[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.100,0:00:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Evren neden var? Dialogue: 0,0:00:03.00,0:00:06.100,Default,,0000,0000,0000,,Neden — Tamam. Tamam. (Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:00:06.100,0:00:09.84,Default,,0000,0000,0000,,Bu kozmik bir gizem. Ciddi olalım. Dialogue: 0,0:00:09.84,0:00:13.41,Default,,0000,0000,0000,,Neden bir dünya var,\Nneden bu dünyanın içindeyiz Dialogue: 0,0:00:13.41,0:00:15.29,Default,,0000,0000,0000,,ve neden yok değiliz de varız? Dialogue: 0,0:00:15.29,0:00:19.94,Default,,0000,0000,0000,,Yani, bu en uç "neden" sorusu. Dialogue: 0,0:00:19.94,0:00:22.17,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden varlığın gizemi\Nhakkında konuşacağım, Dialogue: 0,0:00:22.17,0:00:23.73,Default,,0000,0000,0000,,"varlık" bulmacası, Dialogue: 0,0:00:23.73,0:00:26.64,Default,,0000,0000,0000,,bulmacayı nereye yönlendiriyoruz Dialogue: 0,0:00:26.64,0:00:28.89,Default,,0000,0000,0000,,ve neden önemsemelisiniz Dialogue: 0,0:00:28.89,0:00:30.81,Default,,0000,0000,0000,,ve umuyorum önemsiyorsunuzdur. Dialogue: 0,0:00:30.81,0:00:33.64,Default,,0000,0000,0000,,Filozof Arthur Schopenhauer demiş ki: Dialogue: 0,0:00:33.64,0:00:37.42,Default,,0000,0000,0000,,"Var oluşlarının ihtimalini,\Ndünyanın varoluşunun Dialogue: 0,0:00:37.42,0:00:40.27,Default,,0000,0000,0000,,ihtimalini düşünmemiş olanların Dialogue: 0,0:00:40.27,0:00:41.94,Default,,0000,0000,0000,,akıllarında bir noksanlık vardır." Dialogue: 0,0:00:41.94,0:00:45.88,Default,,0000,0000,0000,,Bu biraz sert olmuş, ama yine de... (Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:00:45.88,0:00:47.56,Default,,0000,0000,0000,,Bu bilinen en büyük Dialogue: 0,0:00:47.56,0:00:49.85,Default,,0000,0000,0000,,ve en harika gizem; Dialogue: 0,0:00:49.85,0:00:52.52,Default,,0000,0000,0000,,en derin ve insanoğlunun cevaplamaya Dialogue: 0,0:00:52.52,0:00:53.58,Default,,0000,0000,0000,,en uzak olduğu soru. Dialogue: 0,0:00:53.58,0:00:55.30,Default,,0000,0000,0000,,Büyük düşünürleri\Ntakıntılı hale getirmiştir. Dialogue: 0,0:00:55.30,0:00:56.90,Default,,0000,0000,0000,,Ludwig Wittgenstein, belki de Dialogue: 0,0:00:56.90,0:00:59.23,Default,,0000,0000,0000,,20. yüzyılın en büyük filozofu, Dialogue: 0,0:00:59.23,0:01:01.71,Default,,0000,0000,0000,,bir dünyanın var olması\Ngerekmesine şaşırmıştı. Dialogue: 0,0:01:01.71,0:01:05.72,Default,,0000,0000,0000,,"Tractatus"unun 4.66\Nönermesinde şöyle yazdı: Dialogue: 0,0:01:05.72,0:01:07.80,Default,,0000,0000,0000,,"Mistik olan, dünyada Dialogue: 0,0:01:07.80,0:01:09.76,Default,,0000,0000,0000,,bir şeylerin var olması değil, Dialogue: 0,0:01:09.76,0:01:12.10,Default,,0000,0000,0000,,dünyanın var olmasıdır." Dialogue: 0,0:01:12.10,0:01:14.31,Default,,0000,0000,0000,,Eğer bir filozofun nükteli sözlerini Dialogue: 0,0:01:14.31,0:01:17.22,Default,,0000,0000,0000,,dinlemek istemiyorsanız,\Nbir de bilim adamı deneyelim. Dialogue: 0,0:01:17.22,0:01:19.82,Default,,0000,0000,0000,,John Archibald Wheeler, 20. yüzyılın Dialogue: 0,0:01:19.82,0:01:21.05,Default,,0000,0000,0000,,en iyi fizikçilerinden biri, Dialogue: 0,0:01:21.05,0:01:22.98,Default,,0000,0000,0000,,Richard Feynman'ın öğretmeni, Dialogue: 0,0:01:22.98,0:01:25.64,Default,,0000,0000,0000,,"kara delik" ifadesinin yaratıcısı, Dialogue: 0,0:01:25.64,0:01:28.06,Default,,0000,0000,0000,,şöyle demiştir: "Kuantum nereden geliyor, Dialogue: 0,0:01:28.06,0:01:29.79,Default,,0000,0000,0000,,evren nereden geliyor, Dialogue: 0,0:01:29.79,0:01:32.94,Default,,0000,0000,0000,,var oluş nereden geliyor\Nöğrenmek istiyorum." Dialogue: 0,0:01:32.94,0:01:34.94,Default,,0000,0000,0000,,Ve benim arkadaşım Martin Amis Dialogue: 0,0:01:34.94,0:01:37.61,Default,,0000,0000,0000,,- konuşma sırasında çok fazla\Nisim verdiğim için kusura bakmayın Dialogue: 0,0:01:37.61,0:01:39.83,Default,,0000,0000,0000,,yani alışsanız iyi edersiniz - Dialogue: 0,0:01:39.83,0:01:43.96,Default,,0000,0000,0000,,değerli dostum Martin Amis bir keresinde Dialogue: 0,0:01:43.96,0:01:47.18,Default,,0000,0000,0000,,evrenin nereden geldiği gizemini çözmeye Dialogue: 0,0:01:47.18,0:01:49.22,Default,,0000,0000,0000,,yaklaşık beş Einstein uzaklıkta\Nolduğumuzu söylemişti. Dialogue: 0,0:01:49.22,0:01:51.20,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu gece seyirciler arasında, Dialogue: 0,0:01:51.20,0:01:53.39,Default,,0000,0000,0000,,beş Einstein olmadığına adım gibi eminim. Dialogue: 0,0:01:53.39,0:01:55.33,Default,,0000,0000,0000,,Einstein olan? Elleri göreyim? Hayır mı? Dialogue: 0,0:01:55.33,0:01:57.23,Default,,0000,0000,0000,,Einstein yok yani? Tamam. Dialogue: 0,0:01:57.23,0:02:00.27,Default,,0000,0000,0000,,Şu soru: neden bir şeyler yok değil de var? Dialogue: 0,0:02:00.27,0:02:02.24,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüce soru, entellektüel tarihte Dialogue: 0,0:02:02.24,0:02:04.55,Default,,0000,0000,0000,,kısmen geç çıkmıştır ortaya. Dialogue: 0,0:02:04.55,0:02:07.03,Default,,0000,0000,0000,,17. yüzyılın sonlarına doğru Dialogue: 0,0:02:07.03,0:02:09.99,Default,,0000,0000,0000,,bunu soran filozof Leibniz, Dialogue: 0,0:02:09.99,0:02:11.74,Default,,0000,0000,0000,,oldukça zeki adam, Liebniz Dialogue: 0,0:02:11.74,0:02:13.89,Default,,0000,0000,0000,,neredeyse aynı zamanlarda Dialogue: 0,0:02:13.89,0:02:16.74,Default,,0000,0000,0000,,Isaac Newton'dan habersiz\NCalculus'ü icat etmiştir. Dialogue: 0,0:02:16.74,0:02:19.34,Default,,0000,0000,0000,,Neden bir şeyler yok değil de var\Ndiye soran Liebniz için Dialogue: 0,0:02:19.34,0:02:21.54,Default,,0000,0000,0000,,bu büyük bir gizem değildi. Dialogue: 0,0:02:21.54,0:02:23.93,Default,,0000,0000,0000,,Liebniz metafiziksel dış görünüşüyle, Dialogue: 0,0:02:23.93,0:02:26.69,Default,,0000,0000,0000,,bir Ortodoks Hristiyandı\Nya da öyle davranıyordu Dialogue: 0,0:02:26.69,0:02:29.70,Default,,0000,0000,0000,,ve dünyanın neden var olduğunu\Nşöyle belirtmiştir: Dialogue: 0,0:02:29.70,0:02:32.16,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü onu Tanrı yarattı. Dialogue: 0,0:02:32.16,0:02:35.45,Default,,0000,0000,0000,,Ve Tanrı yarattı, yoktan var etti. Dialogue: 0,0:02:35.45,0:02:36.96,Default,,0000,0000,0000,,Tanrı işte bu kadar güçlü. Dialogue: 0,0:02:36.96,0:02:40.60,Default,,0000,0000,0000,,Bir dünya üretmek için hiçbir önceden\Nvar olan malzemeye ihtiyaç duymaz. Dialogue: 0,0:02:40.60,0:02:42.76,Default,,0000,0000,0000,,Tam bir hiçlikten bunu çıkartabilir, Dialogue: 0,0:02:42.76,0:02:44.24,Default,,0000,0000,0000,,yoktan var edebilir. Dialogue: 0,0:02:44.24,0:02:45.61,Default,,0000,0000,0000,,Bu arada, bugün Dialogue: 0,0:02:45.61,0:02:48.02,Default,,0000,0000,0000,,çoğu Amerikalı'nın inandığı şey bu. Dialogue: 0,0:02:48.02,0:02:49.73,Default,,0000,0000,0000,,Var oluşun hiçbir gizemi yok onların için. Dialogue: 0,0:02:49.73,0:02:51.30,Default,,0000,0000,0000,,Tanrı yarattı. Dialogue: 0,0:02:51.30,0:02:53.89,Default,,0000,0000,0000,,Hadi bunu bir denkleme koyalım. Dialogue: 0,0:02:53.89,0:02:56.52,Default,,0000,0000,0000,,Sunum hazırlamadım o yüzden\Ngörsellerimi taklitle anlatacağım, Dialogue: 0,0:02:56.52,0:02:57.95,Default,,0000,0000,0000,,hayal gücünüzü kullanın. Dialogue: 0,0:02:57.95,0:03:03.80,Default,,0000,0000,0000,,Tanrı + Hiçlik = Dünya Dialogue: 0,0:03:03.80,0:03:07.12,Default,,0000,0000,0000,,Tamam mı? Denklemimiz bu. Dialogue: 0,0:03:07.12,0:03:08.85,Default,,0000,0000,0000,,Belki de Tanrı'ya inanmıyorsunuzdur. Dialogue: 0,0:03:08.85,0:03:10.68,Default,,0000,0000,0000,,Belki bilimsel bir ateistsiniz Dialogue: 0,0:03:10.68,0:03:14.02,Default,,0000,0000,0000,,ya da bilimsel olmayan bir ateistsinizdir\Nve Tanrı'ya inanmıyorsunuzdur. Dialogue: 0,0:03:14.02,0:03:15.43,Default,,0000,0000,0000,,Bu durumdan da hoşnut değilsinizdir. Dialogue: 0,0:03:15.43,0:03:18.14,Default,,0000,0000,0000,,Bu arada, elimizde bu denklem olsa dahi, Dialogue: 0,0:03:18.14,0:03:20.04,Default,,0000,0000,0000,,Tanrı + Hiçlik = Dünya, Dialogue: 0,0:03:20.04,0:03:21.72,Default,,0000,0000,0000,,şimdiden bir sorun var: Dialogue: 0,0:03:21.72,0:03:24.76,Default,,0000,0000,0000,,Neden Tanrı var ki? Dialogue: 0,0:03:24.76,0:03:26.96,Default,,0000,0000,0000,,Tanrı sadece mantıkla var olamaz, Dialogue: 0,0:03:26.96,0:03:28.78,Default,,0000,0000,0000,,tabi ontolojik argümanlara inanmıyorsanız Dialogue: 0,0:03:28.78,0:03:31.10,Default,,0000,0000,0000,,ve umarım inanmıyorsunuzdur,\Nçünkü pek de iyi değiller. Dialogue: 0,0:03:31.10,0:03:34.26,Default,,0000,0000,0000,,Kavranabilir bir şey,\Neğer Tanrı var ise, Dialogue: 0,0:03:34.26,0:03:37.41,Default,,0000,0000,0000,,düşünmüş olmalı,\Nben sonsuzum, sonsuz güçteyim, Dialogue: 0,0:03:37.41,0:03:39.84,Default,,0000,0000,0000,,ama ben nereden geldim ki? Dialogue: 0,0:03:39.84,0:03:42.01,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşler) Dialogue: 0,0:03:42.01,0:03:43.43,Default,,0000,0000,0000,,Nereden geliyorum ben? Dialogue: 0,0:03:43.43,0:03:46.64,Default,,0000,0000,0000,,Tanrı daha resmi bir İngilizce konuşurdu. Dialogue: 0,0:03:46.64,0:03:48.63,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:03:48.63,0:03:51.68,Default,,0000,0000,0000,,Evet, bir teori de Tanrı kendi\Nvarlığı ile ilgili bulmacayı Dialogue: 0,0:03:51.68,0:03:53.47,Default,,0000,0000,0000,,düşünmekten çok sıkılmıştı, bu yüzden Dialogue: 0,0:03:53.47,0:03:56.39,Default,,0000,0000,0000,,Dünya'yı yarattı,\Nsırf dikkatini dağıtmak için. Dialogue: 0,0:03:56.39,0:03:58.50,Default,,0000,0000,0000,,Ama her neyse,\Nhadi Tanrı'yı bir unutalım. Dialogue: 0,0:03:58.50,0:03:59.86,Default,,0000,0000,0000,,Tanrı'yı denklemden çıkaralım: Elimizden Dialogue: 0,0:03:59.86,0:04:02.98,Default,,0000,0000,0000,,_____ + Hiçlik = Dünya kalıyor. Dialogue: 0,0:04:02.98,0:04:04.76,Default,,0000,0000,0000,,Eğer Budist'seniz, Dialogue: 0,0:04:04.76,0:04:06.50,Default,,0000,0000,0000,,burada bir durmak isteyebilirsiniz Dialogue: 0,0:04:06.50,0:04:08.47,Default,,0000,0000,0000,,çünkü aslında elinizde kalan Dialogue: 0,0:04:08.47,0:04:10.05,Default,,0000,0000,0000,,Hiçlik = Dünya Dialogue: 0,0:04:10.05,0:04:11.56,Default,,0000,0000,0000,,ve denklemin simetriği olan Dialogue: 0,0:04:11.56,0:04:13.92,Default,,0000,0000,0000,,Dünya = Hiçlik. Tamam? Dialogue: 0,0:04:13.92,0:04:16.34,Default,,0000,0000,0000,,Bir Budist'e göre de,\NDünya sadece bir hiçliktir. Dialogue: 0,0:04:16.34,0:04:19.44,Default,,0000,0000,0000,,Sadece büyük, kozmik bir anlamsızlıktır. Dialogue: 0,0:04:19.44,0:04:21.100,Default,,0000,0000,0000,,Bizse, dışarıda çok şey\Nolduğunu düşünüyoruz, Dialogue: 0,0:04:21.100,0:04:24.56,Default,,0000,0000,0000,,ama bu sadece arzularımızın\Nesiri olduğumuz için. Dialogue: 0,0:04:24.56,0:04:27.27,Default,,0000,0000,0000,,Eğer arzularımızın\Nyok olmasına izin verirsek, Dialogue: 0,0:04:27.27,0:04:30.15,Default,,0000,0000,0000,,dünyanın gerçekte\Nne olduğunu göreceğiz. Dialogue: 0,0:04:30.15,0:04:32.13,Default,,0000,0000,0000,,Bir anlamsızlık, hiçlik Dialogue: 0,0:04:32.13,0:04:34.31,Default,,0000,0000,0000,,ve bunu başarınca\Nölmekten keyif alacak kadar Dialogue: 0,0:04:34.31,0:04:36.14,Default,,0000,0000,0000,,yaşamış olmak şeklinde tanımlanan Dialogue: 0,0:04:36.14,0:04:39.45,Default,,0000,0000,0000,,mutluluk seviyesi\Nnirvanaya ulaşacağız. (Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:04:39.45,0:04:41.33,Default,,0000,0000,0000,,Evet, Budist düşüncesi böyle. Dialogue: 0,0:04:41.33,0:04:44.83,Default,,0000,0000,0000,,Ama ben bir Batılıyım ve hâlâ varoluş Dialogue: 0,0:04:44.83,0:04:46.82,Default,,0000,0000,0000,,bulmacasını düşünüyorum ve elimde Dialogue: 0,0:04:46.82,0:04:48.42,Default,,0000,0000,0000,,________ + Dialogue: 0,0:04:48.42,0:04:50.58,Default,,0000,0000,0000,,- bir dakikaya işler\Nciddileşecek, o yüzden - Dialogue: 0,0:04:50.58,0:04:53.61,Default,,0000,0000,0000,,_______ + Hiçlik = Dünya Dialogue: 0,0:04:53.61,0:04:54.83,Default,,0000,0000,0000,,Bu boşluğa ne koyacağız? Dialogue: 0,0:04:54.83,0:04:56.68,Default,,0000,0000,0000,,Bilime ne dersiniz? Dialogue: 0,0:04:56.68,0:05:00.23,Default,,0000,0000,0000,,Gerçekliğin doğasının\Nen büyük rehberi bilimdir Dialogue: 0,0:05:00.23,0:05:03.24,Default,,0000,0000,0000,,ve en temel bilim de fiziktir. Dialogue: 0,0:05:03.24,0:05:06.21,Default,,0000,0000,0000,,Bu bize çıplak gerçeğin\Naslında ne olduğunu gösterir, Dialogue: 0,0:05:06.21,0:05:08.84,Default,,0000,0000,0000,,EGEÜV dediğim şeyi açığa kavuşturur: Dialogue: 0,0:05:08.84,0:05:11.83,Default,,0000,0000,0000,,Evrenin Gerçek ve Esas Demirbaşı. Dialogue: 0,0:05:11.83,0:05:14.48,Default,,0000,0000,0000,,Belki fizik bu boşluğu doldurur Dialogue: 0,0:05:14.48,0:05:19.54,Default,,0000,0000,0000,,ve gerçekten, 60'ların sonu veya 70'lerden beri Dialogue: 0,0:05:19.54,0:05:23.21,Default,,0000,0000,0000,,fizikçilerin bizimki gibi bir evrenin Dialogue: 0,0:05:23.21,0:05:26.33,Default,,0000,0000,0000,,tam bir hiçlikten nasıl varolduğunu, Dialogue: 0,0:05:26.33,0:05:29.32,Default,,0000,0000,0000,,hiçbir şey yokken evrenin oluşmasına Dialogue: 0,0:05:29.32,0:05:31.20,Default,,0000,0000,0000,,sebep olan kuantum\Ndalgalanmasını açıklayacak Dialogue: 0,0:05:31.20,0:05:34.28,Default,,0000,0000,0000,,saf bir bilimsel temel\Nbulacaklarına dair iddiaları vardı. Dialogue: 0,0:05:34.28,0:05:36.34,Default,,0000,0000,0000,,Stephen Hawking, bu fizikçilerden biri. Dialogue: 0,0:05:36.34,0:05:38.64,Default,,0000,0000,0000,,Yakın zamanlardan da Alex Vilenkin var. Dialogue: 0,0:05:38.64,0:05:40.38,Default,,0000,0000,0000,,Tüm bunlar Dialogue: 0,0:05:40.38,0:05:42.57,Default,,0000,0000,0000,,"Hiçlikten Oluşmuş Evren"\Nkitabının yazarı ve Dialogue: 0,0:05:42.57,0:05:45.10,Default,,0000,0000,0000,,arkadaşım olan başka iyi bir\Nfizikçi Lawrence Krauss tarafından Dialogue: 0,0:05:45.10,0:05:47.23,Default,,0000,0000,0000,,halk seviyesine indirildi. Dialogue: 0,0:05:47.23,0:05:49.44,Default,,0000,0000,0000,,Ve Lawrence Dialogue: 0,0:05:49.44,0:05:51.53,Default,,0000,0000,0000,,- bu arada kendisi koyu bir ateisttir - Dialogue: 0,0:05:51.53,0:05:53.15,Default,,0000,0000,0000,,Tanrı'yı devre dışı bıraktı. Dialogue: 0,0:05:53.15,0:05:55.53,Default,,0000,0000,0000,,Kuantum alan teorisi kanunları, Dialogue: 0,0:05:55.53,0:05:57.43,Default,,0000,0000,0000,,fiziğin geldiği son nokta, bizlere Dialogue: 0,0:05:57.43,0:05:58.75,Default,,0000,0000,0000,,saf bir yokluktan, Dialogue: 0,0:05:58.75,0:06:00.98,Default,,0000,0000,0000,,uzay, zaman, madde olmadan, bir hiçlikten Dialogue: 0,0:06:00.98,0:06:04.42,Default,,0000,0000,0000,,sadece küçük bir yanlış vakumun Dialogue: 0,0:06:04.42,0:06:06.39,Default,,0000,0000,0000,,varoluş için bir dalgalanma\Noluşturabildiğini gösteriyor. Dialogue: 0,0:06:06.39,0:06:08.38,Default,,0000,0000,0000,,Sonra da, genişleme denilen mucize Dialogue: 0,0:06:08.38,0:06:11.46,Default,,0000,0000,0000,,etrafımızda gördüğümüz bu büyüklük ve Dialogue: 0,0:06:11.46,0:06:13.22,Default,,0000,0000,0000,,çeşitliliğe sahip evreni oluşturuyor. Dialogue: 0,0:06:13.22,0:06:16.77,Default,,0000,0000,0000,,Evet, bu gerçekten dahice bir senaryo. Dialogue: 0,0:06:16.77,0:06:19.54,Default,,0000,0000,0000,,Çok kuramsal. Büyüleyici. Dialogue: 0,0:06:19.54,0:06:21.86,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu teoriyle büyük bir sorunum var Dialogue: 0,0:06:21.86,0:06:23.75,Default,,0000,0000,0000,,ve sorun şu: Dialogue: 0,0:06:23.75,0:06:25.22,Default,,0000,0000,0000,,Bu sahte-dinci bakış açısı. Dialogue: 0,0:06:25.22,0:06:27.22,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, Lawrence bir ateist olduğunu düşünüyor, Dialogue: 0,0:06:27.22,0:06:29.96,Default,,0000,0000,0000,,ama hâlâ dini bir dünya görüşünün kölesi. Dialogue: 0,0:06:29.96,0:06:34.73,Default,,0000,0000,0000,,O fiziksel kanunları ilâhi emirler gibi görüyor. Dialogue: 0,0:06:34.73,0:06:36.78,Default,,0000,0000,0000,,Kuantum Alan Teorisi'nin kanunları onun için Dialogue: 0,0:06:36.78,0:06:39.40,Default,,0000,0000,0000,,"Fiat lux" gibi, "Işık olsun!" Dialogue: 0,0:06:39.40,0:06:43.46,Default,,0000,0000,0000,,Yasaların sanki boşluğu biçimlendirecek, Dialogue: 0,0:06:43.46,0:06:45.94,Default,,0000,0000,0000,,varoluşa gebe olmasını sağlayacak Dialogue: 0,0:06:45.94,0:06:47.78,Default,,0000,0000,0000,,bir ontolojik gücü ya da etkisi var. Dialogue: 0,0:06:47.78,0:06:50.69,Default,,0000,0000,0000,,Sanki hiçlikten, bir dünyayı çağırabilirler. Dialogue: 0,0:06:50.69,0:06:52.64,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu fiziksel yasanın ne olduğuna Dialogue: 0,0:06:52.64,0:06:54.11,Default,,0000,0000,0000,,çok ilkel bir bakış değil mi? Dialogue: 0,0:06:54.11,0:06:57.36,Default,,0000,0000,0000,,Fiziksel yasaların aslında dünyadaki Dialogue: 0,0:06:57.36,0:07:00.04,Default,,0000,0000,0000,,kalıp ve standartların\Ngenelleştirilmiş hâli Dialogue: 0,0:07:00.04,0:07:01.61,Default,,0000,0000,0000,,olduğunu biliyoruz. Dialogue: 0,0:07:01.61,0:07:03.98,Default,,0000,0000,0000,,Dünya'nın dışında geçerli değiller. Dialogue: 0,0:07:03.98,0:07:05.96,Default,,0000,0000,0000,,Kendilerini var eden bir özleri yoktur. Dialogue: 0,0:07:05.96,0:07:07.96,Default,,0000,0000,0000,,Dünyanın hiçlikten var olmasını Dialogue: 0,0:07:07.96,0:07:09.28,Default,,0000,0000,0000,,sağlayamazlar. Dialogue: 0,0:07:09.28,0:07:10.81,Default,,0000,0000,0000,,Bu bilimsel yasanın ne olduğuna Dialogue: 0,0:07:10.81,0:07:12.99,Default,,0000,0000,0000,,çok ilkel bakış. Dialogue: 0,0:07:12.99,0:07:14.99,Default,,0000,0000,0000,,Eğer bu konuda bana inanmıyorsanız, Dialogue: 0,0:07:14.99,0:07:16.79,Default,,0000,0000,0000,,Stephen Hawking'i dinleyin. Dialogue: 0,0:07:16.79,0:07:20.16,Default,,0000,0000,0000,,Kendisi müstakil, dışarıdan bir etkiyi ve Dialogue: 0,0:07:20.16,0:07:22.82,Default,,0000,0000,0000,,bir yaratıcıyı gerektirmeyen Dialogue: 0,0:07:22.82,0:07:25.54,Default,,0000,0000,0000,,kozmos modeli üretmiştir. Dialogue: 0,0:07:25.54,0:07:27.27,Default,,0000,0000,0000,,Bunu öne sürdükten sonra da, Dialogue: 0,0:07:27.27,0:07:29.68,Default,,0000,0000,0000,,Hawking kafasının hâlâ\Nkarışık olduğunu kabul etmiştir. Dialogue: 0,0:07:29.68,0:07:32.99,Default,,0000,0000,0000,,Dediğine göre, bu model\Nsadece bir denklemdi. Dialogue: 0,0:07:32.99,0:07:35.85,Default,,0000,0000,0000,,Peki denklemlere ateş püsküren Dialogue: 0,0:07:35.85,0:07:38.77,Default,,0000,0000,0000,,ve tarif edebilecekleri dünyayı yaratan neydi? Dialogue: 0,0:07:38.77,0:07:39.91,Default,,0000,0000,0000,,Kafasını karıştıran buydu. Dialogue: 0,0:07:39.91,0:07:43.71,Default,,0000,0000,0000,,Denklemler büyüyü gerçekleştiremezler; Dialogue: 0,0:07:43.71,0:07:45.85,Default,,0000,0000,0000,,varoluş bulmacasını çözemezler. Dialogue: 0,0:07:45.85,0:07:48.76,Default,,0000,0000,0000,,Kaldı ki, yasalar bunu yapıyor olsa bile, Dialogue: 0,0:07:48.76,0:07:50.59,Default,,0000,0000,0000,,bu kadar yasa neden var? Dialogue: 0,0:07:50.59,0:07:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Evrendeki belli sayıda\Nkuvvveti ve parçacıkları vb. Dialogue: 0,0:07:53.00,0:07:54.85,Default,,0000,0000,0000,,tanımlayan Kuantum Alan Teorisi Dialogue: 0,0:07:54.85,0:07:55.90,Default,,0000,0000,0000,,neden var? Dialogue: 0,0:07:55.90,0:07:58.19,Default,,0000,0000,0000,,Neden tamamen farklı yasalar yok? Dialogue: 0,0:07:58.19,0:08:01.48,Default,,0000,0000,0000,,Ortada çok ama çok sayıda matematiksel\Nolarak tutarlı yasalar var. Dialogue: 0,0:08:01.48,0:08:04.92,Default,,0000,0000,0000,,Yasalar olmasa ne olur?\NNeden tam bir hiçlik yok? Dialogue: 0,0:08:04.92,0:08:06.65,Default,,0000,0000,0000,,Yani bu bir sorun,\Nister inanın ister inanmayın, Dialogue: 0,0:08:06.65,0:08:09.65,Default,,0000,0000,0000,,düşünceli fizikçiler bu konuda\Nkafa patlatıyorlar Dialogue: 0,0:08:09.65,0:08:12.76,Default,,0000,0000,0000,,ve bu noktada metafiziğe kayma eğilimindeler. Dialogue: 0,0:08:12.76,0:08:14.06,Default,,0000,0000,0000,,Diyelim ki, belki de Dialogue: 0,0:08:14.06,0:08:16.22,Default,,0000,0000,0000,,evrenimizi betimleyen yasalar Dialogue: 0,0:08:16.22,0:08:17.95,Default,,0000,0000,0000,,sadece bir grup yasa Dialogue: 0,0:08:17.95,0:08:19.99,Default,,0000,0000,0000,,ve bunlar gerçeğin bir kısmını açıklıyor, Dialogue: 0,0:08:19.99,0:08:22.78,Default,,0000,0000,0000,,fakat belki de her tutarlı yasalar grubu Dialogue: 0,0:08:22.78,0:08:24.57,Default,,0000,0000,0000,,gerçeğin başka\Nkısımlarını açıklıyordur Dialogue: 0,0:08:24.57,0:08:28.50,Default,,0000,0000,0000,,ve aslında tüm olası fiziksel dünyalar Dialogue: 0,0:08:28.50,0:08:30.95,Default,,0000,0000,0000,,gerçekten varlar, hepsi orada. Dialogue: 0,0:08:30.95,0:08:33.24,Default,,0000,0000,0000,,Bizler, kuantum alan teorisi\Nile tanımlanan gerçeğin Dialogue: 0,0:08:33.24,0:08:35.78,Default,,0000,0000,0000,,çok küçük bir kısmını görüyoruz, Dialogue: 0,0:08:35.78,0:08:37.51,Default,,0000,0000,0000,,fakat çok ama çok başka dünyalar var. Dialogue: 0,0:08:37.51,0:08:39.72,Default,,0000,0000,0000,,Bizimkinden hayal\Nedemeyeceğimiz kadar farklı, Dialogue: 0,0:08:39.72,0:08:41.24,Default,,0000,0000,0000,,anlaşılmaz şekilde tuhaf olan Dialogue: 0,0:08:41.24,0:08:44.25,Default,,0000,0000,0000,,çok farklı teorilerle tanımlanan Dialogue: 0,0:08:44.25,0:08:47.100,Default,,0000,0000,0000,,gerçeklikten bölümler. Dialogue: 0,0:08:47.100,0:08:49.34,Default,,0000,0000,0000,,Steven Weinberg, Dialogue: 0,0:08:49.34,0:08:52.17,Default,,0000,0000,0000,,standart model parçacık fiziğinin babası, Dialogue: 0,0:08:52.17,0:08:55.00,Default,,0000,0000,0000,,tüm olası gerçekliklerin aslında Dialogue: 0,0:08:55.00,0:08:59.24,Default,,0000,0000,0000,,var olduğu fikri ile\Nbizzat flört etmiştir. Dialogue: 0,0:08:59.24,0:09:02.33,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca, genç bir fizikçi olan Max Tegmark, Dialogue: 0,0:09:02.33,0:09:06.71,Default,,0000,0000,0000,,tüm matematiksel yapıların var olduğuna Dialogue: 0,0:09:06.71,0:09:08.84,Default,,0000,0000,0000,,ve matematiksel var oluşun\Nfiziksel var oluşla Dialogue: 0,0:09:08.84,0:09:10.61,Default,,0000,0000,0000,,aynı şey olduğuna inanırdı. Dialogue: 0,0:09:10.61,0:09:12.93,Default,,0000,0000,0000,,Yani elimizde her mantıksal\Nolasılığı kapsayan Dialogue: 0,0:09:12.93,0:09:16.37,Default,,0000,0000,0000,,bu son derece zengin çoklu evren var. Dialogue: 0,0:09:16.37,0:09:19.53,Default,,0000,0000,0000,,Bu metafizik yolu çıkarmak için Dialogue: 0,0:09:19.53,0:09:22.15,Default,,0000,0000,0000,,bu fizikçiler ve felsefeciler aslında Dialogue: 0,0:09:22.15,0:09:24.68,Default,,0000,0000,0000,,Eflatun'a uzanan çok eski bir fikre Dialogue: 0,0:09:24.68,0:09:26.13,Default,,0000,0000,0000,,dayanıyorlar. Dialogue: 0,0:09:26.13,0:09:28.79,Default,,0000,0000,0000,,Bolluk veya verimlilik prensibi Dialogue: 0,0:09:28.79,0:09:31.24,Default,,0000,0000,0000,,veya büyük var oluş zincirine göre Dialogue: 0,0:09:31.24,0:09:35.11,Default,,0000,0000,0000,,gerçeklik mümkün olduğunca doludur. Dialogue: 0,0:09:35.11,0:09:36.81,Default,,0000,0000,0000,,Hiçlikten uzaklaştırıldığı kadar Dialogue: 0,0:09:36.81,0:09:38.61,Default,,0000,0000,0000,,yakın da olabilir. Dialogue: 0,0:09:39.71,0:09:42.20,Default,,0000,0000,0000,,Yani elimizde bu iki aşırı uç var. Dialogue: 0,0:09:42.20,0:09:45.50,Default,,0000,0000,0000,,Bir tarafta tam bir hiçlik var Dialogue: 0,0:09:45.50,0:09:47.100,Default,,0000,0000,0000,,ve öbür tarafta ise, diğer aşırı uçtaki Dialogue: 0,0:09:47.100,0:09:51.93,Default,,0000,0000,0000,,her akla yatkın dünyayı\Nkapsayan gerçeklik görüşü: Dialogue: 0,0:09:51.94,0:09:53.91,Default,,0000,0000,0000,,En üst olası gerçeklik. Dialogue: 0,0:09:53.91,0:09:56.80,Default,,0000,0000,0000,,Hiçlik: en basit olası gerçeklik. Dialogue: 0,0:09:56.80,0:09:59.68,Default,,0000,0000,0000,,Peki bu iki aşırı uç arasında ne var? Dialogue: 0,0:09:59.68,0:10:01.71,Default,,0000,0000,0000,,Ortada bir şeyleri içeren ve\Ndiğerlerini dışarıda bırakan Dialogue: 0,0:10:01.71,0:10:04.66,Default,,0000,0000,0000,,her türden orta derece gerçekler vardır. Dialogue: 0,0:10:04.66,0:10:06.25,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu orta derece gerçeklerden birisi, Dialogue: 0,0:10:06.25,0:10:11.28,Default,,0000,0000,0000,,diyelim ki, zarif olmayan\Nparçaları, çirkin asimetrileri vb. Dialogue: 0,0:10:11.28,0:10:13.48,Default,,0000,0000,0000,,dışarıda bırakan Dialogue: 0,0:10:13.48,0:10:16.27,Default,,0000,0000,0000,,matematiksel olarak en zarif gerçek olsun. Dialogue: 0,0:10:16.27,0:10:18.59,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, bazı fizikçiler var ki size Dialogue: 0,0:10:18.59,0:10:22.23,Default,,0000,0000,0000,,bizim aslında en zarif\Ngerçeklikte yaşadığımızı söyler. Dialogue: 0,0:10:22.23,0:10:25.17,Default,,0000,0000,0000,,Sanırım Brian Green dinleyenler arasında. Dialogue: 0,0:10:25.17,0:10:28.79,Default,,0000,0000,0000,,Kendisi "Zarif Evren"\Nadında bir kitap yazdı. Dialogue: 0,0:10:28.79,0:10:31.06,Default,,0000,0000,0000,,Kendisi yaşadığımız evrenin\Nmatematiksel olarak çok zarif Dialogue: 0,0:10:31.06,0:10:32.77,Default,,0000,0000,0000,,olduğunu iddia ediyor. Dialogue: 0,0:10:32.77,0:10:34.45,Default,,0000,0000,0000,,Ona inanmayın. (Gülüşler) Dialogue: 0,0:10:34.45,0:10:37.54,Default,,0000,0000,0000,,Göstermelik bir umut, keşke gerçek olsaydı. Dialogue: 0,0:10:37.54,0:10:39.45,Default,,0000,0000,0000,,Fakat sanırım geçen gün,\Nkendisi evrenin Dialogue: 0,0:10:39.45,0:10:42.51,Default,,0000,0000,0000,,çok çirkin olduğunu kabul etti. Dialogue: 0,0:10:42.51,0:10:43.89,Default,,0000,0000,0000,,Aptalca yapılmış, Dialogue: 0,0:10:43.89,0:10:47.14,Default,,0000,0000,0000,,çok fazla keyfi çiftlenme sabiti Dialogue: 0,0:10:47.14,0:10:48.81,Default,,0000,0000,0000,,ve büyük oranlar Dialogue: 0,0:10:48.81,0:10:51.59,Default,,0000,0000,0000,,ve gereksiz temel parçacık aileleri var. Dialogue: 0,0:10:51.59,0:10:53.74,Default,,0000,0000,0000,,Hem karanlık enerji de ne oluyor? Dialogue: 0,0:10:53.74,0:10:57.14,Default,,0000,0000,0000,,Bir çubuk ve ciklet mekanizması. Dialogue: 0,0:10:57.14,0:11:01.14,Default,,0000,0000,0000,,Hiç de zarif bir evren değil. (Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:11:01.14,0:11:03.88,Default,,0000,0000,0000,,Bir de, ortada etik anlamda tüm olası dünyaların Dialogue: 0,0:11:03.88,0:11:05.47,Default,,0000,0000,0000,,en iyisi var. Dialogue: 0,0:11:05.47,0:11:07.10,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi ciddi olmalısınız, Dialogue: 0,0:11:07.10,0:11:09.84,Default,,0000,0000,0000,,çünkü bu dünyada duyarlı insanlar Dialogue: 0,0:11:09.84,0:11:11.46,Default,,0000,0000,0000,,boş yere acı çekmiyor, Dialogue: 0,0:11:11.46,0:11:13.33,Default,,0000,0000,0000,,burada çocuk kanseri veya Dialogue: 0,0:11:13.33,0:11:15.55,Default,,0000,0000,0000,,soykırım gibi şeyler yok. Dialogue: 0,0:11:15.55,0:11:16.80,Default,,0000,0000,0000,,Bu ahlaki bir anlayış. Dialogue: 0,0:11:16.80,0:11:18.86,Default,,0000,0000,0000,,Neyse, yani hiçlik ve Dialogue: 0,0:11:18.86,0:11:20.50,Default,,0000,0000,0000,,olası en üst gerçeklik arasında Dialogue: 0,0:11:20.50,0:11:22.04,Default,,0000,0000,0000,,çeşitli özel gerçekler var. Dialogue: 0,0:11:22.04,0:11:24.32,Default,,0000,0000,0000,,Hiçlik özeldir. En basitidir. Dialogue: 0,0:11:24.32,0:11:27.83,Default,,0000,0000,0000,,Sonra en zarif muhtemel gerçeklik var. Dialogue: 0,0:11:27.83,0:11:29.20,Default,,0000,0000,0000,,Bu özeldir. Dialogue: 0,0:11:29.20,0:11:31.85,Default,,0000,0000,0000,,Olası en üst gerçeklik, bu özeldir. Dialogue: 0,0:11:31.85,0:11:33.36,Default,,0000,0000,0000,,Peki neyi hesaba katmadık? Dialogue: 0,0:11:33.36,0:11:36.10,Default,,0000,0000,0000,,Ortada ayrıca kötü, Dialogue: 0,0:11:36.10,0:11:37.86,Default,,0000,0000,0000,,genel gerçekler var. Dialogue: 0,0:11:37.86,0:11:40.48,Default,,0000,0000,0000,,Hiçbir şekilde özel değiller, Dialogue: 0,0:11:40.48,0:11:42.03,Default,,0000,0000,0000,,oldukça sıradanlar. Dialogue: 0,0:11:42.03,0:11:44.76,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar hiçlikten sonsuz uzaktır, Dialogue: 0,0:11:44.76,0:11:48.68,Default,,0000,0000,0000,,fakat tam bir doluluktan da sonsuz eksiktir. Dialogue: 0,0:11:48.68,0:11:51.20,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar kaos ve düzenin, Dialogue: 0,0:11:51.20,0:11:55.40,Default,,0000,0000,0000,,matematiksel zariflik\Nve çirkinliğin karışımıdır. Dialogue: 0,0:11:55.40,0:11:57.18,Default,,0000,0000,0000,,Bu gerçeklikleri şöyle tanımlıyorum: Dialogue: 0,0:11:57.18,0:12:01.31,Default,,0000,0000,0000,,Sonsuz, vasat, eksik bir karışıklık. Dialogue: 0,0:12:01.31,0:12:04.69,Default,,0000,0000,0000,,Jenerik bir gerçeklik,\Nbir tür kozmik çöp tıkama. Dialogue: 0,0:12:04.69,0:12:06.88,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu gerçeklikler, Dialogue: 0,0:12:06.88,0:12:09.14,Default,,0000,0000,0000,,acaba bu gerçekliklerde tanrı var mı? Dialogue: 0,0:12:09.14,0:12:11.55,Default,,0000,0000,0000,,Belki var fakat Yahudi-Hristiyan Dialogue: 0,0:12:11.55,0:12:13.89,Default,,0000,0000,0000,,tanrısı gibi mükemmel değil. Dialogue: 0,0:12:13.89,0:12:17.20,Default,,0000,0000,0000,,Bu tanrı çok merhametli\Nve her şeye kadir değil. Dialogue: 0,0:12:17.20,0:12:20.53,Default,,0000,0000,0000,,%100 kötü kalpli olmasa da Dialogue: 0,0:12:20.53,0:12:22.63,Default,,0000,0000,0000,,%80 verimli olabilir, Dialogue: 0,0:12:22.63,0:12:28.77,Default,,0000,0000,0000,,ki sanırım bu durum etrafımızdaki\Ndünyayı az buçuk tarif ediyor. (Gülüşmeler) Dialogue: 0,0:12:28.77,0:12:31.50,Default,,0000,0000,0000,,Varlık gizemine çözüm olarak Dialogue: 0,0:12:31.50,0:12:33.34,Default,,0000,0000,0000,,teklifim şöyle: Dialogue: 0,0:12:33.34,0:12:37.42,Default,,0000,0000,0000,,İçinde var olduğumuz gerçeklik Dialogue: 0,0:12:37.42,0:12:39.48,Default,,0000,0000,0000,,bu genel gerçekliklerden birisidir. Dialogue: 0,0:12:39.48,0:12:42.14,Default,,0000,0000,0000,,Hakikat bir şekilde ortaya çıkmalı. Dialogue: 0,0:12:42.14,0:12:44.21,Default,,0000,0000,0000,,Ya hiçbir şey olduğu veya Dialogue: 0,0:12:44.21,0:12:47.89,Default,,0000,0000,0000,,her şey veya arada bir şey\Nolduğu ortaya çıkabilir. Dialogue: 0,0:12:47.89,0:12:51.58,Default,,0000,0000,0000,,Yani eğer çok zarif olmak gibi Dialogue: 0,0:12:51.58,0:12:53.77,Default,,0000,0000,0000,,bir özelliği varsa veya Dialogue: 0,0:12:53.77,0:12:55.38,Default,,0000,0000,0000,,hiçlik gibi çok dolu\Nveya çok basit ise Dialogue: 0,0:12:55.38,0:12:57.18,Default,,0000,0000,0000,,bu bir açıklama gerektirir. Dialogue: 0,0:12:57.18,0:13:00.34,Default,,0000,0000,0000,,Fakat eğer sıradan,\Ngenel gerçekliklerden biri ise Dialogue: 0,0:13:00.34,0:13:02.49,Default,,0000,0000,0000,,bunun için başka bir açıklama yok. Dialogue: 0,0:13:02.49,0:13:03.87,Default,,0000,0000,0000,,Ve hakikaten, diyorum ki Dialogue: 0,0:13:03.87,0:13:05.85,Default,,0000,0000,0000,,içinde yaşadığımız gerçeklik bu. Dialogue: 0,0:13:05.85,0:13:08.11,Default,,0000,0000,0000,,İşte bilim bize bunu anlatıyor. Dialogue: 0,0:13:08.11,0:13:09.44,Default,,0000,0000,0000,,Hafta başında aldığımız Dialogue: 0,0:13:09.44,0:13:12.55,Default,,0000,0000,0000,,heyecan verici bir bilgiye göre Dialogue: 0,0:13:12.55,0:13:15.69,Default,,0000,0000,0000,,enflasyon teorisi, ki bu teori büyük, Dialogue: 0,0:13:15.69,0:13:19.66,Default,,0000,0000,0000,,sonsuz, karmaşık, keyfi,\Nanlamsız bir gerçeği öngörür. Dialogue: 0,0:13:19.66,0:13:23.49,Default,,0000,0000,0000,,Bu, şişeden hiç durmadan fışkıran Dialogue: 0,0:13:23.49,0:13:26.17,Default,,0000,0000,0000,,büyük bir şampanyaya benzer. Dialogue: 0,0:13:26.17,0:13:28.76,Default,,0000,0000,0000,,Biraz albeni, düzen ve barış olan Dialogue: 0,0:13:28.76,0:13:32.53,Default,,0000,0000,0000,,geniş ve daha çok çorak bir evren. Dialogue: 0,0:13:32.53,0:13:34.90,Default,,0000,0000,0000,,Bu enflasyon senaryosu, Dialogue: 0,0:13:34.90,0:13:37.80,Default,,0000,0000,0000,,Büyük Patlamanın hemen öncesinden Dialogue: 0,0:13:37.80,0:13:39.89,Default,,0000,0000,0000,,yerçekimsel dalga işaretlerinin Dialogue: 0,0:13:39.89,0:13:42.72,Default,,0000,0000,0000,,Antartika'daki radyo teleskoplar ile Dialogue: 0,0:13:42.72,0:13:44.64,Default,,0000,0000,0000,,gözlemlenmesi sonucu onaylandı. Dialogue: 0,0:13:44.64,0:13:46.48,Default,,0000,0000,0000,,Eminim bunu hepiniz biliyorsunuzdur. Dialogue: 0,0:13:46.48,0:13:49.31,Default,,0000,0000,0000,,Her neyse, yani bence,\Nsaplanıp kaldığımızın Dialogue: 0,0:13:49.31,0:13:52.79,Default,,0000,0000,0000,,bu gerçek olduğuna dair\Nbazı kanıtlar olduğunu düşünüyorum. Dialogue: 0,0:13:52.79,0:13:55.90,Default,,0000,0000,0000,,Peki, neden umrunuzda olmalı? Dialogue: 0,0:13:55.90,0:13:57.14,Default,,0000,0000,0000,,Evet — (Gülüşmeler) — Dialogue: 0,0:13:57.14,0:14:00.24,Default,,0000,0000,0000,,"Dünya neden var?" sorusu Dialogue: 0,0:14:00.24,0:14:02.24,Default,,0000,0000,0000,,kozmik bir soru, daha yakın Dialogue: 0,0:14:02.24,0:14:03.90,Default,,0000,0000,0000,,bir soru ile kafiyeli gibi: Dialogue: 0,0:14:03.90,0:14:06.78,Default,,0000,0000,0000,,Neden varım? Neden varsın? Dialogue: 0,0:14:06.78,0:14:10.04,Default,,0000,0000,0000,,Varlığımız şaşırtıcı şekilde\Nolasılıksız görünüyor. Dialogue: 0,0:14:10.04,0:14:14.04,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü ortada genetik olarak\Nçok büyük sayıda muhtemel insan var. Dialogue: 0,0:14:14.04,0:14:16.10,Default,,0000,0000,0000,,Eğer bunu genlerin sayısına Dialogue: 0,0:14:16.10,0:14:18.44,Default,,0000,0000,0000,,ve alellere vb. bakarak\Nhesaplayabilirseniz Dialogue: 0,0:14:18.44,0:14:20.74,Default,,0000,0000,0000,,ve yuvarlak bir hesap size Dialogue: 0,0:14:20.74,0:14:22.89,Default,,0000,0000,0000,,genetik olarak 10 üzeri 10.000 Dialogue: 0,0:14:22.89,0:14:24.55,Default,,0000,0000,0000,,muhtemel insan olduğunu söyleyecektir. Dialogue: 0,0:14:24.55,0:14:28.02,Default,,0000,0000,0000,,Bu googol (10^100) ve\Ngoogolplex(10^10^100) arasındadır. Dialogue: 0,0:14:28.02,0:14:29.64,Default,,0000,0000,0000,,Ve yaşamış asıl insan sayısı Dialogue: 0,0:14:29.64,0:14:32.13,Default,,0000,0000,0000,,100 milyar, belki de 50 milyar, Dialogue: 0,0:14:32.13,0:14:34.20,Default,,0000,0000,0000,,son derece küçük bir kesir, yani hepimiz Dialogue: 0,0:14:34.20,0:14:36.12,Default,,0000,0000,0000,,bu şaşırtıcı kozmik piyangonun kazananıyız. Dialogue: 0,0:14:36.12,0:14:38.24,Default,,0000,0000,0000,,Buradayız. Tamam. Dialogue: 0,0:14:38.24,0:14:41.16,Default,,0000,0000,0000,,Peki nasıl bir gerçeklikte\Nyaşamak istiyoruz? Dialogue: 0,0:14:41.16,0:14:43.42,Default,,0000,0000,0000,,Özel bir gerçeklikte mi yaşamak istiyoruz? Dialogue: 0,0:14:43.42,0:14:47.64,Default,,0000,0000,0000,,Ya en zarif olası\Ngerçeklikte yaşıyor olsaydık? Dialogue: 0,0:14:47.64,0:14:50.15,Default,,0000,0000,0000,,Üzerimizdeki varoluşsal baskıyı hayal edin, Dialogue: 0,0:14:50.15,0:14:51.99,Default,,0000,0000,0000,,ayak uydurmak, zarif olmak için, Dialogue: 0,0:14:51.99,0:14:53.86,Default,,0000,0000,0000,,ahengi bozmamak için. Dialogue: 0,0:14:53.86,0:14:56.94,Default,,0000,0000,0000,,Veya, ya en üst olası\Ngerçeklikte yaşasaydık? Dialogue: 0,0:14:56.94,0:14:58.95,Default,,0000,0000,0000,,Yani o zaman varlığımız\Ngaranti altında olacak, Dialogue: 0,0:14:58.95,0:15:00.73,Default,,0000,0000,0000,,çünkü her olası şey Dialogue: 0,0:15:00.73,0:15:02.09,Default,,0000,0000,0000,,o gerçeklikte mevcuttur Dialogue: 0,0:15:02.09,0:15:04.26,Default,,0000,0000,0000,,fakat seçimlerimiz anlamsız olacaktır. Dialogue: 0,0:15:04.26,0:15:07.25,Default,,0000,0000,0000,,Eğer ahlaken gerçekten\Nmücadele eder ve acı çekersem Dialogue: 0,0:15:07.25,0:15:09.33,Default,,0000,0000,0000,,ve doğru olanı yapmaya karar verirsem, Dialogue: 0,0:15:09.33,0:15:10.52,Default,,0000,0000,0000,,ne fark eder ki? Dialogue: 0,0:15:10.52,0:15:12.55,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü benim versiyonlarımdan Dialogue: 0,0:15:12.55,0:15:13.56,Default,,0000,0000,0000,,sonsuz sayıda var Dialogue: 0,0:15:13.56,0:15:14.96,Default,,0000,0000,0000,,ve onlar da doğru olanı yapıyor Dialogue: 0,0:15:14.96,0:15:16.62,Default,,0000,0000,0000,,ve sonsuz sayıda da yanlış yapanı var. Dialogue: 0,0:15:16.62,0:15:18.46,Default,,0000,0000,0000,,Yani seçimlerim anlamsız. Dialogue: 0,0:15:18.46,0:15:20.74,Default,,0000,0000,0000,,Yani biz bu özel gerçeklikte\Nyaşamak istemiyoruz. Dialogue: 0,0:15:20.74,0:15:23.33,Default,,0000,0000,0000,,Hiçlik özel gerçekliği söz konusu olsaydı da, Dialogue: 0,0:15:23.33,0:15:25.55,Default,,0000,0000,0000,,bu konuşmayı yapıyor olmazdık. Dialogue: 0,0:15:25.55,0:15:31.77,Default,,0000,0000,0000,,Bence sıradan olan üretken\Nbir gerçeklikte yaşamanın Dialogue: 0,0:15:31.77,0:15:34.38,Default,,0000,0000,0000,,iyi ve kötü tarafları var. Dialogue: 0,0:15:34.38,0:15:35.93,Default,,0000,0000,0000,,İyi taraflarını büyütüp Dialogue: 0,0:15:35.93,0:15:38.27,Default,,0000,0000,0000,,kötü taraflarını küçültmek de Dialogue: 0,0:15:38.27,0:15:41.16,Default,,0000,0000,0000,,bize hayatta bir amaç verir. Dialogue: 0,0:15:41.16,0:15:42.56,Default,,0000,0000,0000,,Evren saçmadır, Dialogue: 0,0:15:42.56,0:15:44.29,Default,,0000,0000,0000,,fakat yine de bizler\Nbir amaç oluşturabiliriz, Dialogue: 0,0:15:44.29,0:15:45.23,Default,,0000,0000,0000,,ki bu oldukça iyi bir amaç Dialogue: 0,0:15:45.23,0:15:47.90,Default,,0000,0000,0000,,ve gerçekliğin bütün sıradanlığı Dialogue: 0,0:15:47.90,0:15:50.50,Default,,0000,0000,0000,,kendi varlığımızın temelinde Dialogue: 0,0:15:50.50,0:15:52.81,Default,,0000,0000,0000,,hissettiğimiz sıradanlıkla hoşça yankılanyor. Dialogue: 0,0:15:52.81,0:15:54.45,Default,,0000,0000,0000,,Bunu hissettiğinizi biliyorum. Dialogue: 0,0:15:54.45,0:15:55.55,Default,,0000,0000,0000,,Hepiniz özelsiniz, biliyorum, Dialogue: 0,0:15:55.55,0:15:57.87,Default,,0000,0000,0000,,fakat yine de biraz gizlice vasatsınız, Dialogue: 0,0:15:57.87,0:15:59.26,Default,,0000,0000,0000,,sizce de öyle değil mi? Dialogue: 0,0:15:59.26,0:16:01.20,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) (Alkış) Dialogue: 0,0:16:01.20,0:16:04.67,Default,,0000,0000,0000,,Neyse, diyebilirsiniz ki,\Nbu bulmaca, varlık gizemi, Dialogue: 0,0:16:04.67,0:16:06.67,Default,,0000,0000,0000,,sadece aptalca gizem tellallığıdır. Dialogue: 0,0:16:06.67,0:16:10.16,Default,,0000,0000,0000,,Evrenin var olması sizi şaşırtmadı Dialogue: 0,0:16:10.16,0:16:12.17,Default,,0000,0000,0000,,ve bu konuda yalnız değilsiniz. Dialogue: 0,0:16:12.17,0:16:14.39,Default,,0000,0000,0000,,Bertrand Russell demiş ki, Dialogue: 0,0:16:14.39,0:16:18.04,Default,,0000,0000,0000,,"Evrenin var olduğunu söylemeliyim, o kadar." Dialogue: 0,0:16:18.04,0:16:19.44,Default,,0000,0000,0000,,Anlaşılmaz bir gerçek. Dialogue: 0,0:16:19.44,0:16:22.28,Default,,0000,0000,0000,,Columbia'daki profesörüm Sidney Morgenbesser, Dialogue: 0,0:16:22.28,0:16:23.98,Default,,0000,0000,0000,,- harika felsefi bir mizaha sahiptir - Dialogue: 0,0:16:23.98,0:16:25.60,Default,,0000,0000,0000,,ona dedim ki, "Profesör Morgenbesser, Dialogue: 0,0:16:25.60,0:16:28.10,Default,,0000,0000,0000,,neden bir şeyler yok değil de var?" Dialogue: 0,0:16:28.10,0:16:30.25,Default,,0000,0000,0000,,O da dedi ki, "Bir şey olmasaydı, Dialogue: 0,0:16:30.25,0:16:32.24,Default,,0000,0000,0000,,yine de tatmin olmazdın." Dialogue: 0,0:16:32.24,0:16:35.99,Default,,0000,0000,0000,,Yani - (Gülüşmeler) - tamam. Dialogue: 0,0:16:35.99,0:16:38.36,Default,,0000,0000,0000,,Yani şaşırmadınız. Umrumda değil. Dialogue: 0,0:16:38.36,0:16:41.33,Default,,0000,0000,0000,,Fakat size son olarak anlatacağım şeyin Dialogue: 0,0:16:41.33,0:16:43.61,Default,,0000,0000,0000,,sizi şaşırtacağını garanti ederim. Dialogue: 0,0:16:43.61,0:16:46.27,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü TED konferansında tanıştığım Dialogue: 0,0:16:46.27,0:16:48.59,Default,,0000,0000,0000,,zeki, harika insanların hepsi Dialogue: 0,0:16:48.59,0:16:50.80,Default,,0000,0000,0000,,bunu söylediğimde şaşırdı. Dialogue: 0,0:16:50.80,0:16:55.30,Default,,0000,0000,0000,,Hayatımda hiç cep telefonum olmadı Dialogue: 0,0:16:55.30,0:16:57.18,Default,,0000,0000,0000,,Teşekkür ederim. Dialogue: 0,0:16:57.18,0:17:01.18,Default,,0000,0000,0000,,(Gülüşmeler) (Alkışlar)