1
00:00:01,136 --> 00:00:04,389
1980'lerin meşhur filmlerinden
Cazcı Kardeşler'de

2
00:00:04,389 --> 00:00:09,183
John Belushi'nin Dan Aykroyd'u
Chicago'daki evinde ilk kez

3
00:00:09,183 --> 00:00:11,386
ziyaret ettiği bir sahne vardır.

4
00:00:11,386 --> 00:00:13,106
Dairesi oldukça dar ve tren yoluna

5
00:00:13,106 --> 00:00:15,767
yaklaşık bir metre uzaklıktaydı.

6
00:00:18,628 --> 00:00:20,466
John Dan'in yatağına oturduğu sırada

7
00:00:20,466 --> 00:00:22,929
odadaki her şeyi yerinden oynatan

8
00:00:22,929 --> 00:00:25,153
bir tren hızla geçer.

9
00:00:25,153 --> 00:00:28,982
John "Bu tren ne sıklıkla geçiyor?"
diye sorar.

10
00:00:28,982 --> 00:00:33,542
Dan "farkına varamayacağın kadar sık "
diye cevaplar.

11
00:00:33,542 --> 00:00:36,448
Ardından duvardan bir şey düşer.

12
00:00:37,248 --> 00:00:39,042
Neyi kastettiğini biliyoruz.

13
00:00:39,042 --> 00:00:41,883
İnsan olmanın doğası gereği
günlük işlerimize

14
00:00:41,883 --> 00:00:43,080
çabuk alışırız.

15
00:00:43,600 --> 00:00:46,984
Bir tasarımcı olarak benim işim
bu günlük işleri görmek,

16
00:00:46,984 --> 00:00:50,521
hissetmek ve iyileştirmeye çalışmak.

17
00:00:51,365 --> 00:00:54,861
Mesela şu meyveyi görüyor musunuz?

18
00:00:56,211 --> 00:00:57,811
Peki üzerindeki küçük etiketi?

19
00:00:59,211 --> 00:01:01,666
Ben çocukken üzerinde bu etiket yoktu.

20
00:01:02,336 --> 00:01:04,434
Fakat bir süre sonra
birileri

21
00:01:04,574 --> 00:01:07,575
bu etiketi yapıştırmak 
gibi parlak bir fikir buldu.

22
00:01:07,575 --> 00:01:08,292
Neden mi?

23
00:01:08,292 --> 00:01:09,821
Markette

24
00:01:09,821 --> 00:01:11,558
hesabımızı daha kolay ödemek için.

25
00:01:11,558 --> 00:01:12,351
Bu harika.

26
00:01:12,461 --> 00:01:14,766
Marketten istediğimizi alıp
hemen çıkabiliyoruz.

27
00:01:14,876 --> 00:01:17,114
Fakat bu kez de yeni bir sorun var:

28
00:01:17,414 --> 00:01:19,443
Eve gitmişiz ve karnımız aç,

29
00:01:19,443 --> 00:01:22,874
tezgahta bu olgun ve sulu meyveyi görüp

30
00:01:22,874 --> 00:01:25,719
hemen alıp yemeyi istiyoruz.

31
00:01:25,719 --> 00:01:29,455
Ama önce üzerindeki bu küçük
etiketi bulmak

32
00:01:30,587 --> 00:01:34,961
ve tırnaklarımızla kabuğu zedeleyerek
kazımak zorundayız.

33
00:01:34,962 --> 00:01:36,601
Sonra o etiketi buruşturup...

34
00:01:36,711 --> 00:01:37,996
Nasıl bir şeydir bilirsiniz

35
00:01:38,226 --> 00:01:40,925
Sonra da yapışkanı parmaklarımızdan
çıkarmakla uğraşırız.

36
00:01:41,055 --> 00:01:43,546
(Alkışlar)

37
00:01:44,276 --> 00:01:45,776
Aslına bakarsanız,

38
00:01:45,776 --> 00:01:46,797
pek de komik değil.

39
00:01:47,777 --> 00:01:49,682
Ancak bir süre sonra işler değişti.

40
00:01:49,992 --> 00:01:53,073
Çünkü muhtemelen bunlar ilk
seferinde hissettiklerinizdi.

41
00:01:53,075 --> 00:01:55,280
Tek istediğiniz meyveyi yemekti.

42
00:01:55,280 --> 00:01:56,287
Siniriniz bozulmuştu.

43
00:01:56,287 --> 00:01:58,021
Çünkü derhal yemek istemiştiniz.

44
00:01:58,541 --> 00:02:00,165
Onuncu seferinde ise,

45
00:02:00,165 --> 00:02:02,641
bu sizi daha az sinirlendirdi

46
00:02:02,641 --> 00:02:06,071
ve doğruca etiketi kazımaya koyuldunuz.

47
00:02:06,071 --> 00:02:08,480
Yüzüncü seferde ise,
kendi adıma konuşuyorum,

48
00:02:08,480 --> 00:02:09,612
duyarsızlaşmıştım.

49
00:02:10,212 --> 00:02:13,103
Öylece meyveyi aldım,

50
00:02:13,103 --> 00:02:17,215
etiketi kazıyıp parmaklarımdan çıkardım

51
00:02:17,215 --> 00:02:18,771
ve sonra

52
00:02:18,771 --> 00:02:22,270
"acaba başka etiket var mıydı?"
diye düşündüm.

53
00:02:23,680 --> 00:02:24,974
Peki neden?

54
00:02:24,974 --> 00:02:27,126
Neden günlük işleri alışkanlık ediniyoruz?

55
00:02:27,126 --> 00:02:30,274
Şöyle ki, insanlar olarak sınırlı
beyin gücüne sahibiz.

56
00:02:30,274 --> 00:02:35,043
Bu yüzden beynimiz her gün yaptığımız
işleri alışkanlık olarak kodlar,

57
00:02:35,043 --> 00:02:38,620
böylelikle yeni şeyler öğrenmek için
boşluk açar.

58
00:02:38,620 --> 00:02:40,662
Buna "alışma süreci" denir

59
00:02:40,662 --> 00:02:44,266
ve bu bizim için en temel 
öğrenme yollarından biridir.

60
00:02:45,596 --> 00:02:47,765
Aslında alışmak her zaman kötü değildir.

61
00:02:48,975 --> 00:02:50,941
Yeni ehliyet aldığınız zamanı düşünün.

62
00:02:51,101 --> 00:02:52,279
Ben kesinlikle hatırlıyorum.

63
00:02:52,939 --> 00:02:56,227
Elleriniz on ve iki hizasında
direksiyona kenetlenmiş,

64
00:02:56,227 --> 00:02:58,445
etraftaki her bir şeye bakıyorsunuz --

65
00:02:58,445 --> 00:03:01,695
arabalara, ışıklara, yayalara.

66
00:03:01,695 --> 00:03:04,006
Sinir bozucu bir deneyimdir.

67
00:03:04,936 --> 00:03:08,520
Öyle ki, arabada 
kimseyle konuşamazdım bile;

68
00:03:08,520 --> 00:03:10,450
hatta müzik bile dinleyemezdim.

69
00:03:10,840 --> 00:03:12,949
Ama sonra ilginç bir şey oldu.

70
00:03:12,949 --> 00:03:17,119
Haftalar geçtikçe araba kullanmak
daha da kolaylaştı.

71
00:03:18,339 --> 00:03:19,647
Çünkü alışmıştınız.

72
00:03:20,647 --> 00:03:22,904
Eğlenceli ve doğal olmaya başladı.

73
00:03:22,904 --> 00:03:25,181
Artık arkadaşlarınızla konuşuyor

74
00:03:25,181 --> 00:03:26,790
ve müzik dinleyebiliyordunuz.

75
00:03:26,790 --> 00:03:29,469
Demek ki, beynin bir şeye
alışmasının iyi bir yönü var.

76
00:03:29,469 --> 00:03:32,552
Alışmasaydık, en küçük detayları bile

77
00:03:32,552 --> 00:03:34,167
her zaman fark ederdik.

78
00:03:34,717 --> 00:03:36,295
Bu da yorucu olurdu

79
00:03:36,295 --> 00:03:38,687
ve yeni şeyler öğrenmeye
vaktimiz olmazdı.

80
00:03:40,317 --> 00:03:43,457
Ancak bazı durumlarda 
alışmak iyi bir şey değildir.

81
00:03:44,477 --> 00:03:47,812
Eğer çevremizdeki problemleri
görmemizi engelliyorsa,

82
00:03:47,812 --> 00:03:48,843
bu çok kötüdür.

83
00:03:49,413 --> 00:03:52,816
Eğer bizim bu problemleri fark edip 
çözmemizi engelliyorsa,

84
00:03:52,816 --> 00:03:54,933
o zaman bu gerçekten de çok kötüdür.

85
00:03:55,923 --> 00:03:57,906
Komedyenler bunu çok iyi bilir.

86
00:03:57,906 --> 00:04:02,791
Jerry Seinfeld'in tüm kariyeri bu küçük
detayları fark etme üzerine kuruluydu;

87
00:04:02,791 --> 00:04:06,769
her gün yaptığımız, fakat hatırlamadığımız
aptalca şeyler.

88
00:04:08,238 --> 00:04:10,615
Bize arkadaşlarına yaptığı 
ziyaretlerinden birinde

89
00:04:10,615 --> 00:04:13,001
sadece rahat bir duş almak
istediğinden bahseder.

90
00:04:13,001 --> 00:04:16,898
Elini uzatıp termostatın kolunu tutar
ve bir yöne doğru birazcık çevirir,

91
00:04:16,900 --> 00:04:19,483
su birden yüz derece ısınır,

92
00:04:19,483 --> 00:04:23,415
sonra kolu diğer yöne doğru çevirir
bu kez de yüz derece birden soğur.

93
00:04:23,415 --> 00:04:25,778
Oysa Jerry sadece
rahat bir duş almak istemişti.

94
00:04:25,778 --> 00:04:27,941
Şimdi hepimiz bunu yaşadık,

95
00:04:27,941 --> 00:04:29,726
ama şimdi bunu hatırlamayız.

96
00:04:29,726 --> 00:04:31,048
Ama Jerry unutmamıştı,

97
00:04:31,048 --> 00:04:33,062
bir komedyenin işi de buydu.

98
00:04:33,062 --> 00:04:36,182
Fakat tasarımcılar, mucitler ve
girişimciler olarak,

99
00:04:36,182 --> 00:04:38,589
bizim işimiz sadece
bu şeyleri fark etmek değil,

100
00:04:38,589 --> 00:04:41,525
aksine bir adım daha ileri gidip,
onları düzeltmeye çalışmak.

101
00:04:43,276 --> 00:04:44,842
Şu resme bakın.

102
00:04:44,842 --> 00:04:46,311
Bu, Mary Anderson.

103
00:04:46,581 --> 00:04:48,778
Mary, 1902 senesinde New York'ta,

104
00:04:48,778 --> 00:04:50,606
şehri geziyordu.

105
00:04:51,016 --> 00:04:55,834
Soğuk, kar yağışlı bir günde sıcacık 
tramvayın içinde oturuyordu.

106
00:04:57,226 --> 00:05:02,323
Gideceği yere doğru ilerlerken,
vatmanın camı açtığını fark etti,

107
00:05:02,323 --> 00:05:07,128
önünü görebilmesi için biriken karı
temizlemesi gerekiyordu.

108
00:05:08,258 --> 00:05:11,834
Camı açtığı zaman tüm yağışın ve
soğuk havanın içeri girmesine izin vermiş,

109
00:05:11,834 --> 00:05:13,779
bütün yolcuları da rahatsız etmişti.

110
00:05:15,189 --> 00:05:18,122
O anda, muhtemelen yolcuların çoğu sadece

111
00:05:18,122 --> 00:05:21,373
"bu hayatın bir gerçeği, 
camı temizlemek için açmak zorunda,

112
00:05:21,373 --> 00:05:22,946
olması gereken bu" diye düşündü.

113
00:05:23,176 --> 00:05:24,711
Ama Mary öyle yapmadı.

114
00:05:24,711 --> 00:05:26,010
Mary,

115
00:05:26,010 --> 00:05:29,844
"Acaba vatman camı içeriden silebilse,

116
00:05:29,844 --> 00:05:33,122
böylece tramvayı güvenli bir şekilde
sürmeye devam edebilse

117
00:05:33,122 --> 00:05:36,063
ve yolcular da üşümese ne olur?" 
diye düşündü.

118
00:05:36,603 --> 00:05:39,355
Sonra, hemen orada çizim defterini aldı ve

119
00:05:39,355 --> 00:05:43,716
dünyanın ilk silecek
taslağını çizmeye başladı.

120
00:05:44,924 --> 00:05:49,194
Şimdi, ben de bir ürün tasarımcısı olarak,
Mary gibi, dünyayı gerçekte olduğu gibi

121
00:05:49,198 --> 00:05:51,963
gören insanlardan bir şeyler
öğrenmeye çalışıyorum,

122
00:05:51,973 --> 00:05:54,047
sandığı gibi görenlerden değil.

123
00:05:54,587 --> 00:05:55,534
Peki neden?

124
00:05:55,534 --> 00:05:59,201
Çünkü neredeyse herkesin gördüğü 
bir sorunu çözmek kolaydır.

125
00:05:59,894 --> 00:06:03,674
Halbuki, neredeyse hiç kimsenin
fark etmediği bir sorunu çözmek zordur.

126
00:06:04,091 --> 00:06:06,779
Bu durumda bazı insanlar
doğuştan yetenekli olduğunuzu

127
00:06:06,969 --> 00:06:08,750
ya da yeteneksiz olduğunuzu düşünür.

128
00:06:08,750 --> 00:06:13,693
Sanki Mary Anderson dünyayı daha 
net görmeye doğuştan yetenekli gibidir.

129
00:06:14,883 --> 00:06:16,813
Ancak benim için durum böyle değildi;

130
00:06:16,813 --> 00:06:18,456
ben çaba göstermek zorundaydım.

131
00:06:19,766 --> 00:06:22,395
Apple'da çalıştığım dönemde,

132
00:06:22,395 --> 00:06:27,142
Steve Jobs bizden her gün işe

133
00:06:27,142 --> 00:06:31,056
ürünlerimize müşteri gözüyle
bakarak gelmemizi isterdi,

134
00:06:31,056 --> 00:06:32,503
tıpkı şüpheci ve muhtemelen

135
00:06:32,503 --> 00:06:35,689
daha önce hüsrana uğramış

136
00:06:35,689 --> 00:06:38,830
ve aynı zamanda yeni teknolojik ürünün

137
00:06:38,830 --> 00:06:41,111
sorunsuz çalışacağını uman 
yeni bir müşteri gibi.

138
00:06:41,111 --> 00:06:43,565
Buna "acemi kalmak" derdi

139
00:06:43,565 --> 00:06:47,707
ve ürünlerimizi yeni müşteriler için 
daha hızlı, daha kolay ve kusursuz

140
00:06:47,707 --> 00:06:51,845
yapmaya yarayan o küçük detaylara
odaklandığımızdan emin olmak isterdi.

141
00:06:52,558 --> 00:06:56,805
Bunu iPod'un ilk çıktığı
günlerden hatırlıyorum.

142
00:06:57,028 --> 00:06:58,698
90'lı yıllarda

143
00:06:58,698 --> 00:07:01,127
teknoloji bağımlısı biri gibi,

144
00:07:03,107 --> 00:07:08,002
en son çıkan cihaz için mağazaya koşardım.

145
00:07:09,291 --> 00:07:11,353
Her zaman mağazaya gider,

146
00:07:11,353 --> 00:07:14,964
ürünü inceleyip alır ve eve gelip
kutuyu açmaya koyulurdum.

147
00:07:14,964 --> 00:07:18,890
Sonrasında, "kullanmadan önce şarj ediniz"

148
00:07:18,890 --> 00:07:22,005
yazan başka bir etiketle karşılardım.

149
00:07:22,005 --> 00:07:23,553
Nasıl yani?

150
00:07:23,553 --> 00:07:24,558
İnanamıyorum!

151
00:07:24,558 --> 00:07:26,734
Zaten onca vaktim bu cihazı
alırken gitmiş,

152
00:07:26,734 --> 00:07:28,938
şimdi de kullanmadan önce
şarj etmem gerekiyor.

153
00:07:29,038 --> 00:07:33,158
Merakla beklediğim bu yeni oyuncağın 
vereceği yüce hissi beklemek zorundayım.

154
00:07:33,158 --> 00:07:34,850
Tam bir saçmalıktı.

155
00:07:34,850 --> 00:07:35,755
Ama hatırlarsanız,

156
00:07:35,755 --> 00:07:37,838
o zamanlar neredeyse 
her üründe bu yazardı.

157
00:07:37,838 --> 00:07:39,613
İçinde pil olan bir ürünse,

158
00:07:39,613 --> 00:07:41,890
kullanmadan önce şarj etmek zorundaydınız.

159
00:07:42,690 --> 00:07:44,946
İşte Steve bunu fark etti ve

160
00:07:44,946 --> 00:07:47,617
"Bizim ürünlerimizde böyle olmasına
izin vermeyeceğiz."

161
00:07:47,617 --> 00:07:48,565
dedi.

162
00:07:48,565 --> 00:07:50,413
O zaman ne yaptık ?

163
00:07:50,413 --> 00:07:53,499
Genellikle, sabit diski olan
bir ürün yaptığınız zaman,

164
00:07:53,499 --> 00:07:56,162
bunu fabrikada 
30 dakika kadar çalıştırırsınız,

165
00:07:56,162 --> 00:07:59,311
böylece sabit diskin yıllar sonra,
müşteri kutusundan çıkardığında

166
00:07:59,311 --> 00:08:02,385
çalışacağından emin olursunuz.

167
00:08:02,385 --> 00:08:05,451
Onun yerine ne yaptık dersiniz?

168
00:08:05,451 --> 00:08:07,541
Ürünü iki saatten fazla çalıştırdık.

169
00:08:07,541 --> 00:08:09,129
Neden mi?

170
00:08:09,129 --> 00:08:12,254
Öncelikle, daha kaliteli ürün yapabildik,

171
00:08:12,254 --> 00:08:14,404
test etmesi de kolaydı,

172
00:08:14,404 --> 00:08:17,346
böylece müşteri için mükemmel
olduğundan emin olduk.

173
00:08:17,906 --> 00:08:19,159
Ama en önemlisi,

174
00:08:19,159 --> 00:08:22,178
pili, kutudan tam dolu çıkıyordu.

175
00:08:22,178 --> 00:08:23,124
kullanıma hazırdı.

176
00:08:23,124 --> 00:08:26,956
Artık müşteri tüm heyecanıyla

177
00:08:26,956 --> 00:08:28,684
ürünü hemen kullanabiliyordu.

178
00:08:28,684 --> 00:08:31,074
Bu harika bir şeydi ve işe de yaramıştı.

179
00:08:31,074 --> 00:08:32,338
Herkes beğenmişti.

180
00:08:32,338 --> 00:08:35,445
Bugün, neredeyse aldığınız
her pilli ürün

181
00:08:35,445 --> 00:08:37,508
kutusundan şarj edilmiş çıkıyor,

182
00:08:37,508 --> 00:08:39,561
sabit diski olmayanlar bile.

183
00:08:40,131 --> 00:08:44,905
O zamanlar böyle değildi, biz bu 
ayrıntıyı fark ettik ve düzelttik,

184
00:08:44,905 --> 00:08:47,253
şimdiyse bunu bütün firmalar yapıyor.

185
00:08:47,253 --> 00:08:49,894
Artık "kullanmadan önce şarj edin" yok.

186
00:08:50,644 --> 00:08:52,701
Peki bunları neden anlatıyorum dersiniz?

187
00:08:52,701 --> 00:08:54,809
İşte bu, görünmeyen problemi görmektir,

188
00:08:54,809 --> 00:08:59,320
sadece görüneni görmek değil,
bu çok önemli,

189
00:08:59,320 --> 00:09:02,160
sadece tasarım açısından değil
yaptığımız her şeyde geçerli.

190
00:09:02,682 --> 00:09:06,206
Anlayacağınız, etrafımızda çözebileceğimiz

191
00:09:06,206 --> 00:09:08,462
görünmeyen problemler de var.

192
00:09:08,462 --> 00:09:12,286
Fakat ilk önce onları görmemiz
ve hissetmemiz gerek.

193
00:09:12,996 --> 00:09:14,964
Aslında size sinirbilim ya da psikoloji

194
00:09:14,964 --> 00:09:17,695
tavsiyeleri verme konusunda 
tereddütlerim var.

195
00:09:17,695 --> 00:09:20,689
TED topluluğunda, bu konuda
benim bileceğimden çok daha

196
00:09:20,689 --> 00:09:24,083
fazlasını bilen çok sayıda 
tecrübeli kişi var.

197
00:09:24,083 --> 00:09:26,710
Ancak izin verirseniz uyguladığım
birkaç ipucunu paylaşayım,

198
00:09:26,710 --> 00:09:30,383
alışkanlıkla savaşmak için 
hepimizin yapabileceği şeyler:

199
00:09:30,383 --> 00:09:33,777
Birincisi, "daha geniş açıdan bakmak".

200
00:09:33,777 --> 00:09:35,889
Bilirsiniz, bir problemi ele aldığınızda,

201
00:09:35,889 --> 00:09:39,281
bazen bu probleme zemin hazırlayan
birçok basamak olduğunu görürsünüz,

202
00:09:39,281 --> 00:09:42,351
bazen de sonrasında birçok basamak vardır.

203
00:09:42,351 --> 00:09:45,700
Bir adım geri atıp, 
daha geniş açıdan bakarsanız,

204
00:09:45,700 --> 00:09:47,971
belki de problem çıkmadan önce
bazı parçaları

205
00:09:47,971 --> 00:09:48,977
değiştirebilir

206
00:09:48,977 --> 00:09:50,337
ya da birleştirirsiniz.

207
00:09:50,337 --> 00:09:53,672
Belki daha iyi olanı yapmak için
tümünü kaldırırsınız.

208
00:09:54,258 --> 00:09:56,249
Örneğin termostatlar,

209
00:09:56,249 --> 00:09:59,627
1900'lü yıllarda ilk çıktığında,
kullanımları çok basitti.

210
00:09:59,627 --> 00:10:01,579
Aşağı ya da yukarı doğru çevrilirdi.

211
00:10:01,579 --> 00:10:03,279
Herkes anlamıştı.

212
00:10:04,019 --> 00:10:05,772
1970'lerde ise,

213
00:10:05,772 --> 00:10:07,846
enerji krizi baş gösterdi

214
00:10:07,846 --> 00:10:11,416
ve müşteriler nasıl enerji tasarrufu 
yaparız diye düşünmeye başladı.

215
00:10:11,416 --> 00:10:12,703
Peki sonra ne oldu?

216
00:10:12,703 --> 00:10:15,731
Termostat tasarımcıları yeni
bir detay eklemeye karar verdi.

217
00:10:15,731 --> 00:10:17,581
Aşağı ve yukarı çevirmek yerine,

218
00:10:17,581 --> 00:10:19,572
artık programlamak gerekiyordu.

219
00:10:19,572 --> 00:10:22,790
İstediğiniz bir zaman dilimi için
sıcaklığı ayarlayabilirdiniz.

220
00:10:22,790 --> 00:10:24,586
Bu harika gibiydi.

221
00:10:24,586 --> 00:10:28,064
Her termostata bu özellik eklenmişti.

222
00:10:28,064 --> 00:10:32,340
Ancak kimse enerji tasarrufu yapmamıştı.

223
00:10:32,340 --> 00:10:33,853
Peki neden?

224
00:10:33,853 --> 00:10:36,588
Çünkü kimse ileriyi göremedi.

225
00:10:36,588 --> 00:10:40,136
Sadece, zamanın neler getireceğini

226
00:10:40,136 --> 00:10:41,634
bilmiyorlardı.

227
00:10:42,414 --> 00:10:44,745
Bu yüzden kimse tasarruf yapmıyordu,

228
00:10:44,745 --> 00:10:45,727
peki sonra ne oldu?

229
00:10:45,727 --> 00:10:48,350
Termostat tasarımcıları en başa döndüler

230
00:10:48,350 --> 00:10:50,392
ve programlama aşamasına odaklandılar.

231
00:10:50,942 --> 00:10:53,409
Daha iyi kullanıcı arayüzleri yaptılar,

232
00:10:53,409 --> 00:10:55,575
daha iyi dokümantasyon yaptılar.

233
00:10:55,575 --> 00:11:00,305
Buna rağmen, yıllar geçse de kimse
enerji tasarrufu yapmıyordu,

234
00:11:00,305 --> 00:11:02,901
çünkü ileriyi göremiyorlardı.

235
00:11:03,431 --> 00:11:04,909
Bu durumda ne yaptık?

236
00:11:04,909 --> 00:11:08,978
Programlama yerine öğrenebilen
bir algoritma yerleştirdik,

237
00:11:08,978 --> 00:11:11,676
sadece cihazı ne zaman açıp kapattığınızı,

238
00:11:11,676 --> 00:11:14,270
uyandığınızda ya da siz yokken
istediğiniz sıcaklığı

239
00:11:14,270 --> 00:11:15,977
izleyecekti.

240
00:11:15,977 --> 00:11:17,245
Sonunda ne oldu?

241
00:11:17,245 --> 00:11:18,172
İşe yaradı.

242
00:11:18,422 --> 00:11:21,639
Artık herkes programlama yapmadan
enerji tasarrufu yapabiliyor.

243
00:11:23,239 --> 00:11:25,246
Demek istediğim, ne yaptığınız fark etmez.

244
00:11:25,246 --> 00:11:28,512
Bir adım geri atıp
tüm parçalara bakarsanız,

245
00:11:28,512 --> 00:11:31,533
belki de onları kaldırmak ya da 
birleştirmek için bu aşamayı

246
00:11:31,533 --> 00:11:34,047
daha basite indirgemenin
bir yolunu bulursunuz.

247
00:11:35,007 --> 00:11:38,084
Dolayısı ile ilk tavsiyem:
daha geniş açıdan bakmak.

248
00:11:38,084 --> 00:11:42,065
İkinci tavsiyem ise "daha yakından bakmak".

249
00:11:42,065 --> 00:11:45,096
En değerli öğretmenlerimden biri 
büyük babamdı.

250
00:11:47,006 --> 00:11:48,907
Bana birçok şey öğretti.

251
00:11:49,557 --> 00:11:53,049
Yapıların nasıl inşa edildiğini
ve nasıl onarıldığını,

252
00:11:53,049 --> 00:11:56,771
başarılı bir iş çıkarmak için gereken
araç gereçleri ve teknikleri öğretti.

253
00:11:57,671 --> 00:12:02,008
Bana anlattığı vidalar ve
doğru iş için doğru vidayı

254
00:12:02,048 --> 00:12:05,678
kullanmakla ilgili bir hikaye 
hâlâ aklımdadır.

255
00:12:05,678 --> 00:12:07,617
Birçok vida çeşidi vardır:

256
00:12:07,617 --> 00:12:12,487
ahşap için, metal için, sabitleyiciler,
beton vidaları.

257
00:12:12,487 --> 00:12:14,232
Liste böyle uzar gider.

258
00:12:15,212 --> 00:12:18,485
Bizim işimiz, müşterilerin profesyonel
yardım olmadan kendi başlarına

259
00:12:18,485 --> 00:12:22,219
kolay monte edebileceği ürünler yapmak.

260
00:12:22,789 --> 00:12:24,210
Bunun için ne yaptık?

261
00:12:24,720 --> 00:12:27,655
Büyük babamın anlattığı 
hikayeyi anımsadım,

262
00:12:27,655 --> 00:12:28,928
buradan yola çıkıp,

263
00:12:28,928 --> 00:12:31,428
bir kutuya kaç farklı vida
koyabileceğimizi düşündük.

264
00:12:31,428 --> 00:12:34,278
İki, üç, dört yoksa beş tane mi olmalıydı?

265
00:12:34,278 --> 00:12:36,574
Çünkü bir sürü farklı duvar türü vardır.

266
00:12:36,574 --> 00:12:39,304
Biz de bunun üzerine kafa yorup
en uygun hale getirdik

267
00:12:39,304 --> 00:12:43,395
ve sonuçta kutuya üç çeşit vida
koymanın yolunu bulduk.

268
00:12:43,845 --> 00:12:46,122
Bize göre böylece sorun çözülecekti.

269
00:12:46,122 --> 00:12:48,817
Ancak sonuç öyle olmadı.

270
00:12:49,527 --> 00:12:51,158
Üstelik ürünleri de nakletmiştik,

271
00:12:51,158 --> 00:12:53,548
kullanıcılar için kötü bir deneyim olmuştu.

272
00:12:54,128 --> 00:12:55,336
Bu durumda ne yaptık?

273
00:12:55,336 --> 00:12:57,081
Hatamızı fark eder etmez,

274
00:12:57,081 --> 00:13:00,545
en başa döndük.

275
00:13:00,545 --> 00:13:04,269
Bu kez yatırımcılarımızı
bayağı tasalandıran

276
00:13:04,269 --> 00:13:06,440
özel bir vida tasarladık.

277
00:13:06,440 --> 00:13:09,862
Bize, "küçücük bir vida için niye bu kadar
zaman harcıyorsunuz,

278
00:13:09,862 --> 00:13:12,161
bırakın da daha fazla 
satmaya bakın" derlerdi.

279
00:13:12,161 --> 00:13:15,184
Biz de "eğer doğrusunu yaparsak
daha fazla satarız" derdik

280
00:13:15,904 --> 00:13:17,594
ve sonunda başardık.

281
00:13:17,594 --> 00:13:20,888
Bu küçük özel vidayla beraber
kutuda sadece bir vida vardı,

282
00:13:20,888 --> 00:13:23,995
artık monte etmek ve 
duvara asmak kolaydı.

283
00:13:25,525 --> 00:13:31,625
Yani, belki de göremediğimiz 
bu küçük ayrıntılara odaklanırsak

284
00:13:32,404 --> 00:13:34,228
ve onlara bakıp,

285
00:13:34,228 --> 00:13:35,636
"Bunların bir önemi var mı,

286
00:13:35,636 --> 00:13:38,436
yoksa bunun yolu bu mu?

287
00:13:38,436 --> 00:13:41,320
Belki de bunlardan kurtulmanın
bir yolu vardır." diyebiliriz.

288
00:13:42,220 --> 00:13:46,839
Son tavsiyem ise, daha genç düşünmek.

289
00:13:48,389 --> 00:13:52,545
Her gün, üç küçük çocuğumun sorduğu
ilginç sorularla karşılaşıyorum.

290
00:13:52,545 --> 00:13:54,316
"Neden arabalar trafikte uçamıyor?"

291
00:13:54,316 --> 00:13:57,224
ya da "neden ayakkabılarım bağcık yerine 
cırt cırtlı değil?"

292
00:13:57,644 --> 00:14:01,420
gibi sorularla geliyorlar.

293
00:14:02,490 --> 00:14:04,389
Bazen çok zekice sorular soruyorlar.

294
00:14:05,409 --> 00:14:07,947
Geçenlerde oğlum yanıma geldiğinde ona

295
00:14:07,947 --> 00:14:11,123
"haydi bakalım posta kutusunu kontrol et"
dedim.

296
00:14:11,123 --> 00:14:14,891
Şaşkın şaşkın baktı ve:

297
00:14:15,311 --> 00:14:20,225
"Neden kendi kendini kontrol edip 
haber vermiyor ki?" dedi. (Gülüşmeler)

298
00:14:20,225 --> 00:14:23,878
"Çok zekice bir soru" deyip kaldım.

299
00:14:24,878 --> 00:14:27,492
Dolayısıyla, bir sürü soru sorabilirler

300
00:14:27,492 --> 00:14:32,210
ve bazen doğru cevabımızın 
olmadığını fark ederiz.

301
00:14:32,210 --> 00:14:38,017
O zaman da "çünkü olması gereken bu evlat,
düzen böyle" deyiveririz.

302
00:14:38,017 --> 00:14:40,567
Demek istediğim, bir şeye 
ne kadar çok maruz kalırsak,

303
00:14:40,567 --> 00:14:42,764
o kadar çok alışırız.

304
00:14:42,764 --> 00:14:44,894
Ama çocuklar bu şeylere alışacak kadar

305
00:14:44,894 --> 00:14:46,794
çok maruz kalmıyorlar.

306
00:14:46,794 --> 00:14:48,611
Bu yüzden bir sorunla karşılaşınca,

307
00:14:48,611 --> 00:14:50,834
hemen çözüm yolu bulmaya çalışırlar,

308
00:14:50,834 --> 00:14:53,576
hatta bazen daha iyi bir yol bulurlar ki,

309
00:14:53,576 --> 00:14:56,280
böylesi gerçekten de daha iyidir.

310
00:14:56,280 --> 00:15:02,119
Yani, dikkate alınması gereken tavsiyem,
ekibinizde gençlere ya da

311
00:15:02,119 --> 00:15:04,225
genç düşünen beyinlere yer vermek.

312
00:15:04,225 --> 00:15:06,576
Çünkü, eğer bu genç beyinlere
yer verirseniz,

313
00:15:06,576 --> 00:15:09,736
gruptaki herkesin genç düşünmesine
sebep olacaklardır.

314
00:15:09,736 --> 00:15:14,100
Picasso'nun dediği gibi:
"Her çocuk bir sanatçıdır.

315
00:15:15,090 --> 00:15:20,406
Problem büyüdüğünde nasıl sanatçı
kalabileceğidir."

316
00:15:21,785 --> 00:15:25,734
İlk önceleri, henüz alışkanlıklarımız 
ayağımıza dolanmadan önce,

317
00:15:25,734 --> 00:15:28,308
hepimiz için dünya daha netti.

318
00:15:28,998 --> 00:15:31,341
Bizim amacımız oraya geri dönmek,

319
00:15:31,341 --> 00:15:33,586
o hayal kırıklığını tatmak,

320
00:15:33,586 --> 00:15:35,926
bu küçük detayları görmek,

321
00:15:35,926 --> 00:15:37,666
daha geniş açıdan bakmak,

322
00:15:37,666 --> 00:15:39,422
daha yakından bakmak

323
00:15:39,422 --> 00:15:41,092
ve daha genç düşünmektir.

324
00:15:41,792 --> 00:15:43,710
Böylece "acemi" kalabiliriz.

325
00:15:44,150 --> 00:15:45,373
Kolay bir şey değil.

326
00:15:45,373 --> 00:15:46,908
Geri dönüp, dünyayı
anlamlandırdığımız

327
00:15:46,908 --> 00:15:50,109
en temel şeylere
karşı durmamızı gerektiriyor.

328
00:15:51,689 --> 00:15:52,732
Eğer bunu yaparsak,

329
00:15:52,732 --> 00:15:55,243
çok harika şeyler başarabiliriz.

330
00:15:55,243 --> 00:15:57,890
Benim açımdan bu daha iyi
ürün tasarımı demek.

331
00:15:58,940 --> 00:16:03,517
Sizin içinse daha başka anlamlara
gelebilir, daha çok anlam ifade edebilir.

332
00:16:06,105 --> 00:16:09,169
Yapmamız gereken her gün
uyandığımızda

333
00:16:09,169 --> 00:16:12,344
"Bu hayatı nasıl daha iyi yaşayabilirim?" 
demek.

334
00:16:12,344 --> 00:16:17,193
Bunu yapabilirsek, belki de, belki de

335
00:16:17,193 --> 00:16:21,388
bu aptal, küçük etiketlerden kurtulabiliriz.

336
00:16:22,248 --> 00:16:23,797
Çok teşekkür ederim.

337
00:16:23,797 --> 00:16:26,274
(Alkışlar)