0:00:00.000,0:00:03.690
Infectieziekten zijn nog steeds[br]de hoofdoorzaak

0:00:03.690,0:00:06.197
van menselijk lijden [br]en dood wereldwijd.

0:00:06.197,0:00:11.367
Elk jaar sterven miljoenen mensen [br]aan ziektes als tbc, malaria en HIV.

0:00:11.367,0:00:13.713
Zelfs in de VS

0:00:13.713,0:00:17.159
sterven er jaarlijks [br]duizenden mensen aan de griep.

0:00:17.159,0:00:19.474
Wij mensen zijn creatief, toch?

0:00:19.474,0:00:22.639
We hebben beschermingsmethoden [br]ontwikkeld tegen deze ziekten.

0:00:22.639,0:00:24.694
We hebben medicijnen en vaccins.

0:00:24.694,0:00:27.489
We leren van onze ervaringen

0:00:27.489,0:00:29.406
en verzinnen creatieve oplossingen.

0:00:29.406,0:00:31.581
Ooit dachten we [br]dat wij hierin uniek waren,

0:00:31.581,0:00:34.300
maar we weten nu dat wij [br]niet de enige dokters zijn.

0:00:34.300,0:00:37.066
We weten nu dat veel dieren dit ook doen.

0:00:37.066,0:00:39.330
Het meest bekend misschien: de chimpansee.

0:00:39.330,0:00:40.831
Niet echt anders dan de mens;

0:00:40.831,0:00:43.696
ze gebruiken planten[br]om hun darmparasieten te behandelen.

0:00:43.696,0:00:47.583
Maar de laatste decennia zagen we [br]dat ook andere dieren dit kunnen:

0:00:47.583,0:00:50.272
olifanten, egels, schapen, geiten etc.

0:00:50.272,0:00:53.261
Nog interessanter [br]zijn recente ontdekkingen

0:00:53.261,0:00:55.948
die aantonen dat insecten [br]en andere kleine dieren[br]

0:00:55.948,0:00:59.175
met nog kleinere hersenen [br]ook medicatie gebruiken.

0:00:59.175,0:01:01.202
Het probleem met infectieziekten

0:01:01.202,0:01:04.081
is uiteraard dat ziektekiemen [br]blijven evolueren

0:01:04.081,0:01:06.317
en dat veel van de [br]ontwikkelde medicijnen

0:01:06.317,0:01:07.976
hun werkzaamheid verliezen.

0:01:07.976,0:01:11.719
Daarom moeten we nieuwe manieren[br]vinden om medicijnen te maken

0:01:11.719,0:01:14.113
die we kunnen gebruiken [br]tegen onze ziektes.

0:01:14.113,0:01:16.667
Ik denk dat we naar deze [br]dieren moeten kijken,

0:01:16.667,0:01:19.511
om te leren hoe zij[br]hun ziekten behandelen.

0:01:20.331,0:01:24.341
Als bioloog heb ik de laatste 10 jaar[br]de monarchvlinder bestudeerd.

0:01:24.341,0:01:27.999
Monarchvlinders zijn bekend vanwege[br]hun spectaculaire verhuizingen

0:01:27.999,0:01:30.769
elk jaar van de VS en Canada[br]naar Mexico.

0:01:30.769,0:01:32.779
Daar komen er miljoenen samen,

0:01:32.779,0:01:35.410
maar dat is niet waarom ik ze [br]ben gaan bestuderen.

0:01:35.410,0:01:38.051
Ik bestudeer de monarchvlinder [br]omdat hij ziek wordt.

0:01:38.051,0:01:40.233
Hij wordt ziek net zoals jij en ik.

0:01:40.233,0:01:43.200
En wat ze dan doen,[br]kan ons veel vertellen over medicatie

0:01:43.200,0:01:45.412
die we kunnen ontwikkelen voor mensen.

0:01:45.412,0:01:48.007
De parasieten waarmee [br]monarchvlinders besmet raken

0:01:48.007,0:01:51.416
heten ophryocystis elektrocirrha;[br]een mondvol.

0:01:51.416,0:01:53.172
Ze produceren sporen,

0:01:53.172,0:01:55.594
miljoenen sporen[br]aan de buitenkant van de vlinder,

0:01:55.594,0:01:59.261
zichtbaar als kleine stipjes[br]tussen de schubben van de vlinder.

0:01:59.261,0:02:01.619
Dit is enorm schadelijk[br]voor de monarchvlinders.

0:02:01.619,0:02:03.267
Het verkort hun leven,

0:02:03.267,0:02:05.242
vermindert hun vliegvermogen

0:02:05.242,0:02:07.879
en kan ze zelfs doden[br]voordat ze volwassen worden.

0:02:07.879,0:02:09.760
Een enorm schadelijke parasiet.

0:02:09.760,0:02:14.146
Beroepsmatig breng ik een hoop tijd[br]door in de kassen om planten te kweken,

0:02:14.146,0:02:17.189
want monarchvlinders[br]zijn enorm moeilijke eters.

0:02:17.189,0:02:19.464
Als larve eten ze alleen de zijdeplant.

0:02:19.464,0:02:22.549
Gelukkig zijn meerdere soorten [br]zijdeplant geschikt voor hen,

0:02:22.549,0:02:24.905
en al deze soorten bevatten cardenoliden.

0:02:24.905,0:02:27.629
Deze chemicaliën zijn giftig [br]voor de meeste dieren,

0:02:27.629,0:02:29.364
maar niet voor de monarchvlinder.

0:02:29.364,0:02:31.396
Die kan de chemicaliën opnemen

0:02:31.396,0:02:33.724
en zo zijn eigen lichaam giftig maken

0:02:33.724,0:02:36.003
voor roofdieren, zoals vogels.

0:02:36.003,0:02:38.277
Dan adverteren ze hun giftigheid

0:02:38.277,0:02:40.248
met hun mooie waarschuwingskleuren:

0:02:40.248,0:02:41.896
oranje, zwart en wit.

0:02:42.476,0:02:45.748
Tijdens mijn werk [br]kweekte ik in kassen

0:02:45.748,0:02:48.094
verschillende soorten zijdeplanten.

0:02:48.094,0:02:50.848
Sommige waren giftig, zoals[br]de tropische zijdeplant,

0:02:50.848,0:02:53.947
met erg hoge concentraties[br]van die cardenoliden.

0:02:53.947,0:02:55.385
Andere waren niet giftig.

0:02:55.385,0:02:57.635
Dan voerde ik ze aan de [br]monarchvlinders.

0:02:57.635,0:03:00.258
Sommige van deze vlinders waren gezond.[br]

0:03:00.258,0:03:01.863
Andere vlinders waren ziek,

0:03:01.863,0:03:05.046
en ik ontdekte dat sommige [br]zijdeplanten medicinaal zijn.

0:03:05.046,0:03:08.293
Ze verminderden de ziektesymptomen[br]bij de monarchvlinders.

0:03:08.293,0:03:10.900
Dit betekent dat geïnfecteerde vlinders

0:03:10.900,0:03:13.324
langer leven als ze deze planten eten.

0:03:13.324,0:03:16.035
Na deze ontdekking kreeg ik een idee.

0:03:16.035,0:03:18.173
Veel mensen vonden het [br]een idioot idee.

0:03:18.173,0:03:20.987
Ik dacht: zouden monarchvlinders [br]dit kunnen gebruiken?

0:03:20.987,0:03:24.006
Kunnen ze deze planten [br]gebruiken voor zelfmedicatie?

0:03:24.006,0:03:26.098
Kunnen ze dokter spelen?

0:03:26.838,0:03:28.924
Mijn team en ik[br]begonnen te experimenten.

0:03:28.924,0:03:30.655
In de eerste serie experimenten

0:03:30.655,0:03:32.825
gaven we rupsen een keuze:

0:03:32.825,0:03:35.566
medicinale zijdeplant of gewone.

0:03:35.566,0:03:39.186
We maten hoeveel van elke soort[br]ze gedurende hun leven aten.

0:03:39.186,0:03:42.270
Zoals zo vaak in de wetenschap,[br]was het resultaat saai.

0:03:42.270,0:03:46.451
50% van het eten [br]was medicinaal en 50% niet.

0:03:46.451,0:03:49.881
Deze rupsen deden niets [br]voor hun eigen welzijn!

0:03:50.611,0:03:52.966
Toen keken we naar volwassen vlinders.

0:03:52.966,0:03:55.257
Waren het misschien de moeders

0:03:55.257,0:03:57.735
die hun kroost medicatie toedienen?

0:03:57.735,0:04:00.509
Legt de moeder haar eieren[br]op medicinale zijdeplant

0:04:00.509,0:04:03.398
zodat haar nageslacht minder ziek wordt?

0:04:03.398,0:04:06.026
Bij deze experimenten [br]krijgen we al meerdere jaren

0:04:06.026,0:04:07.534
altijd dezelfde resultaten.

0:04:07.534,0:04:10.096
We stoppen een monarchvlinder [br]in een grote kooi,

0:04:10.096,0:04:13.909
met een medicinale plant aan één kant,[br]en een niet-medicinale aan de andere,

0:04:13.909,0:04:18.245
en meten het aantal eieren[br]dat de vlinder op elke plant legt.

0:04:18.245,0:04:21.034
Dan zien we altijd hetzelfde.

0:04:21.034,0:04:24.947
De vlinders prefereren [br]de medicinale zijdeplant.

0:04:24.947,0:04:27.048
Met andere woorden: deze vrouwtjes

0:04:27.048,0:04:30.392
leggen 68% van de eieren [br]op de medicinale plant.

0:04:30.392,0:04:33.872
Gek genoeg besmetten[br]ze gelijk de eieren

0:04:33.872,0:04:36.077
met parasieten bij het leggen.

0:04:36.077,0:04:37.512
Dit is niet te voorkomen.

0:04:37.512,0:04:39.443
Ook kunnen ze niet zichzelf genezen.

0:04:39.443,0:04:41.680
Maar dit experiment vertelt ons

0:04:41.680,0:04:46.369
dat deze vlindermoeders hun eieren [br]op medicinale zijdeplanten leggen

0:04:46.369,0:04:49.918
dat ervoor zorgt dat hun [br]nageslacht minder ziek wordt.

0:04:50.948,0:04:53.581
Volgens mij is dit [br]een belangrijke ontdekking.

0:04:53.581,0:04:55.754
Niet alleen omdat het iets gaafs[br]vertelt over de natuur,

0:04:55.754,0:04:58.179
maar ook omdat het ons [br]wellicht iets vertelt

0:04:58.179,0:05:00.174
over hoe wij medicijnen kunnen vinden.

0:05:00.174,0:05:02.101
Deze beestjes zijn heel klein

0:05:02.101,0:05:04.200
en wij denken dat ze erg simpel zijn.

0:05:04.200,0:05:05.927
Ze hebben heel kleine hersenen,

0:05:05.927,0:05:08.821
en toch kunnen ze geavanceerde[br]medicatie toepassen.

0:05:08.821,0:05:11.769
We weten dat zelfs tegenwoordig,[br]de meeste van onze medicatie

0:05:11.769,0:05:14.148
stamt uit natuurproducten,[br]waaronder planten.

0:05:14.148,0:05:16.660
In inheemse culturen zoeken [br]traditionele genezers

0:05:16.660,0:05:18.595
nieuwe medicijnen vaak bij dieren.

0:05:18.595,0:05:22.002
Zo hebben olifanten ons getoond [br]hoe je buikpijnen verhelpt,

0:05:22.002,0:05:25.291
en egels toonden de mens [br]een remedie tegen diarree met bloed.

0:05:25.291,0:05:27.036
Maar ik vind het belangrijk

0:05:27.036,0:05:30.214
om behalve naar zoogdieren [br]met grote hersenen,

0:05:30.214,0:05:33.456
ook te kijken naar deze simpele beestjes,

0:05:33.456,0:05:37.905
insecten die we vaak niet hoog aanslaan[br]met hun kleine hersenen.

0:05:37.905,0:05:41.876
De ontdekking dat deze beestjes [br]ook medicatie kunnen gebruiken,

0:05:41.876,0:05:44.355
opent compleet nieuwe deuren.

0:05:44.355,0:05:49.069
Ik geloof dat we ooit wellicht[br]menselijke ziektes zullen behandelen

0:05:49.069,0:05:52.178
met geneesmiddelen [br]die vlinders eerst ontdekten.

0:05:52.178,0:05:56.153
Dat is volgens mij een geweldige kans, [br]die het waard is om na te streven.

0:05:56.153,0:05:57.656
Heel erg bedankt.

0:05:57.656,0:05:59.811
(Applaus)