WEBVTT

00:00:15.350 --> 00:00:20.241
Pokazaću vam
zadivljujuće molekularne mašine

00:00:21.100 --> 00:00:24.100
koje stvaraju živu materiju vašeg tela.

00:00:24.600 --> 00:00:27.361
Molekuli su stvarno, stvarno malecki.

00:00:27.395 --> 00:00:28.926
A kada kažem mali,

00:00:28.950 --> 00:00:30.500
stvarno to mislim.

00:00:31.331 --> 00:00:33.586
Manji su od talasne dužine svetlosti,

00:00:33.610 --> 00:00:36.300
pa zato ne postoji način
da ih direktno posmatramo.

00:00:36.421 --> 00:00:39.066
Ali zahvaljujući nauci,
imamo prilično dobru predstavu

00:00:39.090 --> 00:00:40.980
šta se događa na nivou molekula.

00:00:41.361 --> 00:00:44.056
Zato zapravo možemo
da vam pričamo o molekulima,

00:00:44.080 --> 00:00:46.650
ali nemamo neposredan način
da vam pokažemo molekule.

00:00:47.548 --> 00:00:50.120
Jedan način da to prevaziđemo
jeste slikanje.

00:00:50.677 --> 00:00:52.666
Ova ideja nije stvarno nova.

00:00:52.690 --> 00:00:54.630
Naučnici su oduvek slikali,

00:00:54.655 --> 00:00:57.295
to je deo razmišljanja
i procesa pronalaženja.

00:00:57.370 --> 00:00:59.800
Slikaju ono što posmatraju očima,

00:01:00.171 --> 00:01:02.865
koristeći tehnologije
kao što su teleskopi i mikroskopi,

00:01:02.890 --> 00:01:04.870
i takođe ono o čemu razmišljaju.

00:01:05.850 --> 00:01:08.145
Izabrao sam dva poznata primera,

00:01:09.386 --> 00:01:13.224
jer su poznata po prikazivanju
nauke putem umetnosti.

00:01:13.713 --> 00:01:15.250
Počeću sa Galilejem,

00:01:15.650 --> 00:01:17.789
on je koristio prvi teleskop na svetu

00:01:17.814 --> 00:01:18.976
da posmatra Mesec.

00:01:19.000 --> 00:01:21.980
Transformisao je način
na koji razmišljamo o Mesecu.

00:01:22.580 --> 00:01:24.036
U 17. veku se smatralo

00:01:24.060 --> 00:01:26.350
da je Mesec savršena nebeska sfera.

00:01:26.850 --> 00:01:29.430
Ali je Galilej video da je to
stenovit, pust svet,

00:01:29.869 --> 00:01:32.539
koji je prikazao na svojim akvarelima.

00:01:36.805 --> 00:01:39.296
Još jedan naučnik sa velikim idejama,

00:01:39.320 --> 00:01:42.110
velika zvezda biologije, je Čarls Darvin.

00:01:43.010 --> 00:01:44.576
Čuveni prikaz u njegovoj svesci

00:01:44.600 --> 00:01:47.319
on započinje komentarom
u gornjem levom uglu: ''Ja mislim,''

00:01:47.344 --> 00:01:49.904
a onda skicira prvo drvo života,

00:01:50.163 --> 00:01:51.576
što je njegovo viđenje

00:01:51.600 --> 00:01:55.020
opšte povezanosti svih vrsta,
svih živih stvari na Zemlji,

00:01:55.146 --> 00:01:56.790
evolucionom istorijom,

00:01:56.890 --> 00:01:59.516
to je nastanak vrsta
putem prirodne selekcije

00:01:59.540 --> 00:02:01.600
i odvajanje od populacije predaka.

00:02:05.029 --> 00:02:06.560
Čak i kao naučnik,

00:02:06.860 --> 00:02:09.229
išao sam na predavanja
molekularnih biologa

00:02:09.430 --> 00:02:12.156
i bila su mi potpuno nerazumljiva,

00:02:12.181 --> 00:02:14.366
zbog svih složenih
tehničkih izraza i žargona

00:02:14.390 --> 00:02:16.261
koji koriste za opis svog rada,

00:02:16.430 --> 00:02:19.640
dok nisam naišao na umetničke
radove Dejvida Gudsela,

00:02:20.240 --> 00:02:22.660
koji je molekularni biolog
na Skrips institutu.

00:02:23.060 --> 00:02:24.366
Na njegovim slikama

00:02:24.390 --> 00:02:26.476
je sve tačno i proporcionalno.

00:02:27.744 --> 00:02:30.000
Njegov rad mi je pojasnio

00:02:30.100 --> 00:02:32.602
kako izgleda molekularni svet u nama.

00:02:32.968 --> 00:02:35.842
U gornjem levom uglu
imate ovu žuto-zelenu površinu.

00:02:35.866 --> 00:02:38.100
Ovo je presek kroz krv.

00:02:38.189 --> 00:02:40.260
Žuto-zeleni deo su krvne tečnosti,

00:02:40.284 --> 00:02:42.751
većinom voda, ali i antitela, šećeri,

00:02:43.260 --> 00:02:44.410
hormoni i ostalo.

00:02:44.700 --> 00:02:47.246
A crveni region je presek
kroz crvena krvna zrnca.

00:02:47.270 --> 00:02:49.204
A ovi crveni molekuli su hemoglobini.

00:02:49.258 --> 00:02:51.640
Oni su stvarno crveni; to daje boju krvi.

00:02:51.960 --> 00:02:54.016
Hemoglobin deluje kao molekularni sunđer

00:02:54.040 --> 00:02:55.756
koji upija kiseonik u plućima

00:02:55.780 --> 00:02:57.553
i prenosi ga u druge delove tela.

00:02:58.164 --> 00:03:00.873
Inspirisala me je ova slika
pre mnogo godina,

00:03:00.900 --> 00:03:04.096
pa sam se pitao da li bismo mogli
da koristimo kompjutersku grafiku

00:03:04.120 --> 00:03:05.795
da predstavimo svet molekula.

00:03:05.820 --> 00:03:07.175
Kako bi to izgledao?

00:03:07.200 --> 00:03:09.442
Tako sam zapravo započeo.

00:03:11.863 --> 00:03:13.013
Hajde da počnemo.

00:03:13.720 --> 00:03:16.785
Ovo je DNK u klasičnoj formi
duplog heliksa.

00:03:16.810 --> 00:03:19.296
Ovo je snimak dobijen
rendgenskom kristalografijom,

00:03:19.320 --> 00:03:20.646
to je precizan model DNK.

00:03:20.670 --> 00:03:23.595
Ako odmotamo dupli heliks
i odvežemo dva lanca,

00:03:23.620 --> 00:03:25.616
vidite ove stvari što liče na zupce.

00:03:25.640 --> 00:03:27.406
To su slova genetskog koda,

00:03:27.430 --> 00:03:29.376
25.000 gena koji su upisani u vašu DNK.

00:03:29.400 --> 00:03:31.376
O tome obično govore -

00:03:31.400 --> 00:03:33.376
o genetskom kodu - upravo na ovo misle.

00:03:33.400 --> 00:03:36.126
Ali želim da vam pričam
o drugom aspektu nauke o DNK,

00:03:36.150 --> 00:03:38.376
a to je fizička priroda DNK.

00:03:38.400 --> 00:03:41.700
Ova dva lanca se pružaju
u suprotnim smerovima

00:03:41.725 --> 00:03:43.685
iz razloga u koje sada neću ulaziti.

00:03:43.710 --> 00:03:46.100
Ali se fizički pružaju
u suprotnim smerovima,

00:03:46.125 --> 00:03:49.475
što stvara brojne komplikacije
za vaše žive ćelije,

00:03:49.625 --> 00:03:51.156
kao što ćete videti,

00:03:51.180 --> 00:03:53.200
a najviše kada se prepisuje DNK.

00:03:54.200 --> 00:03:57.146
Sada ću vam pokazati tačan prikaz

00:03:57.200 --> 00:04:00.836
stvarne mašine za replikaciju DNK
koja se sada odvija u vašem telu,

00:04:00.860 --> 00:04:03.200
barem prema biologiji iz 2002.

00:04:03.500 --> 00:04:06.500
Znači DNK ulazi u mašineriju
za proizvodnju sa leve strane,

00:04:06.854 --> 00:04:10.406
i sudara se sa ovim skupom,
ovim minijaturnim biohemijskim mašinama,

00:04:10.430 --> 00:04:12.980
koje rastavljaju DNK lance
i prave tačnu kopiju.

00:04:13.426 --> 00:04:14.576
Dolazi DNK

00:04:14.600 --> 00:04:18.582
i udara u ovu plavu, okruglu
strukturu sa rupom u sredini

00:04:19.310 --> 00:04:21.130
i razdvaja se na dva dela.

00:04:22.112 --> 00:04:24.496
Jedan lanac je moguće direktno prepisati,

00:04:24.520 --> 00:04:27.165
možete videti ove stvari
koje se odmotavaju tamo na dnu.

00:04:27.190 --> 00:04:29.516
Ali stvari nisu toliko jednostavne
za drugi lanac

00:04:29.540 --> 00:04:30.996
jer se mora prepisivati unazad.

00:04:31.020 --> 00:04:32.706
Pa se okreće nanovo u ovim petljama

00:04:32.730 --> 00:04:34.270
i prepisuje deo po deo,

00:04:34.370 --> 00:04:36.600
stvarajući dva nova DNK molekula.

00:04:37.015 --> 00:04:40.190
Imate milijarde ovih mašina

00:04:40.224 --> 00:04:42.116
koje u ovom trenutku rade u vama,

00:04:42.140 --> 00:04:44.500
koje prepisuju vašu DNK
sa izuzetnom preciznošću.

00:04:45.457 --> 00:04:47.066
To je tačan prikaz,

00:04:47.090 --> 00:04:50.755
i prilično tačna brzina za ono
što se događa u vama.

00:04:50.780 --> 00:04:53.498
Izostavio sam ispravljanje grešaka
i mnogo drugih stvari.

00:04:55.894 --> 00:04:57.666
Ovo je urađeno pre nekoliko godina.

00:04:57.690 --> 00:04:58.796
Hvala.

00:04:58.820 --> 00:05:00.192
(Aplauz)

00:05:00.216 --> 00:05:02.186
Ovo je urađeno pre nekoliko godina,

00:05:02.210 --> 00:05:05.716
ali ono što ću vam pokazati sledeće
je nova nauka, usavršena tehnologija.

00:05:05.740 --> 00:05:07.246
Ponovo, počinjemo sa DNK.

00:05:07.270 --> 00:05:09.926
Ona se tu mrda i drma zbog
okolne supe od molekula,

00:05:09.950 --> 00:05:12.390
koju sam sklonio kako biste mogli
nešto da vidite.

00:05:12.690 --> 00:05:15.495
DNK ima oko dva nanometra u prečniku,

00:05:15.520 --> 00:05:17.220
što je stvarno veoma malo.

00:05:18.420 --> 00:05:20.075
Ali u svakoj vašoj ćeliji,

00:05:20.100 --> 00:05:24.100
svaki lanac DNK je dug oko
30 do 40 miliona nanometara.

00:05:24.900 --> 00:05:30.127
Da bi DNK bila organizovana i da bi
pristup genetskom kodu bio regulisan,

00:05:30.160 --> 00:05:32.386
obmotana je oko ovih
ljubičastih proteina -

00:05:32.410 --> 00:05:34.566
ili sam ih ovde obeležio
ljubičastom bojom.

00:05:34.590 --> 00:05:36.406
Zapakovana je i sva je na gomili.

00:05:36.430 --> 00:05:38.700
Sve ovo što se vidi je jedan
jedini lanac DNK.

00:05:39.400 --> 00:05:42.386
Ovo ogromno pakovanje DNK
se zove hromozom.

00:05:42.410 --> 00:05:44.700
Vratićemo se ubrzo na hromozome.

00:05:45.319 --> 00:05:47.110
Približavamo se, udaljavamo se,

00:05:47.310 --> 00:05:49.336
kroz nuklearnu poru,

00:05:49.360 --> 00:05:52.656
koja čini prolaz u deo koji sadrži svu DNK

00:05:52.680 --> 00:05:54.412
koji se naziva jedro.

00:05:54.492 --> 00:05:55.676
Sve što se vidi ovde

00:05:55.700 --> 00:05:59.916
se predaje ceo jedan semestar
na biologiji, a ja imam sedam minuta.

00:05:59.941 --> 00:06:02.616
Znači to nećemo moći danas da stignemo?

00:06:02.900 --> 00:06:04.500
Kažu mi: ''Ne.''

00:06:05.247 --> 00:06:09.085
Ovako izgleda živa ćelija posmatrana
kroz svetlosni mikroskop.

00:06:09.110 --> 00:06:12.896
Snimana je u toku dugog perioda vremena,
zato možete da vidite da se kreće.

00:06:12.920 --> 00:06:14.556
Omotač jezgra se razgrađuje.

00:06:14.580 --> 00:06:17.786
Ove stvari u obliku kobasica su
hromozomi i fokusiraćemo se na njih.

00:06:17.810 --> 00:06:19.766
Oni se kreću na ovaj zanimljiv način,

00:06:19.790 --> 00:06:21.970
a fokusirani su na ove male crvene tačke.

00:06:23.070 --> 00:06:25.826
Kada ćelija oseti da je spremna,

00:06:25.850 --> 00:06:28.056
dolazi do razdvajanja hromozoma.

00:06:28.080 --> 00:06:30.076
Jedan komplet DNK odlazi na jednu stranu,

00:06:30.100 --> 00:06:32.206
a druga strana dobija drugi komplet DNK -

00:06:32.230 --> 00:06:33.596
identične kopije DNK.

00:06:33.620 --> 00:06:35.276
A onda se ćelija deli po sredini

00:06:35.300 --> 00:06:37.276
I opet, imate milijarde ćelija

00:06:37.300 --> 00:06:40.276
koje prolaze kroz ovaj proces
upravo sada u vama.

00:06:40.300 --> 00:06:43.276
Sada ćemo se vratiti nazad
i fokusirati se na hromozome

00:06:43.300 --> 00:06:46.100
i pogledati i opisati njihovu strukturu.

00:06:46.408 --> 00:06:49.180
Opet smo ovde na tom
ekvatorskom polu ćelije.

00:06:49.831 --> 00:06:51.366
Hromozomi se poređaju.

00:06:51.390 --> 00:06:53.286
Izolovaćemo samo jedan hromozom,

00:06:53.310 --> 00:06:55.576
izvućićemo ga i pogledati
njegovu strukturu.

00:06:55.600 --> 00:06:59.135
Ovo je jedna od najvećih
molekulskih struktura koje imate,

00:06:59.160 --> 00:07:01.900
barem na osnovu onoga
što do sada znamo o nama.

00:07:03.282 --> 00:07:05.370
Znači ovo je jedan hromozom.

00:07:05.720 --> 00:07:08.290
Imate dva lanca DNK u svakom hromozomu.

00:07:08.321 --> 00:07:10.206
Jedan je skupljen u jednu kobasicu.

00:07:10.230 --> 00:07:12.706
Drugi lanac je skupljen u drugu kobasicu.

00:07:12.730 --> 00:07:15.686
Ove stvari koje izgledaju kao brkovi
koji štrče sa obe strane

00:07:15.710 --> 00:07:17.576
su dinamične skele ćelije.

00:07:17.600 --> 00:07:20.326
Zovu se mikrotubule. To ime nije važno.

00:07:20.350 --> 00:07:23.926
Ali ćemo se fokusirati na ovaj crveni
region, obeležio sam ga crvenom bojom,

00:07:23.950 --> 00:07:25.606
i to je dodirna površina

00:07:25.630 --> 00:07:27.576
između dinamičnih skela i hromozoma.

00:07:27.600 --> 00:07:30.576
Očigledno je ključno
za kretanje hromozoma.

00:07:30.600 --> 00:07:34.083
Nemamo predstavu kako
se zapravo postiže to kretanje.

00:07:34.108 --> 00:07:36.218
Proučavali smo ovo
što se naziva kinetohor,

00:07:36.243 --> 00:07:38.726
preko sto godina intenzivnog proučavanja,

00:07:38.750 --> 00:07:41.266
i tek sada počinjemo
da otkrivamo o čemu se radi.

00:07:41.290 --> 00:07:44.536
Sastoji se od oko 200
različitih vrsta proteina,

00:07:44.560 --> 00:07:46.300
hiljada proteina ukupno.

00:07:46.923 --> 00:07:49.886
To je sistem za emitovanje signala.

00:07:49.910 --> 00:07:51.876
Emituje hemijske signale,

00:07:51.900 --> 00:07:54.675
govori ostatku ćelije kada je spreman,

00:07:54.700 --> 00:07:57.542
kada smatra da je sve poređano i spremno

00:07:57.567 --> 00:07:59.368
za razdvajanje hromozoma.

00:07:59.600 --> 00:08:03.507
U stanju je da se spoji sa mikrotubulama
koje rastu i smanjuju se.

00:08:03.576 --> 00:08:06.772
Uključen je u rast mikrotubula,

00:08:06.797 --> 00:08:09.110
i u stanju je privremeno
da se spoji sa njima.

00:08:09.889 --> 00:08:11.906
Takođe je to sistem za skretanje pažnje.

00:08:11.930 --> 00:08:13.976
U stanju je da oseti
kada je ćelija spremna,

00:08:14.000 --> 00:08:15.886
kada je hromozom na pravom položaju.

00:08:15.910 --> 00:08:17.496
Ovde postaje zelen

00:08:17.520 --> 00:08:19.530
jer smatra da je sve baš kako treba.

00:08:19.830 --> 00:08:21.696
Videćete, ima jedan poslednji mali deo

00:08:21.720 --> 00:08:22.900
koji je još crven.

00:08:23.352 --> 00:08:26.124
I prelazi nadole niz mikrotubule.

00:08:27.752 --> 00:08:31.166
To je stop signal koji šalje
sistem za emitovanje.

00:08:31.190 --> 00:08:33.948
I otišao je. To je mehanički proces.

00:08:33.972 --> 00:08:35.635
To je molekularni časovnik.

00:08:35.659 --> 00:08:38.100
Tako funkionišete na molekularnom nivou.

00:08:38.943 --> 00:08:41.100
Sa malo molekularnog šareniša,

00:08:41.943 --> 00:08:44.076
imamo kinezine, ove narandžaste.

00:08:44.100 --> 00:08:46.756
To su mali molekularni kuriri
koji idu u jednom pravcu.

00:08:46.780 --> 00:08:49.726
Ovo su dineini.
Oni prenose taj sistem za emitovanje.

00:08:49.750 --> 00:08:53.166
Imaju duge noge pa mogu da pređu
preko bilo koje prepreke i tako dalje.

00:08:53.190 --> 00:08:56.746
Opet ponavljam, sve ovo
je precizan prikaz nauke.

00:08:56.770 --> 00:09:00.431
Problem je u tome što to ne možemo
da vam pokažemo na bilo koji drugi način.

00:09:02.170 --> 00:09:04.715
Istraživanje na granicama nauke,

00:09:04.740 --> 00:09:07.115
na granici ljudskog shvatanja,

00:09:07.140 --> 00:09:08.745
je zapanjujuće.

00:09:09.741 --> 00:09:11.076
Pronalaženje ovih stvari

00:09:11.100 --> 00:09:14.485
je svakako prijatan podsticaj
za rad u nauci.

00:09:14.901 --> 00:09:16.781
Ali većini medicinskih istraživača

00:09:17.618 --> 00:09:19.076
je otkrivanje fenomena

00:09:19.101 --> 00:09:21.711
samo korak na putu ka velikim ciljevima,

00:09:21.800 --> 00:09:24.800
kao što su iskorenjivanje bolesti,

00:09:25.000 --> 00:09:28.130
sprečavanje patnje i nesreće
koju bolest izaziva

00:09:28.330 --> 00:09:29.984
i oslobađanje ljudi od siromaštva.

00:09:30.053 --> 00:09:32.653
U preostalom vremenu, naredna 4 minuta,

00:09:33.212 --> 00:09:36.020
pokazaću vam, upoznaću vas

00:09:36.514 --> 00:09:39.347
sa jednom od najstrašnijih
i ekonomski najvažnijih, bolesti,

00:09:40.284 --> 00:09:43.383
koja svake godine pogađa
stotine miliona ljudi.

00:09:45.776 --> 00:09:47.748
Ponovo - yvuk, hvala.

00:09:49.022 --> 00:09:51.355
Ovaj parazit je prastari organizam.

00:09:52.053 --> 00:09:54.253
Sa nama je od pre nastanka ljudi.

00:09:55.411 --> 00:09:58.037
Čuvene žrtve uključuju Aleksandra Velikog,

00:09:58.165 --> 00:10:00.431
Džingis Kana i Džordža Vašingtona.

00:10:02.053 --> 00:10:03.902
Ovo je vrat jednog usnulog deteta

00:10:03.934 --> 00:10:06.292
tek po zalasku sunca.

00:10:06.934 --> 00:10:09.134
I za komarce, to je vreme hranjenja.

00:10:09.712 --> 00:10:10.862
Večera.

00:10:17.433 --> 00:10:20.366
Ovaj komarac je zaražen
parazitom malarije.

00:10:20.871 --> 00:10:25.738
Komarci su obično vegetarijanci,
piju med, voćne sokove i slično.

00:10:26.069 --> 00:10:28.243
Samo trudna ženka grize ljude,

00:10:28.752 --> 00:10:32.207
tražeći hranljive sastojke iz krvi
da nahrani svoja jaja u razvoju.

00:10:38.456 --> 00:10:40.922
Tokom ugriza, ona ubrizgava pljuvačku

00:10:41.170 --> 00:10:43.320
kako bi sprečila zgrušavanje krvi.

00:10:47.099 --> 00:10:48.653
I da "podmaže" ranu.

00:10:51.225 --> 00:10:53.625
Zbog toga što je zaražena malarijom,

00:10:53.947 --> 00:10:57.600
njena pljuvačka takođe sadrži
parazite malarije,

00:10:57.629 --> 00:10:59.296
koji prolaze tokom ujeda.

00:11:04.302 --> 00:11:07.354
Parazit onda izlazi iz rane
i traži krvni sud

00:11:10.720 --> 00:11:14.466
i koristi krvotok kao autoput

00:11:14.860 --> 00:11:16.660
i ide ka svojoj prvoj meti -

00:11:17.347 --> 00:11:20.601
srži filtera za krv u vašem telu - jetri.

00:11:22.355 --> 00:11:23.990
U roku od dva minuta od ujeda

00:11:24.093 --> 00:11:26.227
paraziti malarije stižu u jetru.

00:11:27.835 --> 00:11:31.462
I osećajući dolazak,
traži izlaz iz krvotoka.

00:11:32.193 --> 00:11:34.222
I ovde je malarija posebno podmukla

00:11:34.252 --> 00:11:38.374
jer koristi upravo onu imunološku ćeliju
koja se uobičajeno nalazi u krvotoku

00:11:39.853 --> 00:11:43.535
i koja bi trebalo da odstrani napadače
kao što su bakterije i paraziti.

00:11:44.117 --> 00:11:48.363
Ali nekako, nismo sigurni kako, malarija
ulazi u tkivo jetre na mala vrata.

00:11:48.434 --> 00:11:50.101
Evo te imunološke ćelije,

00:11:50.292 --> 00:11:52.021
malarija izlazi iz krvotoka

00:11:52.053 --> 00:11:56.163
i inficira ćeliju jetre, ubijajući
jednu ili više ćelija jetre.

00:11:56.188 --> 00:11:59.628
Ponavljam, to se dešava
u par minuta od ujeda komarca.

00:12:00.387 --> 00:12:04.042
Kada inficira ćeliju jetre,
treba joj sledećih 5 do 6 dana

00:12:04.315 --> 00:12:07.480
za inkubaciju, za ponavljano
kopiranje sopstvene DNK,

00:12:07.593 --> 00:12:09.823
čime pravi hiljade novih parazita.

00:12:10.157 --> 00:12:13.432
Ovo je odlaganje od oko nedelju dana
od kad vas ujede komarac,

00:12:13.514 --> 00:12:16.615
pre nego što simptomi malarije
počnu da se pojavljuju.

00:12:19.743 --> 00:12:22.673
Malarija takođe menja
svoju fizičku prirodu,

00:12:22.895 --> 00:12:24.537
kreće ka novoj meti.

00:12:29.948 --> 00:12:32.614
Sledeća meta su crvena krvna zrnca.

00:12:38.244 --> 00:12:41.501
U delu svoje transformacije,
malarija se oblaže

00:12:42.315 --> 00:12:45.772
slojem molekularnih dlačica
koje se ponašaju kao lepljiva traka.

00:12:48.768 --> 00:12:51.158
Da bi zalepila krvne ćelije
za spoljnu površinu.

00:12:51.863 --> 00:12:55.149
I onda se preorijentišu
i ulaze u crvene krvne ćelije.

00:12:55.173 --> 00:12:58.059
Ovo se dešava u roku od 30 sekundi
od napuštanja jetre.

00:13:00.689 --> 00:13:02.864
Ova oblast se intenzivno proučava -

00:13:02.889 --> 00:13:04.639
ako bismo mogli ovo da zaustavimo,

00:13:04.664 --> 00:13:07.032
mogli bismo da napravimo
vakcinu za malariju.

00:13:07.552 --> 00:13:11.274
Jednom kada uđe u crveno krvno zrnce,
krije se od imunog sistema vašeg tela.

00:13:15.515 --> 00:13:17.379
Tokom sledećih nekoliko dana

00:13:17.403 --> 00:13:19.698
proždire sadržaj napadnute ćelije

00:13:19.872 --> 00:13:21.338
i stvara još parazita.

00:13:28.802 --> 00:13:31.218
Takođe menja prirodu crvene krvne ćelije

00:13:31.255 --> 00:13:32.588
i čini je lepljivom,

00:13:33.247 --> 00:13:35.088
pa se lepi za zidove krvnog suda.

00:13:35.113 --> 00:13:38.434
Ovo parazitu daje dovoljno
vremena za inkubaciju i rast.

00:13:39.260 --> 00:13:40.410
Kada je spreman,

00:13:40.919 --> 00:13:42.919
izlazi iz crvene krvne ćelije

00:13:43.474 --> 00:13:45.490
i širi malariju kroz krvotok.

00:13:48.649 --> 00:13:50.789
Žrtve malarije pate od temperature,

00:13:50.831 --> 00:13:54.539
gubitka krvi, grčeva,
oštećenja mozga i kome.

00:13:55.251 --> 00:13:57.384
Nebrojeni milioni su nastradali.

00:13:58.173 --> 00:14:02.835
Ove godine, između 200 i 300 miliona
biće pogođeno malarijom.

00:14:03.879 --> 00:14:06.045
Većina onih koji umru od ove bolesti

00:14:06.196 --> 00:14:09.130
su trudnice i deca
ispod 5 godina starosti.

00:14:09.800 --> 00:14:10.950
Hvala.

00:14:11.076 --> 00:14:15.083
(Aplauz)