0:00:06.424,0:00:10.609
Van elke 10.000 bankbiljetten in de VS

0:00:10.609,0:00:12.738
is er naar schatting één vervalst.

0:00:12.928,0:00:14.851
Dat lijkt misschien niet veel,

0:00:14.851,0:00:19.458
maar het tikt aan tot miljoenen dollars [br]in koud, hard contant geld.

0:00:19.728,0:00:23.720
Valsmunterij heeft de potentie [br]allerlei problemen te veroorzaken,

0:00:23.720,0:00:28.790
van een kleine financiële tegenvaller [br]tot nationale economische destabilisatie.

0:00:28.980,0:00:30.265
Maak je maar geen zorgen.

0:00:30.265,0:00:32.325
Je kan helpen vals geld te onderscheppen.

0:00:32.325,0:00:35.710
Je hebt slechts enkele simpele tools [br]en een vleugje scheikunde nodig.

0:00:35.910,0:00:39.303
Als eerste de valsgeld-detectiepen.

0:00:39.853,0:00:41.618
De pen lijkt op een markeerstift

0:00:41.618,0:00:45.187
en bevat een mengsel van kaliumjodide

0:00:45.187,0:00:47.239
en elementair jodium.

0:00:47.639,0:00:50.286
Het ontmaskert [br]de aanwezigheid van zetmeel,

0:00:50.286,0:00:53.966
dat doorgaans wordt gebruikt [br]om standaard kopieerpapier te versterken,

0:00:53.966,0:00:56.426
maar niet aangetroffen wordt in echt geld.

0:00:56.816,0:01:00.729
Dat komt omdat authentieke bankbiljetten [br]van katoen en linnen zijn gemaakt

0:01:00.729,0:01:04.086
en aaneengeregen zijn[br]door minuscule rode en blauwe vezels.

0:01:04.326,0:01:08.332
Dat materiaal wordt gemaakt [br]door één zwaarbewaakt bedrijf

0:01:08.332,0:01:10.133
genaamd Crane and Company,

0:01:10.133,0:01:13.870
dat al valuta drukt[br]sinds Paul Revere hen vroeg

0:01:13.870,0:01:17.086
de Onafhankelijkheidsoorlog[br]te helpen financieren.

0:01:18.286,0:01:21.387
Het zetmeel dat vaak[br]in valse bankbiljetten zit,

0:01:21.387,0:01:23.323
is echter gemaakt van twee moleculen:

0:01:23.323,0:01:25.651
amylopectine en amylose.

0:01:25.821,0:01:28.341
Amylose onderscheidt nep van echt.

0:01:28.341,0:01:32.421
Zijn lange keten van suikermoleculen [br]in verbinding met zuurstofatomen

0:01:32.421,0:01:35.447
vormt een spiraalvormige [br]structuur die op DNA lijkt.

0:01:35.977,0:01:38.879
Jodide wurmt zich graag in dit spiraal

0:01:38.879,0:01:42.653
en vormt zo een mengsel dat een donkere [br]markering achterlaat op het papier.

0:01:43.053,0:01:47.460
Maar zonder zetmeel[br]is er geen chemische reactie

0:01:47.460,0:01:49.713
en zal de markering lichtgeel zijn.

0:01:50.073,0:01:53.132
Als het valse biljet niet [br]op zetmeelrijk papier is gedrukt,

0:01:53.132,0:01:55.358
kunnen jodiummengsels [br]je niet vooruithelpen.

0:01:55.628,0:01:59.819
Dat is een van de redenen waarom [br]Amerikaanse biljetten van na 1996

0:01:59.819,0:02:04.824
chemisch werden aangepast[br]om een andere maatregel toe te voegen:

0:02:04.824,0:02:07.977
een strook die oplicht onder UV-licht.

0:02:08.297,0:02:11.760
Dat is hetzelfde soort licht[br]dat gebruikt wordt bij neonfeesten

0:02:11.760,0:02:14.067
en douanecontroles.

0:02:14.457,0:02:17.986
De polyester strook,[br]gedrukt met onzichtbare inkt,

0:02:17.986,0:02:20.055
is slechts één millimeter breed

0:02:20.055,0:02:23.976
en zit op verschillende plekken,[br]afhankelijk van de biljetwaarde.

0:02:24.296,0:02:26.865
Als je je dollarbiljet [br]tegen het daglicht houdt,

0:02:26.865,0:02:30.586
zie je het waardecijfer en het woord USA [br]op de strook gedrukt staan.

0:02:30.586,0:02:33.824
Maar onder UV-licht[br]lichten deze stroken pas echt op.

0:02:34.324,0:02:36.717
Ze bevatten moleculen die actief worden

0:02:36.717,0:02:39.577
als ze een bepaalde hoeveelheid energie[br]geabsorbeerd hebben,

0:02:39.577,0:02:43.082
specifiek die energie[br]die afgegeven wordt door UV-lampen.

0:02:43.752,0:02:47.478
Zodra die opgeladen moleculen [br]terugkeren naar hun normale staat,

0:02:47.478,0:02:52.278
geven ze een beetje energie af als warmte [br]en stralen ze het restant uit als licht.

0:02:52.638,0:02:55.779
Energie is omgekeerd evenredig[br]met golflengte,

0:02:55.779,0:02:59.814
wat betekent dat de langere golflengtes [br]minder energie bevatten.

0:03:00.134,0:03:02.989
De lagere energiegolven[br]die de strook uitstraalt

0:03:02.989,0:03:06.414
hebben langere golflengtes [br]en vallen binnen het zichtbare spectrum,

0:03:06.414,0:03:09.959
waardoor we plots zien[br]wat tot dan toe onzichtbaar was gebleven.

0:03:10.149,0:03:13.584
En als er op een recent bankbiljet [br]geen strook verschijnt,

0:03:13.584,0:03:15.668
heb je een vals biljet in handen.

0:03:16.508,0:03:19.855
Tenzij je te maken hebt[br]met criminele meesterbreinen,

0:03:19.855,0:03:22.631
is het opsporen van simpele[br]visuele aanwijzingen al genoeg.

0:03:23.341,0:03:26.853
Let erop dat het portret er levendig[br]en niet vlak uitziet,

0:03:26.853,0:03:30.207
dat het zegel perfecte [br]en gelijkmatige zaagtanden heeft,

0:03:30.207,0:03:32.543
dat de geïnkte rand intact is

0:03:32.543,0:03:37.512
en dat er precies evenveel ruimte zit[br]tussen de cijfers van het serienummer.

0:03:37.832,0:03:40.938
Mocht je dubieus geld in handen krijgen,

0:03:40.938,0:03:42.253
bekijk het dan nauwkeurig,

0:03:42.253,0:03:44.114
haal je jodiummengsel tevoorschijn

0:03:44.114,0:03:46.417
of neem het mee naar een fuif

0:03:46.417,0:03:49.330
en wie weet onderschep jij [br]een vervalst exemplaar.