1
00:00:06,761 --> 00:00:10,560
Υπάρχει μια παράθεση που αποδίδεται
στον συγγραφέα Μαρκ Τουέιν που λέει,

2
00:00:10,560 --> 00:00:14,211
«Ένα ψέμα μπορεί να ταξιδέψει
στην άλλη άκρη του κόσμου

3
00:00:14,211 --> 00:00:17,269
ενώ η αλήθεια βάζει ακόμα
τα παπούτσια της».

4
00:00:17,269 --> 00:00:18,936
Δεν είναι ενδιαφέρον;

5
00:00:18,936 --> 00:00:22,985
Υπάρχει λόγος να αμφισβητήσουμε
ότι ο Μαρκ Τουέιν είπε ποτέ κάτι τέτοιο,

6
00:00:22,985 --> 00:00:26,000
που ειρωνικά το αποδεικνύει.

7
00:00:26,000 --> 00:00:31,753
Σήμερα, η παράθεση, όποιος και αν την είπε
είναι πιο αληθινή από ποτέ.

8
00:00:31,753 --> 00:00:35,180
Τις προηγούμενες δεκαετίες,
τα μέσα ενημέρωσης με παγκόσμια απήχηση

9
00:00:35,180 --> 00:00:38,496
αποτελούνταν από μερικές μεγάλες
εφημερίδες και δίκτυα ειδήσεων

10
00:00:38,496 --> 00:00:43,062
που είχαν τους πόρους να συγκεντρώσουν
απευθείας πληροφορίες.

11
00:00:43,062 --> 00:00:45,722
Δίκτυα όπως το Reuters
και το Associated Press

12
00:00:45,722 --> 00:00:51,921
που συγκεντρώνουν και επαναναφέρουν
ιστορίες ήταν σπάνια σε σχέση με σήμερα.

13
00:00:51,921 --> 00:00:54,846
Η ταχύτητα με την οποία διαδίδονται
σήμερα οι πληροφορίες

14
00:00:54,846 --> 00:01:00,623
έχει δημιουργήσει ιδανικές συνθήκες για
το φαινόμενο που λέγεται κυκλική αναφορά.

15
00:01:00,623 --> 00:01:04,225
Αυτό συμβαίνει όταν το δημοσίευμα Α
περιέχει λανθασμένες πληροφορίες,

16
00:01:04,225 --> 00:01:06,916
το δημοσίευμα Β τις αναδιατυπώνει,

17
00:01:06,916 --> 00:01:12,807
και το Α τότε παραθέτει το Β
ως την πηγή των πληροφοριών.

18
00:01:12,807 --> 00:01:15,433
Κυκλική αναφορά είναι επίσης

19
00:01:15,433 --> 00:01:17,871
όταν πολλές εκδόσεις

20
00:01:17,871 --> 00:01:21,122
αναφέρονται στην ίδια
λανθασμένη πληροφορία,

21
00:01:21,122 --> 00:01:27,414
που εμφανίζεται σε έναν άλλο συγγραφέα
ως επιβεβαιωμένη από πολλές πηγές.

22
00:01:27,414 --> 00:01:32,678
Παράδειγμα, η έκδοση το 1998
μιας ψευδοεπιστημονικής εργασίας

23
00:01:32,678 --> 00:01:36,667
που ισχυριζόταν ότι ο εμβολιασμός
των παιδιών προκαλούσε αυτισμό

24
00:01:36,667 --> 00:01:40,584
προκάλεσε ένα ολόκληρο κίνημα
αντιεμβολιασμού,

25
00:01:40,584 --> 00:01:44,697
παρά το γεγονός ότι η αρχική εργασία
έχει επανειλημμένως διαψευστεί

26
00:01:44,697 --> 00:01:47,173
από την επιστημονική κοινότητα.

27
00:01:47,173 --> 00:01:52,157
Εσκεμμένα μη-εμβολιασμένα παιδιά τώρα
προσβάλλονται από μεταδοτικές ασθένειες

28
00:01:52,157 --> 00:01:56,007
που είχαν σχεδόν εξαλειφθεί στις Η.Π.Α.,

29
00:01:56,007 --> 00:01:58,803
με κάποιες από αυτές να είναι θανατηφόρες.

30
00:01:58,803 --> 00:02:00,890
Σε ένα λιγότερο επικίνδυνο παράδειγμα,

31
00:02:00,890 --> 00:02:04,676
σατιρικά άρθρα που έχουν γραφτεί
ώστε να μοιάζουν με πραγματικά

32
00:02:04,676 --> 00:02:09,236
έχουν επίσης επιλεγεί από πρακτορεία
που δεν κατάλαβαν το αστείο.

33
00:02:09,236 --> 00:02:14,362
Παράδειγμα, ένα σατιρικό άρθρο
στο ευυπόληπτο British Medical Journal

34
00:02:14,362 --> 00:02:19,513
το «Ενεργειακή Κατανάλωση στους Εφήβους
που Παίζουν Βιντεοπαιχνίδια Νέας Γενιάς»,

35
00:02:19,513 --> 00:02:25,548
έχει αναφερθεί σε σοβαρές επιστημονικές
δημοσιεύσεις πάνω από 400 φορές.

36
00:02:25,548 --> 00:02:27,999
Υλικό που δημιουργείται από χρήστες
όπως τα wikis,

37
00:02:27,999 --> 00:02:31,853
επίσης συμβάλει στην κυκλική αναφορά.

38
00:02:31,853 --> 00:02:35,869
Αφού περισσότεροι συγγραφείς βασίζονται σε
τέτοιες σελίδες για γρήγορες πληροφορίες,

39
00:02:35,869 --> 00:02:41,137
ένα ανεπιβεβαίωτο δεδομένο σε ένα wiki
ίσως μπει σε ένα δημοσιευμένο άρθρο

40
00:02:41,137 --> 00:02:46,213
που ίσως αργότερα αναφερθεί
στο ίδιο wiki ως πηγή,

41
00:02:46,213 --> 00:02:49,038
κάνοντάς το ακόμα πιο δύσκολο
να αποδειχθεί λανθασμένο.

42
00:02:49,038 --> 00:02:51,517
Πρόσφατες εξελίξεις
στην τεχνολογία της επικοινωνίας

43
00:02:51,517 --> 00:02:53,436
είχαν ανυπολόγιστα οφέλη

44
00:02:53,436 --> 00:02:57,398
στην αποδόμηση των εμποδίων
μεταξύ πληροφοριών και ανθρώπων.

45
00:02:57,398 --> 00:02:59,315
Αλλά η δίψα μας για γρήγορες απαντήσεις

46
00:02:59,315 --> 00:03:03,335
ίσως νικήσει την επιθυμία μας
να είναι αυτές ορθές.

47
00:03:03,335 --> 00:03:07,574
Όταν αυτά τα λάθη πολλαπλασιάζονται,
δισεκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο,

48
00:03:07,574 --> 00:03:11,877
σχεδόν ταυτόχρονα, πρέπει
να προσέχουμε ακόμη περισσότερο.

49
00:03:11,877 --> 00:03:13,832
Πρέπει να αποφεύγουμε μέσα εντυπωσιασμού,

50
00:03:13,832 --> 00:03:16,980
να ψάχνουμε για επικρίσεις
ύποπτων πληροφοριών,

51
00:03:16,980 --> 00:03:22,088
και η εύρεση της αρχικής πηγής 
μιας αναφοράς βοηθά στην επιβράδυνση

52
00:03:22,088 --> 00:03:25,610
του ψέματος δίνοντας στην αλήθεια
χρόνο να φορέσει τα παπούτσια της.