WEBVTT

00:00:13.688 --> 00:00:17.094
Дали знаевте дека секој пат кога 
музичарите го земаат својот инструмент

00:00:17.094 --> 00:00:19.943
Во нивниот мозок започнува огномет?

00:00:19.943 --> 00:00:22.875
Однадвор, тие може да изгледаат
смирени и фокусирани,

00:00:22.879 --> 00:00:25.549
додека ги читаат нотите и изведуваат 
прецизно извежбани

00:00:25.549 --> 00:00:26.889
движења кои им се неопходни.

00:00:26.889 --> 00:00:30.201
Но, во нивните мозоци се случува урнебес.

NOTE Paragraph

00:00:30.201 --> 00:00:31.408
Како го знаеме ова?

00:00:31.408 --> 00:00:33.225
Па, во последните неколку децении,

00:00:33.225 --> 00:00:35.719
невролозите имаат направено огромни чекори

00:00:35.719 --> 00:00:40.353
во разбирање на функциjata на нашиот мозок
набљудувајќи ја неговата работа во живо

00:00:40.353 --> 00:00:43.465
со помош на инструменти,
како што се ФМРИ и ПЕТ скенери.

00:00:43.465 --> 00:00:45.718
Кога луѓето се поврзани со овие машини,

00:00:45.718 --> 00:00:48.624
задачите како што се читање
или решавање математички проблеми

00:00:48.624 --> 00:00:51.112
имаат соодветни мозочни области

00:00:51.112 --> 00:00:53.161
во кои активноста може да се набљудува.

00:00:53.161 --> 00:00:56.316
Но, кога истражувачите им дале
на учесниците да слушаат музика,

00:00:56.316 --> 00:00:58.300
тие виделе огномет.

00:00:58.299 --> 00:01:01.195
Повеќе области во мозокот
се активирале истовремено,

00:01:01.195 --> 00:01:02.844
додека го обработувале звукот,

00:01:02.844 --> 00:01:06.385
и го разложувале на поединечни елементи
како што се мелодијата и ритамот.

00:01:06.385 --> 00:01:09.605
и на крајот ги синтетизирале
во единствено музичко доживување.

00:01:09.605 --> 00:01:12.583
Нашите мозоци ја вршат целата оваа работа
во делот од секундата

00:01:12.583 --> 00:01:16.227
од моментот кога ќе ја чуеме музиката, до 
моментот кога нашата нога почнува

00:01:16.227 --> 00:01:17.587
да тапка заедно со ритамот.

NOTE Paragraph

00:01:17.587 --> 00:01:20.562
Но, кога истражувачите се префрлиле
од набљудување на мозоците

00:01:20.562 --> 00:01:22.635
на слушателите до тие на музичарите,

00:01:22.635 --> 00:01:25.916
малиот огномет
се претворил во прослава на јубилеј.

00:01:25.915 --> 00:01:29.087
Се воспоставило дека додека слушањето на
музика го ангажира мозокот

00:01:29.087 --> 00:01:31.192
во поприлично интересни активности,

00:01:31.192 --> 00:01:35.518
свирењето на музика е мозочен еквивалент
на тренинг за целото тело.

00:01:35.518 --> 00:01:38.706
Невролозите приметиле дека
бројни мозочни области се активираат,

00:01:38.706 --> 00:01:41.638
додека истовремено обратуваат
различни информации

00:01:41.638 --> 00:01:46.233
во комплицирани, меѓусебно поврзани,
и неверојатно брзи секвенци.

NOTE Paragraph

00:01:46.233 --> 00:01:49.884
Но што е тоа во изведувањето на музика
што толку многу го стимулира мозокот?

00:01:49.884 --> 00:01:54.427
Истражувањето е се уште ново, но
невролозите имаат доста јасна претстава.

00:01:54.427 --> 00:01:59.432
Свирење на музички инструмент ангажира
голем дел од мозокот истовремено,

00:01:59.432 --> 00:02:03.106
особено во визуелниот, аудитивниот
и моторниот кортекс.

00:02:03.106 --> 00:02:07.168
Како и со било кој друг тренинг, 
дисциплинираното и структурирано вежбање

00:02:07.168 --> 00:02:08.348
и свирење на музика

00:02:08.348 --> 00:02:11.450
ги зајакнува тие мозочни функции,
што ни овозможува да се примени

00:02:11.450 --> 00:02:13.783
тој потенцијал и на други активности.

NOTE Paragraph

00:02:13.783 --> 00:02:17.048
Најочигледната разликата помеѓу
слушање и свирење музика

00:02:17.049 --> 00:02:19.728
е дека за свирењето се потребни
истенчени моторни вештини

00:02:19.728 --> 00:02:22.298
кои се под контрола на двете 
хемисфери на мозокот.

00:02:22.298 --> 00:02:25.866
Тоа, исто така комбинира лингвистички
и математички прецизности,

00:02:25.876 --> 00:02:27.947
во кои левата хемисфера е повеќе вклучена,

00:02:27.956 --> 00:02:31.465
со нови и креативни содржини
во кои предничи десната хемисфера.

00:02:31.465 --> 00:02:34.150
Поради овие причини, откриено е дека
изведбата на музика

00:02:34.150 --> 00:02:39.123
го зголемува обемот и активноста
во „Corpus callosum“,

00:02:39.123 --> 00:02:41.473
мостот помеѓу двете хемисфери,

00:02:41.473 --> 00:02:46.078
овозможувајќи пренос на пораки низ мозокот
побрзо и преку повеќе различни патишта.

00:02:46.079 --> 00:02:48.974
Ова може да им овозможи на музичарите
да решаваат проблеми

00:02:48.973 --> 00:02:52.830
поефикасно и креативно,
во академски и социјални контексти.

NOTE Paragraph

00:02:52.830 --> 00:02:56.489
Бидејќи создавањето музика,
исто така, вклучува креирање и разбирање

00:02:56.490 --> 00:02:58.670
на емоционалната содржина и пораки

00:02:58.669 --> 00:03:01.753
музичарите често поседуваат
повисоко ниво на извршни функции,

00:03:01.753 --> 00:03:04.115
што е категорија
на меѓусебно поврзани задачи

00:03:04.116 --> 00:03:07.961
кои вклучуваат планирање,
стратегија и внимание на детали

00:03:07.961 --> 00:03:12.671
и бара истовремена анализа
на когнитивни и емоционални аспекти.

00:03:12.670 --> 00:03:16.875
Оваа способност исто така влијае
на работата на нашите системи за меморија.

00:03:16.875 --> 00:03:20.705
Навистина, музичарите покажуваат
подобрена меморија

00:03:20.705 --> 00:03:25.149
и креираат, складираат и преземаат
сеќавања побрзо и поефикасно.

00:03:25.149 --> 00:03:29.548
Истражувањата покажаа дека музичарите
ги користат своите добро вмрежени мозоци

00:03:29.548 --> 00:03:32.014
да му дадат на секое сеќавање
повеќе ознаки

00:03:32.014 --> 00:03:37.204
како што се концептуални, емоционални,
акустични и контекстуални ознаки,

00:03:37.204 --> 00:03:39.385
како добар веб пребарувач.

NOTE Paragraph

00:03:39.385 --> 00:03:42.765
Па, како да знаеме дека сите овие 
придобивки се единствени на музиката,

00:03:42.765 --> 00:03:45.130
во споредба со, да речеме,
спортување или сликање?

00:03:45.130 --> 00:03:47.277
Или што ако луѓето кои се занимаваат
со музика

00:03:47.277 --> 00:03:49.059
биле веќе попаметни пред да започнат?

00:03:49.059 --> 00:03:52.937
Невролозите ги испитувале овие прашања,
но досега се покажало дека

00:03:52.937 --> 00:03:57.447
уметничките и естетските аспекти
на учењето да се свири музички инструмент

00:03:57.447 --> 00:04:00.864
се разликуваат од сите други активности 
кои ги проучувале, вклучувајќи

00:04:00.864 --> 00:04:02.094
ги и другите уметности.

00:04:02.094 --> 00:04:04.483
Во неколку тестирања
со случајно избрани учесници

00:04:04.483 --> 00:04:08.807
кои покажале исто ниво на когнитивни 
функции и невронска обработка на

00:04:08.807 --> 00:04:12.640
почетокот, се покажало дека оние кои 
изучувале музика,

00:04:12.640 --> 00:04:16.319
покажале подобрување во многу
области на мозокот во однос на другите.

NOTE Paragraph

00:04:16.319 --> 00:04:19.853
Ова истражување за придобивките од 
свирењето во развојот на менталните

00:04:19.853 --> 00:04:22.992
способности го подобри на нашето 
разбирање на менталните функции,

00:04:22.992 --> 00:04:25.699
откривајќи го внатрешниот ритам
и комплексните интеракции

00:04:25.699 --> 00:04:28.454
кои го сочинуваат неверојатниот оркестар
на нашиот мозок.