1
00:00:13,712 --> 00:00:17,070
Գիտեի՞ր, որ ամեն անգամ, 
երբ երաժիշտը վերցնում է գործիքը,

2
00:00:17,094 --> 00:00:20,269
նրա ողջ ուղեղում հրավառություն է 
տեղի ունենում։

3
00:00:20,293 --> 00:00:22,856
Արտաքինից երաժիշտը 
լուռ ու կենտրոնացած է,

4
00:00:22,880 --> 00:00:26,843
կարդում է նոտաներն ու կատարում 
անհրաժեշտ շարժումները։

5
00:00:26,867 --> 00:00:29,354
Բայց նրա ուղեղում իսկական 
տոնակատարություն է։

6
00:00:30,121 --> 00:00:31,385
Որտեղի՞ց գիտենք սա։

7
00:00:31,409 --> 00:00:33,201
Վերջին մի քանի տասնամյակներում

8
00:00:33,225 --> 00:00:35,696
նյարդաբանները հսկայական 
աշխատանք են կատարել

9
00:00:35,720 --> 00:00:38,293
հասկանալու համար,
թե ինչպես է աշխատում ուղեղը։

10
00:00:38,293 --> 00:00:40,866
Նրանք հետազոտել են 
ուղեղի աշխատանքը

11
00:00:40,866 --> 00:00:43,441
FMRI և PET սկաներներով։

12
00:00:43,465 --> 00:00:45,694
Նման սարքերով դիտելիս, կարելի է տեսնել, որ

13
00:00:45,718 --> 00:00:48,600
ասենք ընթերցելիս կամ մաթեմատիկական 
խնդիրներ լուծելիս

14
00:00:48,624 --> 00:00:53,010
ակտիվանում է զբաղմունքին համապատասխանող
ուղեղի որոշակի հատված։

15
00:00:53,034 --> 00:00:56,292
Սակայն, երբ հետազոտվող անձը 
երաժշտություն է լսում

16
00:00:56,316 --> 00:00:58,276
նրա ուղեղում հրավառություն է։

17
00:00:58,300 --> 00:01:01,171
Ուղեղի բազմաթիվ հատվածներ 
ակտիվանում են միաժամանակ,

18
00:01:01,195 --> 00:01:02,743
երաժշտությունն հասկանալու համար

19
00:01:02,743 --> 00:01:04,291
ոււղեղն առանձին֊ առանձին վերլուծում է

20
00:01:04,291 --> 00:01:05,841
մեղեդին, ռիթմը և այլ տարրեր,

21
00:01:05,865 --> 00:01:10,028
իսկ հետո ամեն ինչ միացնում է, 
վերածում ընդհանուր երաժշտական ապրումի։

22
00:01:10,052 --> 00:01:13,019
Եվ այդքան աշխատանք մեր ուղեղն 
անում է մեկ ակնթարթում

23
00:01:13,043 --> 00:01:17,385
առաջին հնչյունները լսելու և ոտքերով 
հատակին հարվածելու արանքում։

24
00:01:17,409 --> 00:01:19,921
Իսկ երբ դիտում ենք ոչ թե 
երաժշտություն լսողի,

25
00:01:19,945 --> 00:01:22,611
այլ նվագողի ուղեղը,

26
00:01:22,635 --> 00:01:25,892
փոքրիկ հրավառությունը վերածվում է 
տոնակատարության։

27
00:01:25,916 --> 00:01:29,447
Փաստորեն, եթե երաժշտություն լսելն 
ուղեղում ակտիվացնում է

28
00:01:29,471 --> 00:01:31,429
մի շարք յուրօրինակ գործողություններ,

29
00:01:31,453 --> 00:01:35,494
ապա նվագելն ուղեղի համար 
հավասարազոր է մարմնամարզության։

30
00:01:35,518 --> 00:01:38,682
Նյարդաբանները նկատել են, թե ինչպես են 
վառվում տարբեր կենտրոններ

31
00:01:38,706 --> 00:01:41,614
ու միաժամանակ վերլուծում տարբեր տեղեկություններ

32
00:01:41,638 --> 00:01:45,508
խրթին, բայց փոխհամաձայնեցված 
զարմանահրաշ հաջորդականությամբ։

33
00:01:46,233 --> 00:01:49,860
Բայց նվագելու ի՞նչն է նման ազդեցություն 
ունենում ուղեղի վրա։

34
00:01:49,884 --> 00:01:51,795
Այս հետազոտությունը համեմատաբար նոր է

35
00:01:51,819 --> 00:01:54,476
բայց նյարդաբաններն արդեն 
որոշակի պատկերացում ունեն։

36
00:01:54,500 --> 00:01:55,928
Երաժշտական գործիք նվագելը

37
00:01:55,952 --> 00:01:59,293
պահանջում է ուղեղի գրեթե 
բոլոր կենտրոնների աշխատանքը՝ միաժամանակ,

38
00:01:59,317 --> 00:02:03,315
հատկապես տեսողական, լսողական 
և շարժողական կենտրոնների։

39
00:02:03,339 --> 00:02:07,757
Ինչպես ցանկացած մարզանքի դեպքում, 
կանոնավոր վարժանքը երաժշտական գործիքով

40
00:02:07,781 --> 00:02:11,690
ուժեղացնում է ուղեղի այդ ֆունկցիաները, 
թույլ տալով այդ ներուժը

41
00:02:11,714 --> 00:02:13,595
կիրառել նաև այլ 
գործողությունների ընթացքում։

42
00:02:13,619 --> 00:02:17,120
Ամենաակնհայտ տարբերությունը երաժշտություն 
լսելու և նվագելու միջև այն է,

43
00:02:17,144 --> 00:02:19,704
որ երկրորդը պահանջում է 
շարժողական հմտություններ,

44
00:02:19,728 --> 00:02:22,781
որոնք կառավարվում են 
ուղեղի երկու կիսագնդերում էլ։

45
00:02:22,805 --> 00:02:26,113
Այն պահանջում է և՛ լեզվական ու 
մաթեմաթիկական ճշգրտություն,

46
00:02:26,137 --> 00:02:28,382
որոնք ավելի հաճախ կառավարում է 
ձախ կիսագունդը,

47
00:02:28,406 --> 00:02:31,941
և՛ աջ կիսագնդի նորարական ու 
ստեղծագործական հմտությունը։

48
00:02:31,965 --> 00:02:34,280
Այս ամենց կարելի է եզրակացնել, որ նվագելը

49
00:02:34,304 --> 00:02:38,860
մեծացնում և ակտիվացնում է 
ուղեղի բրտամարմնի ակտիվությունը,

50
00:02:38,884 --> 00:02:41,319
իսկ այն երկու կիսագնդերի կամուրջն է,
հետևաբար նվագելը

51
00:02:41,319 --> 00:02:43,754
թույլ է տալիս ուղեղի տարբեր կենտրոններին

52
00:02:43,754 --> 00:02:46,190
հաղորդակցվել ավելի արագ ու 
բազմակի ուղիներով։

53
00:02:46,214 --> 00:02:48,667
Սա երաժիշտներին թույլ է տալիս 
խնդիրներ լուծելիս

54
00:02:48,691 --> 00:02:52,316
լինել ավելի արդյունավետ ու ստեղծարար՝ 
գիտական, թե կենցաղային հարցերում։

55
00:02:52,340 --> 00:02:53,995
Քանի որ նվագելը նաև 
պահանջում է երաժշտության

56
00:02:53,995 --> 00:02:55,650
հուզական բովանդակության

57
00:02:55,650 --> 00:02:57,742
ստեղծման և ընկալման հմտություններ,

58
00:02:57,742 --> 00:02:59,834
երաժիշտներն հաճախ նաև

59
00:02:59,834 --> 00:03:01,927
ղեկավար պաշտոն են զբաղեցնում,

60
00:03:01,927 --> 00:03:04,237
ինչը սովորաբար պահանջում է

61
00:03:04,261 --> 00:03:07,896
պլանավորում, ռազմավարություն, 
մանրուքների նկատմամբ ուշադրություն,

62
00:03:07,920 --> 00:03:13,231
ինչպես նաև՝ կոգնիտիվ և էմոցիոնալ 
ասպետկների համաժամանակյա վերլուծություն։

63
00:03:13,255 --> 00:03:16,478
Այս ընդունակությունը ազդում է նաև
մեր հիշողության աշխատանքի վրա։

64
00:03:17,196 --> 00:03:20,425
Եվ իսկապես, երաժիշտները ունեն
հիշողական բարձր ունակություններ,

65
00:03:20,449 --> 00:03:25,454
նրանք արագ ու արդյունավետ ստեղծում, 
պահպանում և մտաբերում են հիշողությունները։

66
00:03:25,478 --> 00:03:29,208
Երաժիշտներն օգտագործում են 
զարգացած կապուղիներով իրենց ուղեղը

67
00:03:29,232 --> 00:03:31,970
յուրաքանչյուր տեղեկությունը 
մի քանի պիտակով պահելու համար,

68
00:03:31,994 --> 00:03:34,310
օրինակ՝ կոնցեպտուալ, էմոցիոնալ

69
00:03:34,334 --> 00:03:36,850
ձայնային, կոնտեքստային պիտակներով

70
00:03:36,874 --> 00:03:38,579
ինչպես դա անում է ինտերնետային
որոնողական համակարգը։

71
00:03:39,706 --> 00:03:42,659
Իսկ ինչպե՞ս գիտենք, որ այս օգուտները 
տալիս է միայն երաժշտությունը,

72
00:03:42,683 --> 00:03:45,148
և ոչ օրինակ սպորտը կամ նկարչությունը։

73
00:03:45,172 --> 00:03:47,545
Կամ գուցե այնպես է, որ նվագել սկսում են

74
00:03:47,569 --> 00:03:49,474
մարդիկ, ովքեր արդեն շատ խելացի՞ են։

75
00:03:49,498 --> 00:03:52,679
Նյարդաբանները զբաղվում են այս հարցերով,

76
00:03:52,703 --> 00:03:55,353
առայժմ նրանք գտել են, որ նվագել սովորելու

77
00:03:55,377 --> 00:03:57,330
գեղարվեստական ասպեկտները տարբեր են

78
00:03:57,354 --> 00:04:01,709
ցանկացած այլ գործողությունից, 
այդ թվում՝ այլ արվեստով զբաղվելուց։

79
00:04:01,733 --> 00:04:04,244
Նրանք արել են մի շարք 
գիտափորձերի, որոնց մասնակիցներն

80
00:04:04,268 --> 00:04:05,670
սկզբում ունեին կոգնիտիվ 
և նյարդային

81
00:04:05,694 --> 00:04:09,047
ֆունկցիոնալ նույն մակարդակը. 
բայց նրանցից մի քանիսն, ովքեր

82
00:04:09,071 --> 00:04:12,855
տևական ժամանակ զբաղվել են 
նվագել սովորելով,

83
00:04:12,879 --> 00:04:16,183
փորձից հետո ունեին ուղեղի ավելի զարգացած 
կենտրոններ։

84
00:04:16,889 --> 00:04:19,908
Այս՝ վերջերս արված հետազոտությունը 
նվագելու մտավոր օգտակարության մասին

85
00:04:19,932 --> 00:04:22,565
ընդլայնել է նաև մտավոր աշխատանքների մասին 
մեր պատկերացումը

86
00:04:22,589 --> 00:04:25,501
ի հայտ բերելով ներքին ռիթմեր և 
բարդ փոխազդեցություններ

87
00:04:25,525 --> 00:04:28,493
որոնք միասին կազմում են մեր ուղեղի 
հրաշալի նվագախումբը։