WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:01.983
Liệu tôi có thể bảo vệ cha tôi

00:00:01.993 --> 00:00:05.168
khỏi toán quân Hồi giáo có vũ trang với chỉ một con dao ?

00:00:05.168 --> 00:00:06.729
Đó là câu hỏi mà tôi phải đối mặt

00:00:06.729 --> 00:00:09.497
vào một buổi sáng thứ Ba tháng 6-1993

00:00:09.497 --> 00:00:11.339
khi tôi còn là một sinh viên trường Luật.

NOTE Paragraph

00:00:11.339 --> 00:00:13.277
Tôi tỉnh dậy sớm vào sáng hôm đó

00:00:13.277 --> 00:00:14.397
trong căn hộ của cha

00:00:14.397 --> 00:00:16.695
ngoại ô Algiers, Angeria,

00:00:16.695 --> 00:00:19.969
bởi những tiếng đập rầm rầm ngoài cửa

00:00:19.969 --> 00:00:22.729
Cái này đã trở thành thông lệ, theo một báo địa phương

00:00:22.729 --> 00:00:25.585
vào mỗi thứ Ba nếu có một học giả ngã xuống

00:00:25.585 --> 00:00:27.433
dưới làn đạn của những sát thủ Hồi giáo.

00:00:29.281 --> 00:00:31.130
Trường của cha dạy 
học thuyết Darwin

00:00:31.130 --> 00:00:33.130
đã được viếng thăm một lần

00:00:33.130 --> 00:00:36.601
từ trùm một tổ chức có tên 
" Mặt trận giải cứu Hồi giáo"

00:00:36.601 --> 00:00:39.657
người kết tội cha ủng hộ cho thuyết tiến hóa

00:00:39.657 --> 00:00:42.323
trước đó cha đã đuổi việc người này,

00:00:42.323 --> 00:00:43.810
và bất cứ ai ở bên ngoài

00:00:43.810 --> 00:00:46.910
cũng sẽ không làm chứng nhận dạng hay rời đi

00:00:46.910 --> 00:00:49.882
Vì vậy cha tôi cố gắng gọi cảnh sát,

00:00:49.882 --> 00:00:51.980
nhưng có vẽ vì run sợ bởi đợt nổi loạn

00:00:51.980 --> 00:00:54.404
của những tay súng cực đoan

00:00:54.404 --> 00:00:56.937
đã kết liễu mạng sông của nhiều sĩ quan Algeria

00:00:56.937 --> 00:00:59.063
họ đã không trả lời.

00:00:59.063 --> 00:01:01.402
Và tôi đã đi vào bếp,

00:01:01.402 --> 00:01:02.777
lấy ra một con dao,

00:01:02.777 --> 00:01:05.755
và chọn vị trí trong lối vào.

00:01:05.755 --> 00:01:07.302
Điều đó thật điên rồ, thật vậy,

00:01:07.302 --> 00:01:09.151
nhưng tôi không có cách nào khác,

00:01:09.151 --> 00:01:11.740
và thế là tôi đứng đó.

NOTE Paragraph

00:01:11.740 --> 00:01:14.247
Khi nhìn lại, tôi nghĩ là khoảnh khắc

00:01:14.247 --> 00:01:16.761
đã giúp tôi bắt đầu viết sách

00:01:16.761 --> 00:01:19.413
có tên " Điều luật Hồi giáo không có hiệu lực ở đây:

00:01:19.413 --> 00:01:23.450
Chuyện chưa kể từ cuộc chiến chống trào lưu Hồi giáo chính thống"

00:01:23.450 --> 00:01:26.416
Nhan đề lấy từ một vở kịch Pakistan.

00:01:26.416 --> 00:01:29.266
Tôi nghĩ khoảnh khắc đó

00:01:29.266 --> 00:01:31.010
đã đưa tôi đi trên chặng đường

00:01:31.010 --> 00:01:33.960
phỏng vấn 300 người Hồi giáo

00:01:33.960 --> 00:01:35.494
từ gần 30 quốc gia,

00:01:35.494 --> 00:01:37.079
từ Afghanistan đến Mali,

00:01:38.664 --> 00:01:40.251
tìm hiểu cách họ chống trào lưu chính thống

00:01:40.251 --> 00:01:42.479
trong hòa bình như cha tôi đã làm

00:01:42.479 --> 00:01:46.214
và cách họ chống hậu họa.

NOTE Paragraph

00:01:46.214 --> 00:01:48.431
May thay, vào tháng 6 năm 1993,

00:01:48.431 --> 00:01:51.263
kẻ viếng thăm vô danh của chúng tôi đã đi mất,

00:01:51.263 --> 00:01:54.308
nhưng các gia đình khác lại ít may mắn hơn,

00:01:54.308 --> 00:01:58.161
và đây là suy nghĩ 
thúc đẩy nghiên cứu của tôi

00:01:58.161 --> 00:01:59.691
Bọn chúng đã trở lại

00:01:59.691 --> 00:02:01.275
sau vài tháng và đẻ lại lời nhắn

00:02:01.275 --> 00:02:02.727
trên bàn bếp của Cha,

00:02:02.727 --> 00:02:06.857
đơn giản là :"Coi chừng cái chết của mi"

00:02:06.857 --> 00:02:09.845
các nhóm quân Hồi giáo chính thống Algeria

00:02:09.845 --> 00:02:12.908
đã sát hại khoảng 200000 người

00:02:12.908 --> 00:02:14.260
tạo nên thời kỳ được coi là

00:02:14.260 --> 00:02:17.138
thập kỷ đen tối những năm 1990

00:02:17.138 --> 00:02:19.010
Bao gồm từng người phụ nữ

00:02:19.010 --> 00:02:22.257
mà bạn nhìn thấy trên đây.

00:02:22.257 --> 00:02:25.130
Trong sự đáp trả khắc nghiệt,

00:02:25.130 --> 00:02:27.127
chính quyền đã sử dụng tra tấn

00:02:27.127 --> 00:02:28.838
và thủ tiêu,

00:02:28.838 --> 00:02:32.200
và cũng khủng khiếp như những sự việc đã diễn ra

00:02:32.200 --> 00:02:35.835
cộng đồng quốc tế phớt lờ họ.

00:02:35.835 --> 00:02:39.558
Cuối cùng, cha tôi, một người An-giê-ri
con trai một nông dân đã trở thành giáo sư,

00:02:39.558 --> 00:02:41.661
bị buộc phải ngừng dạy tại trường đại học

00:02:41.661 --> 00:02:43.850
và chạy trốn khỏi căn hộ của mình,

00:02:43.850 --> 00:02:45.223
nhưng điều tôi sẽ không bao giờ quên

00:02:45.223 --> 00:02:47.458
vè Mahfoud Benoune, cha tôi,

00:02:47.458 --> 00:02:50.167
đó là cũng giống như bao nhiêu trí thức An-giê-ri khác,

00:02:50.167 --> 00:02:51.941
ông quyết không rời bỏ quê hương

00:02:51.941 --> 00:02:54.999
và ông tiếp tục xuất bản những bài chỉ tríc khắc nghiệt,

00:02:54.999 --> 00:02:56.949
lên cả bọn Hồi giáo chính thống

00:02:56.949 --> 00:02:59.919
và đôi khi cả cái Chính phủ mà chúng đang chống lại.

00:02:59.919 --> 00:03:03.041
Ví dụ, vào loạt bài Tháng 12 năm 1994

00:03:03.041 --> 00:03:05.195
trên tờ báo El Watan

00:03:05.195 --> 00:03:06.704
tiêu đề "Hồi giáo chính thống đã sản sinh

00:03:06.704 --> 00:03:10.246
một Chủ nghĩa khủng bố chưa từng có như thế nào,"

00:03:10.246 --> 00:03:11.483
ông tố cáo cái mà ông gọi là

00:03:11.483 --> 00:03:14.816
căn nguyên của khủng bố đã tách rời Hồi giáo thực thụ

00:03:14.816 --> 00:03:17.684
như nó từng được sống bởi tổ tiên chúng ta.

00:03:17.684 --> 00:03:20.515
Đó là những lời lẽ có thể khiến bạn mất mạng.

NOTE Paragraph

00:03:20.515 --> 00:03:21.992
Đất nước của cha tôi đã dạy tôi

00:03:21.992 --> 00:03:24.546
trong thập kỷ đen tối 1990 rằng

00:03:24.546 --> 00:03:27.954
cuộc đấu tranh rộng rãi chống Hồi giáo chính thống

00:03:27.954 --> 00:03:29.642
là một trong những cuộc đấu tranh

00:03:29.642 --> 00:03:32.173
cho nhân quyền quan trọng nhất và được trông đợi nhiều nhất

00:03:32.173 --> 00:03:33.928
trên thế giới.

00:03:33.928 --> 00:03:37.539
Điều đó vẫn còn đúng tới tận ngày nay, gần 20 năm sau đó.

00:03:37.539 --> 00:03:39.120
Bạn thấy đó, trong mỗi đất nước

00:03:39.120 --> 00:03:40.970
khi bạn nghe đến những kẻ hồi giáo vũ trang

00:03:40.970 --> 00:03:42.726
nhắm vào dân thường,

00:03:42.726 --> 00:03:44.401
có cả những người không vũ khí

00:03:44.401 --> 00:03:47.248
thách thức những tay súng mà bạn chưa từng nghe đến,

00:03:47.248 --> 00:03:51.830
những người này cần sự hỗ trợ của chúng ta để xúc tiến.

NOTE Paragraph

00:03:51.830 --> 00:03:53.648
Tại phương Tây, người ta thường cho rằng

00:03:53.648 --> 00:03:56.685
những người Hồi giáo nói chung ủng hộ chủ nghĩa khủng bố.

00:03:56.685 --> 00:03:58.687
Một số bên phải nghĩ rằng đó là bởi vì họ thấy

00:03:58.687 --> 00:04:00.950
văn hóa hồi giáo vốn dĩ chứa bạo lực,

00:04:00.950 --> 00:04:02.535
và một số ở bên trái tưởng tượng rằng

00:04:02.535 --> 00:04:04.323
họ thấy người hồi giáo bạo lực

00:04:04.323 --> 00:04:05.674
Hồi giáo chính thống bạo lực,

00:04:05.674 --> 00:04:09.307
độc nhất như một sản phẩm của lời than phiền hợp pháp???

00:04:09.307 --> 00:04:11.804
Nhưng cả hai cách nhìn đều sai lầm.

00:04:11.804 --> 00:04:13.619
Thực tế, nhiều người theo Đạo Hồi

00:04:13.619 --> 00:04:16.383
trên khắp thế giới là những người đối đầu kiên cường

00:04:16.383 --> 00:04:19.644
đối với cả Hồi giáo chính thống và chủ nghĩa khủng bố,

00:04:19.644 --> 00:04:22.110
và thường là vì những lý do tốt.

00:04:22.110 --> 00:04:24.150
Họ thường là những nạn nhân

00:04:24.150 --> 00:04:27.305
của những bạo lực này nhiều hơn là thủ phạm.

00:04:27.305 --> 00:04:29.322
Hãy để tôi cho bạn một ví dụ.

00:04:29.322 --> 00:04:32.165
Theo khảo sát năm 2009

00:04:32.165 --> 00:04:34.505
của các hãng truyền thông tiếng Ả Rập

00:04:34.505 --> 00:04:37.756
giữa năm 2004 và 2008,

00:04:37.756 --> 00:04:40.880
không nhiều hơn 15% số nạn nhân của al Qaeda

00:04:40.880 --> 00:04:42.461
là người Phương Tây.

00:04:42.461 --> 00:04:45.406
Đó là một mất mát lớn, nhưng phần lớn nạn nhân

00:04:45.406 --> 00:04:47.175
lại là những người Hồi giáo,

00:04:47.175 --> 00:04:49.991
bị giết bởi bọn Hồi giáo chính thống.

NOTE Paragraph

00:04:49.991 --> 00:04:52.819
Giờ thì tôi đã nói được năm phút

00:04:52.819 --> 00:04:55.302
về Hồi giáo chính thống, và bạn có quyền được biết

00:04:55.302 --> 00:04:56.996
chính xác những gì tôi muốn nói.

00:04:56.996 --> 00:05:00.901
Tôi trích dẫn định nghĩa của một nhà xã hội học Algeri

00:05:00.901 --> 00:05:02.940
Marieme Helia Lucas,

00:05:02.940 --> 00:05:05.336
và bà nói rằng những Chính thống giáo,

00:05:05.336 --> 00:05:07.834
trong tất cả các tôn giáo lớn

00:05:07.834 --> 00:05:09.656
trên thế giới,

00:05:09.656 --> 00:05:13.627
"Trào lưu chính thống là các hoạt động chính trị cánh phải cực đoan

00:05:13.627 --> 00:05:15.790
trong ngữ cảnh của toàn cầu hóa

00:05:15.790 --> 00:05:18.284
sử dụng tôn giáo đề đạt được

00:05:18.284 --> 00:05:19.933
các mục tiêu chính trị."

00:05:19.933 --> 00:05:23.616
Sadia Abbas đã gọi điều này là sự chính trị hóa cấp tiến

00:05:23.616 --> 00:05:25.127
của thần học.

00:05:25.127 --> 00:05:27.542
Bây giờ tôi muốn tránh chiếu lên khái niệm

00:05:27.542 --> 00:05:29.328
rằng có một loại đá nguyên khối ngoài kia

00:05:29.328 --> 00:05:32.541
gọi là Hồi giáo chính thống
giống nhau mọi nơi,

00:05:32.541 --> 00:05:35.257
bởi những hoạt động của họ
còn có sự đa dạng.

00:05:35.257 --> 00:05:37.720
Một số sử dụng và chủ trương bạo lực.

00:05:37.720 --> 00:05:40.350
Một số không làm vậy, tuy nhiên họ vẫn qua lại.

00:05:40.350 --> 00:05:41.920
Họ có rất nhiều dạng.

00:05:41.920 --> 00:05:44.544
Một số có thể là tổ chức phi chính phủ,

00:05:44.544 --> 00:05:47.076
ngay cả ở đây Anh quốc như Cageprisoners.

00:05:47.076 --> 00:05:49.169
Một số có thể trở thành các đảng phái chính trị,

00:05:49.169 --> 00:05:50.740
như Các Anh Em Hồi Giáo,

00:05:50.740 --> 00:05:52.458
và một số có thể là những tổ chức vũ trang

00:05:52.458 --> 00:05:54.183
như Taliban.

00:05:54.183 --> 00:05:57.504
Nhưng trong bất kỳ dạng nào, chúng đều là những dự án cấp tiến.

00:05:57.504 --> 00:06:00.733
Chúng không phải theo lối tiếp cận bảo thủ hay truyền thống.

00:06:00.733 --> 00:06:03.946
Chúng thường là về thay đổi mối
quan hệ của mọi người với Hồi Giáo

00:06:03.946 --> 00:06:05.501
nhiều hơn là bảo tồn nó.

00:06:05.501 --> 00:06:08.891
Điều tôi đang nói về đó là Hồi giáo cực đoan cánh hữu,

00:06:08.891 --> 00:06:10.890
và sự thực đó chính là những người ủng hộ

00:06:10.890 --> 00:06:12.730
hay có mục tiêu thành Hồi giáo

00:06:12.730 --> 00:06:14.140
làm họ không ít thù địch

00:06:14.140 --> 00:06:16.631
hơn cánh hữu cực đoan bất kỳ nơi nào khác.

00:06:16.631 --> 00:06:18.498
Nên trong quan điểm của tôi, nếu chúng ta tự xem mình

00:06:18.498 --> 00:06:20.248
là tự do hay cánh tả,

00:06:20.248 --> 00:06:22.708
những người yêu nhân quyền hay nữ quyền,

00:06:22.708 --> 00:06:24.909
chúng ta phải chống lại các hoạt động này

00:06:24.909 --> 00:06:27.754
và hỗ trợ những thường dân đối địch của họ.

00:06:27.754 --> 00:06:29.370
Giờ hãy để tôi nói rõ

00:06:29.370 --> 00:06:31.372
răng tôi ủng hộ một cuộc đấu tranh hiệu quả

00:06:31.372 --> 00:06:33.317
chống lại bọn chính thống,

00:06:33.317 --> 00:06:35.597
mà còn là một cuộc chiến chính nó

00:06:35.597 --> 00:06:37.535
tôn trọng luật pháp quốc tế,

00:06:37.535 --> 00:06:39.964
vậy nên không điều gì tôi đang nói đây được xem là

00:06:39.964 --> 00:06:41.809
một sự biện hộ cho sự chối từ

00:06:41.809 --> 00:06:43.274
đối với dân chủ hóa,

00:06:43.274 --> 00:06:45.949
và tôi xin được chuyển tới tiếng kêu cứu

00:06:45.949 --> 00:06:50.000
tới những hoạt động dân chủ
tại Algeri hôm nay, Barakat.

00:06:50.000 --> 00:06:52.282
Hoặc không những gì tôi nói được hiểu là

00:06:52.282 --> 00:06:55.149
một lời biện hộ cho sự vi phạm nhân quyền,

00:06:55.149 --> 00:06:56.555
như lời tuyên án tội chết tập thể

00:06:56.555 --> 00:06:59.475
được ban ra tại Ai Cập mấy ngày trước.

00:06:59.475 --> 00:07:00.998
Mà những gì tôi đang nói

00:07:00.998 --> 00:07:04.305
đó là chúng ta phải thách thức những hoạt động Hồi giáo chính thống này

00:07:04.305 --> 00:07:06.123
bởi vì chúng đe dọa đến nhân quyền

00:07:06.123 --> 00:07:08.706
xuyên suốt cộng đồng Hồi giáo,

00:07:08.706 --> 00:07:11.087
và chúng làm việc đó bằng một loạt các cách,

00:07:11.087 --> 00:07:14.050
rõ ràng nhất với sự tấn công trực tiếp vào người dân

00:07:14.050 --> 00:07:16.289
bởi những nhóm vũ trang tiến hành chúng.

00:07:16.289 --> 00:07:19.336
Nhưng những bạo lực này chỉ như phần nổi của tảng băng.

00:07:19.336 --> 00:07:22.127
Những hoạt động đó mới chính là ngọn nguồn của sự phân biệt đối xử

00:07:22.127 --> 00:07:25.448
chống lại những tín ngưỡng thiểu số và giới tính thiểu số.

00:07:25.448 --> 00:07:27.528
Chúng tìm cách tước đi sự tự do tín ngưỡng

00:07:27.528 --> 00:07:30.427
của tất cả những tín đó đang thực hành theo một cách khác

00:07:30.427 --> 00:07:32.391
hay lựa chọn không thực hành.

00:07:32.391 --> 00:07:35.815
Và điều chắc chắn nhát, chúng dốc toàn lực vào cuộc chiến

00:07:35.815 --> 00:07:37.896
chống quyền bình đẳng cho phụ nữ.

NOTE Paragraph

00:07:37.896 --> 00:07:39.692
Giờ đây, đối diện với những vận động đó

00:07:39.692 --> 00:07:41.264
trong những năm gần đây, Thuyết trình Phương Tây

00:07:41.264 --> 00:07:42.899
đã hầu như thường xuyên đề xuất

00:07:42.899 --> 00:07:45.156
hai cách đáp trả.

00:07:45.156 --> 00:07:47.719
Thứ nhất là một người thi thoảng tìm thấy trên quyền

00:07:47.719 --> 00:07:50.261
đề xuất rằng đa số người Hồi giáo đều là chính thống

00:07:50.261 --> 00:07:53.607
hay một số điều trong hồi giáo
vốn dĩ đã là chính thống,

00:07:53.607 --> 00:07:56.898
và điều đó chỉ thù địch và sai trái,

00:07:56.898 --> 00:07:59.306
nhưng không may thay trong những
người cánh tả đôi khi chạm trán

00:07:59.306 --> 00:08:01.488
một bài thuyết trình mà quá chuẩn mực về chính trị

00:08:01.488 --> 00:08:05.290
để truyền đạt cái vấn đề của tất cả Hồi giáo chính thống

00:08:05.290 --> 00:08:07.651
hoặc thậm chí tồi tệ hơn, tôi xin lỗi,

00:08:07.651 --> 00:08:10.199
và điều này cũng không thể chấp nhận được.

00:08:10.199 --> 00:08:12.261
Vậy nên điều tôi đang tìm kiếm đó là một cách mới

00:08:12.261 --> 00:08:14.382
bàn luận về nó cùng nhau,

00:08:14.382 --> 00:08:17.110
những gì dựa trên kinh nghiệm sống

00:08:17.110 --> 00:08:20.059
và một hy vọng của những người sống nơi chiến tuyến.

00:08:20.059 --> 00:08:22.010
Tôi đau xót nhận ra rằng đã có

00:08:22.010 --> 00:08:25.191
gia tăng phân biết đối xử đối với người Hồi giáo 
trong những năm gần đây

00:08:25.191 --> 00:08:27.662
tại những đất nước như Vương Quốc Anh và Hoa Kỳ

00:08:27.662 --> 00:08:30.716
và đó cũng là một mối lo ngại sâu sắc,

00:08:30.716 --> 00:08:31.855
nhưng tôi tin chắc rằng

00:08:31.855 --> 00:08:34.816
kể những câu chuyện không khuôn mẫu này

00:08:34.816 --> 00:08:36.142
của những tín đồ Hồi giáo

00:08:36.142 --> 00:08:38.314
những người đã đương đầu với bọn Chính thống

00:08:38.314 --> 00:08:40.329
và cũng là những nạn nhân đầu tiên của chúng

00:08:40.329 --> 00:08:44.906
cũng là một cách tốt để chống lại sự phân biệt đối xử.

00:08:44.906 --> 00:08:46.686
Vậy hãy để tôi được giới thiệu

00:08:46.686 --> 00:08:48.342
bốn người với những câu chuyện của họ

00:08:48.342 --> 00:08:51.558
mà tôi rất vinh dự được kể lại.

NOTE Paragraph

00:08:51.558 --> 00:08:53.791
Faizan Peerzada và cửa hàng Rafi Theatre

00:08:53.791 --> 00:08:55.793
được đặt tên theo cha của anh ấy

00:08:55.793 --> 00:08:57.931
trong nhiều năm khích lệ cho nghệ thuật biểu diễn

00:08:57.931 --> 00:08:59.663
tại Pakistan.

00:08:59.663 --> 00:09:01.124
Với sự gia tăng bạo lực của những kẻ thánh chiến,

00:09:01.124 --> 00:09:02.700
họ đã nhận được những lời đe dọa

00:09:02.700 --> 00:09:05.950
để hoãn lại các sự kiện của họ, nhưng họ đã không màng tới.

00:09:05.950 --> 00:09:09.220
Và thế là một kẻ mang bom đã tấn công sự kiện lễ hội

00:09:09.220 --> 00:09:12.104
nghệ thuật biểu diễn lần thứ tám năm 2008 tại Lahore của họ,

00:09:12.104 --> 00:09:13.792
một trận mưa mảnh kính

00:09:13.792 --> 00:09:15.457
bắn tung tóe khắp sự kiện

00:09:15.457 --> 00:09:17.392
làm chín người bị thương,

00:09:17.392 --> 00:09:18.960
và một lúc sau cũng trong đêm hôm đó

00:09:18.960 --> 00:09:21.711
gia đình Peerzadas đã ra một quyết định khó khăn:

00:09:21.711 --> 00:09:23.580
Họ tuyên bố rằng lễ hội của họ

00:09:23.580 --> 00:09:26.987
sẽ tiếp tục như kế hoạch vào ngày hôm sau.

00:09:26.987 --> 00:09:28.438
Như Faizan đã nói lúc đó,

00:09:28.438 --> 00:09:30.380
Nếu chúng ta cúi đầu trước bọn Hồi giáo chính thống,

00:09:30.380 --> 00:09:33.491
chúng ta sẽ chỉ ngồi trong một góc tối.

00:09:33.491 --> 00:09:35.149
Họ không biết điều gì sẽ đến.

00:09:35.149 --> 00:09:37.586
Liệu mọi người có tới tham dự?

00:09:37.586 --> 00:09:40.475
Sự thật là, hàng ngàn người đã tới vào ngày hôm sau

00:09:40.475 --> 00:09:42.877
để ủng hộ nghệ thuật biểu diễn tại Lahore,

00:09:42.877 --> 00:09:44.722
và điều này đồng thời cũng làm Faizan

00:09:44.722 --> 00:09:46.544
xúc động và khiếp sợ,

00:09:46.544 --> 00:09:47.997
và ông bước tới một người phụ nữ

00:09:47.997 --> 00:09:50.214
người đã đến với hai con nhỏ của mình,

00:09:50.214 --> 00:09:53.408
và ông nói, " Cô biết đã có vụ đánh bom tại đây hôm qua,

00:09:53.408 --> 00:09:55.735
và cô biết rằng ở đây có một mối đe dọa hôm nay."

00:09:55.735 --> 00:09:57.618
Và cô ấy nói, "Tôi biết điều đó,

00:09:57.618 --> 00:09:59.182
nhưng tôi đã đến lễ hội của ông

00:09:59.182 --> 00:10:01.612
với mẹ tôi khi tôi bằng tuổi chúng,

00:10:01.612 --> 00:10:04.660
và những hình ảnh đó vẫn còn trong tâm tư của tôi.

00:10:04.660 --> 00:10:06.798
Chúng tôi phải tới đây."

00:10:06.798 --> 00:10:08.655
Với những khán giả trung thành như thế,

00:10:08.655 --> 00:10:10.309
gia đình Peerzadas đã có thể kết thúc

00:10:10.309 --> 00:10:12.769
lễ hội của họ như kế hoạch.

NOTE Paragraph

00:10:12.769 --> 00:10:14.006
Và rồi vào năm tiếp theo,

00:10:14.006 --> 00:10:15.889
họ đã mất hết các nhà tài trợ

00:10:15.889 --> 00:10:18.258
bởi những nguy cơ an ninh.

00:10:18.258 --> 00:10:20.558
Và khi tôi gặp họ vào năm 2010,

00:10:20.558 --> 00:10:22.844
họ đang đứng giữa sự kiện tiếp theo

00:10:22.844 --> 00:10:25.910
mà họ có thể tổi chức vào cùng một địa điểm,

00:10:25.910 --> 00:10:29.174
và đó là lễ hội nghệ thuật biểu diễn lần thứ chín

00:10:29.174 --> 00:10:32.149
tổ chức tại Lahore vào một năm mà thành phố đó

00:10:32.149 --> 00:10:36.219
vỗn đã xảy ra 44 vụ tấn công khủng bố.

00:10:36.219 --> 00:10:38.322
Đó là thời gian khi phiến quân Pakistan Taliban

00:10:38.322 --> 00:10:40.139
đã mở đầu cuộc tấn công có hệ thống

00:10:40.139 --> 00:10:42.347
vào các nữ sinh trung học mà đỉnh điểm là

00:10:42.347 --> 00:10:45.106
vụ tấn công Malala Yousafzai.

00:10:45.106 --> 00:10:49.501
Peerzadas đã làm gì trong môi trường đó?

00:10:49.501 --> 00:10:52.674
Họ đang diễn tại nhà hát trường nữ sinh.

00:10:52.674 --> 00:10:55.486
Nên tôi có một đặc quyền được xem vở "Naang Wal"

00:10:55.486 --> 00:10:58.118
đó là một vờ nhạc kịch trong tiếng Punjabi,

00:10:58.118 --> 00:10:59.880
và các nữ sinh trường Ngữ Pháp Lahore

00:10:59.880 --> 00:11:01.606
diễn tất cả các cảnh.

00:11:01.606 --> 00:11:02.840
Họ hát và múa,

00:11:02.840 --> 00:11:05.498
họ diễn vở chuột và trâu

00:11:05.498 --> 00:11:07.962
và tôi nín thở, tự hỏi,

00:11:07.962 --> 00:11:09.229
liệu chúng tôi có thể đi tới cùng

00:11:09.229 --> 00:11:11.515
của buổi diễn tuyệt vời này?

00:11:11.515 --> 00:11:14.071
Và chúng tôi đã làm được,

00:11:14.071 --> 00:11:15.809
toàn bộ khán phòng thở phào nhẹ nhõm.

00:11:15.809 --> 00:11:18.073
và một ít người khóc sụt sùi,

00:11:18.073 --> 00:11:20.596
và rồi sau đó thì tràn ngập trong thính phòng

00:11:20.596 --> 00:11:23.435
là một tràng pháo tay yên bình.

00:11:23.435 --> 00:11:26.422
Và tôi nhớ điều tôi suy nghĩ trong khoảnh khắc đó

00:11:26.422 --> 00:11:28.853
là những kẻ đánh bom đã tấn công nơi đây

00:11:28.853 --> 00:11:30.516
hai năm trước đó

00:11:30.516 --> 00:11:32.880
nhưng đêm đó và những người đó

00:11:32.880 --> 00:11:36.171
là một câu chuyện quan trọng.

NOTE Paragraph

00:11:38.488 --> 00:11:40.968
Maria Bashir là người phụ nữ đầu tiên và duy nhất

00:11:40.968 --> 00:11:44.092
trưởng công tố viên tại Afghanistan.

00:11:44.092 --> 00:11:46.306
Bà đã bắt đầu làm việc từ năm 2008

00:11:46.306 --> 00:11:48.492
và thực sự đã mở một văn phòng điều tra

00:11:48.492 --> 00:11:50.318
những vụ bạo lực chống phụ nữ,

00:11:50.318 --> 00:11:52.576
mà bà đã nói đó là lĩnh vực quan trọng nhất

00:11:52.576 --> 00:11:54.310
trong chỉ thị của bà.

00:11:54.310 --> 00:11:57.375
Khi tôi gặp bà tại văn phòng của bà tại Herat,

00:11:57.375 --> 00:11:59.120
bà bước vào và được vây quanh bởi

00:11:59.120 --> 00:12:02.486
bốn vệ sĩ lực lưỡng với bốn khẩu súng lớn.

00:12:02.486 --> 00:12:05.450
Thực tế, hiện nay bà có 23 vệ sĩ,

00:12:05.450 --> 00:12:06.870
bởi vì bà luôn phải đề phòng bị tấn công bom

00:12:06.870 --> 00:12:08.548
có lần chúng suýt lấy mạng các con của bà,

00:12:08.548 --> 00:12:11.899
và đã lấy đi một chân của một người vệ sĩ của bà.

NOTE Paragraph

00:12:11.899 --> 00:12:14.009
Tại sao bà vẫn tiếp tục?

00:12:14.009 --> 00:12:16.663
Bà cười với một nụ cười rằng đó là câu hỏi

00:12:16.663 --> 00:12:18.710
mà mọi người đều hỏi ---

00:12:18.710 --> 00:12:22.535
và bà đã nói, "Tại sao mạo hiểm cuộc sống?"

00:12:22.535 --> 00:12:24.174
Và nó đơn giản là như vậy đối với bà,

00:12:24.174 --> 00:12:27.643
một tương lai tốt đẹp hơn cho tất cả Maria Bashir đi tới

00:12:27.643 --> 00:12:29.127
xứng đáng cho sự mạo hiểm.

00:12:29.127 --> 00:12:30.837
và bà biết rằng những người phụ nữ giống bà

00:12:30.837 --> 00:12:32.752
nếu không nhận lấy nguy hiểm,

00:12:32.752 --> 00:12:35.049
thì sẽ không có tương lai tốt đẹp hơn.

00:12:35.049 --> 00:12:36.776
Cuối buổi phỏng vấn đó,

00:12:36.776 --> 00:12:39.139
Công tố viên Bashir nói với tôi rằng bà lo lắng như thế nào

00:12:39.139 --> 00:12:40.658
về kết quả của cuộc điều đình

00:12:40.658 --> 00:12:43.157
giữa chính phủ và Taliban,

00:12:43.157 --> 00:12:45.551
những kẻ luôn cố giết bà.

00:12:45.551 --> 00:12:47.303
"Nếu chúng ta cho chúng vị trí trong chính phủ,"

00:12:47.303 --> 00:12:50.520
bà hỏi, "Ai sẽ bảo vệ cho nữ quyền?"

00:12:50.520 --> 00:12:52.886
Và bà thúc dục cộng đồng quốc tế

00:12:52.886 --> 00:12:55.518
đừng có quên những hứa hẹn với phụ nữ

00:12:55.518 --> 00:12:59.345
bởi giờ đây họ chỉ muốn yên thân với Taliban.

00:12:59.345 --> 00:13:01.550
Vài tuần sau ngày tôi rời Afghanistan,

00:13:01.550 --> 00:13:04.425
Tôi thấy một dòng tiêu đề trên Internet.

00:13:04.425 --> 00:13:08.030
Một công tố viên Afghan vừa bị ám sát.

00:13:08.030 --> 00:13:10.166
Tôi google một cách tuyệt vọng,

00:13:10.166 --> 00:13:11.840
và may thay tôi tìm thấy rằng

00:13:11.840 --> 00:13:13.926
Maria không phải là nạn nhân,

00:13:13.926 --> 00:13:16.149
dẫu vậy thật buồn, một công tố viên Afghan khác

00:13:16.149 --> 00:13:18.180
đã bị sát hại trên đường đi làm.

00:13:18.180 --> 00:13:21.175
Và khi tôi nghe những dòng tiêu đề như thế này,

00:13:21.175 --> 00:13:23.473
tôi nghĩ rằng trong khi quân đội quốc tế

00:13:23.473 --> 00:13:26.521
rời Afghanistan năm này và về sau

00:13:26.521 --> 00:13:28.427
chúng ta vẫn phải tiếp tục quan tâm

00:13:28.427 --> 00:13:29.860
đến những gì xảy ra với người dân nơi đây,

00:13:29.860 --> 00:13:32.886
đến tất cả những Maria Bashirs.

00:13:32.886 --> 00:13:35.499
Đôi khi tôi vẫn còn nghe giọng nói của bà trong đầu

00:13:35.499 --> 00:13:38.580
nói rằng, nếu không có lòng can đảm thì có thế nào đi nữa

00:13:38.580 --> 00:13:41.185
"Tình trạng của phụ nữ tại Afghanistan

00:13:41.185 --> 00:13:43.091
một ngày nào đó sẽ tốt hơn.

00:13:43.091 --> 00:13:45.326
Chúng ta nên chuẩn bị nền tảng cho điều đó

00:13:45.326 --> 00:13:48.269
dù cho chúng ta có bị giết."

NOTE Paragraph

00:13:49.854 --> 00:13:51.502
Không có lời lẽ nào diễn tả hết

00:13:51.502 --> 00:13:53.478
để tố cáo những kẻ khủng bố al Shabaab

00:13:53.478 --> 00:13:55.740
những kẻ đã tấn công Westgate Mall tại Nảiobi

00:13:55.740 --> 00:13:59.202
cùng ngày diễn ra cuộc thi nấu ăn dành cho trẻ em

00:13:59.202 --> 00:14:01.620
vào Tháng Chín năm 2013,

00:14:01.620 --> 00:14:06.119
Chúng giết chết 67 người, bao gồm phụ nữ có thai.

00:14:06.119 --> 00:14:08.218
Cách xa đó tại vùng Trung Tây Hoa Kỳ,

00:14:08.218 --> 00:14:10.565
Tôi có may mắn được gặp gỡ một người Mỹ-Somali

00:14:10.565 --> 00:14:13.413
người đang đấu tranh chống lại những nỗ lực của al Shabaab

00:14:13.413 --> 00:14:15.637
để tuyển mộ một số người trẻ tuổi

00:14:15.637 --> 00:14:17.581
từ thành phố Minneapolis

00:14:17.581 --> 00:14:21.279
để tham gia vào những hành động tàn bạo như ở Westgate.

00:14:21.279 --> 00:14:23.239
người cháu 17 tuổi siêng năng của Abdirizak Bihi

00:14:23.239 --> 00:14:26.128
Burhan Hassan

00:14:26.128 --> 00:14:28.776
được tuyển mộ tới đây năm 2008,

00:14:28.776 --> 00:14:30.536
hướng tới Somalia,

00:14:30.536 --> 00:14:33.906
và rồi bị giết khi anh cố về nhà.

00:14:33.906 --> 00:14:35.500
Bắt đầu từ lúc đó, ông Bihi,

00:14:35.500 --> 00:14:39.753
người điều hành tổ chức phi ngân sách Somali Education và Advocacy Center,

00:14:39.753 --> 00:14:42.204
đã lên tiếng tố cáo sự tuyển mộ

00:14:42.204 --> 00:14:44.060
và những thất bại của chính phủ

00:14:44.060 --> 00:14:46.279
và thể chế Somali-Mỹ

00:14:46.279 --> 00:14:49.304
cũng như trung tâm Abubakar As-Saddique

00:14:49.304 --> 00:14:51.535
nơi mà ông tin rằng cháu mình đã bị cấp tiến hóa

00:14:51.535 --> 00:14:53.641
trong suốt chương trình thanh niên.

00:14:53.641 --> 00:14:55.794
Nhưng ông không chỉ phê phán nhà thờ Hồi giáo.

00:14:55.794 --> 00:14:57.373
Ông còn phê phán chính phủ

00:14:57.373 --> 00:14:59.158
cho những thất bại của nó trong việc nỗ lực hơn

00:14:59.158 --> 00:15:01.656
để ngăn chặn nghèo đói trong cộng đồng của ông.

00:15:01.656 --> 00:15:03.945
Đưa ra sự thiếu thốn nguồn tài chính của chính ông,

00:15:03.945 --> 00:15:06.256
Ông Bihi đã phải sáng tạo.

00:15:06.256 --> 00:15:08.150
Để chống lại những nỗ lực của al Shabaab

00:15:08.150 --> 00:15:10.535
hòng thống trị nhiều hơn những thanh niên bất mãn,

00:15:10.535 --> 00:15:12.970
trong sự thức tỉnh của vụ tấn công nhóm năm 2010

00:15:12.970 --> 00:15:15.564
vào những người xem World Cup tại Uganda,

00:15:15.564 --> 00:15:18.904
ông tổ chức một giải bóng rổ Ramadan

00:15:18.904 --> 00:15:21.436
lại Minneapolis để đáp trả.

00:15:21.436 --> 00:15:24.120
Điểm số của trẻ Somali-Mỹ cho thấy

00:15:24.120 --> 00:15:25.508
để tiếp thu môn thể thao

00:15:25.508 --> 00:15:28.000
dù cho đạo luật Hồi giáo chống lại nó.

00:15:28.000 --> 00:15:29.745
Chúng chơi bóng rổ

00:15:29.745 --> 00:15:33.612
như Burhan Hassan sẽ không bao giờ được chơi nữa.

00:15:33.612 --> 00:15:36.262
Vì những nỗ lực của mình, ông Bihi đã bị khai trừ

00:15:36.262 --> 00:15:39.334
bởi lãnh đạo của Abubakar

00:15:39.334 --> 00:15:41.899
với những gì mà ông từng có quan hệ tốt đẹp.

00:15:41.899 --> 00:15:44.285
Ông nói với tôi, "Một ngày tôi đã thấy một thầy tế trên TV

00:15:44.285 --> 00:15:46.343
kêu gọi chúng tôi những người không theo đạo và nói,

00:15:46.343 --> 00:15:49.912
'Những gia đình này đang cố phá hoại Nhà thờ Hồi giáo'"

00:15:49.912 --> 00:15:51.323
Điều này hoàn toàn kỳ lạ

00:15:51.323 --> 00:15:53.856
với những gì Abdirzak Bihi hiểu

00:15:53.856 --> 00:15:55.656
điều gì ông đang cố làm

00:15:55.656 --> 00:15:58.062
bằng cách phơi bày âm mưu tuyển mộ của al Shabaab,

00:15:58.062 --> 00:16:00.484
để cứu lấy tôn giáo mà tôi yêu

00:16:00.484 --> 00:16:03.610
từ một con số nhỏ những kẻ cực đoan.

NOTE Paragraph

00:16:04.938 --> 00:16:07.499
Bây giờ tôi muốn kể một câu chuyện cuối cùng,

00:16:07.499 --> 00:16:10.513
của một sinh viên luật 22 tuổi tại Algeria

00:16:10.513 --> 00:16:12.459
tên là Amel Zenoune-Zouani

00:16:12.459 --> 00:16:14.338
người có cùng giấc mơ tới sự nghiệp luật

00:16:14.338 --> 00:16:17.040
mà tôi đã từng mơ những năm 90.

00:16:17.040 --> 00:16:18.969
Cô từ chối từ bỏ giấc mơ của cô,

00:16:18.969 --> 00:16:20.938
mặc cho những sự thật là những kẻ chính thống cực đoan

00:16:20.938 --> 00:16:23.468
chiến đấu với nhà nước Algieri từ trước tới nay

00:16:23.468 --> 00:16:27.090
đe dọa tất cả những người tiếp tục sự nghiệp của mình.

00:16:27.090 --> 00:16:31.200
Vào 26, Tháng Hai, năm 1997, Amel lên xe buýt

00:16:31.200 --> 00:16:33.122
tại Algiers nơi cô đang học

00:16:33.122 --> 00:16:35.305
để về nhà và dành một buổi tối Ramadan

00:16:35.305 --> 00:16:36.994
với gia đình mình,

00:16:36.994 --> 00:16:39.380
và đã không bao giờ có thể kết thúc trường luật.

00:16:39.380 --> 00:16:40.840
Khi chiếc xe buýt đi đến vùng ngoại ô

00:16:40.840 --> 00:16:42.615
của thị trấn của cô, nó đã bị chặn lại

00:16:42.615 --> 00:16:44.757
tại một điểm chặn của một số gã

00:16:44.757 --> 00:16:47.051
từ nhóm vũ trang Islamic.

00:16:47.051 --> 00:16:48.780
Mang cặp sách của mình,

00:16:48.780 --> 00:16:50.766
Amel bị lôi xuống xe buýt,

00:16:50.766 --> 00:16:53.355
và bị giết trên đường phố.

00:16:53.355 --> 00:16:54.491
Gã đàn ông đã cắt cổ cô ấy

00:16:54.491 --> 00:16:56.341
rồi nói với những người khác,

00:16:56.341 --> 00:16:58.235
"Nếu các người học đại học,

00:16:58.235 --> 00:17:00.789
sẽ đến ngày chúng ta giết tất cả các người

00:17:00.789 --> 00:17:04.020
như thế này."

NOTE Paragraph

00:17:04.020 --> 00:17:06.720
Amel mất vào 5h17 chiều.,

00:17:06.720 --> 00:17:09.568
điều chúng ta biết khi thấy cô ngã xuống đường,

00:17:09.568 --> 00:17:11.345
đồng hồ của cô bị vỡ.

00:17:11.345 --> 00:17:12.574
Mẹ cô cho tôi xem đồng hồ của cô

00:17:12.574 --> 00:17:14.575
với bàn tay kia vẫn chỉ lên

00:17:14.575 --> 00:17:16.071
một cách lạc quan

00:17:16.071 --> 00:17:19.507
tới khoảnh khắc 5h18 không bao giờ đến.

00:17:19.507 --> 00:17:20.656
Một thời gian ngắn trước khi mất,

00:17:20.656 --> 00:17:22.511
Amel đã nói chuyện riêng với mẹ

00:17:22.511 --> 00:17:24.398
và chị gái,

00:17:24.398 --> 00:17:28.015
" Không có chuyện gì sẽ xảy đến với chúng ta đâu, Inshallah , ý Chúa,

00:17:28.015 --> 00:17:29.885
nhưng nếu có chuyện,

00:17:29.885 --> 00:17:32.768
mẹ phải hiểu rằng chúng ta chết cho kiến thức.

00:17:32.768 --> 00:17:36.978
Mẹ và cha phải ngẩng cao đầu về cái chết của con."

NOTE Paragraph

00:17:36.978 --> 00:17:40.960
Sự mất mát của một cô gái trẻ như thế thật không thể nào hiểu được,

00:17:40.960 --> 00:17:42.515
và thế là tôi đã nghiên cứu

00:17:42.515 --> 00:17:45.769
Tôi bắt đầu tìm kiếm cho những hi vọng của Amel một lần nữa

00:17:45.769 --> 00:17:48.706
và thậm chí tên của cô có nghĩa là "hi vọng" trong tiếng Ả Rập.

00:17:48.706 --> 00:17:51.957
Tôi nghĩ tôi tìm thấy nó ở hai nơi.

00:17:51.957 --> 00:17:54.252
Nơi thứ nhất là trong sức mạnh của gia đình cô

00:17:54.252 --> 00:17:57.518
và tất cả những gia đình khác tiếp tục kể nốt câu chuyện của họ.

00:17:57.518 --> 00:18:00.583
và tiếp tục với cuộc sống của họ mặc cho khủng bố.

00:18:00.583 --> 00:18:03.865
Thực tế là, chị gái của Amel Lamia đã vượt qua nỗi đau đớn của mình,

00:18:03.865 --> 00:18:05.236
quay trở lại trường luật,

00:18:05.236 --> 00:18:07.990
và đang hoạt động như một luật sư tại Algiers hôm nay

00:18:07.990 --> 00:18:09.591
một số thứ chỉ có thể xảy ra

00:18:09.591 --> 00:18:10.780
bởi vì những kẻ Hồi giáo chính thống vũ trang

00:18:10.780 --> 00:18:13.658
đã bị đánh bại rộng khắp trên đất nước.

00:18:13.658 --> 00:18:16.505
Và nơi thứ hai tôi tìm ra khi vọng của Amel

00:18:16.505 --> 00:18:18.977
đó là tất cả mọi nơi phụ nữ và nam giới

00:18:18.977 --> 00:18:21.672
tiếp tục chống lại những kẻ thánh chiến.

00:18:21.672 --> 00:18:24.930
Chúng ta phải hỗ trợ tất cả họ trong sự vinh danh Amel

00:18:24.930 --> 00:18:27.563
người tiếp tục cuộc tranh đấu cho nhân quyền ngày hôm nay,

00:18:27.563 --> 00:18:31.560
như Mạng lưới phụ nữ sống dưới luật Hồi giáo.

00:18:31.560 --> 00:18:34.187
Điều đó không đủ, cũng như luật được bào chữa của nạn nhân

00:18:34.187 --> 00:18:36.074
Cherifa Kheddar nói với tôi ở Algiers,

00:18:36.074 --> 00:18:39.139
chỉ chiến đấu với chủ nghĩa khủng bố là chưa đủ.

00:18:39.139 --> 00:18:41.683
Chúng ta còn phải đấu tranh với Chủ nghĩa Chính thống.

00:18:41.683 --> 00:18:44.120
bởi vì Chủ nghĩa Chính thống là một hệ tư tưởng

00:18:44.120 --> 00:18:46.711
là cái nôi của chủ nghĩa khủng bố.

NOTE Paragraph

00:18:46.711 --> 00:18:50.150
Tại sao những người như cô ấy, như tất cả bọn họ

00:18:50.150 --> 00:18:51.844
lại không được biết đến rộng rãi?

00:18:51.844 --> 00:18:55.121
Tại sao tất cả mọi người đều biết tới Osama bin Laden

00:18:55.121 --> 00:18:57.054
mà chỉ một số ít người biết đến tất cả những người

00:18:57.054 --> 00:19:00.747
đứng lên chống bin Laden trong hoàn cảnh riêng của họ.

00:19:00.747 --> 00:19:03.404
Chúng ta phải thay đổi điều đó, và tôi đề nghị các bạn

00:19:03.404 --> 00:19:05.172
làm ơn hãy giúp đỡ sẻ chia những câu chuyện

00:19:05.172 --> 00:19:06.945
trong cộng đồng của các bạn.

00:19:06.945 --> 00:19:09.044
Nhìn lại chiếc đồng hồ của Amel Zenoune,

00:19:09.044 --> 00:19:10.704
đóng băng mãi mãi,

00:19:10.704 --> 00:19:13.066
và bây giờ làm ơn hãy nhìn vào đồng hồ của chính bạn

00:19:13.066 --> 00:19:16.090
và quyết định đây là khoảnh khắc mà bạn tham gia

00:19:16.090 --> 00:19:17.998
vào hỗ trợ những người như Amel.

00:19:17.998 --> 00:19:20.379
Chúng ta không có quyền im lặng về họ

00:19:20.379 --> 00:19:21.877
bởi vì nó dễ hơn nhiều

00:19:21.877 --> 00:19:24.738
hoặc bởi vì chính sách phương Tây có nhiều thiếu sót,

00:19:24.738 --> 00:19:27.074
bởi vì 5h17 vẫn đang tới

00:19:27.074 --> 00:19:28.941
đối với nhiều Amel Zenoune

00:19:28.941 --> 00:19:30.911
tại những nơi như Bắc Nigieria,

00:19:30.911 --> 00:19:33.487
nơi bọn thánh chiến vẫn đang giết hại sinh viên.

00:19:33.487 --> 00:19:36.568
Thời gian để nói lên ủng hộ cho tất cả bọn họ,

00:19:36.568 --> 00:19:38.876
những người chiến đấu một cách hòa bình chống lại chủ nghĩa chính thống

00:19:38.876 --> 00:19:41.840
và chủ nghĩa khủng bố trong chính quên hương của họ

00:19:41.840 --> 00:19:43.376
chính là bây giờ.

NOTE Paragraph

00:19:43.376 --> 00:19:45.659
Cảm ơn.

NOTE Paragraph

00:19:45.659 --> 00:19:48.165
(Tiếng vỗ tay)