[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:05.50,0:00:07.40,Default,,0000,0000,0000,,Gdy byłem dzieckiem, Dialogue: 0,0:00:07.40,0:00:10.96,Default,,0000,0000,0000,,najbardziej obawialiśmy się\Nwojny nuklearnej. Dialogue: 0,0:00:11.82,0:00:15.08,Default,,0000,0000,0000,,Dlatego mieliśmy w piwnicy beczkę Dialogue: 0,0:00:15.08,0:00:17.66,Default,,0000,0000,0000,,napełnioną puszkami z jedzeniem i wodą. Dialogue: 0,0:00:18.26,0:00:19.90,Default,,0000,0000,0000,,Gdyby nadszedł atak nuklearny, Dialogue: 0,0:00:19.90,0:00:24.64,Default,,0000,0000,0000,,mieliśmy zejść na dół,\Nzadekować się i wyjadać z tej beczki. Dialogue: 0,0:00:25.88,0:00:29.60,Default,,0000,0000,0000,,Dzisiaj największe ryzyko\Nglobalnej katastrofy Dialogue: 0,0:00:29.60,0:00:32.46,Default,,0000,0000,0000,,wcale nie wygląda tak. Dialogue: 0,0:00:32.46,0:00:35.24,Default,,0000,0000,0000,,Tylko tak. Dialogue: 0,0:00:36.44,0:00:41.93,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli coś zabije ponad 10 milionów ludzi\Nw ciągu najbliższych dekad, Dialogue: 0,0:00:41.93,0:00:45.31,Default,,0000,0000,0000,,najprawdopodobniej będzie to\Nwysoce zakaźny wirus Dialogue: 0,0:00:45.31,0:00:47.79,Default,,0000,0000,0000,,a nie wojna. Dialogue: 0,0:00:47.79,0:00:51.68,Default,,0000,0000,0000,,Nie pociski, ale mikroby. Dialogue: 0,0:00:51.68,0:00:53.88,Default,,0000,0000,0000,,Częściową przyczyną są Dialogue: 0,0:00:53.88,0:00:58.08,Default,,0000,0000,0000,,ogromne inwestycje\Nw nuklearne straszaki Dialogue: 0,0:00:58.08,0:01:03.18,Default,,0000,0000,0000,,przy znikomych nakładach\Nna powstrzymanie epidemii. Dialogue: 0,0:01:04.13,0:01:07.09,Default,,0000,0000,0000,,Nie jesteśmy gotowi na kolejną epidemię. Dialogue: 0,0:01:08.02,0:01:09.76,Default,,0000,0000,0000,,Przyjrzyjmy się Eboli. Dialogue: 0,0:01:09.76,0:01:13.62,Default,,0000,0000,0000,,Wszyscy dużo czytaliście w prasie Dialogue: 0,0:01:13.62,0:01:15.22,Default,,0000,0000,0000,,o trudnych wyzwaniach. Dialogue: 0,0:01:15.22,0:01:18.88,Default,,0000,0000,0000,,Przyjrzałem się temu dokładnie \Nużywając narzędzi do studia przypadków Dialogue: 0,0:01:18.88,0:01:23.72,Default,,0000,0000,0000,,stosowanych do śledzenia walki z polio. Dialogue: 0,0:01:23.72,0:01:25.57,Default,,0000,0000,0000,,Gdy przejrzeć się sytuacji, Dialogue: 0,0:01:25.57,0:01:30.09,Default,,0000,0000,0000,,problemem nie był system, \Nktóry działał zbyt słabo, Dialogue: 0,0:01:30.09,0:01:33.65,Default,,0000,0000,0000,,po prostu brakowało systemu. Dialogue: 0,0:01:34.59,0:01:39.03,Default,,0000,0000,0000,,W zasadzie brakuje kluczowych elementów. Dialogue: 0,0:01:39.03,0:01:43.94,Default,,0000,0000,0000,,Nie mieliśmy grupy epidemiologów,\Nktórzy pojechaliby Dialogue: 0,0:01:43.94,0:01:47.70,Default,,0000,0000,0000,,zidentyfikować chorobę\Ni szybkość jej rozprzestrzeniania. Dialogue: 0,0:01:47.70,0:01:50.45,Default,,0000,0000,0000,,Raporty sporządzane były na papierze. Dialogue: 0,0:01:50.45,0:01:52.81,Default,,0000,0000,0000,,Z opóźnieniem publikowano je online, Dialogue: 0,0:01:52.81,0:01:54.78,Default,,0000,0000,0000,,były bardzo niedokładne. Dialogue: 0,0:01:55.49,0:01:57.86,Default,,0000,0000,0000,,Brakowało lekarzy gotowych na podróż. Dialogue: 0,0:01:57.86,0:02:00.45,Default,,0000,0000,0000,,Brakowało procedur przygotowania ludzi. Dialogue: 0,0:02:00.45,0:02:05.78,Default,,0000,0000,0000,,Organizacja Lekarze bez Granic\Nświetnie zarządzała wolontariuszami. Dialogue: 0,0:02:05.78,0:02:08.88,Default,,0000,0000,0000,,A mimo wszystko, zbyt wolno Dialogue: 0,0:02:08.88,0:02:12.02,Default,,0000,0000,0000,,przerzucaliśmy tysiące pracowników\Ndo zagrożonych krajów. Dialogue: 0,0:02:12.02,0:02:19.01,Default,,0000,0000,0000,,A ogromna epidemia wymagałaby\Nsetek tysięcy pracowników. Dialogue: 0,0:02:20.75,0:02:25.16,Default,,0000,0000,0000,,Nie było tam nikogo\Nnadzorującego próby leczenia. Dialogue: 0,0:02:25.16,0:02:26.95,Default,,0000,0000,0000,,Nikogo nadzorującego diagnozy. Dialogue: 0,0:02:26.95,0:02:30.24,Default,,0000,0000,0000,,Nikogo, kto zadecydowałby\Njakich narzędzi użyć. Dialogue: 0,0:02:30.24,0:02:33.72,Default,,0000,0000,0000,,Na przykład moglibyśmy \Npobrać krew ocalałych, Dialogue: 0,0:02:33.72,0:02:39.16,Default,,0000,0000,0000,,przetworzyć ją i podać ludziom jako lek. Dialogue: 0,0:02:39.16,0:02:41.76,Default,,0000,0000,0000,,Jednak nie było takiej próby. Dialogue: 0,0:02:41.76,0:02:43.52,Default,,0000,0000,0000,,Wielu rzeczy brakowało. Dialogue: 0,0:02:43.52,0:02:47.42,Default,,0000,0000,0000,,I to jest globalna porażka. Dialogue: 0,0:02:49.06,0:02:54.65,Default,,0000,0000,0000,,WHO powstało by monitorować epidemie,\Nale nie by robić to o czym mówiłem. Dialogue: 0,0:02:55.05,0:02:57.84,Default,,0000,0000,0000,,W filmach jest inaczej. Dialogue: 0,0:02:57.84,0:03:02.67,Default,,0000,0000,0000,,Jest zawsze grupa atrakcyjnych\Nepidemiologów gotowych do akcji. Dialogue: 0,0:03:02.67,0:03:08.45,Default,,0000,0000,0000,,Ruszają na miejsce, ratują świat,\Nlecz to czyste Hollywood. Dialogue: 0,0:03:10.18,0:03:13.89,Default,,0000,0000,0000,,Brak przygotowania może spowodować,\Nże następna epidemia Dialogue: 0,0:03:13.89,0:03:17.70,Default,,0000,0000,0000,,będzie dużo groźniejsza niż Ebola. Dialogue: 0,0:03:18.74,0:03:23.53,Default,,0000,0000,0000,,Popatrzmy na rozwój Eboli w tym roku. Dialogue: 0,0:03:24.31,0:03:27.15,Default,,0000,0000,0000,,Około 10 000 ludzi zmarło. Dialogue: 0,0:03:27.15,0:03:31.85,Default,,0000,0000,0000,,Prawie wszyscy pochodzili z\Ntrzech krajów zachodniej Afryki. Dialogue: 0,0:03:31.85,0:03:34.85,Default,,0000,0000,0000,,Są trzy powody dlaczego\Nnie rozprzestrzeniła się bardziej. Dialogue: 0,0:03:34.85,0:03:38.87,Default,,0000,0000,0000,,Pierwszym jest heroiczna praca\Npersonelu medycznego. Dialogue: 0,0:03:38.87,0:03:42.14,Default,,0000,0000,0000,,Odszukali chorych ludzi \Ni zapobiegli kolejnym zarażeniom. Dialogue: 0,0:03:42.14,0:03:44.62,Default,,0000,0000,0000,,Drugim jest natura wirusa. Dialogue: 0,0:03:44.62,0:03:47.70,Default,,0000,0000,0000,,Ebola nie rozprzestrzenia się\Nprzez powietrze Dialogue: 0,0:03:47.70,0:03:49.81,Default,,0000,0000,0000,,i zanim zacznie być zaraźliwa Dialogue: 0,0:03:49.81,0:03:52.55,Default,,0000,0000,0000,,większość ludzi będzie obłożnie chora. Dialogue: 0,0:03:54.22,0:03:58.41,Default,,0000,0000,0000,,Po trzecie, nie dostała się\Ndo wielu miast. Dialogue: 0,0:03:58.41,0:04:00.12,Default,,0000,0000,0000,,To po prostu było szczęście. Dialogue: 0,0:04:00.12,0:04:02.36,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli dostałaby się do\Nwiększej liczby miast, Dialogue: 0,0:04:02.36,0:04:05.88,Default,,0000,0000,0000,,zachorowań byłoby znacznie więcej. Dialogue: 0,0:04:05.88,0:04:09.47,Default,,0000,0000,0000,,Następnym razem\Nmożemy nie mieć tyle szczęścia. Dialogue: 0,0:04:09.47,0:04:14.53,Default,,0000,0000,0000,,Pojawi się wirus, który pomimo zakażenia,\Npozwala czuć się na tyle dobrze Dialogue: 0,0:04:14.53,0:04:17.84,Default,,0000,0000,0000,,by wsiąść do samolotu\Nalbo przejść się na rynek. Dialogue: 0,0:04:17.84,0:04:20.85,Default,,0000,0000,0000,,Źródłem wirusa może być natura,\Ntak jak Ebola Dialogue: 0,0:04:20.85,0:04:22.83,Default,,0000,0000,0000,,albo bioterroryzm. Dialogue: 0,0:04:22.83,0:04:27.47,Default,,0000,0000,0000,,Są rzeczy, które mogą dosłownie\Npogorszyć sprawę tysiąckrotnie. Dialogue: 0,0:04:27.47,0:04:33.48,Default,,0000,0000,0000,,Popatrzmy na model wirusa\Nrozprzestrzeniającego się przez powietrze, Dialogue: 0,0:04:33.48,0:04:37.07,Default,,0000,0000,0000,,jak hiszpańska grypa z 1918 roku. Dialogue: 0,0:04:37.63,0:04:39.56,Default,,0000,0000,0000,,Tak by to wyglądało. Dialogue: 0,0:04:39.56,0:04:43.56,Default,,0000,0000,0000,,Rozprzestrzeniłaby się na cały świat\Nbardzo, bardzo szybko. Dialogue: 0,0:04:43.56,0:04:48.68,Default,,0000,0000,0000,,Możecie zobaczyć, ponad 30 milionów ludzi\Nzmarło podczas tej epidemii. Dialogue: 0,0:04:48.68,0:04:50.50,Default,,0000,0000,0000,,To jest poważny problem. Dialogue: 0,0:04:50.50,0:04:52.26,Default,,0000,0000,0000,,Powinniśmy być zaniepokojeni. Dialogue: 0,0:04:52.26,0:04:56.69,Default,,0000,0000,0000,,Ale możemy zbudować\Nbardzo dobry system przeciwdziałania. Dialogue: 0,0:04:56.69,0:05:01.84,Default,,0000,0000,0000,,Mamy korzyści wynikające\Nz nauki i technologii. Dialogue: 0,0:05:01.84,0:05:03.02,Default,,0000,0000,0000,,Mamy telefony komórkowe, Dialogue: 0,0:05:03.02,0:05:06.14,Default,,0000,0000,0000,,by przesyłać informacje w obu kierunkach. Dialogue: 0,0:05:06.14,0:05:10.32,Default,,0000,0000,0000,,Mamy mapy satelitarne, możemy widzieć\Ngdzie ludzie się znajdują i dokąd jadą. Dialogue: 0,0:05:10.32,0:05:12.63,Default,,0000,0000,0000,,Czynimy postępy w biologii, Dialogue: 0,0:05:12.63,0:05:16.45,Default,,0000,0000,0000,,dzięki którym możemy znacznie\Nprzyspieszyć pozyskanie patogenu Dialogue: 0,0:05:16.45,0:05:21.32,Default,,0000,0000,0000,,oraz wytworzenie leków i szczepionek. Dialogue: 0,0:05:21.32,0:05:22.89,Default,,0000,0000,0000,,Mamy więc narzędzia, Dialogue: 0,0:05:22.89,0:05:27.50,Default,,0000,0000,0000,,jednak muszą one trafić do\Nogólnoświatowego systemu zdrowia. Dialogue: 0,0:05:27.50,0:05:29.79,Default,,0000,0000,0000,,Potrzebujemy przygotowań. Dialogue: 0,0:05:29.79,0:05:32.26,Default,,0000,0000,0000,,Moim zdaniem, najlepszą lekcją\Njak się przygotować Dialogue: 0,0:05:32.26,0:05:34.76,Default,,0000,0000,0000,,jest to, jak przygotowujemy się na wojnę. Dialogue: 0,0:05:34.76,0:05:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Mamy pełnoetatowych żołnierzy\Nczekających na rozkaz. Dialogue: 0,0:05:39.00,0:05:42.32,Default,,0000,0000,0000,,Mamy rezerwy, które\Nmogą wzmocnić liczebność armii. Dialogue: 0,0:05:42.32,0:05:46.00,Default,,0000,0000,0000,,NATO ma mobilne jednostki,\Nktóre może rozmieścić natychmiast. Dialogue: 0,0:05:46.00,0:05:49.46,Default,,0000,0000,0000,,NATO robi mnóstwo gier wojennych,\Nby sprawdzić wyszkolenie armii. Dialogue: 0,0:05:49.46,0:05:51.95,Default,,0000,0000,0000,,Czy żołnierze rozumieją zagadnienia\Npaliwa, logistyki Dialogue: 0,0:05:51.95,0:05:54.55,Default,,0000,0000,0000,,i jednakowych częstotliwości radiowych. Dialogue: 0,0:05:54.55,0:05:56.78,Default,,0000,0000,0000,,Są więc absolutnie gotowi. Dialogue: 0,0:05:56.78,0:06:01.13,Default,,0000,0000,0000,,To są rzeczy, z którymi zmierzymy się\Npodczas epidemii. Dialogue: 0,0:06:01.13,0:06:03.30,Default,,0000,0000,0000,,Co jest kluczowe? Dialogue: 0,0:06:03.30,0:06:08.59,Default,,0000,0000,0000,,Po pierwsze, potrzebujemy silnej opieki\Nzdrowotnej w biednych krajach. Dialogue: 0,0:06:08.59,0:06:11.78,Default,,0000,0000,0000,,Żeby matki mogły bezpiecznie rodzić, Dialogue: 0,0:06:11.78,0:06:13.30,Default,,0000,0000,0000,,a dzieci dostały szczepionki. Dialogue: 0,0:06:13.30,0:06:17.63,Default,,0000,0000,0000,,Wtedy bardzo wcześnie\Nwykryjemy wybuch epidemii. Dialogue: 0,0:06:18.15,0:06:19.94,Default,,0000,0000,0000,,Potrzebujemy sił wsparcia medycznego: Dialogue: 0,0:06:19.94,0:06:22.50,Default,,0000,0000,0000,,dużo wyszkolonych ludzi, Dialogue: 0,0:06:22.50,0:06:25.85,Default,,0000,0000,0000,,którzy są gotowi ruszyć \Ni postawić ekspertyzę. Dialogue: 0,0:06:25.85,0:06:30.27,Default,,0000,0000,0000,,Później musimy powiązać \Ntych ludzi z armią, Dialogue: 0,0:06:30.27,0:06:34.42,Default,,0000,0000,0000,,wykorzystując przewagę armii\Nw przemieszczaniu, logistyce Dialogue: 0,0:06:34.42,0:06:36.22,Default,,0000,0000,0000,,i zabezpieczaniu terenów. Dialogue: 0,0:06:36.22,0:06:39.13,Default,,0000,0000,0000,,Musimy przeprowadzać symulacje, Dialogue: 0,0:06:39.13,0:06:43.93,Default,,0000,0000,0000,,gry epidemiczne, nie gry wojenne,\Nabyśmy wiedzieli gdzie mamy braki. Dialogue: 0,0:06:43.93,0:06:47.20,Default,,0000,0000,0000,,Ostatnio epidemiczną grę\Nprzeprowadzono w USA Dialogue: 0,0:06:47.20,0:06:50.44,Default,,0000,0000,0000,,w 2001 roku\Ni nie poszła dobrze. Dialogue: 0,0:06:50.45,0:06:55.49,Default,,0000,0000,0000,,Jak dotąd wynik jest\Nepidemia 1, ludzie 0. Dialogue: 0,0:06:55.49,0:07:01.61,Default,,0000,0000,0000,,Ostatecznie, potrzebujemy zaawansowanych\Nbadań nad szczepionkami i diagnostyką. Dialogue: 0,0:07:01.61,0:07:05.25,Default,,0000,0000,0000,,Jest kilka dużych przełomów,\Nna przykład wirusy AAV, Dialogue: 0,0:07:05.25,0:07:09.23,Default,,0000,0000,0000,,które potrafią działać\Nbardzo, bardzo szybko. Dialogue: 0,0:07:09.23,0:07:12.60,Default,,0000,0000,0000,,Nie znam dokładnych kosztów, Dialogue: 0,0:07:12.60,0:07:17.10,Default,,0000,0000,0000,,ale jestem przekonany, że będą one niskie\Nw porównaniu z potencjalnymi szkodami. Dialogue: 0,0:07:17.10,0:07:21.74,Default,,0000,0000,0000,,Bank Światowy ocenia, \Nże ogólnoświatowa epidemia grypy Dialogue: 0,0:07:21.74,0:07:25.46,Default,,0000,0000,0000,,obniży dobrobyt ludzkości \No ponad trzy biliony dolarów Dialogue: 0,0:07:25.46,0:07:29.33,Default,,0000,0000,0000,,oraz zbierze miliony ofiar śmiertelnych. Dialogue: 0,0:07:29.33,0:07:32.32,Default,,0000,0000,0000,,Te inwestycje \Noferują znaczne korzyści Dialogue: 0,0:07:32.32,0:07:34.52,Default,,0000,0000,0000,,poza gotowością na epidemię. Dialogue: 0,0:07:34.52,0:07:36.65,Default,,0000,0000,0000,,Opieka zdrowotna,\Nprace badawczo-rozwojowe. Dialogue: 0,0:07:36.65,0:07:39.81,Default,,0000,0000,0000,,Te rzeczy zredukują\Nnierówności w ochronie zdrowia Dialogue: 0,0:07:39.81,0:07:43.50,Default,,0000,0000,0000,,i uczynią świat sprawiedliwszym\Noraz bezpieczniejszym. Dialogue: 0,0:07:43.50,0:07:46.86,Default,,0000,0000,0000,,Myślę, że to zdecydowanie\Npowinno być priorytetem. Dialogue: 0,0:07:47.51,0:07:48.98,Default,,0000,0000,0000,,Nie ma potrzeby panikować. Dialogue: 0,0:07:48.98,0:07:53.47,Default,,0000,0000,0000,,Nie musimy zbierać puszek spaghetti\Nczy bunkrować się w piwnicy. Dialogue: 0,0:07:53.47,0:07:57.31,Default,,0000,0000,0000,,Ale musimy działać,\Nbo czas nie jest po naszej stronie. Dialogue: 0,0:07:57.31,0:08:03.52,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli istnieje pozytywna strona\Nepidemii Eboli, Dialogue: 0,0:08:03.52,0:08:09.33,Default,,0000,0000,0000,,to jest nią ostrzeżenie, pobudka,\Nbyśmy zaczęli się przygotowywać. Dialogue: 0,0:08:09.33,0:08:14.98,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli zaczniemy teraz, możemy być\Ngotowi na następną epidemię. Dialogue: 0,0:08:14.98,0:08:16.57,Default,,0000,0000,0000,,Dziękuję. Dialogue: 0,0:08:16.57,0:08:19.87,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)