1
00:00:06,568 --> 00:00:08,793
ဘယ်အရာက စာအုပ်ကို 
စာအုပ်ရယ်လို့ ဖြစ်လာစေတာလဲ။

2
00:00:08,793 --> 00:00:12,828
ဒါက သတင်းအချက်အချက်ကို သိမ်းထာပြီး 
ဆက်သွယ်ဖို့ သက်သက်ပဲလား။

3
00:00:12,828 --> 00:00:14,509
ဒါမှမဟုတ် စာရွက်၊

4
00:00:14,509 --> 00:00:15,236
စာအုပ်ချုပ်၊

5
00:00:15,236 --> 00:00:15,984
စာလုံးပုံစံ၊

6
00:00:15,984 --> 00:00:16,736
မင်၊

7
00:00:16,736 --> 00:00:17,973
လက်ထဲက ၎င်းရဲ့အလေးချိန်၊

8
00:00:17,973 --> 00:00:19,803
စာမျက်တွေရဲ့ အနံ့တို့နဲ့ သက်ဆိုင်လား။

9
00:00:19,803 --> 00:00:21,112
ဒါ စာအုပ်တစ်အုပ်လား။

10
00:00:21,112 --> 00:00:22,486
မဖြစ်လောက်ပါဘူး။

11
00:00:22,486 --> 00:00:23,483
ဒါပေမဲ့ ဒါကရော။

12
00:00:23,483 --> 00:00:24,763
ဒီမေးခွန်းတွေကို ဖြေဖို့

13
00:00:24,763 --> 00:00:27,525
ကျွန်ပ်တို့သိကြတဲ့ စာအုပ်ရဲ့ 
အစဆီကို ပြန်သွားဖို့လိုပြီး

14
00:00:27,525 --> 00:00:30,698
ဒီအအပိုင်းတွေရဲ့ အပေါင်းထက်ပိုတဲ့ 
အရာတစ်ခု ဖန်တီးဖို့

15
00:00:30,698 --> 00:00:33,240
ဒီလိုအပ်ချက်တွေ စုပေါင်း
လာပုံကို နားလည်ဖို့လိုတယ်။

16
00:00:33,240 --> 00:00:36,859
စာအုပ်တစ်အုပ်အဖြစ် တွေးမိတဲ့ အစောဆုံး
အရာဝတ္ထုကတော့ codex ပါ။

17
00:00:36,859 --> 00:00:39,949
အစွန်းတစ်ခုတစ်လျှောက်
ချုပ်ထားတဲ့ စာရွက်ပုံတစ်ပုံပါ။

18
00:00:39,949 --> 00:00:42,395
ဒါပေမဲ့ စာအုပ်သမိုင်းရဲ့ 
တကယ့် အလှည့်အပြောင်းက

19
00:00:42,395 --> 00:00:46,575
၁၅ ရာစုအလယ်က Johannes 
Gutenberg ရဲ့ ပုံနှိပ်စက်ပါ။

20
00:00:46,575 --> 00:00:51,642
ရွှေ့သုံးနိုင်တဲ့ ပုံနှိပ်နည်းကို အရှေ့
တိုင်း ယဉ်ကျေးမှုမှာ ပိုစောထွင်ခဲ့ပေမဲ့၊

21
00:00:51,642 --> 00:00:55,833
Gutenberg ရဲ့ ပုံနှိပ်စက် မိတ်ဆက်မှုက
နက်ရှိုင်းတဲ့ သက်ရောက်မှုတစ်ခု ရှိခဲ့တယ်။

22
00:00:55,833 --> 00:00:59,949
ရုတ်တရက် သီးသန့် ဘုန်းကြီး လူတန်းစားနဲ့
အုပ်ချုပ်ရေး လူတန်းစား တစ်ရပ်ဟာ

23
00:00:59,949 --> 00:01:02,531
စာသားတွေထုတ်လုပ်မှုကို
ဆက်ပြီး မထိန်းချုပ်နိုင်တော့ဘူး။

24
00:01:02,531 --> 00:01:04,328
သတင်းစကားတွေ ပိုလွယ်ကူစွာ ပျံ့နှံ့ကာ

25
00:01:04,328 --> 00:01:07,333
မူပွားတာတွေကို 
ချက်ချင်း ထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့တော့

26
00:01:07,333 --> 00:01:10,432
ဥရောပတစ်ခွင်လုံးမှာ
ပုံနှိပ်တိုက်တွေ ပေါ်လာတယ်။

27
00:01:10,432 --> 00:01:15,268
စာအုပ်ပုံနှိပ်သမိုင်း တိုးပွားမှုဟာ
ကျွန်ုပ်တို့နဲ့ အနေအထားချို့ ရင်နှီးပေမဲ့

28
00:01:15,268 --> 00:01:17,949
အခြားအရာတွေမှာ သိသာစွာ ခြားနားပါတယ်။

29
00:01:17,949 --> 00:01:22,796
စာအုပ်ရဲ့ အောက်ခံဘောင်က စက္ကူ၊
ခဲစာလုံးနဲ့ အဖုံးပါ။

30
00:01:22,796 --> 00:01:27,044
လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၂၀၀၀ က တရုတ်ဟာ ရေးတဲ့ 
မျက်နှာပြင်အဖြစ် စက္ကူကို ထွင်ခဲ့တယ်။

31
00:01:27,044 --> 00:01:30,516
အီဂျစ် ကျူပင်စက္ကူက ၎င်းထက် အလျင်ကျတယ်။

32
00:01:30,516 --> 00:01:32,707
ဒါပေမဲ့ ၁၆ ရာစု မတိုင်မီအထိတော့

33
00:01:32,707 --> 00:01:35,236
ဥရောပသားတွေဟာ သစ်သားပြား
အပါးတွေနဲ့ ကြာရှည်ခံတဲ့

34
00:01:35,236 --> 00:01:39,176
သားရေပုရပိုက်ပေါ်မှာ အဓိက ရေးသားခဲ့တယ်။

35
00:01:39,176 --> 00:01:43,022
နောက်ဆုံးမှာတော့ စက္ကူရဲ့ ရေပန်းစားမှုက
ဥရောပတစ်ခုလုံးမှာ ပျံ့နှံသွားပြီး

36
00:01:43,022 --> 00:01:47,673
ပုံနှိပ်ခြင်းအများစုအတွက် ပုရပိုက်တွေကို
အစားထိုးလိုက်တာက အလွန် စျေးသက်သာလိူ့ပါ။

37
00:01:47,673 --> 00:01:51,576
မင်တွေကို သဘာဝအပင်နဲ့ တိရစ္ဆာန် 
ဆိုးဆေးတွေကိုရေ၊ ဝိုင်တို့နဲ့

38
00:01:51,576 --> 00:01:53,046
ပေါင်းစပ်ပြီး လုပ်ခဲ့ပေမဲ့

39
00:01:53,046 --> 00:01:55,519
ရေက သတ္တု ခဲစာလုံးကို မကပ်တာကြောင့်

40
00:01:55,519 --> 00:02:00,144
ပုံနှိပ်စက် အသုံးပြုမှုက ဆီအခြေခံ 
မင်အတွက် အပြောင်းအလဲတစ်ခု လိုအပ်ခဲ့တယ်။

41
00:02:00,144 --> 00:02:03,513
ပုံနှိပ်တိုက်တွေဟာ မီးခွက် ကျပ်ခိုး၊ 
ထင်းရှူးဆီနဲ့ သစ်ကြားဆီ အရောနဲ့

42
00:02:03,513 --> 00:02:04,395
လုပ်ထားတဲ့

43
00:02:04,395 --> 00:02:06,138
မင်အမည်းကို အသုံးပြုခဲ့ကြတယ်။

44
00:02:06,138 --> 00:02:08,236
စာလုံးပုံစံ အရွယ်နဲ့ ခဲစာလုံးကရော။

45
00:02:08,236 --> 00:02:12,577
အစောဆုံး ရွှေ့သုံးနိုင်တဲ့ ခဲစာလုံးအပိုင်း
တွေဟာ ခဲသတ္တုစပ် အတုံးတွေရဲ့ အစွန်းတွေမှာ

46
00:02:12,577 --> 00:02:16,673
ပုံလောင်းထားတဲ့ ပြောင်းပြန် 
အက္ခရာတွေနဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတယ်။

47
00:02:16,673 --> 00:02:19,147
ဒါတွေက လက်လုပ်ဖြစ်ပြီး စျေးကြီးတယ်။

48
00:02:19,147 --> 00:02:22,865
ဒီမိုတွေကို ထွင်းထုတဲ့ လူတွေအတိုင်း
ပုံစံတွေက ကွဲပြားတယ်။

49
00:02:22,865 --> 00:02:27,151
အမြောက်အမြား ထုတ်လုပ်ခြင်းနဲ့
နားလည်လွယ်တဲ့ စာစီစာရိုက် စနစ်တစ်ခု

50
00:02:27,151 --> 00:02:30,830
ဖန်တီးခြင်း မတိုင်မီအထိတော့
စံသတ်မှတ်ခြင်းက တကယ် မဖြစ်နိုင်စရာပါ။

51
00:02:30,830 --> 00:02:36,230
ဟန်ပုံစံအတွက်ကတော့ ရင်းနှီးနေတဲ့
Times Roman အပါအဝင် အခြား ထောင်ချီတဲ့

52
00:02:36,230 --> 00:02:38,610
စာလုံးတွေကိုဖြစ်စေတဲ့ ရိုမန် စာလုံးတွေကို

53
00:02:38,610 --> 00:02:41,248
တီထွင်တာအတွက် Nicolas Jenson 
ကို ကျေးဇူးတင်နိုင်ပါတယ်။

54
00:02:41,248 --> 00:02:44,013
တစ်စုံတစ်ခုက ဒါအားလုံးကို အတူတူ
တွဲထားဖို့လိုခဲ့တယ်။

55
00:02:44,013 --> 00:02:46,399
၁၅ ရာစု နှောင်းပိုင်း ရောက်မှ

56
00:02:46,399 --> 00:02:48,732
သစ်သား(သို့) စက္ကူချပ်တွေပါတဲ့

57
00:02:48,732 --> 00:02:51,045
အဖုံးတွေက အတူတူ ကပ်ပေးခဲ့တယ်။

58
00:02:51,045 --> 00:02:54,698
နောက်ဆုံး ဒါတွေကို ကြိုး 
အမျှင် ကပ်ပြားနဲ့ အစားထိုးခဲ့တယ်။

59
00:02:54,698 --> 00:02:59,482
၁၇ ရာမှာ အဆင့်မြင့် စာအုပ်ဖုံးတွေအတွက် 
မူလက ရည်ရွယ်ခဲ့ပေမဲ့

60
00:02:59,482 --> 00:03:02,947
နောက်တော့ စျေးသက်သာတဲ့ ရွေးချယ်မှု
တစ်ခုအဖြစ်နဲ့ပါ။

61
00:03:02,947 --> 00:03:06,550
ယနေ့ အများအပြား ထုတ်တဲ့ အဖုံးသရုပ်ဖော်တွေက
စျေးကွက် ကိရိယာတွေ ဖြစ်နေပေမဲ့

62
00:03:06,550 --> 00:03:10,304
အစောပိုင်း စာအုပ်တွေရဲ့ အဖုံး ဒီဇိုင်းတွေက
အစီအစဉ်ကျဖို့ လုပ်တာပါ။

63
00:03:10,304 --> 00:03:12,839
အနှောင့်တွေမှာတောင် သမိုင်းတစ်ခုရှိတယ်။

64
00:03:12,839 --> 00:03:16,406
ကနဦးက ဒါတွေကို အလှရသအရ အရေးပါခဲ့တယ်။

65
00:03:16,406 --> 00:03:19,743
အစောဆုံး အနှောင့်တွေက 
လုံးချောဖြစ်တာထက် ပြားနေတယ်။

66
00:03:19,743 --> 00:03:22,516
အပြား ပုံစံက စာအုပ်ကို
စားပွဲတစ်လုံးပေါ်မှာ အလွယ်တကူ

67
00:03:22,516 --> 00:03:25,522
တင်ထားလာနိုင်ခြင်းက
စာအုပ်တွေကို ဖတ်ရ ပိုလွယ်စေတယ်။

68
00:03:25,522 --> 00:03:30,453
ဒါပေမဲ့ ဒီအနှောင့်တွေဟာ သာမန် သုံးမှုရဲ့ 
ဖိတာတွေကြောင့် ပျက်စီးလွယ်တယ်။

69
00:03:30,453 --> 00:03:32,580
လုံးချော ပုံစံက ဒီပြဿနာကို ဖြေရှင်းပေးတယ်။

70
00:03:32,580 --> 00:03:34,555
ဒါပေမဲ့ စာအုပ်က ၎င်းဘာသာ ပိတ်သွားတာလို

71
00:03:34,555 --> 00:03:37,389
ပြဿနာသစ်တွေတော့ ပေါ်လာတယ်။

72
00:03:37,389 --> 00:03:39,363
ဒါပေမဲ့ ပြောင်းလွယ်မှုက 
ပိုအရေးပါခဲ့တယ်။

73
00:03:39,363 --> 00:03:41,609
အထူးသဖြင့် အလုပ်များတဲ့ စာဖတ်သူအတွက်ပေါ့။

74
00:03:41,609 --> 00:03:45,266
စာအုပ်က တိုးတက်ပြောင်းလဲလာပြီး
ချုပ်ထားတဲ့ စာတွေကို စခရင်ပြားတွေ၊

75
00:03:45,266 --> 00:03:47,855
လျှပ်စစ်မင်တွနဲ့ အစားထိုးလာကြတော့

76
00:03:47,855 --> 00:03:50,953
ဒီအရာဝတ္ထုတွေ၊ ဖိုင်တွေက
တကယ့် စာအုပ်တွေလား။

77
00:03:50,953 --> 00:03:52,626
အဖုံးထိတွေ့မှု(သို့) စာရွက်အနံ့က

78
00:03:52,626 --> 00:03:55,738
အတွေ့အကြုံအတွက် အရေးပါတဲ့
တစ်ခုခုကို ဖြည့်ပေးလား။

79
00:03:55,738 --> 00:03:58,837
ဒါမှမဟုတ် ၎င်းတို့ရဲ့တင်ပြပုံက
ဘာဖြစ်နေနေ မှော်ဆန်မှုက

80
00:03:58,837 --> 00:04:01,018
စကားလုံးတွေ အတွင်းမှာပဲ
ရှင်သန်နေတာလား။