1
00:00:00,765 --> 00:00:05,266
Soms zijn belangrijke dingen
minuscuul klein.

2
00:00:05,266 --> 00:00:08,847
Ik zal je in vijftien minuten
proberen te overtuigen

3
00:00:08,847 --> 00:00:13,100
dat microben ons een boel kunnen vertellen
over vragen zoals:

4
00:00:13,100 --> 00:00:14,998
'Zijn we alleen?'

5
00:00:14,998 --> 00:00:20,223
Ze vertellen ons niet alleen iets
over het leven in ons zonnestelsel,

6
00:00:20,223 --> 00:00:22,100
maar ook over daarbuiten.

7
00:00:22,100 --> 00:00:27,397
Daarom zoek ik op de meest
onmogelijke plekken op Aarde,

8
00:00:27,397 --> 00:00:29,766
in extreme milieus, in omstandigheden

9
00:00:29,766 --> 00:00:32,450
waarin de microben nog maar net overleven.

10
00:00:32,450 --> 00:00:35,704
Soms overleef ik het ook maar net,
als ik ze te dichtbij volg.

11
00:00:35,704 --> 00:00:37,521
Het zit zo:

12
00:00:37,521 --> 00:00:43,134
wij zijn de enige hoge beschaving
in het zonnestelsel,

13
00:00:43,134 --> 00:00:46,878
maar dat betekent niet dat er geen
microbieel leven dichtbij is.

14
00:00:46,878 --> 00:00:50,663
De planeten en sterren die je hier ziet,

15
00:00:50,663 --> 00:00:54,633
kunnen elk leven bevatten
en dat weten we.

16
00:00:54,633 --> 00:00:57,482
Het is zeer goed mogelijk.

17
00:00:57,482 --> 00:01:02,135
Als we leven zouden aantreffen
op die manen en planeten,

18
00:01:02,135 --> 00:01:05,151
dan zou het ons antwoorden
geven op vragen zoals:

19
00:01:05,151 --> 00:01:07,287
'Zijn we alleen in het zonnestelsel?'

20
00:01:07,287 --> 00:01:09,256
'Waar komen we vandaan?'

21
00:01:09,256 --> 00:01:12,233
'Leven er verwanten in de buurt?'

22
00:01:12,233 --> 00:01:16,157
'Is er leven buiten ons zonnestelsel?'

23
00:01:16,157 --> 00:01:20,244
We kunnen deze vragen nu stellen omdat
er een revolutie heeft plaatsgevonden

24
00:01:20,244 --> 00:01:24,520
in ons denken over een leefbare planeet.

25
00:01:24,520 --> 00:01:27,860
Tegenwoordig is een planeet leefbaar

26
00:01:27,860 --> 00:01:32,193
als ze een gebied heeft
waar water stabiel blijft,

27
00:01:32,193 --> 00:01:35,922
maar ik vind dit een horizontale
definitie van leefbaarheid,

28
00:01:35,922 --> 00:01:38,197
want het omvat de afstand tot een ster,

29
00:01:38,197 --> 00:01:41,169
maar niet de andere dimensie
van leefbaarheid:

30
00:01:41,169 --> 00:01:43,350
de verticale dimensie.

31
00:01:43,840 --> 00:01:47,527
Ik bedoel hiermee

32
00:01:47,527 --> 00:01:54,210
de omstandigheden onder het oppervlak
van een planeet, waar geen zonlicht is,

33
00:01:54,210 --> 00:01:57,353
maar waar wel water, energie
en voedingsstoffen zijn,

34
00:01:57,353 --> 00:02:01,194
wat voor sommigen voedsel 
en bescherming betekent.

35
00:02:01,207 --> 00:02:03,251
Neem bijvoorbeeld de Aarde,

36
00:02:03,251 --> 00:02:07,796
waar ver van het zonlicht vandaan,
diep in de oceaan,

37
00:02:07,796 --> 00:02:09,665
het leven floreert

38
00:02:09,665 --> 00:02:13,676
enkel op chemische processen.

39
00:02:13,676 --> 00:02:19,326
Als je het vanuit dat punt bekijkt,
vallen alle muren weg,

40
00:02:19,326 --> 00:02:21,600
er zijn geen beperkingen meer.

41
00:02:21,600 --> 00:02:24,160
Als je de koppen recent
in de gaten hebt gehouden,

42
00:02:24,160 --> 00:02:27,120
dan weet je dat we een ondergrondse
oceaan hebben ontdekt

43
00:02:27,120 --> 00:02:30,989
op Europa, op Ganymedes,
op Enceladus en op Titan.

44
00:02:30,989 --> 00:02:33,923
We ontdekten een geiser
en warmwaterbronnen op Enceladus.

45
00:02:33,923 --> 00:02:37,978
Ons zonnestelsel lijkt wel
een gigantisch thermencomplex.

46
00:02:37,978 --> 00:02:41,864
Wie ooit thermen bezocht, weet hoeveel
microben van die omgeving houden.

47
00:02:41,864 --> 00:02:43,582
(Gelach)

48
00:02:43,582 --> 00:02:47,111
Neem nou de planeet Mars.

49
00:02:47,111 --> 00:02:50,478
Het oppervlak van Mars
is vandaag niet leefbaar,

50
00:02:50,478 --> 00:02:53,729
maar leven kan zich
onder de grond schuilhouden.

51
00:02:53,729 --> 00:02:59,339
We ontwikkelden onze definitie
van leefbaarheid verder

52
00:02:59,339 --> 00:03:02,111
en ook onze kennis

53
00:03:02,111 --> 00:03:05,687
over wat kenmerken
van het leven op Aarde zijn.

54
00:03:05,687 --> 00:03:08,543
Er zijn organische moleculen,

55
00:03:08,543 --> 00:03:10,470
die de bouwstenen van het leven zijn

56
00:03:10,470 --> 00:03:12,350
en er zijn fossielen,

57
00:03:12,350 --> 00:03:15,253
er zijn mineralen, biomineralen,

58
00:03:15,253 --> 00:03:18,643
die ontstaan door de reactie
tussen bacteriën en steen,

59
00:03:18,643 --> 00:03:21,777
en dan zijn er nog de gassen
in de atmosfeer.

60
00:03:21,777 --> 00:03:23,983
Kijk eens naar de minuscule groene algen

61
00:03:23,983 --> 00:03:25,934
rechts op de afbeelding hier.

62
00:03:25,934 --> 00:03:29,180
Zij stammen rechtstreeks af van de algen
die een miljard jaar geleden

63
00:03:29,180 --> 00:03:31,843
de atmosfeer van de Aarde
vol zuurstof pompten.

64
00:03:31,843 --> 00:03:34,465
Daardoor vergiftigden
ze 90 procent van het leven

65
00:03:34,465 --> 00:03:35,987
op het oppervlak van de Aarde,

66
00:03:35,987 --> 00:03:39,190
maar door hen ademen wij nu deze lucht in.

67
00:03:40,510 --> 00:03:45,925
Hoewel onze kennis over
deze zaken toeneemt,

68
00:03:45,925 --> 00:03:48,851
blijft er één vraag onbeantwoord:

69
00:03:48,851 --> 00:03:51,126
'Waar komen we vandaan?'

70
00:03:51,126 --> 00:03:52,844
Wat erger is:

71
00:03:52,844 --> 00:03:55,886
we kunnen geen tastbaar bewijs vinden

72
00:03:55,886 --> 00:03:58,440
van onze oorsprong op deze planeet,

73
00:03:58,440 --> 00:04:04,130
want alles wat ouder is dan
vier miljard jaar is verdwenen.

74
00:04:04,130 --> 00:04:05,754
Elk spoor is uitgewist

75
00:04:05,754 --> 00:04:09,632
door platentektoniek en erosie.

76
00:04:09,632 --> 00:04:13,184
Dit noem ik de biologische
horizon van de Aarde.

77
00:04:13,184 --> 00:04:16,667
Voorbij deze horizon weten we niet
waar we vandaan komen.

78
00:04:16,667 --> 00:04:19,593
Moeten we de hoop opgeven? 
Misschien niet.

79
00:04:19,593 --> 00:04:23,308
Mogelijk vinden we bewijs 
van onze oorsprong

80
00:04:23,308 --> 00:04:26,419
op de minst voor de hand
liggende plaats: op Mars.

81
00:04:27,259 --> 00:04:29,420
Hoe kan dat?

82
00:04:29,420 --> 00:04:32,201
In het begin van het zonnestelsel

83
00:04:32,201 --> 00:04:37,169
regende het grote planetoïden en kometen
op Mars en de Aarde

84
00:04:37,169 --> 00:04:40,327
en ejecta daarvan verspreidden
zich in alle richtingen.

85
00:04:40,327 --> 00:04:44,187
De Aarde en Mars bekogelden elkaar
lange tijd met rotsblokken.

86
00:04:44,187 --> 00:04:46,230
Stukken rots vielen op de Aarde

87
00:04:46,230 --> 00:04:48,181
en stukken Aarde vielen op Mars.

88
00:04:48,181 --> 00:04:53,359
Het is mogelijk dat de twee planeten
door dezelfde materialen bevrucht zijn.

89
00:04:53,359 --> 00:04:57,283
Misschien wacht onze overgrootvader op ons
aan het oppervlakte van Mars.

90
00:04:59,619 --> 00:05:06,190
We kunnen zoeken op Mars naar sporen
van onze eigen oorsprong.

91
00:05:06,190 --> 00:05:08,442
Misschien zal Mars dit geheim openbaren

92
00:05:08,442 --> 00:05:11,150
en hierom is Mars zo belangrijk voor ons.

93
00:05:11,150 --> 00:05:13,160
Dit kan alleen het geval zijn

94
00:05:13,160 --> 00:05:18,544
als Mars inderdaad leefbaar was
toen de omstandigheden geschikt waren.

95
00:05:18,544 --> 00:05:20,400
Was Mars leefbaar?

96
00:05:20,400 --> 00:05:24,254
Verschillende missies geven
een bevestigend antwoord.

97
00:05:24,254 --> 00:05:27,992
Toen het leven op Aarde ontstond,

98
00:05:27,992 --> 00:05:32,830
had Mars een oceaan, vulkanen, meren

99
00:05:32,830 --> 00:05:35,673
en delta's zoals op deze prachtige foto.

100
00:05:35,673 --> 00:05:39,460
De Curiosity Rover stuurde
een paar weken geleden deze foto,

101
00:05:39,460 --> 00:05:41,232
waarop een delta te zien is.

102
00:05:41,232 --> 00:05:45,096
De foto toont aan dat er
water in overvloed was

103
00:05:45,096 --> 00:05:47,757
en dat het lange tijd
over het oppervlak vloeide.

104
00:05:47,757 --> 00:05:49,568
Dat is goed nieuws voor het leven.

105
00:05:49,568 --> 00:05:52,990
Chemisch leven heeft een lange tijd
nodig om te ontwikkelen,

106
00:05:52,990 --> 00:05:54,507
dus dit is erg goed nieuws.

107
00:05:54,507 --> 00:05:58,127
Zal het gemakkelijk zijn om 
leven op Mars te vinden?

108
00:05:58,127 --> 00:06:00,010
Niet per se,

109
00:06:00,010 --> 00:06:01,861
want het volgende gebeurde:

110
00:06:01,861 --> 00:06:05,230
toen op Aarde het leven explosief toenam,

111
00:06:05,230 --> 00:06:08,869
verslechterde de situatie op Mars ernstig.

112
00:06:08,901 --> 00:06:12,472
Zonnewinden scheurden
de atmosfeer uit elkaar,

113
00:06:12,472 --> 00:06:14,775
Mars verloor zijn magnetisch veld,

114
00:06:14,775 --> 00:06:19,187
kosmische straling en uv-straling
teisterden het oppervlak

115
00:06:19,187 --> 00:06:23,410
en water verdween in de ruimte
of onder de grond.

116
00:06:23,410 --> 00:06:26,501
Als we het willen begrijpen,

117
00:06:26,501 --> 00:06:31,430
en sporen van levenskenmerken
willen vinden

118
00:06:31,430 --> 00:06:33,644
op het oppervlak van Mars, 
als ze er zijn,

119
00:06:33,644 --> 00:06:36,831
dan moeten we begrijpen wat het effect
van deze gebeurtenissen was

120
00:06:36,831 --> 00:06:40,484
op het behoud van de sporen.

121
00:06:40,484 --> 00:06:45,314
Slechts dan kunnen we ontdekken 
waar deze kenmerken zich verbergen

122
00:06:45,314 --> 00:06:48,997
en slechts dan zullen we onze Rover
naar de juiste plekken kunnen sturen,

123
00:06:48,997 --> 00:06:50,936
om monsters te nemen van stenen

124
00:06:50,936 --> 00:06:54,862
die ons iets belangrijks kunnen vertellen
over wie we zijn.

125
00:06:54,862 --> 00:06:57,482
Of misschien laten ze ons zien


126
00:06:57,482 --> 00:07:01,828
dat er onafhankelijk
leven ontstaan is op een andere planeet.

127
00:07:01,828 --> 00:07:04,336
Het is makkelijk.

128
00:07:04,336 --> 00:07:07,894
Je hoeft alleen maar 3,5 miljard jaar
terug in de geschiedenis

129
00:07:07,894 --> 00:07:10,285
van de planeet te reizen.

130
00:07:10,285 --> 00:07:12,909
We hebben enkel een tijdmachine nodig.

131
00:07:12,909 --> 00:07:15,103
Makkelijk, toch?

132
00:07:15,103 --> 00:07:16,673
Ja, eigenlijk wel.

133
00:07:16,673 --> 00:07:18,574
Kijk om je heen naar de planeet Aarde.

134
00:07:18,574 --> 00:07:20,618
Dit is onze tijdmachine.

135
00:07:20,618 --> 00:07:24,788
Geologen gebruiken hem om terug te reizen
in de geschiedenis.

136
00:07:24,788 --> 00:07:26,971
Ik gebruik hem op een andere manier.

137
00:07:26,971 --> 00:07:29,966
Ik gebruik de planeet om
extreme milieus op te zoeken

138
00:07:29,966 --> 00:07:32,868
met omstandigheden die op Mars lijken,

139
00:07:32,868 --> 00:07:34,865
op het moment dat het klimaat veranderde.

140
00:07:34,865 --> 00:07:37,745
Ik probeer te begrijpen wat er gebeurde.

141
00:07:37,745 --> 00:07:39,439
Wat zijn de kenmerken van leven?

142
00:07:39,439 --> 00:07:42,272
Wat bleef er over? 
Hoe gaan we het vinden?

143
00:07:42,272 --> 00:07:45,276
Ik neem je mee op mijn tijdreis

144
00:07:45,276 --> 00:07:48,130
met die tijdmachine.

145
00:07:48,130 --> 00:07:52,865
Hier zijn we op 4.500 meter hoogte
in het Andesgebergte,

146
00:07:52,865 --> 00:07:59,594
of minder dan een miljard jaar
na de formatie van de Aarde en Mars.

147
00:07:59,594 --> 00:08:03,285
Zo zagen ze er ongeveer uit.

148
00:08:03,285 --> 00:08:06,796
Overal vulkanen,
overal meren die verdampen,

149
00:08:06,796 --> 00:08:10,103
mineralen, warmwaterbronnen.

150
00:08:10,103 --> 00:08:13,934
Zie je de bergjes aan de rand
van de meren?

151
00:08:13,934 --> 00:08:17,394
Die worden gebouwd door de nakomelingen
van de eerste organismen,

152
00:08:17,394 --> 00:08:20,496
waar ons oudste fossiel vandaan komt.

153
00:08:20,496 --> 00:08:24,555
Om te begrijpen wat daar gebeurt,
moeten we nog verder gaan.

154
00:08:24,555 --> 00:08:26,470
Op deze plekken,

155
00:08:26,470 --> 00:08:29,946
net zoals 3,5 miljard jaar geleden 
op Mars,

156
00:08:29,946 --> 00:08:34,463
het klimaat erg snel verandert
en water en ijs verdwijnen.

157
00:08:34,463 --> 00:08:37,678
Om terug te gaan naar de tijd
waarin alles veranderde op Mars,

158
00:08:37,678 --> 00:08:39,761
moeten we het hogerop zoeken.

159
00:08:40,441 --> 00:08:41,858
Waarom hoger?

160
00:08:41,858 --> 00:08:43,215
Wanneer je omhoog gaat,

161
00:08:43,215 --> 00:08:46,337
wordt de atmosfeer dunner
en minder stabiel,

162
00:08:46,337 --> 00:08:51,648
de temperatuur daalt
en er is veel meer uv-straling.

163
00:08:51,667 --> 00:08:57,191
In feite heb je de omstandigheden
van Mars toen alles veranderde.

164
00:08:58,340 --> 00:09:04,837
De rit in de tijdmachine
is geen pleziertochtje.

165
00:09:04,837 --> 00:09:07,371
Je kan niet rustig zitten
in de tijdmachine,

166
00:09:07,371 --> 00:09:10,399
je moet 450 kilo aan apparatuur
naar de top slepen

167
00:09:10,399 --> 00:09:14,184
van deze 20.000 voet hoge vulkaan
in het Andesgebergte.

168
00:09:14,184 --> 00:09:16,784
Dat is ongeveer 6.000 meter.

169
00:09:16,784 --> 00:09:20,407
Je moet slapen op een helling
van 42 graden

170
00:09:20,407 --> 00:09:23,518
en hopen dat er geen
aardbeving zal zijn die nacht.

171
00:09:23,518 --> 00:09:28,464
Op de top vinden we 
waarvoor we kwamen:

172
00:09:28,464 --> 00:09:33,126
hier zijn de omstandigheden in het meer

173
00:09:33,126 --> 00:09:36,245
gelijk aan die op Mars 
3,5 miljard jaar geleden

174
00:09:36,245 --> 00:09:39,170
Nu moeten we verder reizen,

175
00:09:39,170 --> 00:09:41,890
het meer in.

176
00:09:41,890 --> 00:09:45,541
Dat betekent: 
berguitrusting uittrekken,

177
00:09:45,541 --> 00:09:49,847
duikpakken aantrekken en het meer in.

178
00:09:50,277 --> 00:09:56,382
Op dat precieze moment 
stappen we terug in de tijd,

179
00:09:56,382 --> 00:09:59,561
3,5 miljard jaar in de geschiedenis
van een andere planeet,

180
00:09:59,561 --> 00:10:03,661
om antwoorden te krijgen.

181
00:10:04,511 --> 00:10:07,633
Overal barst het van leven.

182
00:10:07,633 --> 00:10:10,953
Alles wat je op deze afbeelding ziet,
is een levend organisme.

183
00:10:10,953 --> 00:10:14,446
Misschien de duiker niet,
maar al het andere wel.

184
00:10:15,626 --> 00:10:18,853
Maar de afbeelding is misleidend,

185
00:10:18,853 --> 00:10:21,523
want hoewel het barst
van leven in die meren,

186
00:10:21,523 --> 00:10:25,630
is er zoals op veel plaatsen op Aarde
door klimaatverandering

187
00:10:25,630 --> 00:10:28,324
een groot verlies aan biodiversiteit.

188
00:10:28,744 --> 00:10:31,740
In de monsters die we terugbrachten,

189
00:10:31,740 --> 00:10:37,556
bestond 36 procent van de bacteriën
uit drie soorten

190
00:10:37,556 --> 00:10:41,375
en dit zijn de soorten die het tot
op heden overleefd hebben.

191
00:10:41,375 --> 00:10:44,162
Dit is een ander meer,
vlak naast het eerste.

192
00:10:44,162 --> 00:10:47,830
De rode kleur komt niet van mineralen,

193
00:10:47,830 --> 00:10:51,151
maar van kleine algen.

194
00:10:51,151 --> 00:10:55,660
De uv-straling is venijnig in deze regio.

195
00:10:55,660 --> 00:10:59,129
Op Aarde wordt 11 als extreem beschouwd.

196
00:10:59,129 --> 00:11:03,160
Tijdens uv-stormen loopt
de uv-index hier op tot 43.

197
00:11:03,730 --> 00:11:07,976
Factor 30 anti-zonnebrand
is daar nutteloos

198
00:11:07,976 --> 00:11:11,342
en het water van de meren is zo helder

199
00:11:11,342 --> 00:11:14,675
dat de algen zich nergens
kunnen verstoppen,

200
00:11:14,675 --> 00:11:16,965
dus maken ze hun eigen
anti-zonnebrand aan.

201
00:11:16,965 --> 00:11:18,749
Dat is de rode kleur die je ziet.

202
00:11:18,749 --> 00:11:21,310
Ze kunnen zich niet eindeloos aanpassen,

203
00:11:21,310 --> 00:11:23,788
dus wanneer het water
van het oppervlak verdwijnt,

204
00:11:23,788 --> 00:11:26,388
kunnen de microben nog maar één ding doen:

205
00:11:26,388 --> 00:11:28,246
ondergronds gaan.

206
00:11:28,246 --> 00:11:31,171
De microben leven in de stenen

207
00:11:31,171 --> 00:11:34,391
die je op de afbeelding ziet

208
00:11:34,391 --> 00:11:37,585
en de stenen, die een beetje licht
doorlaten, beschermen hen.

209
00:11:37,585 --> 00:11:39,382
De algen krijgen het goede van de uv

210
00:11:39,382 --> 00:11:43,126
en lozen het slechte deel
dat hun DNA kan aantasten.

211
00:11:43,126 --> 00:11:45,401
Daarom trainen we onze Rover

212
00:11:45,401 --> 00:11:48,977
om op Mars op zulke plekken 
naar leven te zoeken,

213
00:11:48,977 --> 00:11:52,714
want als er 3,5 miljard jaar geleden
leven was op Mars,

214
00:11:52,714 --> 00:11:57,074
dan gebruikte het dezelfde strategie
om zichzelf te beschermen.

215
00:11:57,864 --> 00:12:00,242
Het is duidelijk

216
00:12:00,242 --> 00:12:03,770
dat het onderzoeken van extreme milieus
ons veel helpt

217
00:12:03,770 --> 00:12:07,761
in de verkenning van Mars
en het voorbereiden van missies.

218
00:12:07,761 --> 00:12:12,100
Het heeft ons geholpen
de geologie van Mars te begrijpen.

219
00:12:12,100 --> 00:12:16,221
Het heeft ons geholpen het oude klimaat
van Mars en zijn evolutie te begrijpen

220
00:12:16,221 --> 00:12:19,208
en zijn potentiële leefbaarheid.

221
00:12:19,208 --> 00:12:24,747
De laatste Rover op Mars heeft sporen
van organisch materiaal aangetroffen.

222
00:12:24,747 --> 00:12:27,706
Er zijn organische materialen
op het oppervlak van Mars.

223
00:12:27,706 --> 00:12:31,607
De Rover ontdekte ook sporen van methaan.

224
00:12:31,607 --> 00:12:34,152
We weten nog niet of dit methaan

225
00:12:34,152 --> 00:12:37,990
van geologische of biologische afkomst is.

226
00:12:37,990 --> 00:12:42,859
In ieder geval leert deze ontdekking ons

227
00:12:42,859 --> 00:12:46,100
dat de hypothese dat er leven is op Mars

228
00:12:46,100 --> 00:12:48,455
nog steeds geldig is.

229
00:12:48,455 --> 00:12:53,652
Ik hoop je overtuigd te hebben 
van het belang van Mars,

230
00:12:53,652 --> 00:12:56,078
maar we moeten niet denken dat Mars

231
00:12:56,078 --> 00:13:01,574
de enige vindplaats van microbieel leven
in het zonnestelsel is,

232
00:13:02,434 --> 00:13:06,352
want Mars en de Aarde

233
00:13:06,352 --> 00:13:09,143
kunnen een gemeenschappelijke
oorsprong van leven hebben,

234
00:13:09,143 --> 00:13:13,290
maar het is niet makkelijk
als je voorbij Mars gaat.

235
00:13:13,290 --> 00:13:15,080
De mechanica van de ruimte

236
00:13:15,080 --> 00:13:18,315
bemoeilijkt de uitwisseling
van materiaal tussen planeten.

237
00:13:18,315 --> 00:13:22,355
Als we leven ontdekken op die planeten,

238
00:13:22,355 --> 00:13:26,022
zal het een ander soort leven zijn 
dan bij ons.

239
00:13:26,050 --> 00:13:28,903
Het zou kunnen blijken
dat alleen wij leven hebben,

240
00:13:28,903 --> 00:13:30,899
of alleen wij en Mars,

241
00:13:30,899 --> 00:13:34,382
of dat er verschillende levensbomen 
zijn in ons zonnestelsel.

242
00:13:34,382 --> 00:13:38,110
Ik weet het antwoord nog niet,
maar ik weet wel dat

243
00:13:38,110 --> 00:13:42,542
wat het resultaat ook zal zijn,
wat het magische getal ook is,

244
00:13:42,542 --> 00:13:44,553
het zal ons een maat geven

245
00:13:44,553 --> 00:13:49,081
waarmee we de kans op leven
kunnen voorspellen,

246
00:13:49,081 --> 00:13:52,191
overvloed en diversiteit
buiten ons zonnestelsel.

247
00:13:52,191 --> 00:13:54,751
Onze generatie kan dit bereiken.

248
00:13:54,751 --> 00:13:58,614
Dit kan onze nalatenschap zijn,
mits we durven te onderzoeken.

249
00:13:59,654 --> 00:14:00,990
Tenslotte,

250
00:14:00,990 --> 00:14:03,628
als iemand beweert 
dat het niet hip is

251
00:14:03,628 --> 00:14:06,248
om naar buitenaardse microben te zoeken,

252
00:14:06,248 --> 00:14:09,138
omdat je geen filosofische discussie
met ze kan voeren,

253
00:14:09,138 --> 00:14:15,014
wil ik laten zien
hoe je hen kunt tegenspreken.

254
00:14:15,804 --> 00:14:18,572
Organisch materiaal kan ons iets vertellen

255
00:14:18,572 --> 00:14:24,231
over het milieu, over complexiteit en
over diversiteit,

256
00:14:24,231 --> 00:14:30,350
DNA of een andere informatiedrager
vertelt ons iets over aanpassing,

257
00:14:30,350 --> 00:14:35,371
over evolutie, over overleven,
over verandering op planeten

258
00:14:35,371 --> 00:14:38,219
en de overdracht van informatie.

259
00:14:38,219 --> 00:14:41,307
Kortom: ze vertellen ons

260
00:14:41,307 --> 00:14:45,208
wat begon als microbiële ontwikkeling

261
00:14:45,208 --> 00:14:48,226
en waarom een microbiële ontwikelling

262
00:14:48,226 --> 00:14:51,686
soms een beschaving wordt

263
00:14:51,686 --> 00:14:55,308
en soms doodloopt.

264
00:14:55,308 --> 00:14:58,724
Neem ons zonnestelsel
en de Aarde.

265
00:14:58,724 --> 00:15:01,531
Op aarde bestaan
meerdere intelligente soorten,

266
00:15:01,531 --> 00:15:04,898
maar slechts één
heeft technologie bereikt.

267
00:15:04,898 --> 00:15:08,195
In de reis van ons eigen zonnestelsel

268
00:15:08,195 --> 00:15:10,934
zit een enorm krachtige boodschap

269
00:15:10,934 --> 00:15:16,320
die stelt dat we op zoek moeten
naar buitenaards leven, klein en groot.

270
00:15:16,320 --> 00:15:19,618
Microben spreken en wij luisteren.

271
00:15:19,618 --> 00:15:21,337
Ze leiden ons,

272
00:15:21,337 --> 00:15:23,891
van planeet tot planeet
en van maan tot maan,

273
00:15:23,891 --> 00:15:26,770
naar hun grote broers verder weg.

274
00:15:26,770 --> 00:15:29,486
Ze tonen ons diversiteit,

275
00:15:29,486 --> 00:15:32,110
en overvloed van leven.

276
00:15:32,110 --> 00:15:36,150
Ze vertellen ons hoe
het leven overleefd heeft

277
00:15:36,150 --> 00:15:39,192
en beschaving bereikte,

278
00:15:39,192 --> 00:15:44,174
intelligentie, technologie
en inderdaad ook filosofie.

279
00:15:44,174 --> 00:15:45,879
Dankjewel.

280
00:15:45,879 --> 00:15:49,115
(Applaus)