[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:08.57,0:00:15.28,Default,,0000,0000,0000,,Biến đổi khí hậu nhiều mây: Làm sao mây\Nảnh hưởng tới nhiệt độ trái đất.
Dialogue: 0,0:00:15.28,0:00:20.99,Default,,0000,0000,0000,,Nhiệt độ trung bình của bề mặt trái đất\Nđã nóng lên 0,8 độ C từ năm 1750.
Dialogue: 0,0:00:20.99,0:00:24.58,Default,,0000,0000,0000,,Khi nồng độ CO2 trong khí quyển \Ntăng gấp đôi,
Dialogue: 0,0:00:24.58,0:00:28.25,Default,,0000,0000,0000,,dự kiến vào trước cuối thế thế kỉ 21,
Dialogue: 0,0:00:28.25,0:00:30.58,Default,,0000,0000,0000,,những nhà nghiên cứu dự báo \Nnhiệt độ toàn cầu
Dialogue: 0,0:00:30.58,0:00:35.60,Default,,0000,0000,0000,,sẽ tăng từ 1,5 đến 4,5 độ C.
Dialogue: 0,0:00:35.60,0:00:39.62,Default,,0000,0000,0000,,Nếu mức tăng gần mức thấp nhất \N1,5 độ C,
Dialogue: 0,0:00:39.62,0:00:43.68,Default,,0000,0000,0000,,thì chúng ta đã được nửa đường, và chúng\Nta nên có khả năng thích nghi
Dialogue: 0,0:00:43.68,0:00:47.14,Default,,0000,0000,0000,,với việc thay đổi - một số vùng trở nên\Nkhô hơn hoặc ít phì nhiêu hơn,
Dialogue: 0,0:00:47.14,0:00:50.59,Default,,0000,0000,0000,,nhưng một số khác lại trở nên ấm hơn,\Nẩm ướt và phì nhiêu hơn.
Dialogue: 0,0:00:50.59,0:00:56.06,Default,,0000,0000,0000,,Mặt khác, tăng 4,5 độ C \Ntương đương về độ lớn
Dialogue: 0,0:00:56.06,0:01:01.94,Default,,0000,0000,0000,,với sự ấm lên xảy ra từ lần băng giá\Ncuối cùng tối đa 22,000 năm trước,
Dialogue: 0,0:01:01.94,0:01:06.72,Default,,0000,0000,0000,,khi đó phần lớn Bắc Mỹ nằm dưới\Nmột dải băng dày 2 km.
Dialogue: 0,0:01:06.72,0:01:11.04,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế điều đó hiện thân cho\Nthay đổi đáng kể về khí hậu.
Dialogue: 0,0:01:11.04,0:01:14.75,Default,,0000,0000,0000,,Điều đó cực kì quan trọng cho nhà khoa học\Ndự đoán về sự thay đổi nhiệt độ
Dialogue: 0,0:01:14.75,0:01:20.29,Default,,0000,0000,0000,,với sự chính xác nhất có thể \Nđể chúng ta có thể dự tính cho tương lai.
Dialogue: 0,0:01:20.29,0:01:23.11,Default,,0000,0000,0000,,Hiện tại, mức độ bất ổn\Nthực sự quá lớn
Dialogue: 0,0:01:23.11,0:01:27.57,Default,,0000,0000,0000,,để tự tin khẳng định cách tốt nhất\Nứng phó với biến đổi khí hậu.
Dialogue: 0,0:01:27.57,0:01:33.28,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng ước tính với lượng CO2 tăng gấp đôi,\Nnhiệt độ tăng từ 1,5 đến 4,5 độ C
Dialogue: 0,0:01:33.28,0:01:36.58,Default,,0000,0000,0000,,vẫn không thay đổi trong 35 năm qua.
Dialogue: 0,0:01:36.58,0:01:39.71,Default,,0000,0000,0000,,Tại sao chúng ta vẫn chưa thể\Nthu hẹp nhiệt độ lại?
Dialogue: 0,0:01:39.71,0:01:44.57,Default,,0000,0000,0000,,Câu trả lời là vì chúng ta chưa hiểu đủ về\Nsol khí và những đám mây.
Dialogue: 0,0:01:44.57,0:01:47.84,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng một thí nghiệm mới tại CERN đang\Ngiải quyết vấn đề.
Dialogue: 0,0:01:47.84,0:01:50.29,Default,,0000,0000,0000,,Để dự đoán nhiệt độ\Nsẽ thay đổi như thế nào,
Dialogue: 0,0:01:50.29,0:01:53.95,Default,,0000,0000,0000,,các nhà khoa học cần biết một thứ gọi là\Nđộ nhạy của khí hậu trái đất,
Dialogue: 0,0:01:53.95,0:01:57.98,Default,,0000,0000,0000,,sự thay đổi nhiệt độ để phản ứng lại\Nsự cưỡng bức bức xạ.
Dialogue: 0,0:01:57.98,0:02:00.64,Default,,0000,0000,0000,,Cưỡng bức bức xạ là\Nsự mất cân bằng tạm thời
Dialogue: 0,0:02:00.64,0:02:06.15,Default,,0000,0000,0000,,giữa năng lượng nhận được từ mặt trời và\Nnăng lượng bức xạ bật lại không gian,
Dialogue: 0,0:02:06.15,0:02:09.64,Default,,0000,0000,0000,,giống như sự mất cân bằng bị gây ra bởi sự\Ngia tăng lượng khí nhà kính.
Dialogue: 0,0:02:09.64,0:02:13.11,Default,,0000,0000,0000,,Trái đất ấm lên hoặc nguội đi\Nđể khắc phục sự mất cân bằng.
Dialogue: 0,0:02:13.11,0:02:15.66,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có thể xác định độ nhạy của khí\Nhậu trái đất
Dialogue: 0,0:02:15.66,0:02:18.03,Default,,0000,0000,0000,,từ thí nghiệm chúng ta đã thực hiện
Dialogue: 0,0:02:18.03,0:02:20.96,Default,,0000,0000,0000,,trong thời kì công nghiệp từ năm 1750
Dialogue: 0,0:02:20.96,0:02:24.52,Default,,0000,0000,0000,,và sử dụng con số này để xác định trái đất\Nsẽ ấm lên bao nhiêu
Dialogue: 0,0:02:24.52,0:02:29.19,Default,,0000,0000,0000,,với những cưỡng bức bức xạ khác nhau\Nđược phóng ra vào thế kỉ 21.
Dialogue: 0,0:02:29.19,0:02:31.59,Default,,0000,0000,0000,,Để làm được điều này, \Nchúng ta cần biết 2 thứ:
Dialogue: 0,0:02:31.59,0:02:35.56,Default,,0000,0000,0000,,Thứ nhất, nhiệt độ toàn cầu tăng lên\Ntừ năm 1750,
Dialogue: 0,0:02:35.56,0:02:39.35,Default,,0000,0000,0000,,và thứ hai, cưỡng bức bức xạ\Ncủa khí hậu ngày nay
Dialogue: 0,0:02:39.35,0:02:42.48,Default,,0000,0000,0000,,liên quan đến khí hậu \Nthời tiền công nghiệp.
Dialogue: 0,0:02:42.48,0:02:45.28,Default,,0000,0000,0000,,Với các cưỡng bức bức xạ, ta biết\Nhoạt động của con người
Dialogue: 0,0:02:45.28,0:02:47.56,Default,,0000,0000,0000,,đã làm tăng khí nhà kính\Ntrong khí quyển,
Dialogue: 0,0:02:47.56,0:02:49.65,Default,,0000,0000,0000,,làm hành tinh ấm lên.
Dialogue: 0,0:02:49.65,0:02:53.35,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng các hoạt động của chúng ta đồng\Nthời cũng làm tăng
Dialogue: 0,0:02:53.35,0:02:57.79,Default,,0000,0000,0000,,lượng hạt sol khí trong các đám mây, \Nlàm nguội hành tinh.
Dialogue: 0,0:02:57.79,0:03:01.13,Default,,0000,0000,0000,,Nồng độ khí nhà kính thời kì tiền công\Nnghiệp đã được đo đạc kỹ
Dialogue: 0,0:03:01.13,0:03:05.44,Default,,0000,0000,0000,,từ những bọt khí bị mắc kẹt trong lõi băng\Nthu được ở Greenland và Nam Cực.
Dialogue: 0,0:03:05.44,0:03:08.90,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy ta biết được sự ảnh hưởng \Ncủa khí nhà kính một cách chính xác.
Dialogue: 0,0:03:08.90,0:03:14.24,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng chúng ta không có cách đo trực tiếp\Nlượng mây vào năm 1750.
Dialogue: 0,0:03:14.24,0:03:19.22,Default,,0000,0000,0000,,Đó là nguyên nhân ta không xác định rõ\Nvề độ nhạy của khí hậu trái đất.
Dialogue: 0,0:03:19.22,0:03:21.60,Default,,0000,0000,0000,,Để hiểu sự bao phủ của mây ở thời tiền\Ncông nghiệp,
Dialogue: 0,0:03:21.60,0:03:24.40,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta phải dùng mô hình máy tính\Nđể mô phỏng xác thực
Dialogue: 0,0:03:24.40,0:03:28.40,Default,,0000,0000,0000,,các quá trình đảm nhiệm việc hình\Nthành sol khí trong các đám mây.
Dialogue: 0,0:03:28.40,0:03:32.04,Default,,0000,0000,0000,,Giờ đây với phần lớn mọi người, các sol\Nkhí là thứ làm tóc bạn bết dính
Dialogue: 0,0:03:32.04,0:03:34.26,Default,,0000,0000,0000,,nhưng đó chỉ là một loại của sol khí.
Dialogue: 0,0:03:34.26,0:03:39.12,Default,,0000,0000,0000,,Sol khí trong khí quyển là chất lỏng li ti\Nhoặc các hạt rắn lơ lửng trong không khí.
Dialogue: 0,0:03:39.12,0:03:40.57,Default,,0000,0000,0000,,Thứ nhất là chúng,
Dialogue: 0,0:03:40.57,0:03:44.39,Default,,0000,0000,0000,,từ bụi, muối phun biển hoặc\Nđốt cháy sinh khối,
Dialogue: 0,0:03:44.39,0:03:49.19,Default,,0000,0000,0000,,hoặc thứ hai là sự chuyển đổi hạt\Nhình thành do khí trong khí quyển,
Dialogue: 0,0:03:49.19,0:03:51.94,Default,,0000,0000,0000,,mà người ta gọi là sự tạo mầm hạt.
Dialogue: 0,0:03:51.94,0:03:54.79,Default,,0000,0000,0000,,Các sol khí ở khắp mọi nơi trong\Nkhí quyển,
Dialogue: 0,0:03:54.79,0:03:58.28,Default,,0000,0000,0000,,và chúng có thể ngăn cản mặt trời\Nở môi trường đô thị bị ô nhiễm,
Dialogue: 0,0:03:58.28,0:04:01.75,Default,,0000,0000,0000,,hoặc che phủ những ngọn núi phía xa trong\Nmột đám mây mù màu xanh.
Dialogue: 0,0:04:01.75,0:04:07.56,Default,,0000,0000,0000,,Quan trọng hơn, một hạt nhỏ mây không thể\Nhình thành mà không có hạt sol khí.
Dialogue: 0,0:04:07.56,0:04:11.32,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy nếu không có các hạt sol khí,\Nthì sẽ không có những đám mây,
Dialogue: 0,0:04:11.32,0:04:14.20,Default,,0000,0000,0000,,và nếu không có những đám mây, thì cũng\Nkhông có nước sạch.
Dialogue: 0,0:04:14.20,0:04:18.51,Default,,0000,0000,0000,,Khí hậu sẽ trở nên nóng hơn nhiều, và sẽ\Nkhông có sự sống.
Dialogue: 0,0:04:18.51,0:04:22.64,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy chúng ta có sự tồn tại là nhờ các\Nhạt sol khí.
Dialogue: 0,0:04:22.64,0:04:24.21,Default,,0000,0000,0000,,Mặc dù chúng quan trọng như vậy,
Dialogue: 0,0:04:24.21,0:04:26.74,Default,,0000,0000,0000,,cách các hạt sol khí được tạo thành\Ntrong khí quyển
Dialogue: 0,0:04:26.74,0:04:30.33,Default,,0000,0000,0000,,và tác động của chúng tới các\Nđám mây vẫn chưa được hiểu rõ ràng.
Dialogue: 0,0:04:30.33,0:04:33.68,Default,,0000,0000,0000,,Thậm chí hơi nước đảm nhiệm sự hình thành\Ncác hạt sol khí
Dialogue: 0,0:04:33.68,0:04:35.28,Default,,0000,0000,0000,,cũng không được hình thành
Dialogue: 0,0:04:35.28,0:04:38.20,Default,,0000,0000,0000,,vì chúng chỉ hiện diện một lượng rất nhỏ,
Dialogue: 0,0:04:38.20,0:04:42.41,Default,,0000,0000,0000,,gần như là một phân tử trên triệu triệu\Nphân tử không khí.
Dialogue: 0,0:04:42.41,0:04:45.30,Default,,0000,0000,0000,,Sự thiếu hiểu biết là lí do chính
Dialogue: 0,0:04:45.30,0:04:48.29,Default,,0000,0000,0000,,cho sự bất ổn lớn\Nvề độ nhạy khí hậu,
Dialogue: 0,0:04:48.29,0:04:52.68,Default,,0000,0000,0000,,và một loạt các dự đoán\Nkhí hậu trong tương lai tương ứng.
Dialogue: 0,0:04:52.68,0:04:58.54,Default,,0000,0000,0000,,Tuy nhiên, một thí nghiệm đang tiến hành ở\NCERN đặt tên là, có lẽ không ngạc nhiên,
Dialogue: 0,0:04:58.54,0:05:01.30,Default,,0000,0000,0000,,"Đám mây" đã tìm cách xây dựng\Nmột thùng bằng thép đủ lớn
Dialogue: 0,0:05:01.30,0:05:05.100,Default,,0000,0000,0000,,và sự ô nhiễm đủ thấp, để sự hình thành\Nsol khí lần đầu tiên, có thể đo được,
Dialogue: 0,0:05:05.100,0:05:11.23,Default,,0000,0000,0000,,dưới các điều kiện khí quyển\Nđược kiểm soát chặc chẽ
Dialogue: 0,0:05:11.23,0:05:13.09,Default,,0000,0000,0000,,trong phòng thí nghiệm.
Dialogue: 0,0:05:13.09,0:05:17.18,Default,,0000,0000,0000,,Trong 5 năm đầu tiên tiến hành, thí nghiệm\NĐám mây đã xác định được hơi nước
Dialogue: 0,0:05:17.18,0:05:20.61,Default,,0000,0000,0000,,đảm nhiệm việc hình thành hạt sol khí \Ntrong khí quyển,
Dialogue: 0,0:05:20.61,0:05:24.42,Default,,0000,0000,0000,,bao gồm axit sulfuric, amoniac, các amin,
Dialogue: 0,0:05:24.42,0:05:27.06,Default,,0000,0000,0000,,và các hơi hữu cơ từ cây.
Dialogue: 0,0:05:27.06,0:05:30.60,Default,,0000,0000,0000,,Sử dụng một chùm tia ion hoá từ máy\Nproton synchrotron của CERN,
Dialogue: 0,0:05:30.60,0:05:34.84,Default,,0000,0000,0000,,thí nghiệm Đám mây cũng đang điều tra\Nliệu các tia vũ trụ thiên hà
Dialogue: 0,0:05:34.84,0:05:38.86,Default,,0000,0000,0000,,có tăng cường sự hình thành\Ncác sol khí trong các đám mây.
Dialogue: 0,0:05:38.86,0:05:43.53,Default,,0000,0000,0000,,Điều này được xem là tác nhân\Nkhả thi buộc khí hậu tự nhiên biến mất
Dialogue: 0,0:05:43.53,0:05:47.08,Default,,0000,0000,0000,,vì sự biến chuyển của các tia vũ trụ rơi\Nxuống trên bầu khí quyển
Dialogue: 0,0:05:47.08,0:05:49.92,Default,,0000,0000,0000,,thay đổi với hoạt động của mặt trời.
Dialogue: 0,0:05:49.92,0:05:53.46,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy thí nghiệm Đám mây\Nđang đề ra 2 câu hỏi lớn:
Dialogue: 0,0:05:53.46,0:05:57.60,Default,,0000,0000,0000,,Thứ nhất, khí hậu thời tiền công nghiệp\Ncó nhiều mây mức nào?
Dialogue: 0,0:05:57.60,0:06:03.07,Default,,0000,0000,0000,,Do đó, các đám mây đã thay đổi \Ndo các hoạt động của con người bao nhiêu?
Dialogue: 0,0:06:03.07,0:06:08.23,Default,,0000,0000,0000,,Sự hiểu biết đó sẽ giúp dự đoán tốt hơn\Nvề khí hậu thế kỉ 21.
Dialogue: 0,0:06:08.23,0:06:12.74,Default,,0000,0000,0000,,Và thứ hai, có thể quan sát khó hiểu của sự\Nbiến đổi khí hậu mặt trời
Dialogue: 0,0:06:12.74,0:06:15.94,Default,,0000,0000,0000,,ở thời tiền công nghiệp có thể được giải\Nthích bởi sự ảnh hưởng
Dialogue: 0,0:06:15.94,0:06:19.43,Default,,0000,0000,0000,,của các tia vũ trụ thiên hà trên những đám\Nmây không ?
Dialogue: 0,0:06:19.43,0:06:33.80,Default,,0000,0000,0000,,Mục tiêu đầy tham vọng nhưng thực tế\Nkhi bạn đang ở trên mây.