WEBVTT

00:00:01.136 --> 00:00:04.389
1980'lerin meşhur filmlerinden
Cazcı Kardeşler'de

00:00:04.389 --> 00:00:09.183
John Belushi'nin Dan Aykroyd'u
Chicago'daki evinde ilk kez

00:00:09.183 --> 00:00:11.386
ziyaret ettiği bir sahne vardır.

00:00:11.386 --> 00:00:13.106
Dairesi oldukça dar ve tren yoluna

00:00:13.106 --> 00:00:15.767
yaklaşık bir metre uzaklıktaydı.

00:00:18.628 --> 00:00:20.466
John Dan'in yatağına oturduğu sırada

00:00:20.466 --> 00:00:22.929
odadaki her şeyi yerinden oynatan

00:00:22.929 --> 00:00:25.153
bir tren hızla geçer.

00:00:25.153 --> 00:00:28.982
John "Bu tren ne sıklıkla geçiyor?"
diye sorar.

00:00:28.982 --> 00:00:33.542
Dan "farkına varamayacağın kadar sık "
diye cevaplar.

00:00:33.542 --> 00:00:36.448
Ardından duvardan bir şey düşer.

NOTE Paragraph

00:00:37.248 --> 00:00:39.042
Neyi kastettiğini biliyoruz.

00:00:39.042 --> 00:00:41.883
İnsan olmanın doğası gereği
günlük işlerimize

00:00:41.883 --> 00:00:43.080
çabuk alışırız.

00:00:43.600 --> 00:00:46.984
Bir tasarımcı olarak benim işim
bu günlük işleri görmek,

00:00:46.984 --> 00:00:50.521
hissetmek ve iyileştirmeye çalışmak.

00:00:51.365 --> 00:00:54.861
Mesela şu meyveyi görüyor musunuz?

00:00:56.211 --> 00:00:57.811
Peki üzerindeki küçük etiketi?

00:00:59.211 --> 00:01:01.666
Ben çocukken üzerinde bu etiket yoktu.

00:01:02.336 --> 00:01:04.434
Fakat bir süre sonra
birileri

00:01:04.574 --> 00:01:07.575
bu etiketi yapıştırmak 
gibi parlak bir fikir buldu.

00:01:07.575 --> 00:01:08.292
Neden mi?

00:01:08.292 --> 00:01:09.821
Markette

00:01:09.821 --> 00:01:11.558
hesabımızı daha kolay ödemek için.

NOTE Paragraph

00:01:11.558 --> 00:01:12.351
Bu harika.

00:01:12.461 --> 00:01:14.766
Marketten istediğimizi alıp
hemen çıkabiliyoruz.

00:01:14.876 --> 00:01:17.114
Fakat bu kez de yeni bir sorun var:

00:01:17.414 --> 00:01:19.443
Eve gitmişiz ve karnımız aç,

00:01:19.443 --> 00:01:22.874
tezgahta bu olgun ve sulu meyveyi görüp

00:01:22.874 --> 00:01:25.719
hemen alıp yemeyi istiyoruz.

00:01:25.719 --> 00:01:29.455
Ama önce üzerindeki bu küçük
etiketi bulmak

00:01:30.587 --> 00:01:34.961
ve tırnaklarımızla kabuğu zedeleyerek
kazımak zorundayız.

00:01:34.962 --> 00:01:36.601
Sonra o etiketi buruşturup...

00:01:36.711 --> 00:01:37.996
Nasıl bir şeydir bilirsiniz

00:01:38.226 --> 00:01:40.925
Sonra da yapışkanı parmaklarımızdan
çıkarmakla uğraşırız.

00:01:41.055 --> 00:01:43.546
(Alkışlar)

00:01:44.276 --> 00:01:45.776
Aslına bakarsanız,

00:01:45.776 --> 00:01:46.797
pek de komik değil.

NOTE Paragraph

00:01:47.777 --> 00:01:49.682
Ancak bir süre sonra işler değişti.

00:01:49.992 --> 00:01:53.073
Çünkü muhtemelen bunlar ilk
seferinde hissettiklerinizdi.

00:01:53.075 --> 00:01:55.280
Tek istediğiniz meyveyi yemekti.

00:01:55.280 --> 00:01:56.287
Siniriniz bozulmuştu.

00:01:56.287 --> 00:01:58.021
Çünkü derhal yemek istemiştiniz.

00:01:58.541 --> 00:02:00.165
Onuncu seferinde ise,

00:02:00.165 --> 00:02:02.641
bu sizi daha az sinirlendirdi

00:02:02.641 --> 00:02:06.071
ve doğruca etiketi kazımaya koyuldunuz.

00:02:06.071 --> 00:02:08.480
Yüzüncü seferde ise,
kendi adıma konuşuyorum,

00:02:08.480 --> 00:02:09.612
duyarsızlaşmıştım.

00:02:10.212 --> 00:02:13.103
Öylece meyveyi aldım,

00:02:13.103 --> 00:02:17.215
etiketi kazıyıp parmaklarımdan çıkardım

00:02:17.215 --> 00:02:18.771
ve sonra

00:02:18.771 --> 00:02:22.270
"acaba başka etiket var mıydı?"
diye düşündüm.

NOTE Paragraph

00:02:23.680 --> 00:02:24.974
Peki neden?

00:02:24.974 --> 00:02:27.126
Neden günlük işleri alışkanlık ediniyoruz?

00:02:27.126 --> 00:02:30.274
Şöyle ki, insanlar olarak sınırlı
beyin gücüne sahibiz.

00:02:30.274 --> 00:02:35.043
Bu yüzden beynimiz her gün yaptığımız
işleri alışkanlık olarak kodlar,

00:02:35.043 --> 00:02:38.620
böylelikle yeni şeyler öğrenmek için
boşluk açar.

00:02:38.620 --> 00:02:40.662
Buna "alışma süreci" denir

00:02:40.662 --> 00:02:44.266
ve bu bizim için en temel 
öğrenme yollarından biridir.

NOTE Paragraph

00:02:45.596 --> 00:02:47.765
Aslında alışmak her zaman kötü değildir.

00:02:48.975 --> 00:02:50.941
Yeni ehliyet aldığınız zamanı düşünün.

00:02:51.101 --> 00:02:52.279
Ben kesinlikle hatırlıyorum.

00:02:52.939 --> 00:02:56.227
Elleriniz on ve iki hizasında
direksiyona kenetlenmiş,

00:02:56.227 --> 00:02:58.445
etraftaki her bir şeye bakıyorsunuz --

00:02:58.445 --> 00:03:01.695
arabalara, ışıklara, yayalara.

00:03:01.695 --> 00:03:04.006
Sinir bozucu bir deneyimdir.

00:03:04.936 --> 00:03:08.520
Öyle ki, arabada 
kimseyle konuşamazdım bile;

00:03:08.520 --> 00:03:10.450
hatta müzik bile dinleyemezdim.

00:03:10.840 --> 00:03:12.949
Ama sonra ilginç bir şey oldu.

00:03:12.949 --> 00:03:17.119
Haftalar geçtikçe araba kullanmak
daha da kolaylaştı.

00:03:18.339 --> 00:03:19.647
Çünkü alışmıştınız.

00:03:20.647 --> 00:03:22.904
Eğlenceli ve doğal olmaya başladı.

00:03:22.904 --> 00:03:25.181
Artık arkadaşlarınızla konuşuyor

00:03:25.181 --> 00:03:26.790
ve müzik dinleyebiliyordunuz.

NOTE Paragraph

00:03:26.790 --> 00:03:29.469
Demek ki, beynin bir şeye
alışmasının iyi bir yönü var.

00:03:29.469 --> 00:03:32.552
Alışmasaydık, en küçük detayları bile

00:03:32.552 --> 00:03:34.167
her zaman fark ederdik.

00:03:34.717 --> 00:03:36.295
Bu da yorucu olurdu

00:03:36.295 --> 00:03:38.687
ve yeni şeyler öğrenmeye
vaktimiz olmazdı.

NOTE Paragraph

00:03:40.317 --> 00:03:43.457
Ancak bazı durumlarda 
alışmak iyi bir şey değildir.

00:03:44.477 --> 00:03:47.812
Eğer çevremizdeki problemleri
görmemizi engelliyorsa,

00:03:47.812 --> 00:03:48.843
bu çok kötüdür.

00:03:49.413 --> 00:03:52.816
Eğer bizim bu problemleri fark edip 
çözmemizi engelliyorsa,

00:03:52.816 --> 00:03:54.933
o zaman bu gerçekten de çok kötüdür.

NOTE Paragraph

00:03:55.923 --> 00:03:57.906
Komedyenler bunu çok iyi bilir.

00:03:57.906 --> 00:04:02.791
Jerry Seinfeld'in tüm kariyeri bu küçük
detayları fark etme üzerine kuruluydu;

00:04:02.791 --> 00:04:06.769
her gün yaptığımız, fakat hatırlamadığımız
aptalca şeyler.

00:04:08.238 --> 00:04:10.615
Bize arkadaşlarına yaptığı 
ziyaretlerinden birinde

00:04:10.615 --> 00:04:13.001
sadece rahat bir duş almak
istediğinden bahseder.

00:04:13.001 --> 00:04:16.898
Elini uzatıp termostatın kolunu tutar
ve bir yöne doğru birazcık çevirir,

00:04:16.900 --> 00:04:19.483
su birden yüz derece ısınır,

00:04:19.483 --> 00:04:23.415
sonra kolu diğer yöne doğru çevirir
bu kez de yüz derece birden soğur.

00:04:23.415 --> 00:04:25.778
Oysa Jerry sadece
rahat bir duş almak istemişti.

00:04:25.778 --> 00:04:27.941
Şimdi hepimiz bunu yaşadık,

00:04:27.941 --> 00:04:29.726
ama şimdi bunu hatırlamayız.

00:04:29.726 --> 00:04:31.048
Ama Jerry unutmamıştı,

00:04:31.048 --> 00:04:33.062
bir komedyenin işi de buydu.

NOTE Paragraph

00:04:33.062 --> 00:04:36.182
Fakat tasarımcılar, mucitler ve
girişimciler olarak,

00:04:36.182 --> 00:04:38.589
bizim işimiz sadece
bu şeyleri fark etmek değil,

00:04:38.589 --> 00:04:41.525
aksine bir adım daha ileri gidip,
onları düzeltmeye çalışmak.

NOTE Paragraph

00:04:43.276 --> 00:04:44.842
Şu resme bakın.

00:04:44.842 --> 00:04:46.311
Bu, Mary Anderson.

00:04:46.581 --> 00:04:48.778
Mary, 1902 senesinde New York'ta,

00:04:48.778 --> 00:04:50.606
şehri geziyordu.

00:04:51.016 --> 00:04:55.834
Soğuk, kar yağışlı bir günde sıcacık 
tramvayın içinde oturuyordu.

00:04:57.226 --> 00:05:02.323
Gideceği yere doğru ilerlerken,
vatmanın camı açtığını fark etti,

00:05:02.323 --> 00:05:07.128
önünü görebilmesi için biriken karı
temizlemesi gerekiyordu.

00:05:08.258 --> 00:05:11.834
Camı açtığı zaman tüm yağışın ve
soğuk havanın içeri girmesine izin vermiş,

00:05:11.834 --> 00:05:13.779
bütün yolcuları da rahatsız etmişti.

00:05:15.189 --> 00:05:18.122
O anda, muhtemelen yolcuların çoğu sadece

00:05:18.122 --> 00:05:21.373
"bu hayatın bir gerçeği, 
camı temizlemek için açmak zorunda,

00:05:21.373 --> 00:05:22.946
olması gereken bu" diye düşündü.

00:05:23.176 --> 00:05:24.711
Ama Mary öyle yapmadı.

00:05:24.711 --> 00:05:26.010
Mary,

00:05:26.010 --> 00:05:29.844
"Acaba vatman camı içeriden silebilse,

00:05:29.844 --> 00:05:33.122
böylece tramvayı güvenli bir şekilde
sürmeye devam edebilse

00:05:33.122 --> 00:05:36.063
ve yolcular da üşümese ne olur?" 
diye düşündü.

00:05:36.603 --> 00:05:39.355
Sonra, hemen orada çizim defterini aldı ve

00:05:39.355 --> 00:05:43.716
dünyanın ilk silecek
taslağını çizmeye başladı.

NOTE Paragraph

00:05:44.924 --> 00:05:49.194
Şimdi, ben de bir ürün tasarımcısı olarak,
Mary gibi, dünyayı gerçekte olduğu gibi

00:05:49.198 --> 00:05:51.963
gören insanlardan bir şeyler
öğrenmeye çalışıyorum,

00:05:51.973 --> 00:05:54.047
sandığı gibi görenlerden değil.

00:05:54.587 --> 00:05:55.534
Peki neden?

00:05:55.534 --> 00:05:59.201
Çünkü neredeyse herkesin gördüğü 
bir sorunu çözmek kolaydır.

00:05:59.894 --> 00:06:03.674
Halbuki, neredeyse hiç kimsenin
fark etmediği bir sorunu çözmek zordur.

NOTE Paragraph

00:06:04.091 --> 00:06:06.779
Bu durumda bazı insanlar
doğuştan yetenekli olduğunuzu

00:06:06.969 --> 00:06:08.750
ya da yeteneksiz olduğunuzu düşünür.

00:06:08.750 --> 00:06:13.693
Sanki Mary Anderson dünyayı daha 
net görmeye doğuştan yetenekli gibidir.

00:06:14.883 --> 00:06:16.813
Ancak benim için durum böyle değildi;

00:06:16.813 --> 00:06:18.456
ben çaba göstermek zorundaydım.

00:06:19.766 --> 00:06:22.395
Apple'da çalıştığım dönemde,

00:06:22.395 --> 00:06:27.142
Steve Jobs bizden her gün işe

00:06:27.142 --> 00:06:31.056
ürünlerimize müşteri gözüyle
bakarak gelmemizi isterdi,

00:06:31.056 --> 00:06:32.503
tıpkı şüpheci ve muhtemelen

00:06:32.503 --> 00:06:35.689
daha önce hüsrana uğramış

00:06:35.689 --> 00:06:38.830
ve aynı zamanda yeni teknolojik ürünün

00:06:38.830 --> 00:06:41.111
sorunsuz çalışacağını uman 
yeni bir müşteri gibi.

00:06:41.111 --> 00:06:43.565
Buna "acemi kalmak" derdi

00:06:43.565 --> 00:06:47.707
ve ürünlerimizi yeni müşteriler için 
daha hızlı, daha kolay ve kusursuz

00:06:47.707 --> 00:06:51.845
yapmaya yarayan o küçük detaylara
odaklandığımızdan emin olmak isterdi.

NOTE Paragraph

00:06:52.558 --> 00:06:56.805
Bunu iPod'un ilk çıktığı
günlerden hatırlıyorum.

00:06:57.028 --> 00:06:58.698
90'lı yıllarda

00:06:58.698 --> 00:07:01.127
teknoloji bağımlısı biri gibi,

00:07:03.107 --> 00:07:08.002
en son çıkan cihaz için mağazaya koşardım.

00:07:09.291 --> 00:07:11.353
Her zaman mağazaya gider,

00:07:11.353 --> 00:07:14.964
ürünü inceleyip alır ve eve gelip
kutuyu açmaya koyulurdum.

00:07:14.964 --> 00:07:18.890
Sonrasında, "kullanmadan önce şarj ediniz"

00:07:18.890 --> 00:07:22.005
yazan başka bir etiketle karşılardım.

NOTE Paragraph

00:07:22.005 --> 00:07:23.553
Nasıl yani?

00:07:23.553 --> 00:07:24.558
İnanamıyorum!

00:07:24.558 --> 00:07:26.734
Zaten onca vaktim bu cihazı
alırken gitmiş,

00:07:26.734 --> 00:07:28.938
şimdi de kullanmadan önce
şarj etmem gerekiyor.

00:07:29.038 --> 00:07:33.158
Merakla beklediğim bu yeni oyuncağın 
vereceği yüce hissi beklemek zorundayım.

00:07:33.158 --> 00:07:34.850
Tam bir saçmalıktı.

NOTE Paragraph

00:07:34.850 --> 00:07:35.755
Ama hatırlarsanız,

00:07:35.755 --> 00:07:37.838
o zamanlar neredeyse 
her üründe bu yazardı.

00:07:37.838 --> 00:07:39.613
İçinde pil olan bir ürünse,

00:07:39.613 --> 00:07:41.890
kullanmadan önce şarj etmek zorundaydınız.

00:07:42.690 --> 00:07:44.946
İşte Steve bunu fark etti ve

00:07:44.946 --> 00:07:47.617
"Bizim ürünlerimizde böyle olmasına
izin vermeyeceğiz."

00:07:47.617 --> 00:07:48.565
dedi.

00:07:48.565 --> 00:07:50.413
O zaman ne yaptık ?

00:07:50.413 --> 00:07:53.499
Genellikle, sabit diski olan
bir ürün yaptığınız zaman,

00:07:53.499 --> 00:07:56.162
bunu fabrikada 
30 dakika kadar çalıştırırsınız,

00:07:56.162 --> 00:07:59.311
böylece sabit diskin yıllar sonra,
müşteri kutusundan çıkardığında

00:07:59.311 --> 00:08:02.385
çalışacağından emin olursunuz.

00:08:02.385 --> 00:08:05.451
Onun yerine ne yaptık dersiniz?

00:08:05.451 --> 00:08:07.541
Ürünü iki saatten fazla çalıştırdık.

00:08:07.541 --> 00:08:09.129
Neden mi?

00:08:09.129 --> 00:08:12.254
Öncelikle, daha kaliteli ürün yapabildik,

00:08:12.254 --> 00:08:14.404
test etmesi de kolaydı,

00:08:14.404 --> 00:08:17.346
böylece müşteri için mükemmel
olduğundan emin olduk.

00:08:17.906 --> 00:08:19.159
Ama en önemlisi,

00:08:19.159 --> 00:08:22.178
pili, kutudan tam dolu çıkıyordu.

00:08:22.178 --> 00:08:23.124
kullanıma hazırdı.

00:08:23.124 --> 00:08:26.956
Artık müşteri tüm heyecanıyla

00:08:26.956 --> 00:08:28.684
ürünü hemen kullanabiliyordu.

00:08:28.684 --> 00:08:31.074
Bu harika bir şeydi ve işe de yaramıştı.

00:08:31.074 --> 00:08:32.338
Herkes beğenmişti.

NOTE Paragraph

00:08:32.338 --> 00:08:35.445
Bugün, neredeyse aldığınız
her pilli ürün

00:08:35.445 --> 00:08:37.508
kutusundan şarj edilmiş çıkıyor,

00:08:37.508 --> 00:08:39.561
sabit diski olmayanlar bile.

00:08:40.131 --> 00:08:44.905
O zamanlar böyle değildi, biz bu 
ayrıntıyı fark ettik ve düzelttik,

00:08:44.905 --> 00:08:47.253
şimdiyse bunu bütün firmalar yapıyor.

00:08:47.253 --> 00:08:49.894
Artık "kullanmadan önce şarj edin" yok.

NOTE Paragraph

00:08:50.644 --> 00:08:52.701
Peki bunları neden anlatıyorum dersiniz?

00:08:52.701 --> 00:08:54.809
İşte bu, görünmeyen problemi görmektir,

00:08:54.809 --> 00:08:59.320
sadece görüneni görmek değil,
bu çok önemli,

00:08:59.320 --> 00:09:02.160
sadece tasarım açısından değil
yaptığımız her şeyde geçerli.

00:09:02.682 --> 00:09:06.206
Anlayacağınız, etrafımızda çözebileceğimiz

00:09:06.206 --> 00:09:08.462
görünmeyen problemler de var.

00:09:08.462 --> 00:09:12.286
Fakat ilk önce onları görmemiz
ve hissetmemiz gerek.

NOTE Paragraph

00:09:12.996 --> 00:09:14.964
Aslında size sinirbilim ya da psikoloji

00:09:14.964 --> 00:09:17.695
tavsiyeleri verme konusunda 
tereddütlerim var.

00:09:17.695 --> 00:09:20.689
TED topluluğunda, bu konuda
benim bileceğimden çok daha

00:09:20.689 --> 00:09:24.083
fazlasını bilen çok sayıda 
tecrübeli kişi var.

00:09:24.083 --> 00:09:26.710
Ancak izin verirseniz uyguladığım
birkaç ipucunu paylaşayım,

00:09:26.710 --> 00:09:30.383
alışkanlıkla savaşmak için 
hepimizin yapabileceği şeyler:

NOTE Paragraph

00:09:30.383 --> 00:09:33.777
Birincisi, "daha geniş açıdan bakmak".

00:09:33.777 --> 00:09:35.889
Bilirsiniz, bir problemi ele aldığınızda,

00:09:35.889 --> 00:09:39.281
bazen bu probleme zemin hazırlayan
birçok basamak olduğunu görürsünüz,

00:09:39.281 --> 00:09:42.351
bazen de sonrasında birçok basamak vardır.

00:09:42.351 --> 00:09:45.700
Bir adım geri atıp, 
daha geniş açıdan bakarsanız,

00:09:45.700 --> 00:09:47.971
belki de problem çıkmadan önce
bazı parçaları

00:09:47.971 --> 00:09:48.977
değiştirebilir

00:09:48.977 --> 00:09:50.337
ya da birleştirirsiniz.

00:09:50.337 --> 00:09:53.672
Belki daha iyi olanı yapmak için
tümünü kaldırırsınız.

NOTE Paragraph

00:09:54.258 --> 00:09:56.249
Örneğin termostatlar,

00:09:56.249 --> 00:09:59.627
1900'lü yıllarda ilk çıktığında,
kullanımları çok basitti.

00:09:59.627 --> 00:10:01.579
Aşağı ya da yukarı doğru çevrilirdi.

00:10:01.579 --> 00:10:03.279
Herkes anlamıştı.

00:10:04.019 --> 00:10:05.772
1970'lerde ise,

00:10:05.772 --> 00:10:07.846
enerji krizi baş gösterdi

00:10:07.846 --> 00:10:11.416
ve müşteriler nasıl enerji tasarrufu 
yaparız diye düşünmeye başladı.

00:10:11.416 --> 00:10:12.703
Peki sonra ne oldu?

00:10:12.703 --> 00:10:15.731
Termostat tasarımcıları yeni
bir detay eklemeye karar verdi.

00:10:15.731 --> 00:10:17.581
Aşağı ve yukarı çevirmek yerine,

00:10:17.581 --> 00:10:19.572
artık programlamak gerekiyordu.

00:10:19.572 --> 00:10:22.790
İstediğiniz bir zaman dilimi için
sıcaklığı ayarlayabilirdiniz.

00:10:22.790 --> 00:10:24.586
Bu harika gibiydi.

00:10:24.586 --> 00:10:28.064
Her termostata bu özellik eklenmişti.

00:10:28.064 --> 00:10:32.340
Ancak kimse enerji tasarrufu yapmamıştı.

00:10:32.340 --> 00:10:33.853
Peki neden?

00:10:33.853 --> 00:10:36.588
Çünkü kimse ileriyi göremedi.

00:10:36.588 --> 00:10:40.136
Sadece, zamanın neler getireceğini

00:10:40.136 --> 00:10:41.634
bilmiyorlardı.

00:10:42.414 --> 00:10:44.745
Bu yüzden kimse tasarruf yapmıyordu,

00:10:44.745 --> 00:10:45.727
peki sonra ne oldu?

NOTE Paragraph

00:10:45.727 --> 00:10:48.350
Termostat tasarımcıları en başa döndüler

00:10:48.350 --> 00:10:50.392
ve programlama aşamasına odaklandılar.

00:10:50.942 --> 00:10:53.409
Daha iyi kullanıcı arayüzleri yaptılar,

00:10:53.409 --> 00:10:55.575
daha iyi dokümantasyon yaptılar.

00:10:55.575 --> 00:11:00.305
Buna rağmen, yıllar geçse de kimse
enerji tasarrufu yapmıyordu,

00:11:00.305 --> 00:11:02.901
çünkü ileriyi göremiyorlardı.

00:11:03.431 --> 00:11:04.909
Bu durumda ne yaptık?

00:11:04.909 --> 00:11:08.978
Programlama yerine öğrenebilen
bir algoritma yerleştirdik,

00:11:08.978 --> 00:11:11.676
sadece cihazı ne zaman açıp kapattığınızı,

00:11:11.676 --> 00:11:14.270
uyandığınızda ya da siz yokken
istediğiniz sıcaklığı

00:11:14.270 --> 00:11:15.977
izleyecekti.

00:11:15.977 --> 00:11:17.245
Sonunda ne oldu?

00:11:17.245 --> 00:11:18.172
İşe yaradı.

00:11:18.422 --> 00:11:21.639
Artık herkes programlama yapmadan
enerji tasarrufu yapabiliyor.

NOTE Paragraph

00:11:23.239 --> 00:11:25.246
Demek istediğim, ne yaptığınız fark etmez.

00:11:25.246 --> 00:11:28.512
Bir adım geri atıp
tüm parçalara bakarsanız,

00:11:28.512 --> 00:11:31.533
belki de onları kaldırmak ya da 
birleştirmek için bu aşamayı

00:11:31.533 --> 00:11:34.047
daha basite indirgemenin
bir yolunu bulursunuz.

00:11:35.007 --> 00:11:38.084
Dolayısı ile ilk tavsiyem:
daha geniş açıdan bakmak.

NOTE Paragraph

00:11:38.084 --> 00:11:42.065
İkinci tavsiyem ise "daha yakından bakmak".

00:11:42.065 --> 00:11:45.096
En değerli öğretmenlerimden biri 
büyük babamdı.

00:11:47.006 --> 00:11:48.907
Bana birçok şey öğretti.

00:11:49.557 --> 00:11:53.049
Yapıların nasıl inşa edildiğini
ve nasıl onarıldığını,

00:11:53.049 --> 00:11:56.771
başarılı bir iş çıkarmak için gereken
araç gereçleri ve teknikleri öğretti.

00:11:57.671 --> 00:12:02.008
Bana anlattığı vidalar ve
doğru iş için doğru vidayı

00:12:02.048 --> 00:12:05.678
kullanmakla ilgili bir hikaye 
hâlâ aklımdadır.

00:12:05.678 --> 00:12:07.617
Birçok vida çeşidi vardır:

00:12:07.617 --> 00:12:12.487
ahşap için, metal için, sabitleyiciler,
beton vidaları.

00:12:12.487 --> 00:12:14.232
Liste böyle uzar gider.

00:12:15.212 --> 00:12:18.485
Bizim işimiz, müşterilerin profesyonel
yardım olmadan kendi başlarına

00:12:18.485 --> 00:12:22.219
kolay monte edebileceği ürünler yapmak.

00:12:22.789 --> 00:12:24.210
Bunun için ne yaptık?

00:12:24.720 --> 00:12:27.655
Büyük babamın anlattığı 
hikayeyi anımsadım,

00:12:27.655 --> 00:12:28.928
buradan yola çıkıp,

00:12:28.928 --> 00:12:31.428
bir kutuya kaç farklı vida
koyabileceğimizi düşündük.

00:12:31.428 --> 00:12:34.278
İki, üç, dört yoksa beş tane mi olmalıydı?

00:12:34.278 --> 00:12:36.574
Çünkü bir sürü farklı duvar türü vardır.

00:12:36.574 --> 00:12:39.304
Biz de bunun üzerine kafa yorup
en uygun hale getirdik

00:12:39.304 --> 00:12:43.395
ve sonuçta kutuya üç çeşit vida
koymanın yolunu bulduk.

00:12:43.845 --> 00:12:46.122
Bize göre böylece sorun çözülecekti.

00:12:46.122 --> 00:12:48.817
Ancak sonuç öyle olmadı.

NOTE Paragraph

00:12:49.527 --> 00:12:51.158
Üstelik ürünleri de nakletmiştik,

00:12:51.158 --> 00:12:53.548
kullanıcılar için kötü bir deneyim olmuştu.

00:12:54.128 --> 00:12:55.336
Bu durumda ne yaptık?

00:12:55.336 --> 00:12:57.081
Hatamızı fark eder etmez,

00:12:57.081 --> 00:13:00.545
en başa döndük.

00:13:00.545 --> 00:13:04.269
Bu kez yatırımcılarımızı
bayağı tasalandıran

00:13:04.269 --> 00:13:06.440
özel bir vida tasarladık.

00:13:06.440 --> 00:13:09.862
Bize, "küçücük bir vida için niye bu kadar
zaman harcıyorsunuz,

00:13:09.862 --> 00:13:12.161
bırakın da daha fazla 
satmaya bakın" derlerdi.

00:13:12.161 --> 00:13:15.184
Biz de "eğer doğrusunu yaparsak
daha fazla satarız" derdik

00:13:15.904 --> 00:13:17.594
ve sonunda başardık.

00:13:17.594 --> 00:13:20.888
Bu küçük özel vidayla beraber
kutuda sadece bir vida vardı,

00:13:20.888 --> 00:13:23.995
artık monte etmek ve 
duvara asmak kolaydı.

NOTE Paragraph

00:13:25.525 --> 00:13:31.625
Yani, belki de göremediğimiz 
bu küçük ayrıntılara odaklanırsak

00:13:32.404 --> 00:13:34.228
ve onlara bakıp,

00:13:34.228 --> 00:13:35.636
"Bunların bir önemi var mı,

00:13:35.636 --> 00:13:38.436
yoksa bunun yolu bu mu?

00:13:38.436 --> 00:13:41.320
Belki de bunlardan kurtulmanın
bir yolu vardır." diyebiliriz.

NOTE Paragraph

00:13:42.220 --> 00:13:46.839
Son tavsiyem ise, daha genç düşünmek.

00:13:48.389 --> 00:13:52.545
Her gün, üç küçük çocuğumun sorduğu
ilginç sorularla karşılaşıyorum.

00:13:52.545 --> 00:13:54.316
"Neden arabalar trafikte uçamıyor?"

00:13:54.316 --> 00:13:57.224
ya da "neden ayakkabılarım bağcık yerine 
cırt cırtlı değil?"

00:13:57.644 --> 00:14:01.420
gibi sorularla geliyorlar.

00:14:02.490 --> 00:14:04.389
Bazen çok zekice sorular soruyorlar.

00:14:05.409 --> 00:14:07.947
Geçenlerde oğlum yanıma geldiğinde ona

00:14:07.947 --> 00:14:11.123
"haydi bakalım posta kutusunu kontrol et"
dedim.

00:14:11.123 --> 00:14:14.891
Şaşkın şaşkın baktı ve:

00:14:15.311 --> 00:14:20.225
"Neden kendi kendini kontrol edip 
haber vermiyor ki?" dedi. (Gülüşmeler)

00:14:20.225 --> 00:14:23.878
"Çok zekice bir soru" deyip kaldım.

00:14:24.878 --> 00:14:27.492
Dolayısıyla, bir sürü soru sorabilirler

00:14:27.492 --> 00:14:32.210
ve bazen doğru cevabımızın 
olmadığını fark ederiz.

00:14:32.210 --> 00:14:38.017
O zaman da "çünkü olması gereken bu evlat,
düzen böyle" deyiveririz.

00:14:38.017 --> 00:14:40.567
Demek istediğim, bir şeye 
ne kadar çok maruz kalırsak,

00:14:40.567 --> 00:14:42.764
o kadar çok alışırız.

00:14:42.764 --> 00:14:44.894
Ama çocuklar bu şeylere alışacak kadar

00:14:44.894 --> 00:14:46.794
çok maruz kalmıyorlar.

00:14:46.794 --> 00:14:48.611
Bu yüzden bir sorunla karşılaşınca,

00:14:48.611 --> 00:14:50.834
hemen çözüm yolu bulmaya çalışırlar,

00:14:50.834 --> 00:14:53.576
hatta bazen daha iyi bir yol bulurlar ki,

00:14:53.576 --> 00:14:56.280
böylesi gerçekten de daha iyidir.

NOTE Paragraph

00:14:56.280 --> 00:15:02.119
Yani, dikkate alınması gereken tavsiyem,
ekibinizde gençlere ya da

00:15:02.119 --> 00:15:04.225
genç düşünen beyinlere yer vermek.

00:15:04.225 --> 00:15:06.576
Çünkü, eğer bu genç beyinlere
yer verirseniz,

00:15:06.576 --> 00:15:09.736
gruptaki herkesin genç düşünmesine
sebep olacaklardır.

00:15:09.736 --> 00:15:14.100
Picasso'nun dediği gibi:
"Her çocuk bir sanatçıdır.

00:15:15.090 --> 00:15:20.406
Problem büyüdüğünde nasıl sanatçı
kalabileceğidir."

00:15:21.785 --> 00:15:25.734
İlk önceleri, henüz alışkanlıklarımız 
ayağımıza dolanmadan önce,

00:15:25.734 --> 00:15:28.308
hepimiz için dünya daha netti.

00:15:28.998 --> 00:15:31.341
Bizim amacımız oraya geri dönmek,

00:15:31.341 --> 00:15:33.586
o hayal kırıklığını tatmak,

00:15:33.586 --> 00:15:35.926
bu küçük detayları görmek,

00:15:35.926 --> 00:15:37.666
daha geniş açıdan bakmak,

00:15:37.666 --> 00:15:39.422
daha yakından bakmak

00:15:39.422 --> 00:15:41.092
ve daha genç düşünmektir.

00:15:41.792 --> 00:15:43.710
Böylece "acemi" kalabiliriz.

NOTE Paragraph

00:15:44.150 --> 00:15:45.373
Kolay bir şey değil.

00:15:45.373 --> 00:15:46.908
Geri dönüp, dünyayı
anlamlandırdığımız

00:15:46.908 --> 00:15:50.109
en temel şeylere
karşı durmamızı gerektiriyor.

00:15:51.689 --> 00:15:52.732
Eğer bunu yaparsak,

00:15:52.732 --> 00:15:55.243
çok harika şeyler başarabiliriz.

00:15:55.243 --> 00:15:57.890
Benim açımdan bu daha iyi
ürün tasarımı demek.

00:15:58.940 --> 00:16:03.517
Sizin içinse daha başka anlamlara
gelebilir, daha çok anlam ifade edebilir.

NOTE Paragraph

00:16:06.105 --> 00:16:09.169
Yapmamız gereken her gün
uyandığımızda

00:16:09.169 --> 00:16:12.344
"Bu hayatı nasıl daha iyi yaşayabilirim?" 
demek.

00:16:12.344 --> 00:16:17.193
Bunu yapabilirsek, belki de, belki de

00:16:17.193 --> 00:16:21.388
bu aptal, küçük etiketlerden kurtulabiliriz.

NOTE Paragraph

00:16:22.248 --> 00:16:23.797
Çok teşekkür ederim.

NOTE Paragraph

00:16:23.797 --> 00:16:26.274
(Alkışlar)