:30,180 --> 00:03:34,550
здаецца, перасталі верыць, 
што шчаслівая будучыня магчымая.

47
00:03:35,740 --> 00:03:38,370
Да гэтых страхаў трэба
ставіцца сур'ёзна.

48
00:03:39,300 --> 00:03:41,670
Але яны не з'яўляюцца непераможнымі.

49
00:03:42,620 --> 00:03:48,780
Іх магчыма пераадолець, 
калі не замыкацца ў сабе.

50
00:03:49,780 --> 00:03:52,540
Таму што шчасце магчыма зведаць толькі

51
00:03:53,300 --> 00:03:57,420
як дар гармоніі кожнай часцінкі 
з усім цэлым.

52
00:03:59,100 --> 00:04:02,020
Нават навука -- 
аб гэтым вам вядома лепш за мяне --

53
00:04:02,700 --> 00:04:07,780
падцвярджае такое разуменне рэальнасці,

54
00:04:07,780 --> 00:04:14,770
дзе кожны элемент існуе ў сувязі, 
у бясконцым узаемадзеянні з усім астатнім.

55
00:04:16,529 --> 00:04:21,519
І так я падыходжу 
да свайго другога паведамлення.

56
00:04:22,780 --> 00:04:24,540
Як цудоўна было б,

57
00:04:25,859 --> 00:04:30,780
калі б рост навуковых 
і тэхналагічных інавацый

58
00:04:31,580 --> 00:04:37,660
суправаджаўся яшчэ 
большай роўнасцю і сацыяльнай інклюзіяй!

59
00:04:38,780 --> 00:04:43,940
Як цудоўна было б, калі, 
адкрываючы новыя далёкія планеты,

60
00:04:44,940 --> 00:04:51,490
мы адчулі б патрэбы нашых 
брата і сястры, што круцяцца вакол нас!

61
00:04:52,260 --> 00:04:55,500
Як было б цудоўна, калі б братэрства,

62
00:04:55,500 --> 00:04:59,020
такое прыгожае і часам нязручнае слова,

63
00:04:59,940 --> 00:05:03,940
не зводзілася толькі 
да сацыяльнай дапамогі,

64
00:05:03,940 --> 00:05:07,620
а стала б галоўным клопатам

65
00:05:07,620 --> 00:05:12,380
падчас прыняцця палітычных, 
эканамічных, навуковых рашэнняў

66
00:05:13,220 --> 00:05:17,870
і ў адносінах між людзьмі, 
народамі і краінамі.

67
00:05:19,260 --> 00:05:26,100
Толькі выхаванне людзей 
у братэрстве і салідарнасці

68
00:05:27,020 --> 00:05:30,910
дапаможа пераадолець 
"культуру непатрэбных",

69
00:05:31,400 --> 00:05:35,460
і гэта тычыцца не толькі ежы ці тавараў,

70
00:05:37,420 --> 00:05:40,100
а перш за ўсё людзей,

71
00:05:40,100 --> 00:05:45,180
якія сталі адкінутымі на ўскраіны 
тэхна-эканамічнымі сістэмамі,

72
00:05:45,940 --> 00:05:49,420
у цэнтры ўвагі каторых несвядома

73
00:05:50,340 --> 00:05:55,510
знаходзіцца ўжо не чалавек, 
а тавары.

74
00:05:57,340 --> 00:06:01,120
Салідарнасць -- гэта слова,

75
00:06:01,120 --> 00:06:04,760
якое шмат хто хацеў бы 
выкінуць са слоўніка.

76
00:06:05,380 --> 00:06:09,700
Салідарнасць, аднак, -- 
гэта не нейкі аўтаматычны механізм,

77
00:06:10,380 --> 00:06:12,900
яе немагчыма запраграмаваць 
ці кіраваць ёю:

78
00:06:13,660 --> 00:06:18,140
гэта вольны выбар, 
што нараджаецца ў сэрцы кожнага з нас.

79
00:06:18,700 --> 00:06:21,340
Так, менавіта вольны!

80
00:06:22,220 --> 00:06:24,440
Калі чалавек зразумее, што яго жыццё,

81
00:06:24,440 --> 00:06:27,020
нават у гушчары шматлікіх
супярэчнасцяў,

82
00:06:27,020 --> 00:06:28,220
гэта дар,

83
00:06:28,220 --> 00:06:31,940
любоў -- гэта крыніца
і сэнс жыцця,

84
00:06:32,700 --> 00:06:37,690
як можна пераважыць у сабе 
жаданне чыніць дабро іншым людзям?

85
00:06:39,060 --> 00:06:40,870
А каб чыніць дабро,

86
00:06:40,870 --> 00:06:46,110
патрэбна памяць, мужнасць
і нават крэатыўнасць.

87
00:06:48,300 --> 00:06:50,720
Я даведаўся, што TED

88
00:06:52,110 --> 00:06:55,660
збірае шмат вельмі крэатыўных людзей.

89
00:06:57,105 --> 00:06:58,880
Так,

90
00:06:58,880 --> 00:07:05,380
любоў патрабуе крэатыўных, канкрэтных, 
нестандартных рашэнняў.

91
00:07:07,860 --> 00:07:12,500
Не дастаткова проста 
добрых інтэнцый і звыклых формул,

92
00:07:12,500 --> 00:07:17,900
што часта служаць толькі 
для ўласнага заспакаення.

93
00:07:19,100 --> 00:07:22,340
Давайце ж разам дапаможам 
адно адному запомніць,

94
00:07:22,900 --> 00:07:26,940
што іншыя людзі -- 
гэта не проста статыстыка ці лічбы:

95
00:07:27,990 --> 00:07:29,620
кожны з іх мае твар,

96
00:07:30,540 --> 00:07:34,360
"ты" -- гэта заўсёды канкрэты твар,

97
00:07:34,360 --> 00:07:38,230
гэта брат, варты клопату.

98
00:07:41,360 --> 00:07:44,620
Існуе прыпавесць, якую Езус распавёў,

99
00:07:44,620 --> 00:07:47,210
каб дапамагчы нам зразумець розніцу

100
00:07:47,210 --> 00:07:50,160
паміж тымі, хто думае 
аб уласным камфорце,

101
00:07:50,160 --> 00:07:53,660
і тымі, хто дбае пра іншых.

102
00:07:55,380 --> 00:08:00,590
Вы яе пэўна чулі: 
гэта прыпавесць аб Міласэрным Самараніне.

103
00:08:02,100 --> 00:08:05,580
Калі ў Езуса пыталіся "Хто мой сусед?",

104
00:08:06,180 --> 00:08:10,010
што значыць "Пра каго мне клапаціцца?",

105
00:08:11,020 --> 00:08:13,300
Ён распавядаў гэтую прыпавесць,

106
00:08:13,890 --> 00:08:15,060
прыпавесць пра чалавека,

107
00:08:15,060 --> 00:08:20,900
на якога напалі злодзеі, абрабавалі, 
збілі яго і пакінулі на дарозе.

108
00:08:22,340 --> 00:08:27,260
Два вельмі паважаныя 
ў тыя часы чалавекі -- святар і лявіт --

109
00:08:27,260 --> 00:08:29,130
убачылі яго,

110
00:08:29,130 --> 00:08:32,620
але прайшлі, не зважаючы, і не спыніліся.

111
00:08:33,580 --> 00:08:39,698
Потым праходзіў самаранін -- 
чалавек з этнічнай групы, якой пагарджалі.

112
00:08:41,020 --> 00:08:45,540
І гэты самаранін, калі ўбачыў 
на зямлі зраненага чалавека,

113
00:08:46,180 --> 00:08:50,930
не прайшоў міма як іншыя, 
быццам яго там і не было,

114
00:08:51,740 --> 00:08:54,400
але пашкадаваў яго.

115
00:08:55,340 --> 00:08:58,860
I гэта спачуванне

116
00:08:58,870 --> 00:09:03,350
схіліла яго да канкрэтных дзеянняў:

117
00:09:04,220 --> 00:09:08,390
ён перавязаў раны бедаку, 
паліваючы іх алеем і віном,

118
00:09:09,052 --> 00:09:11,010
прывёз яго ў гатэль,

119
00:09:11,010 --> 00:09:14,950
і заплаціў з уласнай кішэні за тое, 
каб за ім даглялалі.

120
00:09:15,900 --> 00:09:19,700
Прыпавесць аб Міласэрным Самараніне -- 
гісторыя сучаснага чалавецтва.

121
00:09:20,740 --> 00:09:23,390
Шляхі народаў поўняцца ранамі

122
00:09:23,390 --> 00:09:30,070
з-за таго, што ўсё сканцэнтравана 
вакол грашэй і рэчаў,

123
00:09:30,820 --> 00:09:32,740
а не людзей.

124
00:09:32,740 --> 00:09:38,660
У тых, хто лічыць сябе "прыстойнымі",
ёсць звычка

125
00:09:38,660 --> 00:09:41,260
не хвалявацца пра іншых

126
00:09:41,260 --> 00:09:44,130
і пакідаць такім чынам шмат людзей,

127
00:09:45,900 --> 00:09:51,410
нават цэлыя народы, ззаду, 
на ўскраіне дарогі.

128
00:09:53,620 --> 00:09:57,460
Алё ёсць таксама і тыя, 
хто стварае новы свет

129
00:09:58,340 --> 00:10:03,500
праз дапамогу іншым людзям, 
выдаткоўваючы ўласнае.

130
00:10:04,460 --> 00:10:08,270
Дарэчы, Маці Тэрэза з Калькуты казала:

131
00:10:08,270 --> 00:10:13,610
"Немагчыма любіць, 
калі не за кошт самога сябе".

132
00:10:15,140 --> 00:10:19,970
Нам трэба вельмі шмат зрабіць, 
і мы павінны рабіць гэта разам.

133
00:10:21,100 --> 00:10:24,020
Але як гэта зрабіць пры ўсім тым зле, 
якім мы дыхаем?

134
00:10:27,020 --> 00:10:27,780
Дзякуй Богу,

135
00:10:28,660 --> 00:10:33,860
ніводная сістэма не можа забараніць нам 
адкрыцца насустрач дабру, спачуванню

136
00:10:33,860 --> 00:10:36,460
і здольнасці процістаяць злу,

137
00:10:36,460 --> 00:10:38,950
што зыходзяць з глыбіні нашых сэрцаў.

138
00:10:39,700 --> 00:10:40,740
Цяпер вы мне скажаце:

139
00:10:40,740 --> 00:10:42,460
"Гэта ўсё прыгожыя словы,

140
00:10:42,460 --> 00:10:46,940
але я не Міласэрны Самаранін 
і не Маці Тэрэза з Калькуты".

141
00:10:47,980 --> 00:10:52,020
Аднак кожны з нас каштоўны,

142
00:10:52,020 --> 00:10:57,420
кожны з нас незаменны ў вачах Бога.

143
00:10:58,980 --> 00:11:03,260
І ў цемры канфліктаў, 
праз якія мы прабіраемся,

144
00:11:03,260 --> 00:11:07,820
кожны з нас можа стаць яркай свечкай,

145
00:11:07,820 --> 00:11:11,580
напамінам пра тое, што святло 
заўжды перамагае цемру,

146
00:11:12,900 --> 00:11:15,380
а не наадварот.

147
00:11:16,620 --> 00:11:21,230
Для нас, хрысціян, будучыня мае імя,

148
00:11:21,530 --> 00:11:23,940
і імя гэта -- надзея.

149
00:11:25,220 --> 00:11:30,390
Спадзявацца не значыць быць 
наіўнымі аптымістамі,

150
00:11:31,100 --> 00:11:37,020
што ігнаруюць зло чалавецтва.

151
00:11:37,940 --> 00:11:40,940
Надзея -- гэта дабрадзейнасць сэрца,

152
00:11:40,940 --> 00:11:45,700
што не замыкаецца ў цемры,
не засяроджваецца на мінулым,

153
00:11:45,700 --> 00:11:48,930
не вязне ў сучаснасці,

154
00:11:48,930 --> 00:11:51,910
але здольная бачыць будучыню.

155
00:11:52,500 --> 00:11:55,180
Надзея -- гэта дзверы, 
адчыненыя ў будучыню.

156
00:11:55,180 --> 00:12:00,460
Надзея -- гэта пакорнае і 
схаванае зярнятка жыцця,

157
00:12:00,460 --> 00:12:04,700
якое з часам вырастае ў вялікае дрэва.

158
00:12:05,780 --> 00:12:11,180
Яна, як нябачныя дрожджы, 
што дазваляюць усяму цесту падняцца,

159
00:12:11,980 --> 00:12:14,180
яна надае смак усяму жыццю.

160
00:12:15,130 --> 00:12:17,360
Яна здольная зрабіць шмат,

161
00:12:17,940 --> 00:12:24,420
таму што дастаткова аднога пробліска 
святла, што жывіцца надзеяй,

162
00:12:25,440 --> 00:12:29,470
і цемра не будзе такой апраметнай.

163
00:12:30,860 --> 00:12:34,660
Каб існавала надзея, 
дастаткова аднаго чалавека,

164
00:12:35,420 --> 00:12:38,380
і гэтым чалавекам можаш быць ты.

165
00:12:40,060 --> 00:12:44,520
Потым з'явіцца другі "ты", 
і яшчэ адзін "ты",

166
00:12:46,420 --> 00:12:48,670
і вось гэта ўжо "мы".

167
00:12:49,460 --> 00:12:51,020
А калі ёсць "мы",

168
00:12:52,350 --> 00:12:53,740
ці тады пачынаецца надзея?

169
00:12:53,740 --> 00:12:56,650
Не, яна ўжо пачалася з "цябе".

170
00:12:57,580 --> 00:13:01,820
Калі ёсць"мы", пачынаецца рэвалюцыя!

171
00:13:05,230 --> 00:13:08,700
Трэцяе і апошняе паведамленне,
якое б я хацеў сёння данесці,

172
00:13:08,700 --> 00:13:13,940
датычыцца акурат рэвалюцыі: 
рэвалюцыі пяшчотнасці.

173
00:13:15,220 --> 00:13:16,980
Што такое пяшчота?

174
00:13:17,980 --> 00:13:20,460
Гэта любоў, блізкая і адчувальная.

175
00:13:21,180 --> 00:13:23,380
Гэта рух, што ўзнікае ў сэрцы

176
00:13:23,380 --> 00:13:27,060
і дасягае вачэй, вушэй і рук.

177
00:13:27,580 --> 00:13:31,980
Пяшчота азначае мець вочы, 
каб бачыць іншых,

178
00:13:32,540 --> 00:13:34,820
вушы, каб чуць іншых,

179
00:13:34,820 --> 00:13:41,060
каб слухаць плач дзяцей, беднякоў, 
тых, хто баіцца будучыні,

180
00:13:41,060 --> 00:13:46,510
каб пачуць ціхі крык 
нашага агульнага дома --

181
00:13:46,510 --> 00:13:49,540
нашай забруджанай і хворай планеты.

182
00:13:50,740 --> 00:13:55,860
Пяшчота азначае мець рукі і сэрца,

183
00:13:56,460 --> 00:14:01,970
каб даглядаць іншага, 
клапаціцца пра яго.

184
00:14:02,900 --> 00:14:07,480
Пяшчота -- гэта мова дзетак,

185
00:14:07,480 --> 00:14:10,480
тых, каму патрэбны іншыя.

186
00:14:11,450 --> 00:14:16,980
Дзіцятка любіць і пазнае сваіх тату і маму

187
00:14:16,980 --> 00:14:22,900
праз іх дотык, погляд, голас і пяшчоту.

188
00:14:24,740 --> 00:14:26,380
Мне падабаецца чуць,

189
00:14:27,060 --> 00:14:32,440
як тата ці мама размаўляюць 
са сваім маленькім дзіцяткам,

190
00:14:33,340 --> 00:14:36,400
калі i яны становяцца дзецьмі,

191
00:14:36,400 --> 00:14:40,310
размаўляючы так, як гэта робіць іх дзіця.

192
00:14:41,340 --> 00:14:47,090
Гэта і ёсць пяшчота: 
сыйсцi на адзiны ўзровень з іншымі.

193
00:14:48,020 --> 00:14:51,300
Так і Бог спусціўся ў вобразе Езуса,

194
00:14:52,600 --> 00:14:55,130
каб стаць з намі на адзін узровень.

195
00:14:55,540 --> 00:14:58,540
Гэта шлях, што прайшоў 
Міласэрны Самаранін.

196
00:14:59,260 --> 00:15:02,220
Гэта шлях самога Езуса,

197
00:15:03,100 --> 00:15:04,180
што спусціўся

198
00:15:04,820 --> 00:15:07,380
і пражыў цэлае чалавечае жыццё,

199
00:15:07,380 --> 00:15:10,640
кіруючыся моваю любові.

200
00:15:12,300 --> 00:15:15,780
Так, пяшчота -- гэта шлях,

201
00:15:15,780 --> 00:15:21,460
якім кіраваліся найбольш мужныя і моцныя 
мужчыны і жанчыны.

202
00:15:22,980 --> 00:15:26,390
Пяшчота -- гэта не слабасць, гэта моц.

203
00:15:27,100 --> 00:15:31,180
Гэта шлях салідарнасці, шлях пакоры.

204
00:15:32,900 --> 00:15:35,140
Дазвольце мне сказаць выразна:

205
00:15:36,020 --> 00:15:38,100
чым больш ты маеш улады,

206
00:15:38,700 --> 00:15:42,660
чым больш твае дзеянні 
маюць уплыў на людзей,

207
00:15:43,460 --> 00:15:46,420
тым больш пакорным павінен быць ты сам.

208
00:15:48,380 --> 00:15:52,240
Інакш твая ўлада цябе знішчыць,

209
00:15:52,890 --> 00:15:55,690
а ты загубіш іншых.

210
00:15:57,550 --> 00:15:59,210
У Аргентыне кажуць,

211
00:15:59,210 --> 00:16:05,050
што улада -- гэта як джын нашча.

212
00:16:07,740 --> 00:16:14,520
Дае ў галаву, робіць цябе п'яным,
ты губляеш раўнавагу

213
00:16:14,520 --> 00:16:19,850
і робіш дрэнна сабе і іншым,

214
00:16:20,890 --> 00:16:24,510
калi не дадаеш пакору i пяшчоту.

215
00:16:27,580 --> 00:16:31,500
Аднак разам з пакорай і любоўю

216
00:16:32,340 --> 00:16:36,370
ўлада, нават найвышэйшая і наймацнейшая,

217
00:16:36,370 --> 00:16:40,670
пачынае служыць у інтэнцыі дабра.

218
00:16:41,740 --> 00:16:46,740
Будучыня чалавецтва знаходзіцца 
не толькі ў руках палітыкаў,

219
00:16:47,340 --> 00:16:51,460
вялікіх лідараў ды буйных карпарацый.

220
00:16:51,460 --> 00:16:54,260
Так, яны маюць велізарную адказнасць.

221
00:16:54,260 --> 00:16:59,100
Але будучыня перш за ўсё 
знаходзіцца ў руках людзей,

222
00:16:59,100 --> 00:17:02,100
што бачаць тваё "я",

223
00:17:03,130 --> 00:17:06,500
і сябе як часцінку "нас".

224
00:17:08,019 --> 00:17:10,530
Мы ўсе маем патрэбу адно ў адным.

225
00:17:11,019 --> 00:17:15,579
Таму, калі ласка, прашу вас 
і пра мяне ўспамінаць з пяшчотай,

226
00:17:15,579 --> 00:17:19,118
каб і я змог выканаць 
дадзеную мне місію служыць

227
00:17:19,118 --> 00:17:23,040
дзеля дабра іншых, дзеля дабра ўсіх.

228
00:17:23,910 --> 00:17:27,170
Усіх вас. Усіх нас.

229
00:17:27,819 --> 00:17:29,900
Дзякуй.