0:00:05.504,0:00:07.398
Ben çocukken,

0:00:07.398,0:00:10.959
en çok endişelendiğimiz felaket[br]bir nükleer savaştı.

0:00:11.819,0:00:15.085
Bu nedenle, bodrum katında bu tarz bir[br]varilimiz vardı,

0:00:15.085,0:00:17.656
içi yemek konserveleri ve suyla[br]doldurulmuş.

0:00:18.256,0:00:19.901
Nükleer saldırı olduğunda,

0:00:19.901,0:00:24.637
bodruma giderek, çömelip bu varildeki[br]yiyeceklerle besleneceğimizi düşünürdük.

0:00:25.877,0:00:29.597
Bugün küresel felaketin en büyük riski

0:00:29.597,0:00:32.457
buna benzemiyor.

0:00:32.457,0:00:35.238
Buna karşılık, buna benziyor.

0:00:36.438,0:00:41.929
Önümüzdeki on yıllık zaman dilimlerinde,[br]eğer bir şey 10 milyondan fazla insanın

0:00:41.929,0:00:45.314
hayatına son verirse, bu bir savaştan çok[br]yüksek derecede

0:00:45.314,0:00:47.792
hızlı yayılabilen bir virüs olur.

0:00:47.792,0:00:51.679
Füzeler olmaz, ama mikroplar olur.

0:00:51.679,0:00:53.878
Şimdi, bu sebeplerden bir bölümü

0:00:53.878,0:00:58.081
nükleer caydırıcı silahlara büyük bir[br]miktarda yatırım yapmamız oldu.

0:00:58.081,0:01:03.179
Aslında, salgın hastalıkları durdurabilecek[br]bir sisteme çok az yatırım yaptık.

0:01:04.129,0:01:07.093
Bir sonraki salgın için hazır değiliz.

0:01:08.023,0:01:09.758
Ebola'ya bir göz atalım.

0:01:09.758,0:01:13.615
Eminim ki, hepiniz gazetede onunla ilgili[br]şeyler okudunuz,

0:01:13.615,0:01:15.221
bir sürü zorluklar.

0:01:15.221,0:01:19.776
Ben bunu, polyo eradikasyon yolu olarak[br]kullandığımız

0:01:19.776,0:01:23.721
durum analizi araçları doğrultusunda[br]dikkatlice takip ettim.

0:01:23.721,0:01:25.703
Sizin de neler olduğuna baktığınız gibi,

0:01:25.703,0:01:30.081
problem yeterince iyi çalışmayan[br]bir sistemin olmayışı değil,

0:01:30.081,0:01:33.649
problem bizim bir sisteme[br]sahip olmayışımızdı.

0:01:34.589,0:01:39.028
Bazı parçaların gözden kaçtığı[br]oldukça barizdi.

0:01:39.028,0:01:43.940
Olayın olduğu yere önceden gitmiş,[br]hastalığın ne olduğunu görmüş, yayılmasına

0:01:43.940,0:01:47.696
ne kadar kaldığını bilen, gitmeye hazır[br]bir grup epidemiyolojistimiz yoktu.

0:01:47.696,0:01:50.452
Durum raporları kağıt üstünde geliyordu.

0:01:50.452,0:01:53.258
Erişilebilir bir hale getirilene kadar[br]çok geçikmiş oluyordu

0:01:53.378,0:01:55.212
ve aşırı derecede kusurlu oluyorlardı.

0:01:55.492,0:01:57.858
Gitmeye hazır medikal bir takımımız yoktu.

0:01:57.858,0:02:00.533
İnsanları hazırlamak için bir yönteme[br]de sahip değildik.

0:02:00.533,0:02:05.784
Sınır Tanımayan Doktorlar gönüllülerle[br]beraber mükemmel bir iş çıkardılar.

0:02:05.784,0:02:09.320
Fakat bunun yanında, bu şehirlerde[br]binlerce çalışana ulaşmamız gerekiyorken

0:02:09.320,0:02:12.022
biz çok daha yavaştık.

0:02:12.022,0:02:19.007
Geniş bir salgın yüz binlerce[br]çalışana sahip olmamızı gerektirebilir.

0:02:20.752,0:02:25.155
Oralarda tedavi uygulamalarına bakacak[br]hiç kimse yoktu.

0:02:25.155,0:02:26.946
Tanılara bakacak kimse yoktu.

0:02:26.946,0:02:30.243
Hangi araçların kullanılması gerektiğini[br]çözebilecek biri de yoktu.

0:02:30.243,0:02:33.723
Mesela, yaşayanlardan kan alabilir,

0:02:33.723,0:02:39.158
kanı işleyip, bu plazmaları insanlara[br]korunmaları için geri verebilirdik.

0:02:39.158,0:02:41.584
Fakat bu hiç denenmedi.

0:02:41.584,0:02:43.520
Yani gözden kaçırılan bir çok şey vardı.

0:02:43.520,0:02:47.415
Ve bu şeyler gerçekten küresel bir[br]başarısızlıktı.

0:02:48.305,0:02:53.873
WHO salgınları görüntülemek için kuruldu,[br]bu söylediğim şeyleri yapmak için değil.

0:02:55.049,0:02:57.842
Filmlerde bu durum biraz daha farklı.

0:02:57.842,0:03:02.674
Bir grup gitmeye hazır[br]yakışıklı epidemiyolojist,

0:03:02.674,0:03:08.446
harekete geçiyor ve durumu düzeltiyorlar,[br]fakat bu sadece saf bir Hollywood.

0:03:10.177,0:03:13.887
Hazırlanmanın başarısızlığı bir sonraki[br]salgının Ebola'dan daha tahrip edici

0:03:13.887,0:03:17.695
olmasına çarpıcı bir şekilde olanak[br]sağlayacaktır.

0:03:18.735,0:03:23.531
Ebola'nın bu yılın sonuna doğru nasıl[br]işlediğine bir göz atalım.

0:03:24.311,0:03:27.149
10,000 civarında insan öldü,

0:03:27.149,0:03:31.846
ve bunların neredeyse tamamı[br]Batı Afrika'nın üç şehrinde gerçekleşti.

0:03:31.846,0:03:34.433
Daha fazla yayılmamasının üç nedeni var.

0:03:34.433,0:03:38.874
İlki, oradaki sağlık çalışanları sayesinde[br]ortaya çıkan kahramanca işler.

0:03:38.874,0:03:42.136
İnsanları buluyorlar ve bunun daha fazla[br]yayılmasını önlüyorlardı.

0:03:42.136,0:03:44.621
İkincisi, virüsün doğasından kaynaklı.

0:03:44.621,0:03:47.697
Ebola havadan yayılmıyor

0:03:47.697,0:03:49.810
ve siz bu hastalığı kapana kadar,

0:03:49.810,0:03:52.550
yatağa bağlı kalmış oldukça hasta[br]birçok insan var.

0:03:54.220,0:03:58.411
Üçüncüsü ise çok kalabalık şehirlerde[br]ortaya çıkmaması.

0:03:58.411,0:04:00.115
Ve bu sadece bir şanstı.

0:04:00.115,0:04:02.355
Eğer, daha kalabalık şehirlerde ortaya[br]çıksaydı,

0:04:02.355,0:04:05.877
bu durumda rakamlar daha fazla olacaktı.

0:04:05.877,0:04:09.466
Yani bir sonrakinde, bu kadar şanslı[br]olmayabiliriz.

0:04:09.466,0:04:14.530
Bulaşıcı hastalığa kapıldığı halde kendini[br]iyi hisseden, bir uçağa binmiş

0:04:14.530,0:04:17.842
ya da bir markete gitmiş insanlardan[br]virüsü kapabilirsiniz.

0:04:17.842,0:04:20.846
Virüsün kaynağı Ebola gibi, doğal bir[br]salgın

0:04:20.846,0:04:22.826
ya da bir bioterörizm olabilir.

0:04:22.826,0:04:27.474
Yani, tam anlamıyla durumu binlerce kez[br]daha kötü hale getirebilecek çok şey var.

0:04:27.474,0:04:33.475
Aslında, havadan yayılabilen bir virüs[br]modeline göz atalım,

0:04:33.475,0:04:37.070
tıpkı 1918'den önce ortaya çıkmış[br]İspanyol Nezlesi gibi.

0:04:37.630,0:04:39.560
İşte nelerin olabileceği:

0:04:39.560,0:04:43.558
Bu virüs çok hızlı bir şekilde bütün[br]dünyaya yayılıyor ve

0:04:43.558,0:04:48.683
30 milyondan fazla insanın bu salgından[br]öldüğünü görebiliyorsunuz.

0:04:48.683,0:04:50.496
Bu oldukça ciddi bir problem.

0:04:50.496,0:04:52.257
Endişelenmemiz gerekiyor.

0:04:52.257,0:04:56.692
Fakat bunun yanında, çok iyi bir şekilde[br]cevap verecek bir sistem inşa edebiliriz.

0:04:56.692,0:05:01.836
Burada konuşulan bütün bilim ve[br]teknolojinin faydalarına sahibiz.

0:05:01.836,0:05:04.453
Toplumdan bilgi alabilecek ve onları[br]bilgilendirebilecek

0:05:04.453,0:05:06.140
cep telefonlarımız var.

0:05:06.140,0:05:10.319
İnsanların nerede olduğu ve nereye hareket[br]ettiğini gördüğümüz uydu haritalarımız var

0:05:10.319,0:05:12.627
Biyolojide, hastalık mikrobunun işlev[br]zamanına

0:05:12.627,0:05:16.673
bakmayı çok etkili bir şekilde değiştirmiş[br]ve bu mikropların üstesinden gelmek için

0:05:16.673,0:05:21.322
ilaçlar ve aşılar üretmeye uygun[br]gelişmelere sahibiz.

0:05:21.322,0:05:23.268
Yani bazı araçlara sahip olabiliriz,

0:05:23.268,0:05:27.500
fakat bunların küresel bir sağlık sistemi[br]içinde etraflıca toparlanması gerekiyor.

0:05:27.500,0:05:29.793
Ve hazırlıklı olmamız gerek.

0:05:29.793,0:05:32.407
Bence, tekrar hazır hale gelmemizdeki en[br]iyi yöntem,

0:05:32.407,0:05:34.758
savaş için ne yapıyorsak o.

0:05:34.758,0:05:39.005
Asker olarak, her zaman gitmeyi[br]bekliyoruz.

0:05:39.005,0:05:42.146
Büyük sayılara ulaşabilecek rezervlerimiz[br]mevcut.

0:05:42.146,0:05:45.845
NATO, çok hızlı bir şekilde harekete[br]geçebilecek taşınabilir bir birime sahip.

0:05:45.845,0:05:49.445
NATO'nun kontrol amaçlı bir çok savaş[br]oyunu var, insanlar iyi eğitildi mi?

0:05:49.445,0:05:52.123
Yakıt, hesaplamalar ve aynı radyo[br]frekansları hakkında

0:05:52.123,0:05:54.241
doğru anlamışlar mı?

0:05:54.241,0:05:56.779
Yani bütünüyle gitmeye hazırlar.

0:05:56.779,0:06:01.134
İşte bunlar, bir salgınla başa çıkabilmek[br]için ihtiyaç duyduğumuz türden şeyler.

0:06:01.134,0:06:03.301
Çözüm parçaları neler?

0:06:03.301,0:06:08.591
Öncelikle, yoksul ülkelerde güçlü bir[br]sağlık sistemine ihtiyacımız var.

0:06:08.591,0:06:11.648
Annelerin güvenli bir şekilde[br]doğum yapabildiği

0:06:11.648,0:06:13.635
ve çocukların tüm aşılarına ulaşabildiği.

0:06:13.635,0:06:17.185
Aynı zamanda, salgını ilk başlangıç[br]zamanında görebileceğimiz bir yer.

0:06:17.835,0:06:19.935
Tıbbi koruma birimine ihtiyacımız var:

0:06:19.935,0:06:22.501
eğitim görmüş ve arkaplanda uzman olarak[br]gitmeye hazır

0:06:22.701,0:06:25.293
bir sürü insan.

0:06:25.853,0:06:30.266
Sonrasında, tıbbi çalışanlar ve ordunun[br]beraberliğine ihtiyacımız var.

0:06:30.266,0:06:34.087
Daha hızlı hareket etmek, hesaplamaların[br]yapılması ve daha güvenli alanlar için

0:06:34.087,0:06:36.670
askeri ordunun avantajlarından[br]faydanılmalı.

0:06:36.670,0:06:39.129
Simülasyonlar yapmamız gerek,

0:06:39.129,0:06:43.927
savaş oyunları değil, bakteri oyunları,[br]böylece nelerde zayıf olduğumuzu anlarız.

0:06:43.927,0:06:46.723
ABD'de son kez yapılan bir bakteri oyunu

0:06:46.723,0:06:50.443
2001'den önceydi,[br]ve çok iyi gitmedi.

0:06:50.453,0:06:55.490
Şu ana dek skor, bakteriler:1 insanlar:0

0:06:55.490,0:07:01.609
Son olarak, aşı ve tanılarda bir çok[br]Ar-Ge alanında gelişmelere ihtiyacımız var

0:07:01.609,0:07:05.246
Bilim alanında ortaya çıkmış büyük[br]buluşlar da mevcut, oldukça hızlı

0:07:05.246,0:07:09.229
çalışabilen salgı bezi bağlantılı[br]virüs gibi.

0:07:09.229,0:07:12.599
Bunun ne kadara mal olabileceğine dair,[br]kesin bir bütçem yok fakat,

0:07:12.599,0:07:17.095
oldukça eminim ki verebileceği hasara[br]oranla çok mütevazi bir karşılaştırma.

0:07:17.095,0:07:21.740
Dünya Bankası'nın tahminlerine göre,[br]küresel bir nezle salgını olması halinde,

0:07:21.740,0:07:25.465
dünya genelindeki mal varlığı, üç trilyon[br]dolardan daha fazla aşağı inecek

0:07:25.465,0:07:29.332
ve milyonlarca ölüm gerçekleşecek.

0:07:29.332,0:07:32.317
Bu yatırımlar, sadece salgın için hazır[br]olmanın ötesinde

0:07:32.317,0:07:34.518
bize dikkate değer faydalar sunacaktır.

0:07:34.518,0:07:36.982
Temel sağlık hizmeti, Ar-Ge,

0:07:36.982,0:07:39.812
bunlar küresel sağlığı eşitliğe[br]indirgeyecek

0:07:39.812,0:07:43.502
ve dünyayı mümkün olduğunca daha güvenli[br]hale getirecek.

0:07:43.502,0:07:46.864
Bu yüzden, bunun kesinlikle ilk öncelik[br]olması gerektiğini düşünüyorum.

0:07:47.404,0:07:49.040
Oralarda paniğe gerek yok.

0:07:49.040,0:07:53.469
Spagetti konservelerini depolamamıza ya da[br]bodruma gitmemize gerek yok.

0:07:53.469,0:07:57.309
Fakat, bir an önce başlamamız gerek,[br]çünkü zaman bizim leyhimize işlemiyor.

0:07:57.309,0:08:03.524
Aslında, eğer Ebola salgınından[br]çıkarılabilecek olumlu bir şey varsa,

0:08:03.524,0:08:09.330
o da, hazırlanmamız için bizi erken[br]uyarması, bir uyarı ikazıdır.

0:08:09.330,0:08:14.978
Eğer şimdiden başlarsak, bir sonraki[br]salgın için hazır olabiliriz.

0:08:14.978,0:08:16.574
Teşekkürler.

0:08:16.574,0:08:19.868
(Alkış)