1
00:00:00,325 --> 00:00:02,388
ตอนที่ผมเรียนปริญญาเอกนั้น

2
00:00:02,388 --> 00:00:05,850
ผมติดแหงกเลยครับ

3
00:00:05,850 --> 00:00:07,630
ทุกหนทางการวิจัยที่ผมได้ลอง

4
00:00:07,630 --> 00:00:09,246
นำไปสู่ทางตัน

5
00:00:09,246 --> 00:00:11,148
มันเหมือนกับว่าความเชื่อพื้นฐานของผม

6
00:00:11,148 --> 00:00:13,076
หยุดทำงาน

7
00:00:13,076 --> 00:00:16,075
ผมรู้สึกเหมือนนักบินที่บินผ่านหมอก

8
00:00:16,075 --> 00:00:18,870
แล้วหลงทิศทาง

9
00:00:18,870 --> 00:00:20,351
ผมเลิกโกนหนวด

10
00:00:20,351 --> 00:00:23,092
ผมไม่ยอมลุกออกจากเตียงในตอนเช้า

11
00:00:23,092 --> 00:00:24,825
ผมรู้สึกไม่คู่ควร

12
00:00:24,825 --> 00:00:27,978
กับการเดินเข้าประตูมหาวิทยาลัย

13
00:00:27,978 --> 00:00:30,126
เพราะผมไม่ใช่ไอสไตน์ หรือนิวตัน

14
00:00:30,126 --> 00:00:32,279
หรือนักวิทยาศาสตร์ท่านใด

15
00:00:32,279 --> 00:00:33,810
ที่ผมได้เรียนรู้ผลงานของพวกท่าน
เพราะในวิทยาศาสตร์

16
00:00:33,810 --> 00:00:37,192
เราเรียนเกี่ยวกับผลลัพธ์เท่านั้น 
ไม่ใช่กระบวนการ

17
00:00:37,192 --> 00:00:41,893
และเห็นชัดๆ เลยว่า 
ผมเป็นนักวิทยาศาสตร์ไม่ได้

18
00:00:41,893 --> 00:00:43,557
แต่ผมมีแรงสนับสนุนมากพอ

19
00:00:43,557 --> 00:00:44,954
และผมก็ผ่านมันไปได้

20
00:00:44,954 --> 00:00:47,174
และค้นพบความรู้ใหม่เกี่ยวกับธรรมชาติ

21
00:00:47,174 --> 00:00:49,917
มันเป็นความรู้สึกสงบอันน่าทึ่ง

22
00:00:49,917 --> 00:00:51,249
ที่เป็นบุคคลเดียวในโลก

23
00:00:51,249 --> 00:00:53,474
ที่รู้ถึงกฎใหม่แห่งธรรมชาติ

24
00:00:53,474 --> 00:00:56,516
และผมเริ่มโครงงานที่สอง
ในการเรียนปริญญาเอก

25
00:00:56,516 --> 00:00:57,880
และมันก็เกิดขึ้นอีกครั้ง

26
00:00:57,880 --> 00:01:00,169
ผมเจออุปสรรค์ แล้วก็ผ่านมันไปได้

27
00:01:00,169 --> 00:01:01,555
และผมก็เริ่มคิด

28
00:01:01,555 --> 00:01:02,712
บางที มันอาจมีรูปแบบอยู่ก็เป็นได้

29
00:01:02,712 --> 00:01:04,553
ผมถามบัณฑิตทั้งหลาย แล้วพวกเขาก็บอกว่า

30
00:01:04,553 --> 00:01:06,596
"ใช่เลย เกิดอย่างนั้นกับพวกเขาเป๊ะๆ เลย

31
00:01:06,596 --> 00:01:08,945
เว้นแต่ว่าไม่มีใครบอกเรา"

32
00:01:08,945 --> 00:01:10,895
พวกเราอาจเรียนวิทยาศาสตร์อย่างกับว่า

33
00:01:10,895 --> 00:01:14,471
มันเป็นชุดขั้นตอนเชิงตรรกะ
ระหว่างคำถามและคำตอบ

34
00:01:14,471 --> 00:01:17,217
แต่การทำวิจัยไม่ได้เป็นอะไรแบบนั้น

35
00:01:17,217 --> 00:01:19,551
ในเวลาเดียวกัน ผมยังได้เรียน

36
00:01:19,551 --> 00:01:21,638
การแสดงละครเวทีแบบด้นสด

37
00:01:21,638 --> 00:01:23,072
ฉะนั้น กลางวันเรียนฟิสิกส์

38
00:01:23,072 --> 00:01:25,090
และกลางคืน หัวเราะ กระโดด ร้องเพลง

39
00:01:25,090 --> 00:01:26,402
เล่นกีต้าร์ของผม

40
00:01:26,402 --> 00:01:27,881
ละครเวทีแบบด้นสด

41
00:01:27,881 --> 00:01:30,890
ก็เหมือนกับวิทยาศาสตร์ 
คือ การเข้าหาสิ่งที่ไม่รู้

42
00:01:30,890 --> 00:01:32,302
เพราะคุณต้องเล่นกันบนเวที

43
00:01:32,302 --> 00:01:34,005
โดยปราศจากผู้กำกับ ปราศจากบทละคร

44
00:01:34,005 --> 00:01:36,283
ไม่รู้เลยว่า คุณจะเล่นเป็นอะไร

45
00:01:36,283 --> 00:01:38,689
หรือตัวละครอื่นจะทำอะไร

46
00:01:38,689 --> 00:01:40,538
แต่ไม่เหมือนวิทยาศาสตร์

47
00:01:40,538 --> 00:01:43,561
ในละครเวทีด้นสด 
พวกเขาบอกคุณแต่วันแรกว่า

48
00:01:43,561 --> 00:01:45,776
อะไรจะเกิดขึ้นกับคุณเมื่อคุณอยู่บนเวที

49
00:01:45,776 --> 00:01:48,548
คุณจะทำพลาดไม่เป็นท่า

50
00:01:48,548 --> 00:01:49,725
คุณจะเจออุปสรรค

51
00:01:49,725 --> 00:01:51,843
และเราก็จะฝึกฝนให้มีความคิดสร้างสรรค์อยู่เสมอ

52
00:01:51,843 --> 00:01:53,046
ในสถานการณ์ที่เจออุปสรรค

53
00:01:53,046 --> 00:01:54,951
ตัวอย่างเช่น เรามีแบบฝึกหัด

54
00:01:54,951 --> 00:01:56,093
ที่เราทุกคนยืนเป็นวงกลม

55
00:01:56,093 --> 00:01:59,058
และแต่ละคนต้องเต้นแท๊ปให้แย่สุดๆ

56
00:01:59,058 --> 00:02:00,644
และคนอื่นๆ ปรบมือ

57
00:02:00,644 --> 00:02:01,886
และเชียร์คุณ

58
00:02:01,886 --> 00:02:04,649
ให้กำลังใจคุณบนเวที

59
00:02:04,649 --> 00:02:06,557
เมื่อผมเป็นศาสตราจารย์

60
00:02:06,557 --> 00:02:07,938
และต้องแนะแนวนักเรียนของผม

61
00:02:07,938 --> 00:02:09,911
ผ่านโครงงานวิจัยของพวกเขา

62
00:02:09,911 --> 00:02:11,278
ผมตระหนักอีกครั้งว่า

63
00:02:11,278 --> 00:02:12,990
ผมไม่รู้ว่าจะทำอย่างไร

64
00:02:12,990 --> 00:02:14,984
ผมอาจเรียนฟิสิกส์ ชีววิทยา เคมี

65
00:02:14,984 --> 00:02:16,598
มาหลายพันชั่วโมง

66
00:02:16,598 --> 00:02:18,970
แต่ไม่มีสักชั่วโมง ไม่มีสักแนวคิดเดียว 
ที่จะสอนผมว่า

67
00:02:18,970 --> 00:02:21,556
จะให้คำปรึกษาอย่างไร แนะแนวใครสักคนอย่างไร

68
00:02:21,556 --> 00:02:23,293
เพื่อให้เดินไปด้วยกันสู่สิ่งที่ไม่รู้

69
00:02:23,293 --> 00:02:25,214
เพื่อสร้างแรงผลักดัน

70
00:02:25,214 --> 00:02:27,144
ผมจึงหันไปพึ่งละครเวทีด้นสด

71
00:02:27,144 --> 00:02:29,317
และผมบอกนักเรียนตั้งแต่วันแรกว่า

72
00:02:29,317 --> 00:02:32,218
อะไรกำลังจะเกิดขึ้นเมื่อคุณเริ่มทำงานวิจัย

73
00:02:32,218 --> 00:02:33,944
เรื่องนี้เกี่ยวกับมโนภาพที่เราคาดหวัง (schema)

74
00:02:33,944 --> 00:02:35,956
ว่างานวิจัยจะเป็นเช่นไร

75
00:02:35,956 --> 00:02:38,234
เพราะว่า เมื่อคนเราทำอะไรก็ตามแต่

76
00:02:38,234 --> 00:02:40,876
ยกตัวอย่างเช่น ถ้าผมต้องการจะจับกระดานดำนี้

77
00:02:40,876 --> 00:02:42,536
สมองของผมจะคาดมโนภาพขึ้นก่อน

78
00:02:42,536 --> 00:02:44,395
ทำนายว่ากล้ามเนื้อของผมจะทำอะไร

79
00:02:44,395 --> 00:02:46,551
ก่อนที่ผมจะเริ่มขยับมือเสียอีก

80
00:02:46,551 --> 00:02:48,399
และถ้าผมถูกขัดขวาง

81
00:02:48,399 --> 00:02:50,274
ถ้ามโนภาพของผมไม่เข้ากับความเป็นจริง

82
00:02:50,274 --> 00:02:52,558
จะเกิดความเครียดขึ้น เรียกว่า
การรับรู้ไม่ลงรอยกัน (cognitive dissonance)

83
00:02:52,558 --> 00:02:55,467
จึงเป็นการดีกว่า 
ถ้ามโนภาพของคุณ ตรงกับความเป็นจริง

84
00:02:55,467 --> 00:02:58,622
แต่ถ้าคุณเชื่อในวิทยาศาสตร์แบบที่ถูกสอนกันมา

85
00:02:58,622 --> 00:03:00,519
และถ้าคุณเชื่อตามตำรา ก็มีแนวโน้ม

86
00:03:00,519 --> 00:03:06,813
ว่าคุณน่าจะมีมโนภาพของงานวิจัย ตามนี้ครับ

87
00:03:06,813 --> 00:03:10,131
ถ้า เอ เป็นคำถาม

88
00:03:10,131 --> 00:03:13,531
และ บี เป็นคำตอบ

89
00:03:13,531 --> 00:03:18,124
ดังนั้นแล้ว งานวิจัยก็เป็นทางตรง

90
00:03:18,127 --> 00:03:21,242
ปัญหาคือว่า ถ้าการทดลองไม่สำเร็จ

91
00:03:21,242 --> 00:03:24,904
หรือนักเรียนเกิดความเครียด

92
00:03:24,904 --> 00:03:26,990
เรื่องแบบนี้ จะถูกมองว่าผิดปกติอย่างยิ่ง

93
00:03:26,990 --> 00:03:30,020
และทำให้เกิดความเครียดอย่างมาก

94
00:03:30,020 --> 00:03:31,803
ด้วยเหตุนี้ ผมจึงสอนให้นักเรียนของผม

95
00:03:31,803 --> 00:03:35,665
สร้างมโนภาพที่ยึดความเป็นจริงมากกว่า

96
00:03:38,860 --> 00:03:40,384
นี่คือตัวอย่าง

97
00:03:40,384 --> 00:03:43,520
เวลาที่อะไรๆ ไม่เป็นไปตามมโนภาพของคุณครับ

98
00:03:46,379 --> 00:03:49,641
(เสียงหัวเราะ)

99
00:03:49,641 --> 00:03:52,840
(เสียงปรบมือ)

100
00:04:01,564 --> 00:04:05,010
ผมจึงสอนมโนภาพแบบใหม่ ให้นักเรียนของผม

101
00:04:05,010 --> 00:04:07,204
ถ้า เอ เป็นคำถาม

102
00:04:07,204 --> 00:04:09,385
บี เป็นคำตอบ

103
00:04:13,320 --> 00:04:14,855
คิดสร้างสรรค์ฝันฟุ้งในเมฆไปเรื่อยๆ

104
00:04:14,855 --> 00:04:16,830
และคุณก็เริ่มลงมือ

105
00:04:16,830 --> 00:04:19,193
และการทดลองมันไม่ได้ผล และก็ไม่ได้ผล

106
00:04:19,193 --> 00:04:21,728
และก็ไม่ได้ผล และก็ไม่ได้ผล

107
00:04:21,728 --> 00:04:24,404
จนคุณไปถึงดินแดนที่เชื่อมกับอารมณ์ด้านลบ

108
00:04:24,404 --> 00:04:26,682
ที่ซึ่งกระทั่ง ความเชื่อพื้นฐานของคุณ

109
00:04:26,682 --> 00:04:27,798
ยังดูไม่เป็นเหตุเป็นผล

110
00:04:27,798 --> 00:04:30,853
เหมือนมีใครมากระชากพรมใต้เท้าคุณ

111
00:04:30,853 --> 00:04:34,181
และผมเรียกที่นั่นว่า เมฆ

112
00:04:47,685 --> 00:04:50,363
คุณอาจหลงอยู่ในเมฆนี้

113
00:04:50,363 --> 00:04:52,871
สักวัน สัปดาห์ เดือน ปี

114
00:04:52,871 --> 00:04:54,369
หรือชั่วชีวิตทำงานของคุณ

115
00:04:54,369 --> 00:04:56,531
แต่บางที ถ้าคุณโชคดีพอ

116
00:04:56,531 --> 00:04:58,387
และคุณได้แรงสนับสนุนพอ

117
00:04:58,387 --> 00:05:00,377
คุณจะเห็นได้ เมื่อดูสิ่งที่อยู่ในมือ

118
00:05:00,377 --> 00:05:03,625
หรือ ตั้งสติศึกษารูปร่างของเมฆ

119
00:05:03,625 --> 00:05:05,627
ถึงคำตอบแบบใหม่

120
00:05:07,285 --> 00:05:10,969
นั่นคือ ซี แล้วตกลงใจลองทางใหม่ดู

121
00:05:10,969 --> 00:05:13,338
และการทดลองก็ไม่ได้ผล การทดลองไม่ได้ผล

122
00:05:13,338 --> 00:05:14,807
แต่คุณก็ถึงในที่สุด

123
00:05:14,807 --> 00:05:16,027
จากนั้น คุณก็บอกเรื่องนี้กับทุกคน

124
00:05:16,027 --> 00:05:19,529
โดยตีพิมพ์ผลงานที่บอกว่า เอ ไปยัง ซี

125
00:05:19,529 --> 00:05:21,488
ซึ่งเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการสื่อสาร

126
00:05:21,488 --> 00:05:23,832
ตราบใดที่คุณยังไม่ลืมหนทาง

127
00:05:23,832 --> 00:05:25,631
ที่นำคุณไปตรงนั้น

128
00:05:25,631 --> 00:05:27,606
ทีนี้ เมฆที่ว่านี้มีอยู่ตามปกติวิสัย

129
00:05:27,606 --> 00:05:30,210
ของการวิจัย ตามปกติวิสัยของงานประดิษฐ์

130
00:05:30,210 --> 00:05:33,420
เพราะว่า เมฆจะลอยขวาง ตรงพรมแดน

131
00:05:37,721 --> 00:05:39,990
มันจะอยู่ตรงพรมแดน

132
00:05:39,990 --> 00:05:42,962
ระหว่าง ความรู้

133
00:05:45,795 --> 00:05:49,399
และความไม่รู้

134
00:05:53,110 --> 00:05:55,385
เพราะถ้าอยากค้นพบบางอย่างที่ใหม่จริงๆ นั้น

135
00:05:55,385 --> 00:05:58,962
อย่างน้อย ความเชื่อพื้นฐานสักอย่างของคุณ 
จะต้องเปลี่ยนไป

136
00:05:58,962 --> 00:06:00,216
ฉะนั้น การศึกษาวิทยาศาสตร์

137
00:06:00,216 --> 00:06:02,178
จึงเป็นเรื่องกล้าหาญชาญชัยทีเดียว

138
00:06:02,178 --> 00:06:03,999
ทุกๆ วัน เราพยายามเดินทาง

139
00:06:03,999 --> 00:06:05,811
สู่พรมแดนระหว่างความรู้ และความไม่รู้

140
00:06:05,811 --> 00:06:07,632
และเผชิญหน้ากับเมฆ

141
00:06:07,632 --> 00:06:09,337
ทีนี้ สังเกตว่าผมเขียน บี

142
00:06:09,337 --> 00:06:10,080
ไว้ในดินแดนของความรู้

143
00:06:10,080 --> 00:06:11,891
เพราะเรารู้จักมันตั้งแต่แรกแล้ว

144
00:06:11,891 --> 00:06:15,540
แต่ ซี นั้น น่าสนใจยิ่งกว่า

145
00:06:15,540 --> 00:06:18,263
และสำคัญเสียยิ่งกว่า บี

146
00:06:18,263 --> 00:06:20,456
บี ก็สำคัญสำหรับการดำเนินงานวิจัย

147
00:06:20,456 --> 00:06:22,274
แต่ ซี เป็นอะไรที่ลึกซึ้งกว่า

148
00:06:22,274 --> 00:06:26,771
และนั่นคือสิ่งมหัศจรรย์เกี่ยวกับงานวิจัย

149
00:06:26,771 --> 00:06:28,959
ทีนี้ แค่รู้จักคำนั้น 'เมฆ'

150
00:06:28,959 --> 00:06:31,514
มันทำให้กลุ่มวิจัยของผมเปลี่ยนไปเลย

151
00:06:31,514 --> 00:06:33,384
เพราะนักเรียนเข้ามาหาผม แล้วบอกว่า

152
00:06:33,384 --> 00:06:34,982
"ยูริ ผมติดอยู่ในเมฆ"

153
00:06:34,982 --> 00:06:38,148
และผมก็บอกว่า 
"ยอดเลย รู้สึกเศร้าระทมเลยล่ะสิตอนนี้"

154
00:06:38,148 --> 00:06:40,290
(เสียงหัวเราะ)

155
00:06:40,290 --> 00:06:42,203
แต่ผมมีความสุขนะครับ

156
00:06:42,203 --> 00:06:43,881
เพราะเราอาจใกล้ถึงพรมแดน

157
00:06:43,881 --> 00:06:45,777
ระหว่างความรู้และความไม่รู้

158
00:06:45,777 --> 00:06:47,323
และเรายังมีโอกาสในการค้นพบ

159
00:06:47,323 --> 00:06:49,184
อะไรบางอย่างที่ใหม่จริงๆ

160
00:06:49,184 --> 00:06:50,526
เพราะวิธีที่สมองของเราทำงานนั้น

161
00:06:50,526 --> 00:06:53,674
พอสมองรู้แล้วว่า เมฆนั้น

162
00:06:53,674 --> 00:06:58,100
เป็นเรื่องปกติ เป็นสิ่งจำเป็น

163
00:06:58,100 --> 00:06:59,305
และอันที่จริงสวยงาม

164
00:06:59,305 --> 00:07:02,928
เราก็จะได้เข้าร่วมชมรมคนรักมวลเมฆ

165
00:07:02,928 --> 00:07:04,846
และบำบัดความรู้สึกที่ว่า

166
00:07:04,846 --> 00:07:07,408
ฉันมีอะไรที่ผิดปกติมากๆ

167
00:07:07,408 --> 00:07:09,858
และในฐานะผู้เป็นอาจารย์ ผมรู้ว่าต้องทำอย่างไร

168
00:07:09,858 --> 00:07:12,060
นั่นคือ เพิ่มกำลังใจให้นักเรียนของผม

169
00:07:12,060 --> 00:07:13,541
เพราะการวิจัยทางจิตวิทยาแสดงว่า

170
00:07:13,541 --> 00:07:17,100
ถ้าคุณรู้สึกกลัว หรือหมดหวัง

171
00:07:17,100 --> 00:07:18,097
จิตใจคุณจะตีกรอบ

172
00:07:18,097 --> 00:07:20,928
กลับไปใช้วิธีคิดแบบปลอดภัย และระมัดระวัง

173
00:07:20,928 --> 00:07:22,503
ถ้าคุณอยากสำรวจหนทางที่เสี่ยงกว่า

174
00:07:22,503 --> 00:07:23,891
ถ้าจะหนีออกจากเมฆ

175
00:07:23,891 --> 00:07:25,652
คุณต้องพึ่งอารมณ์แบบอื่นด้วย

176
00:07:25,652 --> 00:07:27,853
ความสามัคคี กำลังใจ ความหวัง

177
00:07:27,853 --> 00:07:29,590
ซึ่งได้จากความสัมพันธ์กับคนอื่นๆ

178
00:07:29,590 --> 00:07:31,140
มันก็เหมือนกับละครเวทีด้นสด

179
00:07:31,140 --> 00:07:33,441
ในวิทยาศาสตร์ 
มันดีที่สุดที่จะเดินทางสู่ความไม่รู้

180
00:07:33,441 --> 00:07:35,410
ไปด้วยกัน

181
00:07:35,410 --> 00:07:37,852
การที่รู้ถึงเรื่องเมฆ

182
00:07:37,852 --> 00:07:41,176
คุณยังได้เรียนรู้จากละครเวทีด้นสด

183
00:07:41,176 --> 00:07:43,778
ถึงวิธีการสนทนาอย่างมีประสิทธิภาพ

184
00:07:43,778 --> 00:07:45,538
เมื่ออยู่ในเมฆ

185
00:07:45,538 --> 00:07:47,515
มันตั้งอยู่บนหลักการสำคัญ

186
00:07:47,515 --> 00:07:49,282
ของละครเวทีด้นสด

187
00:07:49,282 --> 00:07:50,375
ตรงนี้ ละครเวทีด้นสด

188
00:07:50,375 --> 00:07:51,671
ได้ช่วยผมไว้อีกครั้ง

189
00:07:51,671 --> 00:07:53,962
เป็นการตอบว่า "ใช่ แล้วก็"

190
00:07:53,962 --> 00:07:57,427
กับสิ่งที่นักแสดงคนอื่นเสนอมาให้

191
00:08:04,297 --> 00:08:07,191
ความหมายของมันคือ การรับคำเสนอ

192
00:08:07,191 --> 00:08:09,702
และต่อยอดจากนั้น โดยบอกว่า "ใช่ แล้วก็"

193
00:08:09,702 --> 00:08:10,941
ตัวอย่างเช่น ถ้านักแสดงคนหนึ่งบอกว่า

194
00:08:10,941 --> 00:08:12,096
"นี่คือสระนำ้"

195
00:08:12,096 --> 00:08:13,141
และอีกคนบอกว่า

196
00:08:13,141 --> 00:08:15,010
"ไม่หนิ นี่มันเวที"

197
00:08:15,010 --> 00:08:16,748
การด้นสดก็จบ

198
00:08:16,748 --> 00:08:20,520
มันตายสนิท และทุกคนก็จะสับสนหงุดหงิด

199
00:08:20,520 --> 00:08:21,868
มันเรียกว่า ติดทางตัน

200
00:08:21,868 --> 00:08:23,475
ถ้าคุณไม่ใส่ใจเรื่องวิธีสนทนาแล้ว

201
00:08:23,475 --> 00:08:26,412
การสนทนาทางวิทยาศาสตร์ 
ก็จะติดทางตันได้ง่ายมากครับ


202
00:08:26,412 --> 00:08:28,648
การตอบ "ใช่ แล้วก็" เป็นแบบนี้ครับ

203
00:08:28,648 --> 00:08:31,156
"นี่คือบ่อน้ำ"
"ช่าย โดดลงไปกันเหอะ"

204
00:08:31,156 --> 00:08:34,165
"ดูสิ มีปลาวาฬด้วย จับหางมันเลย

205
00:08:34,165 --> 00:08:36,266
มันดึงเราไปดวงจันทร์แล้ว"

206
00:08:36,266 --> 00:08:39,286
การบอกว่า "ใช่ แล้วก็" 
จึงข้ามผ่านการวิพากษ์ในใจเรา

207
00:08:39,286 --> 00:08:40,980
เราทุกคนมีข้อวิพากษ์ในใจ

208
00:08:40,980 --> 00:08:42,221
ซึ่งคอยจับผิด ว่าเราจะพูดอะไร

209
00:08:42,221 --> 00:08:44,144
คนอื่นจะได้ไม่คิดว่า เราน่ารังเกียจ

210
00:08:44,144 --> 00:08:45,259
หรือบ้า หรือซ้ำซาก

211
00:08:45,259 --> 00:08:46,519
และในวิทยาศาสตร์ ใครๆ ก็กลัว

212
00:08:46,519 --> 00:08:48,076
ว่าตัวเองจะดูซ้ำซาก

213
00:08:48,076 --> 00:08:50,243
การบอกว่า "ใช่ แล้วก็" 
ก้าวผ่านการวิพากษ์วิจารณ์

214
00:08:50,243 --> 00:08:52,855
และปลดปล่อยความสร้างสรรค์แอบแฝง

215
00:08:52,855 --> 00:08:54,380
ที่คุณไม่อาจรู้ด้วยซ้ำว่าคุณมี

216
00:08:54,380 --> 00:08:56,410
และพวกมันมักให้คำตอบ

217
00:08:56,410 --> 00:08:58,815
เกี่ยวกับเมฆด้วย

218
00:08:58,815 --> 00:09:01,416
ครับ การรู้เกี่ยวกับเมฆ

219
00:09:01,416 --> 00:09:02,820
และการพูดว่า "ใช่ แล้วก็"

220
00:09:02,820 --> 00:09:05,679
ทำให้ห้องทดลองของผมมีความคิดสร้างสรรค์มาก

221
00:09:05,679 --> 00:09:08,207
นักเรียนเริ่มเล่นกับความคิดของคนอื่นๆ

222
00:09:08,207 --> 00:09:10,321
จนค้นพบความรู้ใหม่อันน่าประหลาดใจ

223
00:09:10,321 --> 00:09:13,190
ในส่วนเชื่อมต่อระหว่างฟิสิกส์กับชีววิทยา

224
00:09:13,190 --> 00:09:16,140
ตัวอย่างเช่น เราง่วนอยู่เป็นปี

225
00:09:16,140 --> 00:09:17,289
ในการทำความเข้าใจ

226
00:09:17,289 --> 00:09:19,982
เครือข่ายชีวเคมีอันซับซ้อนในเซลล์ของเรา

227
00:09:19,982 --> 00:09:22,439
และพวกเราบอกว่า "เราอยู่ในกลุ่มเมฆทึบ"

228
00:09:22,439 --> 00:09:24,419
แล้วก็คุยกันสนุกๆ ไปเรื่อย

229
00:09:24,419 --> 00:09:26,207
จนนักเรียนของผม
ไช เชน ออร์ (Shai Shen Orr) พูดขึ้นว่า

230
00:09:26,207 --> 00:09:29,050
"มาวาดเครือข่ายที่ว่าบนกระดาษกันเหอะ"

231
00:09:29,050 --> 00:09:30,503
และแทนที่จะบอกว่า

232
00:09:30,503 --> 00:09:32,654
"แต่เราทำอย่างนั้นมาตั้งหลายครั้งแล้ว

233
00:09:32,654 --> 00:09:33,688
และมันก็ไม่เห็นจะได้อะไรเลย"

234
00:09:33,688 --> 00:09:36,631
ผมกลับบอกว่า "เอาสิ แล้วก็

235
00:09:36,631 --> 00:09:38,672
ใช้กระดาษใหญ่ๆ นะ"

236
00:09:38,672 --> 00:09:39,764
จากนั้น รอน ไมโล (Ron Milo) ก็บอกว่า

237
00:09:39,764 --> 00:09:41,984
"เอากระดาษใหญ่ๆ


238
00:09:41,984 --> 00:09:43,780
แบบที่นักออกแบบใช้ทำพิมพ์เขียวดีกว่า 
ผมรู้ว่าจะเอาไปพิมพ์ได้ที่ไหน"

239
00:09:43,780 --> 00:09:46,280
และพวกเราก็พิมพ์เครือข่าย และมองดูมัน

240
00:09:46,280 --> 00:09:48,789
ตอนนั้นเอง ที่เราค้นพบความรู้ข้อสำคัญที่สุด

241
00:09:48,789 --> 00:09:50,990
ซึ่งก็คือ เครือข่ายอันซับซ้อนนี้มันก็แค่

242
00:09:50,990 --> 00:09:54,453
เครือข่ายรูปแบบง่ายๆ จำนวนมากซ้ำๆ กัน


243
00:09:54,453 --> 00:09:57,616
เหมือนกับแม่ลายของกระจกสี (motif)

244
00:09:57,616 --> 00:09:59,664
พวกเราเรียกมันว่า เครือข่ายแม่ลาย (network motifs)

245
00:09:59,664 --> 00:10:01,816
และพวกมันเป็นวงจรพื้นฐาน

246
00:10:01,816 --> 00:10:03,201
ที่ช่วยให้เราเข้าใจ

247
00:10:03,201 --> 00:10:05,901
ตรรกะของการตัดสินใจของเซลล์

248
00:10:05,901 --> 00:10:08,750
ในทุกสิ่งมีชีวิต รวมถึงร่างกายของคุณ

249
00:10:08,750 --> 00:10:10,675
ไม่นาน หลังจากนั้น

250
00:10:10,675 --> 00:10:12,295
ผมเริ่มได้รับเชิญไปบรรยาย

251
00:10:12,295 --> 00:10:15,306
ให้กับนักวิทยาศาสตร์หลายพันทั่วโลก

252
00:10:15,306 --> 00:10:17,139
แต่ความรู้เกี่ยวกับเมฆ

253
00:10:17,139 --> 00:10:18,271
และการพูดว่า "ใช่ แล้วก็"

254
00:10:18,271 --> 00:10:20,110
ยังคงอยู่แต่ในห้องทดลองของผม

255
00:10:20,110 --> 00:10:22,241
เพราะว่า ในวิทยาศาสตร์ 
เราไม่พูดกันถึงกระบวนการ

256
00:10:22,241 --> 00:10:24,674
สิ่งที่เกี่ยวกับความรู้สึก หรืออารมณ์

257
00:10:24,674 --> 00:10:26,537
เราพูดถึงผลลัพธ์

258
00:10:26,537 --> 00:10:28,606
จึงไม่มีทางจะได้พูดถึงมันในงานสัมมนา

259
00:10:28,606 --> 00:10:30,530
นึกภาพไม่ออกเลยครับ

260
00:10:30,530 --> 00:10:32,606
และผมเห็นนักวิทยาศาสตร์กลุ่มอื่นๆ 
ติดอยู่ที่ทางตัน

261
00:10:32,606 --> 00:10:34,380
หาคำมาบรรยายไม่ได้ด้วยซ้ำ

262
00:10:34,380 --> 00:10:35,701
ถึงสิ่งที่พวกเขาเผชิญ


263
00:10:35,701 --> 00:10:37,056
และวิธีการที่พวกเขาคิด

264
00:10:37,056 --> 00:10:38,584
ก็บีบแคบลงมาที่ทางปลอดภัย

265
00:10:38,584 --> 00:10:40,244
วิทยาศาสตร์ของพวกเขาไม่อาจไปถึงศักยภาพสูงสุด

266
00:10:40,244 --> 00:10:41,997
จนพวกเขาดูซึมกันมากๆ

267
00:10:41,997 --> 00:10:43,936
ผมคิดว่า มันก็ธรรมดาอย่างนี้แหละ

268
00:10:43,936 --> 00:10:45,957
ผมจะพยายามทำให้ห้องทดลองของผม
มีความสร้างสรรค์มากเท่าที่จะทำได้

269
00:10:45,957 --> 00:10:47,637
และถ้าคนอื่นๆ ทำอย่างนี้เช่นกัน

270
00:10:47,637 --> 00:10:49,827
ถึงวันหนึ่ง วิทยาศาสตร์

271
00:10:49,827 --> 00:10:52,041
ก็จะดีขึ้นกว่าเดิมในที่สุด

272
00:10:52,041 --> 00:10:54,961
แต่ความคิดนั้น เปลี่ยนไปโดยสิ้นเชิง

273
00:10:54,961 --> 00:10:57,300
เมื่อผมได้ฟัง เอวลิน ฟ๊อกส์ เคลเลอร์ 
(Evelyn Fox Keller) โดยบังเอิญ

274
00:10:57,300 --> 00:10:58,658
ตอนเธอพูดถึงประสบการณ์ของเธอ

275
00:10:58,658 --> 00:11:00,349
ในฐานะผู้หญิงในวงการวิทยาศาสตร์

276
00:11:00,349 --> 00:11:02,172
และเธอถามคำถามว่า

277
00:11:02,172 --> 00:11:04,120
"ทำไมเราไม่พูดถึงการทำงานทางวิทยาศาตร์

278
00:11:04,120 --> 00:11:06,306
ในแง่มุมเชิงความรู้สึก และอารมณ์กันบ้าง?"


279
00:11:06,306 --> 00:11:10,298
ไม่ใช่เรื่องบังเอิญเลย นี่เป็นเรื่องของค่านิยม"

280
00:11:10,298 --> 00:11:12,476
คืออย่างนี้ครับ วิทยาศาสตร์ค้นหาความรู้

281
00:11:12,476 --> 00:11:14,271
ซึ่งมีรากฐานจากหลักเหตุผล และข้อเท็จจริง

282
00:11:14,271 --> 00:11:16,469
นั่นคือความงดงามของวิทยาศาสตร์

283
00:11:16,469 --> 00:11:18,425
แต่เรายังมีมายาคติอีกด้วยว่า

284
00:11:18,425 --> 00:11:19,679
การทำงานทางวิทยาศาสตร์

285
00:11:19,679 --> 00:11:21,979
สิ่งที่เราทำกันทุกวัน เพื่อเสาะหาความรู้

286
00:11:21,979 --> 00:11:24,419
ก็ใช้แค่หลักเหตุผล และข้อเท็จจริงเช่นกัน

287
00:11:24,419 --> 00:11:26,851
เหมือน มิสเตอร์ สป๊อค (Mr. Spock)

288
00:11:26,851 --> 00:11:28,265
พอคุณตีตราอะไรก็ตาม

289
00:11:28,265 --> 00:11:30,078
ว่ามีแค่ข้อเท็จจริง และหลักเหตุผล

290
00:11:30,078 --> 00:11:31,720
โดยอัตโนมัติ ขั้วตรงข้าม

291
00:11:31,720 --> 00:11:33,177
คือความรู้สึก และอารมณ์

292
00:11:33,177 --> 00:11:35,279
ย่อมถูกตีตราว่า 'ไม่เป็นวิทยาศาสตร์'

293
00:11:35,279 --> 00:11:37,250
หรือต่อต้านวิทยาศาสตร์ 
หรือเป็นภัยต่อวิทยาศาสตร์

294
00:11:37,250 --> 00:11:39,061
เราก็เลยไม่พูดถึงมันกัน

295
00:11:39,061 --> 00:11:41,015
และเมื่อผมได้ยินอย่างนั้น

296
00:11:41,015 --> 00:11:43,182
ว่าวิทยาศาสตร์มีวัฒนธรรม

297
00:11:43,182 --> 00:11:44,729
ทุกอย่างเข้าล๊อคสำหรับผม

298
00:11:44,729 --> 00:11:46,393
เพราะว่า ถ้าวิทยาศาสตร์มีวัฒนธรรมแล้ว

299
00:11:46,393 --> 00:11:47,649
วัฒนธรรมก็สามารถเปลี่ยนได้

300
00:11:47,649 --> 00:11:49,242
โดยมีผมเป็นตัวกระตุ้น


301
00:11:49,242 --> 00:11:51,954
ให้วัฒนธรรมของวิทยาศาสตร์เปลี่ยนไป 
ในที่ๆ ผมทำได้

302
00:11:51,954 --> 00:11:55,023
พอถึงการบรรยายถัดไปที่งานสัมมนา

303
00:11:55,023 --> 00:11:56,635
ผมจึงพูดเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์ของผม

304
00:11:56,635 --> 00:11:58,147
และเมื่อผมพูดถึงความสำคัญ

305
00:11:58,147 --> 00:12:00,329
ของแง่มุมด้านอารมณ์ และความรู้สึกของวิทยาศาสตร์

306
00:12:00,329 --> 00:12:01,449
และวิธีการที่เราควรพูดถึงมัน

307
00:12:01,449 --> 00:12:02,683
และผมก็มองไปยังผู้ชม

308
00:12:02,683 --> 00:12:05,043
พวกเขาดูด้านชา

309
00:12:05,043 --> 00:12:08,334
พวกเขาไม่ได้ยินว่าผมกำลังพูดอะไร

310
00:12:08,334 --> 00:12:09,585
ในบริบทของ การบรรยายผ่านเพาเวอร์พอยท์

311
00:12:09,585 --> 00:12:11,424
10 สไลด์ต่อกัน

312
00:12:11,424 --> 00:12:13,906
และผมลองอีกครั้ง และอีกครั้ง
สัมมนาครั้งแล้วครั้งเล่า

313
00:12:13,906 --> 00:12:16,279
แต่ผมก็ยังคงติดชะงัก

314
00:12:16,279 --> 00:12:19,185
ผมติดอยู่ในเมฆ

315
00:12:19,185 --> 00:12:22,699
แต่ในที่สุด ผมก็หลุดออกมาจากเมฆได้

316
00:12:22,699 --> 00:12:25,510
โดยใช้การด้นสดและดนตรี

317
00:12:25,510 --> 00:12:28,249
ตั้งแต่นั้น ทุกงานสัมมนาที่ผมไป

318
00:12:28,249 --> 00:12:31,111
ผมจะบรรยายทางวิทยาศาสตร์ 
และแถมด้วยการบรรยายพิเศษ

319
00:12:31,111 --> 00:12:33,104
ชื่อว่า "ความรักและความกลัวในห้องทดลอง"

320
00:12:33,104 --> 00:12:35,321
ผมจะเริ่มต้นด้วยเพลง

321
00:12:35,321 --> 00:12:37,893
เกี่ยวกับสิ่งที่นักวิทยาศาสตร์กลัวที่สุด

322
00:12:37,893 --> 00:12:40,805
ซึ่งคือ การที่เราทำงานอย่างหนัก

323
00:12:40,805 --> 00:12:43,147
เราค้นพบสิ่งใหม่บางอย่าง

324
00:12:43,147 --> 00:12:46,504
แต่ดันมีคนอื่น ชิงตีพิมพ์มันไปก่อนเราเสีย

325
00:12:46,504 --> 00:12:49,120
เราเรียกมันว่า โดนงาบไปรับประทาน

326
00:12:49,120 --> 00:12:52,334
และการโดนงาบไปรับประทานนั้น รู้สึกแย่มากๆ

327
00:12:52,334 --> 00:12:54,547
ทำให้เราไม่กล้าคุยกัน

328
00:12:54,547 --> 00:12:55,380
ซึ่งไม่สนุกเลย

329
00:12:55,380 --> 00:12:58,140
เพราะเราเข้าวงการวิทยาศาสตร์มา 
เพื่อแบ่งปันความคิด

330
00:12:58,140 --> 00:12:59,451
และเรียนรู้จากกันและกัน

331
00:12:59,451 --> 00:13:02,940
และผมก็เลยเล่นเพลงบลู

332
00:13:05,040 --> 00:13:10,544
ซึ่งมันก็ - (เสียงปรบมือ) -

333
00:13:10,544 --> 00:13:13,767
เรียกว่า "โดนงาบไปอีกแล้ว"

334
00:13:13,767 --> 00:13:16,425
และผมก็ขอผู้ชมเป็นนักร้องลูกคู่ให้ผม

335
00:13:16,425 --> 00:13:20,405
และผมพวกบอกพวกเขาว่า 
"เนื้อร้องคือ 'งาบ งาบ'"

336
00:13:20,405 --> 00:13:23,050
ทำนองประมาณนี้ครับ
"งาบ งาบ"

337
00:13:23,050 --> 00:13:24,013
มันออกมาแบบนี้ครับ

338
00:13:24,013 --> 00:13:26,232
♪ โดนงาบไปอีกแล้ว ♪

339
00:13:26,232 --> 00:13:27,975
♪ งาบ งาบ ♪

340
00:13:27,975 --> 00:13:29,253
และเมื่อผมร้อง

341
00:13:29,253 --> 00:13:31,298
♪ โดนงาบไปอีกแล้ว ♪

342
00:13:31,298 --> 00:13:32,584
♪ งาบ งาบ ♪

343
00:13:32,584 --> 00:13:34,479
♪ โดนงาบไปอีกแล้ว ♪

344
00:13:34,479 --> 00:13:35,785
♪ งาบ งาบ ♪

345
00:13:35,785 --> 00:13:37,568
♪ โดนงาบไปอีกแล้ว ♪

346
00:13:37,568 --> 00:13:39,207
♪ งาบ งาบ ♪

347
00:13:39,207 --> 00:13:40,875
♪ โดนงาบไปอีกแล้ว ♪

348
00:13:40,875 --> 00:13:42,637
♪ งาบ งาบ ♪

349
00:13:42,637 --> 00:13:45,912
♪ โอ้แม่จ๋า รู้ไหมว่ามันเจ็บ ♪

350
00:13:45,912 --> 00:13:49,698
♪ สวรรค์ช่วยลูกด้วย โดนงาบอีกแล้ว ♪

351
00:13:50,925 --> 00:13:57,316
(เสียงปรบมือ)

352
00:13:57,735 --> 00:13:58,965
ขอบคุณครับ

353
00:13:58,965 --> 00:14:00,464
ขอบคุณที่ช่วยเป็นนักร้องลูกคู่นะครับ

354
00:14:00,464 --> 00:14:02,548
ทุกคนก็เริ่มหัวเราะ และหายใจ

355
00:14:02,548 --> 00:14:04,560
รู้สึกตัวกันว่า ยังมีนักวิทยาศาสตร์คนอื่นรอบๆ ตัว

356
00:14:04,560 --> 00:14:05,867
ที่เจอเรื่องอย่างเดียวกันมา

357
00:14:05,867 --> 00:14:07,672
และเราก็เริ่มพูดถึงเรื่องอารมณ์

358
00:14:07,672 --> 00:14:09,522
และความรู้สึก ที่เกิดขึ้นในงานวิจัย

359
00:14:09,522 --> 00:14:11,706
มันรู้สึกเหมือนกับเรื่องแน่นอกถูกยกออก

360
00:14:11,706 --> 00:14:14,505
แล้วเราก็พูดถึงเรื่องนี้
ในงานสัมมนาวิทยาศาสตร์ได้เสียที

361
00:14:14,505 --> 00:14:16,691
และนักวิทยาศาสตร์ก็ดำเนินการต่อ
เพื่อก่อตั้งกลุ่มเพื่อนวิจัย

362
00:14:16,691 --> 00:14:18,301
ที่พวกเขามาพบปะกันเป็นประจำ

363
00:14:18,301 --> 00:14:19,930
และได้มีพื้นที่มาพูดคุยกันเรื่องอารมณ์

364
00:14:19,930 --> 00:14:22,231
และความรู้สึกที่เกิดขึ้น ตอนที่พวกเขาได้สอน

365
00:14:22,231 --> 00:14:23,594
ตอนที่พวกเขาเดินทางสู่ความไม่รู้

366
00:14:23,594 --> 00:14:25,164
และแม้กระทั่งเปิดหลักสูตร

367
00:14:25,164 --> 00:14:26,839
เกี่ยวกับกระบวนการในการทำงานทางวิทยาศาสตร์

368
00:14:26,839 --> 00:14:28,734
เกี่ยวกับการเดินทางสู่ความไม่รู้ไปด้วยกัน

369
00:14:28,734 --> 00:14:30,150
และสิ่งอื่นๆ อีกมากมาย

370
00:14:30,150 --> 00:14:31,484
วิสัยทัศน์ของผมก็คือ

371
00:14:31,484 --> 00:14:34,946
ก็เหมือนที่นักวิทยาศาสตร์ทุกคนรู้จักคำว่า 
"อะตอม"

372
00:14:34,946 --> 00:14:36,913
รู้ว่าสสารประกอบด้วยอะตอม

373
00:14:36,913 --> 00:14:38,397
นักวิทยาศาสตร์ทุกคนจะรู้จักคำศัพท์อย่าง

374
00:14:38,397 --> 00:14:40,741
"เมฆ"
การพูดว่า "ใช่ แล้วก็"

375
00:14:40,741 --> 00:14:43,820
และวิทยาศาสตร์จะสร้างสรรค์ขึ้นกว่านี้มาก

376
00:14:43,820 --> 00:14:46,824
จะมีการค้นพบที่ไม่คาดฝันอีกมากมาย

377
00:14:46,824 --> 00:14:49,360
เพื่อประโยชน์สำหรับเราทุกคน

378
00:14:49,360 --> 00:14:51,576
และมันจะมีความสนุกขึ้นอีกมากด้วย

379
00:14:51,576 --> 00:14:54,166
และที่ผมจะขอจากพวกคุณให้จำไปจากการบรรยายนี้

380
00:14:54,166 --> 00:14:56,862
ก็คือ ครั้งหน้าที่คุณได้เผชิญ

381
00:14:56,862 --> 00:14:58,588
กับปัญหาที่คุณไม่สามารถแก้ได้

382
00:14:58,588 --> 00:15:01,180
ในการงาน หรือในชีวิต

383
00:15:01,180 --> 00:15:03,056
คุณใช้คำนี้ เรียกสิ่งที่คุณจะเจอได้:

384
00:15:03,056 --> 00:15:04,233
เมฆ

385
00:15:04,233 --> 00:15:05,766
และคุณสามารถผ่านเข้าไปในเมฆ

386
00:15:05,766 --> 00:15:07,174
ไม่ใช่ตัวคนเดียว แต่ไปด้วยกัน

387
00:15:07,174 --> 00:15:09,212
กับใครสักคนที่คอยสนับสนุน

388
00:15:09,212 --> 00:15:11,260
และพูดว่า "ใช่ แล้วก็" ต่อความคิดของคุณ

389
00:15:11,260 --> 00:15:13,577
และช่วยคุณพูดว่า "ใช่ แล้วก็" 
ต่อความคิดของคุณเอง

390
00:15:13,577 --> 00:15:15,464
เพื่อที่จะเพิ่มโอกาส

391
00:15:15,464 --> 00:15:17,190
เมื่อผ่านก้อนปุยเมฆแล้ว

392
00:15:17,190 --> 00:15:18,688
คุณจะพบกับวินาทีแห่งความสงบ

393
00:15:18,688 --> 00:15:20,491
ที่ซึ่งคุณได้เห็นแสงแวบแรก

394
00:15:20,491 --> 00:15:23,741
จากการค้นพบเหนือความคาดฝัน

395
00:15:23,741 --> 00:15:26,465
ซี ของคุณ

396
00:15:26,465 --> 00:15:28,785
ขอบคุณครับ

397
00:15:28,785 --> 00:15:32,785
(เสียงปรบมือ)