WEBVTT 00:00:00.357 --> 00:00:01.708 Ben küçükken 00:00:01.708 --> 00:00:05.070 ülkemin en iyi yer olduğunu düşünmüştüm. 00:00:05.070 --> 00:00:08.445 Ve "kıskanacak bir şey yok" adli şarkıyı söyleyerek büyüdüm. 00:00:08.445 --> 00:00:11.080 Gururluydum. 00:00:11.080 --> 00:00:12.868 Okulda, Kim ll -Sung 'un tarihini 00:00:12.868 --> 00:00:14.629 çalışarak çok fazla zaman harcadık. 00:00:14.629 --> 00:00:18.571 Fakat dış dünya hakkında çok fazla şey hiçbir zaman öğrenmedik. 00:00:18.571 --> 00:00:23.521 Amerika, Güney Kore ve Japonya düşmanları hariç. 00:00:23.521 --> 00:00:26.735 Dış dünyayı sık sık merak etmeme rağmen 00:00:26.735 --> 00:00:30.883 bütün hayatımı Kuzey Kore' de geçireceğimi sanmıştım. 00:00:30.883 --> 00:00:34.587 Her şey aniden değişinceye kadar. NOTE Paragraph 00:00:34.587 --> 00:00:39.347 İlk halka açık infazı gördüğümde 7 yaşındaydım. 00:00:39.347 --> 00:00:42.605 Fakat Kuzey Kore'deki hayatımın normal olduğunu sanmıştım. 00:00:42.605 --> 00:00:44.717 Ailem fakir değildi 00:00:44.717 --> 00:00:48.250 ve ben hiç kıtlık yaşamamıştım. NOTE Paragraph 00:00:48.250 --> 00:00:52.753 Fakat bir gün 1995' te, annem eve iş arkadaşının 00:00:52.753 --> 00:00:54.816 kız kardeşinden bir mektup getirdi. 00:00:54.816 --> 00:00:59.950 Ve şöyle diyordu; "bunu okuduğunuzda 00:00:59.950 --> 00:01:02.690 'ailenizden beş kişi artık bu dünyada olmayacak. 00:01:02.690 --> 00:01:06.841 Çünkü biz geçen 2 haftadan beridir bir şey yemedik. 00:01:06.841 --> 00:01:09.313 Biz yerde birlikte yatıyoruz 00:01:09.313 --> 00:01:18.024 ve vücudumuz o kadar zayıf ki ölmeye hazırız' NOTE Paragraph 00:01:18.024 --> 00:01:21.331 Çok şok olmuştum. 00:01:21.331 --> 00:01:23.477 Ülkemdeki insanların 00:01:23.477 --> 00:01:27.714 açlık çektiğini ilk kez duymuştum. 00:01:27.714 --> 00:01:31.024 Bir müddet sonra tren istasyonundan geçerken 00:01:31.024 --> 00:01:32.409 hafızamdan silemeyeceğim 00:01:32.409 --> 00:01:36.233 çok kötü bir şeyler gördüm. 00:01:36.233 --> 00:01:39.401 Cansız bir kadın kollarında 00:01:39.401 --> 00:01:42.590 bir deri bir kemik kalmış çocuğuyla yerde yatıyordu. 00:01:42.590 --> 00:01:47.000 Ve sadece aciz bir şekilde annesinin yüzüne bakıyordu 00:01:47.000 --> 00:01:51.240 Hiç kimse onlara yardım etmiyordu. 00:01:51.240 --> 00:01:55.865 Çünkü herkes kendi hayatlarına ve ailelerine odaklanmıştı.- NOTE Paragraph 00:01:55.865 --> 00:01:59.982 1990'ların ortalarında çok büyük bir kıtlık Kuzey Kore'yi vurmuştu. 00:01:59.982 --> 00:02:02.717 Ve sonuç olarak 1 milyondan fazla Kuzey Koreli 00:02:02.717 --> 00:02:06.034 kıtlık süresince açlıktan öldü ve bir çoğuda 00:02:06.034 --> 00:02:11.683 ot, böcek ve ağaç kabuklarını yiyerek hayatını sürdürdüler. 00:02:11.683 --> 00:02:14.967 Elektrik kesintisi gittikçe sıklaşmaya başladı 00:02:14.967 --> 00:02:19.324 bu yüzden de etrafımdaki her şey geceleri karanlıktı. 00:02:19.324 --> 00:02:21.876 Evimin karşısındaki ırmaktan görünen 00:02:21.876 --> 00:02:24.356 Çin'deki deniz ışıklar hariç. 00:02:24.356 --> 00:02:29.680 Her zaman neden onların ışıkları var bizim yok diye merak ederdim. 00:02:29.680 --> 00:02:34.024 Bu komşularımıza nazaran Kuzey Kore'yi geceleri gösteren 00:02:34.024 --> 00:02:37.436 bir uydu resmiydi. NOTE Paragraph 00:02:37.436 --> 00:02:39.379 Bu Amork nehri 00:02:39.379 --> 00:02:41.750 Kuzey Kore ve Çin arasında 00:02:41.750 --> 00:02:44.434 bir sınırdır. 00:02:44.434 --> 00:02:46.898 Gördüğünüz gibi nehir bazı belli noktalarda dardır 00:02:46.898 --> 00:02:52.894 Kuzey Koreliler'in gizlice karşıya geçmesine izin verir, 00:02:52.894 --> 00:02:54.518 fakat pek çoğu ölür. 00:02:54.518 --> 00:03:01.984 Bazen cansız vücutları nehrin üzerinde yüzerken görürdüm. 00:03:01.984 --> 00:03:06.924 Kuzey Kore'yi nasıl terk etme konusundaki detaylara anlam veremezdim. 00:03:06.924 --> 00:03:11.187 Fakat sadece şunu söyleyebilirim ki bu çok kötü kıtlık sürecinde 00:03:11.187 --> 00:03:16.490 akrabalarımdan uzakta Çin'de yaşamaya gönderildim. 00:03:16.490 --> 00:03:18.190 Fakat sadece 00:03:18.190 --> 00:03:22.477 kısa bir süreliğine ailemden ayrı kalabileceğimi düşünmüştüm. 00:03:22.477 --> 00:03:24.169 Birlikte yaşamanın14 yıl olacağını 00:03:24.169 --> 00:03:28.662 asla hayal etmemiştim. NOTE Paragraph 00:03:28.662 --> 00:03:33.086 Çin'de ailesiz genç bir kız olarak yaşamak çok zordu. 00:03:33.086 --> 00:03:36.429 Kuzey Koreli bir mülteci olarak 00:03:36.429 --> 00:03:38.266 yaşamın neye benzeyeceği konusunda hiç bir fikrim yoktu 00:03:38.266 --> 00:03:41.802 Fakat yaşamanın sadece zor olduğunu değil 00:03:41.802 --> 00:03:44.449 aynı zamanda tehlikeli olduğunu da öğrendim. 00:03:44.449 --> 00:03:49.339 Çünkü Kuzey Koreli mülteciler Çin'de yasa dışı göçmenler olarak 00:03:49.339 --> 00:03:52.178 düşünülür. 00:03:52.178 --> 00:03:54.452 Bu yüzden sürekli kimliğim açığa çıkacak 00:03:54.452 --> 00:03:56.995 korkusuyla yaşıyordum 00:03:56.995 --> 00:04:00.132 ve bu korkunç kaderle 00:04:00.132 --> 00:04:02.888 Kuzey Kore'ye geri gönderilebilirdim. NOTE Paragraph 00:04:02.888 --> 00:04:05.600 Çin polisi tarafından yakalandım zaman 00:04:05.600 --> 00:04:08.438 bir gün bu korkunç kabusum gerçeğe döndü 00:04:08.438 --> 00:04:12.437 ve sorgulama için karakola getirildim. 00:04:12.437 --> 00:04:15.875 Birileri beni Kuzey Koreli olmakla suçluyordu 00:04:15.875 --> 00:04:19.560 bundan dolayı da Çince bilgimi test edip 00:04:19.560 --> 00:04:22.883 bir sürü sorular sordular. 00:04:22.883 --> 00:04:25.156 Çok korkmuştum, 00:04:25.156 --> 00:04:28.164 kalbimin birden patlayacağını düşündüm. 00:04:28.164 --> 00:04:31.662 Eğer yolunda gitmeyen bir şeyler olursa hapse atılacaktım 00:04:31.662 --> 00:04:33.846 ve ülkeme geri gönderilecektim. 00:04:33.846 --> 00:04:36.293 O an hayatımın bittiğini sandım. 00:04:36.293 --> 00:04:39.532 Fakat duygularımı kontrol etmeyi başardım 00:04:39.532 --> 00:04:41.490 ve tüm soruları yanıtladım. 00:04:41.490 --> 00:04:43.662 Beni sorgulamaları bittikten sonra 00:04:43.662 --> 00:04:45.787 başka bir görevli 00:04:45.787 --> 00:04:47.865 "bu sahte bir belgedir" dedi. 00:04:47.865 --> 00:04:49.797 "O Kuzey Koreli değildir " 00:04:49.797 --> 00:04:54.019 ve gitmeme izin verdiler. Bu bir mucizeydi. NOTE Paragraph 00:04:54.019 --> 00:04:56.890 Bazı Kuzey Koreliler Çin'de sığınak arıyorlardı- 00:04:56.890 --> 00:04:59.213 yabancı konsolosluklarda. 00:04:59.213 --> 00:05:02.529 Fakat çoğu Çin polisi tarafından yakalanmıştı 00:05:02.529 --> 00:05:03.989 ve ülkelerine geri gönderilmişti. 00:05:03.989 --> 00:05:06.166 O kızlar çok şanslıydı. 00:05:06.166 --> 00:05:07.782 Yakalanmalarına rağmen 00:05:07.782 --> 00:05:09.136 ağır bir uluslararası baskıdan sonra 00:05:09.136 --> 00:05:12.484 nihayetinde serbest bırakılmışlardı. 00:05:12.484 --> 00:05:15.825 Bu Kuzey Koreliler o kadar şansli değildiler. 00:05:15.825 --> 00:05:19.740 Her yıl Çin'de sayısız Kuzey Koreli yakalanıyordu 00:05:19.740 --> 00:05:22.452 ve Kuzey Kore'ye geri gönderiliyorlardı. 00:05:22.452 --> 00:05:25.986 Orada da işkence görebiliyor, hapse atılabiliyor ya da 00:05:25.986 --> 00:05:28.777 halka açık infaza maruz kalabiliyorlardı. NOTE Paragraph 00:05:28.777 --> 00:05:31.881 Ben kaçtığım için gerçekten çok şanslıydım. 00:05:31.881 --> 00:05:34.939 Fakat bir çok Kuzey Koreli bu kadar şanslı değildi. 00:05:34.939 --> 00:05:38.740 Kuzey Koreliler'in kimliklerini saklamak zorunda olmaları 00:05:38.740 --> 00:05:42.934 ve hayatta kalmak için bu kadar uğraş vermeleri çok korkunç bir şeydi. 00:05:42.934 --> 00:05:45.972 Yeni bir dil öğrendikten ve yeni bir işe sahip olduktan sonra bile 00:05:45.972 --> 00:05:49.853 tüm dünyaları aniden alt üst olabilirdi. 00:05:49.853 --> 00:05:53.589 10 yıl kimliğimi sakladıktan sonra 00:05:53.589 --> 00:05:57.871 Güney Kore'ye gitme riskini alma 00:05:57.871 --> 00:06:00.946 ve tekrardan yeni bir hayata başlama nedenim budur. NOTE Paragraph 00:06:00.946 --> 00:06:04.089 Güney Kore'de yaşamak, yerleşmek 00:06:04.089 --> 00:06:06.149 umduğumdan çok daha zordu. 00:06:06.149 --> 00:06:09.578 İngilizce Güney Kore'de çok önemliydi 00:06:09.578 --> 00:06:12.861 ve bu yüzden 3. dilimi öğrenmek zorundaydım. 00:06:12.861 --> 00:06:16.038 Ayrıca, Kuzey Kore ve Güney Kore arasında 00:06:16.038 --> 00:06:18.021 büyük bir boşluk olduğunu fark ettim. 00:06:18.021 --> 00:06:20.198 Hepimiz Koreli idik, fakat 00:06:20.198 --> 00:06:22.038 67 yıllık bölünmeden dolayı 00:06:22.038 --> 00:06:25.630 içten içe farklılaşmıştık. 00:06:25.630 --> 00:06:29.669 Hatta ben bir kimlik krizi yaşadım. 00:06:29.669 --> 00:06:32.909 Kuzey Koreli mi yoksa Güney Koreli miyim? 00:06:32.909 --> 00:06:35.868 Nereliyim? Kimim? 00:06:35.868 --> 00:06:37.904 Gururla benim diyebileceğim 00:06:37.904 --> 00:06:43.315 bir ülke yoktu. NOTE Paragraph 00:06:43.315 --> 00:06:47.306 Güney Kore'deki hayata alışmak kolay olamamasına rağmen 00:06:47.306 --> 00:06:48.482 bir plan yaptım. 00:06:48.482 --> 00:06:51.935 Üniversite giriş sınavına çalışmaya başladım. NOTE Paragraph 00:06:51.935 --> 00:06:55.950 Yeni hayatıma alışmaya başlamışken 00:06:55.950 --> 00:06:58.493 şok edici bir telefon aldım. 00:06:58.493 --> 00:06:59.914 Kuzey Kore hükumeti 00:06:59.914 --> 00:07:02.626 aileme gönderdiğim paraya el koymuştu. 00:07:02.626 --> 00:07:05.358 Ve ceza olarak da ailem 00:07:05.358 --> 00:07:07.695 zorla 00:07:07.695 --> 00:07:11.163 kırsal bölgedeki boş bir yere sürülmüşlerdi. 00:07:11.163 --> 00:07:13.883 Oradan hemen çıkmaları gerekliydi. 00:07:13.883 --> 00:07:17.448 Bu yüzde onları nasıl kaçırabileceğimi planlamaya başladım. NOTE Paragraph 00:07:17.448 --> 00:07:20.930 Kuzey Koreliler özgürlük yolunda çok büyük mesafeler 00:07:20.930 --> 00:07:23.559 katetmek zorundaydılar. 00:07:23.559 --> 00:07:26.382 Kuzey Kore ve Güney Kore arasındaki sınırı geçmek 00:07:26.382 --> 00:07:29.240 neredeyse imkansızdı. 00:07:29.240 --> 00:07:32.706 Ve işin garip tarafı Çin'e gitmek için bir bilet aldım 00:07:32.706 --> 00:07:36.328 ve Kuzey Kore sınırına doğru yol aldım. 00:07:36.328 --> 00:07:39.192 Ailem Çince konuşamadığı için 00:07:39.192 --> 00:07:41.408 onlara rehberlik etmek zorundaydım. 00:07:41.408 --> 00:07:45.211 Bir şekilde Çin'de 2000 milden fazla mesafeden sonra 00:07:45.211 --> 00:07:48.474 Güney Doğu Asya'ya doğru gittim. 00:07:48.474 --> 00:07:51.016 Yolculuğumuz otobüsle 1 hafta sürdü 00:07:51.016 --> 00:07:54.031 ve neredeyse birkaç defa yakalanıyorduk. 00:07:54.031 --> 00:07:56.672 Bir keresinde otobüsümüz durduruldu 00:07:56.672 --> 00:08:01.131 zırhlı bir Çin polisi bindi. 00:08:01.131 --> 00:08:03.234 Herkesin kimliğini aldı 00:08:03.234 --> 00:08:05.867 ve onlara sorular sormaya başladı. 00:08:05.867 --> 00:08:09.462 Ailem Çince anlamadığı için 00:08:09.462 --> 00:08:13.596 ailemin tutuklanacağını sanmıştım. 00:08:13.596 --> 00:08:16.577 Polis aileme yaklaştığında 00:08:16.577 --> 00:08:19.086 hemen ayağa kalktım 00:08:19.086 --> 00:08:21.753 bunlar sağır ve dilsizler 00:08:21.753 --> 00:08:23.958 ve bu yüzden ben bunlara eşlik ediyorum dedim. 00:08:23.958 --> 00:08:26.132 Şüpheli bir şekilde bana baktı. 00:08:26.132 --> 00:08:30.016 Fakat neyse ki bana inandı. NOTE Paragraph 00:08:30.016 --> 00:08:33.127 Laos sınırına doğru tüm yol boyunca bunu yaptık. 00:08:33.127 --> 00:08:37.754 Fakat hemen hemen bütün paramı sınır görevlilerine rüşvet vererek 00:08:37.754 --> 00:08:40.498 harcamak zorunda kalmıştım. 00:08:40.498 --> 00:08:43.351 Fakat sınırı geçtikten sonra bile 00:08:43.351 --> 00:08:46.256 yasa dışı sınır geçişinden dolayı 00:08:46.256 --> 00:08:48.765 ailem tutuklanıp hapse atılmıştı. 00:08:48.765 --> 00:08:50.981 Para cezasını ve rüşveti ödedikten sonra 00:08:50.981 --> 00:08:54.570 1 ay içerisinde ailem serbest bırakıldı. 00:08:54.570 --> 00:08:58.386 Fakat kısa bir süre sonra, Laos'un başkentinde ailem 00:08:58.386 --> 00:09:00.825 tekrar tutuklanıp hapse atıldı. NOTE Paragraph 00:09:00.825 --> 00:09:05.393 Bu hayatımdaki en kötü şeylerden biriydi. 00:09:05.393 --> 00:09:10.782 Ailemin özgürlüğü için her şeyi yaptım, 00:09:10.782 --> 00:09:13.156 çok yaklaşmıştık, 00:09:13.156 --> 00:09:15.453 ama ailem Güney Kore konsolosluğunun biraz uzağında 00:09:15.453 --> 00:09:18.997 hapse atılmıştı. 00:09:18.997 --> 00:09:22.023 Yeniden göçmen bürosu 00:09:22.023 --> 00:09:23.754 ve karakol arasında 00:09:23.754 --> 00:09:26.782 umutsuzca ailemin serbest bırakılması için çabalayarak gittim geldim. 00:09:26.782 --> 00:09:28.234 Fakat rüşvet verecek ve para cezasını 00:09:28.234 --> 00:09:30.861 ödeyecek yeterince param yoktu. 00:09:30.861 --> 00:09:32.655 Bütün umudumu kaybetmiştim. NOTE Paragraph 00:09:32.655 --> 00:09:36.356 İşte o an bir adamın bana seslendiğini duydum 00:09:36.356 --> 00:09:37.847 "Sorun nedir" NOTE Paragraph 00:09:37.847 --> 00:09:39.444 Tamamen bir yabancının 00:09:39.444 --> 00:09:43.377 ilgi göstermesine çok şaşırmıştım. 00:09:43.377 --> 00:09:45.931 Bozuk İngilizcem ve sözlük yardımıyla 00:09:45.931 --> 00:09:49.885 tereddüt etmeden durumu açıkladım, 00:09:49.885 --> 00:09:51.938 ve adam para çekme makinesine gitti. 00:09:51.938 --> 00:09:54.933 Ailem ve diğer iki Kuzey Koreli'nin serbest kalması 00:09:54.933 --> 00:09:58.997 için geri kalan bütün parayı ödedi. NOTE Paragraph 00:09:58.997 --> 00:10:02.401 Bütün kalbimle ona teşekkür ettim ve sordum 00:10:02.401 --> 00:10:04.775 "Neden bana yardım ediyorsun? " NOTE Paragraph 00:10:04.775 --> 00:10:07.070 "Sana yardım etmiyorum" 00:10:07.070 --> 00:10:10.321 "Kuzey Koreli insanlara yardım ediyorum" dedi. NOTE Paragraph 00:10:10.321 --> 00:10:14.819 İşte o anın hayatımın sembolik ani olduğunu fark ettim. 00:10:14.819 --> 00:10:18.408 Bu yabancı kibar adam benim 00:10:18.408 --> 00:10:21.806 ve bütün Kuzey Koreli insanlar için en çok ihtiyacımızın olduğu andaki umudu simgelemişti. 00:10:21.806 --> 00:10:25.057 Ve bana yabancıların kibarlığını 00:10:25.057 --> 00:10:27.667 ve uluslararası toplumun desteğini gösterdi. 00:10:27.667 --> 00:10:32.888 Kuzey Koreliler için umudun ışığı olmuştur. NOTE Paragraph 00:10:32.888 --> 00:10:35.374 Sonunda uzun bir yolculuktan sonra 00:10:35.374 --> 00:10:38.771 ben ve ailem Güney Kore'de tekrar bir araya gelmiştik. 00:10:38.771 --> 00:10:42.225 Fakat özgürlük bu savaşın sadece yarısıdır. 00:10:42.225 --> 00:10:45.848 Çoğu Kuzey Koreli ailelerinden ayrılmışlardı 00:10:45.848 --> 00:10:48.661 ve yeni bir ülkeye vardıklarında 00:10:48.661 --> 00:10:52.305 hayatlarına parasız ya da çok az parayla başlayacaklar. 00:10:52.305 --> 00:10:55.331 Bu yüzden uluslararası toplumdan 00:10:55.331 --> 00:10:58.336 eğitim , İngilizce dil eğitimi, iş eğitimi ve dahası için 00:10:58.336 --> 00:11:00.699 yardım alabilirdik. 00:11:00.699 --> 00:11:02.813 Ayrıca Kuzey Kore ve dış dünyadaki 00:11:02.813 --> 00:11:04.938 insanlar arasında bir köprü 00:11:04.938 --> 00:11:06.918 görevi görebiliriz. 00:11:06.918 --> 00:11:09.642 Çünkü çoğumuz hala 00:11:09.642 --> 00:11:12.411 aile üyelerimizle iletişim halindeyiz 00:11:12.411 --> 00:11:14.593 ve Kuzey Koreyi değiştirmek için yardım olarak 00:11:14.593 --> 00:11:19.161 onlara bilgi ve para gönderiyoruz. NOTE Paragraph 00:11:19.161 --> 00:11:22.198 Bu kadar yardım ve ilham aldığım 00:11:22.198 --> 00:11:24.403 için çok şanslıydım. 00:11:24.403 --> 00:11:27.747 Bu yüzden de uluslararası destekle Kuzey Koreliler'e 00:11:27.747 --> 00:11:30.523 başarma şansı amacını 00:11:30.523 --> 00:11:33.561 vermek istiyorum. 00:11:33.561 --> 00:11:36.047 Kendimden eminim ki dünyanın her yerinde 00:11:36.047 --> 00:11:38.804 TED de dahil olmak üzere gittikçe artan başarılı 00:11:38.804 --> 00:11:41.155 Kuzey Koreliler göreceksiniz. NOTE Paragraph 00:11:41.155 --> 00:11:43.777 Teşekkür ederim. NOTE Paragraph 00:11:43.777 --> 00:11:53.499 (Alkışlar)