1
00:00:03,034 --> 00:00:06,541
Dorastałem z identycznym
bratem bliźniakiem.

2
00:00:06,541 --> 00:00:09,708
Był niezwykle kochającym bratem.

3
00:00:09,708 --> 00:00:14,115
Życie bliźniaka to szkoła

4
00:00:14,115 --> 00:00:16,730
w wyczuwaniu faworyzowania.

5
00:00:16,730 --> 00:00:22,500
Gdy jego ciastko było choć trochę większe,
zaczynałem zadawać pytania.

6
00:00:22,500 --> 00:00:26,920
A, jak widać, nie głodowałem.

7
00:00:26,929 --> 00:00:28,955
(Śmiech)

8
00:00:28,955 --> 00:00:34,403
Gdy zostałem psychologiem, zacząłem
dostrzegać inny rodzaj faworyzowania:

9
00:00:34,403 --> 00:00:40,283
zauważyłem, że o wiele bardziej 
szanujemy ciało niż psychikę.

10
00:00:40,283 --> 00:00:46,340
Spędziłem 9 lat na uniwersytecie, 
pracując nad doktoratem z psychologii,

11
00:00:46,340 --> 00:00:50,760
ale nie uwierzycie, jak wiele osób
na widok mojej wizytówki mówi:

12
00:00:50,768 --> 00:00:55,304
"O, psycholog! Taki niby-lekarz",

13
00:00:55,304 --> 00:00:57,821
jakby to właśnie widniało na wizytówce.

14
00:00:57,821 --> 00:00:58,972
(Śmiech)

15
00:00:58,972 --> 00:01:01,612
[dr Guy Winch (niby-lekarz). 
Co za rozczarowanie]

16
00:01:03,372 --> 00:01:08,935
Przejawy faworyzowania ciała 
nad umysłem widzę wszędzie.

17
00:01:09,535 --> 00:01:11,409
Ostatnio byłem u znajomych.

18
00:01:11,409 --> 00:01:14,209
Ich pięcioletni syn szykował się do snu.

19
00:01:14,209 --> 00:01:17,982
Mył zęby, stojąc na stołku przy umywalce.

20
00:01:17,982 --> 00:01:21,661
Poślizgnął się i, upadając, 
zadrasnął nogę o stołek.

21
00:01:21,661 --> 00:01:24,397
Popłakał przez minutę,
ale potem się podniósł,

22
00:01:24,397 --> 00:01:31,543
stanął na stołku i sięgnął 
po pudełko z bandażem.

23
00:01:31,543 --> 00:01:35,392
Dzieciak ledwie potrafił zawiązać buty,

24
00:01:35,392 --> 00:01:39,590
ale wie, że należy opatrzyć ranę,
żeby nie wdała się infekcja

25
00:01:39,590 --> 00:01:43,425
i że trzeba dbać o zęby,
myjąc je dwa razy dziennie.

26
00:01:43,425 --> 00:01:46,369
Wszyscy wiemy, jak dbać o zdrowie fizyczne

27
00:01:46,369 --> 00:01:48,908
i jak dbać o zęby, prawda?

28
00:01:48,908 --> 00:01:52,998
Wiemy to, odkąd skończyliśmy 5 lat.

29
00:01:52,998 --> 00:01:57,646
Ale co wiemy o dbaniu o psychikę?

30
00:01:57,646 --> 00:01:59,778
Nic.

31
00:01:59,778 --> 00:02:03,568
Czego uczymy dzieci 
o higienie emocjonalnej?

32
00:02:04,621 --> 00:02:06,257
Niczego.

33
00:02:06,767 --> 00:02:11,239
Jak to się dzieje, że więcej dbamy o zęby

34
00:02:11,239 --> 00:02:14,385
niż o umysł?

35
00:02:14,385 --> 00:02:18,682
Dlaczego zdrowie fizyczne
jest dla nas o wiele ważniejsze

36
00:02:18,682 --> 00:02:21,393
niż zdrowie psychiczne?

37
00:02:21,393 --> 00:02:26,719
Z powodów psychicznych,
częściej niż z fizycznych,

38
00:02:26,719 --> 00:02:31,483
odnosimy rany takie jak porażka, 
odrzucenie, samotność.

39
00:02:31,483 --> 00:02:34,055
One też mogą się pogorszyć, 
jeśli je zignorujemy,

40
00:02:34,055 --> 00:02:37,285
i mogą wpłynąć na nasze życie
w dramatyczny sposób.

41
00:02:37,285 --> 00:02:41,371
Choć są naukowo sprawdzone techniki

42
00:02:41,371 --> 00:02:45,740
leczenia tego typu ran,

43
00:02:45,740 --> 00:02:47,132
nie robimy tego.

44
00:02:47,132 --> 00:02:50,434
Nawet nie przyjdzie nam 
do głowy, że trzeba.

45
00:02:50,434 --> 00:02:54,947
"Jesteś przygnębiony? Otrząśnij się!
To wszystko jest w twojej głowie".

46
00:02:54,947 --> 00:02:58,215
Wyobrażacie sobie powiedzieć coś takiego
do kogoś ze złamaną nogą?

47
00:02:58,215 --> 00:03:01,479
"Rozchodź to! 
To wszytko jest w twojej nodze".

48
00:03:01,479 --> 00:03:03,448
(Śmiech)

49
00:03:03,448 --> 00:03:09,101
Najwyższa pora załatać dziurę
między zdrowiem psychicznym a fizycznym,

50
00:03:09,101 --> 00:03:12,197
i zacząć równo traktować,

51
00:03:12,197 --> 00:03:15,063
jak bliźniaków.

52
00:03:15,063 --> 00:03:18,709
Nota bene, mój brat
jest także psychologiem,

53
00:03:18,709 --> 00:03:21,897
czyli także niby-lekarzem.

54
00:03:21,897 --> 00:03:23,649
(Śmiech)

55
00:03:23,649 --> 00:03:25,704
Ale nie studiowaliśmy razem.

56
00:03:25,704 --> 00:03:29,845
Najtrudniejszą rzeczą w moim życiu

57
00:03:29,845 --> 00:03:32,831
była przeprowadzka do Nowego Jorku,

58
00:03:32,831 --> 00:03:35,817
aby zrobić doktorat z psychologii.

59
00:03:35,817 --> 00:03:38,803
Po raz pierwszy w życiu
byliśmy od siebie oddzieleni

60
00:03:38,803 --> 00:03:42,295
i ta separacja była ciężka dla nas obu.

61
00:03:42,295 --> 00:03:45,464
Ale podczas gdy brat został
wśród rodziny i przyjaciół,

62
00:03:45,464 --> 00:03:48,680
ja byłem sam w obcym kraju.

63
00:03:48,680 --> 00:03:50,146
Strasznie za sobą tęskniliśmy,

64
00:03:50,146 --> 00:03:53,243
ale rozmowy międzynarodowe
były wtedy bardzo drogie

65
00:03:53,243 --> 00:03:57,799
i mogliśmy sobie pozwolić
na pięć minut rozmowy tygodniowo.

66
00:03:57,799 --> 00:04:00,403
Gdy zbliżał się dzień naszych urodzin,

67
00:04:00,403 --> 00:04:02,840
pierwszych, które spędzaliśmy osobno,

68
00:04:02,840 --> 00:04:07,291
nonszalancko postanowiliśmy, że tego 
tygodnia porozmawiamy przez 10 minut.

69
00:04:07,291 --> 00:04:11,209
Cały ranek czekałem na telefon,
niecierpliwie chodząc po pokoju.

70
00:04:11,209 --> 00:04:17,692
Czekałem i czekałem, 
ale telefon nie zadzwonił.

71
00:04:17,692 --> 00:04:20,167
Biorąc pod uwagę różnicę w czasie,
pomyślałem:

72
00:04:20,167 --> 00:04:22,808
"Pewnie wyszedł z kolegami
i zadzwoni później".

73
00:04:22,808 --> 00:04:24,853
Nie było wtedy komórek.

74
00:04:24,853 --> 00:04:27,038
Ale nie zadzwonił.

75
00:04:27,038 --> 00:04:32,023
Zacząłem rozumieć, że przez moją 
10-miesięczną nieobecność

76
00:04:32,023 --> 00:04:35,833
on nie tęskni już za mną tak,
jak ja za nim.

77
00:04:35,833 --> 00:04:37,709
Wiedziałem, że zadzwoni nazajutrz,

78
00:04:37,709 --> 00:04:44,585
ale tamta noc była najsmutniejszą 
i najdłuższą nocą mojego życia.

79
00:04:44,585 --> 00:04:46,862
Obudziłem się rano.

80
00:04:46,862 --> 00:04:51,137
Spojrzałem na telefon i spostrzegłem, 
że poprzedniego dnia,

81
00:04:51,137 --> 00:04:54,613
chodząc niecierpliwie po pokoju,
strąciłem słuchawkę.

82
00:04:54,613 --> 00:04:56,506
Zszedłem niepewnie z łóżka,

83
00:04:56,506 --> 00:04:59,633
odłożyłem słuchawkę na miejsce
i po sekundzie telefon zadzwonił.

84
00:04:59,633 --> 00:05:03,606
I to był mój brat, nieźle wkurzony.

85
00:05:03,606 --> 00:05:05,528
(Śmiech)

86
00:05:05,528 --> 00:05:08,968
To była także najsmutniejsza 
i najdłuższa noc w jego życiu.

87
00:05:08,968 --> 00:05:11,560
Próbowałem wyjaśnić, 
co się stało, ale powiedział:

88
00:05:11,560 --> 00:05:14,588
"Nie rozumiem, 
skoro widziałeś, że nie dzwonię,

89
00:05:14,588 --> 00:05:19,399
dlaczego nie podniosłeś słuchawki 
i nie zadzwoniłeś do mnie?".

90
00:05:19,399 --> 00:05:23,544
Miał rację. Dlaczego nie zadzwoniłem?

91
00:05:23,544 --> 00:05:26,587
Nie umiałem wtedy odpowiedzieć
na to pytanie. Teraz umiem.

92
00:05:26,587 --> 00:05:31,642
Odpowiedź jest bardzo prosta: samotność.

93
00:05:31,642 --> 00:05:35,926
Samotność zadaje psychice 
bardzo głęboką ranę,

94
00:05:35,926 --> 00:05:39,883
która zniekształca postrzeganie 
i plącze nam myśli.

95
00:05:39,883 --> 00:05:45,522
Zaczynamy wierzyć, że obchodzimy innych 
mniej niż w rzeczywistości.

96
00:05:45,522 --> 00:05:48,352
Boimy się wyjść z inicjatywą,

97
00:05:48,352 --> 00:05:51,802
bo po co samemu wystawiać się 
na odrzucenie i złamanie serca,

98
00:05:51,802 --> 00:05:56,274
skoro nasze serce już cierpi ponad miarę?

99
00:05:56,274 --> 00:05:59,538
Wtedy czułem się okropnie samotny,

100
00:05:59,538 --> 00:06:04,039
ale nie zdawałem sobie z tego sprawy, 
bo całymi dniami otaczali mnie ludzie.

101
00:06:04,039 --> 00:06:08,274
Samotność to uczucie czysto subiektywne.

102
00:06:08,274 --> 00:06:12,669
Zależy całkowicie od tego, czy czujesz
emocjonalny i społeczny związek

103
00:06:12,669 --> 00:06:15,114
z ludźmi wokół, czy też nie.

104
00:06:15,114 --> 00:06:17,279
A ja nie czułem.

105
00:06:17,279 --> 00:06:23,363
Jest dużo badań nad samotnością. 
Dużo z nich jest przerażających.

106
00:06:23,363 --> 00:06:27,515
Samotność nie tylko 
unieszczęśliwia, ale także zabija.

107
00:06:27,515 --> 00:06:28,933
Nie żartuję!

108
00:06:28,933 --> 00:06:32,667
Chroniczna samotność zwiększa 
prawdopodobieństwo wczesnej śmierci

109
00:06:32,667 --> 00:06:36,658
o 14%.

110
00:06:36,658 --> 00:06:40,681
Podnosi ciśnienie i poziom cholesterolu.

111
00:06:40,681 --> 00:06:44,557
Osłabia także funkcjonowanie
systemu odpornościowego,

112
00:06:44,557 --> 00:06:48,808
zwiększając podatność
na różne choroby i infekcje.

113
00:06:48,808 --> 00:06:52,369
Naukowcy wywnioskowali,

114
00:06:52,369 --> 00:06:54,120
że chroniczna samotność

115
00:06:54,120 --> 00:06:59,961
zagraża zdrowiu i życiu
tak samo jak papierosy,

116
00:06:59,961 --> 00:07:05,033
tyle że na paczkach papierosów 
widnieje ostrzeżenie: "Palenie zabija",

117
00:07:05,033 --> 00:07:07,405
a na samotności nie.

118
00:07:07,405 --> 00:07:11,907
Dlatego trzeba na pierwszym miejscu
postawić zdrowie psychiczne,

119
00:07:11,907 --> 00:07:15,310
zacząć dbać o higienę emocjonalną.

120
00:07:15,310 --> 00:07:18,492
Bo nie da się leczyć ran psychicznych,

121
00:07:18,492 --> 00:07:22,152
jeśli nawet o nich nie wiemy.

122
00:07:22,153 --> 00:07:24,944
Samotność to nie jedyna psychiczna rana,

123
00:07:24,944 --> 00:07:28,412
która wykrzywia percepcją i oszukuje.

124
00:07:28,412 --> 00:07:31,818
Porażka też to robi.

125
00:07:31,818 --> 00:07:34,000
Raz odwiedziłem przedszkole,
gdzie zobaczyłem

126
00:07:34,000 --> 00:07:39,204
trójkę maluchów bawiących się
identycznymi plastikowymi zabawkami.

127
00:07:39,204 --> 00:07:43,904
Trzeba było przesunąć czerwony guzik,
żeby wyskoczył słodki piesio.

128
00:07:43,905 --> 00:07:48,555
Jedna dziewczynka próbowała przesunąć 
fioletowy guzik, potem go naciskała,

129
00:07:48,555 --> 00:07:52,917
a potem siadła i patrzyła 
na pudełko z drżącą buzią.

130
00:07:52,917 --> 00:07:56,104
Chłopiec obok niej obserwował sytuację,

131
00:07:56,104 --> 00:08:00,784
po czym odwrócił się do swojego pudełka
i rozpłakał się, nie dotykając go nawet.

132
00:08:00,784 --> 00:08:04,607
Druga dziewczynka próbowała,
co tylko przyszło jej do głowy,

133
00:08:04,607 --> 00:08:06,415
aż przesunęła czerwony guzik,

134
00:08:06,415 --> 00:08:10,532
słodki piesio wyskoczył,
a ona zapiszczała z radości.

135
00:08:10,532 --> 00:08:13,925
Trójka maluchów z identycznymi zabawkami,

136
00:08:13,925 --> 00:08:17,957
ale z bardzo różną reakcją na porażkę.

137
00:08:17,957 --> 00:08:22,278
Pierwsza dwójka potrafiłaby 
przesunąć czerwony guzik.

138
00:08:22,278 --> 00:08:25,590
Powstrzymał ich tylko własny mózg,

139
00:08:25,590 --> 00:08:29,920
który wmówił im, że nie potrafią.

140
00:08:29,920 --> 00:08:33,970
Dorośli też dają się tak manipulować.

141
00:08:33,970 --> 00:08:40,409
Każdy ma zestaw uczuć i wierzeń 
uruchamianych automatycznie,

142
00:08:40,409 --> 00:08:43,585
kiedy tylko doświadczymy 
frustracji lub porażki.

143
00:08:43,585 --> 00:08:46,704
Czy jesteście świadomi tego, 
jak wasz mózg reaguje na porażkę?

144
00:08:46,704 --> 00:08:48,033
Powinniście być.

145
00:08:48,033 --> 00:08:52,314
Bo kiedy mózg próbuje was przekonać,
że czegoś nie umiecie,

146
00:08:52,314 --> 00:08:53,963
a wy w to uwierzycie,

147
00:08:53,963 --> 00:08:57,261
to, podobnie jak ta dwójka maluchów,
poczujecie bezsilność

148
00:08:57,261 --> 00:09:00,859
i za wcześnie przestaniecie próbować
albo w ogóle nie zaczniecie.

149
00:09:00,859 --> 00:09:03,967
I jeszcze umocnicie się w przekonaniu, 
że wam się nie uda.

150
00:09:03,967 --> 00:09:08,585
Dlatego właśnie tylu ludzi 
funkcjonuje poniżej swoich możliwości.

151
00:09:08,585 --> 00:09:12,259
Gdzieś po drodze pojedyncza porażka

152
00:09:12,259 --> 00:09:15,889
przekonała ich, że im się nie uda,
a oni w to uwierzyli.

153
00:09:15,893 --> 00:09:21,966
Bardzo trudno zmienić 
raz zdobyte przekonanie.

154
00:09:21,966 --> 00:09:26,031
Doświadczyłem tej bolesnej lekcji 
jako nastolatek.

155
00:09:26,031 --> 00:09:29,200
Jechaliśmy nocą ciemną uliczką
z bratem i kolegami,

156
00:09:29,200 --> 00:09:31,012
gdy zatrzymał nas policyjny radiowóz.

157
00:09:31,012 --> 00:09:34,344
W pobliżu był napad
i szukali podejrzanych.

158
00:09:34,344 --> 00:09:38,287
Policjant podszedł do samochodu
i poświecił latarką na kierowcę,

159
00:09:38,287 --> 00:09:42,571
potem na mojego brata i na końcu na mnie.

160
00:09:42,571 --> 00:09:44,774
Zrobił wielkie oczy i powiedział:

161
00:09:44,774 --> 00:09:46,977
"Gdzieś cię już wcześniej widziałem".

162
00:09:46,977 --> 00:09:50,075
(Śmiech)

163
00:09:50,075 --> 00:09:53,796
Odpowiedziałem: "Na przednim siedzeniu".

164
00:09:53,796 --> 00:09:56,307
(Śmiech)

165
00:09:56,307 --> 00:09:58,813
Ale on tego nie zrozumiał,

166
00:09:58,813 --> 00:10:01,137
więc pomyślał, że jestem naćpany.

167
00:10:01,137 --> 00:10:02,271
(Śmiech)

168
00:10:02,271 --> 00:10:04,795
Wyciągnął mnie z wozu, przeszukał,

169
00:10:04,795 --> 00:10:06,800
zaprowadził do radiowozu

170
00:10:06,800 --> 00:10:10,085
i dopiero gdy zobaczył,
że nie byłem dotąd notowany,

171
00:10:10,085 --> 00:10:14,231
mogłem mu pokazać brata
bliźniaka na przednim siedzeniu.

172
00:10:14,231 --> 00:10:17,648
Nawet gdy odjeżdżaliśmy, było widać,

173
00:10:17,648 --> 00:10:22,654
że wciąż mnie o coś podejrzewa.

174
00:10:22,655 --> 00:10:26,669
Ciężko nam zmienić zdanie,
gdy raz się o do czegoś przekonamy.

175
00:10:26,669 --> 00:10:31,431
Uczucie demoralizacji jest
bardzo naturalne po porażce,

176
00:10:31,431 --> 00:10:36,242
ale nie możecie dać się przekonać,
że już nigdy wam się nie uda.

177
00:10:36,242 --> 00:10:38,832
Musicie zwalczać uczucie bezradności.

178
00:10:38,832 --> 00:10:42,393
Musicie przejąć kontrolę nad sytuacją

179
00:10:42,393 --> 00:10:46,901
i zatrzymać negatywny cykl,
zanim się rozkręci.

180
00:10:48,191 --> 00:10:50,536
Nasz mózg i uczucia

181
00:10:50,536 --> 00:10:53,641
to nie są godni zaufania przyjaciele,
jak nam się wydaje.

182
00:10:53,641 --> 00:10:56,366
To raczej bardzo kapryśni przyjaciele,

183
00:10:56,366 --> 00:11:01,811
którzy raz potrafią wspierać, 
a za chwilę są bardzo nieprzyjemni.

184
00:11:01,811 --> 00:11:03,686
Raz pracowałem z kobietą,

185
00:11:03,686 --> 00:11:07,973
która po dwudziestu latach małżeństwa
i po bardzo nieprzyjemnym rozwodzie

186
00:11:07,973 --> 00:11:10,326
w końcu odważyła się pójść na randkę.

187
00:11:10,326 --> 00:11:14,958
Poznała przez internet faceta, który
wydawał się miły i spełniony życiowo,

188
00:11:14,958 --> 00:11:18,513
a przede wszystkim wydawał się
bardzo nią zainteresowany.

189
00:11:18,513 --> 00:11:21,584
Bardzo się cieszyła, kupiła nową sukienkę

190
00:11:21,584 --> 00:11:25,667
i spotkali się na drinka 
w ekskluzywnym lokalu w Nowym Jorku.

191
00:11:25,667 --> 00:11:29,238
Dziesięć minut później
facet wstał i powiedział:

192
00:11:29,238 --> 00:11:33,318
"Nie jestem zainteresowany" i wyszedł.

193
00:11:33,318 --> 00:11:37,572
Odrzucenie jest niezmiernie bolesne.

194
00:11:37,572 --> 00:11:42,017
Kobieta nie była w stanie się ruszyć.
Zadzwoniła do przyjaciela,

195
00:11:42,017 --> 00:11:46,749
który powiedział:
"A czego się spodziewałaś?

196
00:11:46,749 --> 00:11:50,222
Jesteś szeroka w biodrach, 
nie masz nic ciekawego do powiedzenia,

197
00:11:50,222 --> 00:11:52,846
dlaczego taki przystojny i spełniony facet

198
00:11:52,846 --> 00:11:56,530
miałby chodzić na randki
z kimś takim jak ty?".

199
00:11:56,530 --> 00:12:00,025
Szokujące, że przyjaciel może 
być tak okrutny, prawda?

200
00:12:00,025 --> 00:12:02,680
Ale to nie byłoby aż tak szokujące,

201
00:12:02,680 --> 00:12:05,557
gdybym wam powiedział,
że to nie był przyjaciel.

202
00:12:05,557 --> 00:12:08,512
Ta kobieta powiedziała tak sama do siebie.

203
00:12:08,512 --> 00:12:12,770
Właśnie tak robimy wszyscy,
zwłaszcza po zerwaniu.

204
00:12:12,770 --> 00:12:15,927
Zaczynamy myśleć o wszystkich
naszych błędach i brakach,

205
00:12:15,927 --> 00:12:18,791
o tym, kim chcielibyśmy być, a kim nie,

206
00:12:18,791 --> 00:12:20,169
obrzucamy się wyzwiskami.

207
00:12:20,169 --> 00:12:23,529
Może nie tak ostro, ale każdy to robi.

208
00:12:23,529 --> 00:12:28,380
To ciekawe postępowanie, 
bo nasze poczucie wartości już cierpi.

209
00:12:28,380 --> 00:12:30,970
Dlaczego ranimy je jeszcze bardziej?

210
00:12:30,970 --> 00:12:33,981
Nie rozgrzebujemy sobie 
celowo fizycznej rany.

211
00:12:33,981 --> 00:12:36,910
Nikt ranny w rękę nie powiedziałby:

212
00:12:36,910 --> 00:12:40,519
"Wiem! Wezmę nóż
i zobaczę, jak głęboko wejdzie".

213
00:12:40,519 --> 00:12:43,973
Ale w sferze psychologicznej
robimy to cały czas.

214
00:12:43,973 --> 00:12:47,275
Dlaczego? Przez brak higieny emocjonalnej.

215
00:12:47,275 --> 00:12:50,387
Bo nie stawiamy na pierwszym
miejscu zdrowia psychicznego.

216
00:12:50,387 --> 00:12:54,250
Z badań wiadomo, że kiedy
maleje poczucie własnej wartości,

217
00:12:54,250 --> 00:12:57,923
rośnie podatność na stres i lęk,

218
00:12:57,923 --> 00:13:03,146
porażki i odrzucenie ranią bardziej,
a gojenie się ran trwa dłużej.

219
00:13:03,146 --> 00:13:06,475
Po odrzuceniu przede wszystkim należy

220
00:13:06,475 --> 00:13:12,554
pobudzać poczucie własnej wartości,
a nie tłuc się samemu na miazgę.

221
00:13:12,554 --> 00:13:15,459
Kiedy przeżywasz ból emocjonalny,

222
00:13:15,459 --> 00:13:21,572
traktuj siebie z takim samym współczuciem,
jakiego spodziewałbyś się od przyjaciela.

223
00:13:23,122 --> 00:13:27,558
Musimy wyłapywać i zmieniać 
niezdrowe nawyki psychiczne.

224
00:13:27,558 --> 00:13:30,508
Jedno z najbardziej niezdrowych 
i powszechnych przyzwyczajeń

225
00:13:30,508 --> 00:13:34,989
to uporczywe rozmyślanie 
lub innymi słowy "przeżuwanie".

226
00:13:34,989 --> 00:13:39,360
Na przykład gdy szef cię skrzyczy
lub profesor upokorzy przed klasą

227
00:13:39,360 --> 00:13:41,551
albo pokłócisz się z przyjacielem

228
00:13:41,551 --> 00:13:45,968
i całymi dniami odtwarzasz 
w głowie tę scenę,

229
00:13:45,968 --> 00:13:47,937
przez wiele tygodni.

230
00:13:47,937 --> 00:13:50,465
Rozmyślanie o smutnych zdarzeniach

231
00:13:50,465 --> 00:13:55,733
łatwo zmienia się w kosztowny nawyk.

232
00:13:55,733 --> 00:13:59,922
Spędzając tyle czasu 
z przykrymi i negatywnymi myślami,

233
00:13:59,922 --> 00:14:02,894
narażasz się na wpędzenie

234
00:14:02,894 --> 00:14:07,426
w depresję kliniczną,
alkoholizm, zaburzenia łaknienia,

235
00:14:07,426 --> 00:14:10,149
a nawet choroby układu krążenia.

236
00:14:10,149 --> 00:14:16,019
Sęk w tym, że silna potrzeba rozmyślania
może zdawać się bardzo istotna,

237
00:14:16,019 --> 00:14:18,279
dlatego ten nawyk tak trudno pokonać.

238
00:14:18,279 --> 00:14:20,491
Doświadczyłem tego na własnej skórze.

239
00:14:20,491 --> 00:14:24,350
Niewiele ponad rok temu 
u brata zdiagnozowano

240
00:14:24,350 --> 00:14:30,829
z 3. stadium chłoniaka nieziarniczego.

241
00:14:30,829 --> 00:14:33,133
Jego rak był bardzo agresywny.

242
00:14:33,133 --> 00:14:36,904
Miał widoczne guzy na całym ciele.

243
00:14:36,904 --> 00:14:41,835
Musiał rozpocząć intensywną chemioterapię.

244
00:14:41,835 --> 00:14:49,727
Nie mogłem przestać myśleć o tym,
co przechodził i ile cierpiał.

245
00:14:49,732 --> 00:14:54,332
Choć on nawet raz się nie poskarżył.

246
00:14:54,332 --> 00:14:56,750
Miał nieprawdopodobnie
pozytywne nastawienie.

247
00:14:56,750 --> 00:15:00,379
Jego zdrowie psychiczne było zdumiewające.

248
00:15:00,379 --> 00:15:04,518
Ja byłem zdrowy fizycznie,
lecz psychicznie byłem w rozsypce.

249
00:15:04,518 --> 00:15:06,748
Ale wiedziałem, co robić.

250
00:15:06,748 --> 00:15:10,910
Badania mówią, że nawet dwuminutowe
oderwanie od problemu przynosi efekty

251
00:15:10,910 --> 00:15:13,968
w przełamaniu potrzeby rozmyślania
w danym momencie.

252
00:15:13,968 --> 00:15:17,735
Gdy tylko dopadały mnie smutne, 
denerwujące czy negatywne myśli,

253
00:15:17,735 --> 00:15:20,857
zmuszałem się do koncentracji 
na czymś innym,

254
00:15:20,857 --> 00:15:23,513
póki potrzeba myślenia nie minęła.

255
00:15:23,513 --> 00:15:28,259
W tydzień moje spojrzenie 
na sytuację się zmieniło.

256
00:15:28,259 --> 00:15:31,484
Stało się bardziej pozytywne
i pełne nadziei.

257
00:15:31,484 --> 00:15:36,510
Dziewięć tygodni po rozpoczęciu leczenia 
zrobiono bratu tomografię komputerową

258
00:15:36,510 --> 00:15:40,297
i byłem przy jego boku, gdy dostał wyniki.

259
00:15:40,297 --> 00:15:42,604
Rak zniknął.

260
00:15:42,604 --> 00:15:45,531
Wciąż czekały go dodatkowe 
3 miesiące chemioterapii,

261
00:15:45,531 --> 00:15:47,399
ale wiedział, że wyzdrowieje.

262
00:15:47,399 --> 00:15:53,737
To zdjęcie zrobiono dwa tygodnie temu.

263
00:15:53,737 --> 00:15:57,495
Podejmując działanie, 
gdy czujesz się samotny,

264
00:15:57,495 --> 00:16:00,507
zmieniając nastawienie do porażki,

265
00:16:00,507 --> 00:16:03,099
chroniąc poczucie własnej wartości,

266
00:16:03,099 --> 00:16:05,507
pokonując negatywne myślenie,

267
00:16:05,507 --> 00:16:08,321
nie tylko wyleczysz psychiczne rany,

268
00:16:08,321 --> 00:16:12,764
zbudujesz też emocjonalną
odporność i rozkwitniesz.

269
00:16:12,764 --> 00:16:16,999
Sto lat temu ludzie zaczęli 
dbać o higienę osobistą

270
00:16:16,999 --> 00:16:21,997
i długość życia wzrosła o ponad 50%

271
00:16:21,997 --> 00:16:24,652
po kilku dziesięcioleciach.

272
00:16:24,652 --> 00:16:28,759
Wierzę, że jakość naszego życia
mogłaby wzrosnąć równie dramatycznie,

273
00:16:28,759 --> 00:16:31,992
gdybyśmy zaczęli dbać 
o higienę emocjonalną.

274
00:16:31,992 --> 00:16:35,288
Możecie sobie wyobrazić, jaki byłby świat,

275
00:16:35,288 --> 00:16:37,963
gdyby wszyscy byli zdrowsi psychicznie?

276
00:16:37,963 --> 00:16:40,504
Gdyby było mniej samotności i depresji?

277
00:16:40,504 --> 00:16:43,504
Gdyby ludzie wiedzieli, 
jak podnieść się po porażce?

278
00:16:43,504 --> 00:16:46,750
Gdyby mieli więcej wiary 
w siebie i własne siły?

279
00:16:46,750 --> 00:16:50,503
Gdyby byli szczęśliwsi 
i bardziej spełnieni?

280
00:16:50,503 --> 00:16:54,509
Ja mogę, bo to jest świat, 
w którym chcę żyć

281
00:16:54,509 --> 00:16:58,530
i w którym chce żyć mój brat.

282
00:16:58,530 --> 00:17:03,152
A skoro właśnie dowiedzieliście się, 
jak zmienić kilka nawyków,

283
00:17:03,152 --> 00:17:06,890
będzie to świat, 
w którym wszyscy możemy żyć.

284
00:17:06,890 --> 00:17:08,408
Dziękuję bardzo.

285
00:17:08,408 --> 00:17:10,497
(Brawa)