[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.81,0:00:04.84,Default,,0000,0000,0000,,Chcę opowiedzieć wam historię\No śmierci i architekturze.
Dialogue: 0,0:00:04.84,0:00:08.23,Default,,0000,0000,0000,,Sto lat temu ludzie umierali\Nna choroby zakaźne, jak zapalenie płuc,
Dialogue: 0,0:00:08.23,0:00:12.77,Default,,0000,0000,0000,,które szybko kończyły się śmiercią.
Dialogue: 0,0:00:12.77,0:00:16.50,Default,,0000,0000,0000,,Umierało się we własnym domu,\Nwłasnym łóżku, pod opieką rodziny.
Dialogue: 0,0:00:16.50,0:00:18.29,Default,,0000,0000,0000,,Była to standardowa opcja,
Dialogue: 0,0:00:18.29,0:00:21.38,Default,,0000,0000,0000,,bo wiele osób nie miało dostępu\Ndo fachowej opieki medycznej.
Dialogue: 0,0:00:21.61,0:00:24.39,Default,,0000,0000,0000,,W XX wieku wiele się zmieniło.
Dialogue: 0,0:00:24.39,0:00:26.49,Default,,0000,0000,0000,,Powstały nowe leki, takie jak penicylina,
Dialogue: 0,0:00:26.49,0:00:28.98,Default,,0000,0000,0000,,co umożliwiło leczenie chorób zakaźnych.
Dialogue: 0,0:00:28.98,0:00:32.25,Default,,0000,0000,0000,,Pojawiły się nowe techniki,\Ntakie jak aparat rentgenowski.
Dialogue: 0,0:00:32.25,0:00:34.50,Default,,0000,0000,0000,,Taki sprzęt był drogi\Ni zajmował dużo miejsca,
Dialogue: 0,0:00:34.50,0:00:37.52,Default,,0000,0000,0000,,potrzebne były więc duże,\Nscentralizowane ośrodki,
Dialogue: 0,0:00:37.52,0:00:39.82,Default,,0000,0000,0000,,które stały się nowoczesnymi szpitalami.
Dialogue: 0,0:00:39.82,0:00:41.24,Default,,0000,0000,0000,,Po II Wojnie Światowej
Dialogue: 0,0:00:41.24,0:00:43.88,Default,,0000,0000,0000,,wiele państw wprowadziło\Npowszechną opiekę zdrowotną,
Dialogue: 0,0:00:43.88,0:00:46.53,Default,,0000,0000,0000,,z której korzystać mógł każdy.
Dialogue: 0,0:00:46.53,0:00:50.78,Default,,0000,0000,0000,,Średnia długość życia wynosiła\Nokoło 45 lat na początku XX wieku,
Dialogue: 0,0:00:50.78,0:00:52.96,Default,,0000,0000,0000,,dzisiaj zaś żyjemy prawie dwa razy dłużej.
Dialogue: 0,0:00:52.96,0:00:57.06,Default,,0000,0000,0000,,W XX wieku wiele oczekiwano od nauki,
Dialogue: 0,0:00:57.06,0:01:00.78,Default,,0000,0000,0000,,a skupiając się tylko na życiu,\Nzapominano o śmierci.
Dialogue: 0,0:01:00.78,0:01:03.27,Default,,0000,0000,0000,,Nasz stosunek do niej\Nradykalnie się zmienił.
Dialogue: 0,0:01:03.27,0:01:04.78,Default,,0000,0000,0000,,Jestem architektem,
Dialogue: 0,0:01:04.78,0:01:07.96,Default,,0000,0000,0000,,a przez ostatnie półtora roku\Nprzyglądałam się tym zmianom
Dialogue: 0,0:01:07.96,0:01:11.18,Default,,0000,0000,0000,,i ich znaczeniu dla architektury\Nzwiązanej ze śmiercią i umieraniem.
Dialogue: 0,0:01:11.18,0:01:14.41,Default,,0000,0000,0000,,Teraz najczęściej umieramy\Nna raka i choroby serca,
Dialogue: 0,0:01:14.41,0:01:17.90,Default,,0000,0000,0000,,a to oznacza, że wielu z nas\Npod koniec życia
Dialogue: 0,0:01:17.90,0:01:20.24,Default,,0000,0000,0000,,będzie przechodzić przewlekłą chorobę.
Dialogue: 0,0:01:20.24,0:01:23.16,Default,,0000,0000,0000,,Wtedy pewnie spędzimy dużo czasu
Dialogue: 0,0:01:23.16,0:01:26.56,Default,,0000,0000,0000,,w szpitalach, hospicjach\Nlub domach opieki.
Dialogue: 0,0:01:26.56,0:01:28.76,Default,,0000,0000,0000,,Każdy z nas był w nowoczesnym szpitalu.
Dialogue: 0,0:01:28.76,0:01:32.15,Default,,0000,0000,0000,,Znacie te świetlówki,\Nniekończące się korytarze
Dialogue: 0,0:01:32.15,0:01:35.17,Default,,0000,0000,0000,,i rzędy niewygodnych krzeseł.
Dialogue: 0,0:01:35.17,0:01:38.93,Default,,0000,0000,0000,,Architektura szpitalna\Nzasługuje na swoją złą reputację.
Dialogue: 0,0:01:38.93,0:01:42.09,Default,,0000,0000,0000,,Co ciekawe, nie zawsze jednak tak było.
Dialogue: 0,0:01:42.09,0:01:46.42,Default,,0000,0000,0000,,To L'Ospedale degli Innocenti z 1419 roku,\Nwzniesiony przez Brunelleschiego,
Dialogue: 0,0:01:46.42,0:01:50.17,Default,,0000,0000,0000,,najsłynniejszego i najbardziej wpływowego\Narchitekta tamtych czasów.
Dialogue: 0,0:01:50.17,0:01:53.52,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy patrzę na tę budowlę\Ni rozmyślam o dzisiejszych szpitalach,
Dialogue: 0,0:01:53.52,0:01:56.52,Default,,0000,0000,0000,,najbardziej zaskakuje mnie\Nambicja tego budynku.
Dialogue: 0,0:01:56.52,0:01:58.25,Default,,0000,0000,0000,,To naprawdę wspaniały budynek.
Dialogue: 0,0:01:58.25,0:02:00.09,Default,,0000,0000,0000,,W środku ma dziedzińce,
Dialogue: 0,0:02:00.09,0:02:03.13,Default,,0000,0000,0000,,dzięki czemu wszystkie sale\Nsą jasne i przewiewne,
Dialogue: 0,0:02:03.13,0:02:05.22,Default,,0000,0000,0000,,sale są przestronne i wysokie,
Dialogue: 0,0:02:05.22,0:02:07.45,Default,,0000,0000,0000,,co daje poczucie większego komfortu.
Dialogue: 0,0:02:07.45,0:02:09.28,Default,,0000,0000,0000,,Poza tym jest piękny.
Dialogue: 0,0:02:09.28,0:02:13.11,Default,,0000,0000,0000,,Zapomnieliśmy, że szpital\Nmoże tak wyglądać.
Dialogue: 0,0:02:13.11,0:02:17.14,Default,,0000,0000,0000,,Aby stworzyć umierającym lepsze warunki,\Ntrzeba o tym rozmawiać,
Dialogue: 0,0:02:17.14,0:02:19.71,Default,,0000,0000,0000,,ale temat śmierci sprawia, \Nże czujemy się nieswojo,
Dialogue: 0,0:02:19.71,0:02:21.15,Default,,0000,0000,0000,,więc porzucamy temat,
Dialogue: 0,0:02:21.15,0:02:24.46,Default,,0000,0000,0000,,nie kwestionujemy \Nspołecznego podejścia do śmierci.
Dialogue: 0,0:02:24.46,0:02:27.45,Default,,0000,0000,0000,,Podczas badań najbardziej zaskoczyła mnie
Dialogue: 0,0:02:27.45,0:02:29.75,Default,,0000,0000,0000,,zmienność tego podejścia.
Dialogue: 0,0:02:29.75,0:02:32.71,Default,,0000,0000,0000,,To jest pierwsze brytyjskie krematorium,
Dialogue: 0,0:02:32.71,0:02:35.52,Default,,0000,0000,0000,,zbudowane w Woking\Nw latach '70 XIX wieku.
Dialogue: 0,0:02:35.52,0:02:38.66,Default,,0000,0000,0000,,Jego budowa wywołała protesty mieszkańców.
Dialogue: 0,0:02:38.66,0:02:43.81,Default,,0000,0000,0000,,Kremacja była społecznie nie do przyjęcia,\N99,8% zmarłych chowano w ziemi.
Dialogue: 0,0:02:43.81,0:02:47.58,Default,,0000,0000,0000,,Teraz, zaledwie 100 lat później,\N3/4 z nas zostanie skremowanych
Dialogue: 0,0:02:47.58,0:02:50.11,Default,,0000,0000,0000,,Tak naprawdę udzie są otwarci na zmiany,
Dialogue: 0,0:02:50.11,0:02:52.51,Default,,0000,0000,0000,,jeżeli pozwoli im się o nich porozmawiać.
Dialogue: 0,0:02:52.51,0:02:55.84,Default,,0000,0000,0000,,Dyskusja o śmierci i architekturze
Dialogue: 0,0:02:55.84,0:02:58.99,Default,,0000,0000,0000,,była punktem wyjścia\Ndla mojej pierwszej wystawy
Dialogue: 0,0:02:58.99,0:03:02.22,Default,,0000,0000,0000,,zatytułowanej "Śmierć w Wenecji",\Nktóra odbyła się w czerwcu.
Dialogue: 0,0:03:02.22,0:03:07.69,Default,,0000,0000,0000,,Jej charakter miał być dosyć lekki,\Nżeby przyciągnąć ludzi.
Dialogue: 0,0:03:07.69,0:03:10.95,Default,,0000,0000,0000,,To jeden z eksponatów - \Ninteraktywna mapa Londynu pokazująca,
Dialogue: 0,0:03:10.95,0:03:14.75,Default,,0000,0000,0000,,ile nieruchomości w mieście\Njest przeznaczonych na umieranie i śmierć.
Dialogue: 0,0:03:15.63,0:03:17.87,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy przesuniesz ręką po mapie
Dialogue: 0,0:03:17.87,0:03:22.70,Default,,0000,0000,0000,,ukażą się nazwy tych nieruchomości,\Nbudynków bądź cmentarzy.
Dialogue: 0,0:03:22.70,0:03:25.21,Default,,0000,0000,0000,,Innym elementem wystawy\Nbyła seria pocztówek,
Dialogue: 0,0:03:25.21,0:03:27.20,Default,,0000,0000,0000,,którą zwiedzający mogli zabrać ze sobą.
Dialogue: 0,0:03:27.20,0:03:29.66,Default,,0000,0000,0000,,Przedstawiały one domy, szpitale,
Dialogue: 0,0:03:29.66,0:03:32.08,Default,,0000,0000,0000,,cmentarze i kostnice,
Dialogue: 0,0:03:32.08,0:03:34.54,Default,,0000,0000,0000,,snuły opowieść o różnych miejscach,
Dialogue: 0,0:03:34.54,0:03:37.37,Default,,0000,0000,0000,,przez które przechodzimy\Nprzed śmiercią i po śmierci.
Dialogue: 0,0:03:37.37,0:03:39.72,Default,,0000,0000,0000,,Chcieliśmy pokazać, że to, gdzie umieramy,
Dialogue: 0,0:03:39.72,0:03:42.97,Default,,0000,0000,0000,,jest istotną częścią tego, jak umieramy.
Dialogue: 0,0:03:42.97,0:03:47.75,Default,,0000,0000,0000,,Najbardziej zaskoczyły nas \Nreakcje zwiedzających,
Dialogue: 0,0:03:47.75,0:03:50.12,Default,,0000,0000,0000,,zwłaszcza na prace audiowizualne.
Dialogue: 0,0:03:50.12,0:03:53.81,Default,,0000,0000,0000,,Ludzie tańczyli, biegali, skakali
Dialogue: 0,0:03:53.81,0:03:56.81,Default,,0000,0000,0000,,i próbowali różnych sposobów\Nna uruchomienie eksponatów,
Dialogue: 0,0:03:56.81,0:03:59.25,Default,,0000,0000,0000,,ale w pewnym momencie zatrzymywali się,
Dialogue: 0,0:03:59.25,0:04:01.99,Default,,0000,0000,0000,,przypominając sobie,\Nże tematem wystawy jest śmierć,
Dialogue: 0,0:04:01.99,0:04:04.61,Default,,0000,0000,0000,,i że takie zachowanie \Nmoże jest nie na miejscu.
Dialogue: 0,0:04:04.61,0:04:07.66,Default,,0000,0000,0000,,Moim zdaniem nie istnieje \Nuniwersalny model
Dialogue: 0,0:04:07.66,0:04:09.53,Default,,0000,0000,0000,,zachowań w obliczu śmierci,
Dialogue: 0,0:04:09.53,0:04:14.08,Default,,0000,0000,0000,,a skoro go nie ma, zastanówcie się,\Nczym dla was jest dobra śmierć,
Dialogue: 0,0:04:14.08,0:04:18.25,Default,,0000,0000,0000,,i jaka powinna być architektura,\Nwspierająca taką śmierć.
Dialogue: 0,0:04:18.25,0:04:20.100,Default,,0000,0000,0000,,Czy może mniej przypominać to,
Dialogue: 0,0:04:20.100,0:04:22.53,Default,,0000,0000,0000,,a trochę bardziej to?
Dialogue: 0,0:04:22.53,0:04:24.23,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję.
Dialogue: 0,0:04:24.23,0:04:26.71,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)