♪ [âm nhạc] ♪
- [Alex Tabarrok] Ta cùng
ôn lại
về sự cân bằng
và quá trình điều chỉnh.
Chúng ta thường ít khi ôn các bài học này,
bởi lúc nào bạn cũng có thể
xem lại video.
Nhưng trong trường hợp này,
tôi muốn nhấn mạnh một số điểm
và tài liệu này rất quan trọng.
Cùng ôn nhé,
nhưng ta sẽ làm nhanh thôi.
Đây là giá cân bằng -
mức giá mà
lượng cầu -
ngang bằng với lượng cung.
Vậy giá cân bằng là gì?
Bởi tại bất kỳ mức giá nào,
vẫn luôn có những lực
đẩy giá cả về phía
giá cân bằng.
Vì vậy, ở mức 80 đô la/1 thùng dầu
chẳng hạn,
chúng ta sẽ có thặng dư.
Lượng cung
sẽ lớn hơn lượng cầu.
Người bán sẽ có nhiều hàng hóa
hơn số lượng khách hàng,
vì thế họ có động cơ
để đẩy giá xuống
tới mức giá cân bằng.
Vậy nếu giá cả thấp hơn
mức giá cân bằng thì sao?
Vâng, trong trường hợp này,
lượng cầu
sẽ vượt quá lượng cung.
Người mua thì cần
trong khi chẳng đủ
hàng mà bán.
Nói cách khác,
sự thiếu hụt phát sinh,
bởì người mua phải cạnh tranh
mới có hàng,
nên sẽ lại đẩy giá thành
lên
tới mức giá cân bằng.
Giá cân bằng
chỉ là mức giá ổn định.
Ta sẽ chỉ ra lý do khiến
lượng này -
tức lượng cầu
ngang bằng với lượng cung -
lại là
lượng cân bằng.
Hãy chọn một lượng khác
và cùng chỉ ra
đây không thể là lượng cân bằng.
Giả sử
lượng mua và lượng bán
là 50 thùng dầu
mỗi ngày.
Để ý xem, với thùng dầu
cuối cùng
được bán và mua,
thì người mua sẵn sàng trả đến 90 đô la
để giành lấy
và chi 90 đô la để có một thùng dầu nữa.
Mặt khác,
người bán sẵn sàng bán
thùng dầu cuối đó hay thêm một thùng nữa
chỉ với giá 50 đô la.
Lợi nhuận thương mại
lên đến 40 đô la.
Thực tế, với bất kỳ lượng nào
thấp hơn lượng cân bằng,
vẫn còn đó những
lợi nhuận thương mại chưa được khai thác.
Trong kinh tế học, giả sử
bạn treo một lợi nhuận tiềm năng
trước mắt, thì mọi người
sẽ lao đi tìm kiếm.
Họ sẽ có thể nhận ra
rằng chỉ cần bán hoặc mua
nhiều thêm một chút,
cả người mua và người bán
đều sẽ có lợi.
Chính đó là lý do khiến ta giả thiết
lượng bán và lượng mua
sẽ được đẩy
về lượng cân bằng,
bởi chỉ tại đó,
thì mọi lợi nhuận thương mại
mới được khai thác.
Trong thị trường tự do,
liệu lượng mua và lượng bán
có thể lớn hơn
lượng cân bằng?
Ồ, không phải lúc nào cũng như vậy đâu.
Hãy tưởng tượng có
90 triệu thùng dầu
được bán và mua.
Thì thùng dầu cuối sẽ được bán
với giá
90 đô la, tức giá của nhà cung cấp.
Họ đòi giá thấp nhất 90 đô la
để tiếp tục kinh doanh
và bán thùng dầu đó.
Mặt khác, người mua
sẵn sàng trả
chỉ 50 đô cho thùng dầu đó.
Bởi vậy có một sự lãng phí ở đây.
Nhà cung cấp chi nhiều tiền hơn
để sản xuất thùng dầu
so với giá trị của nó đối với người mua.
Trên thực tế, bất kỳ lượng nào
cao hơn lượng cân bằng
đều sẽ gây ra sự lãng phí.
Mà chúng ta không mong muốn
sự lãng phí này kéo dài
trên thị trường,
bởi nếu không có bất cứ sự can thiệp nào
thì nhà đầu tư sẽ không thể
bán sản phẩm cho người mua
với giá cao hơn hơn
số tiền mà người mua định bỏ ra,
tức là cao hơn giá trị của sản phẩm
đối với người mua.
Thế cho nên,
chúng ta cũng không mong
có sự lãng phí trong thị trường tự do.
Vì vậy, thị trường tự do sẽ tối đa hóa
lợi nhuận thương mại.
Bạn cũng cần nhớ rằng
lợi nhuận thương mại
có thể được chia thành hai phần:
thặng dư tiêu dùng
và thặng dư sản xuất.
Còn vài điểm
cần lưu ý nữa.
Bạn để ý mức giá cân bằng
tách đường cầu
thành hai phần.
Người mua chọn sản phẩm
được đánh giá cao nhất,
là người mua có
nhu cầu cao nhất.
Bởi vậy sẽ có người mua
và người không mua,
còn ai rao giá thấp nhất
sẽ bán được hàng.
Vậy họ là người bán
còn người có giá cao hơn
sẽ không phải người bán.
Thế đấy! Giờ ta tổng kết nhé.
Thị trường tự do tối đa hóa
lợi nhuận thương mại
hay, lợi nhuận thương mại
tăng tối đa
khi giá và lượng
cân bằng.
Và điều này có nghĩa rằng,
nguồn cung hàng hóa được bán cho
những người
có độ sẵn sàng mua cao nhất.
Nguồn hàng sẽ do
nhà cung cấp có giá thấp nhất mang lại.
Và giữa người mua và người bán,
không lợi nhuận nào
không được khai thác và không có lãng phí.
Chúng ta đã tổng kết phần ôn tập
này thành một tài liệu mới.
- [Hướng dẫn] Để kiểm tra,
hãy chọn Practice Questions;
còn nếu đã sẵn sàng học tiếp,
hãy chọn "Next Video."
♪ [âm nhạc] ♪