1
00:00:00,760 --> 00:00:02,600
Các hang động

2
00:00:04,560 --> 00:00:08,840
luôn có một lối mờ tối trong núi đá vôi
thu hút bạn vào.

3
00:00:09,800 --> 00:00:13,456
Khi bước qua ranh giới
giữa ánh sáng và bóng tối,

4
00:00:13,480 --> 00:00:16,015
bạn sẽ bước vào một thế giới bí mật --

5
00:00:16,030 --> 00:00:20,840
nơi của bóng tối, mùi hơi đất, sự yên tĩnh

6
00:00:22,800 --> 00:00:24,136
Từ xưa ở châu Âu,

7
00:00:24,150 --> 00:00:26,830
người cổ đại từng khám phá thế giới này

8
00:00:26,980 --> 00:00:28,400
Như để minh chứng,

9
00:00:28,400 --> 00:00:32,066
họ đã để lại những bức điêu khắc 
lẫn những bức vẽ kỳ bí,

10
00:00:32,066 --> 00:00:39,235
như bức vẽ về con người, các hình tam giác
và đường ziczac ở Ojo Guareña, Spain.

11
00:00:39,845 --> 00:00:43,030
Giờ thì bạn đang chung đường 
với những danh họa thời kì đầu

12
00:00:43,030 --> 00:00:46,380
Và trong thế giới kì lạ này,
nơi thuộc về thế giới bên kia,

13
00:00:46,470 --> 00:00:47,600
bạn có thể tưởng tượng

14
00:00:47,624 --> 00:00:53,070
rằng bạn đang nghe thấy tiếng đôi giày da
bước nhẹ trên mặt đất mềm

15
00:00:53,070 --> 00:00:56,230
hoặc rằng bạn nhìn thấy ánh đuốc
lập lòe phía trước khúc quanh

16
00:00:57,700 --> 00:00:59,370
Khi tôi ở trong hang,

17
00:00:59,370 --> 00:01:04,486
tôi thường tự hỏi điều gì 
khiến họ vào sâu như vậy

18
00:01:04,486 --> 00:01:08,316
bất chấp nguy hiểm
lối đi hẹp chỉ để lưu lại dấu vết

19
00:01:08,316 --> 00:01:09,536
Trong clip này,

20
00:01:09,980 --> 00:01:13,026
đây là một nửa km, khoảng 1/3 dặm
dưới mặt đất,

21
00:01:13,390 --> 00:01:15,420
trong một hang ở Cudon, Tây Ban Nha,

22
00:01:15,420 --> 00:01:18,156
chúng tôi đã tìm thấy
nhiều bức vẽ màu đỏ trên trần hang

23
00:01:18,156 --> 00:01:20,076
phần mà trước đây chưa được thăm dò.

24
00:01:20,076 --> 00:01:24,206
chúng tôi phải trườn kiểu quân đội

25
00:01:24,230 --> 00:01:28,550
cuối cùng đến một điểm thấp nhất của trần hang

26
00:01:28,550 --> 00:01:30,866
nơi mà chồng tôi và Dylan, một nhíêp ảnh gia của dự án

27
00:01:30,874 --> 00:01:34,700
không thể nào điều chỉnh camera
để quay thêm nữa.

28
00:01:34,700 --> 00:01:36,766
Khi anh ấy quay phim tôi,

29
00:01:36,796 --> 00:01:37,796
chỉ với ngọn đèn
tôi lần theo dấu của bức vẽ màu đỏ

30
00:01:40,026 --> 00:01:43,616
và một điểm sáng của máy quay
thứ chúng tôi giữ khi gặp trường hợp đặc biệt

31
00:01:45,745 --> 00:01:47,749
Nửa km dưới mặt đất.

32
00:01:48,623 --> 00:01:50,034
Thật không thể đùa

33
00:01:50,034 --> 00:01:53,460
Người ta đang làm gì dưới đó 
với một cây đuốc hay một cái đèn đá?

34
00:01:53,530 --> 00:01:55,736
(cười)

35
00:01:55,750 --> 00:01:57,216
Ý tôi là, tôi
nó đúng?

36
00:01:57,240 --> 00:02:00,766
Nhưng mà bạn biết đấy,


37
00:02:00,870 --> 00:02:03,760
Đây là câu hỏi tôi đang giải đáp
trong nghiên cứu của mình.

38
00:02:04,560 --> 00:02:07,026
Tôi nghiên cứu một số
nghệ thuật cổ trên thế giới.

39
00:02:07,026 --> 00:02:09,960
Nó được tạo ra bởi
những họa sĩ đầu tiên của châu Âu,

40
00:02:11,480 --> 00:02:12,696
khoảng 10,000
40,000 năm

41
00:02:12,720 --> 00:02:15,666
Và vấn đề là,,

42
00:02:15,666 --> 00:02:17,143
tôi nghiên cứu
không vì nó đẹp

43
00:02:17,520 --> 00:02:21,496
mặc dù chúng thật sự như vậy.

44
00:02:21,520 --> 00:02:26,456
Nhưng điều khiến tôi thấy thú vị
đó là sự phát triển của tư duy hiện đại,

45
00:02:26,480 --> 00:02:28,600
tiến hóa của óc sáng tạo,
trí tưởngtượng, suy nghĩ trừu tượng.

46
00:02:30,720 --> 00:02:34,856
về ý nghĩa của loài người.

47
00:02:34,856 --> 00:02:38,036
Trong khi tất cả loài vật giao tiếp 
bằng cách này hay cách khác,

48
00:02:38,036 --> 00:02:40,470
chỉ loài người đưa giao tiếp
lên một cấp độ khác.

49
00:02:40,480 --> 00:02:43,176
Tham vọng, khả năng chia sẻ,
và cộng tác của chúng ta

50
00:02:43,200 --> 00:02:47,836
đã là một phần to lớn
trong sự thành công của chúng ta.

51
00:02:47,836 --> 00:02:52,056
Thế giới hiện đại của chúng ta dựa trên
hệ thống chia sẻ thông tin toàn cầu

52
00:02:52,080 --> 00:02:56,080
phần lớn là do
khả năng giao tiếp của chúng ta tạo nên

53
00:02:56,520 --> 00:02:57,356
sử dụng đồ họa
hoặc văn bản

54
00:02:57,440 --> 00:03:00,336
mặc dù,

55
00:03:00,360 --> 00:03:03,190
chúng ta vẫn đang xây dựng trên 
những thành tựu trí óc

56
00:03:03,190 --> 00:03:07,840
mà đã có trước chúng ta từ rất lâu

57
00:03:08,760 --> 00:03:11,136
nó dễ quên rằng những khả năng này
chưa hề tồn tại.

58
00:03:11,160 --> 00:03:13,736
Đó là một trong những điều
làm tôi hứng thú

59
00:03:13,760 --> 00:03:17,856
khi nghiên cứu kỹ về lịch sử của chúng ta

60
00:03:17,880 --> 00:03:20,336
Những người không 
kế thừa được gì từ thế hệ trước.

61
00:03:20,360 --> 00:03:23,256
Chính họ đã là những điều đó

62
00:03:23,280 --> 00:03:25,176
Con số đáng ngạc nhiên về
các phát minh quan trọng

63
00:03:25,200 --> 00:03:29,880
đến từ thời xa xưa,

64
00:03:30,680 --> 00:03:32,856
Điều tôi muốn nói hôm nay là
phát minh về giao tiếp đồ họa

65
00:03:32,880 --> 00:03:36,256
Có 3 dạng giao tiếp chính,

66
00:03:36,280 --> 00:03:38,576
Nói, cử chỉ-giống như ngôn ngữ kí hiệu,

67
00:03:38,600 --> 00:03:42,256
và truyền thông đồ họa

68
00:03:42,280 --> 00:03:46,216
Lời nói và cử chỉ là do tạo hóa

69
00:03:46,240 --> 00:03:50,176
Nó yêu cầu sự kết nối gần để thông tin
được gửi và nhận.

70
00:03:50,200 --> 00:03:54,176
Và sau đó thì chúng qua đi mãi mãi.

71
00:03:54,200 --> 00:03:58,176
Ngược lại, giao tiếp đồ họa, 
tách riêng với mối quan hệ đó.

72
00:03:58,200 --> 00:04:01,056
Ngay từ đầu nó đã trở nên có khả năng

73
00:04:01,080 --> 00:04:04,600
để truyền đạt và lưu giữ thông tin

74
00:04:04,600 --> 00:04:06,576
vượt khỏi thời khắc
không gian, thời gian.

75
00:04:06,600 --> 00:04:09,516
Châu Âu là 
một trong những nơi đầu tiên

76
00:04:09,520 --> 00:04:13,560
chúng tôi nhìn thấy
những hình vẽ thường xuyên xuất hiện

77
00:04:13,990 --> 00:04:16,776
trong hang động, vỏ đá và cả ở
những nơi lộ thiên.

78
00:04:16,800 --> 00:04:19,776
Nhưng đây không phải là châu Âu mà
chúng ta biết hôm nay

79
00:04:19,800 --> 00:04:21,776
đây là thế giới bị thống trị bởi
những khối băng

80
00:04:21,800 --> 00:04:25,056
cao từ 3 đến 4 km,

81
00:04:25,080 --> 00:04:27,120
cuốn đi các đồng cỏ
và lãnh nguyên băng giá

82
00:04:28,080 --> 00:04:29,376
Đây là kỉ băng hà.

83
00:04:29,400 --> 00:04:34,696
Khoảng cuối thế kỉ trước,

84
00:04:34,720 --> 00:04:39,096
hơn 350 mặt đá nghệ thuật thời kỉ băng hà
đã được tìm thấy qua các lục địa,

85
00:04:39,120 --> 00:04:42,240
được trang trí bởi hình thù động vật
biểu tượng và con người từng thời kỳ,

86
00:04:42,240 --> 00:04:44,660
giống những hình được khắc ở
Grotta dell'Addaura ,Sicily.

87
00:04:44,660 --> 00:04:48,246
Chúng cung cấp cho chúng ta
một cái nhìn hiếm hoi

88
00:04:49,840 --> 00:04:51,216
về thế giới sáng tạo và tưởng tượng
của những họa sĩ đầu tiên

89
00:04:51,240 --> 00:04:54,640
Từ những khám phá của họ,

90
00:04:55,200 --> 00:04:57,760
Động vật là đề tài nghiên cứu chính

91
00:04:58,400 --> 00:05:01,680
như ngựa đen của Cullalvera, Tây Ban Nha

92
00:05:02,440 --> 00:05:08,200
hay con bò rừng màu tím
tuyệt vời này từ La Pasiega.

93
00:05:08,200 --> 00:05:09,880
Nhưng với tôi đó là những hình trừu tượng
như kí hiệu hình học,

94
00:05:11,240 --> 00:05:13,536
điều khiến
tôi nghiên cứu nghệ thuật

95
00:05:13,560 --> 00:05:18,056
Điều thú vị ở hầu hết các mặt đá

96
00:05:18,080 --> 00:05:21,256
là kí hiệu hình học chiếm nhiều hơn
hình động vật và con người.

97
00:05:21,280 --> 00:05:25,256
Nhưng khi tôi bắt đầu trên lĩnh vực
này vào năm 2007,

98
00:05:25,280 --> 00:05:26,616
không một danh sách nào cho biết
có bao nhiêu hình vẽ

99
00:05:26,640 --> 00:05:29,520
và cũng không có ý nghĩa nào rõ ràng

100
00:05:32,120 --> 00:05:35,216
hay một bằng chứng nào cho thấy chúng đã
xuất hiện cùng lúc.

101
00:05:35,240 --> 00:05:37,336
trước khi đi vào vấn đề,

102
00:05:37,360 --> 00:05:41,256
bước đầu tiên là tôi sưu tập dữ liệu

103
00:05:41,280 --> 00:05:44,856
các kí hiệu hình học
từ các mặt đá.

104
00:05:44,880 --> 00:05:47,176
khó khăn là khi tài liệu
về các mặt đá được cung cấp

105
00:05:47,200 --> 00:05:50,856
luôn có những mặt
chứa nhiều hình vẽ động vật,

106
00:05:50,880 --> 00:05:53,136
chúng chiếm một
số lượng lớn, không rõ nguồn gốc

107
00:05:53,160 --> 00:05:56,496
không có nhiều sự mô tả
hay chi tiết

108
00:05:56,520 --> 00:05:59,936
Một trong số chúng đã không được 
biết đến hơn nửa thế kỉ.

109
00:05:59,960 --> 00:06:01,816
Đây là mục tiêu 
nghiên cứu của tôi

110
00:06:01,840 --> 00:06:07,056
Trong khoảng thời gian hai năm

111
00:06:07,080 --> 00:06:11,056
tôi và chồng tôi, Dylan
đã dành ra hơn 300h dưới lòng đất,

112
00:06:11,080 --> 00:06:14,016
trèo, bò và trườn khoảng
52 mặt

113
00:06:14,040 --> 00:06:15,896
ở Pháp, Tây Ban Nha
Bồ Đào Nha và Sicily

114
00:06:15,920 --> 00:06:22,656
Và thật sự rất xứng đáng.

115
00:06:22,680 --> 00:06:25,496
Chúng tôi đã tìm ra nhiều kí hiệu 
hình học mới trên khoảng 75% mặt đá

116
00:06:25,520 --> 00:06:28,696
Đây là sự chính xác 
mà chúng tôi đang cần

117
00:06:28,720 --> 00:06:31,296
nếu muốn trả lời
những câu hỏi lớn kia.

118
00:06:31,320 --> 00:06:35,936
Hãy bắt đầu trả lời chúng.

119
00:06:35,960 --> 00:06:37,776
Trừ những cái không liên quan
chỉ có 32 kí hiệu hình học

120
00:06:37,800 --> 00:06:43,280
Chỉ 32 kí hiệu

121
00:06:43,720 --> 00:06:46,296
trải qua 30,000 năm
và rải khắp châu Âu,

122
00:06:46,320 --> 00:06:48,776
Đó là một con số khá nhỏ.

123
00:06:48,800 --> 00:06:51,216
Nếu đây là những nét chữ,
sự trang trí ngẫu nhiên

124
00:06:51,240 --> 00:06:53,656
chúng tôi mong được thấy
nhiều những biến thể,

125
00:06:53,680 --> 00:06:56,120
nhưng chúng lại là những 
kí hiệu giống nhau

126
00:06:56,920 --> 00:07:00,816
lặp lại cả về thời gian lẫn không gian

127
00:07:00,840 --> 00:07:03,176
Một vài kí hiệu rời ra
trước khi thực sự biến mất

128
00:07:03,200 --> 00:07:08,816
trong khi những kí hiệu khác
là các phát minh sau

129
00:07:08,840 --> 00:07:13,136
Khoảng 65% các kí hiệu này
được dùng hầu như trong thời gian trước

130
00:07:13,160 --> 00:07:15,303
như đường kẻ, hình chữ nhật, tam giác
trái xoan và hình tròn


131
00:07:15,327 --> 00:07:19,256
chúng ta có thể thấy trên màn hình đây
từ thời cổ đại

132
00:07:19,280 --> 00:07:22,496
ở độ cao 10000 năm của dãy núi Pyrenees

133
00:07:22,520 --> 00:07:25,496
những kí hiệu nối nhau
cả hàng ngàn ki lô met

134
00:07:25,520 --> 00:07:27,936
những kí hiệu khác
chỉ giới hạn trong vài khuôn mẫu

135
00:07:27,960 --> 00:07:30,136
một số thì giới hạn trong vùng lẻ

136
00:07:30,160 --> 00:07:32,376
như ta thấy ở đây
các hình tam giác bị chia ra

137
00:07:32,400 --> 00:07:34,456
nó chỉ được tìm thấy ở phía bắc
Tây Ban Nha

138
00:07:34,480 --> 00:07:36,800
và một số nhà nghiên cứu đã suy đoán

139
00:07:37,880 --> 00:07:39,256
có thể là vài loại ký hiệu
của gia đình hoặc bộ tộc

140
00:07:39,280 --> 00:07:42,696
Trên một mặt ghi chú,

141
00:07:42,720 --> 00:07:47,296
có sự giống nhau đến ngạc nhiên
của nghệ thuật đá thời xưa

142
00:07:47,320 --> 00:07:51,616
trên tất cả các nước
từ Pháp, Tây Ban Nha đến In-đô và Úc

143
00:07:51,640 --> 00:07:54,616
nhiều kí hiệu giống nhau xuất hiện
ở những nơi bao la như thế

144
00:07:54,640 --> 00:07:57,496
đặc biệt trong khoảng
30,000 đến 40,000 năm,

145
00:07:57,520 --> 00:08:02,376
nó bắt đầu có vẻ gia tăng

146
00:08:02,400 --> 00:08:05,016
phát minh này đã vạch ra
điểm gốc chung ở Châu Phi

147
00:08:05,040 --> 00:08:06,856
tôi e rằng
nó là chủ đề trong tương lai

148
00:08:06,880 --> 00:08:07,880
trở lại với vấn đề

149
00:08:07,880 --> 00:08:10,880
không có nghi ngờ gì về ý nghĩa của
những ký hiệu này với người tạo ra nó

150
00:08:10,880 --> 00:08:13,696

như những bức trạm nổi 25,000 năm

151
00:08:13,720 --> 00:08:16,336
của La Roque de Venasque nước Pháp này

152
00:08:16,360 --> 00:08:20,760
chúng ta có thể không hiểu chúng nghĩa gì
nhưng người trong thời đó chắc chắn hiểu.

153
00:08:21,760 --> 00:08:27,816
Việc lặp lại của những ký hiệu giống nhau
và tại nhiều nơi, lâu dần

154
00:08:27,840 --> 00:08:31,320
cho chúng ta biết rằng các họa sĩ
đã tạo nên những lựa chọn có chủ ý

155
00:08:31,800 --> 00:08:34,176
nếu chúng ta nói đến những mẫu hình học,

156
00:08:34,200 --> 00:08:38,936
với những ý nghĩa đặc trưng, phù hợp với
văn hóa và đã được thỏa hiệp,

157
00:08:38,960 --> 00:08:40,616
hơn là chúng ta nhìn nhận rất tốt

158
00:08:40,640 --> 00:08:45,176
về một trong những hệ thống cổ nhất
của giao tiếp tạo hình trên thế giới.

159
00:08:45,200 --> 00:08:47,096
tôi vẫn chưa nói đến chữ viết.

160
00:08:47,120 --> 00:08:49,456
về mặt này thì vẫn chư có đủ các ký tự

161
00:08:49,480 --> 00:08:52,336
để miêu tả hết những từ ngữ
có trong ngôn ngữ nói,

162
00:08:52,360 --> 00:08:55,176
một vật mà là điều kiện cần thiết cho
toàn hệ thống chữ viết

163
00:08:55,200 --> 00:08:57,576
và ta không thấy các dấu hiệu
lặp lại thường xuyên

164
00:08:57,600 --> 00:09:00,256
để đưa ra giả thuyết
chúng là một mảng của bảng chữ cái.

165
00:09:00,280 --> 00:09:03,096
Nhưng điều chúng tôi nghiên cứu
là điều chỉ xảy ra một lần.

166
00:09:03,120 --> 00:09:07,696
như bức pano ở La Pasiege Tây Ban Nha này
được biết như là "bảng khắc"

167
00:09:07,720 --> 00:09:10,256
với sự đối xứng phía bên trái,

168
00:09:10,280 --> 00:09:13,496
những sự trình bày cách điệu của
đôi bàn tay ở giữa,

169
00:09:13,520 --> 00:09:15,840
và trông giống hình ngoặc vuông
bên phía tay phải

170
00:09:17,080 --> 00:09:19,936
Những hệ thống cổ nhất của
giao tiếp tạo hình trên thế giới

171
00:09:19,960 --> 00:09:24,896
chữ nêm người Xu me, tượng hình của Ai Cập
chữ in của người Trung Hoa cổ

172
00:09:24,920 --> 00:09:28,496
tất cả hiện ra khoảng
4 và 5 ngàn năm về trước

173
00:09:28,520 --> 00:09:31,656
mỗi loại tồn tại trong hệ thống cổ
đầu tiên

174
00:09:31,680 --> 00:09:35,216
đã tạo nên các loại dấu,
và các lối chữ hình vẻ,

175
00:09:35,240 --> 00:09:37,616
thời mà ngữ nghĩa và hình ảnh
tương đồng nhau.

176
00:09:37,640 --> 00:09:41,856
Như một bức vẽ về con chim thì thực sự
miêu tả về lòai vật.

177
00:09:41,880 --> 00:09:46,616
sau đó chúng ta thấy những lối chữ hình vẽ
đã được cách điệu hơn,

178
00:09:46,640 --> 00:09:48,976
cho đến khi tất cả các ký tự
đều không thể nhận ra

179
00:09:49,000 --> 00:09:52,016
chúng ta cũng bắt đầu nhận ra
nhiều biểu tượng đã được tạo ra

180
00:09:52,040 --> 00:09:54,936
đễ diễn tả tất cả những từ bị bỏ sót
trong ngôn ngữ

181
00:09:54,960 --> 00:09:57,080
như là đại từ, trạng ngữ và tính từ.

182
00:09:58,160 --> 00:09:59,696
Để biết tất cả những thứ đó,

183
00:09:59,720 --> 00:10:03,576
không chắc chắn rằng
các ký hiệu hình học đến từ Châu Âu cổ đại

184
00:10:03,600 --> 00:10:06,296
thực sự là các chữ viết trừu tượng.

185
00:10:06,320 --> 00:10:08,536
Mà là, điều đó giống như

186
00:10:08,560 --> 00:10:12,536
cái họa sĩ cổ đang tạo ra các dấu đếm,

187
00:10:12,560 --> 00:10:16,576
như là những đường kẻ dọc
của Riparo di Za MInic ở Sicily này,

188
00:10:16,600 --> 00:10:19,216
khi tạo ra các tượng trưng được
cách điệu hóa

189
00:10:19,240 --> 00:10:21,736
những vật từ thế giới xung quanh họ.

190
00:10:21,760 --> 00:10:24,376
có thể là các ký hiệu của vũ khí
hay nhà cửa?

191
00:10:24,400 --> 00:10:28,536
hoặc và các vật thể trên trời
như là các chòm sao?

192
00:10:28,560 --> 00:10:33,176
thậm chí là các con sông, ngọn núi,
rừng cây hay là cảnh đẹp,

193
00:10:33,200 --> 00:10:37,576
có thể là hình lông chim màu đen được
bao quanh bởi những hình chuông lạ này

194
00:10:37,600 --> 00:10:40,176
đến từ vùng EI Castillo ở Tây Ban Nha

195
00:10:40,200 --> 00:10:43,496
thuật ngữ penniform có nghĩa"dáng lông vũ"
trong tiếng Latin,

196
00:10:43,520 --> 00:10:47,360
nhưng nó thật sự là sự miêu tả về thực vật
hoặc là cái cây?

197
00:10:47,720 --> 00:10:50,696
một số nhà nghiên cứu đã đặt ra
một vài câu hỏi

198
00:10:50,720 --> 00:10:53,616
về những ký tự chắn chắn
ở những vùng đặc trưng,

199
00:10:53,640 --> 00:10:58,536
nhưng tôi tin đã tới lúc để thăm dò lại
toàn bộ kiểu ký tự này.


200
00:10:58,560 --> 00:11:00,296
Dĩ nhiên, sự châm biếm về loại đó

201
00:11:00,320 --> 00:11:04,616
là đã phân loại những ký hiệu đó
thành những phạm trù đơn lẻ,

202
00:11:04,640 --> 00:11:08,136
tôi có cảm giác rằng bước tiếp theo 
là phân chia nó thành những mảng nhỏ

203
00:11:08,160 --> 00:11:12,416
như những loại khác nhau của hình tượng
được nhận định và chia ra.

204
00:11:12,440 --> 00:11:13,656
Đừng hiểu lầm ý của tôi,

205
00:11:13,680 --> 00:11:16,296
Sự sáng tạo gần đây của chữ viết

206
00:11:16,320 --> 00:11:18,936
là một kỳ công ấn tượng
trong chính điều kiện của nó.

207
00:11:18,960 --> 00:11:20,416
Nhưng điều quan trọng cần nhớ

208
00:11:20,440 --> 00:11:23,736
là hệ thống chữ viết trước đây
không phải đến từ chân không.

209
00:11:23,760 --> 00:11:25,736
Và thậm chí là 5,000 năm về trước

210
00:11:25,760 --> 00:11:29,096
con người đã xây dựng
nhứng thứ cổ hơn thế nữa,

211
00:11:29,120 --> 00:11:32,856
với nguồn gốc của nó trải dài
lên cả 10 ngàn năm


212
00:11:32,880 --> 00:11:36,976
đến những ký hiệu hình học của
thời Châu Âu cổ đại và xa hơn thế

213
00:11:37,000 --> 00:11:40,296
đến những điểm, vực thẳm
trong lịch sử chung của chúng ta,

214
00:11:40,320 --> 00:11:44,376
khi một người nào đó có ý nghĩ đầu tiên
tạo ra dấu đồ thị

215
00:11:44,400 --> 00:11:47,336
và thay đổi vĩnh viễn về bản chất
cách chúng ta giao tiếp.


216
00:11:47,360 --> 00:11:48,576
Cảm ơn.

217
00:11:48,600 --> 00:11:52,040
(vỗ tay)