0:00:00.998,0:00:03.001
Tại sao vũ trụ tồn tại?

0:00:03.001,0:00:06.996
Tại sao ở đó -- Vâng, vâng. (Tiếng cười)

0:00:06.996,0:00:09.838
Đây là một bí ẩn vũ trụ. [br]Xin hãy nghiêm túc.

0:00:09.838,0:00:13.414
Tại sao có thế giới này, [br]tại sao chúng ta ở trong nó,

0:00:13.414,0:00:15.293
và cuối cùng là tại sao lại có vật chất[br]mà không phải là hư không?

0:00:15.293,0:00:19.939
Tôi muốn nói, đây là một cấu hỏi[br]tột cùng "tại sao"?

0:00:19.939,0:00:22.174
Nên tôi sẽ nói về bí ẩn của sự tồn tại,

0:00:22.174,0:00:23.730
câu đó của sự tồn tại,

0:00:23.730,0:00:26.644
chúng ta đang ở đâu trong nó,

0:00:26.644,0:00:28.894
và tại sao bạn nên quan tâm,

0:00:28.894,0:00:30.810
và tôi hi vọng bạn quan tâm.

0:00:30.810,0:00:33.636
Nhà thiên văn học Arthur Schopenhauer[br]đã nói

0:00:33.636,0:00:37.416
những người không tự hỏi về[br]sự ngẫu nhiên của sự tồn tại của chúng ta

0:00:37.416,0:00:40.273
sự ngẫu nhiên của sự tồn tại của thế giới,

0:00:40.273,0:00:41.936
là những kẻ thiểu năng.

0:00:41.936,0:00:45.883
Nói vậy có hơi quá, nhưng đúng. [br](Tiếng cười)

0:00:45.883,0:00:47.560
Nên nó vốn được gọi là một câu hỏi

0:00:47.560,0:00:49.854
cao siêu nhất, kỳ bí nhất,

0:00:49.854,0:00:52.523
sâu sắc nhất, và vươn xa nhất mà

0:00:52.523,0:00:53.583
con người có thể đặt ra.

0:00:53.583,0:00:55.297
Nó ám ảnh những cái đầu vĩ đại.

0:00:55.297,0:00:56.901
Ludwig Wittgenstein, có lẽ là

0:00:56.901,0:00:59.231
nhà triết học vĩ đại nhất thế kỷ 20,

0:00:59.231,0:01:01.714
đã kinh ngạc rằng[br]trên hết có một thế giới.

0:01:01.714,0:01:05.718
Ông viết trong tác phẩm "Tractatus"[br]Kiến nghị 4.66,

0:01:05.718,0:01:08.408
"Điều bí ẩn không phải là[br]mọi thứ đã xuất hiện

0:01:08.408,0:01:09.760
như thế nào,[br]mà đó là

0:01:09.760,0:01:12.095
sự tồn tại của thế giới."

0:01:12.095,0:01:14.313
Nếu bạn không thích nghe lời châm biếm

0:01:14.313,0:01:17.224
từ một nhà triết học, [br]thử một nhà khoa học.

0:01:17.224,0:01:19.825
John Archibald Wheeler, một trong những[br]nhà vật lý học vĩ đại

0:01:19.825,0:01:21.051
của thế kỷ 20,

0:01:21.051,0:01:22.976
Thầy của Richard Feynman,

0:01:22.976,0:01:25.636
người đặt ra khái niệm "hố đen",

0:01:25.636,0:01:28.059
ông nói, "Tôi muốn biết

0:01:28.059,0:01:29.792
tại sao là lượng tử,

0:01:29.792,0:01:32.936
tại sao là vũ trụ, tại sao là sự tồn tại?"

0:01:32.936,0:01:34.935
Và bạn của tôi Martin Amis --

0:01:34.935,0:01:37.612
thứ lỗi vì tôi sẽ kể ra rất nhiều cái tên[br]trong bài nói này,

0:01:37.612,0:01:38.987
xin hãy quen với nó --

0:01:38.987,0:01:43.963
bạn tốt của tôi Martin Amis một lần đã nói

0:01:43.963,0:01:47.183
chúng ta cần năm Einstein [br]để trả lời câu hỏi

0:01:47.183,0:01:49.219
bí ẩn của vũ trụ đến từ đâu.

0:01:49.219,0:01:51.200
Và tôi không nghi ngờ có năm Einstein

0:01:51.200,0:01:53.387
trong khán phòng tối nay.

0:01:53.387,0:01:54.890
Ai là Einstein? Giơ tay?[br]Không ?

0:01:54.890,0:01:56.052
Không có Einstein? [br]Okay.

0:01:56.052,0:02:00.274
Vậy là câu hỏi, tại sao có[br]các thứ thay vì không có gì,

0:02:00.274,0:02:02.242
câu hỏi kỳ vĩ này, đã được đặt ra

0:02:02.242,0:02:04.552
vào cuối lịch sử khoa học.

0:02:04.552,0:02:07.031
Nó là vào cuối thế kỷ 17

0:02:07.031,0:02:09.993
nhà triết học Leibniz đã hỏi nó,

0:02:09.993,0:02:11.736
một người rất thông minh, Leibniz,

0:02:11.736,0:02:13.886
người đã phát minh ra tích phân

0:02:13.886,0:02:16.740
độc lập với Isaac Newton,[br]cùng thời gian,

0:02:16.740,0:02:19.342
nhưng đối với Leibniz, người đã hỏi[br]tại sao tại có các thứ thay vì hư vô,

0:02:19.342,0:02:21.535
đây không phải là một bí ẩn lớn.

0:02:21.535,0:02:23.931
Ông vừa là hoặc giả bộ là

0:02:23.931,0:02:26.687
một người Công giáo chính thống trong[br]tầm nhìn siêu hình của ông,

0:02:26.687,0:02:29.702
và ông nói rằng thật rõ ràng tại sao [br]thế giời này tồn tại

0:02:29.702,0:02:32.164
bởi vì Chúa đã sáng tạo ra nó.

0:02:32.164,0:02:35.449
Và Chúa đã sáng tạo, từ hư vô.

0:02:35.449,0:02:36.960
Đó là sự quyền lực của Chúa.

0:02:36.960,0:02:40.602
Ngài không cần bất cứ thứ nguyên liệu nào[br]để tạo nên thế giới.

0:02:40.602,0:02:42.762
Ngài có thể làm nó ra từ [br]hư không tuyệt đối,

0:02:42.762,0:02:44.236
sự sáng tạo từ hư không.

0:02:44.236,0:02:45.181
Và, đây là những gì

0:02:45.181,0:02:48.020
đa số người Mỹ hiện nay tin.

0:02:48.020,0:02:49.734
Với họ, sự tồn tại chẳng có gì bí ẩn

0:02:49.734,0:02:51.302
Chúa đã làm ra nó.

0:02:51.302,0:02:53.888
Vậy hãy đặt nó vào một phương trình.

0:02:53.888,0:02:56.515
Tôi không có máy chiếu nên[br]tôi sẽ mô tả bằng động tác,

0:02:56.515,0:02:57.950
các bạn hãy cố hình dung.

0:02:57.950,0:03:03.804
Đó là Chúa + hư vô = Thế giới.

0:03:03.804,0:03:07.118
Okay? Đó là phương trình.

0:03:07.118,0:03:08.851
Và có thể bạn không tin vào Chúa.

0:03:08.851,0:03:10.681
Có thể bạn là một nhà khoa học vô thần

0:03:10.681,0:03:14.015
hoặc một người bình thường vô thần,[br]và bạn không tin vào Chúa,

0:03:14.015,0:03:15.433
và bạn không hài lòng với nó.

0:03:15.433,0:03:18.137
Thậm chí nếu chúng ta có phương trình này,

0:03:18.137,0:03:20.039
Chúa + Hư vô = Thế giới,

0:03:20.039,0:03:21.725
vốn dĩ đã có một vấn đề:

0:03:21.725,0:03:24.759
Tại sao chúa tồn tại?

0:03:24.759,0:03:26.962
Chúa không tồn tại chỉ bằng logic

0:03:26.962,0:03:28.775
trừ khi bạn tin vào lý lẽ bản thể luận,

0:03:28.775,0:03:31.102
và tôi hi vọng bạn không tin, bởi vì[br]nó không phải là một lý lẽ tốt.

0:03:31.102,0:03:34.263
Vậy là nó có thể hiểu được,[br]nếu chúa cần phải tồn tại,

0:03:34.263,0:03:37.413
ông sẽ thắc mắc, ta phi thường, ta quyền lực,

0:03:37.413,0:03:39.843
nhưng ta đến từ đâu?

0:03:39.843,0:03:42.013
(Tiếng cười)

0:03:42.013,0:03:43.432
Từ đâu mà có ta?

0:03:43.432,0:03:46.640
Chúa nói bằng Tiếng Anh trang trọng hơn.

0:03:46.640,0:03:48.629
(Tiếng cười)

0:03:48.629,0:03:51.677
Vậy là thuyết của Chúa đã bị bối rồi bởi

0:03:51.677,0:03:53.466
câu hỏi về sự xuất hiện của chính Chúa

0:03:53.466,0:03:56.388
và Ngài sáng tạo nên thế giới chỉ để[br]quên đi thắc mắc của chính mình.

0:03:56.388,0:03:58.500
Nhưng thôi, hãy gác lại chuyện Chúa.

0:03:58.500,0:03:59.857
Đưa Ngài ra khỏi phương trình:[br]Ta có:

0:03:59.857,0:04:02.980
___ +hư vô = Thế giới.

0:04:02.980,0:04:04.761
Bây giờ, bạn là một Phật tử,

0:04:04.761,0:04:06.505
bạn muốn dừng lại ở đó,

0:04:06.505,0:04:08.474
bởi vì căn bản bạn tin rằng

0:04:08.474,0:04:10.050
hư vô = Thế giới,

0:04:10.050,0:04:11.563
với tính chất đối xứng, nghĩa là:

0:04:11.563,0:04:13.918
Thế giới = hư vô.

0:04:13.918,0:04:16.337
Đối với một Phật từ, thê giới[br]chỉ là một tập hợp của hư vô.

0:04:16.337,0:04:19.443
Nó chỉ là một vũ trụ trống rỗng.

0:04:19.443,0:04:21.995
Và chúng ta nghĩ rằng có [br]nhiều thứ ngoài kia

0:04:21.995,0:04:24.560
là bởi vì chúng ta bị trói buộc bởi [br]những dục vọng.

0:04:24.560,0:04:27.271
Nếu chúng ta để những dục vọng tan biến,

0:04:27.271,0:04:30.151
chúng ta sẽ thấy bản chất thực sự[br]của thế giới,

0:04:30.151,0:04:32.131
một sự trống rỗng, hư vô,

0:04:32.131,0:04:34.313
và chúng ta sẽ đến cõi cực lạc, niết bàn

0:04:34.313,0:04:36.136
nới được định nghĩa là có đủ sự sống

0:04:36.136,0:04:39.454
để tận hưởng cái chết. (Tiếng cười)

0:04:39.454,0:04:41.333
Vậy đó là cách nghĩ của Phật tử.

0:04:41.333,0:04:44.832
Nhưng tôi là một người Phương Tây,[br]và tôi vẫn quan tâm

0:04:44.832,0:04:46.815
với câu đố của sự tồn tại, vậy ta có

0:04:46.815,0:04:48.423
__________ + —

0:04:48.423,0:04:50.581
cần phải nghiêm túc trong phút tới, vậy

0:04:50.581,0:04:53.607
____+ hư vô = thế giới.

0:04:53.607,0:04:54.830
Chúng ta phải điền gì[br]vào chỗ trống?

0:04:54.830,0:04:56.678
Vâng, khoa học thì sao?

0:04:56.678,0:05:00.229
Khoa học là chỉ dẫn tốt nhất của chúng ta[br]tới tự nhiên,

0:05:00.229,0:05:03.244
và khoa học căn bản nhất là vật lý.

0:05:03.244,0:05:06.214
Nó nói cho chúng ta thực tại[br]trần trụi là gì,

0:05:06.214,0:05:08.840
nó tiết lộ cái tôi gọi là TAUFOTU,

0:05:08.840,0:05:11.830
the True And Ulimate Furniture Of The Universe[br](Trang bị thực chất và tột cùng của Vũ trụ)

0:05:11.830,0:05:14.482
Vậy có thể Vật lý có thể điền vào [br]chỗ trống này,

0:05:14.482,0:05:19.544
và thực sự, từ khoảng 1960 đến 1970,

0:05:19.544,0:05:23.207
các nhà vật lý đã có ý muốn đưa ra

0:05:23.207,0:05:26.327
một lời giải thích thuần túy khoa học [br]cho việc

0:05:26.327,0:05:29.322
vũ trụ của chúng ta đã được sinh ra [br]như thế nào

0:05:29.322,0:05:31.201
từ hư không tuyệt đối,

0:05:31.201,0:05:34.281
sự biến thiên lượng tử ra khỏi [br]sự trống rỗng.

0:05:34.281,0:05:36.339
Stephen Hawking là một trong số đó,

0:05:36.339,0:05:38.645
gần đây hơn là Alex Vilenkin,

0:05:38.645,0:05:40.378
và tất cả mọi thứ đã được phổ biến

0:05:40.378,0:05:42.571
bởi những nhà vật lý tuyệt vời khác[br]và bạn bè tôi,

0:05:42.571,0:05:45.103
Lawrence Krauss, người viết cuốn sách

0:05:45.103,0:05:47.229
"Một vũ trụ từ hư không,"

0:05:47.229,0:05:49.445
và Lawrence nghĩ ông đã cho đi --

0:05:49.445,0:05:51.526
ông là một quân nhân vô thần,

0:05:51.526,0:05:53.150
nên ông đã đua Chúa ra khỏi bức tranh.

0:05:53.150,0:05:55.531
Các định luật của trường lượng tử,[br]

0:05:55.531,0:05:57.432
vật lý tiên tiến nhất, có thể[br]cho thấy

0:05:57.432,0:05:58.750
làm thế nào[br]thoát ra khỏi sự hư không,

0:05:58.750,0:06:00.975
không có không gian, thời gian, vật chất, [br]không gì hết.

0:06:00.975,0:06:04.420
một viên quặng nhỏ của chân không

0:06:04.420,0:06:06.393
có thể biến thành sự tồn tại,

0:06:06.393,0:06:08.375
và rồi, bằng phép màu của sự mở rộng,

0:06:08.375,0:06:11.460
bùng nổ thành một vũ trụ to lớn và đa dạng

0:06:11.460,0:06:13.215
mà chúng ta thấy xung quanh chúng ta.

0:06:13.215,0:06:16.769
Vâng, đây thực sự là một khung cảnh [br]rất tài tình.

0:06:16.769,0:06:19.537
Nó rất hấp dẫn. Rất quyến rũ.

0:06:19.537,0:06:21.865
Nhưng tôi có một vấn đề lớn với nó,

0:06:21.865,0:06:23.750
và đó là:

0:06:23.750,0:06:25.221
Nó là một quan điểm giả tôn giáo.

0:06:25.221,0:06:27.217
Lawrence nghĩ rằng ông là vô thần,

0:06:27.217,0:06:29.965
nhưng ông vẫn là nô lệ của một cách nhìn[br]tôn giáo.

0:06:29.965,0:06:34.734
Ông thấy các định luật vật lý[br]như những mệnh lệnh thần thánh.

0:06:34.734,0:06:36.784
Các luật của thuyết lượng tử đối với ông

0:06:36.784,0:06:39.395
như mệnh lệnh chiếu sáng,[br]"Phải có ánh sáng" (Kinh cựu ước)

0:06:39.395,0:06:43.834
Các định luật có nét gì đó của bản thể luận

0:06:43.834,0:06:45.941
rằng chúng có thể hình thành địa ngục,

0:06:45.941,0:06:47.781
rằng nó phôi thai với sinh vật.

0:06:47.781,0:06:50.688
Nó có thể gọi ra một thế giới từ hư không.

0:06:50.688,0:06:52.635
Nhưng đó là một cái nhìn rất nguyên sơ [br]đối với

0:06:52.635,0:06:54.108
những định luật vật lý.?

0:06:54.108,0:06:57.363
Chúng ta biết rằng những định luật vật lý thực sự

0:06:57.363,0:07:00.407
là diễn tả khái quát của các mô hình và[br]các quy tắc

0:07:00.407,0:07:01.612
trên thế giới.

0:07:01.612,0:07:03.985
Chúng không tồn tại bên ngoài thế giới.

0:07:03.985,0:07:05.965
Chúng không có những đám mây thực tế [br]của riêng mình.

0:07:05.965,0:07:07.960
Chúng không thể gọi thế giới ra

0:07:07.960,0:07:09.278
từ hư không.

0:07:09.278,0:07:10.809
Đó là cái nhìn nguyên sơ nhất

0:07:10.809,0:07:12.993
về định luật khoa học là gì.

0:07:12.993,0:07:14.988
Nếu bạn không tin tôi trong vấn đề này,

0:07:14.988,0:07:16.790
hãy nghe Stephen Hawkin,

0:07:16.790,0:07:20.825
chính ông đã đề xuất một mô hình vũ trụ

0:07:20.825,0:07:21.901
một cấu trúc độc lập,

0:07:21.901,0:07:25.539
không đòi hỏi bất cứ nguyên nhân bên ngoài,[br]bất cứ đấng sáng tạo nào,

0:07:25.539,0:07:27.267
và sau khi đề xuất nó,

0:07:27.267,0:07:29.681
Hawkin thừa nhận rằng ông vẫn còn bối rối.

0:07:29.681,0:07:32.993
Mô hình này mới chỉ là các phương trình.

0:07:32.993,0:07:35.852
Cái gì thổi lửa vào những phương trình

0:07:35.852,0:07:38.774
và tạo nên một thế giới để cho chúng diễn tả?

0:07:38.774,0:07:39.907
Ông bối rối bởi những điều này,

0:07:39.907,0:07:43.712
vậy bản thân các phương trình không thể[br]làm nên phép màu,

0:07:43.712,0:07:45.850
không thể giải đáp câu đố về sự tồn tại.

0:07:45.850,0:07:48.763
Ngoài ra, thậm chí nếu các định luật[br]có thể làm điều đó,

0:07:48.763,0:07:50.586
tại sao lại là những luật này?

0:07:50.586,0:07:53.150
Tại sao lại là thuyết trường lượng tử

0:07:53.150,0:07:54.850
giải thích vũ trụ với một số lượng nhất định[br]các luật

0:07:54.850,0:07:55.899
và các hạt và nhiều nữa?

0:07:55.899,0:07:58.190
Tại sao không phải là một tập luật[br]hoàn toàn khác?

0:07:58.190,0:08:01.478
Có rất nhiều, nhiều các tập luật toán học[br]chặt chẽ.

0:08:01.478,0:08:04.917
Tại sao không phải không có luật nào hết?[br]Tại sao không phải hư không tuyệt đối?

0:08:04.917,0:08:06.649
Nên đây chính là một vấn đề, dù tin hay không,

0:08:06.649,0:08:09.647
mà các nhà vật lý sâu sắc thực sự [br]suy nghĩ rất nhiều

0:08:09.647,0:08:12.755
và ở điểm này họ thường thiên về siêu hình,

0:08:12.755,0:08:14.970
nói rằng, vâng, có lẽ tập luật

0:08:14.970,0:08:16.217
giải thích vũ trụ,

0:08:16.217,0:08:17.952
chỉ là một trong các tập luật

0:08:17.952,0:08:19.988
và diễn tả một phần của hiện thực,

0:08:19.988,0:08:22.784
nhưng có thể mỗi một tập luật chặt chẽ

0:08:22.784,0:08:24.570
giải thích một phần khác nhau của vũ trụ,

0:08:24.570,0:08:28.503
và sự thực tất cả các thể giới vật chất

0:08:28.503,0:08:30.954
thực sự tồn tại, tất cả ở ngoài kia.

0:08:30.954,0:08:33.237
Chúng ta chỉ nhìn thấy một phần nhỏ của hiện thực

0:08:33.237,0:08:35.780
mà được biểu diễn bởi các luật trường lượng tử,

0:08:35.780,0:08:37.512
nhưng vẫn còn, nhiều nhiều thế giới khác,

0:08:37.512,0:08:39.278
các phần của hiện thực được diễn tả bởi

0:08:39.278,0:08:41.235
một con số khổng lỗ các thuyết

0:08:41.235,0:08:44.251
khác với thuyết của chúng ta trong một cách[br]mà chúng ta không thể nào hình dung nổi,

0:08:44.251,0:08:47.996
nó là một cái mới không thể nhận thức nổi.

0:08:47.996,0:08:49.733
Steven Weinberg, tác giả

0:08:49.733,0:08:52.174
của mô hình chuẩn vật lý hạt,

0:08:52.174,0:08:55.000
đã thực sự tự mình đến với ý tưởng này,

0:08:55.000,0:08:59.243
rằng tất cả khả năng hiện thực đều tồn tại.

0:08:59.243,0:09:02.332
Một nhà vật lý trẻ hơn, Max Tegmark,

0:09:02.332,0:09:06.708
người tin rằng tất cả các cấu trúc vật chất đều tồn tại,

0:09:06.708,0:09:08.845
và sự tồn tại toán học tương đồng với

0:09:08.845,0:09:10.612
tồn tại trong vật chất,

0:09:10.612,0:09:12.930
vậy chúng ta có một đa vũ trụ rộng lớn

0:09:12.930,0:09:16.371
bao quanh tất cả các khả năng logic.

0:09:16.371,0:09:19.881
Bây giờ, khi nói về giải pháp siêu hình này,

0:09:19.881,0:09:22.153
các nhà vật lý này và cả các nhà triết học thực sự

0:09:22.153,0:09:24.675
đã vươn tới một ý tưởng rất cổ xưa

0:09:24.675,0:09:26.132
của Plato.

0:09:26.132,0:09:29.330
Đó là nguyên tắc của sự phong phú hay màu mỡ,

0:09:29.330,0:09:31.243
hay một chuỗi tạo vật,

0:09:31.243,0:09:35.110
rằng thực tại là đầy đủ nhất có thể.

0:09:35.110,0:09:36.811
Nó bị tách biệt khỏi sự hư không

0:09:36.811,0:09:39.706
cũng như nó có thể vậy.

0:09:39.706,0:09:42.200
Vậy chúng ta có hai thái cực.

0:09:42.200,0:09:45.499
Một bên chúng ta có thuần hư không,

0:09:45.499,0:09:47.997
và bên kia chúng ta có cái nhìn của thực tại

0:09:47.997,0:09:51.180
bao quanh tất cả thể giới có thể cảm nhận được

0:09:51.180,0:09:53.909
tại thái cực còn lại: thực tại đầy đủ nhất,

0:09:53.909,0:09:56.802
hư không, thực tại đơn giản nhất.

0:09:56.802,0:09:59.681
Vậy cái gì ở giữa hai thái cực đó?

0:09:59.681,0:10:01.708
Có tất cả các loại thực tại trung gian

0:10:01.708,0:10:04.655
bao gồm một số thứ và bỏ qua một số thứ khác.

0:10:04.655,0:10:06.251
Vậy một trong số các thực tại trung gian đó

0:10:06.251,0:10:11.946
đó là thực tại hợp logic nhất,

0:10:11.946,0:10:13.621
bỏ đi những thứ phi logic,

0:10:13.621,0:10:16.267
những cái phi đối xứng xấu xí và nhiều nữa.

0:10:16.267,0:10:18.593
Có một số nhà vật lý sẽ nói với bạn rằng

0:10:18.593,0:10:22.227
chúng ta thực ra đang sống trong[br]một thực tại tao nhã nhất.

0:10:22.227,0:10:25.174
Tôi nghĩ rằng Brian Greene đang [br]trong khán phòng

0:10:25.174,0:10:28.787
và ông đã viết một cuốn sách tên[br]"Vũ trụ hài hòa"

0:10:28.787,0:10:31.058
Ông tuyên bố rằng vũ trụ mà chúng ta [br]đang sống

0:10:31.058,0:10:32.767
rất hài hòa về mặt toán học.

0:10:32.767,0:10:34.450
Đừng tin ông ta.

0:10:34.450,0:10:37.537
Đó là một hi vọng tốt, [br]tôi ước nó là sự thật,

0:10:37.537,0:10:39.450
nhưng tôi nghĩ rằng hôm trước ông đã[br]thừa nhận với tôi rằng

0:10:39.450,0:10:42.514
nó thực sự là một vũ trụ xấu xí.

0:10:42.514,0:10:43.890
Nó được kết cấu[br]một cách ngu ngốc,

0:10:43.890,0:10:47.144
nó cần đến quá nhiều hằng số móc nối[br]ngẫu nhiên,

0:10:47.144,0:10:48.810
và quá nhiều tỷ khối

0:10:48.810,0:10:51.588
và họ các hạt cơ bản vô ích,

0:10:51.588,0:10:53.736
và năng lượng tối là cái quái gì?

0:10:53.736,0:10:57.135
Nó là một cỗ máy kỳ cục.

0:10:57.135,0:11:01.138
Nó không phải là một vũ trụ hài hòa.[br](Tiếng cười)

0:11:01.138,0:11:03.881
Và đây là cái thế giới tốt nhất trong [br]tất cả các khả năng.

0:11:03.881,0:11:05.471
theo góc độ luân lý.

0:11:05.471,0:11:06.650
Bạn nên nghiêm túc bây giờ,

0:11:06.650,0:11:09.845
bởi vì một thế giới mà những thực thể [br]có tri giác trong nó

0:11:09.845,0:11:11.465
không chịu đựng một cách vô ích,

0:11:11.465,0:11:13.334
trong nó không có những thứ như

0:11:13.334,0:11:15.549
ung thư trẻ em hay sự tàn sát.

0:11:15.549,0:11:16.800
Đó là một quan niệm đạo đức.

0:11:16.800,0:11:18.865
Vậy, giữa hư vô

0:11:18.865,0:11:20.498
và thực tại đầy đủ nhất,

0:11:20.498,0:11:22.043
có vô vàn thực tại riêng biệt.

0:11:22.043,0:11:24.323
Hư vô là một đặc biệt. [br]Là cái đơn giản nhất.

0:11:24.323,0:11:27.833
Vậy có một thực tại hài hòa nhất.

0:11:27.833,0:11:29.197
Nó đặc biệt.

0:11:29.197,0:11:31.849
Thực tại đầy đủ khả năng nhất, nó đặc biệt.

0:11:31.849,0:11:33.365
Nhưng chúng ta còn bỏ sót gì ngoài kia?

0:11:33.365,0:11:36.101
Còn có cả những thứ vô giá trị,

0:11:36.101,0:11:37.856
có nhiều thực tại

0:11:37.856,0:11:40.477
chẳng đặc biệt một chút nào,

0:11:40.477,0:11:42.029
nó là một loại ngẫu nhiên.

0:11:42.029,0:11:44.756
Có vô bàn thứ khác với hư vô,

0:11:44.756,0:11:48.682
nhưng có không nhiều thực tại đầy đủ.

0:11:48.682,0:11:51.202
Chúng là sự pha trộn giữa hỗn loạn và trật tự,

0:11:51.202,0:11:55.400
của sự hài hòa và phi hài hòa toán học.

0:11:55.400,0:11:57.185
Nên tôi muốn giải thích những thực tại này

0:11:57.185,0:12:01.312
như một sự hỗn độn vô tận, tầm thường[br]không hoàn thiện,

0:12:01.312,0:12:04.692
một thực tại rộng lớn, một kiểu bịt kín...

0:12:04.692,0:12:06.876
Và những thực tại này,

0:12:06.876,0:12:09.142
liệu có Thượng đế trong chúng?

0:12:09.142,0:12:11.553
Có thể, nhưng thượng đế không hoàn hảo

0:12:11.553,0:12:13.889
như thượng đế của Do Thái.

0:12:13.889,0:12:17.196
Thượng đế không phải hoàn hảo và quyền lực tuyệt đối.

0:12:17.196,0:12:20.527
Có thể là 100 phần trăm hiểm ác

0:12:20.527,0:12:22.630
nhưng chỉ 80 phần trăm hiệu lực,

0:12:22.630,0:12:28.767
thứ diễn tả rất nhiều thế giới [br]chúng ta thấy xung quanh, tôi nghĩ vậy.

0:12:28.767,0:12:31.499
Nên tôi muốn đề xuất rằng lời giải cho

0:12:31.499,0:12:33.335
bí ẩn của sự tồn tại

0:12:33.335,0:12:37.425
là cái thực tại mà chúng ta đang sống trong đó

0:12:37.425,0:12:39.481
là một trong số loại thực tại đó.

0:12:39.481,0:12:42.136
Thực tại cần phải hiện ra một cách nào đó.

0:12:42.136,0:12:44.206
Nó cũng có thể chỉ là sự hư vô

0:12:44.206,0:12:47.887
hoặc tất cả hoặc một số thứ ở giữa.

0:12:47.887,0:12:51.578
Vậy nếu nó có một số tính năng đặc biệt,

0:12:51.578,0:12:53.768
như trở nên thực sự hài hòa hoặc đầy đủ

0:12:53.768,0:12:55.376
hoặc thực sự tầm thường, như hư vô,

0:12:55.376,0:12:57.177
khi đó sẽ cần đến một lời giải thích.

0:12:57.177,0:13:00.336
Nhưng nếu nó chỉ là một trong những [br]thực tại ngẫu nhiên,

0:13:00.336,0:13:02.486
thì không cần phải giải thích [br]nhiều hơn cho nó.

0:13:02.486,0:13:03.870
Và thực sự, tôi muốn nói

0:13:03.870,0:13:05.850
rằng thực tại mà chúng ta sống trong.

0:13:05.850,0:13:08.107
Là những gì mà khoa học nói với chúng ta.

0:13:08.107,0:13:09.438
Vào những ngày đầu tuần,

0:13:09.438,0:13:12.554
chúng ta có một thông tin thú vi đó là

0:13:12.554,0:13:15.693
thuyeert giãn nở, dự đoán một thực tại

0:13:15.693,0:13:19.663
to lớn, vô hạn, hỗn loạn, tùy ý và vô nghĩa,

0:13:19.663,0:13:23.488
như một chai champagne lớn đang sủi bọt

0:13:23.488,0:13:26.172
tuôn ra bất tận từ miệng chai,

0:13:26.172,0:13:28.264
một vũ trụ rộng lớn, hầu hết bỏ phí

0:13:28.264,0:13:32.530
với một một góc nhỏ đẹp đẽ và trật tự và yên bình,

0:13:32.530,0:13:34.895
nó đã được xác thực,

0:13:34.895,0:13:37.797
kịch bản giãn nở này, bởi sự quan sát

0:13:37.797,0:13:39.890
làm bởi kính viễn vọng radio tại Antarctica

0:13:39.890,0:13:42.713
nhìn vào các tín hiệu của các sóng hấp dẫn

0:13:42.713,0:13:44.637
có từ trước Big Bang.

0:13:44.637,0:13:46.482
Tôi chắc chắn rằng các bạn đều biết việc này.

0:13:46.482,0:13:49.306
Vậy nên, tôi nghĩ có một số chứng cứ

0:13:49.306,0:13:52.793
rằng thực tại này là cái thực tại mà [br]chúng ta đang mắc kẹt trong đó.

0:13:52.793,0:13:55.900
Vậy, tại sao bạn quan tâm?

0:13:55.900,0:13:57.136
Vâng -- (Tiếng cười) --

0:13:57.136,0:14:00.560
Câu hỏi, "Tại sao thế giới tồn tại?"

0:14:00.560,0:14:02.239
là một câu hỏi to lớn, như một loại thơ ca

0:14:02.239,0:14:03.693
với một câu hỏi quen thuộc hơn:

0:14:03.693,0:14:06.776
Tại sao tôi tồn tại? Tại sao bạn tồn tại?

0:14:06.776,0:14:10.376
có thể, sự tồn tại của chúng ta có thể[br]thực sự không quan trọng,

0:14:10.376,0:14:14.695
bởi vì có một số lượng to lớn khả năng[br]các con người,

0:14:14.695,0:14:16.099
nếu bạn có thể tính toán bằng cách nhìn vào

0:14:16.099,0:14:18.441
số lượng các gen và số các gen đẳng vị và[br]tiếp nữa,

0:14:18.441,0:14:20.737
và một phép tính nhẩm có thể nói cho bạn

0:14:20.737,0:14:22.892
rằng có từ 10 đến 10,000

0:14:22.892,0:14:24.552
con người có thể về mặt di truyền.

0:14:24.552,0:14:28.020
Nó nằm giữa googol và googolplex.

0:14:28.020,0:14:29.636
Và số lượng con người thực tế đã[br]tồn tại là

0:14:29.636,0:14:32.130
100 tỷ, có thể 50 tỷ,

0:14:32.130,0:14:34.195
một phân số vô cùng nhỏ, vậy tất cả chúng ta,

0:14:34.195,0:14:36.125
chúng ta đã trúng số độc đắc vũ trụ này.

0:14:36.125,0:14:38.244
Chúng ta ở đây. Phải không.

0:14:38.244,0:14:41.165
Vậy chúng ta muốn sống trong [br]kiểu thực tại nào?

0:14:41.165,0:14:43.415
Chúng ta có muốn sống trong [br]một thực tại đặc biệt?

0:14:43.415,0:14:47.644
Thế nào nếu chúng ta sống trong[br]thực tại tao nhã nhất có thể?

0:14:47.644,0:14:50.153
Tưởng tượng áp lực tồn tại đặt lên chúng ta

0:14:50.153,0:14:51.992
để đáp ứng điều đó, để tao nhã,

0:14:51.992,0:14:53.858
chứ không phải làm giảm sự tao nhã.

0:14:53.858,0:14:56.939
Hoặc, thế nào nếu chúng ta sống trong [br]cái thực tại đầy đủ nhất?

0:14:56.939,0:14:58.950
Thế thì sự tồn tại của chúng ta sẽ [br]được đảm bảo,

0:14:58.950,0:15:00.728
bởi vì mọi thứ có thể

0:15:00.728,0:15:02.094
tồn tại trong thực tại đó,

0:15:02.094,0:15:04.255
nhưng mọi sự lựa chọn của chúng ta [br]sẽ trở nên vô nghĩa.

0:15:04.255,0:15:07.250
Nếu tôi thực sự đấu tranh một cách đạo đức[br]và chịu khổ sở

0:15:07.250,0:15:09.330
và tôi quyết định làm những việc đúng,

0:15:09.330,0:15:10.525
nó tạo ra điều gì khác biệt,

0:15:10.525,0:15:12.550
bởi vì sẽ có vô số

0:15:12.550,0:15:13.564
phiên bản của tôi

0:15:13.564,0:15:14.961
cũng làm những việc đúng

0:15:14.961,0:15:16.616
và vô số làm những việc sai.

0:15:16.616,0:15:18.456
Nên lựa chọn của tôi trở nên vô nghĩa.

0:15:18.456,0:15:20.740
Vậy chúng ta không muốn sống trong[br]cái thực tại đó.

0:15:20.740,0:15:23.327
Cũng như đối với thực tại của sự hư vô,

0:15:23.327,0:15:25.554
chúng ta sẽ không có cuộc hội thoại này.

0:15:25.554,0:15:32.489
Nên tôi nghĩ sống trong một [br]thực tại tầm thường,

0:15:32.489,0:15:34.385
có cả những cái xấu và những cái đẹp

0:15:34.385,0:15:35.927
và chúng ta có thể làm cái đẹp lớn hơn

0:15:35.927,0:15:38.266
và cái xấu nhỏ hơn

0:15:38.266,0:15:41.157
và nó cho chúng ta mục đích trong cuộc sống.

0:15:41.157,0:15:42.563
Vũ trụ vô nghĩa,

0:15:42.563,0:15:44.290
nhưng chúng ta vẫn có thể tạo ra mục đích,

0:15:44.290,0:15:45.230
và đó là một cái hay,

0:15:45.230,0:15:47.895
và trên tất cả những tầm thường [br]của thực tại

0:15:47.895,0:15:50.500
thường vang dội với sự tầm thường

0:15:50.500,0:15:52.812
tất cả chúng ta cảm thấy trong cối lõi[br]chúng ta.

0:15:52.812,0:15:54.446
Tôi biết bạn cảm thấy nó.

0:15:54.446,0:15:55.550
Tôi biết tất cả các bạn đặc biệt,

0:15:55.550,0:15:57.872
nhưng bạn vẫn là một tầm thường bí ẩn,

0:15:57.872,0:15:59.261
bạn có nghĩ vậy?

0:15:59.261,0:16:01.198
(Tiếng cười)(Tiếng vỗ tay)

0:16:01.198,0:16:05.250
Vậy thì, bạn có thể nói, câu hỏi này,[br]bí ẩn của sự tồn tại,

0:16:05.250,0:16:06.668
nó chỉ là một bí ẩn ngớ ngẩn.

0:16:06.668,0:16:10.535
Bạn không ngạc nhiên với [br]sự tồn tại của vũ trụ

0:16:10.535,0:16:12.170
và bạn làm trong một công ty tốt.

0:16:12.170,0:16:14.386
Bertrand Russel đã nói,

0:16:14.386,0:16:18.041
"Tôi nói vũ trụ chỉ ở đó, và đó là tất cả."

0:16:18.041,0:16:19.442
Chỉ là một sự thật phũ phàng.

0:16:19.442,0:16:22.276
Giáo sư của tôi tại Columbia, Sidney Morgenbesser

0:16:22.276,0:16:23.985
một nhà triết học vĩ đại,

0:16:23.985,0:16:25.602
khi tôi nói với ông, "Giáo sư Morgenbesser,

0:16:25.602,0:16:28.098
Tại sao lại có các thứ thay vì là không có gì?"

0:16:28.098,0:16:30.248
Và ông nói:[br]"Oh, ngay cả khi không có gì,

0:16:30.248,0:16:32.244
anh cũng sẽ không hài lòng."

0:16:32.244,0:16:35.993
Vậy nên - (Tiếng cười) - okay

0:16:35.993,0:16:38.355
Các bạn không ngạc nhiên. [br]Tôi chẳng bận tâm.

0:16:38.355,0:16:41.328
Nhưng tôi sẽ nói một điều cho lời kết

0:16:41.328,0:16:43.606
và tôi bảo đảm sẽ làm bạn kinh ngạc,

0:16:43.606,0:16:46.273
bởi vì nó đã làm kinh ngạc tất cả [br]những con người

0:16:46.273,0:16:48.586
thông minh và sáng suốt mà tôi gặp[br]tại hội nghị TED này,

0:16:48.586,0:16:50.800
kh tôi nói với họ, và đó là:

0:16:50.800,0:16:55.302
Chưa bao giờ trong cuộc đời, [br]tôi dùng điện thoại di động.

0:16:55.302,0:16:57.179
Cảm ơn.

0:16:57.179,0:17:01.179
(Tiếng cười)(Tiếng vỗ tay)