1
00:00:06,760 --> 00:00:10,556
Gotinek heye ku bi gelemeperî dihête vegotin
ji nivîskar Mark Tiwêyin re ku,

2
00:00:10,556 --> 00:00:14,207
"Derewek dikare
nîvco li dora cîhanê bigere

3
00:00:14,207 --> 00:00:17,260
dema ku rastî pêlavên xwe li xwe dike."

4
00:00:17,269 --> 00:00:18,936
tiştê gewz liser wê.

5
00:00:18,936 --> 00:00:22,985
li vir sedemek heye ku guman bike
ku mark tiwêyin çi caran ev tişt negotiye,

6
00:00:22,985 --> 00:00:26,000
bi vî rengî, bi henek, nîqaşê piştrast dikin.

7
00:00:26,000 --> 00:00:31,460
û îro, pêşniyar, kî gotibe,
ji her carê rasttir e.

8
00:00:31,750 --> 00:00:35,178
di dehsalên berê de, 
piraniya medyaya bi gihîştina gerdûnî

9
00:00:35,178 --> 00:00:38,500
ji çend rojnameyên mezin
û toran pêkdihat

10
00:00:38,500 --> 00:00:43,060
ku çavkaniyên wan hebû
ku rasterast agehdaryê kom bikin.

11
00:00:43,062 --> 00:00:45,720
Ajansên weke Royterz
û esosyatêd Press (AP)

12
00:00:45,720 --> 00:00:51,920
ew berhevok an çîrokên ji nû ve rapor kirî
bi rêjeyî li gor îro kêmbûn.

13
00:00:51,921 --> 00:00:54,850
leza ku niha
agehdarî pê belav dibe

14
00:00:54,850 --> 00:01:00,620
mercên nimûneyî afirandine ji bo
diyardeyek a ku wekî ragihandina dorpêç tê zanîn.

15
00:01:00,623 --> 00:01:04,225
ev e ku weşana A yê
agehdariyên çewt diweşîne,

16
00:01:04,225 --> 00:01:06,916
weşana b yê wê ji nû ve çap dike,

17
00:01:06,916 --> 00:01:12,316
û weşana a yê paşî b yê 
wekî çavkaniya agehdariyê nîşan dike.

18
00:01:12,806 --> 00:01:15,434
ew dihête hijmartin wekî şêwazekê
nûçedanê yê girrovirr

19
00:01:15,434 --> 00:01:17,868
gava gelek weşan

20
00:01:17,868 --> 00:01:21,120
nûçedan li ser heman perçe ya
agehdariya derewîn a destpêkê,

21
00:01:21,120 --> 00:01:26,994
ku paşî ji nivîskarek din re xuya dike
ku ji hêla gelek çavkaniyan ve hatiye rastandin.

22
00:01:27,410 --> 00:01:32,678
Wek mînak, weşana 1998-an
a yek kaxezî ya ne zanistî

23
00:01:32,678 --> 00:01:36,667
digotin ku derzîlêdana asayî a zarokan
dibe sedemê otîzmê

24
00:01:36,667 --> 00:01:40,577
îlhamek da tevahiya
tevgera dijî lêdana vaksînê,

25
00:01:40,584 --> 00:01:43,974
digel ku kaxeza orjînal
bi berdewamî hatiye bêrûmet kirin

26
00:01:44,704 --> 00:01:47,173
ji hêla civakê zanistî ve.

27
00:01:47,173 --> 00:01:51,793
Zarokên bi zanebûn ên ne derzî kirî
niha bi nexweşiyên vegirtî dikevin

28
00:01:52,160 --> 00:01:56,010
ku bi rastî hate
tune kirin li dewletên yekbûyî,

29
00:01:56,010 --> 00:01:58,803
digel hin vegirtina êşan mirinê piştrast dikin.

30
00:01:58,803 --> 00:02:00,889
di mînakek hinekî kêmtir tirsinak de,

31
00:02:00,889 --> 00:02:04,679
nivîsarên tinazî yên ku hatine rêxistin
ku dişibin yên rastîn

32
00:02:04,679 --> 00:02:09,236
herwiha dikare were hildan ji hêla dezgehên
ku ne di henekan de ne jî.

33
00:02:09,236 --> 00:02:14,362
Wek mînak, nivîseka henekî di
kovara bijîşkî ya navdar a birîtanî de bi navê

34
00:02:14,362 --> 00:02:19,511
"lêçûnên enerjiyê behtir di ciwanan de
ku lîstkên kompîterê yên nifşê nû dileyîzin."

35
00:02:19,513 --> 00:02:25,548
hatiye jêderkirin di weşanên 
zanyarî yên cidî de zêdetir ji 400 cara.

36
00:02:25,548 --> 00:02:28,000
naveroka hilberîner a bikarhîner, wekî wîkîpedyayê,

37
00:02:28,000 --> 00:02:31,853
herwiha beşdaryek a hevpar a
ragihandin a dûrpêçê.

38
00:02:31,853 --> 00:02:35,873
her ku bêtir nivîskar têne
ser rupelên wisa ji bo agehdariya zûbizû,

39
00:02:35,873 --> 00:02:41,137
rastiyek neverastkirî di rûpelek wîkîpedyayê de
dikare rê li gotarek a weşandî veke

40
00:02:41,137 --> 00:02:46,210
dibe ku were zêdekirin wekî çavkanî 
ji bo heman agehdariya wîkîpedyayê,

41
00:02:46,210 --> 00:02:49,038
pûçkirina wê pir dijwartir dike.

42
00:02:49,038 --> 00:02:51,518
pêşveçûnên nû yên
di teknolojiya ragihhandinê de

43
00:02:51,518 --> 00:02:53,438
mifayên wan ên bê pîvan hebin

44
00:02:53,438 --> 00:02:57,518
di şikandina astengiyên
di navbera agehdarî û mirovan.

45
00:02:57,518 --> 00:02:59,318
lê daxwaza me ji bo bersivên bilez

46
00:02:59,318 --> 00:03:03,337
dibe ku daxwazê zêde bike
ji bo ku ji pêbaweriya xwe piştrast bin.

47
00:03:03,337 --> 00:03:08,595
û dema ku ev alîgirî dikare zêde bibe 
li milyaran mirovên li seranserîcîhanê,

48
00:03:08,600 --> 00:03:11,877
hema di cih de,
bêtir hişyarbûn di rêzde ye.

49
00:03:11,877 --> 00:03:13,827
ji medyaya hestiyar dûr bikevin,

50
00:03:13,827 --> 00:03:16,980
lêgerîna li rexneyên 
agehdariya gumanbar,

51
00:03:16,980 --> 00:03:22,090
û şopandina çavkaniyên orjînal ên
ragihandinê dikare bibe alîkar ku derewek hêdî bibe,

52
00:03:22,090 --> 00:03:27,500
ji rastiyê re bêtir dem dide
da ku pêlavên xwe li xwe bike.