0:00:00.765,0:00:02.276
Evet, hani bazen

0:00:02.276,0:00:05.258
en mühim şeyler [br]ufacık kutulardan çıkar.

0:00:05.258,0:00:08.847
Sizi bu 15 dakikada, [br]mikropların da bir konuda

0:00:08.847,0:00:13.100
söyleyebilecekleri bir çok şeyi olduğuna[br]inandırmaya çalışacağım.

0:00:13.100,0:00:14.998
Soru şu ki; "Acaba yalnız mıyız?"

0:00:14.998,0:00:20.223
Mikroplar güneş sistemimizdeki hayata [br]ek olarak sistemimizin ötesindeki hayat

0:00:20.223,0:00:22.100
hakkında da bir şeyler söyleyebilir,

0:00:22.100,0:00:27.397
bu yüzden onları, Yeryüzü'ndeki, hayatta[br]kalabilmenin imkansıza yakın olduğu

0:00:27.397,0:00:29.766
ve onları ölümün eşiğine getiren

0:00:29.766,0:00:32.450
çevre koşullarında arıyorum.

0:00:32.450,0:00:35.704
Doğrusu, ben de onları incelerken[br]onlar gibi sınırlarımı zorluyorum.

0:00:35.704,0:00:37.521
Ama işin aslı şu:

0:00:37.521,0:00:43.134
Biz sistemimizdeki tek gelişmiş [br]uygarlığız ama bu,

0:00:43.134,0:00:46.878
yakınlarda başka mikrobik canlıların[br]olmadığı anlamına gelmez.

0:00:46.878,0:00:50.663
Gerçek şu ki, burada[br]gördüğünüz gezegenler ve aylar,

0:00:50.663,0:00:54.633
her biri hayata ev sahipliği [br]yapmış olabilir ve biliyoruz ki,

0:00:54.633,0:00:57.482
bu güçlü bir olasılık.

0:00:57.482,0:01:02.135
Eğer bu gezegenlerde ve aylarda[br]yaşam bulabilirsek

0:01:02.135,0:01:05.151
şu tür soruları da yanıtlayabiliriz:

0:01:05.151,0:01:07.287
Güneş sisteminde yalnız mıyız?

0:01:07.287,0:01:09.256
Biz nereden geldik?

0:01:09.256,0:01:12.233
Yakınlarda akrabalarımız var mı?

0:01:12.233,0:01:16.157
Kendi güneş sistemimizin de ötesinde [br]yaşam var mı?

0:01:16.157,0:01:18.474
Ve tüm bu soruları sorabiliriz çünkü

0:01:18.474,0:01:23.900
yaşama elverişli gezegen anlayışımızda[br]köklü bir değişim var.

0:01:23.900,0:01:27.860
Ve bugün, yaşama elverişli bir gezegen

0:01:27.860,0:01:32.193
suyun sıvı halde bulunabildiği [br]bir bölgeye sahip gezegendir,

0:01:32.193,0:01:35.922
ama bana göre bu yatay bir tanımlama,

0:01:35.922,0:01:38.197
çünkü yıldızlara uzak olmayı gerektiriyor,

0:01:38.197,0:01:41.169
fakat hayat barındırabilecekler için [br]farklı bir boyut var

0:01:41.169,0:01:43.350
ve bu dikey bir boyut.

0:01:43.840,0:01:47.527
Güneşin çok uzağında olan bir gezegenin de

0:01:47.527,0:01:54.210
yüzeyinin altındaki koşulları[br]şöyle bir düşünün,

0:01:54.210,0:01:56.643
suyun olduğu, enerjinin olduğu,

0:01:56.643,0:01:59.304
yiyecek anlamına gelen besin maddelerinin

0:01:59.304,0:02:01.207
ve korunmanın olduğu.

0:02:01.207,0:02:03.251
Ve dünyamıza, güneş ışığının giremediği

0:02:03.251,0:02:07.796
yerlere baktığımızda, [br]okyanusların derinliklerine, gelişen,

0:02:07.796,0:02:09.665
hayatı sürdürebilmek için [br]

0:02:09.665,0:02:13.676
kimyayı kullanan hayatlar bulabilirsiniz.

0:02:13.676,0:02:19.326
Bunu bu şekilde düşündüğünüzde[br]bütün duvarlar yıkılır.

0:02:19.326,0:02:21.290
Temelde sınırları aşmış olursunuz. [br]

0:02:21.290,0:02:24.160
Ve eğer son zamanlarda [br]haber başlıklarına baktıysanız

0:02:24.160,0:02:28.550
Europa'da, Ganymede'de,[br]Enceladus'da ve Titan'da

0:02:28.550,0:02:30.989
yeraltı okyanusları,[br]en son Enceladus'da gayzer ve

0:02:30.989,0:02:33.923
Enceladus'ta sıcak kaynaklar[br]bulduğumuzu görürsünüz.

0:02:33.923,0:02:37.198
Güneş sistemimiz[br]büyük bir kaplıca olma yolunda.

0:02:37.708,0:02:41.864
Kaplıcalara gidenler mikropların spaları[br]ne kadar sevdiğini bilir, değil mi?

0:02:41.864,0:02:43.582
(Gülüşmeler)

0:02:43.582,0:02:47.111
Bu noktada, Mars'ı bir düşünün.

0:02:47.111,0:02:50.478
Bugün Mars'ın yüzeyde hayat barındırması[br]imkansız ama,

0:02:50.478,0:02:53.729
belki de yeraltında saklanıyor olabilir.[br]

0:02:56.259,0:02:59.339
Yaşama elverişlilik kavramındaki [br]ilerleyişimiz devam etmekte,

0:02:59.339,0:03:01.101
ama bu arada [br]Yeryüzü'ndeki hayatın

0:03:01.101,0:03:05.687
işaretlerini anlamaya da[br]devam ediyoruz.

0:03:05.687,0:03:08.543
Organik molekül denen şeylere[br]sahip olabilirsiniz

0:03:08.543,0:03:10.470
ve bunlar hayatın yapı taşlarıdır.

0:03:10.470,0:03:12.350
Ve fosilleriniz, mineralleriniz,

0:03:12.350,0:03:15.253
kayalar ve bakteriler arasındaki

0:03:15.253,0:03:18.643
reaksiyondan oluşan biomineralleriniz

0:03:18.643,0:03:21.777
ve elbette atmosferdeki gazlara[br]sahip olabilirsiniz.

0:03:21.777,0:03:23.983
Ve slaytdaki

0:03:23.983,0:03:25.934
o küçük yeşil yosunlara baktığınızda

0:03:25.934,0:03:29.450
dünyamızdaki atmosfere[br]bir milyar önce oksijen pompalayan

0:03:29.450,0:03:31.843
şeylerin torunlarıdır.

0:03:31.843,0:03:34.465
Onlar öyle yaptığı sırada yüzeydeki

0:03:34.465,0:03:35.987
hayatın %90'ını zehirledi.

0:03:35.987,0:03:39.190
Fakat bugün soluduğumuz havayı [br]onlara borçluyuz.

0:03:40.350,0:03:45.925
Fakat, tüm bunlarla ilgili anlayışımızı[br]daha da geliştirecek olursak

0:03:45.925,0:03:48.851
hâlâ yanıtlayamadığımız [br]bir sorumuz daha var,

0:03:48.851,0:03:51.126
ve bu; biz nereden geldik?

0:03:51.126,0:03:52.844
Biliyorsunuz ki bu kötüye gitmekte

0:03:52.844,0:03:55.886
çünkü bu gezegende, [br]nereden geldiğimizle alakalı

0:03:55.886,0:03:58.440
somut bir kanıt bulabilme imkanımız yok

0:03:58.440,0:04:04.130
ve bunu oluşturan her neyse [br]4 milyar yıl öncesinden beri kayıp.

0:04:04.130,0:04:05.754
Tüm kayıtlar silindi.

0:04:05.754,0:04:09.632
Tektonik plakalar ve erozyonlarla silindi.

0:04:09.632,0:04:13.184
Bunu da Dünya'nın [br]biyolojik ufku olarak adlandırıyorum.

0:04:13.184,0:04:16.667
Nereden geldiğimiz bu ufkun ötesinde[br]yatıyor ve biz bunu göremiyoruz

0:04:16.667,0:04:19.593
Yani her şey kayıp mı?[br]Evet belki de değil.

0:04:19.593,0:04:23.308
Belki de kendi kökümüzde[br]bu ipucunu bulabilme imkanımız olabilir.

0:04:23.308,0:04:26.419
En az ihtimali olan bir yer; Mars.

0:04:27.389,0:04:29.090
Bu nasıl olabilir peki?

0:04:29.090,0:04:32.201
Evet, açıkça[br]güneş sistemimizin başlangıcında

0:04:32.201,0:04:37.169
Mars ve Dünya asteroid ve kuyruklu[br]yıldızlarla bombalandı

0:04:37.169,0:04:40.327
ve bu bombardıman sonucu[br]etrafa saçılan püskürükler vardı.

0:04:40.327,0:04:44.187
Dünya ve Mars uzun süre[br]bu kayaları fırlatmaya devam ettiler.

0:04:44.187,0:04:46.230
Mars'tan kayalar Dünya'ya

0:04:46.230,0:04:48.181
Dünya'dan parçacıklar Mars'a kondu.

0:04:48.181,0:04:53.359
Yani açıkça bu iki gezegen aynı [br]maddelerle tohumlanmış olabilir.

0:04:53.359,0:04:57.283
Yani evet belki de Büyükbaba orada [br]öylece oturuyor ve bizi bekliyordur.

0:04:58.659,0:05:06.190
Yani bu demek oluyor ki Mars'a gidebilir [br]ve kökenlerimizin izlerini bulabiliriz.

0:05:06.190,0:05:08.442
Mars bizim için [br]bu sırları saklıyor olablir.

0:05:08.442,0:05:11.150
Ve bu Mars'ın bizim için [br]neden özel olduğunun nedenidir.

0:05:11.150,0:05:13.160
Ama bunun olması için,

0:05:13.160,0:05:18.544
Mars koşullarının yaşanılabilir [br]durumda olması gerekliydi.

0:05:18.544,0:05:20.400
Peki mars öyle bir yer miydi?

0:05:20.400,0:05:24.254
Bugün bize tam da aynı şeyi söyleyen[br]birkaç görevimiz var.

0:05:24.254,0:05:27.992
Dünya'da hayatın[br]yeşermeye başladığı zamanlarda

0:05:27.992,0:05:33.690
Mars'ta da okyanus vardı.[br]Volkanları, gölleri, deltaları

0:05:33.690,0:05:35.673
ve bu güzel resimde de görmektesiniz.

0:05:35.673,0:05:39.460
Resim bir kaç hafta önce[br]Curiosity robotundan geldi ve bu resim

0:05:39.460,0:05:43.142
bize bir şeyler anlatmakta. [br]Uzun zaman önce, yüzeyinde suyun bol

0:05:43.142,0:05:45.096
ve bir kaynağının olduğu

0:05:45.096,0:05:47.757
deltanın kalıntılarını anlatan bir resim.

0:05:47.757,0:05:49.568
Yaşam için iyi bir haber bu.

0:05:49.568,0:05:52.990
Yaşamın kimyasının [br]fiilen oluşması uzun zaman alır.

0:05:52.990,0:05:54.507
Yani bu oldukça iyi bir haber,

0:05:54.507,0:05:58.127
peki bu biz Mars'a gidersek hayatı [br]kolayca bulabileceğiz manasına mı gelir?

0:05:58.127,0:06:00.010
Kolay olup olmaması şart değil.

0:06:00.010,0:06:01.861
Burada olan şey:

0:06:01.861,0:06:05.230
Hayat, Dünya yüzeyinde [br]ortaya çıktığı dönemde

0:06:05.230,0:06:07.369
Mars için her şey kötüye gitti,

0:06:07.369,0:06:08.901
tam olarak olan bu.

0:06:08.901,0:06:12.472
Atmosferi güneş rüzgarlarıyla soyuldu,

0:06:12.472,0:06:14.775
Manyetosferini kaybetti,

0:06:14.775,0:06:19.187
kozmik ve U.V. ışınlarıyla[br]yüzeyi bombalandı

0:06:19.187,0:06:23.410
ve su buharlaşıp uzaya uçtu[br]ve yerin altına gitti.

0:06:23.410,0:06:26.501
Eğer anlayabilmek istiyorsak,

0:06:26.501,0:06:31.430
eğer yüzeyinde yaşamın [br]izlerini bulabilmek istiyorsak

0:06:31.430,0:06:33.644
ve ipuçları da Mars'da ise

0:06:33.644,0:06:36.831
bu korunan kayıtlarda

0:06:36.831,0:06:40.484
ne gibi zorlu süreçlerden geçtiğini[br]anlamamız gerekir.

0:06:40.484,0:06:45.314
Ancak bundan sonra o ipuçlarının [br]nerede gizlendiğini bilebiliriz

0:06:45.314,0:06:48.997
ve ancak o zaman Mars'daki robotumuzu[br]bize, bizim kim olduğumuz

0:06:48.997,0:06:52.146
hakkında önemli şeyler anlatabilecek

0:06:52.146,0:06:54.862
doğru bölgelere gönderebiliriz.

0:06:54.862,0:06:58.972
Belki de, bize hayatın bağımsız olarak[br]başka bir gezegende

0:06:58.972,0:07:01.828
ortaya çıktığını anlatacak.

0:07:01.828,0:07:04.336
Bu şekilde, kolaydır.

0:07:04.336,0:07:07.894
Sadece 3.5 milyar yıl kadar gezegenin

0:07:07.894,0:07:10.285
geçmişine gitmeniz gerekir.

0:07:10.285,0:07:12.909
Sadece zaman makinesine ihtiyacımız var.[br]

0:07:12.909,0:07:15.103
Kolay değil mi?

0:07:15.103,0:07:16.673
Evet, aslında, bu sizin

0:07:16.673,0:07:18.574
her tarafınızda - yaşadığınız Dünya.

0:07:18.574,0:07:20.618
Bu bizim zaman makinemiz.

0:07:20.618,0:07:24.788
Jeologlar kendi dünyamızı kullanarak[br]geriye gidiyorlar.

0:07:24.788,0:07:26.971
Ben ise biraz daha farklı, Dünya'yı

0:07:26.971,0:07:29.966
daha çok Mars'ın [br]ikliminin değişmeye başladığı

0:07:29.966,0:07:32.868
zamanlardaki duruma benzeyen[br]çevre koşullarında

0:07:32.868,0:07:34.865
araştırmamı yapıyorum

0:07:34.865,0:07:37.745
ve ne olduğunu anlamaya çalışıyorum.

0:07:37.745,0:07:39.439
Yaşamın izleri nedir?

0:07:39.439,0:07:42.272
Geride ne kalmış? Onu nasıl bulacağız?

0:07:42.272,0:07:45.276
Bir dakikanızı alacağım[br]ve zaman makinesinin içinde

0:07:45.276,0:07:48.130
sizi bir yolculuğa götüreceğim.

0:07:48.130,0:07:52.865
Ve şimdi, burada gördüğünüz şey,[br]Andes'de 4.500 metre,

0:07:52.865,0:07:59.594
adeta Dünya ve Mars bu formunu[br]almadan da daha önceki bir dönem.

0:07:59.594,0:08:04.685
Dünya ve Mars tam da bunun gibi[br]-- her yerde volkanlar,

0:08:04.685,0:08:06.796
her yerde buharlaşan göller,

0:08:06.796,0:08:10.103
mineraller, sıcak kaynaklar

0:08:10.103,0:08:13.934
ve kıyılardaki tepeleri görüyorsunuz?

0:08:13.934,0:08:17.394
Bunlar, ilk organizmaların[br]torunları tarafından yapıldı

0:08:17.394,0:08:20.496
ve bize Dünya'daki ilk fosilleri verdiler.

0:08:20.496,0:08:24.555
Ama burada neler olup bittiğini anlamak[br]istiyorsak, biraz daha ileri gidilmeli.

0:08:24.555,0:08:26.470
Ve bu alandaki diğer şey ise,

0:08:26.470,0:08:29.946
3.5 milyar yıl önceki Mars'a[br]tam olarak benziyor olması,

0:08:29.946,0:08:34.463
iklim çok hızlı değişiyor,[br]su ve buz yok oluyor.

0:08:34.463,0:08:37.678
Fakat Mars'ta her şeyin [br]değiştiği o zamana gitmemiz gerekir

0:08:37.678,0:08:40.381
ve bunu yapmak için[br]daha yukarı gitmeliyiz.

0:08:40.381,0:08:41.458
Peki neden?

0:08:41.458,0:08:43.215
Çünkü yukarı gittiğinizde

0:08:43.215,0:08:46.827
atmosfer incelmekte,[br]gittikçe daha dengesizleşmekte,

0:08:46.827,0:08:51.648
sıcaklık gittikçe düşmekte[br]ve daha çok U.V.'ye maruz kalınmakta.

0:08:51.648,0:08:52.457
Aslında,

0:08:52.457,0:08:57.191
her şeyin değiştiği zamandaki Mars'ın[br]koşullarına daha fazla yaklaşılmakta.

0:08:59.910,0:09:05.267
Size bu zaman makinesiyle rahat bir [br]seyahat yapılacağı sözünü vermedim.

0:09:05.267,0:09:07.581
Bu makinenin içinde öylece [br]oturmayacaksınız.

0:09:07.581,0:09:10.399
500 kiloluk ekipmanı 20.000 adımlık

0:09:10.399,0:09:14.184
Andesin volkanlı [br]zirvesine taşımanız gerekli.

0:09:14.184,0:09:16.784
Bu da yaklaşık 6.000 metredir.

0:09:16.784,0:09:20.407
Bu arada 42 derece eğimde [br]uyumanız ve sadece bu gece de

0:09:20.407,0:09:23.518
deprem olmasın diye umut edersiniz.

0:09:23.518,0:09:28.464
Zirveye ulaştığımızda buraya gelmemizin [br]sebebini oluşturan gölü bulabiliriz.

0:09:28.464,0:09:33.126
Bu irtifada,[br]bu göl Mars'ın 3.5 milyar yıl önceki

0:09:33.126,0:09:36.245
geçmişiyle aynı koşulları sağlamakta.

0:09:36.245,0:09:39.170
Ve şimdi gölün içine girerek

0:09:39.170,0:09:41.890
seyahatin biçimini değiştirmeliyiz

0:09:41.890,0:09:45.541
ve bunun için, [br]dağ kıyafetlerimizi çıkartıp

0:09:45.541,0:09:49.847
dalış kıyafetlerini giymeli ve[br]işe koyulmalıyız.

0:09:50.277,0:09:54.452
İşte bu noktada, [br]gölün içine girdiğimiz tam da bu anda

0:09:54.452,0:09:57.830
diğer gezegenin 3.5 milyar yıl önceki

0:09:57.830,0:09:59.561
geçmişine adım atıyoruz

0:09:59.561,0:10:03.661
ve buraya geliş amacımız[br]olan cevabı alacağız.

0:10:04.511,0:10:07.633
Hayat her yerde, kesinlikle her yerde.

0:10:07.633,0:10:10.953
Bu resimde gördüğünüz[br]her şey yaşayan organizmalardır.

0:10:10.953,0:10:14.446
Sadece dalgıç değil yani diğer her şey.

0:10:15.516,0:10:18.853
Fakat bu resim oldukça aldatıcı.

0:10:18.853,0:10:21.523
Yaşam bu gölde oldukça bol

0:10:21.523,0:10:25.630
ama bu dünyanın çoğu yerinde olduğu gibi, [br]şu anda iklim değişikliği sebebiyle

0:10:25.630,0:10:28.324
biyolojik çeşitlilikte büyük kayıp var.

0:10:28.744,0:10:31.740
Eve götürdüğümüz örneklerde

0:10:31.740,0:10:37.556
gölde bulunan bakterilerin [br]%36'sı 3 farklı türden oluşmış olup

0:10:37.556,0:10:41.375
şimdiye dek sadece bir tanesi [br]hayatta kalmıştır.

0:10:41.375,0:10:44.162
Bu da başka bir göl, [br]hemen bir öncekinin yanında.

0:10:44.162,0:10:47.830
Bu gördüğünüz kırmızı renk[br]minerallerle alakalı değil.

0:10:47.830,0:10:51.151
Bu kesinlikle[br]ufak yosunların varlığının sonucu.

0:10:51.151,0:10:55.660
Bu bölgede, U.V. ışınları oldukça yoğun.

0:10:55.660,0:10:59.129
Bizim içim 11 oldukça yüksek bir rakam[br]olarak kabul görülmüşken,

0:10:59.129,0:11:03.160
U.V. fırtınaları sırasında[br]U.V. göstergesi burada 43'e ulaşır.

0:11:03.730,0:11:07.976
30 faktör güneş kremi [br]burada bir işi yaramaz

0:11:07.976,0:11:11.342
ve su bu gölde[br]oldukça geçirgen ve şeffaftır.

0:11:11.342,0:11:14.675
Yani yosunların saklanacak[br]bir yerleri yok gerçekten.

0:11:14.675,0:11:16.965
Onlar da kendi[br]güneş kremlerini geliştirmişler

0:11:16.965,0:11:18.749
ve kırmızı rengin işte sebebi.

0:11:18.749,0:11:21.310
Ama bu sadece[br]şimdiye kadarki adaptasyonları

0:11:21.310,0:11:23.788
ve su yüzeyde kaybolduğu zaman

0:11:23.788,0:11:26.388
mikropların tek bir çözümü kalıyor.

0:11:26.388,0:11:28.246
Yer altına gitmek.

0:11:28.246,0:11:31.171
Ve bu slaytta gördüğünüz kayalar,

0:11:31.171,0:11:34.391
esasen mikroplar bunların içinde

0:11:34.391,0:11:37.585
kayaların saydamlığını[br]koruma olarak kullanarak

0:11:37.585,0:11:39.382
U.V'den ihtiyaç duyduklarını alıp

0:11:39.382,0:11:43.126
DNA'larına zarar veren[br]U.V.'leri ise dışarı atıyotlar.

0:11:43.126,0:11:45.401
Bu da bizim robotumuz Rover'ın neden

0:11:45.401,0:11:48.977
Mars'daki yaşamı bu tür kayalıklı[br]bölgelerde aradığının nedenidir.

0:11:48.977,0:11:52.714
Çünkü eğer üç buçuk milyar yıl önce[br]Mars'ta yaşam olmuşsa

0:11:52.714,0:11:57.074
kendilerini korumak için aynı [br]stratejiyi kullanmalar gerekmekteydi.

0:11:57.864,0:12:00.242
Şimdi bu oldukça açık,

0:12:00.242,0:12:03.770
bu gibi zorlu çevreler[br]Mars'ı araştırma ve Mars görevine

0:12:03.770,0:12:07.571
hazırlanılmasına çok yardımcı olmaktadır.

0:12:07.571,0:12:12.100
Buraya kadar bize Mars'ın jeolojisini [br]anlamamızda yardımı oldu.

0:12:12.100,0:12:16.221
Mars'ın geçmiş iklimini ve evrimini[br]anlamamıza ve hatta yaşama ev sahipliği

0:12:16.221,0:12:19.208
potansiyelinin de olduğunu [br]anlamamıza yardımcı oldu.

0:12:19.208,0:12:24.747
Mars Robotu, yapılan son çalışmalarla [br]organik bileşenlerin izlerini keşfetti.

0:12:24.747,0:12:27.706
Evet, Mars'ın yüzeyinde[br]organik oluşumlar var.

0:12:27.706,0:12:31.607
Ayrıca metanın izlerini de keşfetti.

0:12:31.607,0:12:34.152
Ve henüz söz konusu metanın

0:12:34.152,0:12:37.990
jeolojiyle mi yoksa biyolojiyle mi[br]alakalı olduğunu bilemiyoruz.

0:12:37.990,0:12:42.859
Ama ne olursa olsun,[br]bu keşiflerden bildiğimiz şey,

0:12:42.859,0:12:46.100
Mars'ın bugünkü kalıntılarında[br]yaşamın varlığı hipotezi

0:12:46.100,0:12:48.455
geçerli bir hipotez olduğudur.

0:12:48.455,0:12:53.652
Yani şimdiye kadar size Mars'ın bizim için[br]önemli olduğunu kanıtladığımı sanıyorum,

0:12:53.652,0:12:56.628
ama sistemimizde[br]potansiyel mikrobik yaşamı

0:12:56.628,0:13:01.574
bulacağımız tek yerin sadece Mars'da[br]olacağını düşünürsek bu hata olacaktır.

0:13:02.434,0:13:06.352
Ve sebep şudur; Mars ve Dünya,

0:13:06.352,0:13:09.143
hayat ağacında aynı köklere sahip olabilir

0:13:09.143,0:13:13.290
ama Marsın ötesine gittiğinizde, [br]bu o kadar da kolay değil,

0:13:13.290,0:13:15.900
tüm bu astronomi mekaniği,[br]gezegenler arasındaki

0:13:15.900,0:13:18.315
parçaların transferini[br]oldukça zorlaştırmakta.

0:13:18.315,0:13:22.355
Eğer bu gezegenlerde[br]yaşamı keşfetmiş olsaydık

0:13:22.355,0:13:24.212
bizden farklı olacaklardı.

0:13:24.212,0:13:26.050
Yaşamın farklı bir biçimi olacaktı.

0:13:26.050,0:13:28.903
Fakat sonuçta, biz tek de olabiliriz,

0:13:28.903,0:13:30.899
biz ve Mars olabilir

0:13:30.899,0:13:34.382
ya da güneş sisteminde[br]bir çok hayat ağacı olabilir.

0:13:34.382,0:13:38.110
Cevabı henüz bilmiyorum[br]fakat size başka bir şey anlatabilirim:

0:13:38.110,0:13:42.542
Sonucun ne olduğunun, [br]sihirli rakamların ne olduğunun önemi yok,

0:13:42.542,0:13:44.553
bize kendi güneş sistemimizin ötesindeki

0:13:44.553,0:13:49.081
yaşam potansiyelini [br]ölçebilme olanağını, zenginliği ve

0:13:49.081,0:13:52.191
çeşitliliğini biliyor olduğumuzun[br]seviyesine getirtecek.

0:13:52.191,0:13:54.751
Ve bu bizim neslimiz[br]tarafından aşılabilir.

0:13:54.751,0:13:58.614
Bizim mirasımız olabilir.[br]Elbette bu işe kalkışırsak.

0:13:59.654,0:14:01.750
Şimdi, son olarak

0:14:01.750,0:14:05.708
eğer birileri size uzaylı mikropların[br]ilgi çekici gözükmediklerini söylerse

0:14:05.708,0:14:09.138
bu konuyu onlara iyi[br]anlatamadığınızdandır.

0:14:09.138,0:14:15.014
Size, onlara yanlış düşündüklerini[br]nasıl anlatacağınızı göstereyim.

0:14:15.804,0:14:18.572
Organik metaryeller size

0:14:18.572,0:14:24.231
çevreyle, bileşiklerle ve [br]çeşitlilikle ilgili durumları anlatırlar.

0:14:24.231,0:14:30.350
DNA ya da herhangi bir bilgi [br]taşıyıcı size adaptasyondan, evrimden,

0:14:30.350,0:14:35.371
hayatta kalmadan,[br]gezegen değişimlerinden ve bilginin

0:14:35.371,0:14:38.219
transferinden bahsedecektir.

0:14:38.219,0:14:41.307
Bütünüyle bize anlattıkları şey,

0:14:41.307,0:14:45.208
hayatın mikrobik bir yolla başlaması

0:14:45.208,0:14:48.226
ve bu şekilde başlayan bir şeyin

0:14:48.226,0:14:51.686
nasıl uygarlıkla sonlandığı

0:14:51.686,0:14:55.308
ya da bazen de çıkmaza [br]girerek sonlandığıdır.

0:14:55.308,0:14:58.724
Güneş sistemine bakın ve dünyaya bakın.

0:14:58.724,0:15:01.531
Dünya üzerinde bir çok zeki tür vardır

0:15:01.531,0:15:04.898
ama sadece bir tanesi[br]teknolojiye erişmiştir.

0:15:04.898,0:15:08.195
Burada bizim kendi [br]güneş sistemimizdeki serüvenimizde

0:15:08.195,0:15:10.934
ufak ya da gelişmiş uzaylı yaşamına

0:15:10.934,0:15:16.320
nasıl bakmamız gerektiğini [br]söyleyen çok güçlü bir mesaj var.

0:15:16.320,0:15:19.618
Yani evet, mikroplar konuşuyor [br]ve biz de dinliyoruz

0:15:19.618,0:15:21.337
ve bize konuşuyorlar,

0:15:21.337,0:15:23.891
oradaki büyük ağabeylerine karşı

0:15:23.891,0:15:26.770
her seferinde bir gezegeni[br]ve bir Ay'ı ele alalım.

0:15:26.770,0:15:29.486
Ve bize çeşitlilikten bahsediyorlar,

0:15:29.486,0:15:32.110
hayatın zenginliği hakkında,

0:15:32.110,0:15:36.150
nasıl buraya kadar hayatta kaldıklarını,

0:15:36.150,0:15:39.192
ta ki uygarlığa,

0:15:39.192,0:15:44.174
zekaya, teknolojiye ve elbette [br]felsefeye ulaşacak kadar.

0:15:44.174,0:15:45.319
Teşekkürler.

0:15:45.319,0:15:49.115
(Alkışlar)