1
00:00:00,488 --> 00:00:02,738
Dit is James Risen.

2
00:00:02,944 --> 00:00:05,994
Je kent hem wellicht als
de journalist die de Pulitzer Price won

3
00:00:05,994 --> 00:00:07,640
voor The New York Times.

4
00:00:07,664 --> 00:00:10,418
Jaren voordat we Edward Snowdens
naam leerden kennen,

5
00:00:10,442 --> 00:00:13,358
schreef Risen een boek
waarin hij glorieus blootlegde

6
00:00:13,382 --> 00:00:17,318
dat de NSA illegaal 
telefoons van Amerikanen aftapte.

7
00:00:17,842 --> 00:00:19,612
Maar een ander hoofdstuk in dat boek

8
00:00:19,636 --> 00:00:21,651
had nog veel meer impact.

9
00:00:22,405 --> 00:00:27,223
Daarin beschrijft hij
een catastrofale operatie

10
00:00:27,247 --> 00:00:30,336
waarin de CIA bijna letterlijk
blauwdrukken van een nucleaire bom

11
00:00:30,360 --> 00:00:32,146
overhandigde aan Iran.

12
00:00:32,642 --> 00:00:34,457
Als je dat niet gelooft: ga het lezen.

13
00:00:34,481 --> 00:00:36,082
Het is een ongelooflijk verhaal.

14
00:00:36,406 --> 00:00:38,910
Raad eens wie dat hoofdstuk
niet zo vermakelijk vond?

15
00:00:38,910 --> 00:00:40,113
De Amerikaanse overheid.

16
00:00:40,592 --> 00:00:42,806
Bijna tien jaar lang

17
00:00:42,830 --> 00:00:46,083
was Risen vervolgens het doel
van een onderzoek van die overheid,

18
00:00:46,107 --> 00:00:48,200
waarin aanklagers
eisten dat hij zou getuigen

19
00:00:48,200 --> 00:00:50,844
tegen iemand die zij 
als zijn bron verdachten.

20
00:00:50,844 --> 00:00:54,904
Tijdens dit proces werd hij het gezicht
van het recente gebruik van de overheid

21
00:00:54,928 --> 00:00:57,947
om klokkenluiders te vervolgen
en journalisten te bespioneren.

22
00:00:58,571 --> 00:01:00,013
Volgens het eerste amendement

23
00:01:00,013 --> 00:01:04,063
heeft de pers het recht geheime informatie
te delen als dat in het publiek belang is.

24
00:01:04,063 --> 00:01:06,842
Het is onmogelijk dit recht uit te oefenen

25
00:01:06,842 --> 00:01:09,182
als de media dit nieuws
niet kunnen verzamelen

26
00:01:09,182 --> 00:01:12,658
en de identiteit niet kunnen beschermen
van de dappere mannen en vrouwen

27
00:01:12,658 --> 00:01:14,002
die hen dit nieuws brengen.

28
00:01:14,087 --> 00:01:16,119
Dus toen de overheid verhaal kwam halen,

29
00:01:16,143 --> 00:01:19,184
deed Risen wat vele dappere journalisten
voor hem hebben gedaan:

30
00:01:19,208 --> 00:01:20,393
hij weigerde

31
00:01:20,417 --> 00:01:22,428
en zei dat hij liever de cel in zou gaan.

32
00:01:22,611 --> 00:01:25,438
Dus van 2007 tot 2015

33
00:01:25,438 --> 00:01:28,932
leefde Risen onder de constante dreiging
naar de staatsgevangenis te gaan.

34
00:01:28,976 --> 00:01:31,742
Tenminste, tot enkele dagen
voor de rechtszaak,

35
00:01:31,742 --> 00:01:33,912
toen er iets raars gebeurde.

36
00:01:33,912 --> 00:01:37,687
Plotseling, nadat ze jaren hadden geroepen
hoe belangrijk hij voor hun zaak was,

37
00:01:37,687 --> 00:01:40,842
liet de Amerikaanse overheid
hun eis dat Risen zou getuigen vallen.

38
00:01:40,842 --> 00:01:43,820
Het blijkt dat er in deze tijden
van elektronische surveillance

39
00:01:43,820 --> 00:01:47,252
weinig tot geen plaatsen zijn
waar je je als journalist kunt verstoppen.

40
00:01:47,252 --> 00:01:50,554
Dus in plaats van Risen
te proberen te laten getuigen,

41
00:01:50,578 --> 00:01:53,625
konden ze zijn digitale spoor
tegen hem laten getuigen.

42
00:01:54,585 --> 00:01:57,101
Geheel in het geheim
en zonder zijn toestemming

43
00:01:57,125 --> 00:01:59,465
verkregen de aanklagers
Risens telefoongegevens.

44
00:01:59,903 --> 00:02:04,419
Ze kregen zijn e-mailgegevens, 
zijn financiële- en bankgegevens,

45
00:02:04,443 --> 00:02:06,196
zijn kredietgegevens

46
00:02:06,220 --> 00:02:08,990
en zelfs reisgegevens
met een lijst van zijn vluchten.

47
00:02:09,628 --> 00:02:11,053
Het was deels deze informatie

48
00:02:11,053 --> 00:02:13,653
die gebruikt werd
om Jeffrey Sterling te veroordelen,

49
00:02:13,653 --> 00:02:16,736
Risens vermoede bron
en klokkenluider van de CIA.

50
00:02:18,035 --> 00:02:20,450
Dit is helaas slechts een van vele zaken.

51
00:02:21,152 --> 00:02:24,759
President Obama beloofde
klokkenluiders te beschermen,

52
00:02:24,783 --> 00:02:28,045
maar in plaats daarvan vervolgde 
zijn rechterlijke macht er meer

53
00:02:28,069 --> 00:02:30,560
dan alle andere regeringen samen.

54
00:02:31,179 --> 00:02:33,283
Je snapt hoe dit een probleem kan zijn,

55
00:02:33,307 --> 00:02:37,774
zeker omdat de overheid veel
van wat het doet als geheim beschouwt.

56
00:02:38,758 --> 00:02:43,258
Sinds 9/11 is bijna elk belangrijk verhaal
over nationale veiligheid

57
00:02:43,282 --> 00:02:46,672
gepubliceerd dankzij een klokkenluider
die naar een journalist toekwam.

58
00:02:46,672 --> 00:02:49,392
We lopen het risico
dat de pers het werk niet kan doen

59
00:02:49,392 --> 00:02:52,151
dat het eerste amendement
juist hoort te beschermen,

60
00:02:52,151 --> 00:02:54,822
omdat de overheid
iedereen mag en kan bespioneren.

61
00:02:55,297 --> 00:02:58,184
Maar net zoals de technologie
de overheid de mogelijkheid gaf

62
00:02:58,184 --> 00:03:00,791
de rechten van journalisten te omzeilen,

63
00:03:00,791 --> 00:03:02,869
zo kan de pers de technologie

64
00:03:02,893 --> 00:03:05,443
beter dan ooit gebruiken
om hun bronnen te beschermen.

65
00:03:05,528 --> 00:03:08,930
Dit kunnen zij doen vanaf het moment
dat het eerste contact wordt gelegd

66
00:03:08,930 --> 00:03:11,261
in plaats van nadien in de getuigenbank.

67
00:03:12,197 --> 00:03:14,289
Er bestaat nu communicatiesoftware

68
00:03:14,313 --> 00:03:16,845
die niet beschikbaar was
toen Risen zijn boek schreef,

69
00:03:16,869 --> 00:03:20,868
en het is veel veiliger
dan reguliere e-mails en telefoontjes.

70
00:03:21,789 --> 00:03:26,007
Zo'n hulpmiddel
is bijvoorbeeld SecureDrop,

71
00:03:26,031 --> 00:03:28,716
een open source uploadsysteem
voor klokkenluiders,

72
00:03:28,740 --> 00:03:32,782
oorspronkelijk gecreëerd
door internetpionier Aaron Swartz,

73
00:03:32,782 --> 00:03:35,657
dat nu verder wordt ontwikkeld
bij de stichting waar ik werk:

74
00:03:35,657 --> 00:03:37,242
Freedom of the Press Foundation.

75
00:03:37,824 --> 00:03:39,440
In plaats van een e-mail te sturen

76
00:03:39,440 --> 00:03:41,761
ga je naar de website 
van een nieuwsorganisatie,

77
00:03:41,761 --> 00:03:43,955
bijvoorbeeld zoals hier, 
The Washington Post.

78
00:03:44,010 --> 00:03:47,953
Hier kun je documenten uploaden
of informatie sturen

79
00:03:47,977 --> 00:03:50,406
zoals je via elk ander
contactformulier zou doen.

80
00:03:50,715 --> 00:03:53,464
Het wordt versleuteld
en opgeslagen op een server

81
00:03:53,464 --> 00:03:55,906
waar alleen de nieuwsorganisatie
toegang toe heeft.

82
00:03:56,351 --> 00:03:59,678
De overheid kan dan niet langer
in het geheim de informatie opeisen,

83
00:03:59,678 --> 00:04:01,872
en veel van de informatie
die ze zouden opeisen

84
00:04:01,876 --> 00:04:03,835
zou niet eens beschikbaar zijn.

85
00:04:04,475 --> 00:04:07,439
SecureDrop is slechts
een klein gedeelte van de puzzel

86
00:04:07,463 --> 00:04:10,410
om persvrijheid in de 21ste eeuw
te beschermen.

87
00:04:11,035 --> 00:04:13,408
Helaas ontwikkelen overheden
over de hele wereld

88
00:04:13,432 --> 00:04:15,932
constant nieuwe 
surveillance technologieën

89
00:04:15,956 --> 00:04:17,900
die een gevaar vormen
voor ons allemaal.

90
00:04:18,043 --> 00:04:20,741
Het is onze taak
om door te gaan en te zorgen

91
00:04:20,765 --> 00:04:23,365
dat het niet alleen
de technisch handige klokkenluiders

92
00:04:23,365 --> 00:04:26,574
zoals Edward Snowden zijn
die iets kenbaar kunnen maken.

93
00:04:27,408 --> 00:04:32,155
Het is net zo belangrijk dat we
een nieuwe klokkenluider beschermen,

94
00:04:32,159 --> 00:04:35,917
bijvoorbeeld een gezondheidsmedewerker
die ons wijst op overvolle ziekenhuizen,

95
00:04:35,917 --> 00:04:37,838
of een toekomstige milieuspecialist

96
00:04:37,862 --> 00:04:41,060
die een alarm luidt
over verontreinigd water in Flint,

97
00:04:41,084 --> 00:04:42,764
of iemand van Wall Street

98
00:04:42,788 --> 00:04:45,265
die ons waarschuwt
voor een nieuwe financiële crisis.

99
00:04:45,869 --> 00:04:49,997
Want deze hulpmiddelen zijn
niet alleen voor dappere mensen gemaakt

100
00:04:50,021 --> 00:04:51,639
die misdaden aan de kaak stellen,

101
00:04:51,639 --> 00:04:54,817
maar ze zijn er om al
onze rechten te beschermen.

102
00:04:55,460 --> 00:04:56,611
Dankjewel.

103
00:04:56,635 --> 00:04:59,944
(Applaus)