1
00:00:01,000 --> 00:00:03,000
Tôi muốn nói với bạn về một thứ

2
00:00:03,000 --> 00:00:06,000
khá to lớn.

3
00:00:06,000 --> 00:00:09,000
Chúng ta sẽ bắt đầu từ đây.

4
00:00:09,000 --> 00:00:12,000
65 triệu năm trước

5
00:00:12,000 --> 00:00:15,000
loài khủng long có một ngày đen tối.

6
00:00:15,000 --> 00:00:18,000
(Cười)

7
00:00:18,000 --> 00:00:21,000
Một mảnh đá rộng khoảng 6 dặm (9.6km),

8
00:00:21,000 --> 00:00:23,000
di chuyển với tốc độ khoảng 50 lần

9
00:00:23,000 --> 00:00:25,000
tốc độ của một viên đạn súng trường,

10
00:00:25,000 --> 00:00:27,000
va vào Trái Đất.

11
00:00:27,000 --> 00:00:29,000
Nó phát ra toàn bộ năng lượng ngay lập tức,

12
00:00:29,000 --> 00:00:31,000
và đó là một vụ nổ

13
00:00:31,000 --> 00:00:33,000
khó có thể tưởng tượng nổi.

14
00:00:33,000 --> 00:00:35,000
Nếu bạn đem tất cả các quả bom nguyên tử được chế tạo

15
00:00:35,000 --> 00:00:37,000
trong đỉnh điểm của cuộc chiến tranh lạnh,

16
00:00:37,000 --> 00:00:39,000
gộp chúng lại và làm chúng nổ

17
00:00:39,000 --> 00:00:41,000
cùng một lúc,

18
00:00:41,000 --> 00:00:43,000
đó sẽ là một phần triệu của

19
00:00:43,000 --> 00:00:47,000
lượng năng lượng phát ra vào lúc đó.

20
00:00:47,000 --> 00:00:50,000
Loài khủng long đã có một ngày rất tồi tệ.

21
00:00:50,000 --> 00:00:52,000
Đúng không?

22
00:00:52,000 --> 00:00:54,000
Một mảnh đá rộng 6 dặm rất là lớn.

23
00:00:54,000 --> 00:00:56,000
Tất cả chúng ta sống ở Boulder.

24
00:00:56,000 --> 00:00:58,000
Nếu bạn nhìn ra cửa sổ, bạn có thể thấy

25
00:00:58,000 --> 00:01:00,000
ngọn Long's Peak, và bạn có lẽ quen thuộc với nó.

26
00:01:00,000 --> 00:01:02,000
Bây giờ, bưng ngọn Long's Peak, và đặt nó

27
00:01:02,000 --> 00:01:04,000
vào trong không gian.

28
00:01:04,000 --> 00:01:06,000
Đem Meeker, núi Meeker. Gộp vào đó

29
00:01:06,000 --> 00:01:08,000
và đặt luôn nó vào không gian,

30
00:01:08,000 --> 00:01:10,000
rồi đỉnh Everest, và K2,

31
00:01:10,000 --> 00:01:12,000
và những ngọn Indian.

32
00:01:12,000 --> 00:01:14,000
Bây giờ thì bạn bắt đầu có thể hiểu được

33
00:01:14,000 --> 00:01:16,000
chúng ta đang nói về chừng nào đá rồi đúng không?

34
00:01:16,000 --> 00:01:18,000
Chúng ta biết là nó lớn như thế nào bởi vì

35
00:01:18,000 --> 00:01:20,000
chúng ta biết được sự tác động nó có và cái vực thẳm mà nó để lại.

36
00:01:20,000 --> 00:01:22,000
Nó va vào chổ mà bây giờ chúng ta gọi là Yucatan,

37
00:01:22,000 --> 00:01:24,000
vịnh Mexico.

38
00:01:24,000 --> 00:01:26,000
Bạn có thể thấy ở đây, đây là

39
00:01:26,000 --> 00:01:28,000
bán đảo Yucatan, nếu bạn nhận ra Cozumel

40
00:01:28,000 --> 00:01:30,000
nằm ngoài bờ biển ở đó.

41
00:01:30,000 --> 00:01:33,000
Đây là độ lớn cái vực thẳm mà nó để lại.

42
00:01:33,000 --> 00:01:35,000
Nó khổng lồ. Để các bạn có cảm giác nó lớn thế nào,

43
00:01:35,000 --> 00:01:37,000
thì cái tỷ lệ ở đây là

44
00:01:37,000 --> 00:01:39,000
50 dặm ở bề mặt, 100 km

45
00:01:39,000 --> 00:01:41,000
ở dưới đáy. Cái đó

46
00:01:41,000 --> 00:01:43,000
rộng khoảng 300 km -- 200 dặm --

47
00:01:43,000 --> 00:01:45,000
một mảnh đất trủng khổng lồ đã bới lên

48
00:01:45,000 --> 00:01:48,000
một lượng đât rất lớn để văng ra

49
00:01:48,000 --> 00:01:51,000
xung quanh Trái Đất và đốt cháy khắp hành tinh,

50
00:01:51,000 --> 00:01:54,000
làm tung bụi lên che hết ánh nắng mặt trời.

51
00:01:54,000 --> 00:01:56,000
Nó hủy diệt khoảng 75% các loài

52
00:01:56,000 --> 00:01:58,000
trên Trái Đất.

53
00:01:58,000 --> 00:02:01,000
Thật ra không phải thiên thạch nào cũng lớn như vậy.

54
00:02:01,000 --> 00:02:03,000
Một số thiên thạch nhỏ hơn vậy.

55
00:02:03,000 --> 00:02:06,000
Đây là một cái đã

56
00:02:06,000 --> 00:02:08,000
bay qua Hòa Kỳ

57
00:02:08,000 --> 00:02:10,000
vào tháng 10 năm 1992.

58
00:02:10,000 --> 00:02:12,000
Nó bay tới vào một đêm thứ sáu.

59
00:02:12,000 --> 00:02:14,000
Tại sao điều đó lại quan trọng?

60
00:02:14,000 --> 00:02:16,000
Bởi vì khi đó, máy quay phim vừa

61
00:02:16,000 --> 00:02:18,000
mới bắt đầu trở nên phổ biến, và mọi người

62
00:02:18,000 --> 00:02:20,000
hay đem nó, cha mẹ hay đem theo nó

63
00:02:20,000 --> 00:02:22,000
đến các trận bóng bầu dục của bọn trẻ họ để quay con cái

64
00:02:22,000 --> 00:02:25,000
chơi bóng. Và bởi vì nó bay đến ngày thứ sáu,

65
00:02:25,000 --> 00:02:27,000
nhiều người đã quay được cảnh tuyệt vời

66
00:02:27,000 --> 00:02:29,000
của vật thể này bị phá vở khi nó bay qua

67
00:02:29,000 --> 00:02:31,000
West Virgina, Maryland, Pennsylvania

68
00:02:31,000 --> 00:02:33,000
và New Jersey cho đến khi nó làm thế này

69
00:02:33,000 --> 00:02:35,000
cho một chiếc xe ở New York.

70
00:02:35,000 --> 00:02:37,000
(Cười)

71
00:02:37,000 --> 00:02:40,000
Đây không phải là một chổ trủng rộng 200 dặm,

72
00:02:40,000 --> 00:02:42,000
nhưng bạn có thể thấy mảnh đá

73
00:02:42,000 --> 00:02:44,000
nằm ở đây,

74
00:02:44,000 --> 00:02:46,000
bự khoảng quả bóng bầu dục, đâm vào

75
00:02:46,000 --> 00:02:48,000
chiếc xe đó và gây ra thiệt hại như vậy.

76
00:02:48,000 --> 00:02:50,000
Cái thiên thạch này có lẽ bự khoảng

77
00:02:50,000 --> 00:02:52,000
một chiếc xe buýt khi nó mới bắt đầu đi vào Trái Đất.

78
00:02:52,000 --> 00:02:54,000
Nhưng nó bắt đầu bị vỡ ra bởi áp xuất khí quyển,

79
00:02:54,000 --> 00:02:56,000
nó xụp đổ, và những mảnh vở nhỏ bay ra

80
00:02:56,000 --> 00:02:58,000
và gây ra thiệt hại.

81
00:02:58,000 --> 00:03:00,000
Tất nhiên bạn không muốn nó bay vào chân bạn

82
00:03:00,000 --> 00:03:02,000
hay đầu của bạn, bởi vì nó sẽ gây ra thiệt hại như vậy.

83
00:03:02,000 --> 00:03:04,000
Đó là điều xấu.

84
00:03:04,000 --> 00:03:06,000
Nhưng nó sẽ không hủy diệt tất cả sự sống

85
00:03:06,000 --> 00:03:08,000
trên Trái Đất, vì vậy nó cũng ổn thôi. Nhưng hóa ra,

86
00:03:08,000 --> 00:03:11,000
bạn không cần mảnh đá rộng 6 dặm

87
00:03:11,000 --> 00:03:13,000
để gây ra nhiều thiệt hại.

88
00:03:13,000 --> 00:03:15,000
Có một điểm trung bình giữa một hòn đá nhỏ

89
00:03:15,000 --> 00:03:17,000
và một hòn đá khổng lồ, và thật ra, nếu các bạn

90
00:03:17,000 --> 00:03:20,000
có bao giờ tới gần Winslow, Arizona,

91
00:03:20,000 --> 00:03:23,000
có một chổ trũng trong sa mạc ở đó, nó

92
00:03:23,000 --> 00:03:27,000
mang tính biểu tượng tới nỗi nó được gọi là chổ thủng thiên thạch.

93
00:03:27,000 --> 00:03:30,000
Để các bạn có cảm nhận về độ lớn, nó rộng khoảng 1 dặm.

94
00:03:30,000 --> 00:03:33,000
Nếu bạn nhìn vào phần trên, đó là một bãi đậu xe,

95
00:03:33,000 --> 00:03:36,000
và đó là những chiếc xe giải trí ở đó.

96
00:03:36,000 --> 00:03:39,000
Nó rộng khoảng 1 dặm, sâu khoảng 600 bộ (200m).

97
00:03:39,000 --> 00:03:42,000
Cái vật tạo ra chỗ thủng này có lẽ

98
00:03:42,000 --> 00:03:45,000
rộng từ 30 đến 50 thước anh (10-15m), bằng khoảng kích thước

99
00:03:45,000 --> 00:03:48,000
của phòng hội họp Mackey này.

100
00:03:48,000 --> 00:03:51,000
Nó bay vào với một tốc độ phi thường,

101
00:03:51,000 --> 00:03:53,000
đâm vào mặt đất, nổ tung

102
00:03:53,000 --> 00:03:55,000
và phát ra một năng lượng khoảng chừng

103
00:03:55,000 --> 00:03:57,000
một qua bom nguyên tử 20 megaton --

104
00:03:57,000 --> 00:03:59,000
một quả bom nặng.

105
00:03:59,000 --> 00:04:01,000
Đây là khoảng 50,000 năm trước, vì vậy nó có lẽ

106
00:04:01,000 --> 00:04:03,000
đã hủy diệt một vài con trâu hay sơn dương,

107
00:04:03,000 --> 00:04:06,000
hay cái gì tương tự trong sa mạc,

108
00:04:06,000 --> 00:04:08,000
nhưng nó không gây ra

109
00:04:08,000 --> 00:04:10,000
thảm họa toàn cầu.

110
00:04:10,000 --> 00:04:12,000
Hóa ra những thiên thể này không cần đâm vào

111
00:04:12,000 --> 00:04:15,000
mặt đất mới gây ra thiệt hại.

112
00:04:15,000 --> 00:04:17,000
Ở đây, vào năm 1908, ở Siberia, gần

113
00:04:17,000 --> 00:04:19,000
vùng Tunguska -- đối với những ai

114
00:04:19,000 --> 00:04:21,000
hâm mộ Dan Aykroyd và đã xem "Ghosbusters",

115
00:04:21,000 --> 00:04:24,000
khi anh ta nói về cái rạn nứt đa chiều lớn nhất

116
00:04:24,000 --> 00:04:27,000
từ vụ nổ ở Siberia 1909, anh ta đã nói

117
00:04:27,000 --> 00:04:29,000
sai ngày, nhưng điều đó không sao. (Cười)

118
00:04:29,000 --> 00:04:32,000
Nó là vào năm 1908. Điều đó cũng không sao. Tôi có thể chấp nhận điều đó.

119
00:04:32,000 --> 00:04:35,000
(Cười)

120
00:04:35,000 --> 00:04:38,000
Một mảnh đá nữa bay vào khí quyển Trái Đất

121
00:04:38,000 --> 00:04:40,000
và mảnh đá này nổ tung ở phía trên mặt đất, vài

122
00:04:40,000 --> 00:04:43,000
dặm phía trên bề mặt Trái Đất.

123
00:04:43,000 --> 00:04:46,000
Lượng nhiệt từ vụ nổ này làm cháy

124
00:04:46,000 --> 00:04:49,000
khu rừng bên dưới nó, và sau đó sóng xung kích

125
00:04:49,000 --> 00:04:51,000
đi xuống và đánh ngã cây cối

126
00:04:51,000 --> 00:04:54,000
trong vòng hàng trăm dặm vuông.

127
00:04:54,000 --> 00:04:56,000
Cái mảnh đá đó đã gây ra thiệt hại khổng lồ.

128
00:04:56,000 --> 00:04:58,000
Một lần nữa, cái mảnh đá đó có lẽ cũng chừng

129
00:04:58,000 --> 00:05:00,000
kích cở của phòng hội họp mà chúng ta đang ngồi.

130
00:05:00,000 --> 00:05:02,000
Trong trường hợp của chổ thủng thiên thạch, nó được làm từ kim loại

131
00:05:02,000 --> 00:05:04,000
và kim loại cứng hơn nhiều, vì vậy

132
00:05:04,000 --> 00:05:06,000
nó có khả năng đâm vào mặt đất.

133
00:05:06,000 --> 00:05:08,000
Cái thiên thạch ở Tunguska có lẻ

134
00:05:08,000 --> 00:05:10,000
làm bằng đá, và nó dễ vở hơn, vì vậy

135
00:05:10,000 --> 00:05:12,000
nó đã nổ tung trong không trung. Dù sao đi nữa, đây là

136
00:05:12,000 --> 00:05:15,000
những vụ nổ phi thường, 20 megaton.

137
00:05:15,000 --> 00:05:17,000
Giờ, khi những thiên thể này nổ, chúng sẽ không

138
00:05:17,000 --> 00:05:20,000
gây ra những thiệt hại sinh thái toàn cầu.

139
00:05:20,000 --> 00:05:22,000
Chúng sẽ không gây ra những gì giống

140
00:05:22,000 --> 00:05:24,000
như cái đã giết khủng long.

141
00:05:24,000 --> 00:05:26,000
Chúng không đủ lớn.

142
00:05:26,000 --> 00:05:28,000
Nhưng chúng sẽ gây ra thiệt hại kinh tế toàn cầu,

143
00:05:28,000 --> 00:05:30,000
bởi vì chúng không cần phải đâm vào mặt đất

144
00:05:30,000 --> 00:05:32,000
để gây ra những thiệt hại như vậy.

145
00:05:32,000 --> 00:05:34,000
Chúng không cần phải gây ra hủy hoại toàn cầu.

146
00:05:34,000 --> 00:05:36,000
Nếu một trong những thiên thạch này đâm vào

147
00:05:36,000 --> 00:05:38,000
bất cứ ở đâu, nó sẽ gây hoảng sợ.

148
00:05:38,000 --> 00:05:40,000
Nhưng nếu nó va vào một thành phố, một thành phố quan trọng --

149
00:05:40,000 --> 00:05:42,000
không phải là có thành phố nào quan trọng hơn thành phố nào,

150
00:05:42,000 --> 00:05:44,000
nhưng chúng ta phụ thuộc nhiều vào một số thành phố hơn

151
00:05:44,000 --> 00:05:47,000
về mặt kinh tế toàn cầu -- nó sẽ tạo ra

152
00:05:47,000 --> 00:05:50,000
một thiệt hại to lớn cho chúng ta

153
00:05:50,000 --> 00:05:52,000
dưới dạng một nền văn minh.

154
00:05:52,000 --> 00:05:55,000
Vậy thì bây giờ sau khi tôi đã hù các bạn hết hồn ...

155
00:05:55,000 --> 00:05:57,000
(Cười)

156
00:05:57,000 --> 00:05:59,000
thì chúng ta có thể làm gì về vấn đề này?

157
00:05:59,000 --> 00:06:01,000
Đây là một mối đe dọa có thể xảy ra.

158
00:06:01,000 --> 00:06:03,000
Hãy để tôi nhấn mạnh là chúng ta chưa có

159
00:06:03,000 --> 00:06:05,000
một va chạm khổng lồ như cái giết chết loài khủng long

160
00:06:05,000 --> 00:06:08,000
65 triệu năm trước. Những thiên thạch đó rất hiếm.

161
00:06:08,000 --> 00:06:11,000
Những vụ va chạm nhỏ xảy ra thường xuyên hơn, nhưng

162
00:06:11,000 --> 00:06:13,000
có lẽ với tần số thiên niên kỷ,

163
00:06:13,000 --> 00:06:15,000
mỗi vài thế kỷ hoặc vài ngàn năm,

164
00:06:15,000 --> 00:06:18,000
nhưng nó vẫn là vấn đề cần quan tâm.

165
00:06:18,000 --> 00:06:20,000
Vậy thì chúng ta làm gì đối với chúng?

166
00:06:20,000 --> 00:06:22,000
Việc đầu tiên chúng ta cần làm là tìm ra chúng.

167
00:06:22,000 --> 00:06:24,000
Đây là hình của một thiên thạch bay ngang

168
00:06:24,000 --> 00:06:26,000
qua chúng ta vào năm 2009.

169
00:06:26,000 --> 00:06:28,000
Nó ngay ở đây.

170
00:06:28,000 --> 00:06:30,000
Nhưng bạn có thể thấy là nó rất mờ.

171
00:06:30,000 --> 00:06:32,000
Tôi cũng không biết là các bạn ở hàng cuối

172
00:06:32,000 --> 00:06:34,000
có thấy không. Những cái này chỉ là sao thôi.

173
00:06:34,000 --> 00:06:36,000
Đây là một hòn đá rộng khoảng 30 thước anh (10m),

174
00:06:36,000 --> 00:06:38,000
ví thế nó cùng kích thước với cái đã nổ

175
00:06:38,000 --> 00:06:41,000
phía trên Tunguska và đâm vào Arizona 50.000 năm trước.

176
00:06:41,000 --> 00:06:43,000
Những thứ này rất mờ.

177
00:06:43,000 --> 00:06:45,000
Chúng rất khó thấy, và bầu trời thì thật sự rất lớn.

178
00:06:45,000 --> 00:06:47,000
Chúng ta phải tìm những thiên thạch này trước.

179
00:06:47,000 --> 00:06:49,000
Tin tốt ở đây là chúng ta đang tìm kiếm chúng.

180
00:06:49,000 --> 00:06:51,000
NASA đã đầu tư tiền vào việc này.

181
00:06:51,000 --> 00:06:53,000
Viện khoa học quốc gia, và

182
00:06:53,000 --> 00:06:55,000
các nước khác cũng làm việc này.

183
00:06:55,000 --> 00:06:57,000
Chúng ta đang xây dựng những kính thiên văn để

184
00:06:57,000 --> 00:06:59,000
tìm ra những đe dọa. Đó là một bước đầu tiên tuyệt vời,

185
00:06:59,000 --> 00:07:01,000
vậy thì bước thứ hai là gì? Bước thứ hai

186
00:07:01,000 --> 00:07:03,000
là nếu chúng ta nhìn thấy một cái nào hướng về chúng ta,

187
00:07:03,000 --> 00:07:05,000
chúng ta phải chặn nó. Chúng ta chặn bằng cách nào?

188
00:07:05,000 --> 00:07:07,000
Có lẽ các bạn đã nghe nói về thiên thạch

189
00:07:07,000 --> 00:07:10,000
Apophis. Nếu chưa, thì bạn sẽ nghe bây giờ.

190
00:07:10,000 --> 00:07:12,000
Nếu bạn đã nghe nói về ngày tận thế của

191
00:07:12,000 --> 00:07:14,000
người Maya vào 2012, bạn sẽ nghe nói về thiên thạch Apophis,

192
00:07:14,000 --> 00:07:16,000
bởi vì đằng nào bạn cũng luôn chú ý lắng nghe những thông tin

193
00:07:16,000 --> 00:07:18,000
về ngày tận thế.

194
00:07:19,000 --> 00:07:22,000
Apophis là một thiên thạch được khám phá vào năm 2004.

195
00:07:22,000 --> 00:07:25,000
Nó rộng khoảng 250 thước anh (80m), vì thế nó

196
00:07:25,000 --> 00:07:27,000
tương đối lớn, bạn biết rồi đó,

197
00:07:27,000 --> 00:07:29,000
nó lớn hơn một sân bóng bầu dục -- và nó sẽ bay

198
00:07:29,000 --> 00:07:32,000
ngang qua Trái Đất vào tháng tư năm 2029.

199
00:07:32,000 --> 00:07:34,000
Và nó sẽ bay gần chúng ta đến nỗi, nó thật ra

200
00:07:34,000 --> 00:07:36,000
sẽ bay bên dưới

201
00:07:36,000 --> 00:07:38,000
những vệ tinh thời tiết của chúng ta.

202
00:07:38,000 --> 00:07:40,000
Lực hấp dẫn của Trái Đất sẽ làm cong quỹ đạo của

203
00:07:40,000 --> 00:07:43,000
thiên thạch này đến nỗi nếu nó vừa đủ,

204
00:07:43,000 --> 00:07:46,000
nếu nó bay qua phần không gian này,

205
00:07:46,000 --> 00:07:48,000
khu vực hình quả thận gọi là

206
00:07:48,000 --> 00:07:50,000
lỗ khóa này, lực hấp dẫn của Trái Đất sẽ làm cong nó

207
00:07:50,000 --> 00:07:52,000
vừa đủ để bảy năm sau

208
00:07:52,000 --> 00:07:54,000
vào ngày 13 tháng tư, một ngày thứ sáu

209
00:07:54,000 --> 00:07:57,000
năm 2036 ... (Cười)

210
00:07:57,000 --> 00:08:00,000
-- bạn không thể nào lên những kế hoạch như vậy được --

211
00:08:00,000 --> 00:08:02,000
Apophis sẽ va vào chúng ta.

212
00:08:02,000 --> 00:08:04,000
Với chiều rộng khoảng 250 thước Anh, nó sẽ gây ra

213
00:08:04,000 --> 00:08:06,000
thiệt hại không thể tưởng tượng nổi.

214
00:08:06,000 --> 00:08:08,000
Tin tốt ở đây là cái khả năng nó

215
00:08:08,000 --> 00:08:10,000
thật sự bay qua cái lỗ khóa và

216
00:08:10,000 --> 00:08:12,000
va vào chúng ta lần kế tiếp là một phần triệu,

217
00:08:12,000 --> 00:08:14,000
khoảng như vậy -- một xác xuất rất thấp, vì thế bản thân tôi

218
00:08:14,000 --> 00:08:16,000
không mất ngủ ban đêm vì lo về vấn đề này chút nào cả.

219
00:08:16,000 --> 00:08:18,000
Tôi không nghĩ Apophis là một vấn đề.

220
00:08:18,000 --> 00:08:20,000
Thật ra, Apophis là một cơ hội rất tốt,

221
00:08:20,000 --> 00:08:22,000
vì nó đánh thức chúng ta về mối nguy hiểm

222
00:08:22,000 --> 00:08:24,000
của những thiên thạch này.

223
00:08:24,000 --> 00:08:26,000
Cái thiên thạch này được khám phá một vài năm trước

224
00:08:26,000 --> 00:08:28,000
và nó có thể va vào chúng ta trong vài năm sau.

225
00:08:28,000 --> 00:08:30,000
Nó sẽ không va, nhưng nó cho chúng ta một cơ hội để nghiên cứu

226
00:08:30,000 --> 00:08:32,000
những loại thiên thạch này. Chúng ta đã không

227
00:08:32,000 --> 00:08:34,000
thật sự hiểu được những lỗ khóa này, và

228
00:08:34,000 --> 00:08:36,000
bây giờ chúng ta hiểu, và hóa ra

229
00:08:36,000 --> 00:08:38,000
điều thật sự quan trọng là làm sao

230
00:08:38,000 --> 00:08:40,000
bạn biết cách ngăn chặn những thiên thạch như thế này?

231
00:08:40,000 --> 00:08:42,000
Để tôi hỏi bạn, điều gì sẽ xảy ra, nếu bạn

232
00:08:42,000 --> 00:08:44,000
đang đứng giữa đường và một chiếc xe

233
00:08:44,000 --> 00:08:46,000
chạy về hướng bạn? Bạn sẽ làm gì? Bạn làm như vầy.

234
00:08:46,000 --> 00:08:48,000
Đúng không? Dịch ra chỗ khác. Chiếc xe sẽ chạy ngang qua bạn.

235
00:08:48,000 --> 00:08:50,000
Nhưng chúng ta không di chuyển được Trái Đất, ít nhất

236
00:08:50,000 --> 00:08:52,000
là không dễ dàng, nhưng chúng ta có thể di chuyển một thiên thạch.

237
00:08:52,000 --> 00:08:54,000
Và hóa ra, chúng ta đã từng làm việc đó.

238
00:08:54,000 --> 00:08:57,000
Vào năm 2005, NASA phóng một vệ tinh thăm dò

239
00:08:57,000 --> 00:09:00,000
gọi là Deep Impact, nó va vào --

240
00:09:00,000 --> 00:09:03,000
va một mảnh của nó vào trung tâm của một sao chổi.

241
00:09:03,000 --> 00:09:05,000
Sao chổi cũng gần giống như thiên thạch vậy.

242
00:09:05,000 --> 00:09:07,000
Mục đích không phải là đẩy nó đi chỗ khác.

243
00:09:07,000 --> 00:09:09,000
Mục đích là tạo một chỗ trủng để bới lên

244
00:09:09,000 --> 00:09:11,000
những vật liệu và xem xem có gì bên dưới

245
00:09:11,000 --> 00:09:13,000
bề mặt của sao chổi, mà chúng ta đã biết

246
00:09:13,000 --> 00:09:15,000
khá nhiều rồi.

247
00:09:15,000 --> 00:09:17,000
Chúng ta đã di chuyển cái sao chổi đó một ít,

248
00:09:17,000 --> 00:09:19,000
không nhiều lắm, nhưng đó không phải là điểm chính.

249
00:09:19,000 --> 00:09:21,000
Tuy nhiên, hãy nghĩ như thế này.

250
00:09:21,000 --> 00:09:23,000
Cái sao chổi này quay quanh mặt trời

251
00:09:23,000 --> 00:09:25,000
với tốc độ 10, 20 dặm một giây.

252
00:09:25,000 --> 00:09:27,000
Chúng ta phóng một vệ tinh và cho va vào nó. Đúng không?

253
00:09:27,000 --> 00:09:30,000
Hãy tưởng tượng xem điều đó khó thế nào, và chúng ta đã làm được.

254
00:09:30,000 --> 00:09:33,000
Điêu đó có nghĩa là chúng ta có thể làm một lần nữa.

255
00:09:33,000 --> 00:09:35,000
Nếu chúng ta cần, nếu chúng ta thấy một thiên thạch đang bay

256
00:09:35,000 --> 00:09:37,000
về hướng chúng ta, và nó hướng chính xác về chúng ta,

257
00:09:37,000 --> 00:09:40,000
và chúng ta có hai năm. Chúng ta phóng trúng nó.

258
00:09:40,000 --> 00:09:42,000
Bạn có thể thử -- bạn biết đó, nếu bạn xem

259
00:09:42,000 --> 00:09:44,000
phim, bạn có thể nghĩ,

260
00:09:44,000 --> 00:09:46,000
tại sao chúng ta không dùng vũ khí hạt nhân?

261
00:09:46,000 --> 00:09:48,000
Bạn có thể thử làm vậy, nhưng vấn đề là thời điểm.

262
00:09:48,000 --> 00:09:50,000
Bạn phóng một vũ khí hạt nhận vào vật này,

263
00:09:50,000 --> 00:09:52,000
bạn phải làm nổ nó trong vòng vài phần ngàn giây

264
00:09:52,000 --> 00:09:54,000
nếu không bạn sẽ trượt mất nó.

265
00:09:54,000 --> 00:09:56,000
Và có nhiều vấn đề khác nữa

266
00:09:56,000 --> 00:09:58,000
khi làm vậy. Nó rất khó làm.

267
00:09:58,000 --> 00:10:00,000
Nhưng đó chỉ là đâm thôi mà? Điều đó dễ chứ.

268
00:10:00,000 --> 00:10:02,000
Tôi nghĩ ngay cả NASA cũng làm được điều đó,

269
00:10:02,000 --> 00:10:04,000
và họ đã chứng tỏ là họ làm được. (Cười)

270
00:10:04,000 --> 00:10:06,000
Vấn đề là, khi bạn phóng trúng

271
00:10:06,000 --> 00:10:08,000
cái thiên thạch này, nó thay đổi quỹ đạo,

272
00:10:08,000 --> 00:10:10,000
ban đo cái quỹ đạo đó và bạn phát hiện rằng,

273
00:10:10,000 --> 00:10:12,000
chúng ta vừa mới đẩy nó vào cái lỗ khóa,

274
00:10:12,000 --> 00:10:14,000
và bây giờ nó sẽ va vào chúng ta trong 3 năm.

275
00:10:14,000 --> 00:10:16,000
Vậy thì ý kiến của tôi là tốt thôi. Đúng không?

276
00:10:16,000 --> 00:10:18,000
Nó sẽ không va vào chúng ta trong 6 tháng. Đó là điều tốt.

277
00:10:18,000 --> 00:10:21,000
Bây giờ chúng ta có 3 năm để làm cái gì khác.

278
00:10:21,000 --> 00:10:23,000
Và bạn có thể phóng trúng nó lần nữa. Cái này thì lại vẻ

279
00:10:23,000 --> 00:10:25,000
vụng về. Bạn có lẽ sẽ đẩy nó vào

280
00:10:25,000 --> 00:10:27,000
một lỗ khóa thứ ba hay cái gì tương tự, vì vậy bạn không làm vậy.

281
00:10:27,000 --> 00:10:31,000
Và đây là phần quan trọng, đây là phần mà tôi yêu thích.

282
00:10:31,000 --> 00:10:33,000
(Cười)

283
00:10:33,000 --> 00:10:35,000
Sau cái màn vũ lực "Rrrr bùm! Chúng ta sẽ

284
00:10:35,000 --> 00:10:37,000
phóng thẳng vào mặt cái thiên thạch này,"

285
00:10:37,000 --> 00:10:40,000
rồi chúng ta đeo găng tang.

286
00:10:40,000 --> 00:10:43,000
(Cười)

287
00:10:43,000 --> 00:10:45,000
Có một nhóm các nhà khoa học và kỹ sư

288
00:10:45,000 --> 00:10:47,000
và phi hành gia, và họ gọi nhau là

289
00:10:47,000 --> 00:10:49,000
Nhóm B612. Những ai đã từng

290
00:10:49,000 --> 00:10:51,000
đọc "Hoàng tử nhỏ",

291
00:10:51,000 --> 00:10:53,000
sẽ hiểu được ngụ ý ở đây, tôi hy vọng vậy. Hoàng tử nhỏ

292
00:10:53,000 --> 00:10:55,000
sống trên một thiên thạch gọi là B612.

293
00:10:55,000 --> 00:10:57,000
Đây là những người rất thông minh -- cả nam và nữ --

294
00:10:57,000 --> 00:10:59,000
phi hành gia, giống như tôi đã nói, kỹ sư.

295
00:10:59,000 --> 00:11:01,000
Rusty Schweickart, phi hành gia trên Apollo 9,

296
00:11:01,000 --> 00:11:03,000
nằm trong nhóm này. Dan Durda, một người bạn của tôi

297
00:11:03,000 --> 00:11:05,000
đã tạo ra hình ảnh này, làm việc ở đây

298
00:11:05,000 --> 00:11:07,000
tại viện nghiên cứu Tây Nam ở Boulder,

299
00:11:07,000 --> 00:11:09,000
trên đường Walnut. Anh đã tạo ra những hình ảnh này,

300
00:11:09,000 --> 00:11:11,000
và anh thật ra là một trong những phi hành gia

301
00:11:11,000 --> 00:11:13,000
làm việc với họ. Nếu chúng ta thấy một thiên thạch

302
00:11:13,000 --> 00:11:15,000
sắp sửa va vào Trái Đất và chúng ta có

303
00:11:15,000 --> 00:11:18,000
đủ thời gian, chúng ta có thể phóng trúng nó để di chuyển nó

304
00:11:18,000 --> 00:11:21,000
vào một quỹ đạo tốt hơn. Nhưng cái mà chúng ta làm là chúng ta

305
00:11:21,000 --> 00:11:23,000
phóng một vê tinh thăm dò nặng khoảng 1 hoặc 2 tấn.

306
00:11:23,000 --> 00:11:26,000
Nó không cần phải lớn -- chỉ vài tấn,

307
00:11:26,000 --> 00:11:29,000
không lớn lắm -- và chúng ta đậu nó gần cái thiên thạch.

308
00:11:29,000 --> 00:11:31,000
Bạn không đậu trên nó, bởi vì những thiên thạch này

309
00:11:31,000 --> 00:11:33,000
luôn xoay vòng vòng. Rất khó có thể đậu trên chúng.

310
00:11:33,000 --> 00:11:35,000
Thay vì vậy, bạn đậu gần nó.

311
00:11:35,000 --> 00:11:37,000
Lực hấp dẫn của cái thiên thạch sẽ kéo cái vệ tinh,

312
00:11:37,000 --> 00:11:40,000
và cái vệ tinh thì có trọng lượng một vài tấn.

313
00:11:40,000 --> 00:11:42,000
Nó có một lực hấp dẫn rất nhỏ, nhưng cũng đủ

314
00:11:42,000 --> 00:11:44,000
để kéo cái thiên thạch, và bạn có

315
00:11:44,000 --> 00:11:46,000
tên lửa đặt sẵn, cho nên bạn có thể -- ô bạn gần thấy

316
00:11:46,000 --> 00:11:48,000
được nó ở đây, nhưng có những chùm tên lửa -- và bạn

317
00:11:48,000 --> 00:11:50,000
cơ bản, là những cái này được kết nối bởi

318
00:11:50,000 --> 00:11:53,000
lực hấp dẫn riêng của chúng, và nếu bạn di chuyển cái vệ tinh

319
00:11:53,000 --> 00:11:57,000
một cách rất chậm, rất rất nhẹ nhàng, bạn có thể rất dễ dàng

320
00:11:57,000 --> 00:12:00,000
khéo léo di chuyển cái thiên thạch đó vào một quỹ đạo an toàn.

321
00:12:00,000 --> 00:12:02,000
Bạn có thể đặt nó vào quỹ đạo xung quanh Trái Đất

322
00:12:02,000 --> 00:12:04,000
để bạn có thể khai thác nó, mặc dù đó là một

323
00:12:04,000 --> 00:12:06,000
việc hoàn toàn khác. Tôi sẽ không đi vào đó.

324
00:12:06,000 --> 00:12:08,000
(Cười)

325
00:12:08,000 --> 00:12:10,000
Nhưng chúng ta sẽ giàu!

326
00:12:10,000 --> 00:12:15,000
(Cười)

327
00:12:15,000 --> 00:12:17,000
Hãy nghĩ về việc đó, đúng không?

328
00:12:17,000 --> 00:12:19,000
Có những hòn đá khổng lồ bay trong không trung,

329
00:12:19,000 --> 00:12:21,000
và chúng chuẩn bị va vào chúng ta, và chúng chuẩn bị

330
00:12:21,000 --> 00:12:23,000
gây thiệt hại chúng ta, nhưng chúng ta đã khám phá ra cách để

331
00:12:23,000 --> 00:12:26,000
đối phó, và đã có tất cả các thứ cần thiết để làm điều đó.

332
00:12:26,000 --> 00:12:28,000
Chúng ta có phi hành gia với những kính thiên văn

333
00:12:28,000 --> 00:12:30,000
đang tìm kiếm chúng. Chúng ta có những người thông minh,

334
00:12:30,000 --> 00:12:32,000
rất rất thông minh quan tâm

335
00:12:32,000 --> 00:12:34,000
đến vấn đề này và đang tìm ra cách để giải quyết

336
00:12:34,000 --> 00:12:37,000
và chúng ta có công nghệ để làm việc này.

337
00:12:37,000 --> 00:12:39,000
Cái vệ tinh đó thật ra không thể sử dụng tên lửa hóa học.

338
00:12:39,000 --> 00:12:41,000
Tên lửa hóa học có lực đẩy quá mạnh, mạnh hơn

339
00:12:41,000 --> 00:12:43,000
cần thiết. Cái vệ tinh chỉ sẽ bay đi chỗ khác.

340
00:12:43,000 --> 00:12:45,000
Chúng ta đã phát minh ra một cái gọi là động cơ ion,

341
00:12:45,000 --> 00:12:48,000
đó là một động cơ có sức đẩy rất rất rất thấp.

342
00:12:48,000 --> 00:12:50,000
Nó tạo ra một lực bằng với lực một tờ giấy

343
00:12:50,000 --> 00:12:52,000
đặt lên trên bàn tay của bạn, vô cùng nhẹ,

344
00:12:52,000 --> 00:12:55,000
nhưng nó có thể chạy hàng tháng và hàng năm,

345
00:12:55,000 --> 00:12:58,000
cung cấp cái lực đẩy rất nhẹ đó.

346
00:12:58,000 --> 00:13:00,000
Nếu có ai ở đây là người hâm mộ của phim Star Trek,

347
00:13:00,000 --> 00:13:02,000
họ gặp một chiếc phi thuyền ngoài hành tinh

348
00:13:02,000 --> 00:13:04,000
có động cơ ion, và Spock đã nói

349
00:13:04,000 --> 00:13:06,000
"Họ có công nghệ rất phức tạp.

350
00:13:06,000 --> 00:13:08,000
Họ đi trước chúng ta hàng trăm năm với động cơ này."

351
00:13:08,000 --> 00:13:10,000
Vâng, bây giờ chúng ta có một động cơ ion. (Cười)

352
00:13:10,000 --> 00:13:12,000
Chúng ta không có chiếc Enterprise, nhưng

353
00:13:12,000 --> 00:13:14,000
hiện nay chúng ta đã có một động cơ ion.

354
00:13:14,000 --> 00:13:17,000
(Vỗ tay)

355
00:13:17,000 --> 00:13:19,000
Spock.

356
00:13:19,000 --> 00:13:22,000
(Cười)

357
00:13:22,000 --> 00:13:24,000
Vậy thì ...

358
00:13:24,000 --> 00:13:26,000
đó là điểm khác biệt, đó là điểm khác biệt

359
00:13:26,000 --> 00:13:28,000
giữa chúng ta và loài khủng long.

360
00:13:28,000 --> 00:13:30,000
Cái này đã xảy ra với chúng.

361
00:13:30,000 --> 00:13:32,000
Nó sẽ không xảy ra với chúng ta.

362
00:13:32,000 --> 00:13:35,000
Điểm khác biệt giữa loài khủng long và chúng ta

363
00:13:35,000 --> 00:13:37,000
là chúng ta có một chương trình không gian

364
00:13:37,000 --> 00:13:39,000
và chúng ta có thể bầu cử,

365
00:13:39,000 --> 00:13:42,000
và vì thế chúng ta có thể thay đổi tương lai của chúng ta.

366
00:13:42,000 --> 00:13:43,000
(Cười)

367
00:13:43,000 --> 00:13:46,000
Chúng ta có khả năng thay đổi tương lai của chúng ta.

368
00:13:46,000 --> 00:13:48,000
65 triệu năm sau,

369
00:13:48,000 --> 00:13:50,000
chúng ta sẽ không phải có xương của chúng ta

370
00:13:50,000 --> 00:13:52,000
bám bụi trong một viện bảo tàng.

371
00:13:52,000 --> 00:13:54,000
Xin cảm ơn rất nhiều.

372
00:13:54,000 --> 00:13:55,000
(Vỗ tay)