1
00:00:01,506 --> 00:00:03,708
Miałam szczęście, że moja pierwsza praca

2
00:00:03,708 --> 00:00:06,140
była w Muzeum Sztuki Nowoczesnej,

3
00:00:06,140 --> 00:00:09,594
przy wystawie malarstwa Elizabeth Murray.

4
00:00:09,594 --> 00:00:11,980
Nauczyłam się od niej bardzo dużo.

5
00:00:11,980 --> 00:00:13,748
Po tym, jak kurator Robert Storr

6
00:00:13,748 --> 00:00:15,267
wybrał obrazy

7
00:00:15,267 --> 00:00:18,019
z jej dorobku życia,

8
00:00:18,019 --> 00:00:21,661
uwielbiałam patrzeć
na obrazy z lat 70.

9
00:00:21,661 --> 00:00:24,217
Pewne motywy i elementy tych prac

10
00:00:24,217 --> 00:00:27,723
pojawiały się później w jej życiu.

11
00:00:27,723 --> 00:00:29,362
Pamiętam, jak zapytałam ją,

12
00:00:29,362 --> 00:00:31,860
co myśli o tych wczesnych dziełach.

13
00:00:31,860 --> 00:00:33,844
Jeśli się nie wiedziało, że to jej prace,

14
00:00:33,844 --> 00:00:35,954
czasem byłoby trudno zgadnąć.

15
00:00:35,954 --> 00:00:38,877
Powiedziała mi, że kilka nie spełniło

16
00:00:38,877 --> 00:00:42,484
jej własnych oczekiwań.

17
00:00:42,484 --> 00:00:43,913
Jedna z jej prac

18
00:00:43,913 --> 00:00:45,434
tak ją rozczarowała,

19
00:00:45,434 --> 00:00:48,406
że wyrzuciła ją do śmieci w studio,

20
00:00:48,406 --> 00:00:50,247
a sąsiadka zabrała obraz do siebie,

21
00:00:50,247 --> 00:00:52,817
bo widziała jego wartość.

22
00:00:52,817 --> 00:00:56,926
W tym momencie moje poglądy 
na sukces i kreatywność

23
00:00:56,926 --> 00:00:58,282
zmieniły się.

24
00:00:58,282 --> 00:01:01,170
Dotarło do mnie, że sukces to chwila,

25
00:01:01,170 --> 00:01:03,106
ale tak naprawdę zawsze podziwiamy

26
00:01:03,106 --> 00:01:07,114
pomysłowość i kunszt.

27
00:01:07,114 --> 00:01:10,751
Zachodzi pytanie: co sprawia,
że potrafimy zmienić sukces

28
00:01:10,751 --> 00:01:12,980
w kunszt?

29
00:01:12,980 --> 00:01:15,771
Zadawałam sobie to pytanie od dawna.

30
00:01:15,771 --> 00:01:18,352
Myślę, że to przychodzi, 
kiedy zaczynamy cenić

31
00:01:18,352 --> 00:01:21,944
dar bliskości zwycięstwa.

32
00:01:21,944 --> 00:01:24,139
Zaczęłam to rozumieć, kiedy poszłam

33
00:01:24,139 --> 00:01:26,122
pewnego zimnego majowego dnia

34
00:01:26,122 --> 00:01:28,673
oglądać trening łuczniczy,

35
00:01:28,673 --> 00:01:30,970
jak los chciał, samych kobiet,

36
00:01:30,970 --> 00:01:33,050
na północnym krańcu Manhattanu,

37
00:01:33,050 --> 00:01:36,469
w centrum sportowym Columbia Baker.

38
00:01:36,469 --> 00:01:40,138
Chciałam zobaczyć to, 
co nazywają paradoksem łucznika.

39
00:01:40,138 --> 00:01:42,969
Polega on na tym, że żeby trafić do celu,

40
00:01:42,969 --> 00:01:47,411
trzeba celować w coś 
trochę od celu oddalonego.

41
00:01:47,411 --> 00:01:49,404
Stałam i obserwowałam trenera,

42
00:01:49,404 --> 00:01:52,118
który podwiózł kobiety szarym vanem,

43
00:01:52,118 --> 00:01:55,096
a one wysiadły 
w zrelaksowanym skupieniu.

44
00:01:55,096 --> 00:01:57,990
Jedna trzymała 
w jednej ręce nadjedzonego loda,

45
00:01:57,990 --> 00:02:00,507
a w drugiej strzały z żółtym opierzeniem.

46
00:02:00,507 --> 00:02:03,190
Przeszły obok mnie, uśmiechnęły się,

47
00:02:03,190 --> 00:02:06,590
ale oceniły mnie po drodze

48
00:02:06,609 --> 00:02:08,363
i porozumiały się nie słowami

49
00:02:08,363 --> 00:02:11,080
tylko liczbami, stopniami.

50
00:02:11,080 --> 00:02:13,118
Jak sądziłam, planowały swoją pozycję,

51
00:02:13,118 --> 00:02:14,911
żeby trafić w cel.

52
00:02:14,911 --> 00:02:17,294
Stałam za jedną z łuczniczek,

53
00:02:17,294 --> 00:02:19,316
a jej trener stał pomiędzy nami,

54
00:02:19,316 --> 00:02:21,773
żeby ocenić, komu trzeba pomóc.

55
00:02:21,773 --> 00:02:23,860
Obserwowałam ją, nie wiedząc,

56
00:02:23,860 --> 00:02:26,711
jak zamierza choć raz trafić w tarczę.

57
00:02:26,711 --> 00:02:29,359
Tarcza ze standardowej 
odległości 70 metrów

58
00:02:29,359 --> 00:02:32,269
wygląda jak łebek zapałki

59
00:02:32,269 --> 00:02:34,366
trzymanej na długość ramienia.

60
00:02:34,366 --> 00:02:37,645
Do tego dochodzi 20 kg siły naciągu

61
00:02:37,645 --> 00:02:40,352
przy każdym strzale.

62
00:02:40,352 --> 00:02:43,044
Pierwszy raz trafiła siódemkę, 
potem dziewiątkę

63
00:02:43,044 --> 00:02:44,324
i potem dwie dziesiątki.

64
00:02:44,324 --> 00:02:45,560
A po tym następna strzała

65
00:02:45,560 --> 00:02:47,779
w ogóle nie trafiła w tarczę.

66
00:02:47,779 --> 00:02:49,780
To ją zmobilizowało,

67
00:02:49,780 --> 00:02:52,566
bo strzelała potem bez przerwy.

68
00:02:52,566 --> 00:02:55,512
Trwało to trzy godziny.

69
00:02:55,512 --> 00:02:57,933
Na koniec treningu jedna z łuczniczek

70
00:02:57,933 --> 00:03:00,519
była tak wyczerpana, 
że położyła się na ziemi

71
00:03:00,519 --> 00:03:02,460
z wyciągniętymi rękami,

72
00:03:02,460 --> 00:03:04,492
patrzyła w niebo,

73
00:03:04,492 --> 00:03:07,104
szukając czegoś,
co T.S. Eliot mógłby nazwać

74
00:03:07,104 --> 00:03:10,990
nieruchomym punktem wirującego świata.

75
00:03:10,990 --> 00:03:13,005
W kulturze amerykańskiej to rzadkie,

76
00:03:13,005 --> 00:03:16,015
tak mało zostało profesjonalizmu,

77
00:03:16,015 --> 00:03:18,609
żeby widzieć jak wygląda zawziętość

78
00:03:18,609 --> 00:03:20,720
z tym stopniem dokładności.

79
00:03:20,720 --> 00:03:23,101
Co to znaczy, utrzymać postawę ciała

80
00:03:23,101 --> 00:03:26,468
przez trzy godziny, żeby trafić do celu,

81
00:03:26,468 --> 00:03:30,458
dążąc do niewidocznej doskonałości.

82
00:03:30,458 --> 00:03:32,333
Zostałam, bo uświadomiłam sobie,

83
00:03:32,333 --> 00:03:35,098
że jestem świadkiem
czegoś rzadkiego do uchwycenia,

84
00:03:35,098 --> 00:03:38,971
tej różnicy między 
sukcesem a mistrzostwem.

85
00:03:38,971 --> 00:03:41,465
Sukces to trafienie w środek tarczy,

86
00:03:41,465 --> 00:03:43,801
ale kunsztem jest wiedzieć, 
że to nic nie znaczy,

87
00:03:43,801 --> 00:03:47,267
jeśli nie możesz tego powtórzyć.

88
00:03:47,267 --> 00:03:50,598
Kunszt to nie to samo, co doskonałość.

89
00:03:50,969 --> 00:03:52,821
To nie to samo, co sukces,

90
00:03:52,821 --> 00:03:55,054
który uważam za wydarzenie,

91
00:03:55,054 --> 00:03:56,640
chwilę w czasie

92
00:03:56,640 --> 00:03:59,938
i etykietkę przyznawaną przez świat.

93
00:03:59,938 --> 00:04:03,072
Mistrzostwo to nie przywiązanie do celu,

94
00:04:03,072 --> 00:04:05,977
ale ciągłe dążenie.

95
00:04:05,977 --> 00:04:07,854
Jak to zrobić,

96
00:04:07,854 --> 00:04:10,400
co nas popchnie dalej

97
00:04:10,400 --> 00:04:14,057
to wartość bliskiej wygranej.

98
00:04:14,057 --> 00:04:16,209
Ile razy uznaliśmy coś

99
00:04:16,209 --> 00:04:19,080
za klasykę, a nawet arcydzieło,

100
00:04:19,080 --> 00:04:22,658
kiedy twórca uznał to 
za beznadziejne i niedokończone,

101
00:04:22,658 --> 00:04:24,881
rozważając wszystkie wady.

102
00:04:24,881 --> 00:04:27,899
Innymi słowy, nie całkiem wygrał?

103
00:04:27,899 --> 00:04:29,793
Elizabeth Murray zaskoczyła mnie

104
00:04:29,793 --> 00:04:33,003
swoim wyznaniem o wczesnych obrazach.

105
00:04:33,013 --> 00:04:36,665
Malarz Paul Cézanne tak często uważał
swoje obrazy za niekompletne,

106
00:04:36,665 --> 00:04:38,487
że celowo je odstawiał

107
00:04:38,487 --> 00:04:41,037
z zamiarem późniejszego dokończenia.

108
00:04:41,037 --> 00:04:42,780
Jednak pod koniec życia

109
00:04:42,780 --> 00:04:44,995
okazało się, że podpisał tylko

110
00:04:44,995 --> 00:04:47,735
10% swoich dzieł.

111
00:04:47,735 --> 00:04:51,885
Jego ulubioną powieścią było
"Nieznane arcydzieło" Honoriusza Balzaka,

112
00:04:51,885 --> 00:04:57,481
bo czuł, że jej bohater to on sam.

113
00:04:57,481 --> 00:04:59,415
Franz Kafka widział niekompletność,

114
00:04:59,415 --> 00:05:02,666
kiedy inni widzieli dzieło do wielbienia,

115
00:05:02,666 --> 00:05:05,099
tak dalece, że wszystkie dzienniki,

116
00:05:05,099 --> 00:05:07,196
manuskrypty, listy, a nawet szkice

117
00:05:07,196 --> 00:05:09,525
kazał spalić zaraz po swojej śmierci.

118
00:05:09,525 --> 00:05:12,320
Przyjaciel nie uszanował tej prośby,

119
00:05:12,320 --> 00:05:15,758
dlatego mamy teraz wszystkie prace Kafki:

120
00:05:15,767 --> 00:05:19,160
"Amerykę", "Proces", "Zamek",

121
00:05:19,160 --> 00:05:22,785
na tyle niekompletny, 
że urywa się w pół zdania.

122
00:05:22,785 --> 00:05:25,320
Dążenie do mistrzostwa

123
00:05:25,320 --> 00:05:29,958
to zawsze i ciągle "prawie".

124
00:05:29,958 --> 00:05:31,934
"Panie, pozwól mi pragnąć

125
00:05:31,934 --> 00:05:34,010
dokonać więcej, niż potrafię"

126
00:05:34,010 --> 00:05:35,569
Michał Anioł błagał

127
00:05:35,569 --> 00:05:39,000
Boga ze Starego Testamentu 
w Kaplicy Sykstyńskiej,

128
00:05:39,000 --> 00:05:40,949
jakby sam był Adamem,

129
00:05:40,949 --> 00:05:42,455
z palcem wyciągniętym,

130
00:05:42,455 --> 00:05:47,028
jednak nie do końca 
dotykającym ręki bożej.

131
00:05:47,028 --> 00:05:51,616
Mistrzostwo jest w zmierzaniu,
nie w osiągnięciu celu.

132
00:05:51,616 --> 00:05:54,921
To ciągła chęć zamknięcia luki

133
00:05:54,921 --> 00:05:59,119
między tym, gdzie jesteś,
a gdzie chciałbyś być.

134
00:05:59,119 --> 00:06:02,707
Mistrzostwo leży 
w poświęceniu się dla rzemiosła,

135
00:06:02,707 --> 00:06:06,925
a nie w rzeźbieniu kariery.

136
00:06:06,925 --> 00:06:09,590
Jak wielu wynalazców i przedsiębiorców

137
00:06:09,590 --> 00:06:12,359
przeżywa ten fenomen?

138
00:06:12,359 --> 00:06:13,864
Widzimy to nawet w życiu

139
00:06:13,864 --> 00:06:16,674
nieustraszonego badacza Arktyki, 
Bena Saundersa,

140
00:06:16,674 --> 00:06:18,348
który uważa, że jego zwycięstwa

141
00:06:18,348 --> 00:06:20,271
nie są nawet wynikiem

142
00:06:20,271 --> 00:06:22,066
wielkich osiągnięć,

143
00:06:22,066 --> 00:06:27,060
ale ciągiem niepełnych zwycięstw.

144
00:06:27,060 --> 00:06:30,796
Rozwój to stanie na własnej granicy.

145
00:06:30,796 --> 00:06:33,491
Tę mądrość rozumiał Duke Ellington,

146
00:06:33,491 --> 00:06:37,327
który powiedział, że ze swego repertuaru
zawsze najbardziej lubi

147
00:06:37,327 --> 00:06:38,552
następną piosenkę,

148
00:06:38,552 --> 00:06:42,211
tę, którą musi dopiero napisać.

149
00:06:42,211 --> 00:06:44,340
Częściową przyczyną tego,

150
00:06:44,340 --> 00:06:46,632
że niepełne zwycięstwo
prowadzi do mistrzostwa,

151
00:06:46,632 --> 00:06:48,985
jest to, że z nabieraniem wprawy

152
00:06:48,985 --> 00:06:51,145
coraz jaśniej widzimy,

153
00:06:51,145 --> 00:06:54,363
że nie wiemy wszystkiego, 
co się nam zdawało.

154
00:06:54,363 --> 00:06:56,994
Nazywamy to efektem Dunning-Krugera.

155
00:06:56,994 --> 00:06:59,921
"Paryski Przegląd" wziął to 
od Jamesa Baldwina.

156
00:06:59,921 --> 00:07:00,949
Kiedy zapytali go:

157
00:07:00,949 --> 00:07:03,646
"Jak uważasz, co zwiększa się z wiedzą?",

158
00:07:03,646 --> 00:07:08,328
odpowiedział: "Dowiadujemy się, 
jak mało wiemy."

159
00:07:08,328 --> 00:07:10,652
Sukces nas motywuje, ale bliska wygrana

160
00:07:10,652 --> 00:07:13,527
może popchnąć nas do stałego wysiłku.

161
00:07:13,527 --> 00:07:15,646
Jednym z najlepszych przykładów

162
00:07:15,646 --> 00:07:17,776
jest różnica, jaką widać na Olimpiadzie

163
00:07:17,776 --> 00:07:19,382
między srebrnymi medalistami

164
00:07:19,382 --> 00:07:22,333
i medalistami brązowymi.

165
00:07:22,333 --> 00:07:24,946
Thomas Gilovich i jego zespół z Cornell

166
00:07:24,946 --> 00:07:27,092
badali tę różnicę i odkryli,

167
00:07:27,092 --> 00:07:29,616
że widoczna frustracja 
srebrnych medalistów,

168
00:07:29,616 --> 00:07:31,577
w porównaniu z brązowymi,

169
00:07:31,577 --> 00:07:34,770
którzy zwykle bardziej się cieszą,
że nie zajęli czwartego miejsca,

170
00:07:34,770 --> 00:07:35,729
bez żadnego medalu,

171
00:07:35,729 --> 00:07:37,684
daje srebrnym medalistom skupienie

172
00:07:37,684 --> 00:07:40,107
w kolejnych wyścigach.

173
00:07:40,107 --> 00:07:42,389
Widać to nawet w branży hazardowej,

174
00:07:42,389 --> 00:07:44,375
gdzie ktoś połapał się w tym fenomenie

175
00:07:44,375 --> 00:07:45,867
bliskiej wygranej

176
00:07:45,867 --> 00:07:48,130
i stworzył zdrapki,

177
00:07:48,130 --> 00:07:51,458
które częściej wydają się blisko wygranej,

178
00:07:51,458 --> 00:07:54,267
naciągając graczy na kupowanie
kolejnych zdrapek.

179
00:07:54,267 --> 00:07:56,216
Nazywano je "zdrapki-zawał"

180
00:07:56,216 --> 00:07:59,279
i spowodowały serię nadużyć

181
00:07:59,279 --> 00:08:02,670
w latach 70. w Wielkiej Brytanii.

182
00:08:02,670 --> 00:08:04,919
Bliskość wygranej daje impuls,

183
00:08:04,919 --> 00:08:07,803
bo zmienia nam perspektywę

184
00:08:07,803 --> 00:08:12,134
i przesuwa odległy cel

185
00:08:12,134 --> 00:08:13,689
dużo bliżej miejsca,

186
00:08:13,689 --> 00:08:14,905
w którym stoimy.

187
00:08:14,905 --> 00:08:18,083
Jeśli poproszę was o opisanie
świetnego dnia w przyszłym tygodniu,

188
00:08:18,083 --> 00:08:21,788
pewnie użyjecie ogólników.

189
00:08:21,788 --> 00:08:25,439
Ale jeśli poproszę o opisanie 
świetnego dnia na jutrzejszym TED,

190
00:08:25,439 --> 00:08:28,900
podalibyście pewnie szczegóły
z praktyczną dokładnością.

191
00:08:28,900 --> 00:08:30,563
Tak działa bliskość wygranej.

192
00:08:30,563 --> 00:08:33,109
Skupia uwagę na tym, co jest teraz,

193
00:08:33,109 --> 00:08:37,890
na górze, przed którą stoimy.

194
00:08:37,890 --> 00:08:41,046
Jackie Joyner-Kersee w 1984 roku

195
00:08:41,046 --> 00:08:43,052
przegrała złoty medal w siedmioboju

196
00:08:43,052 --> 00:08:45,313
o jedną trzecią sekundy,

197
00:08:45,313 --> 00:08:47,194
a jej mąż przewidział, że da jej to

198
00:08:47,194 --> 00:08:51,156
skupienie potrzebne 
do wygrania kolejnych zawodów.

199
00:08:51,156 --> 00:08:54,528
W 1988 roku wygrała 
złoty medal w siedmioboju

200
00:08:54,528 --> 00:08:58,703
i ustanowiła rekord na 7,291 punktów.

201
00:08:58,703 --> 00:09:03,810
Rekord, do którego dotąd
żaden sportowiec się nie zbliżył.

202
00:09:03,810 --> 00:09:06,521
Kwitniemy nie wtedy,
gdy wszystko jest skończone,

203
00:09:06,521 --> 00:09:09,928
ale wtedy, gdy mamy
jeszcze coś do zrobienia.

204
00:09:09,928 --> 00:09:12,010
Stoję tutaj, myśląc i zastanawiając się

205
00:09:12,010 --> 00:09:13,708
nad różnymi sposobami

206
00:09:13,708 --> 00:09:16,105
wyprodukowania bliskości zwycięstwa

207
00:09:16,105 --> 00:09:17,370
na tej sali.

208
00:09:17,370 --> 00:09:19,439
Jak odbiłoby się to na waszym życiu,

209
00:09:19,439 --> 00:09:24,230
bo chyba gdzieś głęboko 
każdy z nas to wie.

210
00:09:24,230 --> 00:09:25,982
Wiemy, że rozkwitamy,

211
00:09:25,982 --> 00:09:27,499
stojąc na krańcach możliwości.

212
00:09:27,499 --> 00:09:29,965
dlatego też celowa niekompletność

213
00:09:29,965 --> 00:09:32,458
jest wpisana w mit stworzenia.

214
00:09:32,458 --> 00:09:34,980
W kulturze Navajo niektórzy rzemieślnicy

215
00:09:34,980 --> 00:09:37,423
celowo tworzą skazy

216
00:09:37,423 --> 00:09:39,490
na tkaninach i ceramice.

217
00:09:39,490 --> 00:09:41,861
To nazywa się linią duszy,

218
00:09:41,861 --> 00:09:43,970
celowa skaza we wzorze

219
00:09:43,970 --> 00:09:46,998
daje tkaczce albo twórcy wyjście,

220
00:09:46,998 --> 00:09:51,670
a także powód do kontynuacji pracy.

221
00:09:51,670 --> 00:09:53,447
Mistrzowie nie dlatego są ekspertami,

222
00:09:53,447 --> 00:09:56,065
że doprowadzają przedmiot końca.

223
00:09:56,065 --> 00:09:57,774
Są mistrzami, bo mają świadomość,

224
00:09:57,774 --> 00:10:00,352
że nie ma takiego końca.

225
00:10:00,352 --> 00:10:03,462
Teraz uświadomiłam sobie,

226
00:10:03,462 --> 00:10:05,250
dlaczego trener łuczniczek

227
00:10:05,250 --> 00:10:07,420
powiedział mi na koniec tamtego treningu,

228
00:10:07,420 --> 00:10:09,665
kiedy go nie słyszały,

229
00:10:09,665 --> 00:10:11,642
że on i inni trenerzy nigdy nie czują,

230
00:10:11,642 --> 00:10:13,902
że zrobili dosyć dla swoich drużyn.

231
00:10:13,902 --> 00:10:16,779
Nigdy nie dość im technik wizualizacji,

232
00:10:16,779 --> 00:10:19,566
ani treningów postawy,
żeby pomóc im przezwyciężyć

233
00:10:19,566 --> 00:10:21,846
te stałe niepełne zwycięstwa.

234
00:10:21,846 --> 00:10:24,293
Brzmiało to nie tyle jak skarga,

235
00:10:24,293 --> 00:10:26,886
ile jak zilustrowanie

236
00:10:26,886 --> 00:10:28,366
rodzaju rzewnego wyznania,

237
00:10:28,366 --> 00:10:31,631
przypomnienia, że on wie,
że poświęca się

238
00:10:31,631 --> 00:10:34,786
nienasyconej, niedokończonej drodze,

239
00:10:34,786 --> 00:10:37,711
która zawsze wymaga więcej.

240
00:10:37,711 --> 00:10:40,860
Bazujemy na niedokończonej idei,

241
00:10:40,860 --> 00:10:45,316
nawet chodzi o nasze dawne "ja".

242
00:10:45,316 --> 00:10:48,331
Oto dynamika mistrzostwa.

243
00:10:48,331 --> 00:10:51,364
Zbliżanie się do pożądanego celu

244
00:10:51,364 --> 00:10:55,090
może pomóc przewyższyć marzenia.

245
00:10:55,701 --> 00:10:58,575
Wyobrażam sobie, że tak Elizabeth Murray

246
00:10:58,575 --> 00:11:00,590
myślała, kiedy widziałam jej uśmiech

247
00:11:00,590 --> 00:11:02,851
na widok pierwszych obrazów

248
00:11:02,851 --> 00:11:05,922
w galerii.

249
00:11:05,922 --> 00:11:08,288
Nawet w tworzeniu utopii

250
00:11:08,288 --> 00:11:11,590
też pewnie zachowalibyśmy niepełność.

251
00:11:11,590 --> 00:11:13,754
Kończenie jest celem,

252
00:11:13,754 --> 00:11:17,747
ale mamy nadzieję, że nigdy końcem.

253
00:11:17,747 --> 00:11:20,528
Dziękuję.

254
00:11:20,528 --> 00:11:24,384
(Brawa)