0:00:00.717,0:00:03.156 Có một chuyện cười cũ về một viên cảnh sát[br]đi tuần trong khu vực của mình 0:00:03.156,0:00:04.451 vào lúc nửa đêm 0:00:04.451,0:00:06.816 và anh ta tình cờ [br]gặp một gã dưới ngọn đèn đường 0:00:06.816,0:00:09.347 đang đi qua đi lại, [br]có vẻ như đang tìm kiếm thứ gì đó 0:00:09.347,0:00:11.206 viên cảnh sát hỏi anh ta. [br]Anh đang làm gì thế? 0:00:11.206,0:00:13.165 Gã nói: tôi đang tìm chùm chìa khóa của mình 0:00:13.165,0:00:15.745 Thế là viên cảnh sát giúp hắn tìm kiếm 0:00:15.745,0:00:17.382 nhìn qua nhìn lại một hồi 0:00:17.382,0:00:20.433 khoảng 2 -3 phút. [br]Không thấy chiếc chìa khóa nào cả 0:00:20.433,0:00:23.399 Viên cảnh sát hỏi: "Anh có chắc không? [br]Này anh bạn, 0:00:23.399,0:00:25.279 Anh có chắc chắn là [br]chiếc chìa khóa bị rơi ở đây không?" 0:00:25.279,0:00:26.658 và gã đó trả lời: "Không, không, [br]thực ra tôi mất chìa khóa 0:00:26.658,0:00:28.183 ở đầu kia của con phố 0:00:28.183,0:00:34.167 nhưng ánh đèn sáng hơn ở đây." 0:00:34.167,0:00:35.960 Ngày nay có một khái niệm [br]mà người ta nói đến nhiều 0:00:35.960,0:00:38.194 đó là "dữ liệu lớn", và những gì họ đang nói 0:00:38.194,0:00:40.360 là tất cả thông tin mà chúng ta tạo ra 0:00:40.360,0:00:43.025 thông qua sự tương tác với nhau [br]và qua mạng internet, 0:00:43.025,0:00:44.967 tất cả mọi thứ [br]từ mạng xã hội Facebook và Twitter 0:00:44.967,0:00:49.044 đến nhạc, phim ảnh, trực tuyến, [br]tất cả các loại công cụ này, 0:00:49.044,0:00:50.919 và cả những TED video nữa. 0:00:50.919,0:00:53.680 Và những người làm việc với dữ liệu lớn [br]nói rằng, với họ, 0:00:53.680,0:00:55.451 vấn đề lớn nhất là 0:00:55.451,0:00:57.363 ta có quá nhiều thông tin, 0:00:57.363,0:01:00.855 vấn đề lớn nhất là, làm thế nào [br]sắp xếp được tất cả những thông tin đó? 0:01:00.855,0:01:03.247 Tôi có thể nói cho bạn rằng[br]làm việc trong lĩnh vực y tế toàn cầu, 0:01:03.247,0:01:06.119 đó không phải là một vấn đề lớn nhất[br]của chúng tôi. 0:01:06.119,0:01:07.689 Bởi vì với chúng tôi, mặc dù "ánh sáng" 0:01:07.689,0:01:10.846 tốt hơn trên mạng internet 0:01:10.846,0:01:13.166 những dữ liệu có thể giúp chúng ta [br]giải quyết các vấn đề 0:01:13.166,0:01:16.552 mà chúng ta đang phải đối mặt[br]không thực sự hiện hữu trên mạng internet. 0:01:16.552,0:01:18.399 Chẳng hạn như [br]chúng ta không biết có bao nhiêu người 0:01:18.399,0:01:20.993 hiện nay đang bị ảnh hưởng bởi thiên tai 0:01:20.993,0:01:23.329 hoặc bởi các xung đột [br]và mâu thuẫn trên thế giới 0:01:23.329,0:01:27.072 Chúng ta thực sự không biết [br]trong các phòng khám bệnh 0:01:27.072,0:01:29.265 ở các nước đang phát triển, [br]nơi nào có thuốc 0:01:29.265,0:01:30.725 và nơi nào không 0:01:30.725,0:01:33.897 chúng ta không biết gì [br]về chuỗi phân phối cho các phòng khám đó 0:01:33.897,0:01:36.757 Chúng ta không biết - và điều này thực sự [br]khiến tôi rất ngạc nhiên - 0:01:36.757,0:01:39.658 có bao nhiêu trẻ em [br]đã được sinh ra, 0:01:39.658,0:01:42.604 hoặc có bao nhiêu trẻ em ở Bolivia 0:01:42.604,0:01:45.758 hay Botswane hay Bhutan. 0:01:45.758,0:01:47.680 Chúng ta không biết [br]có bao nhiêu đứa trẻ đã chết tuần trước 0:01:47.680,0:01:49.081 ở bất kỳ một quốc gia nào. 0:01:49.081,0:01:52.453 Chúng ta không biết đến [br]nhu cầu của người già, người bị bệnh tâm thần. 0:01:52.453,0:01:55.692 Đối với những vấn đề quan trọng này 0:01:55.692,0:01:58.693 hay những lĩnh vực quan trọng[br]mà ta muốn giải quyết những vấn đề trong đó 0:01:58.693,0:02:03.805 về cơ bản, chúng ta không biết gì cả. 0:02:03.805,0:02:06.428 và một phần lý do tại sao[br]ta không biết một chút gì 0:02:06.428,0:02:08.680 là vì các hệ thống công nghệ thông tin 0:02:08.680,0:02:12.205 về sức khỏe toàn cầu [br]mà ta sử dụng để tìm kiếm dữ liệu 0:02:12.205,0:02:15.150 để giải quyết các vấn đề[br]là những gì mà bạn nhìn thấy ở đây. 0:02:15.150,0:02:17.408 Đây là một công nghệ [br]có tuổi đời khoảng 5000 năm. 0:02:17.408,0:02:18.460 Một vài người trong số các bạn[br]có thể đã dùng nó trước đây. 0:02:18.460,0:02:20.780 Hiện nay nó đã trở nên lỗi thời, [br]nhưng chúng ta vẫn sử dụng nó 0:02:20.780,0:02:22.871 cho 99% công việc của mình. 0:02:22.871,0:02:26.880 Đó là một mẫu giấy tờ,[br]và những gì bạn đang nhìn thấy 0:02:26.880,0:02:30.246 là một tờ giấy trên tay một y tá[br]Bộ y tế ở Indonesia, 0:02:30.246,0:02:33.534 người đang đi đến các vùng nông thôn Indonesia 0:02:33.534,0:02:37.115 vào một ngày, mà tôi chắc chắn, [br]là rất nóng và ẩm ướt 0:02:37.115,0:02:39.840 và cô ấy sẽ gõ cửa hàng nghìn ngôi nhà 0:02:39.840,0:02:41.786 trong khoảng thời gian vài tuần hoặc vài tháng, 0:02:41.786,0:02:44.234 gõ cửa các nhà và nói rằng, "Xn lỗi, 0:02:44.234,0:02:46.406 Xin vui lòng cho chúng tôi [br]hỏi bạn một số câu hỏi. 0:02:46.406,0:02:50.077 Bạn có con không? [br]Con của bạn có được tiêm chủng không? 0:02:50.077,0:02:51.925 bời vì đó là cách duy nhất [br]ta thực sự có thể tìm ra 0:02:51.925,0:02:54.808 có bao nhiêu trẻ em được tiêm chủng[br]ở đất nước Indonesia, 0:02:54.808,0:02:57.461 tỷ lệ phần trăm bao nhiêu trẻ được tiêm chủng[br]Những số liệu này thực sự không có 0:02:57.461,0:03:00.361 trên mạng internet mà phải thông qua[br]việc đi ra ngoài và gõ cửa từng nhà, 0:03:00.361,0:03:03.232 đôi khi hàng chục ngàn nhà. 0:03:03.232,0:03:05.608 Đôi khi phải mất hàng tháng [br]thậm chí hàng năm 0:03:05.608,0:03:07.334 để làm điều đó 0:03:07.334,0:03:09.475 Bạn biết đấy, [br]một cuộc điều tra dân số ở Indonesia 0:03:09.475,0:03:11.307 sẽ có thể mất 2 năm để hoàn thành. 0:03:11.307,0:03:13.952 Và vấn đề là, tất nhiên, với tất cả điều này 0:03:13.952,0:03:15.737 với tất cả những mẫu giấy đó[br]- tôi phải nói với bạn 0:03:15.737,0:03:17.949 chúng ta có đủ các loại mẫu giấy đơn từ [br]cho tất cả mọi thứ 0:03:17.949,0:03:20.652 chúng ta có mẫu phiếu giấy [br]cho các cuộc khảo sát tiêm chủng. 0:03:20.652,0:03:24.026 chúng ta có các mẫu phiếu giấy [br]để theo dõi mọi người đến các phòng khám. 0:03:24.026,0:03:26.821 chúng ta có các mẫu phiếu giấy [br]để theo dõi nguồn cung cấp thuốc, 0:03:26.821,0:03:29.625 cung cấp máu, [br]tất cả các mẫu phiếu giấy khác nhau 0:03:29.625,0:03:31.350 cho rất nhiều các chủ đề khác nhau 0:03:31.350,0:03:33.582 tất cả chúng đều có một điểm chung duy nhất, 0:03:33.582,0:03:36.247 và điểm chung đó [br]thường trông giống như thế này. 0:03:36.247,0:03:40.531 Và những gì chúng tôi đang nhìn thấy ở đây[br]là rất nhiều dữ liệu 0:03:40.531,0:03:45.150 đó là dữ liệu [br]từ các cuộc khảo sát về tỷ lệ tiêm chủng 0:03:45.150,0:03:47.365 ở một huyện ở Zambia 0:03:47.365,0:03:49.493 mà tôi đã tham gia từ một vài năm trước 0:03:49.493,0:03:52.050 Điều duy nhất [br]mà chúng tôi đã cố gắng tìm hiểu 0:03:52.050,0:03:55.153 là tỷ lệ phần trăm trẻ em ở Zambia[br]được tiêm phòng, 0:03:55.153,0:03:58.332 và đó là dữ liệu, thu thập trên giấy [br]qua nhiều tuần, 0:03:58.332,0:04:01.206 từ một quận, [br]có quy mô tương đương với một thị xã 0:04:01.206,0:04:02.546 ở Mỹ. 0:04:02.546,0:04:04.654 Bạn có thể tưởng tượng rằng, [br]đối với toàn bộ đất nước Zambia, 0:04:04.654,0:04:08.228 việc trả lời một câu hỏi duy nhất 0:04:08.228,0:04:10.176 sẽ trông giống như thế này đây 0:04:10.176,0:04:12.831 Xe này nối tiếp xe kia 0:04:12.831,0:04:16.292 chất đầy các đống tài liệu. 0:04:16.292,0:04:17.620 Điều tệ hơn là 0:04:17.620,0:04:19.558 đó mới chỉ là khởi đầu mà thôi, 0:04:19.558,0:04:21.532 bởi vì một khi bạn đã thu thập tất cả dữ liệu, 0:04:21.532,0:04:23.125 đương nhiên một ai đó, 0:04:23.125,0:04:26.417 một người không may mắn nào đó, [br]sẽ phải nhập những dữ liệu này vào máy tính 0:04:26.417,0:04:28.463 Khi còn là một sinh viên cao học,[br]tôi đã từng 0:04:28.463,0:04:30.466 là người không may mắn đó một vài lần. 0:04:30.466,0:04:33.477 Tôi có thể nói với bạn, [br]tôi thường không thực sự tập trung cho lắm. 0:04:33.477,0:04:35.295 tôi có thể đã mắc rất nhiều lỗi khi nhập dữ liệu 0:04:35.295,0:04:38.120 mà không một ai phát hiện ra,[br]nên sự chính xác của dữ liệu thu bị giảm đi 0:04:38.120,0:04:41.272 nhưng cuối cùng thì những dữ liệu đó [br]cũng được nhập vào một máy tính 0:04:41.272,0:04:43.039 và một ai đó có thể bắt đầu phân tích nó, 0:04:43.039,0:04:45.755 và một khi họ có bản phân tích [br]và bài báo cáo thì 0:04:45.755,0:04:49.054 hy vọng rằng sau đó, bạn có thể [br]lấy các kết quả thu thập dữ liệu đó 0:04:49.054,0:04:51.201 và dùng nó [br]để cải thiện công việc tiêm chủng trẻ em 0:04:51.201,0:04:54.110 Bởi vì nếu có bất kỳ điều gì tồi tệ hơn, 0:04:54.110,0:04:56.456 trong lĩnh vực sức khỏe cộng đồng toàn cầu, 0:04:56.456,0:04:59.185 Tôi không biết điều gì có thể tệ hơn[br]là việc để trẻ em trên hành tinh này 0:04:59.185,0:05:02.325 phải chết vì những căn bệnh [br]có thể ngăn ngừa được bằng vaccine 0:05:02.325,0:05:05.835 những bệnh mà chỉ phải [br]tốn chi phí tiêm chủng là một đôla. 0:05:05.835,0:05:08.923 Hàng triệu trẻ em chết [br]vì những bệnh này mỗi năm. 0:05:08.923,0:05:12.385 Thực tế là, hàng triệu chỉ là ước tính sơ bộ [br]bởi vì 0:05:12.385,0:05:15.390 chúng ta không thực sự biết rằng hàng năm[br]có bao nhiêu trẻ em chết vì những điều này. 0:05:15.390,0:05:17.742 Một điều thậm chí [br]làm người ta phẫn nộ hơn là 0:05:17.742,0:05:20.841 việc nhập dữ liệu, việc mà tôi đã làm [br]khi là một sinh viên cao học 0:05:20.841,0:05:22.811 đôi khi có thể mất đến 6 tháng. 0:05:22.811,0:05:25.087 Đôi khi có thể mất cả 2 năm [br]để nhập thông tin vào một máy tính 0:05:25.087,0:05:28.423 và đôi khi, thực ra không thất thường lắm, 0:05:28.423,0:05:30.411 là thậm chí còn không bao giờ thực hiện. 0:05:30.411,0:05:32.668 Giờ hãy thử suy nghĩ[br]xung quanh vấn đề đó khoảng 1 giây. 0:05:32.668,0:05:35.110 Bạn chỉ có một đội 100 người. 0:05:35.110,0:05:37.476 Họ đi đến các địa phương [br]để tìm câu trả lời cho một câu hỏi nhất định 0:05:37.476,0:05:39.943 Bạn có thể dành ra 100 nghìn đôla 0:05:39.943,0:05:43.787 cho nhiên liệu, sao chép và công tác phí, 0:05:43.787,0:05:46.140 và sau đó vì một vài lý do, [br]động lực bị mất đi 0:05:46.140,0:05:47.451 hoặc không còn đủ tài chính, 0:05:47.451,0:05:49.856 và tất cả những điều đã làm [br]chẳng là gì nữa 0:05:49.856,0:05:52.503 bởi vì không ai thực sự[br]nhập thông tin vào máy tính 0:05:52.503,0:05:55.813 Quá trình đó ngưng lại. [br]Chuyện thế này lúc nào cũng xảy ra. 0:05:55.813,0:05:58.746 Đây là thứ mà chúng ta dựa vào [br]để quyết định về sức khỏe toàn cầu: 0:05:58.746,0:06:03.644 ít dữ liệu, dữ liệu cũ, không có dữ liệu. 0:06:03.644,0:06:06.211 quay trở về năm 1995, [br]tôi bắt đầu nghĩ về cách 0:06:06.211,0:06:08.365 mà chúng ta có thể cải thiện quá trình này. 0:06:08.365,0:06:11.163 Hiện tại năm 1995, [br]rõ ràng là đã khá lâu rồi. 0:06:11.163,0:06:13.545 Tôi đã cảm thấy sợ [br]khi nghĩ rằng đó quả là đã từ quá lâu rồi. 0:06:13.545,0:06:15.739 bộ phim đứng đầu của năm đó là 0:06:15.739,0:06:16.921 Die Hard with a Vengeance 0:06:16.921,0:06:19.704 Như các bạn có thể thấy, [br]hồi đó Bruce Willis còn rất nhiều tóc. 0:06:19.704,0:06:22.088 còn tôi thì đang làm việc [br]tại trung tâm kiểm soát dịch bệnh, 0:06:22.088,0:06:25.131 và hồi đó tôi cũng có nhiều tóc hơn bây giờ. 0:06:25.131,0:06:28.473 nhưng với tôi, [br]điều quan trọng nhất mà tôi nhìn thấy năm 1995 0:06:28.473,0:06:29.927 là điều này. 0:06:29.927,0:06:32.568 Thật khó để tưởng tượng, [br]nhưng vào năm 1995, 0:06:32.568,0:06:36.166 đây là thiết bị di động tối ưu nhất. 0:06:36.166,0:06:38.538 Đúng không ? Đó không phải là một chiếc Iphone. [br]Đó không phải là một chiếc điện thoại Galaxy. 0:06:38.538,0:06:40.016 Nó là một chiếc Palm Pilot. 0:06:40.016,0:06:43.580 và khi tôi nhìn Palm Pilot lần đầu tiên, [br]tôi đã nghĩ, 0:06:43.580,0:06:46.107 tại sao chúng ta[br]không thể đặt các mẫu phiếu vào Palm Pilots 0:06:46.107,0:06:48.979 và đi điều tra ở địa phương [br]với chỉ một chiếc Palm Pilot 0:06:48.979,0:06:52.096 có thể chứa được hàng nghìn mẫu phiếu giấy? 0:06:52.096,0:06:54.277 Tại sao ta không cố gắng làm điều đó? 0:06:54.277,0:06:57.025 Bởi vì nếu có thể làm điều đó, [br]nếu chúng ta thực sự có thể 0:06:57.025,0:06:59.539 thu thập dữ liệu bằng công nghệ điện tử [br]hay kỹ thuật số, 0:06:59.539,0:07:01.442 ngay từ lúc đầu, 0:07:01.442,0:07:04.459 chúng ta có thể tìm ra [br]đường tắt cho cả quá trình 0:07:04.459,0:07:07.681 nhập dữ liệu, 0:07:07.681,0:07:09.664 hoặc thuê một ai đó nhập liệu cho chúng ta 0:07:09.664,0:07:11.623 chúng ta có thể nhảy ngay [br]đến giai đoạn phân tích 0:07:11.623,0:07:14.698 và sau đó đến việc sử dụng dữ liệu[br]để cứu sống người bệnh sẽ nhanh hơn 0:07:14.698,0:07:17.213 và vì vậy đó là những gì [br]mà tôi đã thực sự bắt tay vào làm. 0:07:17.213,0:07:20.547 Làm việc ở CDC, [br]tôi bắt đầu đi đến các chương trình khác nhau 0:07:20.547,0:07:24.616 trên khắp thế giới [br]để đào tạo họ cách sử dụng Palm Pilots 0:07:24.616,0:07:27.141 thực hiện thu thập dữ liệu [br]thay bằng việc sử dụng giấy. 0:07:27.141,0:07:29.250 và đó thực sự là một công việc to lớn. 0:07:29.250,0:07:31.915 nó diễn ra chính xác [br]như những gì mà người ta tiên đoán 0:07:31.915,0:07:34.148 Bạn biết gì không? [br]Thu thập dữ liệu điện tử 0:07:34.148,0:07:36.419 thực sự là hiệu quả hơn nhiều [br]so với việc thu thập trên giấy. 0:07:36.419,0:07:38.783 Trong khi tôi đang làm điều này,[br]đối tác kinh doanh của tôi, Rose, 0:07:38.783,0:07:41.600 người đang ngồi ở đây với chồng của cô ấy, [br]Matthew, trên khán đài 0:07:41.600,0:07:44.777 Rose đã làm một việc tương tự[br]cho Hội chữ thập đỏ Mỹ. 0:07:44.777,0:07:46.842 Vấn đề là, sau một vài năm đang làm điều đó, 0:07:46.842,0:07:49.582 tôi nhận ra mình đã làm 0:07:49.582,0:07:52.300 6 hoặc 7 chương trình, và tôi nghĩ, 0:07:52.300,0:07:54.610 Nếu duy trì tốc độ này 0:07:54.610,0:07:56.264 với toàn bộ sự nghiệp của tôi, [br]có thể tôi sẽ đạt tới 0:07:56.264,0:07:58.541 20 hoặc 30 chương trình. 0:07:58.541,0:08:01.770 nhưng vấn đề là,[br]20 hoặc 30 chương trình, 0:08:01.770,0:08:04.743 việc đào tạo 20 hoặc 30 chương trình[br]để sử dụng công nghệ, 0:08:04.743,0:08:06.949 chỉ như muối bỏ bể 0:08:06.949,0:08:10.988 Nhu cầu này, nhu cầu cho dữ liệu[br]để chạy các chương trình tốt hơn, 0:08:10.988,0:08:13.724 chỉ trong y tế, [br]không nói đến tất cả các lĩnh vực khác 0:08:13.724,0:08:15.890 ở các quốc gia đang phát triển, [br]là cực kỳ to lớn. 0:08:15.890,0:08:19.900 Có hàng triệu và hàng triệu[br]và hàng triệu chương trình, 0:08:19.900,0:08:22.435 hàng triệu bệnh viện cần điều tra lượng thuốc 0:08:22.435,0:08:23.734 và hàng triệu các chương trình tiêm chủng. 0:08:23.734,0:08:25.791 Có các trường học [br]cần được theo dõi lượng học sinh đến trường 0:08:25.791,0:08:27.796 Có tất những chương trình khác nhau như thế 0:08:27.796,0:08:29.891 để chúng tôi thu thập dữ liệu cần thiết. 0:08:29.891,0:08:34.417 và tôi nhận ra rằng, [br]nếu tiếp tục làm việc theo cách mà tôi đang làm, 0:08:34.417,0:08:37.660 về cơ bản tôi sẽ chẳng thay đổi được gì 0:08:37.660,0:08:39.492 khi sự nghiệp kết thúc 0:08:39.492,0:08:41.647 và vì thế tôi bắt đầu vắt óc 0:08:41.647,0:08:42.790 để cố gắng suy nghĩ về, bạn biết đấy, 0:08:42.790,0:08:44.308 về quy trình mà tôi đang làm, 0:08:44.308,0:08:47.164 làm thế nào để đào tạo những người đó [br]và cái gì là vấn đề khúc mắc ở đây 0:08:47.164,0:08:49.977 và cái gì là chướng ngại vật [br]ngăn việc thực hiện điều đó nhanh hơn 0:08:49.977,0:08:51.497 và hiệu quả hơn? 0:08:51.497,0:08:54.640 Thật không may, [br]sau một thời gian suy nghĩ về nó, 0:08:54.640,0:08:58.092 tôi nhận ra rằng [br]- tôi đã xác định được chướng ngại vật chính. 0:08:58.092,0:09:00.069 Chướng ngại vật chính đó, hóa ra, 0:09:00.069,0:09:01.904 và đây thực sự [br]là một nhận thức đáng buồn 0:09:01.904,0:09:04.172 rằng chướng ngại vật đó chính là tôi 0:09:04.172,0:09:06.368 Điều đó có nghĩa là gì? 0:09:06.368,0:09:08.856 Tôi đã phát triển một quy trình 0:09:08.856,0:09:13.901 trong đó tôi là trung tâm 0:09:13.901,0:09:16.890 Nếu bạn muốn sử dụng công nghệ này, [br]bạn phải liên lạc với tôi. 0:09:16.890,0:09:18.996 nghĩa là bạn phải biết tôi tồn tại. 0:09:18.996,0:09:20.470 sau đó bạn phải kiếm ra tiền [br]để trả cho tôi 0:09:20.470,0:09:21.956 để bay đến đất nước của bạn 0:09:21.956,0:09:23.504 và tiền để trả khách sạn cho tôi 0:09:23.504,0:09:26.264 công tác phí [br]và chi tiêu hàng ngày của tôi 0:09:26.264,0:09:29.213 Những khoản tiền đó có thể lên tới [br]10,000 hoặc 20.000 hoặc 30.000 đôla 0:09:29.213,0:09:31.795 đó là nếu tôi thực sự có thời gian [br]hoặc việc đó phù hợp với kế hoạch của tôi 0:09:31.795,0:09:33.742 và tôi phải không đang đi nghỉ. 0:09:33.742,0:09:36.639 Điều quan trong là bất cứ điều gì,[br]bất cứ hệ thống nào phụ thuộc 0:09:36.639,0:09:39.509 vào một người duy nhất [br]hoặc 2 hoặc 3 hoặc 5 người, 0:09:39.509,0:09:41.245 thì đều không thể phát triển [br]trên quy mô lớn hơn được 0:09:41.245,0:09:43.266 Và đây là vấn đề [br]khiến chúng ta cần phải mở rộng công nghệ này 0:09:43.266,0:09:46.263 và chúng ta cần phải làm điều đó ngay bây giờ. 0:09:46.263,0:09:48.485 Vì vậy, tôi bắt đầu nghĩ [br]về các cách 0:09:48.485,0:09:50.869 có thể giúp tôi đứng ngoài cuộc. 0:09:50.869,0:09:55.365 Bạn biết đây, tôi đã suy nghĩ, 0:09:55.365,0:09:57.461 làm thế nào để có thể đứng ngoài cuộc 0:09:57.461,0:09:59.270 trong một thời gian. 0:09:59.270,0:10:01.427 Các bạn biết đấy, tôi đã được dạy rằng 0:10:01.427,0:10:04.149 cách mà bạn phân phối công nghệ [br]trong môi trường phát triển quốc tế 0:10:04.149,0:10:06.176 vẫn phải dựa vào tư vấn 0:10:06.176,0:10:09.153 Đó là những gã trông khá giống tôi đây 0:10:09.153,0:10:11.454 bay từ các quốc gia [br]trông khá giống như thế này 0:10:11.454,0:10:14.560 đến các quốc gia khác[br]với những người có làn da sẫm màu hơn. 0:10:14.560,0:10:17.005 và bạn đến đó [br]tốn tiền vào vé máy bay 0:10:17.005,0:10:20.515 tốn thời gian và công tác phí 0:10:20.515,0:10:22.627 tốn tiền vào khách sạn [br]và dùng tất cả những thứ khác 0:10:22.627,0:10:24.478 Tôi từng nghĩ đó là cách duy nhất 0:10:24.478,0:10:27.747 để bạn có thể phân phối công nghệ, [br]và tôi không thể tìm ra một cách nào khác nữa. 0:10:27.747,0:10:30.418 nhưng phép màu đã xảy ra, 0:10:30.418,0:10:33.168 tôi sẽ gọi nó là Hotmail cho ngắn. 0:10:33.168,0:10:35.349 Hiện giờ bạn có thể không nghĩ rằng [br]Hotmail là một điều kỳ diệu, 0:10:35.349,0:10:38.262 nhưng với tôi nó là một điều kỳ diệu,[br]bởi vì tôi nhận ra rằng, 0:10:38.262,0:10:40.828 cũng giống như [br]tôi đang đau đầu với vấn đề này, 0:10:40.828,0:10:44.242 tôi đang làm việc ở châu Phi khu vực cận Sahara[br]vào thời điểm đó. 0:10:44.242,0:10:46.831 Tôi nhận thấy rằng[br]tất cả các nhân viên y tế 0:10:46.831,0:10:50.939 mà tôi làm việc cùng, ở đây [br]đều có một địa chỉ Hotmail. 0:10:50.939,0:10:53.083 và tôi chợt nghĩ ra, khá đột ngột, 0:10:53.083,0:10:55.698 rằng đợi đã, tôi biết rằng người của Hotmail 0:10:55.698,0:10:58.414 chắc chắn không bay đến Bộ y tế của Kenya 0:10:58.414,0:11:01.125 để đào tạo mọi người cách sử dụng Hotmail. 0:11:01.125,0:11:03.612 Hóa ra những người này [br]đang phân phối công nghệ. 0:11:03.612,0:11:05.616 Họ đưa khả năng [br]sử dụng phần mềm ra ngoài 0:11:05.616,0:11:07.625 mà không cần phải thực sự bay khắp thế giới. 0:11:07.625,0:11:09.185 Tôi cần suy nghĩ về điều đó nhiều hơn. 0:11:09.185,0:11:11.358 Trong khi suy nghĩ về nó, [br]mọi người bắt đầu sử dụng 0:11:11.358,0:11:14.558 nhiều hơn những thứ như thế, [br]cũng giống như chúng ta vậy. 0:11:14.558,0:11:15.768 Họ bắt đầu sử dụng LinkedIn and Flickr 0:11:15.768,0:11:18.529 và Gmail và Google Maps, [br]tất cả mọi thứ. 0:11:18.529,0:11:21.255 tất nhiên, tất cả những điều này[br]là dựa trên điện toán đám mây. 0:11:21.255,0:11:23.461 và không đòi hỏi bất kỳ công việc đào tạo nào. 0:11:23.461,0:11:25.061 họ không cần những nhà lập trình. 0:11:25.061,0:11:26.770 họ không cần bất kỳ nhà tư vấn nào, [br]bởi vì 0:11:26.770,0:11:29.164 mô hình kinh doanh [br]cho tất cả các doanh nghiệp này 0:11:29.164,0:11:32.161 yêu cầu một thứ đơn giản [br]mà chúng ta có thể sử dụng 0:11:32.161,0:11:33.346 mà không cần hoặc cần rất ít tập huấn. 0:11:33.346,0:11:35.960 bạn chỉ cần phải nghe về nó[br]và vào trang web. 0:11:35.960,0:11:40.325 và vì thế tôi nghĩ, điều gì sẽ xảy ra [br]nếu chúng ta xây dựng phần mềm 0:11:40.325,0:11:42.336 để làm những việc[br]mà tôi đang tư vấn cho mọi người 0:11:42.336,0:11:43.770 thay vì đào tạo mọi người làm thế nào 0:11:43.770,0:11:46.620 để đưa các mẫu phiếu vào thiết bị di động, 0:11:46.620,0:11:48.904 hãy tạo ra phần mềm [br]cho phép họ có thể tự làm điều đó 0:11:48.904,0:11:50.794 mà không phải được đào tạo[br]và không cần sự tham gia của tôi 0:11:50.794,0:11:52.598 Và đó chính xác là những gì chúng tôi đã làm. 0:11:52.598,0:11:56.282 Thế là chúng tôi tạo ra phần mềm [br]có tên gọi là Magpi, 0:11:56.282,0:11:58.159 và nó có một chức năng [br]tạo ra mẫu đơn trực tuyến 0:11:58.159,0:11:59.310 Không ai phải nói chuyện với tôi. 0:11:59.310,0:12:02.004 bạn chỉ phải nghe về nó [br]và vào trang web. 0:12:02.004,0:12:04.751 Bạn có thể tạo ra các mẫu đơn, [br]và một khi xong việc, 0:12:04.751,0:12:07.091 bạn có thể chuyển chúng [br]sang các loại điện thoại di động thông thường 0:12:07.091,0:12:09.566 Rõ ràng là ngày nay,[br]chúng ta đã chuyển từ Palm Pilots của quá khứ 0:12:09.566,0:12:10.894 sang những máy di động. 0:12:10.894,0:12:12.026 và nó không cần phải là [br]một chiếc điện thoại thông mình. 0:12:12.026,0:12:14.733 Nó có thể chỉ là một chiếc điện thoại thông thường [br]như chiếc điện thoại bên phải kia 0:12:14.733,0:12:16.069 bạn biết đấy, [br]loại cơ bản dùng hệ điều hành Symbian 0:12:16.069,0:12:18.535 rất phổ biến ở các quốc gia đang phát triển. 0:12:18.535,0:12:22.534 Và một điều rất hay là, [br]cũng giống như Hotmail. 0:12:22.534,0:12:24.868 nó là dữ liệu đám mây, [br]nó không yêu cầu bất kỳ huấn luyện sử dụng, 0:12:24.868,0:12:26.908 lập trình hay tư vấn nào. 0:12:26.908,0:12:28.844 nhưng có cả một vài lợi ích bổ sung 0:12:28.844,0:12:30.799 bây giờ chúng ta đều biết, [br]khi xây dựng hệ thống này, 0:12:30.799,0:12:33.092 toàn bộ ý nghĩa của nó, [br]giống như với Palm Pilots, 0:12:33.092,0:12:35.696 là bạn phải, bạn có thể 0:12:35.696,0:12:38.887 thu thập dữ liệu và ngay lập tức [br]tải và nhận dữ liệu của bạn. 0:12:38.887,0:12:41.324 nhưng cái chúng tôi nhận ra là, đương nhiên, [br]vì nó đã ở trên một cái máy tính, 0:12:41.324,0:12:44.512 chúng tôi có thể gửi bản đồ,[br]phân tích và vẽ đồ thị ngay lập tức 0:12:44.512,0:12:46.763 chúng tôi có thể thực hiện một quá trình [br]mà trước đó phải mất đến 2 năm 0:12:46.763,0:12:49.985 chỉ trong vòng khoảng 5 phút. 0:12:49.985,0:12:52.491 Sự cải tiến về hiệu quả là không thể tin được 0:12:52.491,0:12:57.257 Dựa trên điện toán đám mây, [br]không đào tạo, không người tư vấn, không cần tôi. 0:12:57.257,0:12:59.580 Và tôi đã nói với bạn rằng [br]trong vài năm đầu 0:12:59.580,0:13:01.407 khi cố gắng thực hiện việc này[br]theo cách cũ xưa 0:13:01.407,0:13:02.699 đi đến từng nước một 0:13:02.699,0:13:05.753 chúng tôi đã chỉ có thể tập huấn được, 0:13:05.753,0:13:07.871 tôi cũng không chắc nữa,[br]chắc chỉ khoảng 1000 người 0:13:07.871,0:13:09.674 Điều gì đã xảy ra [br]sau khi chúng tôi làm điều này? 0:13:09.674,0:13:12.180 Trong ba năm tiếp theo, [br]chúng tôi đã có 14,000 người 0:13:12.180,0:13:15.373 tìm đến trang web, đăng nhập, [br]và bắt đầu sử dụng nó để thu thập số liệu 0:13:15.373,0:13:16.875 số liệu cho việc phản hồi sau thiên tai 0:13:16.875,0:13:21.623 Những người chăn nuôi lợn ở Canada[br]theo dõi dịch bệnh ở lợn và đàn lợn 0:13:21.623,0:13:24.038 Mọi người theo dõi nguồn cung cấp thuốc 0:13:24.038,0:13:25.980 Một trong những ví dụ ưa thích của tôi [br]là IRC 0:13:25.980,0:13:27.609 tên gọi tắt của Ủy ban giải cứu quốc tế 0:13:27.609,0:13:30.846 Họ có một chương trình tại nơi[br]có người đỡ đẻ không được đi học đầy đủ 0:13:30.846,0:13:33.273 sử dụng những chiếc điện thoại trị giá $10 0:13:33.273,0:13:35.482 gửi một đoạn tin nhắn [br]bằng phần mềm của chúng tôi 0:13:35.482,0:13:37.691 mỗi tuần một lần về số ca sinh nở 0:13:37.691,0:13:40.004 và số cả tử vong, [br]điều này đã giúp IRC có được 0:13:40.004,0:13:42.603 thứ mà chưa tổ chức nào [br]trong lĩnh vực y tế toàn cầu nào từng có: 0:13:42.603,0:13:46.240 một hệ thống thống kê trẻ em [br]cập nhật tức thời 0:13:46.240,0:13:47.732 cho biết có bao nhiêu đứa trẻ [br]được sinh ra 0:13:47.732,0:13:49.408 cho biết có bao nhiêu trẻ em 0:13:49.408,0:13:52.190 ở Sierra Leone, [br]nơi diễn ra việc này 0:13:52.190,0:13:55.394 và cho biết [br]bao nhiêu trẻ em đã chết 0:13:55.394,0:13:56.991 Các bác sĩ của các tổ chức nhân quyền 0:13:56.991,0:13:59.470 Điều này hơi ngoài lề một chút [br]so với lĩnh vực sức khỏe 0:13:59.470,0:14:02.335 Họ tụ tập lại, họ đào tạo cho mọi người 0:14:02.335,0:14:05.699 về kiểm nghiệm hiếp dâm ở Congo, [br]nơi vấn đề hiếp dâm đang là một thứ dịch bệnh 0:14:05.699,0:14:07.447 một loại dịch bệnh khủng khiếp, 0:14:07.447,0:14:09.618 và họ đang sử dụng [br]phần mềm của chúng tôi để ghi lại 0:14:09.618,0:14:12.590 chứng cứ họ tìm thấy, [br]bao gồm cả ảnh, 0:14:12.590,0:14:16.742 để có thể mang thủ phạm ra trước công lý 0:14:16.742,0:14:20.425 Camfed, một tổ chức nhân đạo khác ở Anh 0:14:20.425,0:14:24.173 trả tiền cho các gia đình có bé gái [br]để các em có thể tới trường 0:14:24.173,0:14:26.046 họ hiểu rằng[br]đây là sự can thiệp quan trọng nhất 0:14:26.046,0:14:29.330 mà họ có thể làm.[br]Họ đã từng theo dõi 0:14:29.330,0:14:31.316 tỷ lệ vắng mặt, tỷ lệ có mặt, điểm số trên giấy 0:14:31.316,0:14:32.924 Khoảng thời gian từ khi giáo viên 0:14:32.924,0:14:34.650 điền vào những điểm số [br]hoặc đánh dấu vắng mặt 0:14:34.650,0:14:37.260 tới khi có được một báo cáo [br]là khoảng 2 tới 3 năm. 0:14:37.260,0:14:39.490 Bây giờ, điều này được thực hiện [br]ngay khi nó diễn ra 0:14:39.490,0:14:42.430 và bởi vì nó là một hệ thống với chi phí thấp [br]dựa trên điện toán đám mây, 0:14:42.430,0:14:45.864 giá thành của nó cho toàn bộ 5 đất nước [br]nơi mà Camfed thực hiện điều này 0:14:45.864,0:14:47.796 với 10 nghìn nữ sinh, 0:14:47.796,0:14:51.154 toàn bộ giá thành được tổng hợp[br]là 10 nghìn đô la một năm 0:14:51.154,0:14:52.955 Chi phí này còn ít hơn phí mà tôi nhận được 0:14:52.955,0:14:58.026 chỉ để đi tư vấn trong vòng 2 tuần 0:14:58.026,0:15:00.162 Do đó tôi đã nói với bạn trước rằng 0:15:00.162,0:15:02.354 khi chúng ta còn đang làm việc theo cách cũ,[br]tôi nhận ra rằng 0:15:02.354,0:15:05.252 tất cả công việc của chúng ta[br]chỉ như muối bỏ bể 0:15:05.252,0:15:07.478 10, 20, 30 chương trình khác nhau. 0:15:07.478,0:15:09.753 chúng ta đã có nhiều cải tiến, [br]nhưng tôi nhận ra rằng 0:15:09.753,0:15:11.910 ngay bây giờ, với cả những công việc [br]mà ta đã hoàn thành 0:15:11.910,0:15:14.314 với 14 nghìn người[br]sử dụng sản phẩm nó 0:15:14.314,0:15:17.260 vẫn sẽ chỉ như muối bỏ biển. [br]Nhưng một vài thứ đã thay đổi. 0:15:17.260,0:15:18.476 Và tôi nghĩ rõ ràng là như thế 0:15:18.476,0:15:20.567 Điều đã thay đổi là, 0:15:20.567,0:15:24.145 thay vì có một chương trình phát triển[br]ở một tốc độ chậm 0:15:24.145,0:15:27.343 đến nỗi mà ta chẳng thể nào đến được [br]với những người cần chúng ta 0:15:27.343,0:15:31.002 ta biến nó thành một việc [br]mà họ không cần đến chúng ta nữa. 0:15:31.002,0:15:34.078 Chúng tôi đã tạo ra một công cụ[br]cho phép những chương trình 0:15:34.078,0:15:37.233 cho những đứa trẻ ở trường, [br]theo dõi số trẻ sơ sinh được sinh ra 0:15:37.233,0:15:40.037 và số trẻ sơ sinh tử vong 0:15:40.037,0:15:43.660 để bắt những tội phạm [br]và truy tố thành công 0:15:43.660,0:15:46.350 để làm tất cả những điều khác biệt này [br]để học hỏi được nhiều hơn 0:15:46.350,0:15:51.467 về những điều đang diễn ra, để hiểu nhiều hơn, [br]để nhận ra nhiều điều hơn 0:15:51.467,0:15:55.438 để duy trì và cải thiện cuộc sống. 0:15:55.438,0:15:57.435 Xin cảm ơn. 0:15:57.435,0:16:01.422 (Tiếng vỗ tay)