1
00:00:00,190 --> 00:00:01,720
โรคติดต่อน่ะหรือครับ

2
00:00:01,720 --> 00:00:03,870
โรคติดต่อยังเป็นสาเหตุหลัก

3
00:00:03,870 --> 00:00:06,197
ของความเจ็บและความตายของคนทั่วโลก

4
00:00:06,197 --> 00:00:11,367
ทุก ๆ ปี คนนับล้านเสียชีวิตจากโรค
อย่างเช่น วัณโรค มาลาเรีย เอชไอวี

5
00:00:11,367 --> 00:00:13,713
ทั่วโลก หรือแม้แต่ในสหรัฐเองก็ตาม

6
00:00:13,713 --> 00:00:17,319
คนอเมริกันหลายพันคนเสียชีวิต
ด้วยโรคไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาลทุกปี

7
00:00:17,319 --> 00:00:19,474
แน่นอน มนุษย์นั้นมีความคิดสร้างสรรค์ใช่ไหมครับ

8
00:00:19,474 --> 00:00:22,799
เราคิดค้นหนทางป้องกันจากโรคเหล่านี้

9
00:00:22,799 --> 00:00:24,104
เรามียาและวัคซีน

10
00:00:24,104 --> 00:00:27,489
เราตื่นตัวเสมอ -- 
เราเรียนรู้จากประสบการณ์

11
00:00:27,489 --> 00:00:29,416
และคิดวิธีแก้ไขที่สร้างสรรค์

12
00:00:29,416 --> 00:00:32,481
เราเคยคิดว่ามีแต่เราที่ทำแบบนี้ได้
แต่ที่จริงแล้ว ไม่ใช่อย่างนั้น

13
00:00:32,481 --> 00:00:34,300
ไม่ได้มีแค่เราที่มีหมอ

14
00:00:34,300 --> 00:00:37,706
ตอนนี้เรารู้แล้วว่า ยังมีสัตว์อีกมากมาย
ที่ทำได้อย่างเรา

15
00:00:37,706 --> 00:00:39,330
ที่ขึ้นชื่อที่สุดคงจะเป็นชิมแปนซี

16
00:00:39,330 --> 00:00:40,831
ไม่ได้ต่างกับเราเท่าไหร่

17
00:00:40,831 --> 00:00:43,696
พวกมันรู้จักใช้พืชจัดการปรสิตในลำไส้

18
00:00:43,696 --> 00:00:47,143
แต่ในช่วงไม่กี่ศตวรรษมานี้
เราพบว่าสัตว์ชนิดอื่นก็ทำได้เช่นกัน

19
00:00:47,143 --> 00:00:50,522
ช้าง เม่น แกะ แพะ ว่ามาเถอะครับ

20
00:00:50,522 --> 00:00:54,161
และที่น่าสนใจยิ่งกว่าคือ
การค้นพบเมื่อไม่นานมานี้ ได้บอกเราว่า

21
00:00:54,161 --> 00:00:59,603
แมลงและสัตว์เล็ก ๆ ชนิดอื่นที่มี
สมองขนาดเล็กก็รู้จักการรักษาเช่นเดียวกัน

22
00:00:59,603 --> 00:01:02,132
อย่างที่ทราบกัน ปัญหาเกี่ยวกับโรคติดต่อ

23
00:01:02,132 --> 00:01:04,081
คือเชื้อโรคมีวิวัฒนาการไปเรื่อย ๆ

24
00:01:04,081 --> 00:01:06,317
และยาหลายตัวที่เราได้พัฒนาไว้

25
00:01:06,317 --> 00:01:07,976
ก็ด้อยประสิทธิภาพลงเรื่อย ๆ

26
00:01:07,976 --> 00:01:12,209
ดังนั้น เราจึงต้องการวิธีการใหม่ๆ เป็นอย่างมาก
ในการที่จะค้นพบยา

27
00:01:12,209 --> 00:01:14,113
ที่สามารถใช้ต่อกรกับโรคต่างๆ

28
00:01:14,113 --> 00:01:16,667
ผมคิดว่า เราควรจะสังเกตสัตว์พวกนี้

29
00:01:16,667 --> 00:01:19,801
และเราสามารถเรียนรู้จากพวกมันได้
ว่าจะรักษาโรคของเราอย่างไร

30
00:01:20,331 --> 00:01:24,631
ในฐานะนักชีววิทยา ผมได้ศึกษาผีเสื้อจักรพรรดิ
มาตลอด 10 ปีที่ผ่านมา

31
00:01:24,631 --> 00:01:27,999
พวกมันโด่งดังมาก
จากการอพยพย้ายถิ่นที่น่าตื่นตา

32
00:01:27,999 --> 00:01:31,109
จากสหรัฐฯ และแคนาดา
ลงไปเม็กซิโกทุกปี

33
00:01:31,109 --> 00:01:33,129
ที่ซึ่งพวกมันหลายล้านตัวมาอยู่รวมกัน

34
00:01:33,129 --> 00:01:35,660
แต่นั่นไม่ใช่เหตุผลที่ผมเริ่มศึกษาพวกมัน

35
00:01:35,660 --> 00:01:38,051
ผมศึกษาเพราะพวกมันป่วยได้

36
00:01:38,051 --> 00:01:40,513
ป่วยเหมือนคุณ เหมือนผม

37
00:01:40,513 --> 00:01:43,200
และผมคิดว่าสิ่งที่พวกมันทำ
บอกเราเกี่ยวกับยา

38
00:01:43,200 --> 00:01:45,412
ที่เราสามารถพัฒนาเพื่อใช้กับคนได้

39
00:01:45,412 --> 00:01:47,847
ทีนี้ปรสิตของผีเสื้อจักรพรรดิ

40
00:01:47,847 --> 00:01:51,726
มีชื่อว่า ไฟริโอซิสทิส อีเลคโทรชิเรีย
(ophryocystis elektroscirrha)

41
00:01:51,726 --> 00:01:53,492
ปรสิตพวกนี้สร้างสปอร์

42
00:01:53,492 --> 00:01:55,884
เป็นล้าน ๆ ด้านนอกตัวผีเสื้อ

43
00:01:55,884 --> 00:01:59,261
ซึ่งจะเห็นเป็นจุดเล็ก ๆ ระหว่างเกล็ดผีเสื้อ

44
00:01:59,261 --> 00:02:01,619
และมันก็ส่งผลร้ายแรงมากต่อผีเสื้อ

45
00:02:01,619 --> 00:02:03,267
มันทำให้อายุของผีเสื้อสั้นลง

46
00:02:03,267 --> 00:02:05,372
มันลดความสามารถในการบินของผีเสื้อ

47
00:02:05,372 --> 00:02:07,879
มันสามารถฆ่าผีเสื้อ
ก่อนที่พวกมันจะเป็นเต็มวัยเสียอีก

48
00:02:07,879 --> 00:02:09,760
เป็นปรสิตที่ร้ายแรงมาก

49
00:02:09,760 --> 00:02:13,916
ในงานผมส่วนหนึ่งของผม ผมใช้เวลาส่วนใหญ่
ไปกับการปลูกพืชในเรือนกระจก

50
00:02:13,916 --> 00:02:17,469
ด้วยเหตุผลที่ว่า
ผีเสื้อจักพรรดิเรื่องมากเรื่องการกิน

51
00:02:17,469 --> 00:02:19,464
ตัวอ่อนจะกินแต่ต้นมิลก์วีด (milkweed)

52
00:02:19,464 --> 00:02:22,549
โชคดีที่มันกินมิลก์วีดได้หลายสปีชีส์

53
00:02:22,549 --> 00:02:24,905
มิลก์วีดเหล่านี้
มีสารคาร์เดโนไลต์ (cardenolides) อยู่

54
00:02:24,905 --> 00:02:28,269
สารเคมีกลุ่มนี้มีพิษ

55
00:02:28,269 --> 00:02:29,094
พวกมันเป็นพิษต่อสัตว์ส่วนมาก
แต่ไม่ใช่กับผีเสื้อจักรพรรดิ

56
00:02:29,094 --> 00:02:31,316
จริง ๆ แล้ว พวกมันสามารถรับสารนี้

57
00:02:31,316 --> 00:02:33,724
นำเข้าไปในร่างกายได้ ทำให้ตัวเป็นพิษ

58
00:02:33,724 --> 00:02:36,003
ต่อสัตว์นักล่าของพวกมันอย่างพวกนก

59
00:02:36,003 --> 00:02:38,377
และจากนั้น
พวกมันก็ป่าวประกาศความเป็นพิษนี้

60
00:02:38,377 --> 00:02:40,398
ผ่านลวดลายสีสวย ๆ แทนคำเตือน

61
00:02:40,398 --> 00:02:42,476
ที่มีสีส้ม ดำ และขาว

62
00:02:42,476 --> 00:02:47,278
สิ่งที่ผมทำระหว่างงานคือการปลูกพืชในเรือนกระจก

63
00:02:47,278 --> 00:02:48,094
พืชหลายชนิด มิลก์วีดหลายชนิด

64
00:02:48,094 --> 00:02:50,848
บางชนิดมีพิษ เช่น มิลก์วีดเขตร้อน

65
00:02:50,848 --> 00:02:54,137
ที่มีความเข้มข้นของคาร์เดโนไลต์สูง

66
00:02:54,137 --> 00:02:55,315
และบางชนิดไม่มีพิษ

67
00:02:55,315 --> 00:02:57,635
จากนั้นผมใข้พืชพวกนี้เลี้ยงผีเสื้อ

68
00:02:57,635 --> 00:03:00,258
ผีเสื้อจักรพรรดิบางตัวสุขภาพดี
พวกมันไม่มีโรคเลย

69
00:03:00,258 --> 00:03:02,033
แต่ผีเสื้อบางตัวก็ป่วย

70
00:03:02,033 --> 00:03:05,056
และผมก็พบว่า 
มิลก์วีดบางชนิดมีฤทธิ์เป็นยาได้

71
00:03:05,056 --> 00:03:08,293
ซึ่งหมายความว่ามันลดอาการของโรค
ในผีเสื้อจักรพรรดิได้

72
00:03:08,293 --> 00:03:11,410
นั่นหมายถึง ผีเสื้อที่ติดเชื้อจะอายุยืนยาวขึ้น

73
00:03:11,410 --> 00:03:13,324
เมื่อมันได้กินพืชที่มีฤทธิ์ทางยา

74
00:03:13,324 --> 00:03:16,035
พอเจออย่างนี้เข้า ผมก็ได้ความคิดขึ้นมา

75
00:03:16,035 --> 00:03:18,343
เป็นความคิดที่หลายคนบอกว่าบ้า

76
00:03:18,343 --> 00:03:20,817
แต่ผมคิดว่า 
ถ้าผีเสื้อพวกนี้ใช้นี่ได้ล่ะ

77
00:03:20,817 --> 00:03:23,876
ถ้าหากพวกมันใช้พืชพวกนี้
เป็นยารักษาโรคในแบบของมันล่ะ

78
00:03:23,876 --> 00:03:26,478
ถ้าพวกมันมีบทบาทเป็นหมอได้ล่ะ

79
00:03:26,828 --> 00:03:28,854
ดังนั้น ผมและคณะก็เริ่มทำการทดลอง

80
00:03:28,854 --> 00:03:30,655
ในการทดลองรูปแบบแรก ๆ

81
00:03:30,655 --> 00:03:32,825
เราให้หนอนผีเสื้อเลือกว่า

82
00:03:32,825 --> 00:03:35,566
จะกินมิลก์วีดที่เป็นยา
หรือมิลก์วีดที่ไม่ใช่ยา

83
00:03:35,566 --> 00:03:39,186
ดูปริมาณมิลก์วีดแต่ละชนิด
ที่มันกินตลอดชีวิตของมัน

84
00:03:39,186 --> 00:03:42,200
และผลที่ได้นั้นน่าเบื่อ
ตามแบบปกติในวิทยาศาสตร์

85
00:03:42,200 --> 00:03:46,451
ห้าสิบเปอร์เซ็นต์ของอาหารเป็นมิลก์วีดยา 
ส่วนอีกห้าสิบเปอร์เซ็นต์ไม่ใช่

86
00:03:46,451 --> 00:03:49,721
พวกหนอนไม่ได้ทำอะไร
เพื่อสวัสดิภาพของตัวเองเลย

87
00:03:50,611 --> 00:03:52,686
เราก็เลยมาดูผีเสื้อตัวเต็มวัยแทน

88
00:03:52,686 --> 00:03:54,577
และเราก็เริ่มตั้งคำถาม

89
00:03:54,577 --> 00:03:57,735
ว่าเป็นตัวแม่รึเปล่า 
ที่ใช้การรักษาลูกของพวกมัน

90
00:03:57,735 --> 00:04:00,509
ตัวแม่สามารถวางไข่บนมิลก์วีดที่เป็นยา

91
00:04:00,509 --> 00:04:03,708
ทำให้ลูกในอนาคตป่วยน้อยลงได้หรือเปล่า

92
00:04:03,708 --> 00:04:06,236
เราทำการทดลองนี้มาหลายปี

93
00:04:06,236 --> 00:04:08,024
และได้ผลอย่างเดิมตลอด

94
00:04:08,024 --> 00:04:10,186
สิ่งที่เราทำก็คือ 
เราเอาผีเสื้อจักรพรรดิ์ใส่ในกรงใหญ่

95
00:04:10,186 --> 00:04:13,669
วางมิลก์วีดที่เป็นยาไว้ฝั่งหนึ่ง
มิลก์วีดปกติไว้อีกฝั่ง

96
00:04:13,669 --> 00:04:18,245
จากนั้นเรานับจำนวนไข่
ที่ผีเสื้อจักรพรรดิวางบนแต่ละต้น

97
00:04:18,245 --> 00:04:21,354
และเมื่อเราทำอย่างนั้น
ผลก็ออกมาเหมือนกันทุกครั้ง

98
00:04:21,354 --> 00:04:24,947
ผีเสื้อจักรพรรดิชอบวางไข่
บนต้นที่เป็นยามากกว่า

99
00:04:24,947 --> 00:04:27,048
พูดให้ชัดเจนคือ
ตัวเมียพวกนี้

100
00:04:27,048 --> 00:04:30,392
วางไข่ 68 เปอร์เซ็นต์บนมิลก์วีดที่เป็นยา

101
00:04:30,392 --> 00:04:34,612
ที่น่าสนใจมาก ๆ คือ 
พวกมันต้องแพร่ปรสิตไปยังลูก

102
00:04:34,612 --> 00:04:36,077
เมื่อมันวางไข่

103
00:04:36,077 --> 00:04:37,512
พวกมันป้องกันไม่ได้

104
00:04:37,512 --> 00:04:39,443
แล้วพวกมันก็ยังรักษาตัวเองไม่ได้ด้วย

105
00:04:39,443 --> 00:04:41,680
แต่การทดลองพวกนี้บอกเราว่า

106
00:04:41,680 --> 00:04:46,509
ผีเสื้อจักรพรรดิตัวแม่พวกนี้
สามารถวางไข่บนมิลก์วีดที่เป็นยา

107
00:04:46,509 --> 00:04:49,148
ที่จะทำให้ลูก ๆ มันป่วยน้อยลงได้

108
00:04:51,058 --> 00:04:53,581
ผมคิดว่า การค้นพบนี้สำคัญมาก

109
00:04:53,581 --> 00:04:56,415
ไม่ใช่แค่เพราะมันเป็น
ความเจ๋งของธรรมชาติ

110
00:04:56,415 --> 00:05:00,101
แต่เพราะมันอาจช่วยบอกเราว่า
เราควรหายาอย่างไร

111
00:05:00,101 --> 00:05:02,101
สัตว์พวกนี้ตัวเล็กมาก ๆ

112
00:05:02,101 --> 00:05:04,200
และเรามักคิดว่ามันไม่ซับซ้อน

113
00:05:04,200 --> 00:05:05,757
พวกมันมีสมองเล็กนิดเดียว

114
00:05:05,757 --> 00:05:08,181
แต่กลับมีวิธีการรักษาพยาบาลที่ซับซ้อนได้

115
00:05:08,811 --> 00:05:11,389
ทุกวันนี้ เรารู้ว่ายาส่วนใหญ่ของเรา

116
00:05:11,389 --> 00:05:14,148
ก็มาจากผลผลิตธรรมชาติ รวมถึงพวกพืชด้วย

117
00:05:14,148 --> 00:05:15,760
ในวัฒนธรรมชนเผ่าเอง

118
00:05:15,760 --> 00:05:18,595
หมอพื้นบ้านจะสังเกตสัตว์เพื่อหายาใหม่ ๆ

119
00:05:18,595 --> 00:05:22,002
ด้วยวิธีการนี้ ช้างได้บอกกับเรา
ถึงวิธีรักษาอาการท้องไส้ปั่นป่วน

120
00:05:22,002 --> 00:05:25,291
และเม่นก็ได้บอกกับคน
ถึงวิธีรักษาอาการถ่ายเป็นเลือด

121
00:05:25,291 --> 00:05:27,946
ผมคิดว่าที่สำคัญคือ การก้าวให้ไกล

122
00:05:27,946 --> 00:05:32,734
กว่าสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมสมองใหญ่
และเชื่อถือสัตว์เรียบง่ายพวกนี้

123
00:05:32,734 --> 00:05:34,656
แมลงพวกนี้ที่เรามักจะคิดว่า

124
00:05:34,656 --> 00:05:37,905
เป็นสัตว์ที่เรียบง่าย ไม่ซับซ้อน และมีสมองเล็ก

125
00:05:37,905 --> 00:05:41,876
การค้นพบว่าสัตว์เหล่านี้รู้วิธีการรักษา

126
00:05:41,876 --> 00:05:44,355
ได้เปิดพื้นที่ใหม่ ๆ ให้กับเรา

127
00:05:44,355 --> 00:05:49,069
และผมคิดว่า สักวันหนึ่ง
เราอาจรักษาโรคของมนุษย์

128
00:05:49,069 --> 00:05:52,178
ด้วยยาที่ถูกค้นพบเป็นครั้งแรกโดยผีเสื้อ

129
00:05:52,178 --> 00:05:56,153
และผมเห็นว่า นี่เป็นโอกาสยอดเยี่ยม
ที่คุ้มค่าที่จะลอง

130
00:05:56,153 --> 00:05:57,406
ขอบคุณครับ

131
00:05:57,406 --> 00:06:02,858
(เสียงปรบมือ)