WEBVTT

00:00:00.810 --> 00:00:04.841
मला कथा सांगायची आहे. ती आहे
मृत्यू व वास्तुविशारदाची.

NOTE Paragraph

00:00:04.841 --> 00:00:09.471
शंभर वर्षापु्रवी आपला मृत्यू होत असे 
न्यूमोनिनीया सारख्या संसर्गजन्य रोगाने.

00:00:09.471 --> 00:00:12.768
या रोगाने ग्रासल्यावर, शांतपणे 
मृत्युस सामोरे जावे लागे.

00:00:12.768 --> 00:00:16.502
आपल्या घरात आपला मृत्यू होई
अंथरुणात, कुटुंबाने काळजी घेऊनही

00:00:16.502 --> 00:00:18.294
त्यावेळी हाच एकमेव पर्याय होता

00:00:18.294 --> 00:00:20.884
खूपजणांना वैद्यकीय सेवा 
मिळत नसे.

NOTE Paragraph

00:00:21.614 --> 00:00:24.393
पण विसाव्या शतकात याबाबत 
खूपच बदल झाला.

00:00:24.393 --> 00:00:26.490
पेनिसिलीनचा शोध लागला.

00:00:26.490 --> 00:00:28.975
त्यामुळे संसर्ग रोगावर इलाज उपलब्ध झाला

00:00:28.975 --> 00:00:32.249
वैदकीय क्षेत्रात
क्ष किरणांचा शोध लागला.

00:00:32.249 --> 00:00:34.501
पण ते खूप मोठे व महाग होते

00:00:34.501 --> 00:00:37.519
त्यासाठी मध्यवर्ती ठिकाणी मोठ्या 
इमारती लागायच्या

00:00:37.519 --> 00:00:39.818
ते त्यावेळचे आधुनिक दवाखाने होते

NOTE Paragraph

00:00:39.818 --> 00:00:41.241
दुसऱ्या महायुद्धानंतर

00:00:41.241 --> 00:00:43.881
अनेक देशांनी जागतिर 
आरोग्यकेंद्रे उभारली

00:00:43.881 --> 00:00:46.528
जेणेकरून गरजुपैकी 
प्रत्येकास उपचार मिळावा .

00:00:46.528 --> 00:00:50.777
परिणामतः शतकाच्या आरंभी आयुर्मर्यादा 
45 हून अधिक झाली

00:00:50.777 --> 00:00:52.960
आज ती दुप्पट म्हणजे 90 झाली

00:00:52.960 --> 00:00:57.058
विसाव्या शतकाने मोठी आशा निर्माण केली 
विज्ञानाच्या कार्याबाबत

00:00:57.058 --> 00:01:00.785
जीवनावर दिल्या गेलेल्या लक्षाने 
मृत्यूचा विसर पडला.

00:01:00.785 --> 00:01:03.190
मरणाकडे पहाण्याचा आपला दृष्टीकोन
नाटकीयरित्या बदलला

NOTE Paragraph

00:01:03.580 --> 00:01:04.783
मी वास्तुविशारद आहे.

00:01:04.783 --> 00:01:08.025
दीड वर्षापासून होणारे बदल मी पहातोय .

00:01:08.025 --> 00:01:11.179
वास्तुविशारदासाठी काय अर्थ आहे 
मृत्यू व जीवनाचा .

00:01:11.179 --> 00:01:14.412
आज आपण बळी पडतो 
कर्करोग व हार्ट अँटक यांना.

00:01:14.412 --> 00:01:18.408
त्याचा अर्थ आपणापैकी अनेकांना 
दीर्घकाळ जुनाट आजाराने ग्रासले जाते.

00:01:18.408 --> 00:01:20.382
आयुष्याच्या शेवटी .

00:01:20.382 --> 00:01:21.495
त्याकाळात,

00:01:21.495 --> 00:01:26.558
आपण वेळ घालवितो
दवाखान्यात, आरोग्यकेंद्रात

NOTE Paragraph

00:01:26.558 --> 00:01:28.764
आपण आधुनिक दवाखान्यात जातो .

00:01:28.764 --> 00:01:32.154
न संपणारे व्हरांडे झगमगणारे दिवे

00:01:32.154 --> 00:01:35.172
असुविधाजनक खुर्च्यांच्या रांगा

00:01:35.172 --> 00:01:38.934
दवाखान्याच्या वास्तु बांधणीची
बरीच बदनामी झालेली आहे .

00:01:38.934 --> 00:01:42.091
पण आश्चर्याची गोष्ट आहे 
पूर्वी असे नव्हते .

NOTE Paragraph

00:01:42.091 --> 00:01:46.425
हे पहा लोस्पिटलि देजील इंनोचेन्ति,
बृनेलेस्की,ने १४१९ मध्ये बांधलेले.

00:01:46.425 --> 00:01:50.172
तो त्याकाळी एक प्.रसिद्ध व प्रभावशाली 
वास्तुविशारद होता

00:01:50.172 --> 00:01:53.515
या दवाखान्याकडे मी जेव्हा पाहते 
आणि आजच्या दवाखान्यांचा विचार करते

00:01:53.515 --> 00:01:56.603
तेव्हा मला नवल वाटते

00:01:56.603 --> 00:01:58.252
या इमारतीच्या यशाचे.

00:01:58.252 --> 00:02:00.086
मध्यभागी असलेल्या या अंगणामुळे 


00:02:00.086 --> 00:02:02.619
सर्व खोल्यांना दिवसाचा
प्रकाश व हवा मिळे .

00:02:02.619 --> 00:02:05.032
खोल्या मोठ्या होत्या 
त्यांची छते उंच होत्या .

00:02:05.032 --> 00:02:07.516
आत असणाऱ्यांना आरामशीर वाटे .

00:02:07.516 --> 00:02:09.281
ते सुंदरही होते

00:02:09.281 --> 00:02:13.112
हे आपण विसरलो 
पण असा दवाखाना असू शकतो

NOTE Paragraph

00:02:13.112 --> 00:02:17.135
जर चांगल्या इमारती हव्या असतील
मृत्यूसाठी तर त्याचा विचार केले पाहिजे.

00:02:17.135 --> 00:02:19.706
पण मृत्यूचा विचार आपल्याला 
अस्वस्थ करणारा असतो .

00:02:19.706 --> 00:02:21.146
त्याबद्दल आपण बोलत नाही .

00:02:21.146 --> 00:02:24.458
आपण प्रश्नही विचारत नाही 
समाजाच्या मृत्यूविषयी दृष्टिकोनाबाबत .

00:02:24.458 --> 00:02:27.632
माझ्या शोधतील एका गोष्टीने मी चकित झाले,

00:02:27.632 --> 00:02:30.317
बदलत्या दृष्टीकोनाने

00:02:30.317 --> 00:02:32.709
ब्रिटन मधील ही स्मशानभूमी आहे .

00:02:32.709 --> 00:02:35.518
१८७० मध्ये बांधलेली .

00:02:35.518 --> 00:02:38.815
बांधकामाच्या सुरवातीस 
तेथील ग्रामस्थांनी विरोध केला .

00:02:38.815 --> 00:02:43.808
दह्नास सामाजिक मान्यता नव्हती 
९९.8 टक्के लोकांना दफन करीत. 


00:02:43.808 --> 00:02:47.584
शंभर वर्षानंतर आपल्यापैकी 
तीनचतुर्थौश लोकांना धन केले जाते

00:02:47.584 --> 00:02:50.111
लोक मोकळेपणी बदल स्वीकारतांना दिसतात .

00:02:50.111 --> 00:02:52.512
तुम्ही त्यांना बोलण्याची संधी दिल्यास

NOTE Paragraph

00:02:52.512 --> 00:02:55.835
वास्तू बांधणी व मृत्यू बाबतही चर्चा आहे

00:02:55.835 --> 00:02:58.994
मी सुरवात करते मी मांडलेल्या 
पहिल्या प्रदर्शनाने

00:02:58.994 --> 00:03:02.220
जे व्हेनिस मध्ये झाले
ज्यास व्हेनिसमधील मृत्यू नाव पडले .

00:03:02.220 --> 00:03:05.494
फार खेळकर रित्या ते सादर झाले .

00:03:05.494 --> 00:03:07.692
लोक त्याशी अक्षरशः समरस झाले .

00:03:07.692 --> 00:03:10.947
आणि हे प्रदर्शन आहे 
लंडन शहरातील

00:03:10.947 --> 00:03:13.622
जे शहरातील किती जमीन 
दिली आहे .

00:03:13.622 --> 00:03:15.501
मृत्यू झालेल्यांसाठी

00:03:15.501 --> 00:03:17.870
या नकाश्वरून जर तुम्ही हात फिरविल्यावर

00:03:17.870 --> 00:03:22.699
किती जमीनदिली आहे
स्मशानभूमीसाठी

00:03:22.699 --> 00:03:25.207
दुसरे आमचे प्रदर्शन आहे
पोस्टकार्ड बाबत

00:03:25.207 --> 00:03:27.204
जे लोक टाकून देत

00:03:27.204 --> 00:03:29.665
ज्यावर त्यांचा घरचा व दवाखान्याचा 
पत्ता असे .

00:03:29.665 --> 00:03:32.080
त्यावर स्मशानभूमी व प्रेतागाराची नोंद असे

00:03:32.080 --> 00:03:34.541
त्या वेगवेगळे ठिकाण दर्शवित असत

00:03:34.541 --> 00:03:37.374
मृत्यू पलीकडे जातांनानही 
कोठून आलो टो मार्ग दाखवीत असे

00:03:37.374 --> 00:03:39.719
आपल्याला सांगायचे असते कोठे
आपण मरण पावलो

00:03:39.719 --> 00:03:42.970
हेच मर्म आहे आपला मृत्यू कसा झाला यास्तव

NOTE Paragraph

00:03:42.970 --> 00:03:47.753
यातील शक्तिशाली बाब होती
प्रेक्षकांची प्रदार्षानाबाबतची प्रतिक्रिया

00:03:47.753 --> 00:03:50.121
विशेषतः दृक्श्राव्य मध्यमातून

00:03:50.121 --> 00:03:53.813
आम्हाला नाचतांना पळतांना 
आणि उड्या मारतांना लोक दिसले

00:03:53.813 --> 00:03:56.808
ते सक्रीय करीत होते प्रदर्शनास
वेगवेगळ्या रीतीने

00:03:56.808 --> 00:03:59.252
एका विशिष्ट स्थळीत थांबित

00:03:59.252 --> 00:04:01.986
लक्षात घ्या ते होते 
मृत्यूसंबंधी प्रदर्शनात

00:04:01.986 --> 00:04:04.610
तुम्ही विचार ही केला नसेल 
आशा प्रतिक्रियेचा

00:04:04.610 --> 00:04:07.257
पण मी प्रश्न करते 
एक मार्ग आहे काय

00:04:07.257 --> 00:04:09.532
मृत्यूसंबंधी तुमच्या प्रतिक्रियेसाठी आ

00:04:09.532 --> 00:04:14.083
आणि जर नसेल तर मी विचारते 
तुम्हास काय वाटते चांगले मरण कसे असावे

00:04:14.083 --> 00:04:17.752
आणि त्यासाठी वास्तुस्थापत्य विषयी पूरक
पूरक बाबी चांगल्या मृत्यूसाठी

00:04:17.752 --> 00:04:22.480
आणि त्या कमीही नको वा 
जास्तही नको

NOTE Paragraph

00:04:22.480 --> 00:04:24.694
आभारी आहे

NOTE Paragraph

00:04:24.694 --> 00:04:26.714
(टाळ्या)