0:00:06.827,0:00:10.949
Năm 1956, trong một buổi[br]giao tiếp ngoại giao ở Moscow,

0:00:10.949,0:00:15.475
Vị lãnh đạo của Xô-viết Nikita Khrushchev[br]nói với các đại sứ của khối phía Tây,

0:00:15.475,0:00:17.468
"My vas pokhoronim!"

0:00:17.468,0:00:21.041
Người thông dịch viên của ông[br]dịch nó qua tiếng Anh là,

0:00:21.041,0:00:23.483
"Chúng tôi sẽ chôn bạn!"

0:00:23.483,0:00:26.535
Câu nói đó gây sốc[br]toàn bộ thế giới phương Tây,

0:00:26.535,0:00:29.671
làm gia tăng căng thẳng trong[br]quan hệ giữa Liên Xô và Mỹ

0:00:29.671,0:00:32.471
khi mà hai bên[br]đang ở hai bờ Chiến tranh lạnh.

0:00:32.471,0:00:38.101
Nhiều người tin rằng sự cố đó đã đẩy lùi[br]quan hệ Đông-Tây thêm một thập niên.

0:00:38.101,0:00:43.690
Hóa ra, lời bình của Khrushchev[br]được dịch ra quá sát nghĩa đen.

0:00:43.690,0:00:46.862
Dựa theo ngữ cảnh, câu nói của ông[br]đúng ra nên được dịch là,

0:00:46.862,0:00:49.601
"Chúng tao sẽ sống[br]để chứng kiến các ngươi bị chôn vùi,"

0:00:49.601,0:00:53.006
nghĩa là chủ nghĩa cộng sản[br]sẽ bền vững hơn chủ nghĩa tư bản,

0:00:53.006,0:00:55.255
một bình luận ít đe dọa hơn.

0:00:55.255,0:00:57.891
Dù cho ý nghĩa ban đầu[br]đã được đính chính lại,

0:00:57.891,0:01:00.824
tác hại ban đầu của câu nói của Khrushchev

0:01:00.824,0:01:05.973
đã đặt thế giới vào con đường[br]có thể dẫn đến một cuộc tàn sát hạt nhân.

0:01:05.973,0:01:10.046
Dựa vào sự phức tạp của ngôn ngữ[br]và trao đổi văn hóa,

0:01:10.046,0:01:14.076
làm thế nào để những sự cố như thế này[br]không xảy ra thường xuyên?

0:01:14.076,0:01:18.387
Câu trả lời nằm ở kỹ năng[br]và sự đào tạo của những thông dịch viên

0:01:18.387,0:01:21.326
để có thể vượt qua rào cản ngôn ngữ.

0:01:21.326,0:01:25.270
Đa số các trường hợp,[br]sự thông dịch được diễn ra liên tục,

0:01:25.270,0:01:30.441
với người nói và người dịch dừng lại[br]để người còn lại nói.

0:01:30.441,0:01:33.069
Nhưng sau khi sự ra đời[br]của công nghệ vô tuyến,

0:01:33.069,0:01:38.698
một hệ thống thông dịch đồng thời mới[br]được thiết kế vào đầu Thế Chiến II.

0:01:38.698,0:01:40.608
Ở chế độ đồng thời

0:01:40.608,0:01:44.071
thông dịch viên có thể dịch ngay lập tức[br]lời của người nói

0:01:44.071,0:01:46.822
vào micro khi ông ta nói.

0:01:46.822,0:01:50.106
Không cần dừng lại,[br]những người nghe có thể chọn ngôn ngữ

0:01:50.106,0:01:52.295
mà họ muốn theo dõi.

0:01:52.295,0:01:54.727
Bề ngoài, nó trông có vẻ đơn giản,

0:01:54.727,0:01:56.256
nhưng đằng sau,

0:01:56.256,0:01:58.480
các thông dịch viên làm việc liên tục

0:01:58.480,0:02:02.260
để đảm bảo rằng[br]các ý tưởng được truyền đạt đúng ý nghĩa.

0:02:02.260,0:02:04.068
Và nó không phải là công việc dễ dàng.

0:02:04.068,0:02:09.578
Bạn cần được đào tạo hai năm thậm chí khi [br]đã thông thạo 2 ngôn ngữ để mở rộng vốn từ

0:02:09.578,0:02:11.455
và trau dồi kỹ năng

0:02:13.472,0:02:16.672
để có thể trở thành[br]một thông dịch viên hội nghị.

0:02:16.672,0:02:21.110
Để làm quen với công việc kỳ lạ[br]là nói ngay khi họ nghe, các học sinh

0:02:21.110,0:02:22.603
đi theo các người nói

0:02:22.603,0:02:27.149
và lập lại chính xác[br]từng từ họ nghe trong ngôn ngữ gốc.

0:02:27.149,0:02:30.616
Dần dần, họ bắt đầu diễn giải[br]những gì được nói,

0:02:30.616,0:02:33.646
thay đổi cho phù hợp với ngữ cảnh.

0:02:33.646,0:02:36.665
Đến một thời điểm nào đó,[br]ngôn ngữ thứ hai được đưa vào.

0:02:36.665,0:02:41.510
Tập luyện theo cách này tạo ra một lối mòn[br]thần kinh trong đầu thông dịch viên,

0:02:41.510,0:02:46.325
và nỗ lực liên tục để tái thiết lập[br]dần trở thành bản năng thứ hai.

0:02:46.325,0:02:49.167
Qua thời gian và sự tập luyện,

0:02:49.167,0:02:53.981
thông dịch viên thành thạo[br]nhiều mánh khác nhau để bắt kịp tốc độ,

0:02:53.981,0:02:55.912
giải quyết các vấn đề về thuật ngữ,

0:02:55.912,0:02:59.286
và xử lý những ngữ điệu vùng miền[br]khác nhau.

0:02:59.286,0:03:02.511
Họ có thể sử dụng từ viết tắt[br]để làm ngắn những tên dài,

0:03:02.511,0:03:05.074
chọn những từ ngữ chung chung[br]thay vì cụ thể,

0:03:05.074,0:03:08.446
hoặc sử dụng hình chiếu[br]và các công cụ hình ảnh khác.

0:03:08.446,0:03:11.395
Họ có thể bỏ một từ trong ngôn ngữ gốc,

0:03:11.395,0:03:14.670
và thay thế bằng một từ khác[br]chính xác tương đương.

0:03:14.670,0:03:19.388
Thông dịch viên còn giỏi giữ bình tĩnh[br]trước bất ngờ.

0:03:19.388,0:03:23.754
Nhớ rằng, họ không biết trước[br]ai sẽ nói gì,

0:03:23.754,0:03:26.666
hay người nói sẽ nói rõ chữ không.

0:03:26.666,0:03:29.322
Điều bất ngờ có thể xảy ra bất kỳ lúc nào.

0:03:29.322,0:03:32.109
Hơn nữa, lời dịch thường đến với[br]hàng ngàn người

0:03:32.109,0:03:34.222
trong một không gian rất đáng sợ,

0:03:34.222,0:03:36.881
như cuộc họp thường niên[br]của Liên Hiệp Quốc chẳng hạn.

0:03:36.881,0:03:38.572
Để làm chủ được cảm xúc của mình,

0:03:38.572,0:03:40.924
họ chuẩn bị kỹ lưỡng cho buổi họp,

0:03:40.924,0:03:43.166
xây dựng trước bảng từ điển thuật ngữ,

0:03:43.166,0:03:45.354
đọc miệt mài về đề tài,

0:03:45.354,0:03:48.474
và xem lại những bài nói trước[br]về chủ đề đó.

0:03:48.474,0:03:51.417
Cuối cùng, thông dịch viên[br]làm việc theo cặp.

0:03:51.417,0:03:55.940
Trong khi một người đang dịch[br]những lời thoại đang tới,

0:03:55.940,0:03:58.973
người còn lại hỗ trợ bằng cách[br]tìm tài liệu,

0:03:58.973,0:04:00.440
tra cứu từ vựng,

0:04:00.440,0:04:03.163
và tìm những thông tin liên quan.

0:04:03.163,0:04:07.263
Bởi vì thông dịch đồng thời[br]đòi hỏi sự tập trung cao độ,

0:04:07.263,0:04:10.665
cứ 30 phút, cặp thông dịch sẽ đổi vai.

0:04:10.665,0:04:14.769
Sự thành công phụ thuộc vào[br]sự phối hợp nhịp nhàng và có kỹ thuật.

0:04:14.769,0:04:17.299
Ngôn ngữ rất phức tạp,

0:04:17.591,0:04:22.041
và khi những khái niệm trừu tượng[br]và ngữ nghĩa bị nhầm lẫn khi phiên dịch

0:04:22.041,0:04:24.571
tai họa khôn lường dễ xảy ra.

0:04:24.571,0:04:31.105
Như Margaret Atwood từng nói, "Chiến tranh[br]xảy ra khi không còn dùng lời nói nữa."

0:04:31.105,0:04:34.637
Thông dịch viên hội nghi[br]là người hiểu điều đó rõ hơn cả

0:04:34.637,0:04:39.527
và làm việc chăm chỉ đằng sau hậu trường[br]để đảm bảo không có sơ suất gì xảy ra.