WEBVTT

00:00:00.578 --> 00:00:03.496
Przedstawiono mnie

00:00:03.496 --> 00:00:05.528
jako byłą Gubernator Michigan,

00:00:05.528 --> 00:00:08.544
ale właściwie jestem naukowcem,

00:00:08.544 --> 00:00:11.536
politologiem,

00:00:11.536 --> 00:00:15.332
a moim laboratorium demokracji

00:00:15.332 --> 00:00:18.488
było Michigan.

00:00:18.488 --> 00:00:21.330
Szukałam sposobu, by osiągnąć

00:00:21.330 --> 00:00:24.024
jak najwięcej dobrego

00:00:24.024 --> 00:00:26.133
dla jak największej liczby ludzi.

00:00:26.133 --> 00:00:30.411
Pojawiły się jednak trzy problemy,

00:00:30.411 --> 00:00:32.945
których nie mogłam rozwiązać.

00:00:32.945 --> 00:00:36.423
Chcę o nich opowiedzieć.

00:00:36.423 --> 00:00:38.429
Myślę też,

00:00:38.429 --> 00:00:42.185
że udało mi się znaleźć wstępne rozwiązanie.

NOTE Paragraph

00:00:42.185 --> 00:00:44.054
Pierwszy problem dotyka

00:00:44.054 --> 00:00:46.045
każdego stanu, nie tylko Michigan,

00:00:46.045 --> 00:00:49.364
To pytanie: jak stworzyć miejsca pracy

00:00:49.364 --> 00:00:51.112
w globalnej gospodarce?

NOTE Paragraph

00:00:51.112 --> 00:00:54.604
Podzielę się doświadczeniami.

00:00:54.604 --> 00:00:59.114
Pod koniec mojego pierwszego roku pracy

00:00:59.114 --> 00:01:01.646
zadzwonił jeden z pracowników i powiedział:

00:01:01.646 --> 00:01:04.014
"Mamy duży problem.

00:01:04.014 --> 00:01:07.634
Społeczność Greenville,

00:01:07.634 --> 00:01:09.896
licząca 8 tys. mieszkańców,

00:01:09.896 --> 00:01:12.691
traci głównego pracodawcę,

00:01:12.691 --> 00:01:17.510
fabrykę lodówek Electrolux".

NOTE Paragraph

00:01:17.510 --> 00:01:20.189
Ja na to: "Ile ludzi tam pracuje?"

NOTE Paragraph

00:01:20.189 --> 00:01:25.119
"3 tysiące na 8 tysięcy mieszkańców".

NOTE Paragraph

00:01:25.119 --> 00:01:27.900
Miasteczko zdominowane przez jedną firmę.

00:01:27.900 --> 00:01:32.828
Electrolux przenosił się do Meksyku.

NOTE Paragraph

00:01:32.828 --> 00:01:35.716
Ja na to: "Nie ma mowy. Jestem nowym gubernatorem.

00:01:35.716 --> 00:01:38.004
Coś poradzimy. Przyjadę do Greenville

00:01:38.004 --> 00:01:39.972
z całym zespołem i złożymy firmie

00:01:39.972 --> 00:01:42.877
ofertę nie do odrzucenia".

NOTE Paragraph

00:01:42.877 --> 00:01:45.308
Zebrałam ludzi

00:01:45.308 --> 00:01:49.020
i spotkaliśmy się z włodarzami Greenville,

00:01:49.020 --> 00:01:52.250
burmistrzem, administratorem, dyrektorem szkoły,

00:01:52.250 --> 00:01:55.845
i spisaliśmy każdy pomysł,

00:01:55.845 --> 00:01:59.138
jaki przyszedł nam do głowy,

00:01:59.138 --> 00:02:03.266
by zatrzymać Electrolux.

00:02:03.266 --> 00:02:04.917
Naszą listę propozycji

00:02:04.917 --> 00:02:10.024
przekazaliśmy zarządowi firmy.

00:02:10.024 --> 00:02:14.132
Było tam m.in. zwolnienie z podatków przez 20 lat,

00:02:14.132 --> 00:02:18.348
czy pomoc w budowie fabryki.

00:02:18.348 --> 00:02:21.141
Związek zawodowy zgodził się

00:02:21.141 --> 00:02:24.980
na wielkie ustępstwa,

00:02:24.980 --> 00:02:29.033
aby tylko zachować miejsca pracy.

NOTE Paragraph

00:02:29.033 --> 00:02:31.911
Zarząd Electroluxu

00:02:31.911 --> 00:02:34.724
rozważał nasze propozycje

00:02:34.724 --> 00:02:37.244
przez 17 minut.

00:02:37.244 --> 00:02:39.475
W końcu powiedzieli:

00:02:39.475 --> 00:02:42.416
"Jesteście dla nas

00:02:42.416 --> 00:02:46.905
naprawdę bardzo hojni.

00:02:46.905 --> 00:02:50.300
Lecz nic nie poradzicie na to,

00:02:50.300 --> 00:02:54.589
że w Juarez w Meksyku płacimy
1,57 dolara za godzinę.

00:02:54.589 --> 00:02:57.847
Wyjeżdżamy".

NOTE Paragraph

00:02:57.847 --> 00:03:00.852
I wyjechali.

00:03:00.852 --> 00:03:04.108
Było to jak wybuch bomby atomowej.

00:03:04.108 --> 00:03:06.423
Fabryka załamała się.

00:03:06.423 --> 00:03:10.401
To robotnik w ostatni dzień pracy.

00:03:10.401 --> 00:03:14.425
Kiedy ostatnia lodówka zeszła z linii montażowej,

00:03:14.425 --> 00:03:17.065
pracownicy Electrolux w Greenville

00:03:17.065 --> 00:03:22.730
zebrali się na ostatnią kolację.

00:03:22.730 --> 00:03:25.713
Było to w dużej hali.

00:03:25.713 --> 00:03:30.202
Poszłam tam, bo jako Gubernator

00:03:30.202 --> 00:03:34.099
nie udało mi się

00:03:34.099 --> 00:03:36.622
zatrzymać odpływu miejsc pracy

00:03:36.622 --> 00:03:39.942
i chciałam być z nimi.

00:03:39.942 --> 00:03:43.685
Było to duże zgromadzenie,

00:03:43.685 --> 00:03:47.845
ludzie jedli obiady w pojemnikach,

00:03:47.845 --> 00:03:51.582
a smętny zespół grał smętną muzykę.
(Śmiech)

NOTE Paragraph

00:03:51.582 --> 00:03:54.809
Podszedł do mnie człowiek

00:03:54.809 --> 00:03:58.549
z tatuażami, z kucykiem i w czapce z daszkiem.

00:03:58.549 --> 00:04:01.167
Miał ze sobą dwie córki.

00:04:01.167 --> 00:04:04.774
Powiedział: "To moje córki.

00:04:04.774 --> 00:04:07.822
Mam 48 lat

00:04:07.822 --> 00:04:12.380
i pracowałem tu przez 30 lat.

00:04:12.380 --> 00:04:15.036
Zacząłem od razu po szkole.

00:04:15.036 --> 00:04:17.644
Pracował tu mój ojciec

00:04:17.644 --> 00:04:20.493
i mój dziadek.

00:04:20.493 --> 00:04:25.516
Jedyne, co umiem, to robić lodówki".

00:04:25.516 --> 00:04:26.869
Spojrzał na córki

00:04:26.869 --> 00:04:29.357
i położył ręce na piersi.

00:04:29.357 --> 00:04:31.907
"Proszę mi powiedzieć,

00:04:31.907 --> 00:04:37.235
gdzie indziej znajdę pracę?"

00:04:37.235 --> 00:04:40.668
gdzie indziej znajdę pracę?"

00:04:40.668 --> 00:04:44.190
Takie pytanie zadał

00:04:44.190 --> 00:04:46.868
każdy pracownik w hali,

00:04:46.868 --> 00:04:52.708
a ogólniej rzecz biorąc,
każdy pracownik z 50 tys. fabryk

00:04:52.708 --> 00:04:57.020
zamkniętych w pierwszej dekadzie tego wieku.

00:04:57.020 --> 00:04:59.914
Zagadka nr 1: jak stworzyć miejsca pracy

00:04:59.914 --> 00:05:02.347
w Ameryce w globalnej gospodarce?

NOTE Paragraph

00:05:02.347 --> 00:05:04.647
I od razu zagadka nr 2:

00:05:04.647 --> 00:05:07.379
jak rozwiązać kwestię zmiany klimatu,

00:05:07.379 --> 00:05:11.716
gdy nie mamy narodowej polityki energetycznej,

00:05:11.716 --> 00:05:16.644
a w Kongresie trwa impas?

00:05:16.644 --> 00:05:19.806
Był niedawno sondaż,

00:05:19.806 --> 00:05:24.083
który porównywał wskaźnik poparcia
dla Kongresu

00:05:24.083 --> 00:05:26.513
z różnymi nieprzyjemnymi rzeczami.

00:05:26.513 --> 00:05:30.033
Wyszło, że większe poparcie niż Kongres

00:05:30.033 --> 00:05:32.915
mają karaluchy, wszy, zespół Nickelback,

00:05:32.915 --> 00:05:39.907
kanałowe leczenie zębów i Donald Trump.
(Śmiech)

00:05:39.907 --> 00:05:44.186
Kongres był lepszy tylko

00:05:44.186 --> 00:05:49.042
od laboratoriów narkotykowych i rzeżączki.
(Śmiech)

00:05:49.042 --> 00:05:52.867
Mamy problem.

NOTE Paragraph

00:05:52.867 --> 00:05:54.505
Dało mi to do myślenia. Co to jest?

00:05:54.505 --> 00:05:58.267
Co takiego wydarzyło się

00:05:58.267 --> 00:06:00.417
w laboratorium demokracji?

00:06:00.417 --> 00:06:03.116
Jaki program polityczny

00:06:03.116 --> 00:06:04.908
zatwierdzony przez obie partie

00:06:04.908 --> 00:06:08.475
wywołuje zmiany?

00:06:08.475 --> 00:06:09.753
Można spytać na przykład,

00:06:09.753 --> 00:06:12.233
która polityka wewnętrzna Obamy

00:06:12.233 --> 00:06:15.347
miała znaczący wpływ
na zmiany w całym kraju?

00:06:15.347 --> 00:06:16.635
Mogła to być Obamacare,

00:06:16.635 --> 00:06:20.430
ale nie była ona dobrowolna.

00:06:20.430 --> 00:06:22.971
Tylko połowa stanów się przyłączyła.

00:06:22.971 --> 00:06:26.480
Mogła to być Ustawa o odbudowie,
lecz ta nie wymagała zmiany polityki.

00:06:26.480 --> 00:06:30.831
Ogromne zmiany spowodowała

00:06:30.831 --> 00:06:33.251
kampania edukacyjna Race to the Top.

00:06:33.251 --> 00:06:36.493
Dlaczego? Bo rząd wyznaczył
4,5 miliarda dolarów nagrody,

00:06:36.493 --> 00:06:39.939
o którą gubernatorzy mieli rywalizować.

00:06:39.939 --> 00:06:43.115
Włączyło się 48 gubernatorów,

00:06:43.115 --> 00:06:46.414
podnosząc standardy w 48 stanach

00:06:46.414 --> 00:06:48.700
dla licealistów,

00:06:48.700 --> 00:06:51.011
aby brali udział w dodatkowych kursach.

00:06:51.011 --> 00:06:56.397
48 stanów stworzyło od podstaw
politykę edukacyjną.

NOTE Paragraph

00:06:56.397 --> 00:06:59.000
Pomyślałam, dlaczego by nie stworzyć

00:06:59.000 --> 00:07:03.046
podobnego wyścigu
o ekologiczne miejsca pracy?

00:07:03.046 --> 00:07:05.397
Przecież w końcu zainwestowano

00:07:05.397 --> 00:07:09.375
aż 1,6 biliona dolarów
w ciągu ostatnich 8 lat

00:07:09.375 --> 00:07:11.317
w sektor prywatny,

00:07:11.317 --> 00:07:13.689
a każdy dolar oznacza etat.

00:07:13.689 --> 00:07:15.284
I gdzie powstają te miejsca pracy?

00:07:15.284 --> 00:07:17.708
W krajach, które mają program, np. w Chinach.

00:07:17.708 --> 00:07:19.730
Odwiedziłam Chiny, by to zobaczyć.

00:07:19.730 --> 00:07:22.438
Urządzono dla nas, gości,

00:07:22.438 --> 00:07:25.441
specjalny pokaz.

00:07:25.441 --> 00:07:27.804
Stałam wtedy obok jednego z urzędników,

00:07:27.804 --> 00:07:29.466
który, zapytał: "Jak pani myśli,

00:07:29.466 --> 00:07:34.100
kiedy USA wypracuje strategię energetyczną?"

00:07:34.100 --> 00:07:37.668
Ja na to: "Nie mam pojęcia, w Kongresie impas".

NOTE Paragraph

00:07:37.668 --> 00:07:41.682
Odpowiedział:

00:07:41.682 --> 00:07:44.419
"Nie ma co się spieszyć".

00:07:44.419 --> 00:07:49.057
Chcą wykorzystać naszą bierność.

NOTE Paragraph

00:07:49.057 --> 00:07:51.990
Moglibyśmy stworzyć wyzwanie

00:07:51.990 --> 00:07:54.689
dla gubernatorów,

00:07:54.689 --> 00:07:57.495
a nagroda w tym konkursie

00:07:57.495 --> 00:08:01.143
byłaby równie wysoka

00:08:01.143 --> 00:08:03.833
jak w kampanii Race to the Top,

00:08:03.833 --> 00:08:06.216
czyli 4,5 miliarda dolarów.

00:08:06.216 --> 00:08:08.705
To tylko jedna tysięczna wydatków federalnych.

00:08:08.705 --> 00:08:10.729
Niezauważalna kwota.

00:08:10.729 --> 00:08:14.647
Zwycięstwo polegałoby

00:08:14.647 --> 00:08:17.952
na osiągnięciu celu, który wyznaczył prezydent.

00:08:17.952 --> 00:08:21.025
Chodzi o standard 80% energii ekologicznej

00:08:21.025 --> 00:08:23.300
do 2030 roku.

00:08:23.300 --> 00:08:25.279
Do tego roku 80% energii

00:08:25.279 --> 00:08:28.929
ma pochodzić z odnawialnych źródeł.

00:08:28.929 --> 00:08:31.630
Dlaczego nie stworzyć takiego konkursu?

00:08:31.630 --> 00:08:33.621
Rezultaty byłyby ciekawe,

00:08:33.621 --> 00:08:35.609
bo każdy region ma cos do zaoferowania.

00:08:35.609 --> 00:08:38.591
Na przykład gubernatorzy Iowa i Ohio,

00:08:38.591 --> 00:08:40.608
dwóch ważnych politycznie stanów,

00:08:40.608 --> 00:08:42.496
mogliby dać przykład dla narodu,

00:08:42.496 --> 00:08:45.211
jeśli chodzi o produkcję turbin wiatrowych

00:08:45.211 --> 00:08:47.813
i energii wiatrowej.

00:08:47.813 --> 00:08:50.984
Stany leżące w słonecznym klimacie

00:08:50.984 --> 00:08:54.684
mogłyby przodować w energii słonecznej,

00:08:54.684 --> 00:08:56.854
i kto wie, może Jerry Brown powie:

00:08:56.854 --> 00:08:59.031
"Stworzymy klaster przemysłowy w Kalifornii,

00:08:59.031 --> 00:09:00.870
by produkować własne baterie słoneczne

00:09:00.870 --> 00:09:02.519
i nie musieć importować ich z Chin".

00:09:02.519 --> 00:09:04.382
i nie musieć importować ich z Chin".

00:09:04.382 --> 00:09:07.812
Każdy stan mógłby to zrobić.

00:09:07.812 --> 00:09:11.918
Warunki są w całym kraju.

00:09:11.918 --> 00:09:15.922
Na przykład stany zachodnie

00:09:15.922 --> 00:09:18.097
mogłyby zająć się

00:09:18.097 --> 00:09:20.409
energią geotermalną, a Teksas

00:09:20.409 --> 00:09:23.777
budową sieci elektroenergetycznych.

00:09:23.777 --> 00:09:27.869
Stany środkowo-wschodnie mają

00:09:27.884 --> 00:09:30.208
dużo lasów i odpadów rolniczych,

00:09:30.208 --> 00:09:32.809
mogłyby więc produkować biopaliwa.

00:09:32.809 --> 00:09:35.325
A specjalizacją stanów pólnocno-wschodnich

00:09:35.325 --> 00:09:38.189
byłaby wydajność energetyczna.

00:09:38.189 --> 00:09:41.158
Na wschodnim wybrzeżu mają warunki

00:09:41.158 --> 00:09:42.977
do elektrowni wiatrowych na morzu.

00:09:42.977 --> 00:09:45.560
Michigan mógłby specjalizować się

00:09:45.560 --> 00:09:49.454
w produkcji baterii dla elektrycznych aut.

00:09:49.454 --> 00:09:52.861
Każdy region ma coś do zaoferowania,

00:09:52.861 --> 00:09:55.183
a taki konkurs

00:09:55.183 --> 00:09:59.301
byłby zgodny z zasadą federalizmu.

00:09:59.301 --> 00:10:02.855
Udział jest dobrowolny.

00:10:02.855 --> 00:10:05.525
Może przyłączyłyby się nawet

00:10:05.525 --> 00:10:07.926
Teksas i Karolina Południowa,

00:10:07.926 --> 00:10:10.477
które nie wzięły udziału

00:10:10.477 --> 00:10:12.131
w Race to the Top.

00:10:12.131 --> 00:10:16.445
Gubernatorzy chcą więcej etatów.

00:10:16.445 --> 00:10:19.065
Taki projekt wspiera również

00:10:19.065 --> 00:10:21.526
innowacyjność na szczeblu stanowym.

NOTE Paragraph

00:10:21.526 --> 00:10:25.832
Jeśli oglądacie

00:10:25.832 --> 00:10:28.589
programy polityczne w telewizji,

00:10:28.589 --> 00:10:31.221
pewnie wątpicie, czy Kongres zgodzi się

00:10:31.221 --> 00:10:33.494
wyłożyć 4,5 miliarda dolarów.

00:10:33.494 --> 00:10:36.789
Czekanie na Kongres

00:10:36.789 --> 00:10:39.365
wymaga dużej cierpliwości.

00:10:39.365 --> 00:10:47.269
Ale można też obejść Kongres.

00:10:47.269 --> 00:10:48.827
Ale można też obejść Kongres.

00:10:48.827 --> 00:10:55.455
Konkurs może być zorganizowany

00:10:55.455 --> 00:11:00.415
przez sektor prywatny.

00:11:00.415 --> 00:11:04.805
Co gdyby obecne tu na TED firmy

00:11:04.805 --> 00:11:08.333
i milionerzy zebrali się w grupę,

00:11:08.333 --> 00:11:11.893
by stworzyć narodowy konkurs

00:11:11.893 --> 00:11:14.149
by stworzyć narodowy konkurs

00:11:14.149 --> 00:11:16.818
dla gubernatorów?

00:11:16.818 --> 00:11:21.706
To mogłoby zacząć się tu, na TED.

00:11:21.706 --> 00:11:24.365
Chcielibyście być świadkami

00:11:24.365 --> 00:11:29.713
powstania nowego pomysłu

00:11:29.713 --> 00:11:35.159
na dobrze płatne posady w USA...
(Brawa) --

00:11:35.159 --> 00:11:38.880
i stworzenia

00:11:38.880 --> 00:11:44.858
polityki energetycznej od podstaw?

NOTE Paragraph

00:11:44.858 --> 00:11:48.309
Drodzy TEDowicze,

00:11:48.309 --> 00:11:51.071
jeśli jesteście niecierpliwi jak ja,

00:11:51.071 --> 00:11:54.629
wiecie, że nasi rywale ekonomiczni

00:11:54.629 --> 00:11:58.069
zostawili nas daleko w tyle.

00:11:58.069 --> 00:12:00.421
zostawili nas daleko w tyle.

00:12:00.421 --> 00:12:04.967
Możemy wrócić do gry lub nie.

00:12:04.967 --> 00:12:09.286
Możemy być graczem lub pionkiem.

00:12:09.286 --> 00:12:11.707
Nie wiem, jak wy,

00:12:11.707 --> 00:12:14.414
ale ja wolę grać.

NOTE Paragraph

00:12:14.414 --> 00:12:18.414
Dziękuję bardzo wszystkim.
(Brawa)